ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΟΡΙΣΜΟΣ - ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ Ο δείκτης εκτιμά την πυκνότητα όλου του οδικού δικτύου, καταταγμένου κατά κατηγορία, στη ζώνη των Περιφερειών διέλευσης της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων. Η σκοπιμότητα παρακολούθησης του δείκτη αφορά στη μελέτη της εξέλιξης του οδικού δικτύου και ειδικότερα της συμμετοχής των αυτοκινητοδρόμων, τον έλεγχο της χωρητικότητας του οδικού δικτύου και τη διερεύνηση των επιδράσεων του οδικού δικτύου στο περιβάλλον. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Οι βασικές κατηγορίες του οδικού δικτύου που εξετάζονται είναι (α) αυτοκινητόδρομοι, (β) κύριο εθνικό δίκτυο (πρωτεύον και δευτερεύον) και (γ) εθνικό δίκτυο (πρωτεύον, δευτερεύον και τριτεύον). Ο δείκτης υπολογίζεται και παρακολουθείται επίσης σε σχέση με την εξέλιξη των έργων της Εγνατίας Οδού και των ακόλουθων κάθετων αξόνων αρμοδιότητας της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.: Σιάτιστα Ιεροπηγή, Θεσσαλονίκη Σέρρες Προμαχώνας, Θεσσαλονίκη Μουδανιά, Ξάνθη Εχίνος, Κομοτηνή-Νυμφαία και Αρδάνιο Ορμένιο. Όπως αναμενόταν, η ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων θα επιφέρει εντυπωσιακή βελτίωση (265%) της πυκνότητας των αυτοκινητοδρόμων στη Ζώνη IV (Ζώνη των Περιφερειών διέλευσης της Εγνατίας Οδού). Δεδομένου ότι ο άξονας ΠΑΘΕ (Πάτρα Αθήνα Θεσσαλονίκη Εύζωνοι) συνυπολογίστηκε ως υπάρχων αυτοκινητόδρομος προ και μετά την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού, η πυκνότητα αυτοκινητοδρόμων εμφανίζει μεγάλες αυξήσεις στις Περιφέρειες Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, οι οποίες στην κατάσταση προ της Εγνατίας Οδού έχουν μηδαμινές τιμές. Σε επίπεδο Νομών οι μεγαλύτερες αυξήσεις της πυκνότητας αυτοκινητοδρόμων προκύπτουν στους Νομούς Ημαθίας, Καβάλας, Έβρου, Θεσπρωτίας και Καστοριάς. 1
NUTS Περιφέρεια / Νομός Αυτοκινητοδρόμων Κύριου Οδικού Δικτύου (1ων + 2ων εθνικό) Εθνικού Δικτύου Μεταβολή πρό- Αυτοκινητοδρόμων Απρ.2008 Οδικού Δικτύου (km/km 2 ) ΠΡΟ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ & ΚΑΘΕΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ ΜΕ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ & ΚΑΘΕΤΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ (κατάσταση ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009) ΜΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ & ΚΑΘΕΤΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ Κύριου Μεταβολή πρό- Οδικού Δικτύου Απρ.2008 (1ων + 2ων εθνικό) Εθνικού Δικτύου Μεταβολή πρό- Απρ.2008 Αυτοκινητοδρόμων Μεταβολή πρόολοκληρωμένη Κύριου Οδικού Δικτύου (1ων + 2ων εθνικό) Μεταβολή πρόολοκληρωμένη Εθνικού Μεταβολή πρόολοκληρωμένη Δικτύου gr11 Ανατολική Μακεδόνια & Θράκη 0,001 0,048 0,111 0,018 1629,41% 0,065 35,23% 0,127 15,11% 0,018 1629,41% 0,071 47,49% 0,133 20,45% gr111 Ν. Έβρου 0,003 0,068 0,099 0,017 410,37% 0,083 22,44% 0,114 15,04% 0,017 410,37% 0,086 26,44% 0,117 17,93% gr112 Ν. Ξάνθης 0,000 0,038 0,135 0,015 177,17% 0,054 42,28% 0,152 11,96% 0,015 214,28% 0,080 108,68% 0,177 30,73% gr113 Ν. Ροδόπης 0,000 0,027 0,106 0,021 251,44% 0,049 78,42% 0,127 20,19% 0,021 304,12% 0,058 110,59% 0,136 28,48% gr114 Ν. Δράμας 0,000 0,036 0,073 0,000 0,00% 0,036 0,00% 0,073 0,00% 0,000 0,00% 0,036 0,00% 0,073 0,00% gr115 Ν. Καβάλας 0,000 0,060 0,181 0,045 527,14% 0,103 71,11% 0,223 23,61% 0,045 637,58% 0,104 73,95% 0,225 24,55% gr12 Κεντρική Μακεδονία 0,010 0,055 0,185 0,022 120,11% 0,062 13,66% 0,192 4,00% 0,029 197,01% 0,066 21,36% 0,196 6,27% gr121 Ν. Ημαθίας 0,004 0,071 0,160 0,038 919,43% 0,084 18,49% 0,173 8,22% 0,037 909,96% 0,084 18,00% 0,172 8,00% gr122 Ν. Θεσσαλονίκης 0,021 0,084 0,274 0,052 149,53% 0,114 35,22% 0,304 10,84% 0,080 283,25% 0,135 59,47% 0,325 18,31% gr123 Ν. Κιλκίς 0,013 0,046 0,174 0,015 13,40% 0,046 0,00% 0,174 0,00% 0,017 27,92% 0,046 0,00% 0,174 0,00% gr124 Ν. Πέλλας 0,000 0,033 0,093 0,000 0,00% 0,033 0,00% 0,093 0,00% 0,000 0,00% 0,033 0,00% 0,093 0,00% gr125 Ν. Πιερίας 0,047 0,070 0,207 0,047 0,00% 0,070 0,00% 0,207 0,00% 0,047 0,00% 0,070 0,00% 0,207 0,00% gr126 Ν. Σερρών 0,000 0,045 0,157 0,008 89,68% 0,047 5,30% 0,160 1,50% 0,017 240,89% 0,048 8,50% 0,161 2,41% gr127 Ν. Χαλκιδικής 0,000 0,040 0,198 0,005 63,83% 0,040 1,16% 0,198 0,07% 0,005 77,20% 0,040 1,16% 0,198 0,07% gr13 Δυτική Μακεδονία 0,000 0,050 0,165 0,013 494,11% 0,064 27,66% 0,179 8,41% 0,018 697,65% 0,070 38,70% 0,185 11,77% gr131 Ν. Γρεβενών 0,000 0,027 0,206 0,011 131,78% 0,041 54,11% 0,220 6,98% 0,021 300,12% 0,051 91,50% 0,230 11,80% gr132 Ν. Καστοριάς 0,000 0,029 0,184 0,011 133,98% 0,044 50,10% 0,198 7,97% 0,024 340,37% 0,058 100,07% 0,213 15,92% gr133 Ν. Κοζάνης 0,000 0,065 0,143 0,021 245,16% 0,086 31,98% 0,164 14,58% 0,022 314,95% 0,087 33,97% 0,165 15,49% gr134 Ν. Φλώρινας 0,000 0,070 0,141 0,000 0,00% 0,070 0,00% 0,141 0,00% 0,000 0,00% 0,070 0,00% 0,141 0,00% gr14 Θεσσαλία 0,010 0,042 0,179 0,010 1,36% 0,042 0,32% 0,180 0,08% 0,011 11,51% 0,043 2,75% 0,181 0,64% gr141 Ν. Καρδίτσας 0,000 0,020 0,176 0,000 0,00% 0,020 0,00% 0,176 0,00% 0,000 0,00% 0,020 0,00% 0,176 0,00% gr142 Ν. Λάρισας 0,015 0,046 0,183 0,015 0,00% 0,046 0,00% 0,183 0,00% 0,015 0,00% 0,046 0,00% 0,183 0,00% gr143 Ν. Μαγνησίας 0,023 0,038 0,204 0,023 0,00% 0,038 0,00% 0,204 0,00% 0,023 0,00% 0,038 0,00% 0,204 0,00% gr144 Ν. Τρικάλων 0,000 0,055 0,157 0,001 6,57% 0,056 1,02% 0,158 0,36% 0,005 67,34% 0,060 8,62% 0,162 3,02% gr21 Ήπειρος 0,000 0,060 0,244 0,011 438,18% 0,071 18,72% 0,257 5,33% 0,012 485,39% 0,073 20,71% 0,256 5,11% gr211 Ν. Άρτας 0,000 0,015 0,246 0,000 0,00% 0,015 0,00% 0,246 0,00% 0,000 0,00% 0,015 0,00% 0,246 0,00% gr212 Ν. Θεσπρωτίας 0,000 0,079 0,185 0,026 304,72% 0,106 33,27% 0,212 14,93% 0,026 368,56% 0,106 33,27% 0,211 14,31% gr213 Ν. Ιωαννίνων 0,000 0,056 0,257 0,013 147,21% 0,069 22,40% 0,272 6,00% 0,015 209,29% 0,071 26,31% 0,272 5,77% gr214 Ν. Πρέβεζας 0,000 0,121 0,262 0,000 0,00% 0,121 0,00% 0,262 0,01% 0,000 0,00% 0,121 0,00% 0,262 0,00% zniv Ζώνη Επιρροής Εγνατίας Οδού 0,005 0,051 0,173 0,016 200,33% 0,060 18,55% 0,183 5,52% 0,019 264,27% 0,064 25,78% 0,186 7,50% οδικού δικτύου (km/1.000 κατοίκους) ΠΡΟ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ & ΚΑΘΕΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ ΜΕ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ & ΚΑΘΕΤΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ (κατάσταση ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009) ΜΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ & ΚΑΘΕΤΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ NUTS Περιφέρεια / Νομός Αυτοκινητοδρόμων Κύριου Οδικού Δικτύου (1ων + 2ων εθνικό) Εθνικού Δικτύου Αυτοκινητοδρόμων Μεταβολή πρό- Απρ.2008 Κύριου Οδικού Δικτύου (1ων + 2ων εθνικό) Μεταβολή πρό- Απρ.2008 Εθνικού Δικτύου Μεταβολή πρό- Απρ.2008 Αυτοκινητοδρόμων Μεταβολή πρόολοκληρωμένο Κύριου Οδικού Δικτύου (1ων + 2ων εθνικό) Μεταβολή πρόολοκληρωμένο Εθνικού Δικτύου Μεταβολή πρόολοκληρωμένο gr11 Ανατολική Μακεδόνια & Θράκη 0,024 2,570 2,570 0,411 1629,41% 1,501 35,23% 2,958 15,11% 0,411 1629,41% 1,638 47,49% 3,095 20,45% gr111 Ν. Έβρου 0,097 1,934 2,811 0,496 410,37% 2,369 22,44% 3,234 15,04% 0,496 410,37% 2,446 26,44% 3,315 17,93% gr112 Ν. Ξάνθης 0,000 0,675 2,387 0,266 221,73% 0,961 42,28% 2,673 11,96% 0,266 273,44% 1,409 108,68% 3,121 30,73% gr113 Ν. Ροδόπης 0,000 0,628 2,440 0,493 410,73% 1,121 78,42% 2,933 20,19% 0,493 506,52% 1,323 110,59% 3,135 28,48% gr114 Ν. Δράμας 0,000 1,192 2,439 0,000 0,00% 1,192 0,00% 2,439 0,00% 0,000 0,00% 1,192 0,00% 2,439 0,00% gr115 Ν. Καβάλας 0,000 0,877 2,642 0,656 547,02% 1,501 71,11% 3,265 23,61% 0,656 674,59% 1,526 73,95% 3,290 24,55% gr12 Κεντρική Μακεδονία 0,100 1,892 1,892 0,221 120,11% 0,634 13,66% 1,968 4,00% 0,298 197,01% 0,677 21,36% 2,011 6,27% gr121 Ν. Ημαθίας 0,044 0,842 1,894 0,446 919,43% 0,998 18,49% 2,050 8,22% 0,441 909,96% 0,994 18,00% 2,046 8,00% gr122 Ν. Θεσσαλονίκης 0,073 0,294 0,955 0,182 149,53% 0,397 35,22% 1,058 10,84% 0,280 283,25% 0,469 59,47% 1,129 18,31% 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr gr123 Ν. Κιλκίς 0,368 1,315 4,946 0,418 13,40% 1,315 0,00% 4,946 0,00% 0,471 27,92% 1,315 0,00% 4,946 0,00% gr124 Ν. Πέλλας 0,000 0,560 1,604 0,000 0,00% 0,560 0,00% 1,604 0,00% 0,000 0,00% 0,560 0,00% 1,604 0,00% gr125 Ν. Πιερίας 0,551 0,825 2,433 0,551 0,00% 0,825 0,00% 2,433 0,00% 0,551 0,00% 0,825 0,00% 2,433 0,00% gr126 Ν. Σερρών 0,000 0,881 3,110 0,151 125,85% 0,928 5,30% 3,157 1,50% 0,335 344,68% 0,956 8,50% 3,185 2,41% gr127 Ν. Χαλκιδικής 0,000 1,240 6,154 0,169 140,73% 1,254 1,16% 6,159 0,07% 0,169 173,55% 1,254 1,16% 6,159 0,07% gr13 Δυτική Μακεδονία 0,000 5,188 5,188 0,394 755,39% 2,015 27,66% 5,625 8,41% 0,557 1066,56% 2,189 38,70% 5,799 11,77% East gr131 Ν. Γρεβενών 0,000 1,604 12,440 0,679 566,15% 2,472 54,11% 13,308 6,98% 1,279 1314,64% 3,072 91,50% 13,908 11,80% West gr132 Ν. Καστοριάς 0,000 0,942 5,922 0,368 306,64% 1,414 50,10% 6,394 7,97% 0,773 794,29% 1,885 100,07% 6,865 15,92% gr133 Ν. Κοζάνης 0,000 1,479 3,242 0,473 394,08% 1,951 31,98% 3,715 14,58% 0,502 516,19% 1,981 33,97% 3,744 15,49% North gr134 Ν. Φλώρινας 0,000 2,463 4,965 0,000 0,00% 2,463 0,00% 4,965 0,00% 0,000 0,00% 2,463 0,00% 4,965 0,00% gr14 Θεσσαλία 0,185 3,344 3,344 0,188 1,36% 0,778 0,32% 3,346 0,08% 0,206 11,51% 0,796 2,75% 3,365 0,64% gr141 Ν. Καρδίτσας 0,000 0,398 3,583 0,000 0,00% 0,398 0,00% 3,583 0,00% 0,000 0,00% 0,398 0,00% 3,583 0,00% gr142 Ν. Λάρισας 0,281 0,880 3,534 0,281 0,00% 0,880 0,00% 3,534 0,00% 0,281 0,00% 0,880 0,00% 3,534 0,00% gr143 Ν. Μαγνησίας 0,294 0,486 2,595 0,294 0,00% 0,486 0,00% 2,595 0,00% 0,294 0,00% 0,486 0,00% 2,595 0,00% gr144 Ν. Τρικάλων 0,000 1,349 3,858 0,014 11,43% 1,363 1,02% 3,871 0,36% 0,116 119,56% 1,466 8,62% 3,974 3,02% gr21 Ήπειρος 0,000 6,312 6,312 0,288 552,68% 1,850 18,72% 6,648 5,33% 0,320 612,22% 1,881 20,71% 6,635 5,11% gr211 Ν. Άρτας 0,000 0,302 5,072 0,000 0,00% 0,302 0,00% 5,072 0,00% 0,000 0,00% 0,302 0,00% 5,072 0,00% gr212 Ν. Θεσπρωτίας 0,000 2,616 6,083 0,855 712,38% 3,486 33,27% 6,992 14,93% 0,855 878,53% 3,486 33,27% 6,954 14,31% gr213 Ν. Ιωαννίνων 0,000 1,655 7,548 0,368 306,88% 2,025 22,40% 8,001 6,00% 0,433 444,84% 2,090 26,31% 7,984 5,77% gr214 Ν. Πρέβεζας 0,000 2,115 4,575 0,000 0,00% 2,115 0,00% 4,576 0,01% 0,000 0,00% 2,115 0,00% 4,575 0,00% zniv Ζώνη Επιρροής Εγνατίας Οδού 0,088 0,857 2,937 0,264 200,33% 1,016 18,55% 3,099 5,52% 0,320 264,27% 1,078 25,78% 3,157 7,50% 2
Το χαρακτηρισμένο ως κύριο οδικό δίκτυο αποτελείται από το πρωτεύον και το δευτερεύον εθνικό οδικό δίκτυο και εξετάζεται ως ιδιαίτερη κατηγορία επειδή στην ουσία εξυπηρετεί κύριες διαπεριφερειακές και διακρατικές συνδέσεις. Το σύστημα της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων εντάσσεται σε αυτή την κατηγορία και η πλήρης λειτουργία του αναμένεται να συνεισφέρει στη βελτίωση του δείκτη ως εξής: στην Ανατ. Μακεδονία & Θράκη κατά 47%, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας κατά 39%, και στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Ηπείρου κατά 21%. Ο Νομός Καστοριάς επωφελείται της κατασκευής και λειτουργίας του κάθετου άξονα (αυτοκινητόδρομου) Σιάτιστα Ιεροπηγή εμφανίζοντας το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης (100%). Το ίδιο συμβαίνει στους Νομούς Ξάνθης και Ροδόπης λόγω της κατασκευής των 2 κάθετων αξόνων (Ξάνθη-Εχίνος και Κομοτηνή-Νυμφαία). Οι Νομοί Γρεβενών και Καβάλας οφείλουν τις σημαντικές αυξήσεις στην Εγνατία Οδό, ενώ ο Νομός Θεσσαλονίκης επωφελείται και των υπόλοιπων αξόνων όπως η Εξωτερική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης, ο αυτοκινητόδρομος Θεσσαλονίκη Μουδανιά και οι συνδέσεις με αεροδρόμιο και λιμάνι (6 ος προβλήτας). Σημαντική αναμένεται επίσης η συνεισφορά της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων στην αύξηση της πυκνότητας συνολικά του εθνικού οδικού δικτύου. Η μεγαλύτερη αύξηση αναμένεται στην Περιφέρεια Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης (20,5%). Ακολουθεί η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με εκτιμώμενη αύξηση κατά 12%, και οι Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Ηπείρου (6% και 5% αντίστοιχα). Σε Νομαρχιακό επίπεδο την μεγαλύτερη αύξηση στην πυκνότητα του εθνικού δικτύου εκτιμάται πως θα παρουσιάσουν οι Νομοί Ροδόπης (28,5%), Ξάνθης (31%) και Καβάλας (25%). Ακολουθούν οι Νομοί Θεσσαλονίκης και Έβρου (18%), οι Νομοί Κοζάνης και Καστοριάς (16%) και ο Νομός Θεσπρωτίας (14%). Συνολικά, η ολοκλήρωση των έργων της Εγνατίας Οδού και των 6 κάθετων αξόνων αλλάζουν το χάρτη κατάταξης των Περιφερειών και Νομών σε σχέση με την πυκνότητα του οδικού δικτύου, ειδικότερα σε ό,τι αφορά στις κατηγορίες αυτοκινητόδρομοι και κύριο οδικό δίκτυο. Ενώ στην κατάσταση προ της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων κυριαρχούν οι Περιφέρειες Θεσσαλίας και Κεντρικής Μακεδονίας και οι αντίστοιχοι Νομοί απ όπου διέρχεται ο άξονας ΠΑΘΕ (Μαγνησίας, Λάρισας, Πιερίας, Θεσσαλονίκης) στην μετά την Εγνατία Οδό και τους κάθετους άξονες κατάσταση βγαίνουν δυναμικά στο προσκήνιο οι Περιφέρειες Ηπείρου, Δυτ. Μακεδονίας και Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης και οι Νομοί απ όπου διέρχονται η Εγνατία Οδός και οι κάθετοι άξονες (Θεσπρωτίας, Γρεβενών, Κοζάνης, Καστοριάς, Καβάλας, Έβρου). Ενδεικτικά, ο δείκτης πυκνότητας του κύριου οδικού δικτύου για το Νομό Θεσπρωτίας μεταβάλλεται από 7,9 σε 10,6 (km/1.000 km 2 ) παρουσιάζοντας αύξηση 33,3%, για την Περιφέρεια Ηπείρου διαμορφώνεται από 6 σε 7,3, ενώ για το χωρικό σύνολο της Ζώνης ΙV η τιμή του δείκτη ανεβαίνει από 5,1 στο 6,4. Πρέπει να σημειωθεί πως μόνο ο Νομός Θεσσαλονίκης παρουσιάζει μεγαλύτερη τιμή του δείκτη (13,5) από το Νομό Θεσπρωτίας, ενώ πολύ κοντά βρίσκεται στην τρίτη θέση ο Νομός Καβάλας (10,4) και 3
ακολουθούν οι Νομοί Κοζάνης, Έβρου και Ημαθίας (8,7-8,6 & 8,4 αντίστοιχα). Οι εκτιμώμενες τιμές για τον παραπάνω δείκτη έχουν ιδιαίτερη σημασία διότι προσεγγίζουν ή/και υπερβαίνουν τη μέση τιμή βάσης για όλη την Ελληνική επικράτεια, η οποία σύμφωνα με το ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ 2007-2013 είναι 6 (ΥΠΟΙΟ 2006, σε. 146), ενώ σύμφωνα με τη Eurostat για τo έτος 2003 η τιμή του δείκτη στην ΕΕ25 είναι 15,1 και για την ΕΕ15 17,5 (ERF 2006, σελ. 17) 1. Τέλος, ο δείκτης υπολογίστηκε και σε σχέση με τον πληθυσμό των Περιφερειών και Νομών (km/1.000 κατ.). Αναλόγως, προκύπτει σημαντική βελτίωση της πυκνότητας των αυτοκινητοδρόμων και του κύριου εθνικού οδικού δικτύου για τις Περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής Μακεδονίας και Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης, ιδιαίτερα στους Νομούς Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Γρεβενών, Καστοριάς και Έβρου. ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ Πηγές Βάση χωρικών δεδομένων του Παρατηρητηρίου ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. Ιδία ψηφιακή επεξεργασία (2008): 1) Οδικό δίκτυο: TERRA Ε.Π.Ε. (2004), γραμμικό επίπεδο, κλίμακα 1:5.000. 2) Κύριο και δευτερεύον οδικό δίκτυο χώρας, ΥΠΕΧΩΔΕ (2004), γραμμικό επίπεδο, κλίμακα 1:50.000. 2) Γραμμικό επίπεδο χάραξης και πορείας έργων Εγνατίας Οδού και κάθετων αξόνων, ενημερωμένο με μετρήσεις από GPS και ορθοφωτοχάρτες, Τμήμα GIS, Τομέας Προγραμματισμού και Παρακολούθησης Έργων και Χρηματοδοτήσεων, ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε (2008). 3) Χάρτες της Γ.Υ.Σ. κλίμακας 1:50.000. 4) Επικαιροποιημένοι οδικοί χάρτες της ROAD, έτους αγοράς 2004, κλίμακας 1:250.000. 5) Ορθοφωτοχάρτες Υπ. Γεωργίας 1996, κλίμακα 1:5.000. 6) Η κατηγοριοποίηση του οδικού δικτύου έγινε βάσει της κατάταξης των Εθνικών οδών από το ΥΠΕΧΩΔΕ με την απόφαση ΔΜΕΟ/ε/0/1308-15/12/1995 (ΓΓΔΕ, ΔΜΕΟ, Τμ. Μελετών Κυκλοφορίας) με τη χρήση των κριτηρίων των ΠΔ 347/93 και 401/93. 7) Δεδομένα πληθυσμού: απογραφή ΕΣΥΕ (2001), www.statistics.gr. 8) Διοικητικά όρια: ΥΠΕΧΩΔΕ (2002), πολυγωνικό, κλίμακα 1:50.000. Βιβλιογραφικές αναφορές: 1 Και στα δύο κείμενα ο δείκτης αναφέρεται ως «πυκνότητα αυτοκινητοδρόμων» που στην Ελληνική περίπτωση όμως οι αρμόδιες υπηρεσίες (ΕΣΥΕ, ΥΠΟΙΟ, ΥΠΕΧΩΔΕ κλπ) προφανώς τον προσαρμόζουν στην κατηγορία «κύριο οδικό δίκτυο». Για παράδειγμα, αν εφαρμοζόταν αυστηρά ο ορισμός του αυτοκινητόδρομου η τιμή του δείκτη για την Ελλάδα θα έπρεπε να έχει τιμές κοντά στο 2,0 αντί για 6,0. 4
ΥΠΕΧΩΔΕ (1995): Κατάταξη Εθνικών Οδών περιφερειών Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Μακεδονίας και Θράκης σε Βασικό (Πρωτεύον), Δευτερεύον και Τριτεύον Εθνικό Δίκτυο, Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων: Διεύθυνση Μελετών Έργων Οδοποιίας (ΔΜΕΟ), Τμ. Μελετών Κυκλοφορίας, Απόφαση Αρ. ΔΜΕΟ/ε/0/1308-15/12/1995, Αθήνα. ΥΠΟΙΟ (2006): Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013, Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης: Αθήνα, Οκτ. 2006, Επίσημο Σχέδιο, 1/11/2006, προσβάσιμο στο http://www.hellaskps.gr/programper4/files/nsrf_gr.pdf, 13/04/2007. ERF (2006): European Road Statistics 2006, European Union Road Federation; Brussels Programme Centre of the International Road Federation (IRF): Brussels. Accessed in, http://www.erf.be/images/stat/erf_stats2006.pdf, 13/04/2007. Μεθοδολογία Η επεξεργασία χωρικών δεδομένων και υποβάθρων έγινε αποκλειστικά στα όρια της Ζώνης Επιρροής των πέντε Περιφερειών (και των αντίστοιχων Νομών) από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός: Ήπειρος, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Κεντρική Μακεδονία, Ανατ. Μακεδονία & Θράκη, και Θεσσαλία. Η εκτίμηση του δείκτη γίνεται σε σχέση με την έκταση (km 2 ) και τον πληθυσμό (1.000 κάτοικοι) των Περιφερειών και Νομών στη Ζώνη Επιρροής της Εγνατίας Οδού. Οι βασικές κατηγορίες του οδικού δικτύου που εξετάζονται είναι (α) αυτοκινητόδρομοι, (β) κύριο εθνικό δίκτυο (πρωτεύον και δευτερεύον) και (γ) εθνικό δίκτυο. Ο δείκτης υπολογίζεται και παρακολουθείται επίσης σε σχέση με την εξέλιξη των έργων της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων αρμοδιότητας της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. Για την κατάταξη ενός δρόμου στην κατηγορία Αυτοκινητόδρομοι χρησιμοποιήθηκε ο ορισμός που δίνεται από τον KOK N. 2696/1999 αρ. 2.: Αυτοκινητόδρομος: Οδός ειδικής μελέτης και κατασκευής για την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων και μοτοσικλετών, η οποία δεν εξυπηρετεί τις συνορεύουσες με αυτήν ιδιοκτησίες και η οποία: α) διαθέτει, εκτός ειδικών σημείων ή προσωρινά, χωριστά οδοστρώματα, για τις δύο κατευθύνσεις της κυκλοφορίας, που διακρίνονται μεταξύ τους είτε με διαχωριστικές νησίδες που δεν προορίζονται για την κυκλοφορία είτε κατ' εξαίρεση, με άλλα μέσα, β) δεν διασταυρώνονται ισόπεδα με άλλη οδό, μονοπάτι, σιδηροδρομική ή τροχιοδρομική γραμμή και γ) έχει χαρακτηριστεί με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και έχει ειδική σήμανση με πινακίδες ως αυτοκινητόδρομος. Ο άξονας ΠΑΘΕ (Πάτρα Αθήνα Θεσσαλονίκη Εύζωνοι) συνυπολογίστηκε ως υπάρχων αυτοκινητόδρομος πρό και μετά την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού. 5
Χάρτης 1. (km/km 2 ) κύριου οδικού δικτύου προ Εγνατίας Οδού 6
Χάρτης 2. (km/km 2 ) κύριου οδικού δικτύου με Εγνατία Οδό, Φεβρ. 2009 7
Χάρτης 3. (km/km 2 ) κύριου οδικού δικτύου με ολοκληρωμένη Εγνατία Οδό 8
Χάρτης 4. Μεταβολή πυκνότητας κυρίου εθνικού οδικού δικτύου, προ και μετά την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού και κάθετων αξόνων 9
Χάρτης 5. (km/1.000 κατ.) κύριου οδικού δικτύου προ Εγνατίας Οδού 10
Χάρτης 6. (km/1.000 κατ.) κύριου οδικού δικτύου με Εγνατία Οδό, Φεβρ. 2009 11
Χάρτης 7. (km/1.000 κατ.) κύριου οδικού δικτύου με ολοκληρωμένη Εγνατία Οδό 12