Μάθημα: Διαχείριση Ρίσκου

Σχετικά έγγραφα
Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους

Διοικητική Λογιστική

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Ενότητα 1: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΑ. ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Τμήμα ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων.

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ. Ενότητα 2: ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Τμήμα ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Σύγχρονες Μορφές Χρηματοδότησης

Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 5: Μέτρηση της απόδοσης της εταιρίας Επίκ. Καθηγητής Θεμιστοκλής Λαζαρίδης Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Ενότητα 1: Εκτιμητές και Ιδιότητες. Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Βάσεις Δεδομένων. Ενότητα 1: Εισαγωγή στις Βάσεις δεδομένων. Πασχαλίδης Δημοσθένης Τμήμα Ιερατικών σπουδών

Λογιστική Κόστους Ενότητα 9: Πρότυπο κόστος

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Ενότητα 3: Πολλαπλή Παλινδρόμηση. Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Λογιστική Κόστους. Ενότητα 4: ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ - ΦΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ. Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Λογιστική Κόστους Ενότητα 3: Αρχές Κόστους

Στατιστική Ι. Ενότητα 3: Στατιστική Ι (3/4) Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Σύγχρονες Μορφές Χρηματοδότησης

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Διοικητική Λογιστική

Οικονομετρία Ι. Ενότητα 5: Ανάλυση της Διακύμανσης. Δρ. Χαϊδώ Δριτσάκη Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Διοίκηση Επιχειρήσεων

Μάθημα: Εργαστηριακά Συστήματα Τηλεπικοινωνιών

Σύγχρονες μορφές Χρηματοδότησης

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Λογιστική Κόστους Ενότητα 7: Κοστολογική διάρθρωση Κέντρα Κόστους.

Ενότητα. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 4: Πηγές Δεδομένων- Δευτερογενή Στοιχεία. Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Μάθημα: Συστήματα Μετρήσεων

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων Ενότητα 1: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

Οικονομικές κρίσεις και διεθνές Σύστημα Ενότητα 4: Ο Ρόλος των Πολιτικών και Διοικητικών Αρχών

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών. Ενότητα 11: ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ 2 Λοΐζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας

Οικονομετρία Ι. Ενότητα 8: Κανονικότητα. Δρ. Χαϊδώ Δριτσάκη Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ

Μάθημα: Τεχνική Μηχανική

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Λογιστική Κόστους Ενότητα 5: Προορισμός Κόστους

Διοικητική Λογιστική

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων

Οικονομετρία Ι. Ενότητα 3: Θεώρημα των Gauss Markov. Δρ. Χαϊδώ Δριτσάκη Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Ιστορία της μετάφρασης

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

ΑΝΤΙΡΡΥΠΑΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ Ενότητα 2: Αιωρούμενα σωματίδια & Απόδοση συλλογής Αν. Καθ. Δρ Μαρία Α. Γούλα Τμήμα Μηχανικών

Διοίκηση Έργου. Ενότητα 3: Κύκλος Προγραμματισμού και ελέγχου. Σαμαρά Ελπίδα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Βάσεις Δεδομένων. Ενότητα 5: ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Πασχαλίδης Δημοσθένης Τμήμα Ιερατικών σπουδών

Οικονομετρία Ι. Ενότητα 4: Διάστημα Εμπιστοσύνης - Έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Χαϊδώ Δριτσάκη Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 2: Προγραμματισμός Επίκ. Καθηγητής Θεμιστοκλής Λαζαρίδης Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών

Σύγχρονες μορφές Χρηματοδότησης

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Τεχνοοικονομική Μελέτη

Τεχνολογία και Καινοτομία - Οικονομική Επιστήμη και Επιχειρηματικότητα

Ηλεκτροτεχνία ΙΙ. Ενότητα 1: Βασικές Έννοιες Ηλεκτροτεχία Ηλεκτρονική. Δημήτρης Στημονιάρης, Δημήτρης Τσιαμήτρος Τμήμα Ηλεκτρολογίας

Ηλεκτροτεχνία ΙΙ. Ενότητα 2: Ηλεκτρικά κυκλώματα συνεχούς ρεύματος. Δημήτρης Στημονιάρης, Δημήτρης Τσιαμήτρος Τμήμα Ηλεκτρολογίας

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας

Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 1: Διοίκηση και Manager Επίκ. Καθηγητής Θεμιστοκλής Λαζαρίδης Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων Ενότητα 8: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΠΩΛΗΤΩΝ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Συστήματα Αναμονής. Ενότητα 3: Στοχαστικές Ανελίξεις. Αγγελική Σγώρα Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ

Εισαγωγή στην Πληροφορική

Transcript:

Μάθημα: Διαχείριση Ρίσκου Ενότητα 1: Διαχείριση Ρίσκου Διδάσκων: Συμεών Καραφόλας Τμήμα: Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών 2

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

Περιεχόμενα 1. Ανάλυση Κινδύνων για μια τράπεζα... 5 1.1. Πιστωτικός Κίνδυνος... 5 1.2. Κίνδυνος αγοράς... 6 1.3. Λειτουργικός κίνδυνος... 8 Παράρτημα... 11 Σημείο αναφοράς... 11 Σημείωμα Αδειοδότησης... 11 Διατήρηση Σημειωμάτων... 11 Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων... 11 4

1. Ανάλυση Κινδύνων για μια τράπεζα 1.1. Πιστωτικός Κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος προέρχεται από την ενδεχόμενη αδυναμία εκ μέρους ενός αντισυμβαλλομένου μιας τράπεζας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις πληρωμών του, με αποτέλεσμα η τράπεζα να στερείται των εσόδων που υπολόγιζε από τη σύναψη δανείου μαζί του. Προκειμένου να εκτιμηθεί ο πιστωτικός κίνδυνος πρέπει να ληφθούν υπόψη οι παρακάτω παράμετροι: Η πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων Η ποσοστιαία ζημία σε περίπτωση αθέτησης (ή κίνδυνος ανάκτησης) η οποία αναφέρεται στο ποσοστό της χρηματικής ζημίας επί του συνολικού χρηματοδοτικού ανοίγματος Το χρηματοδοτικό άνοιγμα το οποίο αναφέρεται στο συνολικό που εκτίθεται σε πιστωτικό κίνδυνο κάθε δεδομένη χρονική στιγμή Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι συνεχώς αντιμέτωπα με υψηλέ επίπεδα πιστωτικού κινδύνου λόγω της βασικής δραστηριότητάς τους η οποία δεν είναι άλλη από την παροχή δανείων. Για το λόγο αυτό καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες ελέγχου και ελαχιστοποίησης του κινδύνου αυτού. Ειδικότερα, η διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου πραγματοποιείται μέσω: Ανάπτυξης συστημάτων αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη Καθορισμού ανώτατων ορίων ανάληψης κινδύνου Διαρκούς παρακολούθησης του αναλαμβανόμενου κινδύνου και διορθωτικές ενέργειες όπου και όταν αυτό απαιτείται Ελέγχου των χορηγήσεων από εξειδικευμένο προσωπικό Διαφοροποίησης χαρτοφυλακίου Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, για τον υπολογισμό του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας απαιτείται η στάθμιση των στοιχείων του ενεργητικού ως προς τους επιμέρους κινδύνους. Κατά συνέπεια, είναι αναγκαίος ο καθορισμός ενός 5

συντελεστή στάθμισης ο οποίος θα έχει αντίστροφη σχέση με την πιστοληπτική ικανότητα του αντισυμβαλλομένου. Για την εκτίμηση του συντελεστή στάθμισης έχει επικρατήσει η χρήση κλίμακας πιστωτικής διαβάθμισης, ως κριτήριο πιστοληπτικής ικανότητας. Σε αυτό το πλαίσιο δύο είναι οι διαθέσιμες εναλλακτικές: Η τυποποιημένη προσέγγιση (standardized approach), η οποία εκτιμά την επικινδυνότητα των τραπεζικών ιδρυμάτων βάσει δημοσιευμένων αξιολογήσεων από εξειδικευμένους οίκους. Με βάση την προσέγγιση αυτή το χαρτοφυλάκιο μιας τράπεζας κατηγοριοποιείται βάσει του συντελεστή κινδύνου που αντιστοιχεί στην κάθε ομάδα. Η ανάπτυξη συστημάτων εσωτερικής διαβάθμισης από την ίδια την τράπεζα η οποία ομαδοποιεί και σταθμίζει τους κινδύνους της. Προκειμένου να εφαρμόσει μια τράπεζα την προσέγγιση αυτή απαιτείται η εκ των προτέρων πιστοποίησή της από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές. Επιπλέον, απαιτείται: Η ανάπτυξη πλήρους συστήματος εσωτερικής διαβάθμισης. Ο προσδιορισμός των παραμέτρων κινδύνου. Η πιστοποίηση των αποτελεσμάτων της προσέγγισης. Η χρήση πιστωτικών διαβαθμίσεων αν και βελτίωσε σημαντικά την ευαισθησία των κεφαλαιακών απαιτήσεων στον κίνδυνο παρουσιάζει ορισμένα προβλήματα: Η αξιοπιστία των οίκων αξιολόγησης είναι αμφισβητήσιμη. Υπάρχει έλλειψη διαβαθμίσεων για μεγάλο αριθμό δανειοληπτών. Η παρακολούθηση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας παραχωρείται στους οίκους αξιολόγησης. Δεν λαμβάνεται υπόψη ο κυβερνητικός κίνδυνος. 1.2. Κίνδυνος αγοράς Ο κίνδυνος αγοράς αναφέρεται στην πιθανότητα να υποστεί ζημίες ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα οι οποίες οφείλονται σε μεταβολές της αξίας του 6

εμπορικού χαρτοφυλακίου του. Η μορφή αυτή κινδύνου οφείλεται σε διακυμάνσεις παραγόντων της αγοράς. Ο βαθμός έκθεσης μιας τράπεζας στον κίνδυνο αγοράς εξαρτάται από τις τοποθετήσεις που διαθέτει σε χρηματοοικονομικά προϊόντα όπως μετοχές, ομόλογα ή παράγωγα. Όπως και στην περίπτωση του πιστωτικού κινδύνου για την διαχείριση του κινδύνου αγοράς χρησιμοποιείται η μέθοδος της αξίας σε κίνδυνο (Value at Risk). Επιπλέον, ο κίνδυνος αγοράς διακρίνεται στις παρακάτω κατηγορίες: Κίνδυνος εμπορικού χαρτοφυλακίου Η αξία του εμπορικού χαρτοφυλακίου μιας τράπεζας μπορεί να μεταβληθεί λόγω μεταβολής τα ων επιτοκίων, των συναλλαγματικών ισοτιμιών (για τοποθετήσεις σε ξένο νόμισμα) ή των τιμών μετοχών. Κίνδυνος εταιρικών ομολόγων Όπως είναι φυσικό σχετίζεται με την κατοχή εταιρικών ομολόγων κάτι που αποτελεί κοινή πρακτική για τις τράπεζες. Διατραπεζικός κίνδυνος Προέρχεται από την μεταβλητότητα των επιτοκίων που επικρατούν στην διατραπεζική αγορά. Κίνδυνος κράτους Σχετίζεται με ενδεχόμενες δυσμενείς εξελίξεις στο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον που επικρατεί σε ένα κράτος και αναμφισβήτητα επηρεάζει την εύρυθμη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αναφορικά με την κεφαλαιακή επάρκεια, ο κίνδυνος αγοράς περιλαμβάνει τις εξής παραμέτρους: Κίνδυνος θέσης (position risk), ο οποίος διακρίνεται σε: Γενικό κίνδυνο θέσης ο οποίος οφείλεται σε μεταβολή της αξίας ενός χρηματοοικονομικού μέσου, λόγω μεταβολής της αγοραίας αξίας του 7

Ειδικό κίνδυνο θέσης ο οποίος οφείλεται σε μεταβολή της αξίας ενός χρηματοοικονομικού μέσου, λόγω μεταβολής του κινδύνου που φέρει ο εκδότης του Συναλλαγματικός κίνδυνος (counterparty risk) ο οποίος αναφέρεται σε ενδεχόμενη αθέτηση των υποχρεώσεων ενός αντισυμβαλλομένου πριν τον οριστικό διακανονισμό της συναλλαγής. Κίνδυνος διακανονισμού (settlement risk) ο οποίος οφείλεται σε ενδεχόμενη αρνητική μεταβολή στην τιμή ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου, όταν έχει καταβληθεί το τίμημα, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί ο διακανονισμός. Κίνδυνος ατελών συναλλαγών (incomplete transaction risk) ο οποίος οφείλεται σε ενδεχόμενη αρνητική μεταβολή της τιμής ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου, όταν έχουν παραδοθεί οι τίτλοι πριν ληφθεί το αντίτιμο ή και το αντίστροφο. Κίνδυνος μεγάλων χρηματοδοτικών ανοιγμάτων (large exposures from trading positions) ο οποίος οφείλεται σε υπέρβαση του χαρτοφυλακίου συναλλαγών συγκεκριμένων αντισυμβαλλομένων. 1.3. Λειτουργικός κίνδυνος Ο λειτουργικός κίνδυνος προέρχεται από ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες οι οποίες προκύπτουν από λειτουργικά ζητήματα του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος και περιλαμβάνει τα ενδεχόμενα: Ανθρώπινου σφάλματος Κατάρρευσης του συστήματος Προβλημάτων στη διαδικασία ελέγχου Απάτης Άλλων απρόβλεπτων γεγονότων λειτουργικής φύσης Γενικότερα, δύο είναι οι συνιστώσες του λειτουργικού κινδύνου: i. Ο επιχειρηματικός κίνδυνος, ο οποίος αναφέρεται στον κίνδυνο αποτυχίας του επιχειρηματικού μοντέλου του τραπεζικού ιδρύματος. 8

ii. Ο κίνδυνος γεγονότος, ο οποίος αναφέρεται στον κίνδυνο να παρουσιαστούν ζημίες που οφείλονται σε συγκεκριμένα γεγονότα. Η δεύτερη συνιστώσα είναι η πλέον επικρατέστερη, καθώς ορίζει τον λειτουργικό κίνδυνο ως τις ενδεχόμενες ζημίες που προκύπτουν ως συνέπεια ανεπάρκειας ή αποτυχίας των εσωτερικών διαδικασιών, ανθρώπινων σφαλμάτων, αναποτελεσματικών συστημάτων ή εξωτερικών γεγονότων. Τα γεγονότα αυτά μπορούν να διακριθούν σε υψηλής συχνότητας και μικρού αποτελέσματος, καθώς και σε χαμηλής συχνότητας και μεγάλου αποτελέσματος. Η διαχείριση του λειτουργικού κινδύνου επιτυγχάνεται μέσω: Κατάλληλης οργανωτικής δομής που διευκολύνει την εύρυθμη λειτουργία Αρτιότερης οργάνωσης των διαδικασιών εντός του οργανισμού Πληρέστερου εσωτερικού ελέγχου Εισαγωγής διαδικασιών, μεθοδολογιών και συστημάτων παρακολούθησης Εκπαίδευσης του προσωπικού Ο λειτουργικός κίνδυνος άρχισε να αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστή μορφή κινδύνου μετά από τις οδηγίες της Επιτροπής της Βασιλείας. Έως τότε, λογιζόταν ως ένα συστατικό στοιχείο το οποίο ενυπήρχε στις άλλες μορφές κινδύνου. Πιο συγκεκριμένα το ρυθμιστικό πλαίσιο της Βασιλείας αναγνωρίζει τις ακόλουθες κατηγορίες λειτουργικού κινδύνου (Καλφάογλου, 2012): Εξωτερική απάτη Εσωτερική απάτη Πρακτικές απασχόλησης και ασφάλειας χώρου εργασίας Πελάτες, προϊόντα και επιχειρηματικές τακτικές Ζημίες φυσικών περιουσιακών στοιχείων Διακοπή εργασιακής ροής και αστοχίες συστημάτων Προβληματικές διαδικασίες 9

Σε ότι αφορά τον προσδιορισμό των απαιτήσεων σε εποπτικά κεφάλαια για την κάλυψη έναντι του λειτουργικού κινδύνου, μπορεί να πραγματοποιηθεί με τις τρεις παρακάτω μεθόδους: i. Προσέγγιση του βασικού δείκτη: καθορίζει τις κεφαλαιακές απαιτήσεις έναντι του λειτουργικού κινδύνου με βάση τον σχετικό δείκτη εισοδήματος, δηλαδή τον μέσο όρο ακαθάριστων λειτουργικών εσόδων των τελευταίων τριών ετών. ii. iii. Τυποποιημένη προσέγγιση: διακρίνει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες μιας τράπεζας σε οκτώ (8) κατηγορίες και καθορίζει ένα συγκεκριμένο σχετικό δείκτη εισοδήματος για κάθε κατηγορία Εξελιγμένη προσέγγιση: σύμφωνα με την οποία οι κεφαλαιακές απαιτήσεις εκφράζουν το ύψος του κινδύνου με βάση το εσωτερικό σύστημα ποσοτικοποίησης απωλειών που προέρχονται από τον λειτουργικό κίνδυνο. 10

Παράρτημα Σημείο αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Συμεών Καραφόλας. «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΙΣΚΟΥ». Κοζάνη 2015. Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Πηγή: http://creativecommons.org/licenses/ y-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: Εικόνες/Σχήματα/Διαγράμματα/Φωτογραφίες: Σημειώσεις του συγγραφέα. 11