Γεωµετρία Γενικής Παιδείας Β Λυκείου ΚΦΩΝΗΣΙΣ Ζήτηµα ο Α. Να αποδείξετε ότι, σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο, το τετράγωνο του ύψους που αντιστοιχεί στην υποτείνουσά του, ισούται µε το γινόµενο των προβολών των κάθετων πλευρών στην υποτείνουσα. Μονάδες 6,5 Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τα γράµµατα της Στήλης Α και δίπλα σε κάθε γράµµα τον αριθµό της Στήλης Β, έτσι ώστε να προκύπτει ισότητα. Έστω ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ o ( A^ 9 ) και Α το ύψος που αντιστοιχεί στην υποτείνουσα. Στήλη Α Στήλη Β α. ΑΒ. ΑΒ +ΒΓ β. ΑΓ. γ. AB ΑΓ 3. Β Γ Γ Β 4. ΒΓ Β 5. ΒΓ ΑΒ 6. ΑΒ ΒΓ Μονάδες 6 Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση για καθένα από τα ερωτήµατα Β και Β. ίνεται ένα ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ o ( 9 ) µε ύψος Α, για το οποίο έχουµε Β και ΒΓ3. A^ Β. Το µήκος του ευθύγραµµου τµήµατος Α είναι: α. β. 3 γ. δ. 3 Μονάδες 6,5 Β. Το µήκος της πλευράς ΑΒ είναι: α. 3 β. 3 γ. δ. 5 Μονάδες 6
Ζήτηµα ο Τα µήκη των πλευρών ενός τριγώνου ΑΒΓ είναι ΑΒ 6, ΒΓ και ΓΑ 8. α. Να αποδείξετε ότι το τρίγωνο αυτό είναι αµβλυγώνιο. β. Να υπολογίσετε το µήκος της διαµέσου ΑΜ. Μονάδες 7 Μονάδες 9 γ. Να υπολογίσετε το µήκος της προβολής της διαµέσου ΑΜ στην πλευρά ΒΓ. Ζήτηµα 3ο Θεωρούµε τρεις διαδοχικές γωνίες έτσι ώστε: ^ xoy ^ yoz ^ zox xoy ^ yoz ^ 5 Μονάδες 9 Στις ηµιευθείες Ox, Oy, Oz παίρνουµε τα σηµεία Α, Β, Γ αντίστοιχα έτσι ώστε ΟΑ, ΟΒ4 και ΟΓ6. α. Να υπολογίσετε το εµβαδό ΟΓΑ του τριγώνου ΟΓΑ. β. Να υπολογίσετε το λόγο των εµβαδών: ΟAΒ OBΓ Μονάδες Μονάδες 3 Ζήτηµα 4ο ίνεται ηµικύκλιο κέντρου Ο και διαµέτρου ΑΒ R. Στην προέκταση του ΑΒ προς το Β, θεωρούµε ένα σηµείο Γ, τέτοιο ώστε ΒΓ R. Από το Γ φέρνουµε το εφαπτόµενο τµήµα Γ του ηµικυκλίου. Η εφαπτοµένη του ηµικυκλίου στο σηµείο Α τέµνει την προέκταση του τµήµατος Γ στο σηµείο. α. Να αποδείξετε ότι: Γ R. Μονάδες 5 β. Να αποδείξετε ότι ΓΑ ΓΟΓ Γ. γ. Να υπολογίσετε το τµήµα Γ συναρτήσει του R. Μονάδες Μονάδες 5 δ. Να υπολογίσετε το άθροισµα των εµβαδών των µικτόγραµµων τριγώνων ΒΓ και Α συναρτήσει του R. Μονάδες 5
ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ Ζήτηµα ο Γ Α Β Α. Θεώρηµα 9.4, σελίδα σχολικού βιβλίου. Α. α 4 β 5 γ Β. Από το ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ έχουµε ότι: κι επειδή: προκύπτει ότι: οπότε: Α Β Γ Β και Γ ΒΓ - Β 3 - Α Α Άρα η σωστή απάντηση είναι η (γ). Β. Ισχύει επίσης ότι: κι επειδή: προκύπτει ότι: οπότε: ΑΒ Β ΒΓ Β και ΒΓ 3 ΑΒ 3 3 ΑΒ 3 Άρα η σωστή απάντηση είναι η (α).
Ζήτηµα ο A 8 6 B H M Γ α. ίναι: Οπότε: ΑΒ 6 36 ΒΓ 44 ΑΓ 8 64 και ΑΒ +ΑΓ 36 + 64 ΒΓ > ΑΒ + ΑΓ ποµένως το τρίγωνο ΑΒΓ είναι αµβλυγώνιο στο Α. β. Από το πρώτο θεώρηµα των διαµέσων έχουµε: BΓ ΑΒ +ΑΓ ΑΜ + Αντικαθιστούµε ΑΒ 6, ΒΓ και ΑΓ 8 και βρίσκουµε: 6 + 8 ΑΜ + 36 + 64 ΑΜ + 7 ΑΜ 8 ΑΜ 4 ΑΜ 4 γ. Aν ΑΗ είναι το ύψος του τριγώνου από το Α, τότε η προβολή της διαµέσου AM στη ΒΓ είναι το τµήµα ΗΜ. Σύµφωνα µε το δεύτερο θεώρηµα των διαµέσων έχουµε: ΑΓ - ΑΒ ΒΓ ΗΜ Αντικαθιστούµε ΑΒ 6, ΒΓ και ΑΓ 8 και βρίσκουµε: 8 6 ΗΜ 64-36 4 ΗΜ 8 4 ΗΜ 8 7 ΗΜ 4 6
Ζήτηµα 3ο Β Ψ 4 Ζ Γ 6 5 Ο 5 Ο Ο Α Χ ίναι: X O Z 36 (X OΨ + Ψ O Ζ) 36 (5 + 5 ) 36 3 6 α. Το εµβαδόν του τριγώνου ΟΓΑ υπολογίζεται σύµφωνα µε τον τύπο ΟΓΑ 3 OA OΓ ηµ( ΧΟΖ ˆ ) 6 ηµ6 6 3 3 β. ίναι: E OA OB ηµ( ΧΟΨ ˆ ) 4 ηµ5 4 ηµ(8-3 ) 4 ηµ3 4 OAB Άρα ΟΒΓ OΒ OΓ ηµ( ΨΟΖ ˆ ) 4 6 ηµ5 6 ΟΑΒ ΟΒΓ 6 3 εύτερος τρόπος για το ερώτηµα 3β πειδή τα τρίγωνα ΟΑΒ και ΟΒΓ έχουν: A OB BOΓ 5 προκύπτει ότι: ΟΒΓ ΟΑ ΟΒ ΟΑ ΟΒ ΟΓ ΟΓ 6 ΟΑΒ 3
Ζήτηµα 4ο Α Ο R Β R Γ α. Ισχύει ότι: ίναι: Eποµένως: Γ ΓΒ ΓΑ ΓΒ R και ΓA ΓΒ + ΒΑ R + R 4R Γ R 4R 8R Γ 8R R 8 R β. πειδή οι Γ και Α εφάπτονται του ηµικυκλίου συνεπάγεται ότι: Ο Γ και Α ΑΓ οπότε τα τρίγωνα ΟΓ και ΓΑ είναι ορθογώνια στο και Α αντιστοίχως. Ακόµα, έχουν κοινή την γωνία Γ, εποµένως είναι όµοια. ηλαδή: οπότε: E ΓΟ Α Γ ΑΓ Γ Γ ΓΟ ΓΑ ΓΟ Γ Γ γ. Σύµφωνα µε το Πυθαγόρειο Θεώρηµα στο ορθογώνιο τρίγωνο ΟΓ έχουµε: Γ ΟΓ - Ο (3R) - R 9R - R 8R Γ R Σύµφωνα µε το συµπέρασµα του προηγουµένου ερωτήµατος (β) έχουµε: ΓΑ ΓΟ Γ Γ και µε αντικατάσταση των: ΓΑ 4R, ΓΟ 3R και Γ R βρίσκουµε:
4R 3R Γ R R Γ Γ R 6R 3 R δ. Το ζητούµενο άθροισµα των εµβαδών των µικτογράµµων τριγώνων ΒΓ και Α ισούται µε την διαφορά του εµβαδού του ηµικυκλίου µε διάµετρο ΑΒ από το εµβαδό του τριγώνου ΑΓ. Έτσι έχουµε: ΑΒ E ΑΓ Α π Όµως από το ορθογώνιο τρίγωνο ΑΓ έχουµε: Α Γ - ΑΓ ( ) 3 R - (4R) 8R 6R R ποµένως: Α R R E 4R R π R π - πr R εύτερος τρόπος για τα ερωτήµατα 4β, 4γ και 4δ Τα τµήµατα Α και είναι ίσα επειδή τα και Α είναι εφαπτόµενα του κύκλου. Έτσι αν θέσουµε Α x από το ορθογώνιο τρίγωνο ΑΓ έχουµε: Γ Α +ΑΓ ( + Γ) Α + ΑΓ (x + R) x + (4R) x + 8R + 4 xr x + 6R 4 xr 8R x R Έτσι: 4β. ΓΑ ΓΟ 4R 3R R Γ Γ (Γ + ) Γ ( R + R) R 3 R R R ΓΑ ΓΟ Γ Γ 4γ. 4δ Γ Γ + R + R 3 R Το ζητούµενο άθροισµα των εµβαδών των µικτογράµµων τριγώνων ΒΓ και Α ισούται µε την διαφορά του εµβαδού του ηµικυκλίου µε διάµετρο ΑΒ από το εµβαδό του τριγώνου ΑΓ. Έτσι έχουµε: E ΑΓ Α π ΑΒ πr 4R R R R π πr