ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΕ ΤΡΙΒΗ 65
ΤΡΙΒΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αντοχή σε τριβή ονομάζεται το μέτρο ικανότητας για αντίσταση που προβάλλουν τα υλικά όταν καταπονούνται σε τριβή. Υλικά :-Επιστρώσεις δαπέδων - Επιστρώσεις δρόμων 2 μέθοδοι δοκιμής : Κατά Böhme Κατά Ebener 66
ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΣΚΕΥΗ BÖHME ΓΕΝΙΚΑ Προσδιορισμός της απώλειας υλικού από τριβή δοκιμίων σε δίσκο από χυτοσίδηρο, πάνω στον οποίο διαστρώνεται σμύριδα δοκιμής. [ Σμύριδα δοκιμής : Σύνθεση και κοκκομετρική διαβάθμιση : Προσδιορισμός από τον αντίστοιχο κανονισμό. Σύνθεση : Κορούνδιο (Al 2 O 3, κρυσταλλωμένη άργιλος) (60 70 %) Μαγνητικός σίδηρος Μικρή ποσότητα αλάτων, που περιέχουν άργιλο και κυρίως μαρμαρυγία (SiO 2?) < 7 % Ειδικό βάρος : Πρέπει να κυμαίνεται από 3,9 4,1 g/cm 3. ] 67
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΣΥΣΚΕΥΗ Συσκευή Böhme = Ιδιοσυσκευή λείανσης. Αποτελείται από : Οριζόντιο δίσκο με διάμετρο 750 mm περίπου από χυτοσίδηρο, ο οποίος περιστρέφεται κατά την πειραματική διαδικασία. Τροχιά λείανσης (= Δακτυλιοειδής επιφάνεια πάνω στο δίσκο με πλάτος 200 mm και σε απόσταση 120 320 mm από το κέντρο του περιστρεφόμενου δίσκου). Χαλύβδινο μοχλό. Μικρό και μεγάλο μοχλοβραχίονα. Χοάνη (= μέσω αυτής γίνεται ομοιόμορφα η διάστρωση της σμυρίδας στην τροχιά λείανσης). Διάταξη για τη στερέωση των δοκιμίων. 68
Μικρός μοχλοβραχίονας : Φέρει αντίβαρο για την εξισορρόπηση του επιπλέον βάρους του μεγάλου μοχλοβραχίονα και του βάρους της χοάνης του ζυγού. Μοχλός : Κίνηση κατά το δυνατόν χωρίς τριβές / Παραμονή κατά τη διάρκεια της δοκιμής παράλληλος προς την πάνω πλευρά του δίσκου. Διάταξη για τη στερέωση των δοκιμίων : Tετραγωνικό πλαίσιο από χυτοσίδηρο ή χάλυβα / Ανοικτό από τη μία πλάγια πλευρά (ύψος 40 mm περίπου) Τοποθέτηση του δοκιμίου Η επιφάνεια του δοκιμίου που θα καταπονηθεί να είναι πάνω στο δίσκο λείανσης / Οδηγεί χαλαρά το δοκίμιο σε αναγκαστική τροχιά. Φόρτιση : Εξασκείται μέσω βάρους που βρίσκεται στο άκρο του μεγάλου μοχλοβραχίονα. Βάρος φόρτισης : Κατάλληλη εκλογή Καταπόνηση του δοκιμίου φορτίο 30 kg ± 1%. Αριθμός στροφών : Δείκτης και μηχανισμός που ρυθμίζει την αυτόματη διακοπή της περιστροφής (22 στροφές). 30 kg 69
70
Τροχιά λείανσης : Φθείρεται από τη χρήση Σχηματισμός πάνω της ραβδώσεων. Βάθος των κοιλοτήτων : < 0,5 mm. Βάθος των ραβδώσεων : < 0,2 mm. Υπέρβαση των παραπάνω ορίων Επισκευή ή Αντικατάστασηδίσκουλείανσης ΔΟΚΙΜΙΑ Σχήμα : Πλάκα ή κύβος. Ακμή : 7,1 cm + 2%. Επιφάνεια : - 50 cm 2. - Λεία. 7,1 cm 7,1 cm 7,1 cm - Επίπεδη. 7,1 cm 3 τουλάχιστον δοκίμια. 7,1 cm 71
0 ο 1 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ α) Ξήρανση στους 105 ο C. β) Τοποθέτηση στο δίσκο λείανσης (θέσηστερέωσης). γ) Διάστρωση σμύριδας δοκιμής 20 g με τη βοήθεια χοάνης. δ) Θέση του δίσκου σε περιστροφή. ε) < 22 στροφές > ζ) Καθαρισμός και ζύγισμα δοκιμίου. η) Απομάκρυνση σμύριδας + καταλοίπων δοκιμής. θ) Εκ νέου τα β, γ, δ, και ε τέλος 2ης φάσης Για κάθε κατεύθυνση του δοκιμίου (1,2,3,4) : 5 x 22 = 110 στροφές Σύνολο: 4 x 110 = 440 στροφές. Ζύγιση και προσδιορισμός m τελ (Φαινόμενη πυκνότητα) Προσδιορισμός μείωσης όγκου δοκιμίου ΔV [cm 3 ]. Προσδιορισμός της φθοράς από τριβή με τη συσκευή Böhme : Υπολογισμός : Aπώλειας του όγκου ΔV ανά 50 cm 3 (ΔV / 50 cm 3 ) ή Φθοράς από τριβή σε cm 3 / cm 2. τέλος 1ης φάσης 72 90 ο 2 180 ο 3 270 ο 4
ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΣΚΕΥΗ EBENER ΓΕΝΙΚΑ Προσδιορισμός του βαθμού αντοχής του υλικού σε καταπονήσεις που προκαλούνται κυρίως από τριβές ολίσθησης και κύλισης σε συνδυασμό με επιδράσεις από κρούσεις. ΔΟΚΙΜΙΑ Πλάκες. Οι δύο επιφάνειες πρέπει να είναι τελείως παράλληλες. 3 τουλάχιστον δοκίμια. 15 cm 15 cm 2-3 cm 73
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΣΥΣΚΕΥΗ Αποτελείται από : Χαλύβδινα στελέχη. Οριζόντια περιστροφική τράπεζα με κατάλληλη υποδοχή για την τοποθέτηση του δοκιμίου του υλικού. Ιδιοσυσκευή φόρτισης, που περιλαμβάνει : Κατακόρυφο έμβολο φόρτισης. Κεφαλή ενσωματωμένη στο κάτω μέρος του εμβόλου (20 kg). Μοχλό. 3 Βοηθητικές πλάκες φόρτισης (3 x 10 kg). 5 σφαιρίδια από χυτοσίδηρο (d=18 mm). Δείκτης που δείχνει τον αριθμό των στροφών. Μηχανισμός που ρυθμίζει την αυτόματη διακοπή των περιστροφών της τράπεζας (40 στροφές). 10 kg 10 kg 10 kg 74
Τράπεζα δοκιμής : 2 Κινητές + 2 Ακίνητες σιαγόνες Συγκράτηση του δοκιμίου. Κατάλληλοι κοχλίες Ρύθμιση και σύσφιξη κινητών σιαγόνων Πίεση του δοκιμίου στις δύο ακίνητες σιαγόνες αντιστήριξης. Πίεση του δοκιμίου προς τα κάτω (προς την επιφάνεια της περιστροφικής τράπεζας). Σφαιρίδια από χυτοσίδηρο : Τοποθέτησηστοκοίλοτουδίσκουτηςκεφαλής. Κυλιόνται μέσα σε κυκλική αύλακα με βάθος 9 mm, που έχει ακτίνα καμπυλότητας 12 mm. Τα σφαιρίδια διαγράφουν δακτύλιο = Επιφάνεια δοκιμασίας. 75
76
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Ξήρανση στους 105 ο C. Τοποθέτηση στη θέση υποδοχής στην οριζόντια τράπεζα. Σύσφιξη με τις 2 κινητές σιαγόνες. Τοποθέτηση των σφαιριδίων στην κοιλότητα της κεφαλής. Μοχλός. Το κατακόρυφο έμβολο φόρτισης πιέζει τα σφαιρίδια πάνω στο δοκίμιο (επιφάνεια δοκιμασίας). Περιστροφή τράπεζας. < 40 στροφές > Καθαρισμός και ζύγισμα δοκιμίου. Καθαρισμός σφαιριδίων με αραιό διάλυμα HCl. Ομοίως: 4 x 40 = 160 στροφές. τέλος 1ης φάσης Ζύγιση και προσδιορισμός m τελ (Φαινόμενη πυκνότητα) Προσδιορισμός μείωσης όγκου δοκιμίου ΔV [cm 3 ]. Προσδιορισμός της φθοράς από τριβή με τη συσκευή Ebener : Υπολογισμός : Aπώλειας του όγκου ΔV σε σχέση με αρχικό όγκο (ΔV / V αρχ ) ή Απώλεια όγκου ΔV ανά 1 cm 3 (ΔV / cm 2 ). 77