Κεϊνσιανός Περιφερειακός Πολλαπλασιαστής Περιφερειακή οικονομική 2 η ενότητα 2 η Διάλεξη
Το υπόδειγμα εισοδήματος δαπάνης Υποθέσεις:. Οριακό και μέσο κόστος των εισροών σταθερό 2. Μηπεριορισμένες παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας Το προϊόν ισορροπίας βρίσκεται στο και η οικονομία παράγει στο σημείο Α. Μία αυτόνομη (εξωγενής) αύξηση στη ζήτηση από AD σε AD 2 φέρνει την οικονομία στο σημείο ισορροπίας Α. Δηλαδή μία αύξηση ΔAD προκαλεί αύξηση του εισοδήματος κατά Δ, εμφανώς μεγαλύτερη της ΔAD. Πως γίνεται αυτή η μετακίνηση; Στο αρχικό επίπεδο εισοδήματος, η ζήτηση είναι στο σημείο Β, δηλαδή ΔAD ψηλότερα. Για να ικανοποιηθεί αυτό το επίπεδο ζήτησης οι εταιρείες αυξάνουν την παραγωγή κατά ΔAD και η οικονομία κινείται στο σημείο Γ (ΒΓΑΒΔAD). Η αύξηση στο εισόδημα, οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση στη ζήτηση, στο σημείο Δ. Το σημείο Δ οδηγεί σε ψηλότερο επίπεδο παραγωγής Ε, και ούτω καθ εξής μέχρι η οικονομία να βρεθεί στο νέο σημείο ισορροπίας Α. Ο πρώτος γύρος προκαλεί αύξηση ίση με ΑΒΔAD, ο δεύτερος γύρος ίση με ΓΔkΔAD, ο τρίτος γύρος κ 2 ΔAD, κ.λ.π. Δηλαδή, Δ(kk 2.k n )ΔAD όταν το κ είναι μεταξύ 0 και και το n γίνεται όλο και μεγαλύτερο, το άθροισμα (η γεωμετρική πρόοδος) αυξάνει μέχρι το όριο /κ. Ζήτηση A 2 Δ B Ε Γ AD 2 A AD Δ 45 o 2 ΔAD Εισόδημα
Ο Κεϊνσιανός πολλαπλασιαστής ( )( ) ( ) ( )( ) k k T Þ Þ
Η τιμή του πολλαπλασιαστή εξαρτάται από: Την οριακή ροπή για κατανάλωση, Την οριακή ροπή για κατανάλωση εισαγομένων προϊόντων, Το μέσο ποσοστό φορολογίας, Η διαφορά () μου δίνει την οριακή ροπή για κατανάλωση τοπικά παραγόμενων προϊόντων Πως μεταβάλλονται οι τιμές του πολλαπλασιαστή όταν αυτές οι οριακές ροπές για κατανάλωση και το μέσο ποσοστό φορολογίας αλλάζουν; Οριακή ροπή για κατανάλωση τοπικών προϊόντων () Μέσο ποσοστό φορολογίας () 0, 0,2 0,3 0,,0,09,08 0,2,22,9,6 0,3,37,32,27 0,4,56,47,39
Διευρυμένο υπόδειγμα Κεϊνσιανού πολλαπλασιαστή Σε εθνικά υποδείγματα, το επίπεδο επενδύσεων δεν εξαρτάται από το επίπεδο εθνικού εισοδήματος και εξαρτάται από παράγοντες όπως ο πληθωρισμός, τα επιτόκια, οι προσδοκίες. Ισχύει κάτι τέτοιο σε περιφερειακό επίπεδο; Εμπιστοσύνη επιχειρηματιών στην τοπική οικονομία Προθυμία τραπεζών να προσφέρουν δάνεια Οικονομίες συγκέντρωσης (γνώσηαγορά εργασίας) Στα εθνικά υποδείγματα η κρατική δαπάνη είναι εξωγενής στο εισόδημα και εξαρτάται από πολιτικές αποφάσεις. Ισχύει κάτι τέτοιο σε περιφερειακό επίπεδο; Μεταφορά κοινωνικών πόρων σε περιφέρειες υψηλής ανεργίας Ταμεία περιφερειακής πολιτικής Κρατικές δαπάνες σε ρόλο σταθεροποιητή αντισταθμιστή της πορείας της τοπικής οικονομίας
( ) ( ) [ ]( ) ( ) [ ]( ) g i k k g i g i g i Þ Ο καινούργιος όρος (ig) που εμφανίζεται στον πολλαπλασιαστή είναι η οριακή περιφερειακή ροπή επένδυσης στην τοπική οικονομία και αντανακλά το σύνολο των ροών επενδύσεων στην περιφέρεια αφού αφαιρεθούν οι μειώσεις των κρατικών δαπανών που συνδέονται με την αύξηση του εισοδήματος στην περιφέρεια. Το υπόδειγμα αυτό λέγεται υπόδειγμα υπερπολλαπλασιαστή supe uliplie.
Σύγκριση πολλαπλασιαστών βασικού τομέα και Κεϊνσιανού υποδείγματος Ο Κεϊνσιανός πολλαπλασιαστής μπορεί να γραφεί: [ ] ( ) [ ]( ) g i g i Η διαφορά εισοδήματος σε δύο χρονικές περιόδους είναι: [ ]( ) g i D D Θυμηθείτε, την αντίστοιχη έκφραση για τον πολλαπλασιαστή εξαγωγικής βάσης: B n T D D Εάν η αύξηση της απασχόλησης στο βασικό τομέα ΔΒ, αντιστοιχεί με την αύξηση στις εξαγωγές ΔΧ, η έκφραση του n, είναι αντίστοιχη της έκφρασης [()(ig)]()
Ανάλυση επιπτώσεων με χρήση Κεϊνσιανών πολλαπλασιαστών ( )( ) [ ]( ) ( )( ) [ ]( ) ø ö ç ç è æ D ø ö ç ç è æ D D D D D 2 2 2 2 e e e e e g i e e g i F F F F F F To e περιγράφει τους τοπικούς δεσμούς της επιχείρησης ενώ, το e 2 τις μέσες περιφερειακές τιμές. Με την πάροδο του χρόνου οι δεσμοί της νέας επιχείρησης με την τοπικοί οικονομία αυξάνονται προσεγγίζοντας τις μέσες περιφερειακές. Εάν η επιχείρηση είναι πολύ μεγάλη και η δραστηριότητά της σημαντική στα πλαίσια της τοπικής οικονομίας, οι περιφερειακές τιμές μπορεί να αλλάξουν. Η επίπτωση από μία νέα δραστηριότητα (F) ή την εγκατάσταση ενός νέου εργοστασίου (επιχείρησης) μπορεί να περιγραφεί από τις παρακάτω σχέσεις:
Η σημασία των διαρροών στην περιφερειακή ανάλυση με Κεϊνσιανούς πολλαπλασιαστές Κρατικές επιχορηγήσεις επιδοτήσεις έμμεση και παραγόμενη δαπάνη Αρχική αύξηση στη περιφερειακή δαπάνη Αύξηση στο περιφερειακό προϊόν: μισθοί, ημερομίσθια, κέρδη, ενοίκια, τόκοι, μερίσματα Αύξηση στο περιφερειακό διαθέσιμο εισόδημα Διαρροές από την αρχική δαπάνη Εισαγωγές, φόροι στο επιπλέον εισόδημα Διαρροές από τα ακαθάριστα έσοδα Φόροι στο επιπλέον εισόδημα. Επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές, παρακράτηση εσόδων επιχειρήσεων, απώλεια μεταβιβάσεων για ανέργους λόγω αύξησης της απασχόλησης, κ.λ.π. Διαρροές από τα καθαρά έσοδα Αποταμίευση, κέρδη και έσοδα σε κατοίκους άλλων περιφερειών
Αδυναμίες των υποδειγμάτων πολλαπλασιαστή. Τα υποδείγματα δεν λαμβάνουν υπόψη τους περιορισμούς χωρητικότητας της περιφερειακής οικονομίας (apaiy onsains) 2. Τα μονοπεριφερειακά υποδείγματα δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις διαπεριφερειακές αναδράσεις (ineegional feedbak effes) 3. Τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα παίρνουν χρόνο για να ολοκληρωθούν (long un uliplie effiieny) 4. Ο υπολογισμός πολλαπλασιαστών δεν λαμβάνουν υπόψη τους τομεακές επιπτώσεις 5. Τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα εξαρτώνται από τη διαφοροποίηση της οικονομικής βάσης
Εφαρμογές Κεϊνσιανών πολλαπλασιαστών Οι επιπτώσεις του τουρισμού σε μία Ισπανική περιοχή Οι Sinlai και Suliffe (984) αποπειράθηκαν να μετρήσουν τον πρώτο και δεύτερο γύρο των πολλαπλασιαστών από τις δαπάνες τουριστών στη alaga Ισπανίας. Συμπεράσματα:. Πολλαπλασιαστές σημαντικά υψηλότεροι για ακαθάριστο εισόδημα παρά για διαθέσιμο εισόδημα 2. Διαφοροποίηση των πολλαπλασιαστών ανάλογα με το είδος της δαπάνης Οι επιπτώσεις σταθμών πυρηνικής ενέργειας Οι lasson, De Wee και Bae εκτίμησαν τις επιπτώσεις από την εγκατάσταση ενός αντιδραστήρα στην νοτιοδυτική Αγγλία. Διαχώρισαν τη φάση κατασκευής από τη φάση λειτουργίας και υπολόγισαν 6 διαφορετικούς πολλαπλασιαστές για διάφορες κατηγορίες δαπανών. Εκτίμησαν ότι η κατασκευαστική φάση προϋπολογισμού 50 εκ. λιρών θα έδινε 2 εκ. λίρες επιπλέον τοπικό εισόδημα και.000 θέσεις εργασίας. Η φάση της λειτουργίας αξίας 6,4 εκ. λιρών ετησίως θα έδινε επιπλέον εισόδημα 2,3 εκ. λιρών και 200 μόνιμες θέσεις απασχόλησης.
Εφαρμογές Κεϊνσιανών πολλαπλασιαστών Η επίπτωση ενός πανεπιστημίου στη τοπική οικονομία, Nohwesen U., hiago eopolian Aea Μεταβολές Εισροές Εκροές Μεταβολές Αριθμός επιχειρήσεων () Τοπικές επιχειρήσεις Ανθρώπινο κεφάλαιο Δεξιότητες (,) Νέες επιχειρήσεις Μετανάστευση (,) Φόροι (,) Υπηρεσίες (,) Τοπική Αυτοδιοίκηση πανεπιστήμιο Γνώση Εταιρείεςπαν/μιο () Αξιοποίηση Πόρων(,) Εισόδημα () Απασχόληση () Κατανάλωση (,) Τοπικά νοικοκυριά Ελκυστικότητα Εγκατάσταση νοικοκυριών () Πολιτιστικές και κοινωνικές υπηρεσίες () Απασχόλησης Προϊόντος Άμεση επίπτωση: 6,724 0,62 Έμμεση και παραγόμενη επίπτωση: 3,723 0,343 Συνολική επίπτωση: 0,447 0,505 Πολλαπλασιαστής:,55 3,
Εφαρμογές Κεϊνσιανών πολλαπλασιαστών Ι Επιπτώσεις διαφόρων επιχειρήσεων της υπαίθρου στην ανάπτυξη απομακρυσμένων περιοχών Skuas e al. (2005) ανέλυσαν δείγμα 53 επιχειρήσεων στη Νότια Ευρώπη Οι επιχειρήσεις τύπου ΙΙΙ και V έχουν τα σημαντικότερα αναπτυξιακά αποτελέσματα. Είναι επιχειρήσεις που βασίζονται στις περιφερειακές εξαγωγές και μπορεί να κάνουν σημαντική χρήση τοπικών εισροών (τύπου ΙΙΙ). Οι επιχειρήσεις τύπου V βασίζονται κυρίως σε τοπική γνώση ή δεξιότητες ενώ οι τύπου ΙΙΙ σε φυσικούς πόρους και τοπικές εισροές του γεωργικού και κτηνοτροφικού τομέα. Το ανθρώπινοεπιχειρηματικό κεφάλαιο είναι υψηλότερο στις επιχειρήσεις αυτές και οι ρυθμοί μεταβολής της απασχόλησης φτάνουν το 2%. 00 % value of inpu fo ousid e he aea 50 0 Type poing Fis Type Loalized Fis Type V Expoing Disebedde d Fis Type Expoing Ebedded Fis 50 00 % value of oupu dieed ouside he aea
Άσκηση 2 Σε μία περιφέρεια Α γίνονται (μεμονωμένα και ανεξάρτητα) οι εξής ενέργειες: Αυξάνεται το μέσο επίπεδο φορολογίας (φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων) Σχεδιάζεται και εκτελείται ευρύτατη διαφημιστική εκστρατεία μέσα στη περιφέρεια για την προώθηση των τοπικών προϊόντων Σχεδιάζεται και εκτελείται ευρύτατη στρατηγική πληροφόρησης (διαφημιστική καμπάνια) και προσέλκυσης (κίνητρα) επενδύσεων για νέες ή ήδη λειτουργούσες επιχειρήσεις Ποιά θα είναι η επίπτωση των ανωτέρω ενεργειών (ανεξάρτητα της μιας από την άλλη);
Βιβλιογραφία Ανάλυση επιπτώσεων εργοστασίων παραγωγής ενέργειας (άνοιγμακλείσιμο):. Lewis, P. 986. The eonoi ipa of he opeaion and losue of a nulea powe saion. Regional Sudies, 200, 425432. 2. lasson, J., De Wee, D., Bae, B. 988. A loal inoe and eployen uliplie analysis of a poposed nulea powe saion developen a Hinkley Poin in Soese. Uban Sudies, 25, 24826. Ανάλυση επιπτώσεων ενός πανεπιστημίου: 3. Felsensein, D. 996. The univesiy in he eopolian aena: pas and publi poliy ipliaions. Uban Sudies, 33, 565580. Η επίπτωση της διασύνδεσης των επιχειρήσεων στις αναπτυξιακές δυνατότητες της υπαίθρου: 4. Skuas, D., ehei, N., oeia,., Rossel, J. and Sahopoulou, S. 2005. Business owh and Developen Tajeoies in Lagging and Reoe Aeas of Souhen Euope. Euopean Uban and Regional Sudies, 2, 33535. Μία εξέταση των διαρροών και του εμπορίου: 5. Sinlai, T. and Suliffe,. 983. njeion leakages, ade epeussions and he egional inoe uliplie: An exension. Soish Jounal of Poliial Eonoy, 30, 275286.