Απολογισμός πιλοτικού προγράμματος επιθεωρήσεων του Φόρουμ του ECHA 2015 για τα πώματα ασφαλείας για τα παιδιά Δ. Χατζηαντωνίου ΔΕΒΧΠ, Τμήμα Β
Γενικό πλαίσιο Απόφαση του Φόρουμ για διερεύνηση του επιπέδου συμμόρφωσης των συσκευασιών επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων που διατίθενται στο ευρύ κοινό με την απαίτηση να φέρουν πώμα ασφαλείας για τα παιδιά Η απόφαση βασίστηκε σε: α) στοιχεία από διεθνή συνέδρια, β) αποτελέσματα εθνικών προγραμμάτων ελέγχων σε 3 Κ.-Μ., γ) στοιχεία περιστατικών από Κέντρα Δηλητηριάσεων, δ) αποτελέσματα προγράμματος ελέγχου απορρυπαντικών δικτύου CLEEN ΔΕΒΧΠ -
Στόχοι πιλοτικού προγράμματος Εκτίμηση επιπέδου συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις που προβλέπονται από τον κανονισμό CLP (άρθρο 35 (2) και Μέρος 3 του Παραρτήματος ΙΙ) Στην περίπτωση συσκευασιών που φέρουν πώμα ασφαλείας για παιδιά, επαλήθευση της συμμόρφωσης της συσκευασίας (επανακλείσιμης και μη-επανακλείσιμης) με τα αντίστοιχα πρότυπα για συσκευασίες ασφαλείας για τα παιδιά Ευαισθητοποίηση αρχών ελέγχου, υπόχρεων σχετικά με τη σπουδαιότητα των ασφαλών συσκευασιών ιδίως των πωμάτων ασφαλείας για τα παιδιά, με τελικό στόχο τη μείωση του αριθμού των μη συμμορφούμενων συσκευασιών στις χώρες τις ΕΕ/ΕΟΧ
Νομικό πλαίσιο Ειδικοί κανόνες για τη συσκευασία Άρθρο 35 (2) και Μέρος 3 του Παραρτήματος ΙΙ Ταυτοποίηση της ουσίας Μεθανόλη (Αρ. CAS: 67-56-1, Αρ. ΕΚ: 200-659-6) Διχλωρομεθάνιο (Αρ. CAS: 75-09-2, Αρ. ΕΚ: 200-838-9) Όριο συγκέντρωσης 3% 1% Τάξη (κατηγορία) κινδύνου Οξείατοξικότητα(κατηγορία1 έως3) Ειδική τοξικότητα σε όργανα-στόχους Εφάπαξ Έκθεση STOT - SE (κατηγορία 1) Ειδική τοξικότητα σε όργανα-στόχους Επαναλαμβανόμενη Έκθεση STOT- RE (κατηγορία 1) Δερματική διάβρωση (κατηγορία 1, 1A, 1B και 1Γ) Κίνδυνος από αναρρόφηση (κατηγορία 1) Επισημαίνεται ότι δεν απαιτείται η χρήση πώματος ασφαλείας για παιδιά, εάν η ουσία ή το μείγμα παρέχονται σε συσκευή αερολύματος ή εντός περιέκτη με σφραγισμένη διάταξη ψεκασμού Τροποποίηση με τον καν. 1297/2014/ΕΕ: οι διαλυτές συσκευασίες μιας χρήσης υγρών απορρυπαντικών πλυντηρίων ρούχων εκτός του πεδίου ελέγχου του πιλοτικού προγραμματος.
Ειδικοί κανόνες για τη συσκευασία Απαιτήσεις για πώματα ασφαλείας για παιδιά: συμμόρφωση με σχετικά πρότυπα q Επανακλείσιμες συσκευασίες: πρότυπο ISO 8317:2003 Child-resistant packaging - Requirements and testing procedures for reclosable packages q Μη επανακλείσιμες συσκευασίες: πρότυπο ΕΝ 862:2005 Packaging - Child-resistant packaging - Requirements and testing procedures for non-reclosable packages for nonpharmaceutical products Η συμμόρφωση με τα πρότυπα πιστοποιείται μόνο απο εργαστήρια διαπιστευμένα κατά EN ISO/IEC 17025
Οι επιθεωρήσεις στόχευαν σε ουσίες και μείγματα εντός του πεδίου εφαρμογής του προγράμματος (εταιρείες που παρασκευάζουν, εισάγουν, τυποποιούν ή διανέμουν) Διαδικασία επιθεώρησης Η διαδικασία επιθεώρησης περιλάμβανε τα ακόλουθα βήματα: 1.Επιλογή προϊόντος 2.Έλεγχος ταξινόμησης του επιλεγμένου προϊόντος 3.Έλεγχος συμμόρφωσης ως προς τις απαιτήσεις συσκευασίας 4.Μέτρα σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης 5.Καταγραφή ευρημάτων
Συμμετοχή της Ελλάδας στο πιλοτικό πρόγραμμα Συμμετοχή 23 Χημικών Υπηρεσιών Πραγματοποιήθηκαν 30 επιθεωρήσεις σε επιχειρήσεις, κατά τις οποίες εξετάσθηκαν 70 προϊόντα Στάλθηκαν 58 ερωτηματολόγια για επεξεργασία στην Ομάδα Εργασίας του FORUM
Ρόλος(-οι) επιχείρησης στην αλυσίδα εφοδιασμού Στοιχεία για τις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν Μέγεθος επιχείρησης (σύμφωνα με τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής) Κατανομή με βάση τον κωδικό αριθμό NACE (περιγράφει την κύρια οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης, σύμφωνα με κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1893/2006) (%) Μεταγενέστερος Χρήστης Τυποποιητής >90 % Επαναπληρωτής / Επανασυσκευαστής >20% Διανομέας Έμπορος λιανικής πώλησης >70% Χονδρέμπορος >30%
Ρόλος(-οι) επιχείρησης στην αλυσίδα εφοδιασμού Στοιχεία για τις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν (2) Είδος επιχείρησης (σύμφωνα με τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής) Κατανομή με βάση τον κωδικό αριθμό NACE (περιγράφει την κύρια οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης, σύμφωνα με κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1893/2006) 47.11 Κωδικός NACE Αριθμός επιχειρήσεων 47.11 12 20.41 5 46.75 4 47.52 2 47.19 2 46.44 2 Λιανικό εμπόριο σε μη ειδικευμένα καταστήματα που πωλούν κυρίως τρόφιμα, ποτά ή καπνό Παραγωγή σαπουνιών και απορρυπαντικών, προϊόντων καθαρισμού και στίλβωσης 20.41 46.75 Χονδρικό εμπόριο χημικών προϊόντων ΔΕΒΧΠ -
Προϊόντα που ελέγχθηκαν Το 72% των προϊόντων ήταν μείγματα Κυριότεροι τύποι προϊόντων Ταξινόμηση Επισήμανση προϊόντων (5προϊόντα ταξινομημένα με DPD) Έλεγχος ταξινόμησης Ταξινόμηση Αριθ. Προϊόντων Διάβρ. Δέρμ. κατ. 1, 1Α, 1Β, 1C (H314) 40 Τοξ. δια της αναρροφ. κατ.1 (H304) 17 STOT SE κατ.1 (Η370) 2 STOT RE κατ.1 (Η372) 2
Αποτελέσματα Γενικές απαιτήσεις συσκευασίας (άρθρο 35(2) ): q δεν καταγράφηκε περίπτωση συσκευασίας με σχεδιασμό ή παρουσίαση που να παραπλανούν τον καταναλωτή q 1 περίπτωση προϊόντος για το οποίο θεωρήθηκε ότι ο σχεδιασμός της συσκευασίας ήταν ελκυστικός για τα παιδιά
Αποτελέσματα (2) Απαιτήσεις για ύπαρξη πώματος ασφαλείας για παιδιά : q δεν αναφέρθηκαν περιπτώσεις προϊόντων για τα οποία η απαίτηση να προκύπτει από την παρουσία μεθανόλης ή διχλωρομεθανίου q για τις μη-επανακλείσιμες συσκευασίες με απαίτηση ύπαρξης πώματος ασφαλείας για τα παιδιά (2 προϊόντα), υπήρχε πιστοποιητικό διαθέσιμο q q για τις επανακλείσιμες συσκευασίες με απαίτηση ύπαρξης πώματος ασφαλείας για τα παιδιά (56 προϊόντα), σε 35 υπήρχε διαθέσιμο πιστοποιητικό συμμόρφωσης με το πρότυπο για 3 περιπτώσεις επανακλείσιμων συσκευασιών αναφέρθηκε ότι δεν έφεραν πώμα ασφαλείας για παιδιά αν και υπήρχε απαίτηση λόγω ταξινόμησης q για 3 περιπτώσεις επανακλείσιμων συσκευασιών θεωρήθηκε ότι εμπίπτουν στις ειδικές περιπτώσεις (παρ. 3.1.4.2, μέρους 3, Παραρτήματος ΙΙ)
Αποτελέσματα (3) Απαίτηση για πιστοποίηση της συμμόρφωσης εργαστήρια διαπιστευμένα κατά EN ISO/IEC 17025 q με τα πρότυπα, από Και στις 2 περιπτώσεις μη επανακλείσιμων συσκευασιών το πιστοποιητικό είχε εκδοθεί από εργαστήριο διαπιστευμένο κατά EN ISO/IEC 17025 q Σε 34 περιπτώσεις επανακλείσιμων συσκευασιών το πιστοποιητικό είχε εκδοθεί από εργαστήριο διαπιστευμένο κατά EN ISO/IEC 17025 q Σε 1 περίπτωση επανακλείσιμης συσκευασίας το πιστοποιητικό είχε εκδοθεί απο φορέα διαπιστευμένο σύμφωνα με άλλο πρότυπο και όχι κατά ISO/IEC 17025 q Σε 16 περιπτώσεις επανακλείσιμων συσκευασιών δεν προσκομίστηκε πιστοποιητικό (ενώ απαιτείτο) [περιλαμβάνονται και οι περιπτώσεις όπου : α) η συσκευασία έφερε πώμα ασφαλείας για παιδιά, β) η συσκευασία δεν έφερε πώμα ασφαλείας για παιδιά ενώ υπήρχε απαίτηση και γ) τα προϊοντα ήταν ταξινομημένα κατά DPD] q Σε 2 περιπτώσεις επανακλείσιμων συσκευασιών υποβλήθηκε έκθεση δοκιμής (όχι πιστοποιητικό), από μη διαπιστευμένο εργαστήριο κατά EN ISO/IEC 17025 Απαίτηση για ανάγλυφη προειδοποίηση κινδύνου: 1 προϊόν δεν έφερε ανάγλυφη προειδοποίηση κινδύνου, ενώ υπήρχε απαίτηση
Μη συμμορφώσεις και μέτρα ελέγχου Μη συμμορφώσεις q Σε 19 προϊόντα (33% 33%) διαπιστώθηκαν μη συμμορφώσεις σχετικά με τις απαιτήσεις για τη συσκευασία του άρθρου 35(2), οι οποίες αφορούσαν σε: q Απουσία πιστοποιητικού συμμόρφωσης με το πρότυπο q Πιστοποιητικό συμμόρφωσης με το πρότυπο συσκευασίας εκδοθέν από εργαστήριο μη διαπιστευμένο κατά 17025 q Απουσία πώματος ασφαλείας για παιδιά ενώ υπάρχει απαίτηση από την ταξινόμηση q Απουσία ανάγλυφης προειδοποίησης κινδύνου Μέτρα στις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης
Παρατηρήσεις Ανάγκη ερμηνείας για «Ειδικές Περιπτώσεις» (Παράρτημα ΙΙ, Μέρος Β, παρ. 3.1.4.2) Προϊόντα τα οποία φέρουν πώμα ασφαλείας για παιδιά χωρίς να απαιτείται Προϊόντα που προορίζονται χρήση: τεκμηρίωση μόνο για επαγγελματική Τα πρότυπα δοκιμών αφορούν σε συσκευασία (περιέκτης + πώμα) Οι διατάξεις του CLP αναφέρονται σε πώματα. Περιπτώσεις προμηθευτών πωμάτων μόνο Έλλειψη κριτηρίων για γενικές απαιτήσεις συσκευασίας (σχεδιασμός ελκυστικός για τα παιδιά ή παραπλανητικός για τους καταναλωτές)
Συμπεράσματα Σημαντικός βαθμός μη συμμόρφωσης: 33% με τις απαιτήσεις για τη συσκευασία του άρθρου 35(2) Η κυριότερη αφορά στην έλλειψη πιστοποιητικού που να αποδεικνύει συμμόρφωση με τα πρότυπα δοκιμών Μεγάλος βαθμός συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του προτύπου σχετικά με την ανάγλυφη προειδοποίηση κινδύνου Η επικοινωνία μεταξύ Χ.Υ. τόσο με την ανταλλαγή πληροφόρησης όσο και η προφορική έδειξε ότι, σε πολλές περιπτώσεις, διαφορετικά δείγματα «οδηγούν» στους ίδιους προμηθευτές σε συνδυασμό με την ακολουθούμενη πρακτική προμήθειας μόνο των πωμάτων ασφαλείας από ξεχωριστούς προμηθευτές Εντός του 2016 θα γίνουν στοχευμένες επιθεωρήσεις σε μονάδες τυποποίησης αφορά ιδιαίτερα σε προϊόντα «ιδιωτικής ετικέτας»
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! J ΔΕΒΧΠ -