Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός

Transcript

1 Εισηγητής: Δρ Βασίλης Φούρκας Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ Βέροια, 09/05/2006 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός παρακολούθηση των χωρικών επιδράσεων του αυτοκινητόδρομου 1

2 Οι Χωρικές Επιδράσεις των Μεταφορικών Υποδομών Οι µεταφορικές υποδοµές θεωρούνται a priori ως έργα περιφερειακής ανάπτυξης δηµιουργία προϋποθέσεων και όχι εγγυήσεων Συγκοινωνιακές μεταφορικές μεταβολές Χωροταξικές - πολεοδομικές και αναπτυξιακές μεταβολές Περιβαλλοντικές επιπτώσεις συστηματική διερεύνηση και παρακολούθηση μέσω δεικτών αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών 2

3 Το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού παρακολούθηση των χωρικών επιδράσεων του αυτοκινητόδρομου και των κάθετων αξόνων το επίπεδο ανάπτυξης, ο βαθμός συνοχής, η ανταγωνιστικότητα και οι ενδοπεριφερειακές ανισότητες, η ευκολία πρόσβασης στις περιφέρειες και στα αστικά κέντρα, και ειδικότερα η πρόσβαση σε αγορές προϊόντων και υπηρεσίες, η οικιστική ανάπτυξη και η δικτύωση των αστικών κέντρων και άλλων τόπων ειδικού ενδιαφέροντος, τα χαρακτηριστικά του συστήματος μεταφορών, το επίπεδο της συγκοινωνιακής υποδομής και η λειτουργία του οδικού δικτύου, και η ποιότητα του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος και οι επιπτώσεις σε αυτό από τη λειτουργία του άξονα. 3

4 Το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού υποστήριξη της ολοκληρωμένης διαχείρισης του αυτοκινητόδρομου υποστήριξη αναπτυξιακού σχεδιασμού ενημέρωση πολιτών και φορέων εναρμόνιση με Ε.Ε. Πληροφοριακό Σύστημα Τεκμηρίωσης και Διαχείρισης Δεδομένων Σύστημα 50 δεικτών Μηχανισμός παρακολούθησης και πληροφόρησης

5 Το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού χωροταξία - ανάπτυξη και Εγνατία Οδός Στα εγκεκριμένα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού των Περιφερειών Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας και Δυτικής Μακεδονίας περιλαμβάνεται ειδική αναφορά στο Παρατηρητήριο τηςεγνατίαςοδούκαιτονίζεταιπως: «είναι προφανής η αναγκαιότητα συνεργασίας του Παρατηρητηρίου µε τον τρέχοντα χωροταξικό σχεδιασµό σε επίπεδο Περιφέρειας, ιδιαίτερα για θέµατα που αφορούν στον ενδοπεριφερειακό χώρο και τις επιπτώσεις στη χωρική οργάνωση αλλά και στον άµεσο συνοριακό χώρο» (Αρ. ΦΕΚ: 1471Β / , 218 Β / και 1472Β / ). 5

6 Εγνατία Οδός 6

7 Εγνατία Οδός 7

8 ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΖΩΝΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ V (ΒΑΛΚΑΝΙΑ) NUTS III ONOMA ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ AL ΑΛΒΑΝΙΑ BG ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΜΚ Π.Γ.Δ.Μ YU ΣΕΡΒΙΑ* ΣΥΝΟΛΟ * Τα στοιχεία για τη Σερβία είναι ελλειπή ** Δεν υπάρχουν στοιχεία για Τουρκία 8

9 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Κατασκευή 80% Διοίκηση Έργου 7% Απαλλοτριώσεις 8% Μελέτη 5% ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΡΓΩΝ : 6,7 εκατ. (με ΦΠΑ)

10 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ εκατ. (χωρίς ΦΠΑ) ΕΤΠΑ 535 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ 570 ΤΣ 315 ΤΣ 540 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ 2497 ΕΤΠΑ εκατ. (χωρίς ΦΠΑ) ΔΔΜ 33 ΣΥΝΟΛΟ: εκατ. (χωρίς ΦΠΑ) Δάνεια ΕΤΕπ Ελληνικό Κράτος Ε.Ε

11 Πρόοδος Κόστος Έργου ΑΞΟΝΑΣ ΕΓΝΑΤΙΑ Τμήμα κατασκευασμένο πριν το 1994 (κοινό τμήμα με ΠΑΘΕ) Έργα μετά το Ευθύνης ΕΟΑΕ (Πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από 2ο και 3ο ΚΠΣ) Ολοκληρώθηκαν και δόθηκανστηνκυκλοφορία (Δεκέμβριος 2007) Άλλα τμήματα υπό κατασκευή ,00 ΣΥΝΟΛΟ ΑΞΟΝΑ Μήκος (χλμ.) Συνολικό Κόστος (εκ. με ΦΠΑ) 3.340, ,00

12

13

14 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα Τμήματα Εγνατίας Οδού EMHK 2004 EMHK 2005 EMHK 2006 EMHK 2007 Α/Κ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ - Α/Κ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ Α/Κ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ-Α/Κ ΣΕΛΛΩΝ-ΤΥΡΙΑ Α/Κ ΓΡΕΒΕΝΩΝ-Α/Κ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ Α/Κ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ - Α/Κ ΚΑΛΑΜΙΑΣ Α/Κ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ-Α/Κ ΜΕΤΣΟΒΟΥ Α/Κ ΒΕΝΕΤΙΚΟΥ - Α/Κ ΔΥΤ. ΓΡΕΒΕΝΩΝ Α/Κ ΚΑΛΑΜΙΑΣ - Α/Κ ΚΟΖΑΝΗΣ Α/Κ ΠΟΛΥΜΥΛΟΥ - Α/Κ ΒΕΡΟΙΑΣ Α/Κ ΒΕΡΟΙΑΣ - Α/Κ ΚΟΥΛΟΥΡΑΣ Α/Κ ΝΗΣΕΛΙΟΥ - Α/Κ ΚΛΕΙΔΙΟΥ A/K ΔΙΑΒΑΤΩΝ (K2) - Α/Κ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ (Κ4) Α/Κ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ (Κ4) - Α/Κ ΣΕΡΡΩΝ Α/Κ ΣΕΡΡΩΝ - Α/Κ ΠΡΟΦΗΤΗ Α/Κ ΑΓ.ΣΥΛΛΑ - Α/Κ ΛΕΥΚΗΣ ΑΜΜΟΥ Α/Κ ΙΑΣΜΟΥ - ΔΥΤΙΚΟΣ Α/Κ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΔΥΤ. Α/Κ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ - ΑΝΑΤ. Α/Κ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Α/Κ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ - Α/Κ ΒΙ.ΠΕ ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ Α/Κ ΒΙ.ΠΕ ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ - Α/Κ ΑΡΔΑΝΙΟΥ

15 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα ΜΕΙΩΣΗ ΧΡΟΝΟΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΠΡΟΣ ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ Μείωση χρονοαποστάσεων από τις πρωτεύουσες Νομών διέλευσης της Ε.Ο. Ποσοστιαία μείωση της συνολικής χρονοαπόστασης με την λειτουργία της Ε. Ο. 55% 50% 45% 40% 35% Βέροια Καβάλα Θεσσαλονίκη Κοζάνη Γρεβενά Ξάνθη Κομότηνη Ιωάννινα Αλεξανδρούπολη Ηγουμενίτσα 30% Συνολική χρονοαπόσταση από τις υπόλοιπες πόλεις σε ώρες (κατάσταση πριν την Ε.Ο.)

16 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα

17 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα 0,14 Σχέση μεταξύ πυκνότητας κύριου οδικού δικτύου και μεγέθους αγοράς στους Νομούς της Ζώνης IV εκτός του Νομού Θεσσαλονίκης y = Πυκνότητα Οδικού Δικτύου (μήκος κύριου οδικού δικτύου σε χλμ. / συνολική έκταση νομού τ.χλμ.) 0,12 0,1 0,08 0,06 0,04 0,02 Ν. ΠΡΕΒΕΖΑ Σ Ν. ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ Ν. ΞΑΝΘΗΣ Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Ν. ΚΙΛΚΙΣ Ν. ΣΕΡΡΩΝ Ν. ΓΡEΒΕΝΩΝ Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Ν. ΑΡΤΑΣ Ν. ΔΡΑΜΑΣ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ Ν. ΕΒΡΟΥ Ν. ΠΙΕΡΙΑ Σ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ Ν. ΠΕΛΛΑΣ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ y = -1E-06x + 0,0583 R 2 = 0,0011 Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ x = Μέγεθος αγοράς (σε εκατομ. Ευρώ) Νομοί της Ζώνης IV εκτός του Ν. Θεσσαλονίκης Linear (Νομοί της Ζώνης IV εκτός του Ν. Θεσσαλονίκης) 17

18 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα Σχέση μεταξύ ΑΕΠ/κάτοικο και πυκνότητα οδικού δικτύου στους νομούς της Ζώνης IV 3,5 Ν. ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ y = Πυκνότητα οδικού δικτύου (μήκος κύριου οδικού δικτύου σε χλμ./ κατοίκους) 3 2,5 2 1,5 1 0,5 Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ Ν. ΕΒΡΟΥ Ν. ΓΡΕΒΕΝΩΝ Ν. ΠΡΕΒΕΖΑΣ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ Ν. ΚΙΛΚΙΣ Ν. ΔΡΑΜΑΣ Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ Ν. ΞΑΝΘΗΣ N. ΣΕΡΡΩΝ Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ Ν. ΠΙΕΡΙΑ Σ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Ν. ΠΕΛΛΑΣ Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Ν. ΑΡΤΑΣ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ y = 6E-05x + 0,5946 R 2 = 0,0233 Νομοί της Ζώνης IV Linear (Νομοί της Ζώνης IV) x = ΑΕΠ ανά κάτοικο σε ΜΑΔ (Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης) 18

19 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα Σχέση μεταξύ πυκνότητας κύριου οδικού δικτύου και μεγέθους αγοράς στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας - Θράκης y = Πυκνότητα Οδικού Δικτύου (μήκος κύριου οδικού δικτύου σε χλμ. / συνολική έκταση νομού τ.χλμ.) 0,09 0,08 0,07 0,06 0,05 0,04 0,03 0,02 0,01 y = 6E-05x - 0,017 R 2 = 0,9878 Ν. Ξάνθης Ν. Ροδόπης Ν. Δράμας Ν. Έβρου Ν. Καβάλας x = Μέγεθος αγοράς 2004 (σε εκατομ. Ευρώ) 19

20 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα 20

21 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα

22 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: κινητικότητα & προσπελασιμότητα Κίνηση στους τελωνειακούς σταθμούς Σύγκριση της εξέλιξης στους σταθμούς Προμαχώνα - Κήποι Συνολικός αριθμός εισόδου και εξόδου οχημάτων στους τελωνειακούς σταθμούς Προμαχώνας Κήποι

23 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: ανάπτυξη και συνοχή Ο Νομός Έβρου έχει το μεγαλύτερο «μέγεθος αγοράς» (ΑΕΠ 2005) στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η συμμετοχή του Νομού και της Περιφέρειας στο ΑΕΠ της Ζώνης Επιρροής της Εγνατίας Οδού είναι χαμηλή (3,62% και 13,36% αντίστοιχα για το έτος 2005). Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής ΑΕΠ του Ν. Έβρου την περίοδο ήταν ο μεγαλύτερος στη Βόρεια Ελλάδα (4,2%), και την περίοδο μειώθηκε σε 2%. Το ΑΕΠ/ κάτοικο του Νομού Έβρου ( ΜΑΔ το 2005) είναι μεγαλύτερο από τα αντίστοιχα των υπόλοιπων Νομών της Περιφέρειας, αλλά η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη είναι η Περιφέρεια με το χαμηλότερο ΑΕΠ/κατ. στη Ζώνη IV καθ όλη την περίοδο Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής ΑΕΠ/ κατ. του Ν. Έβρου ήταν 2,98% την περίοδο , δηλαδή ο μεγαλύτερος στην Περιφέρεια και τρίτος μεγαλύτερος στην Βόρεια Ελλάδα. ΑΕΠ/ κάτοικο σε σταθερές τιμές 1995 ( ) Εξέλιξη του ΑΕΠ/ κάτοικο ΕΕ27 Ελλάδα Ζώνη Επιρροής IV Ανατολική Μακεδονία & Θράκη Έβρος

24 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: ανάπτυξη και συνοχή ΗσυμμετοχήστοΑΕΠτηςχώραςγιατουςΝομούςΈβρουκαιΘεσπρωτίαςείναικάτω από 1% το ΚαιοιδύοΝομοίέχουνχαμηλότεροΑΕΠ/ κάτοικο από αυτό της Ζώνης Επιρροής της ΕΟ, της Χώρας και της ΕΕ27. ΟΝ. Έβρου εμφάνιζε μεγάλο μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ/ κατ. την περίοδο και σημαντική μείωσή του την περίοδο , όπως και ο Ν. Θεσπρωτίας. Στους Νομούς Έβρου και Θεσπρωτίας, το ποσοστό συμμετοχής του τριτογενούς τομέα στην απασχόληση αυξήθηκε την περίοδο κατά 32,6% και 42,3% αντίστοιχα, που είναι οι μεγαλύτερες μεταβολές στη Ζώνη IV. Σύγκριση μεταβολών ΑΕΠ/ κάτοικο στους Ν. Έβρου και Ν. Θεσπρωτίας Μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ/ κάτοικο 5,0% 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% Ν. Έβρου Ν. Θεσπρωτίας

25 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: χωρική ανάπτυξη 25

26 Ν. Έβρου και Εγνατία Οδός: χωρική ανάπτυξη 26

27 Ευχαριστώ!! Βασίλης Φούρκας Πολ. Μηχανικός (ΑΠΘ), PhD Urban Cyberspace Planning (Univ. of Manchester, UK) Προϊστάμενος Παρατηρητηρίου, ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. Λέκτορας (ΠΔ 407/80), Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ, Βέροια. τηλ , Φαξ ,