Baker Tilly in South East Europe Κύπρος, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ρουμανία, Μολδαβία Τρέχουσες και Αναμενόμενες Φορολογικές Εξελίξεις στην Ελλάδα και σε Παγκόσμιο Επίπεδο Νοέμβριος 2016
Πρόγραμμα Αυτόματη Ανταλλαγή Πληροφοριών από Τραπεζικά και Άλλα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα από το 2017 Εξελίξεις στην διαφάνεια για πραγματικούς δικαιούχους των εταιρειών Αυξημένες απαιτήσεις για καθορισμό της φορολογικής έδρας εταιρίας και αναμενόμενες εξελίξεις στις προσπάθειες για μείωση της φοροαποφυγής από την ΕΕ και τον ΟΟΣΑ ΕΕ - Οδηγία για μητρικές και θυγατρικές εταιρείες BEPS από τον ΟΟΣΑ Νέοι κανόνες της ΕΕ για μείωση της φοροαποφυγής Ανάγκη ουσιαστικής παρουσίας για δημιουργία φορολογικής κατοικίας [2]
Αυτόματη Ανταλλαγή Πληροφοριών από Τραπεζικά και Άλλα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα από το 2017 [3]
Αυτόματη Ανταλλαγή Πληροφοριών Το Πρότυπο για Ανταλλαγή Πληροφοριών για Χρηματοοικονομικούς Λογαριασμούς (Κοινό Πρότυπο Αναφοράς (CRS)) υιοθετήθηκε από 101 χώρες (54 θα το εφαρμόσουν από την 1.1.2017 και 47 χώρες από την 1.1.2018) Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα το εφαρμόσουν από το 2017, εκτός από την Αυστρία, η οποία θα το εφαρμόσει από το 2018. Άλλες χώρες που θα εφαρμόσουν το Πρότυπο από το 2018 περιλαμβάνουν την Αυστραλία, την Ελβετία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ιαπωνία, το Ισραήλ, τον Καναδά, την Ρωσία, και την Σιγκαπούρη. [4]
CRS Χρηματοοικονομικά Ιδρύματα (1) Δηλούν Ελληνικό Χρηματοδοτικό Ίδρυμα σημαίνει χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που είναι φορολογικός κάτοικος στην Ελλάδα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα ιδρύματος που είναι φορολογικός κάτοικος εκτός Ελλάδας, όπως: Ίδρυμα Θεματοφυλακής, το οποίο είναι μια οντότητα που κατέχει περιουσιακά στοιχεία για λογαριασμό τρίτων προσώπων. Πιστωτικό Ίδρυμα, το οποίο είναι μια οντότητα αποδοχής καταθέσεων κατά τη συνήθη πορεία των τραπεζικών εργασιών ή παρόμοια επιχείρηση, όπως μία τράπεζα [5]
CRS Χρηματοοικονομικά Ιδρύματα (2) Επενδυτική Οντότητα, η οποία είναι οντότητα που, για λογαριασμό των πελατών, συμμετέχει σε: - συναλλαγές σε νομισματικά μέσα της αγοράς, συνάλλαγμα, νόμισμα, κλπ - ατομική και συλλογική διαχείριση χαρτοφυλακίου - επένδυση / χορήγηση / διαχείριση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων για λογαριασμό άλλων προσώπων Καθορισμένη Ασφαλιστική Εταιρεία, η οποία είναι ασφαλιστική εταιρεία που εκδίδει ή είναι υποχρεωμένη να κάνει πληρωμές σε σχέση με ασφαλιστήρια συμβόλαια [6]
CRS Δηλωτέα πρόσωπα (1) Φυσικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη χώρα, ανεξαρτήτως υπολοίπου σε λογαριασμούς Οντότητα (συμπεριλαμβανομένων επενδυτικών ταμείων και ιδρυμάτων) που είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη χώρα, υπό την προϋπόθεση ότι τα συνολικά ποσά / υπόλοιπα ανά χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είναι άνω των US $ 250.000 [7]
CRS Δηλωτέα πρόσωπα (2) Σε περίπτωση παθητικής εταιρίας (εταιρεία η οποία δεν θεωρείται ενεργή), υπάρχει η απαίτηση για έρευνα, προκειμένου να ανακαλυφθεί και να υποβληθεί αναφορά σχετικά με πρόσωπα που ελέγχουν την εταιρία και που είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλης χώρας Εισηγμένες εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εξαιρούνται από την αναφορά αυτών Η δήλωση της φορολογικής κατοικίας από άτομα / εταιρίες βασίζεται στην αυτοπιστοποίηση από τον ενδιαφερόμενο [8]
CRS Ενεργή Μη - Οικονομική Οντότητα (1) Μια οντότητα η οποία διεξάγει εμπορική ή επιχειρηματική δραστηριότητα άλλη από εκείνη της χρηματοπιστωτικής επιχείρησης και πληροί οποιοδήποτε από τα ακόλουθα κριτήρια: Λιγότερο από το 50% των ακαθάριστων εσόδων της προηγούμενης χρονιάς αντιπροσωπεύουν παθητικό εισόδημα και λιγότερο από το 50% των στοιχείων ενεργητικού που κατέχονται κατά το προηγούμενο έτος είναι περιουσιακά στοιχεία που παράγουν ή κρατούνται για την παραγωγή παθητικού εισοδήματος [9]
CRS Ενεργή Μη - Οικονομική Οντότητα (2) Οι τίτλοι κεφαλαίου της Μη-Οικονομικής Οντότητας διαπραγματεύονται τακτικά σε αναγνωρισμένη αγορά ή έχουν σχέση με οντότητα που διαπραγματεύονται τακτικά σε χρηματιστήριο Ουσιαστικά όλες οι δραστηριότητες συνίστανται στην κατοχή μετοχικού κεφαλαίου ή την παροχή χρηματοδότησης και υπηρεσιών σε μία ή περισσότερες θυγατρικές εταιρίες που εμπλέκονται σε συναλλαγές ή δραστηριότητες (εκτός δραστηριοτήτων χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων), μη συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων σε ιδιωτικό μετοχικό κεφάλαιο, εταιριών επιχειρηματικού κεφαλαίου, κλπ Δεν υπήρξε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά τα τελευταία πέντε έτη [10]
CRS Ελέγχων πρόσωπο Για εταιρείες - οι τελικοί μέτοχοι (UBO) που είναι φυσικά πρόσωπα τα οποία τελικά κατέχουν ή ελέγχουν την εταιρία, μέσω άμεσης ή έμμεσης κατοχής μετοχικού κεφαλαίου πέραν του 25% Για συνδικάτα, διαχειριστικές επιτροπές, ιδρύματα, σωματεία, συλλόγους - τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου / επιτροπής Για καταπιστεύματα - ιδρυτής, διαχειριστές, προστάτες, δικαιούχοι και κάθε άλλο φυσικό πρόσωπο που ασκεί απόλυτο αποτελεσματικό έλεγχο στο καταπίστευμα [11]
CRS Δηλωτέα Ποσά Το υπόλοιπο του λογαριασμού ή η αξία των περιουσιακών στοιχείων στο τέλος του έτους Σε περίπτωση ενός τραπεζικού λογαριασμού, το ακαθάριστο ποσό τόκων που καταβάλλονται / έχουν πιστωθεί Σε περίπτωση λογαριασμού θεματοφυλακής, το ακαθάριστο ποσό που καταβάλλεται / πιστώνεται για τόκους, μερίσματα, άλλα έσοδα, καθώς και ακαθάριστα έσοδα από την πώληση ή εξαγορά των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που κατέχονται Σε περίπτωση οποιουδήποτε άλλου λογαριασμού, το ακαθάριστο ποσό που καταβάλλεται / πιστώνεται στο λογαριασμό για τον οποίο το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ήταν ο οφειλέτης ή ο δανειστής [12]
CRS Ημερομηνίες αναφοράς Οι αναφορές θα αποστέλλονται από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στις Ελληνικές φορολογικές αρχές σε ετήσια βάση και οι Ελληνικές φορολογικές αρχές θα διαβιβάζουν τις πληροφορίες για κάθε χώρα όπου το πρόσωπο αναφέρεται ότι είναι φορολογικός κάτοικος Οι πρώτες αναφορές θα αποσταλούν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 με πληροφορίες για το έτος 2016 [13]
Εφαρμογή του CRS στην πράξη Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι δύο από τις χώρες που επέλεξαν για την υιοθέτηση του CRS το 2017 Η δήλωση της φορολογικής κατοικίας από τα άτομα / εταιρίες βασίζεται στην αυτοπιστοποίηση από τον ενδιαφερόμενο Στην περίπτωση οντοτήτων (συμπεριλαμβανομένων επενδυτικών ταμείων και ιδρυμάτων) που είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη χώρα, αυτή μπορεί να εξαιρεθεί από την εφαρμογή υπό την προϋπόθεση ότι τα συνολικά ποσά / υπόλοιπα ανά χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είναι κάτω των US $ 250.000 Για το 2017, η ανταλλαγή πληροφοριών από την Ελλάδα και Κύπρο θα γίνει μόνο με χώρες που έχουν επίσης υιοθετήσει το πρότυπο από το 2017 [14]
Εξελίξεις στον τομέα της διαφάνειας για πραγματικούς μετόχους των εταιρειών [15]
Η αντιμετώπιση της διαφάνειας της πραγματικής ιδιοκτησίας εταιρειών (1) Ποιος θα έχει πρόσβαση στις πληροφορίες Επί του παρόντος, στο πλαίσιο της τέταρτης οδηγίας της ΕΕ σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες («AMLD»), στις πληροφορίες σχετικά με την πραγματική ιδιοκτησία των εταιρειών και των καταπιστευμάτων (τραστ) έχουν ήδη πρόσβαση οι αρμόδιες αρχές και οι υπόχρεες οντότητες στα πλαίσια της διαδικασίας εφαρμογής των «υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας του πελάτη" τους, δηλαδή μια διαδικασία που συνίσταται στην ορθή ταυτοποίηση του πελάτη με βάση αξιόπιστες και ανεξάρτητες πηγές, όπως για παράδειγμα ταυτότητα ή διαβατήριο. [16]
Η αντιμετώπιση της διαφάνειας της πραγματικής ιδιοκτησίας εταιρειών (2) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τώρα να παρέχεται επίσης πρόσβαση στο κοινό σε ορισμένες πληροφορίες πραγματικής ιδιοκτησίας που υπάρχουν σε μητρώα σχετικά με εταιρείες και τραστ που επιδίδονται σε οικονομικές δραστηριότητες, με σκοπό το κέρδος. Για λόγους προστασίας της ιδιωτικής ζωής, πρόσβαση σε πληροφορίες σε σχέση με τα τραστ που δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα (π.χ. οικογενειακά τραστ που έχουν συσταθεί για τη χρηματοδότηση σπουδών) θα χορηγείται μόνο σε πρόσωπα και οργανισμούς που μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν έννομο συμφέρον. [17]
Τι επιπτώσεις θα έχει η πρόταση σχετικά με τη υιοθέτηση του 4ου AMLD Η επίσημη ημερομηνία υιοθέτησης στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών της τέταρτη οδηγίας (AMLD) είναι η 26 Ιούνιου 2017. Παρά το γεγονός ότι τα κράτη μέλη έχουν επιταχύνει τις εργασίες στον τομέα αυτό ο έργο, η μεταφορά της τέταρτης οδηγίας AMLD είναι ακόμα σε εξέλιξη και δεν αποκλείεται παράταση της περιόδου για την έναρξη εφαρμογής των νέων προνοιών. [18]
Μητρώο για άτομα με σημαντικό έλεγχο ( PSC ) στο Ηνωμένο Βασίλειο (1) Εταιρείες, ευρωπαϊκές εταιρείες (SΕs) και συνεταιρισμοί (LLPs) που έχουν συσταθεί στο ΗΒ θα πρέπει να προσδιορίσουν και να καταγράψουν τα φυσικά πρόσωπα που κατέχουν μετοχές ή ελέγχουν την εταιρεία τους. Αυτές θα πρέπει να τηρούν ένα πλήρες ενημερωμένο Μητρώο, (εκτός από τα υπάρχοντα μητρώα, όπως το μητρώο των διευθυντών και την εγγεγραμμένων μετόχων), και οι πληροφορίες αυτές πρέπει να κατατίθενται στο κεντρικό δημόσιο Μητρώο στο Γραφείο του Εφόρου Εταιρειών. Το Μητρώο θα βοηθήσει να αυξηθεί η διαφάνεια για το ποιος πραγματικά κατέχει και ελέγχει τις εταιρείες στο ΗΒ και θα συμβάλει στην ενημέρωση των επενδυτών όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο να επενδύσουν σε μια εταιρεία. [19]
Μητρώο για άτομα με σημαντικό έλεγχο ( PSC ) στο Ηνωμένο Βασίλειο (2) Θα υποστηρίξει επίσης τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου στις προσπάθειες για καταπολέμηση στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Ο όρος «Σημαντικό Έλεγχος» σημαίνει (i) κατοχή άνω του 25% του μετοχικού κεφαλαίου, (ii) περισσότερο από το 25% των δικαιωμάτων ψήφου και (iii) το δικαίωμα να διορίζει και να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού συμβουλίου [20]
Άλλες χώρες που έχουν υιοθετήσει ανάλογα Μητρώα Στην Ολλανδία το Μητρώο είναι προσβάσιμο στο κοινό επί πληρωμή και καταχώρηση των στοιχείων του προσώπου που λαμβάνει τις πληροφορίες Στην Δανία το Μητρώο είναι προσβάσιμο στο κοινό Η Ιρλανδία έχει προχωρήσει στην δημιουργία Μητρώου και αναμένεται ότι σύντομα αυτό θα είναι προσβάσιμο στο κοινό Η Γαλλία έχει προχωρήσει στην δημιουργία Μητρώου για Τραστ [21]
Αυξημένες απαιτήσεις για καθορισμό της φορολογικής έδρας εταιρίας και αναμενόμενες εξελίξεις στις προσπάθειες για μείωση της φοροαποφυγής από την ΕΕ και τον ΟΟΣΑ [22]
ΕΕ Οδηγία για μητρικές και θυγατρικές εταιρείες [23]
Οδηγία για μητρικές και θυγατρικές εταιρείες Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τροποποίησε την Οδηγία με σκοπό να εμποδίσει την φοροαποφυγή και επιθετικούς σχεδιασμούς από διεθνείς ομίλους εταιρειών. Τα κράτη μέλη δεν θα παρέχουν τα οφέλη της οδηγίας σε ρύθμιση ή σειρά ρυθμίσεων οι οποίες, έχοντας τεθεί σε εφαρμογή με κύριο σκοπό ή έναν από τους κύριους σκοπούς την απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος που παρακωλύει το αντικείμενο ή τον σκοπό της οδηγίας, δεν είναι γνήσιες ως προς όλα τα σχετικά γεγονότα και τις συνθήκες. Μια ρύθμιση μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από ένα στάδια ή μέρη. Μια ρύθμιση ή σειρά ρυθμίσεων θεωρείται μη γνήσια στον βαθμό που δεν τίθεται σε εφαρμογή για βάσιμους εμπορικούς λόγους που απηχούν την οικονομική πραγματικότητα. [24]
Διάβρωση βάσης με μετατόπιση κέρδους ( BEPS ) από τον ΟΟΣΑ [25]
Σχετικές Δράσεις (Actions) κάτω από το BEPS ΔΡΑΣΗ 5 - Αντιμετώπιση των επιζήμιων φορολογικών πρακτικών πιο αποτελεσματικά, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφάνεια και την ουσιαστική παρουσία ΔΡΑΣΗ 6 Αποτροπή κατάχρησης συμφωνιών για αποφυγή διπλής φορολογίας («ΣΑΔΓ») ΔΡΑΣΗ 7 Αποτροπή τεχνητής αποφυγής μόνιμης εγκατάστασης ΔΡΑΣΗ 13 Επανεξέταση της τεκμηρίωσης φακέλου για ενδοομιλικές συναλλαγές ΔΡΑΣΗ 15 ανάπτυξη ενός πολυμερούς μέσου για συμφωνίες διπλής φορολογίας [26]
BEPS - Δράση 5 Σκοπός είναι η αντιμετώπιση των επιζήμιων φορολογικών πρακτικών πιο αποτελεσματικά, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφάνεια και την ουσιαστική παρουσία Απαίτηση για ουσιαστική δραστηριότητα (άϋλα περιουσιακά στοιχεία) Πλαίσιο για τη βελτίωση της διαφάνειας σε σχέση με τις γνωματεύσεις που εκδίδουν οι φορολογικές αρχές Αναθεώρηση φορολογικών καθεστώτων που ισχύουν σε χώρες συνδεδεμένες με τον ΟΟΣΑ Περαιτέρω εργασίες του Φόρουμ για επιζήμιες φορολογικές πρακτικές (Forum for Harmful Tax Practices "FHTP") [27]
BEPS - Δράση 6 (1) Προσδιορίζει την κατάχρηση των ΣΑΔΦ, και ιδίως την εκμετάλλευση των ΣΑΔΦ (treaty shopping) σαν μία από τις σημαντικότερες πηγές ανησυχίας για τα BEPS. Οι φορολογούμενοι που ασκούν στρατηγικές κατάχρησης των ΣΑΔΦ υπονομεύουν την φορολογική κυριαρχία των κρατών διεκδικώντας οφέλη με βάση τις ΣΑΔΦ, σε περιπτώσεις όπου δεν υπήρχε πρόθεση να χορηγηθούν τέτοια οφέλη προς αυτούς, στερώντας έτσι από τις χώρες αυτές φορολογικά έσοδα [28]
BEPS - Δράση 6 (2) Ως εκ τούτου, οι χώρες έχουν συμφωνήσει να συμπεριλάβουν διατάξεις κατά των καταχρήσεων στις ΣΑΔΦ, μεταξύ των οποίων είναι ένα ελάχιστο πρότυπο για την αντιμετώπιση των πρακτικών αυτών Οι χώρες συμφωνούν, επίσης, ότι κάποια ευελιξία στην εφαρμογή του ελάχιστου προτύπου απαιτείται, καθώς αυτό θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας και με τις συνθήκες διαπραγμάτευσης των διμερών συμβάσεων [29]
BEPS Δράση 6 (3) Θα πρέπει να αναμένεται ότι μόλις το πολυμερές μέσο για την τροποποίηση των συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας εγκριθεί από τον ΟΟΣΑ (Δράση 15), η Ελλάδα θα επικυρώσει το μέσο, το οποίο ουσιαστικά σημαίνει ότι οι ΣΑΔΦ που η Ελλάδα έχει συνάψει με τις χώρες που επικυρώνουν το μέσο θα πρέπει να θεωρηθούν ότι αυτομάτως συμπεριλαμβάνουν τις διατάξεις για τον περιορισμό των ωφελημάτων (limitation of benefits) Οι εταιρείες που χρησιμοποιούν το δίκτυο ΣΑΔΦ πρέπει να επιφέρουν αλλαγές στην υπάρχουσα διάρθρωση και εταιρική δομή τους, προκειμένου να λάβουν υπόψη αυτόν τον περιορισμό των παροχών, διαφορετικά πιθανό να χάσουν τα φορολογικά οφέλη από τέτοιες ΣΑΔΦ [30]
BEPS Δράση 15 Το πολυμερές μέσο ("MLI") (1) Το πολυμερές μέσο ("MLI") θα ισχύει μόνο για ΣΑΔΦ σε περιπτώσεις όπου και οι δύο κράτη είναι συμβαλλόμενα μέρη στο MLI. Το MLI δεν θα επηρεάσει τις ΣΑΔΦ όπου μόνο ένα από τα συμβαλλόμενα κράτη είναι συμβαλλόμενο μέρος Αναμένεται το MIL θα υιοθετηθεί κατά την επόμενη συνεδρίαση που έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη εβδομάδα Αναμένεται ότι οι επιπτώσεις της MLI θα γίνουν αισθητές το 2018 ή το 2019, ανάλογα με το χρόνο της υιοθέτησης του MLI από τις αντίστοιχες χώρες [31]
BEPS Δράση 15 Το πολυμερές μέσο ("MLI") (2) Αυτό περιλαμβάνει μέτρα αναφορικά με τα πιο κάτω Υβριδικές Αποκλίσεις (Hybrid Mismatches) Κατάχρηση ΣΑΔΦ (Treaty Abuse) Αποφυγή Καθεστώτος Μόνιμης Εγκατάστασης Βελτίωση Επίλυσης Διαφορών Διαιτησία [32]
Νέοι κανόνες της ΕΕ για μείωση της φοροαποφυγής [33]
Οδηγία της ΕΕ για αντιμετώπιση της φοροαποφυγής (1) Τον Ιούνιο του 2016 το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε νέους κανόνες για την αντιμετώπιση ορισμένων πρακτικών που χρησιμοποιούνται πιο συχνά απο μεγάλες εταιρείες προκειμένου να μειώσουν την φορολογική τους υποχρέωση Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα έχουν προθεσμία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018 για να μεταφέρουν τις πρόνοιες της οδηγίας στην εθνική τους νομοθεσία, ούτως ώστε τα νέα μέτρα να μπουν σε εφαρμογή από την 1 Ιανουαρίου 2019. [34]
Οδηγία της ΕΕ για αντιμετώπιση της φοροαποφυγής (2) Τα νέα μέτρα καλύπτουν 5 τομείς: Περιορισμό τόκων Κανόνες για τη φορολόγηση κατα την αλλαγή φορολογικής κατοικίας εταιρίας Γενικός κανόνας απαγόρευσης καταχρήσεων Κανόνας για τις ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρίες (CFC rules) Κανόνες για τις υβριδικές αποκλίσεις (hybrid mismatches). [35]
Οδηγία της ΕΕ για αντιμετώπιση της φοροαποφυγής (3) Γενικός κανόνας απαγόρευσης καταχρήσεων Για τον σκοπό υπολογισμού της φορολογικής υποχρέωσης τα κράτη μέλη θα αγνοούν ρύθμιση ή σειρά ρυθμίσεων οι οποίες, έχοντας τεθεί σε εφαρμογή με κύριο σκοπό ή έναν από τους κύριους σκοπούς την απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος που παρακωλύει το αντικείμενο ή τον σκοπό της σχετικής φορολογίας, δεν είναι γνήσιες ως προς όλα τα σχετικά γεγονότα και συνθήκες. Μια ρύθμιση μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από ένα στάδια ή μέρη. [36]
Οδηγία της ΕΕ για αντιμετώπιση της φοροαποφυγής (4) Γενικός κανόνας απαγόρευσης καταχρήσεων Μια ρύθμιση ή σειρά ρυθμίσεων θεωρείται μη γνήσια στον βαθμό που δεν τίθεται σε εφαρμογή για βάσιμους εμπορικούς λόγους που απηχούν την οικονομική πραγματικότητα. Όταν μια ρύθμιση ή ρυθμίσεις θα αγνοούνται όπως αναφέρεται πιο πάνω, η φορολογική υποχρέωση θα υπολογίζεται με βάση τις πρόνοιες της εθνικής νομοθεσίας. [37]
Ανάγκη ουσιαστικής παρουσίας για δημιουργία φορολογικής κατοικίας [38]
Απαιτήσεις για ουσιαστική παρουσία Κανόνες για ουσιαστική παρουσία στη νέα οδηγία της ΕΕ για μητρικές / θυγατρικές εταιρείες Κανόνες με βάση την οδηγία της Επιτροπής της ΕΕ για αντιμετώπιση της φοροαποφυγής Κανόνες ουσιαστικής παρουσίας με βάση το σχέδιο του ΟΟΣΑ για διάβρωση βάσης με μετατόπιση κέρδους ( BEPS ) Κανόνες σχετικά με τη φορολογική κατοικία στην Ελλάδα [39]
Η ουσιαστική παρουσία θα καθορίσει την φορολογική κατοικία εταιρείας (1) Η ουσιαστική παρουσία μπορεί να ξεκινήσει από το ελάχιστο επίπεδο που είναι η παρουσία που απαιτείται από το νόμο. Η παρουσία που απαιτείται από τον νόμο είναι να αποδειχθεί ότι η εταιρεία είναι στην πραγματικότητα μια πραγματική εταιρεία και όχι μια ενδιάμεση διαφανής εταιρεία, Αυτό επιτυγχάνεται με την καταβολή φόρων, την υποβολή φορολογικών δηλώσεων, την προετοιμασία εξελεγμένων οικονομικών καταστάσεων και η οποία εκπληρεί όλες τις απορρέουσες εκ του νόμου υποχρεώσεις της. [40]
Η ουσιαστική παρουσία θα καθορίσει την φορολογική κατοικία εταιρείας (2) Φυσική παρουσία είναι η παρουσία που απαιτείται από τον νόμο, και επιπλέον γραφεία, τηλεφωνικές διευκολύνσεις, υπαλλήλους και κατάλληλα προσοντούχους διευθυντές. Οικονομική ουσία η οποία ασχολείται περισσότερο με καθημερινές δραστηριότητες και η οποία είναι παρόμοια ιδέα με την ουσιαστική και πραγματική διαχείριση μιας εταιρείας. [41]
Κανόνες φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα Ένα νομικό πρόσωπο θεωρείται φορολογικός κάτοικος στην Ελλάδα, αν ο τόπος άσκησης της ουσιαστικής διαχείρισης σε οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του έτους είναι η Ελλάδα, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: Τόπος άσκησης της καθημερινής διαχείρισης Τόπος λήψης στρατηγικών αποφάσεων Τόπος ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων Τόπος τήρησης βιβλίων και στοιχείων Τόπος διεξαγωγής των συνεδριάσεων του διοικητικού συμβουλίου Τόπος κατοικίας των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή των διευθυντικών στελεχών Τόπος κατοικίας της πλειοψηφίας των μετόχων / μελών [42]
Πρακτική εφαρμογή των νέων απαιτήσεων για εταιρείες συμμετοχών Μήπως η εταιρεία συμμετοχών πρέπει να ασκήσει, (πέραν από τις επενδυτικές δραστηριότητες) και χρηματοδοτικές δραστηριότητες και την παροχή υπηρεσιών προς τις θυγατρικές της; Θα πρέπει η εταιρεία συμμετοχών να κατέχει αρκετές επενδύσεις; Είναι απαραίτητο για μια εταιρεία συμμετοχών να τεκμηριώσει τα οικονομικά κίνητρα της ιθύνουσας εταιρίας στην ΕΕ; Μπορεί μια εταιρεία συμμετοχών να εξακολουθήσει να έχει την έδρα της σε μια χώρα όπως η Κύπρος; Ποιο είναι το ελάχιστο επίπεδο ουσιαστικής παρουσίας που απαιτείται για μια εταιρεία συμμετοχών; [43]
Εταιρεία Συμμετοχών μόνο συμμετοχές vs πολλαπλές δραστηριότητες Μόνο κατοχή επενδύσεων από μια εταιρεία συμμετοχών δεν είναι πλέον προτιμώμενη λύση Λαμβάνοντας υπόψη πιθανούς επιχειρηματικούς κινδύνους (εάν υπάρχουν), μια εταιρεία, εκτός από τις δραστηριότητες συμμετοχών σε άλλες εταιρείες, θα μπορούσε επίσης να παρέχει χρηματοδότηση σε εταιρίες του ομίλου, να εκμεταλλεύεται άυλα περιουσιακά στοιχεία, να παρέχει υπηρεσίες και να διεξάγει εμπορικές δραστηριότητες Αυτά θα μπορούν να τεκμηριώσουν την θέση ότι υπάρχουν διάφοροι επιχειρηματικοί λόγοι για την ύπαρξη και λειτουργία της εταιρείας [44]
Εταιρεία Συμμετοχών μόνο μια επένδυση vs πολλαπλές επενδύσεις Εάν ένας επενδυτής φορολογικός κάτοικος στη Χώρα Α τοποθετεί ίδια κεφάλαια η χορηγεί δάνεια σε εταιρεία συμμετοχών στη Χώρα Β, η οποία με τη σειρά της δημιουργεί μια θυγατρική στη Χώρα Γ (αντί ο επενδυτής κάτοικος στη χώρα Α να επενδύσει άμεσα στην εταιρεία στη Χώρα Γ), είναι προφανές ότι ο κύριος / ένας από τους κύριους στόχους του επενδυτή ήταν να επωφεληθεί από τα οφέλη της ΣΑΦΔ / οδηγίας που αφορά την συγκεκριμένη χώρα (οφέλη τα οποία δεν θα μπορούσε να αποκτήσει επενδύοντας απευθείας από τη χώρα του) Αν, αντίθετα, η εταιρεία συμμετοχών στη Χώρα Β επενδύει σε μια σειρά από θυγατρικές σε διάφορες χώρες, τότε γίνεται δύσκολο για μια φορολογική αρχή να ισχυριστεί ότι η εταιρική δομή τέθηκε σε εφαρμογή με μόνο σκοπό την απόκτηση οφέλους στο πλαίσιο της συγκεκριμένης ΣΑΔΦ / οδηγίας [45]
Εταιρεία Συμμετοχών είναι οικονομικά κίνητρα απαραίτητα; Η ύπαρξη οικονομικών κινήτρων πέραν των φορολογικών κινήτρων γίνεται όλο και πιο σημαντική Στην περίπτωση χρησιμοποίησης εταιρείας στην Κύπρου, αυτά τα κίνητρα θα μπορούσαν να είναι τα μειωμένα λειτουργικά κόστη, το τραπεζικό σύστημα, η ευελιξία του εταιρικού δικαίου, η γεωγραφική θέση της χώρας, η διαθεσιμότητα εξειδικευμένου προσωπικού, οι πολιτιστικές σχέσεις κ.λπ. Συνδυάζοντας τα οικονομικά κίνητρα με τα φορολογικά κίνητρα δεν θεωρείται ακόμη έγκλημα [46]
Εταιρεία συμμετοχών γραφεία σε διεθνές επιχειρηματικό κέντρο Ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι το αν μια καθαρά εταιρεία συμμετοχών με έδρα σε μια χώρα όπως η Κύπρος και με λίγες δραστηριότητες εντός Κύπρου μπορεί να αντέξει στη διεθνή πίεση για θέματα φορολογίας και στις απαιτήσεις για ουσιαστική παρουσία Η εταιρεία συμμετοχών θα πρέπει να αποδείξει ότι το διοικητικό της συμβούλιο είναι εξειδικευμένο και αρκετά έμπειρο στο συγκεκριμένο κλάδο δραστηριοτήτων και ότι έχουν επαρκή διαθέσιμο χρόνο να διαθέσουν, ούτως ώστε να παίρνουν σωστές ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τις επενδυτικές δραστηριότητες της εταιρείας Είναι όμως απαραίτητο για μια καθαρά εταιρεία συμμετοχών να έχει πλήρως επιχειρησιακά γραφεία με μεγάλο αριθμό εργαζομένων; [47]
Εταιρεία συμμετοχών μέγεθος ουσιαστικής παρουσίας (1) Πρόσφατη απόφαση διαιτητικού δικαστηρίου Για να εκτιμηθεί αν η πραγματική και αποτελεσματική διοίκηση της Εταιρείας Χ και της Εταιρείας Υ που βρίσκονταν στο Λουξεμβούργο και στην Πορτογαλία αντίστοιχα, το Δικαστήριο θεωρεί ότι είναι ζωτικής σημασίας να ληφθεί υπόψη η πραγματική φύση της κάθε εταιρείας, και των πραγματικών δραστηριοτήτων της. [48]
Εταιρεία συμμετοχών μέγεθος ουσιαστικής παρουσίας (2) Πρόσφατη απόφαση διαιτητικού δικαστηρίου Στο μέτρο που η οντότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια εταιρεία συμμετοχών ή μια εταιρεία με λίγη ή καθόλου ημερήσια επιχειρηματική δραστηριότητα, η μέρα με την μέρα "διαχείριση" της θα είναι αναγκαστικά πολύ περιορισμένη, όπως επίσης οι φυσικοί δεσμοί με την εταιρική έδρα της. Με άλλα λόγια, θα ήταν εντελώς παράλογο να περιμένουμε από μια απλή εταιρεία συμμετοχών ή μια εταιρεία με ελάχιστη ή καμία επιχειρησιακή ευθύνη, όπως διατηρεί εκτεταμένα γραφεία ή εργατικό δυναμικό, ή να είναι σε θέση να παρέχει αποδείξεις για εκτεταμένες δραστηριότητες στη χώρα που βρίσκεται. [49]
Εταιρεία συμμετοχών μέγεθος ουσιαστικής παρουσίας (3) Και όμως εταιρείες συμμετοχών εταιρείες με ελάχιστη ή καμία επιχειρησιακή ευθύνη, έχουν «διαχείριση», και σίγουρα δεν αποκλείονται από τις ΣΑΔΦ σε αυτή την περίπτωση. Πράγματι, χώρες όπως το Λουξεμβούργο και η Πορτογαλία καθαρά θεωρούν ότι είναι προς όφελος τους να προσελκύουν τις εταιρείες αυτές, και να διατηρεί τέτοιο καθεστώς που να επιτρέπει την δημιουργία τέτοιων εταιρειών συμμετοχών. Για το σκοπό αυτό, το Δικαστήριο θεωρεί ότι το κριτήριο της πραγματικής ή αποτελεσματικής διαχείρισης πρέπει να είναι ελαστικό και να λαμβάνει υπόψη την ακριβή φύση της κάθε εταιρείας και τις πραγματικές δραστηριότητες της [50]
Στοιχεία Επικοινωνίας NEOΦYTOΣ NEOΦΥTOΥ Head of Tax South East Europe Baker Tilly Klitou Tel. +357 22 458 500, Fax. +357 22 751 648 Email: n.neofytou@bakertillyklitou.com This presentation has been prepared for general guidance on matters of interest only, and does not constitute professional advice. Do not act upon the information contained in this publication without obtaining specific professional advice. No representation or warranty (express or implied) is given as to the accuracy or completeness of the information contained in this publication. Τo the extent permitted by law, Baker Tilly Klitou and Partners Ltd, its members, employees and agents do not accept or assume any liability, responsibility or duty of care for any consequences of anyone acting, or refraining to act, in reliance on the information contained in this publication or for any decision based on it. 2016 Baker Tilly Klitou and Partners Ltd. All rights reserved. In this document, Baker Tilly or Baker Tilly Klitou refers to Baker Tilly Klitou and Partners Ltd, registered in Cyprus, which is an independent member of Baker Tilly International, a worldwide network of accounting firms. Baker Tilly is a trademark of Baker Tilly UK Group LLP, used under license.