Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 15 Μαρτίου 2016 (OR. en) 7075/16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 6334/16, 15362/15 Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: COM(2015) 639 final Θέμα: FSTR 11 FC 6 REGIO 11 SOC 148 EMPL 98 AGRI 128 PECHE 83 CADREFIN 13 ECOFIN 222 COMPET 122 RECH 70 ENV 160 CLIMA 25 TRANS 78 ENER 85 Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (15 Μαρτίου 2016) Επισυνάπτονται στο Παράρτημα, για τις αντιπροσωπίες, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων», όπως εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3458η σύνοδό του στις 15 Μαρτίου 2016. 7075/16 ΙΑ/νκ 1 DGG 2B EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ: (1) ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι η πολιτική συνοχής αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής της Ένωσης και, ιδιαίτερα, στη μείωση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιοχών, όπως ορίζεται στο άρθρο 174 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2) ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον: «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» όπως προβλέπεται από το άρθρο 16 του κανονισμού περί καθορισμού κοινών διατάξεων 1 (εφεξής η «έκθεση του άρθρου 16») (3) ΕΞΑΙΡΕΙ το έργο που έχουν επιτελέσει η Επιτροπή και οι αρχές των κρατών μελών κατά την εκπόνηση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων μετά την έκδοση του προαναφερόμενου κανονισμού το Δεκέμβριο του 2013 (4) ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ τη σημασία της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων εταίρων κατά την εκπόνηση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων, καθώς και της συνέχισης της συνεργασίας αυτής σε όλη τη διάρκεια της φάσης υλοποίησης 1 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 320). 7075/16 ΙΑ/νκ 2
(5) ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ότι τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), τα οποία διαθέτουν προϋπολογισμό ύψους 454 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, αποτελούν το κύριο επενδυτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), και ότι με την υλοποίηση των αντίστοιχων στόχων οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, τα ΕΔΕΤ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη αυτής της επενδυτικής στρατηγικής, και ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για το ότι η έκθεση του άρθρου 16 δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν, καταδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό τη μεγαλύτερη ευθυγράμμιση των ΕΔΕΤ με την αρχή του προσανατολισμού στην επίτευξη αποτελεσμάτων, πράγμα που θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα για άλλους τομείς πολιτικής (6) ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι μεταξύ των αποτελεσμάτων που αναμένεται να επιτευχθούν χάρη στην αξιοποίηση των ΕΔΕΤ κατά την τρέχουσα χρήση περιλαμβάνεται η παροχή στήριξης σε πάνω από 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις καθώς και η υποστήριξη σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων προκειμένου να βελτιώσουν τις δεξιότητες και την προσαρμοστικότητά τους, και ότι οι μεγάλες επενδύσεις στις υποδομές θα επιτρέψουν στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες να μειώσουν την καθυστέρησή τους σε σχέση με τις υπόλοιπες (7) ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ τη σημασία της χρηματοδότησης από τα ΕΔΕΤ στο πλαίσιο της συγχρηματοδότησης προγραμμάτων δημόσιων επενδύσεων, η οποία αποτελεί ουσιαστικό και σημαίνον ποσοστό των δημόσιων επενδύσεων σε ορισμένα κράτη μέλη και συμβάλλει στη μείωση του επενδυτικού κενού για την έρευνα και την καινοτομία, τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και τις περιφερειακές ανισότητες, το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης (8) ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την ευθυγράμμιση των επενδύσεων με τις προτεραιότητες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, και ότι από την έκβαση των διαπραγματεύσεων προκύπτει μια σαφής τάση προς πιο στοχοθετημένη πολιτική προσέγγιση, ενισχυμένο προσανατολισμό προς την επίτευξη αποτελεσμάτων, σταθερό πλαίσιο συνθηκών για τις επενδύσεις, καλύτερα συντονισμένη αξιοποίηση των ΕΔΕΤ μέσω του κοινού στρατηγικού πλαισίου και βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των προτεραιοτήτων της ΕΕ και των περιφερειακών αναγκών 7075/16 ΙΑ/νκ 3
(9) ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η στήριξη από τα ΕΔΕΤ αντιπροσωπεύει κατά μέσο όρο το 71% των συνολικών προγραμματισμένων επενδύσεων για το διάστημα 2014-2020 ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να αναλύσει περαιτέρω το επίπεδο συγχρηματοδότησης 2014-2020 καθώς και τις τάσεις σε σύγκριση με τις προηγούμενες περιόδους αναφοράς, συμπεριλαμβανομένου του μεριδίου της ιδιωτικής χρηματοδότησης, προκειμένου να ληφθούν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εθνική συγχρηματοδότηση και τα αποτελέσματα όσον αφορά τη μόχλευση, τον αντίκτυπο και τον έλεγχο της πολιτικής σε διάφορα επίπεδα και πηγές συγχρηματοδότησης (10) ΚΑΛΕΙ τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν περαιτέρω τη χρήση ιδιωτικών πόρων, για παράδειγμα με τη βέλτιστη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων ή συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, κατά περίπτωση, και επιδιώκοντας τη συμπληρωματικότητα με άλλα μέσα, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (11) ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για το πόρισμα σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη έχουν λάβει υπόψη σε μεγάλο βαθμό τις σχετικές συστάσεις ανά χώρα (ΣΑΧ) κατά την εκπόνηση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων, και ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η ευθυγράμμιση των ΕΔΕΤ με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, η οποία μπορεί πράγματι να υλοποιηθεί με τη συνδρομή των ΕΔΕΤ, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τη συνέχεια και τη σταθερότητα των πολυετών προγραμμάτων, ενώ ΤΟΝΙΖΕΙ ότι, στο πλαίσιο αυτό, οι ΣΑΧ πρέπει να είναι ανάλογες, σαφείς και συγκεκριμένες (12) ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία της εδαφικής διάστασης της πολιτικής για τη συνοχή και των ΕΔΕΤ και το ρόλο της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας στην προώθηση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών δυνατοτήτων των περιοχών, ιδίως εκείνων της μεθορίου, και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, καθώς και της συνεχούς και μεγαλύτερης έμφασης στα νέα μέσα και μηχανισμούς υλοποίησης, όπως οι ολοκληρωμένες εδαφικές επενδύσεις και η τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (CLLD). ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΛΥΠΗ, ωστόσο, για το ότι η έκθεση του άρθρου 16 παρέχει μια μάλλον περιορισμένη ανάλυση των εδαφικών πτυχών και των προκλήσεων των ΕΔΕΤ, και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να υποβάλει μια λεπτομερέστερη ανάλυση στις μελλοντικές δημοσιεύσεις της έκθεσης αυτής (13) ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για την καθιέρωση του νέου στρατηγικού πλαισίου των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων που οδήγησε σε μεγαλύτερη ευθυγράμμιση της χρηματοδότησης από πολλαπλές πηγές στο εσωτερικό των κρατών μελών, ενώ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑ, υπό το πρίσμα των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από τη διαπραγματευτική διαδικασία, ότι το πλαίσιο αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε περιττές καθυστερήσεις και επικαλύψεις 7075/16 ΙΑ/νκ 4
(14) ΤΟΝΙΖΕΙ ότι η επιτυχία των προγραμμάτων και των αντίστοιχων στρατηγικών εξαρτάται από τη χρηστή διακυβέρνηση και από την έναρξή τους το συντομότερο δυνατό, καθώς και την πλήρη υλοποίησή τους κατά τα επόμενα έτη (15) ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΛΥΠΗ για την απουσία μιας ενδελεχούς ανάλυσης, ιδίως σε ό,τι αφορά τη διαδικασία θέσπισης συμφωνιών εταιρικής σχέσης και προγραμμάτων, καθώς και έναντι των εκ των προτέρων προϋποθέσεων που δεν είχαν ικανοποιηθεί κατά το χρόνο δημοσίευσης της έκθεσης του άρθρου 16 και ΚΑΛΕΙ ως εκ τούτου την Επιτροπή: - να αξιολογήσει το προαναφερόμενο στρατηγικό πλαίσιο των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προπαρασκευαστικής διαδικασίας, και - να αναλύσει τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται εκ των προτέρων, δίνοντας έμφαση σε εκείνες που δεν είχαν υλοποιηθεί κατά το χρόνο δημοσίευσης της έκθεσης του άρθρου 16, καθώς και στα συναφή σχέδια δράσης, με σκοπό ειδικότερα τον εντοπισμό των αντίστοιχων εμποδίων σε σχέση με συγκεκριμένες εκ των προτέρων προϋποθέσεις, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης και ανάλυσης θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν για να αντληθούν διδάγματα από όλους τους ενδιαφερομένους και να τροφοδοτηθούν οι συζητήσεις πολιτικής σχετικά με το διάστημα μετά το 2020 (16) ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι τα δελτία χωρών, που επισυνάπτονται στην έκθεση του άρθρου 16, βασίζονται σε μεταβαλλόμενα δεδομένα, με ζητούμενο να αποτυπώνουν την κατάσταση κατά το χρόνο εκπόνησης της έκθεσης του άρθρου 16, αλλά ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΛΥΠΗ διότι δεν δόθηκε η δυνατότητα στα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τα στοιχεία προ της δημοσίευσής τους, και διότι οι λεπτομέρειες σχετικά με βασικά ζητήματα ανά κράτος μέλος δεν δύναται να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της σύγκρισης και διδαχής μεταξύ ομοτίμων (17) ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ στο πλαίσιο αυτό τη νέα δικτυακή πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων της Επιτροπής για τα ΕΔΕΤ. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι αποτελεί καλή πρακτική, καθότι προβλέπει μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τη χρήση και τις επιδόσεις των ΕΔΕΤ χωρίς να αυξάνεται ο διοικητικός φόρτος, και ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι η τακτική υποβολή στοιχείων από τα κράτη μέλη και τις οικείες αρχές εντός του υπάρχοντος ρυθμιστικού πλαισίου θα επιτρέψει στην Επιτροπή να παράσχει επικαιροποιημένες και συμπληρωματικές πληροφορίες στην πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων που πρέπει να χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη για τη συγκριτική αξιολόγηση και την αλληλοδιδαχή από ομοτίμους 7075/16 ΙΑ/νκ 5
(18) ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η «ομάδα υψηλού επιπέδου ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων σχετικά με την παρακολούθηση της απλούστευσης για τους δικαιούχους των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» επισημαίνει τις καλές και βέλτιστες πρακτικές, αλλά θεωρεί αυτό το πεδίο εφαρμογής πολύ περιορισμένο, ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ το αίτημά του ότι τα μέτρα απλούστευσης θα πρέπει να ισχύουν για ολόκληρο τον κύκλο του προγραμματισμού και της υλοποίησης πολιτικών, λαμβανομένων υπόψη των αναγκών όλων των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση και τον έλεγχο καθώς και τους δικαιούχους, ΚΑΛΕΙ επίσης την Επιτροπή να προσδιορίσει σημαντικά οριζόντια ζητήματα και να ενημερώνει τακτικά το Συμβούλιο σχετικά με τις δραστηριότητές της (19) ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΠΡΟΣΗΛΩΜΕΝΟ στην πραγματοποίηση τακτικών συζητήσεων μεταξύ των αρμόδιων υπουργών στο πλαίσιο του Συμβουλίου για την εξέταση της υλοποίησης και των αποτελεσμάτων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων. 7075/16 ΙΑ/νκ 6