Παχυσαρκία Προδιαβήτης, έχουν ρόλο σε ΣΔΤ2 και Καρδιαγγειακή νόσο;» ΝΑΙ Ιωάννης Ντούπης Παθολόγος Διαβητολόγος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Υπεύθυνος Διαβητολογικού Ιατρείου Ναυτικού Νοσοκομείου ΝΣ Δντης Διαβητολογικού Τμήματος Ιατρικού Π Φαλήρου
2007 2025 NA 28.3 M 40.5 M 43.0% EUR 53.2 M 64.1 M 20% AFR EMME 24.5 M 44.5 M 82% SEA 46.5 M 80.3 M 73% WP 67.0 M 99.4 M 48% World 2007=246 M 2025=380 M 54% SACA 16.2 M 32.7 M 102% 10.4 M 18.7 M 80% M=million; AFR=Africa; EMME=Eastern Mediterranean and Middle East; EUR=Europe; NA=North America; SACA=South and Central America; SEA=South-East Asia; WP=Western Pacific. International Diabetes Federation. Diabetes Atlas. 3rd ed. Available at: http://www.eatlas.idf.org/index.asp.
Δυστυχώς Λάθος εκτίμηση..
Αλλαγή στην επίπτωση της παχυσαρκίας διαχρονικά (ΗΠΑ)
Επίπτωση της παχυσαρκίας στην Ευρώπη http://apps.nccd.cdc.gov/dcpcglobalatlas/popupimage.aspx?image=the_future_risk_factors_obesity.gif
90% των διαβητικών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. DIABESITY National Health Interview Survey, 2003; N 31,000 aged 18 to 79 years Διαβητικοί ασθενείς BMI 25 kg/m 2 (%) 90% Παχύσαρκοι (BMI 30) Υπέρβαροι (BMI 25 to <30) Geiss LS et al. Am J Prev Med. 2006;30:371-7.
Αντικρουόμενα Μηνύματα
Prevalence (%) kg Διαβήτης, παχυσαρκία και fast food Παράλληλες επιδημίες. Diabetes Mean body weight 7,5 $ spent on fast food 78 (110) 7,0 77 6,5 6,0 5,5 5,0 76 75 74 4,5 73 4,0 1990 1992 1994 1996 1998 2000 72 (70) Year JAMA.1999;282:1519-1522 & JAMA.2001;286:1195-1200.
Επίπτωση του Προδιαβήτη
Η επιδημία της Παχυσαρκίας και του Προδιαβήτη είναι η κορυφή του παγόβουνου What lies beneath
Η επιδημία της Παχυσαρκίας και του Προδιαβήτη είναι η κορυφή του παγόβουνου What lies beneath Diabetes: 26 million (11.3%) and increasing. By 2015, 37 million (15%) Pre-diabetes: 57 million: About 1/4 (22.6%) of overweight adults aged 45 74 (CDC data) http://www.cdc.gov/diabetes/
Ιπποκράτους περί Παχυσαρκίας «Ο αιφνίδιος θάνατος είναι πιο συχνός στα παχύσαρκα άτομα» «η ασθένεια αυτή είναι μοιραία» Ιπποκράτης 4 ος Αιώνας ΠΧ
Ορισμός της παχυσαρκίας BMI = weight (kg) / height (m) 2 Normal Weight (BMI 18.5 to 24.9) Overweight (BMI 25 to 29.9) Obese (BMI 30 to 34.9) Severely Obese (BMI 35 to 39.9 ) Morbidly Obese (BMI > 40) Super Obese (BMI > 50)
Tτο ίδιο ΒΜΙ
Παχυσαρκία Έχει ρόλο σε ΣΔΤ2 και Καρδιαγγειακή νόσο?
Γενικός δείκτης Θνησιμότητας και ΒΜΙ
Η παχυσαρκία είναι νόσος ΑΙΤΙΕΣ ΠΡΟΩΡΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Παχυσαρκία και έλλειψη σωματικής άσκησης 310,000-580,000 Κάπνισμα 260,000-470,000 Αλκοόλ 70,000-110,000 Μικρόβια 90,000 Τοξικοί παράγοντες 60,000-110,000 Πυρκαγιές 35,000 Σεξουαλική συμπεριφορά 30,000 Αυτοκίνητα- Μηχανάκια 25,000 Χρήση φαρμάκων 20,000
Στατιστικά Παχυσαρκίας 33% του πληθυσμού των ΗΠΑ είναι παχύσαρκοι (BMI 30 kg/m 2 ) 8 εκατομμύρια άτομα στις ΗΠΑ παρουσιάζουν νοσογόνο παχυσαρκία (BMI 40 kg/m 2 ) Μεταξύ του 1986 και του 2000 Η παχυσαρκία διπλασιάστηκε Η νοσογόνος παχυσαρκία τετραπλασιάστηκε Η Σουπερ παχυσαρκία (BMI 50 kg/m 2 ) πενταπλασιάστηκε
Ιατρικά Προβλήματα σχετιζόμενα με την παχυσαρκία Pulmonary disease abnormal function obstructive sleep apnea hypoventilation syndrome Nonalcoholic fatty liver disease steatosis steatohepatitis cirrhosis Gall bladder disease Gynecologic abnormalities abnormal menses infertility polycystic ovarian syndrome Osteoarthritis Skin Gout Idiopathic intracranial hypertension Stroke Cataracts Coronary heart disease Diabetes Dyslipidemia Hypertension Severe pancreatitis Cancer breast, uterus, cervix colon, esophagus, pancreas kidney, prostate Phlebitis venous stasis
Ιατρικά Προβλήματα σχετιζόμενα με την παχυσαρκία Pulmonary disease abnormal function obstructive sleep apnea hypoventilation syndrome Nonalcoholic fatty liver disease steatosis steatohepatitis cirrhosis Gall bladder disease Gynecologic abnormalities abnormal menses infertility polycystic ovarian syndrome Osteoarthritis Skin Gout Idiopathic intracranial hypertension Stroke Cataracts Coronary heart disease Diabetes Dyslipidemia Hypertension Severe pancreatitis Cancer breast, uterus, cervix colon, esophagus, pancreas kidney, prostate Phlebitis venous stasis
Κοιλιακή παχυσαρκία και καρδιομεταβολικός κίνδυνος IAA = high risk fat Associated with inflammatory markers (C-reactive protein) Dyslipidaemia Free fatty acids Insulin resistance Increased cardiometabolic risk Secretion of adipokines ( adiponectin) Inflammation Kershaw EE et al, 2004; Lee YH et al, 2005; Boden G et al, 2002 IAA: intra-abdominal adiposity
Relative Risk 6 5 4 3 2 1 Αύξηση του σωματικού βάρους και κίνδυνος εμφάνισης ΣΔ Men Women 0-10 -5 0 5 10 15 20 Weight Change (kg) Willett et al. N Engl J Med 1999;341:427.
Relative risk Κοιλιακή Παχυσαρκία και Διαβήτης τύπου 2 24 20 16 12 8 4 0 <71 71 75.9 76 81 81.1 86 86.1 91 91.1 96.3 >96.3 Waist circumference (cm) Carey VJ et al, 1997
Παχυσαρκία σε άτομα με ΣΔ τύπου 2 στις ΗΠΑ 15% 55% 30% BMI < 25 BMI > 25 or BMI < 30 BMI > 30 http://www.obesityinamerica.org/trends.html
Παχυσαρκία και Διαβήτης τύπου 2 Nurses health study J La State Med Soc.2005; 157 (1): S42-49.
Παχυσαρκία και καρδιαγγειακή νόσος ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
Relative risk Κοιλιακή παχυσαρκία και Στεφανιαία νόσος Waist circumference has been shown to be independently associated with increased age-adjusted risk of CHD, even after adjusting for BMI and other cardiovascular risk factors 3.0 2.5 2.0 p for trend = 0.007 2.06 2.31 2.44 1.5 1.0 0.5 0.0 1.27 <69.8 69.8 <74.2 74.2 <79.2 79.2 <86.3 86.3 <139.7 Quintiles of waist circumference (cm) CHD: coronary heart disease; BMI: body mass index Rexrode KM et al, 1998
Adjusted relative risk Κοιλιακή παχυσαρκία και καρδιαγγειακά επεισόδια The HOPE study 1.4 Waist circumference (cm): 1.29 Tertile 1 Tertile 2 Tertile 3 Men <95 95 103 >103 1.27 Women <87 87 98 >98 1.35 1.2 1.17 1.16 1.14 1 1 1 1 0.8 CVD death MI All-cause deaths Adjusted for BMI, age, smoking, sex, CVD disease, DM, HDL-cholesterol, total-c; CVD: cardiovascular disease; MI: myocardial infarction; BMI: body mass index; DM: diabetes mellitus; HDL: high-density lipoprotein cholesterol Dagenais GR et al, 2005
Risk Factor Sum ΚΑΔ παράγοντες κινδύνου και Παχυσαρκία Framingham Study 3 2.4 (1971) (1989) (1971-74) and (1989-93) 1.8 Risk factors accumulate with weight gain 1.2 0.6 0 Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Overall Thin Risk variables include bottom quintile for HDL-C and top quintiles for cholesterol, SBP, triglycerides and glucose Obese Wilson PWF, & Kannel WB Nutr Clin Care 1999; 1:44-50
Εγκεφαλικά επεισόδια και παχυσαρκία Το αυξημένο σωματικό βάρος αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια σε άνδρες και γυναίκες. Ο κίνδυνος διπλασιάζεται όταν το ΒΜΙ είναι μεγαλύτερο από 30 kg/m 2 J La State Med Soc.2005; 156 (1): S42-49.
Προδιαβήτης
Τι είναι ο προδιαβήτης? Διαταραχές στον μεταβολισμό της γλυκόζης χωρίς όμως να έχουμε περάσει το «κατώφλι» της διάγνωσης του διαβήτη Παθολογική Γλυκόζη Νηστείας (IFG) Παθολογική ανοχή στη γλυκόζη (IGT) IΗ σημασία της Διάγνωσης Κάθε χρόνο 10-28% των ατόμων με προδιαβήτη αναπτύσσουν τελικά διαβήτη
Διάγνωση του Προδιαβήτη Παθολογική γλυκόζη νηστείας [IFG]: Fasting Plasma Gluocse 100 125 mg/dl Παθολογική ανοχή γλυκόζης [IGT]: 2-hour OGTT test 0 και 120 (75-g γλυκόζης) 140 199 mg/dl ΗΒΑ1C 5.7 6.4% ADA (2011). Diabetes Care 34(Supplement 1): S11-S61.
Προδιαβητης IGT Both IFG
Ο Προδιαβήτης περνά απαρατήρητος.. 68% των Ιατρών πρωτοβάθμιας φροντίδας δεν δύνανται να αναγνωρίσουν τις διαγνωστικές εργαστηριακές τιμές του προδιαβήτη στις Η.Π.Α Sigworth, S., A. Wiener, et al. (2007). Journal of General Internal Medicine 22(S1): 106.
Προδιαβήτης Έχει ρόλο σε ΣΔΤ2 και Καρδιαγγειακή νόσο?
Επίπεδα HBA1c και κίνδυνος για εμφάνιση Διαβήτη A1C Risk of Diabetes 5.0% 0.1% 6.1% 54% 5.5-6.0% 9-25% 6.0-6.5% 25-50% IGT 1.20 Μετα ανάλυση 16 μελετών 44,203 συμμετέχοντες Παρακολούθηση για 5.6 έτη Zhang, X., E. W. Gregg, et al. (2010). Diabetes Care 33(7): 1665-73.
ΗΒA1c και κίνδυνος για εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 A1C Risk of Diabetes <5.0% 0.1% 5.0-5.4% 5.4% 5.5-6.0% 9-25% Μετα-ανάλυση 16 μελετών 44,203 συμμετέχοντες Παρακολούθηση 5.6 έτη >6.0-6.5% 25-50% Zhang, X., E. W. Gregg, et al. (2010). Diabetes Care 33(7): 1665-73.
Πόσο συχνά ο προδιαβήτης εξελίσσεται σε Διαβήτη? Progression of IGT/IFG to DM in11year follow up Persons with IGT Persons with IFG Stephen Twigg. Pre diabetes Symposium ADS & ADEA Annual Scientific Meeting Sydney 2004
Παθολογική γλυκόζη νηστείας και κίνδυνος για Καρδιαγγειακά νοσήματα Definition of Prediabetes IFG (100-125 mg/dl) 1.18 IFG (110-125 mg/dl) 1.20 IGT 1.20 Risk of CVD Μετα ανάλυση 18 μελετών 175,152 συμμετέχοντες Ford, E. S., G. Zhao, et al. (2010). J Am Coll Cardiol 55(13): 1310-7.
Προδιαβήτης και κίνδυνος για Καρδιαγγειακά νοσήματα CVD Risk 3.2 higher adjusting for all CVD risk factors Hu, F. B., M. J. Stampfer, et al. (2002). Diabetes Care 25(7): 1129-1134.
Παθολογική γλυκόζη νηστείας και καρδιαγγειακά συμβάματα Ford, E. S., G. Zhao, et al. (2010). J Am Coll Cardiol 55(13): 1310-7.
Προδιαβήτης - Καρδιαγγειακή νόσος και κίνδυνος θανάτου HbA1c (5.5-6.5) HbA1c (6.0-6.5) Diabetes 1.9 4.5 2.2 CHD 1.3 1.9 1.0 Stroke 1.2 2.2 0.9 IFG (100-125 mg/dl) μελέτη ARIC 15,792 ενήλικες Παρακολούθηση για 15 έτη Death 1.2 1.6 1.1 Selvin, E., M. W. Steffes, et al. (2010). N Engl J Med 362(9): 800-811.
Προδιαβήτης και Νευροπάθεια Μεταξύ ατόμων με ιδιοπαθή περιφερική νευροπάθεια 25% - 62% είχαν προδιαβήτη Ασθενείς με προδιαβήτη 11-25% έχουν περιφερική νευροπάθεια, 13-21% έχουν επώδυνη διαβητική νευροπάθεια Papanas, N., A. I. Vinik, et al. (2011). Nat Rev Endocrinol.
Προδιαβήτης και Αμφιβληστροειδοπάθεια In NHANES, risk increases once above A1C of 5.5% Cheng, Y. J., E. W. Gregg, et al. (2009). Diabetes Care 32(11): 2027-32.
Προδιαβήτης και Νεφροπάθεια NHANES 1999-2006 Prediabetes by IFG (FPG >100 and <126 mg/dl) N = 2272 Plantinga, L. C., D. C. Crews, et al. (2010). Clinical Journal of the American Society of Nephrology 5(4): 673-682.
HBA1c - καρδιαγγειακή θνητότητα και Προδιαβήτης EPIC-NORFOLK Study κάθε 1% αύξηση της A 1c πάνω από 5% σχετιζόταν με 21% αύξηση στα καρδιαγγειακά συμβάματα. Ann Intern Med, Sept 2004 Harvard School of Public Health Study on Global CVD mortality: 21% των καρδιαγγειακών θανάτων σχετιζονταν με συγκέντρωση γλυκόζης > 90 mg/dl σε παγκόσμιο επίπεδο. Danaei et al, Lancet, Nov 2006
% with CVD Ο καρδιαγγειακός κίνδυνος πριν τη διάγνωση του Διαβήτη CVD Risk 3.2 higher adjusting for all CVD risk factors Adapted from: Hu F, et al. Diabetes Care. 2002;25:1129-1134.
Cases/100 person-years Μπορούμε να προλάβουμε το διαβήτη? Diabetes Prevention Program DPP Average follow-up of 2.8 years 31%* 58%* Placebo Metformin Intensive lifestyle *All pairwise comparisons significantly different by group; The Diabetes Prevention Program Research Group. N Eng. J Med. 2002;346:393.
. ελάττωση του σωματικού βάρους Placebo Metformin Lifestyle The DPP Research Group, NEJM 346:393-403, 2002
Μια δεκαετία αργότερα DPP The Lancet, Oct 2009 At end of DPP: participants were offered a 16-session program of intensive lifestyle changes (88% agreed) Parameter Placebo Metformin 850 mg bid Weight Loss <2 lbs 5 lbs 5 lbs Diabetes at 2.8 yrs 11% 7.8% 4.8% Diabetes at 10 yrs 5-6% Lifestyle: diet, exercise, behavior modification Percent reduction - 18 34 Delay in diabetes - 2 yrs 4 yrs Lifestyle group: 34% reduction in diabetes risk maintained More favorable CV risk factors: BP and TG s, despite fewer drugs Benefits more pronounced in elderly: 50% reduction in age >60
ADA Consensus Statement Preventive treatment in high risk individuals with Prediabetes In addition to lifestyle modification, the following individuals should be considered for treatment with metformin: those who have both IFG and IGT, and at least one additional risk factor (age < 60, BMI 35, F H/o of diabetes, TGs, HDL, or A1C > 6% Diabetes Care 2007
Συμπερασματικά : Ο προδιαβήτης και η παχυσαρκία είναι ισχυροί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη σακχαρώδους Διαβήτη και καρδιαγγειακής νόσου Ο προδιαβήτης σχετίζεται όχι μόνο με την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου, αλλά και την εμφάνιση νευροπάθειας, αμφιβληστροειδοπάθειας και νεφροοπάθειας Τα μέχρι τώρα δεδομένα συνιστούν ότι ή έγκαιρη υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση μπορεί να ωφελήσει τόσο στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας όσο και στην καθυστέρηση της εμφάνισης διαβήτη
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Ελπίζω να μην σας κούρασα..