ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτικές Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτικές Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Περιεχόµενα Σελ. Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 3 Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων για την περίοδο των τριών µηνών από 1 Ιουλίου µέχρι 30 Σεπτεµβρίου 4 Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Συνολικών Εσόδων για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 5 Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Συνολικών Εσόδων για την περίοδο των τριών µηνών από 1 Ιουλίου µέχρι 30 Σεπτεµβρίου 6 Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Οικονοµικής Θέσης 7 Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Μεταβολών των Ιδίων Κεφαλαίων 8-9 Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση των Ταµειακών Ροών 10 Σηµειώσεις στις Συνοπτικές Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις 11-52 2
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Σηµ. Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 Συνεχιζόµενες δραστηριότητες Κύκλος εργασιών 229.749 291.355 Καθαρά έσοδα από τόκους 108.228 156.776 Καθαρά έσοδα από δικαιώµατα, προµήθειες, καθαρές κερδοζηµιές από διάθεση και επανεκτίµηση συναλλάγµατος και χρηµατοοικονοµικών στοιχείων και άλλα έσοδα 67.967 68.922 Σύνολο καθαρών εσόδων 176.195 225.698 Σύνολο εξόδων 5 (114.198) (104.345) Κέρδος από συνήθεις εργασίες πριν τις ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου 61.997 121.353 Ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου 9 (59.130) (259.056) Κέρδος/(ζηµιά) πριν τη φορολογία 2.867 (137.703) Φορολογία 6 (981) 12.909 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 1.886 (124.794) ραστηριότητες που τερµατίστηκαν Κέρδος από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία 7 4.826 688 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.712 (124.106) Κέρδος/(ζηµιά) που αναλογεί: Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 1.266 (125.510) Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν 4.826 688 6.092 (124.822) Στο συµφέρον µειοψηφίας 620 716 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.712 (124.106) Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή (σεντ) 8 3,3 (184,5) Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή (σεντ) από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 8 0,7 (185,5) 3
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων για την περίοδο των τριών µηνών από 1 Ιουλίου µέχρι 30 Σεπτεµβρίου Τριµηνία από 1 Ιουλίου µέχρι 30 Σεπτεµβρίου 2014 Συνεχιζόµενες δραστηριότητες Κύκλος εργασιών 71.299 95.866 Καθαρά έσοδα από τόκους 34.949 50.842 Καθαρά έσοδα από δικαιώµατα, προµήθειες, καθαρές κερδοζηµιές από διάθεση και επανεκτίµηση συναλλάγµατος και χρηµατοοικονοµικών στοιχείων και άλλα έσοδα 22.396 22.759 Σύνολο καθαρών εσόδων 57.345 73.601 Σύνολο εξόδων (37.320) (41.547) Κέρδος από συνήθεις εργασίες πριν τις ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου 20.025 32.054 Ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου (12.120) (65.031) Κέρδος/(ζηµιά) πριν τη φορολογία 7.905 (32.977) Φορολογία (1.736) 3.783 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 6.169 (29.194) ραστηριότητες που τερµατίστηκαν Κέρδος από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία -- -- Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.169 (29.194) Κέρδος/(ζηµιά) που αναλογεί: Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 6.017 (29.332) Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν -- -- 6.017 (29.332) Στο συµφέρον µειοψηφίας 152 138 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.169 (29.194) 4
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Συνολικών Εσόδων για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Σηµ. Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.712 (124.106) Λοιπά συνολικά έξοδα Λοιπά συνολικά έξοδα που δεν πρόκειται να επανακατηγοριοποιηθούν στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων σε µετέπειτα περιόδους Φορολογία που σχετίζεται µε στοιχεία των λοιπών συνολικών εσόδων (50) 1.579 Επανεκτίµηση γης και κτηρίων -- (8.183) Λοιπά συνολικά (έξοδα)/έσοδα που έχουν ή θα µπορούσαν να επανακατηγοριοποιηθούν στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων σε µετέπειτα περιόδους (50) (6.604) Πλεόνασµα από επανεκτίµηση επενδύσεων σε µετοχές και χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση 962 1.939 Μεταφορά στο λογαριασµό αποτελεσµάτων λόγω πώλησης επενδύσεων σε µετοχές (315) -- Απόσβεση επανεκτίµησης επενδύσεων σε χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση που επαναταξινοµήθηκαν 11 (901) (1.041) (254) 898 Λοιπά συνολικά έξοδα για την περίοδο µετά τη φορολογία (304) (5.706) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα/(έξοδα) για την περίοδο µετά τη φορολογία 6.408 (129.812) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα/(έξοδα) για την περίοδο µετά τη φορολογία που αναλογούν: Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 982 (131.305) Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν 4.826 688 5.808 (130.617) Στο συµφέρον µειοψηφίας 600 805 6.408 (129.812) 5
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Συνολικών Εσόδων για την περίοδο των τριών µηνών από 1 Ιουλίου µέχρι 30 Σεπτεµβρίου Τριµηνία 1 Ιουλίου µέχρι 30 Σεπτεµβρίου 2014 Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.169 (29.194) Λοιπά συνολικά έσοδα/(έξοδα) Λοιπά συνολικά έξοδα που δεν πρόκειται επανακατηγοριοποιηθούν στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων σε µετέπειτα περιόδους Φορολογία που σχετίζεται µε στοιχεία των λοιπών συνολικών εσόδων (39) 1.557 Επανεκτίµηση γης και κτηρίων -- (8.183) Λοιπά συνολικά έσοδα/(έξοδα) που έχουν ή θα µπορούσαν να επανακατηγοριοποιηθούν στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων σε µετέπειτα περιόδους (39) (6.626) Πλεόνασµα από επανεκτίµηση επενδύσεων σε µετοχές και χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση 986 312 Μεταφορά στο λογαριασµό αποτελεσµάτων λόγω πώλησης επενδύσεων σε µετοχές (1) -- Απόσβεση επανεκτίµησης επενδύσεων σε χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση που επαναταξινοµήθηκαν (278) (434) 707 (122) Λοιπά συνολικά έσοδα/(έξοδα) για την περίοδο µετά τη φορολογία 668 (6.748) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα/(έξοδα) για την περίοδο µετά τη φορολογία 6.837 (35.942) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα/(έξοδα) για την περίοδο µετά τη φορολογία που αναλογούν: Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 6.645 (36.087) Στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν -- -- 6.645 (36.087) Στο συµφέρον µειοψηφίας 192 145 6.837 (35.942) 6
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Οικονοµικής Θέσης στις 30 Σεπτεµβρίου Περιουσιακά στοιχεία Σηµ. 30 Σεπτεµβρίου 31 εκεµβρίου 2014 Μετρητά και καταθέσεις σε Κεντρικές Τράπεζες 2.083.845 2.175.599 Καταθέσεις σε άλλες τράπεζες 940.327 1.122.058 Χορηγήσεις σε πελάτες 9 3.144.794 3.221.055 Επενδύσεις σε χρεόγραφα 10 1.131.043 779.726 Επενδύσεις σε µετοχές και σε οργανισµούς συλλογικών επενδύσεων 11.397 9.319 Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισµός 12 98.638 97.715 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 12 21.715 19.683 Φορολογικές απαιτήσεις 52 40 Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις 52.044 52.471 Περιουσιακά στοιχεία θυγατρικής εταιρείας που κατέχονται για πώληση -- 4.546 Λοιπά περιουσιακά στοιχεία 60.023 69.351 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων 7.543.878 7.551.563 Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες 100.830 70.760 Οφειλές σε Κεντρικές Τράπεζες 13 236.282 236.014 Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών 6.295.833 6.345.948 Φορολογικές υποχρεώσεις 7.797 5.260 Αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις 1.394 1.345 Υποχρεώσεις θυγατρικής εταιρείας που κατέχονται για πώληση -- 1.044 Λοιπές υποχρεώσεις 117.800 115.399 6.759.936 6.775.770 ανειακό κεφάλαιο 14 181.468 181.448 Ίδια κεφάλαια Μετοχικό κεφάλαιο 15 93.884 93.010 Αποθεµατικά 505.695 496.977 Ίδια κεφάλαια που αναλογούν στους κατόχους µετοχών της µητρικής 599.579 589.987 εταιρείας Συµφέρον µειοψηφίας 2.895 4.358 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 602.474 594.345 Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων 7.543.878 7.551.563 Ενδεχόµενες και ανειληµµένες υποχρεώσεις 655.845 730.941 Ε. Α. Γεωργιάδου Πρόεδρος ιοικητικού Συµβουλίου B. Pijls Ανώτατος Εκτελεστικός ιευθυντής Λ. Γ. Παπαδόπουλος Μέλος ιοικητικού Συµβουλίου Α. Ρούβας Οικονοµικός ιευθυντής Οµίλου 7
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Μεταβολών των Ιδίων Κεφαλαίων για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Αναλογούν στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας Αποθεµατικό Μείωσης Αποθεµατικό από έκδοση Αποθεµατικό Αποθεµατικά Αποθεµατικό Μετοχικό Μετοχικού µετοχών υπέρ Αποθεµατικό συναλλαγµατικών επανεκτίµησης Ιδίων Συµφέρον κεφάλαιο κεφαλαίου το άρτιο προσόδου διαφορών Μετοχών Σύνολο µειοψηφίας Σύνολο Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 93.010 260.269 499.057 (297.345) 39 36.561 (1.604) 589.987 4.358 594.345 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα/(έξοδα) για την περίοδο µετά τη φορολογία Κέρδος περιόδου -- -- -- 6.092 -- -- -- 6.092 620 6.712 Λοιπά συνολικά έξοδα -- -- -- -- -- (284) -- (284) (20) (304) Μεταφορά επιπρόσθετης απόσβεσης από επανεκτίµηση ακινήτων -- -- -- 219 -- (219) -- -- -- -- Πώληση ιδίων µετοχών -- -- -- (1.062) -- -- 1.604 542 -- 542 Συναλλαγές µε τους κατόχους µετοχών που αναγνωρίστηκαν στα ίδια κεφάλαια Μέρισµα που πληρώθηκε -- -- -- -- -- -- -- -- (2.063) (2.063) Έκδοση µετοχών από εξάσκηση δικαιωµάτων προτίµησης (βλ. Σηµ. 15) 874 -- 2.404 -- -- -- -- 3.278 -- 3.278 Έξοδα έκδοσης µετοχών -- -- (36) -- -- -- -- (36) -- (36) 30 Σεπτεµβρίου 93.884 260.269 501.425 (292.096) 39 36.058 -- 599.579 2.895 602.474 8
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση Μεταβολών των Ιδίων Κεφαλαίων για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 Αναλογούν στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας Αποθεµατικό από έκδοση µετοχών υπέρ το Αποθεµατικό Μείωσης Αποθεµατικό Αποθεµατικά Αποθεµατικό Μετοχικό Μετοχικού Αποθεµατικό συναλλαγµατικών επανεκτίµησης Ιδίων Συµφέρον κεφάλαιο κεφαλαίου άρτιο προσόδου διαφορών Μετοχών Σύνολο µειοψηφίας Σύνολο Υπόλοιπο 1 Ιανουαρίου 2014 26.888 260.269 245.073 (179.719) 39 41.938 -- 394.488 4.333 398.821 Συγκεντρωτικά συνολικά (έξοδα)/έσοδα για την περίοδο µετά τη φορολογία (Ζηµιά)/κέρδος περιόδου -- -- -- (124.822) -- -- -- (124.822) 716 (124.106) Λοιπά συνολικά (έξοδα)/έσοδα -- -- -- -- -- (5.795) -- (5.795) 89 (5.706) Μεταφορά στο αποθεµατικό προσόδου λόγω διάθεσης ακινήτου -- -- -- 201 -- (201) -- -- -- -- Μεταφορά επιπρόσθετης απόσβεσης από επανεκτίµηση ακινήτων -- -- -- 260 -- (260) -- -- -- -- Συναλλαγές µε τους κατόχους µετοχών που αναγνωρίστηκαν στα ίδια κεφάλαια Μετοχές που κατέχει Θυγατρική εταιρεία του Οµίλου -- -- -- -- -- -- (1.298) (1.298) -- (1.298) Έκδοση µετοχών από µετατροπή Μετατρέψιµων Αξιόγραφων Κεφαλαίου 1 10.098 -- 90.882 -- -- -- -- 100.980 -- 100.980 30 Σεπτεµβρίου 2014 36.986 260.269 335.955 (304.080) 39 35.682 (1.298) 363.553 5.138 368.691 9
ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Συνοπτική Ενοποιηµένη Κατάσταση των Ταµειακών Ροών για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 Ροή µετρητών από εργασίες Σηµ. Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 6.712 (124.106) Αναπροσαρµογές στο κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 43.526 244.464 Κέρδος από εργασίες πριν τις αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης 50.238 120.358 Αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης 24.867 580.818 Ροή µετρητών από εργασίες 75.105 701.176 Φορολογία που πληρώθηκε (416) (253) Καθαρή ροή µετρητών από εργασίες 74.689 700.923 Ροή µετρητών από επενδυτικές δραστηριότητες ιάθεση δραστηριοτήτων που τερµατίστηκαν, εξαιρουµένων των µετρητών που διατέθηκαν 7 4.021 5.247 Έσοδα από επενδύσεις σε χρεόγραφα και µετοχές 15.071 13.816 Καθαρές (αγορές)/πωλήσεις/λήξη επενδύσεων σε χρεόγραφα και µετοχές (351.767) (133.733) Αγορές ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισµού και άυλων περιουσιακών στοιχείων µείον εισπράξεις από πώληση (6.536) (3.103) Εισπράξεις από πώληση περιουσιακών στοιχείων που κατέχονται για πώληση 14.120 -- Καθαρή ροή µετρητών σε επενδυτικές δραστηριότητες (325.091) (117.773) Ροή µετρητών από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Μερίσµατα θυγατρικής που πληρώθηκαν στο συµφέρον µειοψηφίας (2.063) -- Εισπράξεις από έκδοση µετοχικού κεφαλαίου 3.278 -- Εισπράξεις από πώληση ιδίων µετοχών 562 -- Έξοδα έκδοσης µετοχών (36) -- Τόκοι δανειακού κεφαλαίου που πληρώθηκαν (685) (766) Καθαρή ροή µετρητών από/(σε) χρηµατοδοτικές δραστηριότητες 1.056 (766) Καθαρή (µείωση)/αύξηση µετρητών και αντίστοιχων µετρητών (249.346) 582.384 Επίδραση διακύµανσης συναλλαγµατικών ισοτιµιών στα µετρητά και αντίστοιχα µετρητών -- 893 Μετρητά και αντίστοιχα µετρητών στην αρχή της περιόδου 3.127.423 1.815.741 Μετρητά και αντίστοιχα µετρητών στο τέλος της περιόδου 2.878.077 2.399.018 10
Οι συνοπτικές ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου δεν έχουν ελεγχθεί από τους εξωτερικούς ελεγκτές του Οµίλου. 1. Γενικές πληροφορίες Οι συνοπτικές ενοποιηµένες εννιαµηνιαίες οικονοµικές καταστάσεις αποτελούνται από τις οικονοµικές καταστάσεις της Ελληνικής Τράπεζας ηµόσιας Εταιρείας Λίµιτεδ και των θυγατρικών εταιρειών της που µαζί αναφέρονται ως ο Όµιλος. Η Ελληνική Τράπεζα ηµόσια Εταιρεία Λίµιτεδ (η «Τράπεζα») συστάθηκε στην Κύπρο και είναι δηµόσια εταιρεία σύµφωνα µε τις πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόµου Κεφ. 113, των Περί Αξιών και Χρηµατιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόµων και Κανονισµών, και των Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος Νόµων. Το εγγεγραµµένο γραφείο της Εταιρείας βρίσκεται στη Γωνία Λεωφόρου Λεµεσού και Λεωφόρου Αθαλάσσας 200, 2025 Στρόβολος, Τ.Θ. 24747, 1394 Λευκωσία. Η κυριότερη δραστηριότητα του Οµίλου κατά τη διάρκεια της περιόδου συνέχισε να είναι η παροχή ευρέους φάσµατος τραπεζικών και χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών που περιλαµβάνουν χρηµατοδοτικές, επενδυτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες, ως επίσης και υπηρεσίες θεµατοφυλακής και πρακτορείας επιχειρηµατικών απαιτήσεων τρίτων (Factoring). 2. Σηµαντικές Λογιστικές Πολιτικές 2.1 Βάση ετοιµασίας Οι συνοπτικές ενοποιηµένες εννιαµηνιαίες οικονοµικές καταστάσεις έχουν ετοιµαστεί σύµφωνα µε το ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο ( ΛΠ) 34 «Ενδιάµεση Οικονοµική Έκθεση» όπως αυτό υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και πρέπει να διαβάζονται σε συνάρτηση µε τις ελεγµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 εκεµβρίου 2014. Οι συνοπτικές ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις για την περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου παρουσιάζονται σε ευρώ ( ), το οποίο είναι το κυρίως νόµισµα λειτουργίας της Τράπεζας που παρουσιάζει καλύτερα την ουσία των οικονοµικών πράξεων και δραστηριοτήτων των οντοτήτων του Οµίλου. 2.2 Συγκριτικά ποσά Τα συγκριτικά ποσά που περιλαµβάνονται στις συνοπτικές ενοποιηµένες εννιαµηνιαίες οικονοµικές καταστάσεις αναπροσαρµόζονται, όπου κρίνεται αναγκαίο, για να συνάδουν µε τις αλλαγές στην παρουσίαση της τρέχουσας περιόδου. 2.3 Υιοθέτηση νέων και αναθεωρηµένων ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς ( ΠΧΑ) και διερµηνειών Οι λογιστικές πολιτικές που εφαρµόστηκαν αναφορικά µε στοιχεία που θεωρούνται ουσιώδη σε σχέση µε τις οικονοµικές καταστάσεις συνάδουν µε τις λογιστικές πολιτικές που χρησιµοποιήθηκαν στην ετήσια έκθεση και τις οικονοµικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 εκεµβρίου 2014, εκτός από την υιοθέτηση των νέων και αναθεωρηµένων προτύπων, διερµηνειών και τροποποιήσεων υφιστάµενων προτύπων µε ισχύ από την 1 η Ιανουαρίου. Η υιοθέτηση των νέων και αναθεωρηµένων ΠΧΑ, διερµηνειών και τροποποιήσεων υφιστάµενων προτύπων δεν είχε ουσιώδη επίδραση στις συνοπτικές ενοποιηµένες εννιαµηνιαίες οικονοµικές καταστάσεις του Οµίλου. 11
2. Σηµαντικές Λογιστικές Πολιτικές (συνέχεια) 2.4 Πρότυπα και διερµηνείες που δεν είναι ακόµα σε ισχύ Στις 24 Ιουλίου 2014 το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) οριστικοποίησε το κείµενο για το ιεθνές Πρότυπο Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς 9 ( ΠΧΑ 9) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα» το οποίο θα αντικαταστήσει τις πρόνοιες του ιεθνή Λογιστικού Προτύπου 39 «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίµηση». Το ΠΧΑ 9 καταργεί τις τέσσερεις κατηγορίες κατάταξης των χρηµατοοικονοµικών µέσων και τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία ταξινοµούνται σε µία εκ των τριών κατηγοριών επιµέτρησης: αποσβεσµένο κόστος, εύλογη αξία µέσω της κατάστασης των συνολικών εσόδων και εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων. Το νέο πρότυπο αναµένεται να εφαρµοστεί από την 1 η Ιανουαρίου 2018 µε την επιλογή ενωρίτερης υιοθέτησης, αν ο Όµιλος το αποφασίσει, εφόσον πρώτα υιοθετηθεί από τα αρµόδια σώµατα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ΠΧΑ 9 αλλάζει σηµαντικά τον τρόπο υπολογισµού των προβλέψεων για αποµείωση της αξίας των χορηγήσεων αφού θα καλύπτει ζηµιές σε σχέση µε γεγονότα που έχουν πραγµατοποιηθεί αλλά και µέρος των ζηµιών που αναµένεται να επισυµβούν στο µέλλον («αναµενόµενες ζηµιές στο χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων»). Υπάρχουν συγκεκριµένα κριτήρια τα οποία θα καθορίσουν για ποιά δάνεια θα αναγνωρίζονται προβλέψεις για µελλοντικές ζηµιές που αναµένονται να πραγµατοποιηθούν στους επόµενους 12 µήνες και για ποιά δάνεια θα αναγνωρίζονται µελλοντικές ζηµιές που αναµένεται να επισυµβούν µέχρι την τελική εξόφληση των εν λόγω δανείων. Ο Όµιλος στο παρόν στάδιο αξιολογεί την επίδραση του προτύπου στις οικονοµικές του καταστάσεις. 3. Χρήση εκτιµήσεων και κρίσεων Η ετοιµασία των οικονοµικών καταστάσεων απαιτεί από τη ιεύθυνση να κάνει εκτιµήσεις και να χρησιµοποιεί κρίση και παραδοχές οι οποίες επηρεάζουν την εφαρµογή των λογιστικών πολιτικών και τα υπό αναφορά ποσά των περιουσιακών στοιχείων, υποχρεώσεων, εσόδων και εξόδων. Οι εκτιµήσεις και σχετικές παραδοχές βασίζονται στην ιστορική εµπειρία και διάφορους άλλους παράγοντες, οι οποίοι πιστεύεται ότι είναι λογικοί υπό τις περιστάσεις και τα αποτελέσµατα των οποίων διαµορφώνουν τη βάση µε την οποία ασκείται η κρίση σχετικά µε τις λογιστικές αξίες των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων οι οποίες δεν είναι άµεσα εµφανείς από άλλες πηγές. Τα πραγµατικά αποτελέσµατα µπορεί να διαφέρουν από αυτές τις εκτιµήσεις. Οι εκτιµήσεις και υποστηρίζουσες παραδοχές αναθεωρούνται σε συνεχή βάση. Αναθεωρήσεις σε λογιστικές εκτιµήσεις αναγνωρίζονται στην περίοδο κατά την οποία η εκτίµηση αναθεωρείται αν η αναθεώρηση επηρεάζει µόνο αυτή την περίοδο, ή την περίοδο της αναθεώρησης και µελλοντικές περιόδους αν η αναθεώρηση επηρεάζει τόσο την τρέχουσα όσο και µελλοντικές περιόδους. Οι λογιστικές πολιτικές οι οποίες θεωρούνται κρίσιµες όσον αφορά την επίδραση που µπορούν να έχουν στα αποτελέσµατα και την χρηµατοοικονοµική θέση του Οµίλου και περιέχουν σηµαντικές εκτιµήσεις και κρίσεις παρατίθενται πιο κάτω: 3.1. Πρόβλεψη για αποµείωση αξίας χορηγήσεων σε πελάτες Ο Όµιλος προβαίνει σε εξέταση της αξίας των χορηγήσεων σε πελάτες για να αξιολογήσει εάν χρειάζεται να καταχωρηθεί ζηµιά αποµείωσης η οποία αναγνωρίζεται στα αποτελέσµατα και αντικατοπτρίζεται σε λογαριασµό ζηµιών αποµείωσης της αξίας των χορηγήσεων. Ο Όµιλος εξετάζει εάν υπάρχουν βάσιµες αποδείξεις για πιθανές ζηµιές στο χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων σε πελάτες σε ατοµική και συλλογική βάση. Ενδεικτικά τα ακόλουθα γεγονότα δύναται να θεωρηθούν από τον Όµιλο ως ένδειξη αποµείωσης. Νοείται ότι ένα γεγονός από µόνο του ενδέχεται να µην αποτελεί ένδειξη αποµείωσης και η απουσία συγκεκριµένου γεγονότος δεν αποκλείει την ύπαρξη αποµείωσης: 1) Πιστωτικές διευκολύνσεις που έχουν ταξινοµηθεί ως µη εξυπηρετούµενες 2) Ρυθµισµένες χορηγήσεις που περιλαµβάνονται στις εξυπηρετούµενες χορηγήσεις 12
3. Χρήση εκτιµήσεων και κρίσεων (συνέχεια) 3) Σηµαντική και διαρκής µείωση στα συνολικά εισοδήµατα/µελλοντικές ταµειακές ροές του οφειλέτη 4) Εµφανής επιδείνωση της ικανότητας εξυπηρέτησης δανεισµού του οφειλέτη 5) Το ενδεχόµενο πτώχευσης του οφειλέτη 6) Σηµαντική µείωση της αξίας των εξασφαλίσεων 7) Πιστωτικές διευκολύνσεις για τις οποίες έχει σχηµατιστεί µερική πρόβλεψη 8) Πιστωτικές διευκολύνεις µε εσωτερική διαβάθµιση πιστοληπτικής ικανότητας που αντιπροσωπεύει υψηλό πιστωτικό κίνδυνο 9) Πιστωτικές διευκολύνσεις των οποίων η ανανέωση εκκρεµεί, παραβιάζοντας τη σχετική πιστοδοτική πολιτική της Τράπεζας 10) Μακροοικονοµικές ενδείξεις που δύναται να επηρεάσουν τις αναµενόµενες µελλοντικές ταµειακές ροές των δανειοληπτών όπως αύξηση στα επίπεδα ανεργίας και µειώσεις στις τιµές των ακινήτων Το χαρτοφυλάκιο των χορηγήσεων που εξετάζεται σε ατοµική βάση περιλαµβάνει χορηγήσεις πέραν συγκεκριµένου ορίου σηµαντικότητας καθώς επίσης και χορηγήσεις σε οµάδες συνδεδεµένων προσώπων µε βάση την παράγραφο 11 της Οδηγίας της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για την Πολιτική Αποµείωσης ανείων και τις ιαδικασίες ιενέργειας Προβλέψεων (Φεβρουάριος 2014). Το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης της αξίας των χορηγήσεων σε πελάτες που εξετάζονται σε ατοµική βάση, υπολογίζεται ως η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας της χορήγησης και της παρούσας αξίας των εκτιµηµένων µελλοντικών ταµειακών ροών προεξοφληµένων µε το αρχικό πραγµατικό επιτόκιο της χορήγησης, ενώ όπου το επιτόκιο της χορήγησης είναι κυµαινόµενο, το αρχικό πραγµατικό επιτόκιο υπολογίζεται µε αναφορά στο αρχικό περιθώριο και το τρέχον βασικό κυµαινόµενο επιτόκιο. Οι εκτιµηµένες µελλοντικές ταµειακές ροές βασίζονται σε παραδοχές για έναν αριθµό παραγόντων και ως εκ τούτου οι πραγµατικές ζηµιές µπορεί να διαφέρουν. Για να καθοριστεί το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης της αξίας των χορηγήσεων σε πελάτες εµπλέκεται η χρήση κρίσεως σχετικά µε το ύψος και το χρονισµό των εκτιµηµένων µελλοντικών ταµειακών ροών. Ειδικότερα, το χρονικό πλαίσιο και το καθαρό ανακτήσιµο ποσό από την ανάκτηση εξασφαλίσεων που κυρίως περιλαµβάνουν γη και κτήρια θεωρούνται, µεταξύ άλλων, σηµαντικοί παράγοντες στον υπολογισµό της ζηµιάς αποµείωσης. Γίνονται παραδοχές που αφορούν τις µελλοντικές αλλαγές στις αξίες ακινήτων, καθώς και το χρονικό ορίζοντα της ρευστοποίησης της εξασφάλισης, το κόστος φορολογίας και τα έξοδα ανάκτησης και µετέπειτα πώλησης της εξασφάλισης. Χορηγήσεις που εξετάστηκαν σε ατοµική βάση και δεν παρουσίασαν αποµείωση εξετάζονται συλλογικά για ζηµιές οι οποίες έχουν επισυµβεί αλλά δεν έχουν ακόµα διαπιστωθεί. Χορηγήσεις που ήταν κάτω από το όριο σηµαντικότητας από µόνες τους, εκτιµώνται συλλογικά για πιθανές ζηµιές. Για τον υπολογισµό της ζηµιάς αποµείωσης σε συλλογική βάση οι χορηγήσεις ταξινοµούνται σε οµάδες µε συναφή χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου και εφαρµόζονται κατάλληλα µοντέλα που λαµβάνουν υπόψη την πρόσφατη ιστορική εµπειρία ζηµιών από κάθε οµάδα µε συναφή χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου προσαρµοσµένη στις τρέχουσες συνθήκες µε τη χρήση κατάλληλων συντελεστών πιθανότητας αθέτησης (probabilities of default) και ζηµιάς σε περίπτωση αθέτησης (loss given default). Οι ρυθµισµένες διευκολύνσεις ταξινοµούνται σε ξεχωριστή οµάδα και λαµβάνουν υψηλότερες παραµέτρους κινδύνου. Οι υπολογισµοί αυτοί εµπεριέχουν εκτιµήσεις και χρήση κρίσης για να συµπληρωθούν, αξιολογηθούν και προσαρµοστούν αναλόγως οι ιστορικές πληροφορίες και παρελθούσες εµπειρίες που καθορίζουν τις παραµέτρους και συντελεστές υπολογισµού των ζηµιών αποµείωσης, κατά την ηµεροµηνία της κατάστασης οικονοµικής θέσης. Οι συσσωρευµένες ζηµιές αποµείωσης της αξίας χορηγήσεων του Οµίλου είναι εκ φύσεως αβέβαιες λόγω της ευαισθησίας τους στις οικονοµικές και πιστωτικές συνθήκες του περιβάλλοντος που δραστηριοποιείται ο Όµιλος. Επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες µε υψηλό βαθµό αλληλεξάρτησης και δεν είναι ευαίσθητες σε κανένα παράγοντα ξεχωριστά. Είναι 13
3. Χρήση εκτιµήσεων και κρίσεων (συνέχεια) πιθανόν οι πραγµατικές συνθήκες στο επόµενο οικονοµικό έτος να διαφέρουν από τις παραδοχές που έχουν γίνει, µε αποτέλεσµα η λογιστική αξία των χορηγήσεων να αναπροσαρµοστεί σηµαντικά. 3.2. Προβλέψεις για επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές Ο Όµιλος εξετάζει εάν υπάρχουν αξιόπιστες εκτιµήσεις για ποσά που πιθανολογούνται ότι θα απαιτηθεί µια εκροή πόρων που ενσωµατώνουν οικονοµικά οφέλη για διακανονισµό παρούσων δεσµεύσεων του Οµίλου (νοµικών ή τεκµαιρόµενων) ως αποτέλεσµα ενός γεγονότος του παρελθόντος, για να αξιολογήσει εάν χρειάζεται να καταχωρηθεί πρόβλεψη η οποία αναγνωρίζεται στα αποτελέσµατα και αντικατοπτρίζεται στα διοικητικά και άλλα έξοδα του Οµίλου. Τα ποσά που αναγνωρίζονται ως προβλέψεις είναι η βέλτιστη εκτίµηση των δαπανών που απαιτούνται για το διακανονισµό των παρούσων υποχρεώσεων κατά το τέλος της περιόδου αναφοράς, λαµβάνοντας υπόψη τους κινδύνους και τις αβεβαιότητες που περιβάλλουν τα γεγονότα και τις καταστάσεις της κάθε επίδικης ή υπό διαιτησία διαφοράς. Η αναγνώριση οποιασδήποτε πρόβλεψης δεν καθιστά παραδοχή αδικοπραγίας ή νοµικής υποχρέωσης. Ο Όµιλος εξασφαλίζει νοµική γνωµάτευση για το ύψος των προβλέψεων συγκεκριµένων επίδικων και υπό διαιτησία διαφορών. Όπου η επίδραση της διαχρονικής αξίας του χρήµατος είναι σηµαντική, το ποσό της πρόβλεψης είναι η παρούσα αξία των εκτιµηµένων µελλοντικών δαπανών που αναµένεται να απαιτηθούν για το διακανονισµό της υποχρέωσης. Όταν µια ξεχωριστή υποχρέωση επιµετρείται, η συγκεκριµένη πιο πιθανή κατάληξη µπορεί να θεωρηθεί η καλύτερη εκτίµηση της υποχρέωσης. 3.3. Αποµείωση υπεραξίας και επενδύσεων σε θυγατρικές εταιρείες Η διαδικασία αναγνώρισης και αξιολόγησης της αποµείωσης της υπεραξίας και των επενδύσεων σε θυγατρικές εταιρείες είναι εκ φύσεως αβέβαιη αφού απαιτείται η κρίση της ιοίκησης για µια σειρά εκτιµήσεων, τα αποτελέσµατα των οποίων είναι σηµαντικά για τις παραδοχές που χρησιµοποιούνται. Η αξιολόγηση για αποµείωση αποτελεί την καλύτερη εκτίµηση της ιοίκησης για τους παράγοντες που παρατίθενται πιο κάτω. Πρώτιστα, απαιτείται η κρίση της ιοίκησης για την εκτίµηση των µελλοντικών ταµειακών ροών των οντοτήτων που αγοράστηκαν. Οι υπολογισµοί µπορούν να επηρεαστούν σηµαντικά από τις ταµειακές ροές για περιόδους για τις οποίες έχουν προβλεφθεί λεπτοµερώς και από παραδοχές σχετικά µε τη µακροχρόνια τάση των ταµειακών ροών για µετέπειτα περιόδους. Οι προβλέψεις ταµειακών ροών συγκρίνονται µε τις πραγµατικές επιδόσεις και µε αξιόπιστα οικονοµικά δεδοµένα σε µελλοντικά χρόνια. Παρόλα αυτά, οι προβλέψεις των µελλοντικών ταµειακών ροών εξ ανάγκης και ορθά αντικατοπτρίζουν τις εκτιµήσεις της ιοίκησης για τις µελλοντικές προοπτικές των οντοτήτων. Επιπρόσθετα, το κόστος του κεφαλαίου που χρησιµοποιείται για τον υπολογισµό της παρούσας αξίας των µελλοντικών ταµειακών ροών της, µπορεί να έχει σηµαντική επίδραση στην αποτίµηση της οντότητας. Τυχόν αποµείωση της υπεραξίας οντοτήτων που αγοράστηκαν επηρεάζει τα αποτελέσµατα του Οµίλου ενώ τυχόν αποµείωση της αξίας των επενδύσεων σε θυγατρικές εταιρείες επηρεάζει τα αποτελέσµατα της Τράπεζας. 3.4. Εύλογη αξία επενδύσεων Η καλύτερη απόδειξη της εύλογης αξίας επενδύσεων είναι η τιµή διαπραγµάτευσης σε µια ενεργό αγορά. Αν η αγορά στην οποία διαπραγµατεύεται ένα χρηµατοοικονοµικό µέσο δεν είναι ενεργός τότε χρησιµοποιείται µια µέθοδος αποτίµησης. Η πλειοψηφία των µεθόδων αποτίµησης που χρησιµοποιούνται από τον Όµιλο, βασίζονται αποκλειστικά σε παρατηρήσιµα δεδοµένα της αγοράς µε αποτέλεσµα η αποτίµηση της εύλογης αξίας να είναι αρκετά αξιόπιστη. Ο Όµιλος χρησιµοποιεί µοντέλα που βασίζονται σε µη παρατηρήσιµα δεδοµένα µόνο για την αποτίµηση µη 14
3. Χρήση εκτιµήσεων και κρίσεων (συνέχεια) εισηγµένων επενδύσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις λαµβάνονται υπόψη µεταξύ άλλων οι καθαρές θέσεις των οντοτήτων στις οποίες έχει γίνει η επένδυση καθώς και εκτιµήσεις της ιοίκησης του Οµίλου για να ληφθούν υπόψη αβεβαιότητες στις εύλογες αξίες που προκύπτουν από την έλλειψη δεδοµένων και σηµαντικές αρνητικές µεταβολές στην τεχνολογία, στην αγορά, στο οικονοµικό ή στο νοµικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται η οντότητα. 3.5. Αποµείωση επενδύσεων διαθέσιµων προς πώληση Οι µετοχές διαθέσιµες προς πώληση υφίστανται αποµείωση όταν η µείωση της εύλογης αξίας τους σε σχέση µε την τιµή κόστους είναι σηµαντική ή παρατεταµένη. Σε αυτή την περίπτωση, η συνολική ζηµιά που είχε προηγουµένως αναγνωριστεί στα ίδια κεφάλαια, θα αναγνωριστεί στην ενοποιηµένη κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων. Ο προσδιορισµός της σηµαντικής ή παρατεταµένης µείωσης απαιτεί εκτιµήσεις από τη ιοίκηση. Παράγοντες που λαµβάνονται υπόψη σε αυτές τις εκτιµήσεις περιλαµβάνουν το ποσοστό µείωσης στο κόστος ή στην αποµειωµένη αξία καθώς επίσης και τις καθαρές θέσεις των οντοτήτων. Τα χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση υφίστανται αποµείωση όταν υπάρχουν αντικειµενικές αποδείξεις αποµείωσης λόγω ενός ή περισσότερων γεγονότων που συνέβηκαν µετά την αρχική αναγνώριση της επένδυσης και το ζηµιογόνο γεγονός (ή γεγονότα) επηρεάζουν τις αναµενόµενες µελλοντικές ταµειακές ροές της επένδυσης. Ο προσδιορισµός της αποµείωσης απαιτεί εκτιµήσεις από τη ιοίκηση. Γίνεται ατοµική αξιολόγηση για αποµείωση σε χρεόγραφα των οποίων η εύλογη αξία κατά την ηµεροµηνία της κατάστασης οικονοµικής θέσης έχει υποστεί σηµαντική µείωση καθώς επίσης και υποβάθµιση του εκδότη. 3.6. Εύλογη αξία ακινήτων και αποµείωση ακινήτων προς πώληση Η µεταβλητότητα που υπάρχει στις παγκόσµιες αγορές καταγράφεται και στην αγορά ακινήτων µε σηµαντική µείωση στον όγκο συναλλαγών ακινήτων. Σε αυτές τις συνθήκες, ο βαθµός της αβεβαιότητας είναι αυξηµένος σε σχέση µε την ύπαρξη µιας πιο ενεργούς αγοράς για τον καθορισµό της αγοραίας αξίας των ακινήτων. Τα ακίνητα που κατέχει ο Όµιλος για ίδια χρήση επιµετρούνται στην εύλογη αξία µείον συσσωρευµένες αποσβέσεις και ζηµιές αποµείωσης. Η εύλογη αξία προσδιορίζεται από εκτιµήσεις επαγγελµατιών εκτιµητών που βασίζονται σε ενδείξεις της αγοράς για την υφιστάµενη χρήση τους και γίνεται σε τακτά διαστήµατα ούτως ώστε η λογιστική αξία να µη διαφέρει ουσιωδώς από την εύλογη αξία. Τα ακίνητα προς πώληση που κατέχει ο Όµιλος επιµετρούνται στο κόστος που συµπεριλαµβάνει και τα έξοδα της συναλλαγής µείον ζηµιές αποµείωσης. Ο υπολογισµός της ζηµιάς αποµείωσης προσδιορίζεται από εκτιµήσεις επαγγελµατιών εκτιµητών που βασίζονται σε ενδείξεις της αγοράς. 3.7. Φορολογία Ο Όµιλος υπόκειται σε εταιρικό φόρο στις χώρες που δραστηριοποιείται. Αυτό απαιτεί εκτιµήσεις για τον προσδιορισµό της πρόβλεψης εταιρικού φόρου κατά την ηµεροµηνία της κατάστασης οικονοµικής θέσης. Ο Όµιλος αναγνωρίζει υποχρεώσεις για εταιρικό φόρο σε σχέση µε συναλλαγές και υπολογισµούς των οποίων ο φορολογικός χειρισµός είναι αβέβαιος. Όπου η τελική φορολογία διαφέρει από τα αρχικά ποσά που αναγνωρίστηκαν στα αποτελέσµατα, οι διαφορές επηρεάζουν την τρέχουσα φορολογία, τις φορολογικές υποχρεώσεις και τις αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις της περιόδου όπου συµφωνείται ο τελικός προσδιορισµός της φορολογίας µε τις φορολογικές αρχές. Ο Όµιλος αναγνωρίζει απαιτήσεις για αναβαλλόµενη φορολογία σε σχέση µε φορολογικές ζηµιές, στο βαθµό που είναι πιθανόν να υπάρχουν φορολογητέα κέρδη στο µέλλον έναντι των οποίων θα χρησιµοποιηθούν οι ζηµιές. Ο καθορισµός του ποσού της αναβαλλόµενης φορολογικής απαίτησης που µπορεί να αναγνωριστεί, βασίζεται στον χρονισµό και το επίπεδο των µελλοντικών φορολογικών κερδών, σε συνάρτηση µε µελλοντικές στρατηγικές. Αυτές οι 15
3. Χρήση εκτιµήσεων και κρίσεων (συνέχεια) µεταβλητές έχουν καθοριστεί µε βάση σηµαντικές εκτιµήσεις και παραδοχές της ιοίκησης και είναι εξ ορισµού αβέβαιες. Είναι δυνατόν οι πραγµατικές συνθήκες στο µέλλον να είναι διαφορετικές από τις παραδοχές που χρησιµοποιήθηκαν, µε αποτέλεσµα σηµαντικές αναπροσαρµογές στη λογιστική αξία των αναβαλλόµενων φορολογικών απαιτήσεων. Η αναγνώριση αναβαλλόµενης φορολογικής απαίτησης που προκύπτει από φορολογικές ζηµιές, βασίζεται στις εκτιµήσεις της ιεύθυνσης της Τράπεζας για κερδοφορία. Οι εκτιµήσεις αυτές βασίζονται στα διαθέσιµα στοιχεία συµπεριλαµβανοµένων των ιστορικών στοιχείων, των βελτιωµένων µακροοικονοµικών εκτιµήσεων, της πτώσης των καταθετικών επιτοκίων, της σταθεροποίησης των µη εξυπηρετούµενων δανείων και της ανάπτυξης εργασιών. Οι αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις µειώνονται όταν η Τράπεζα πραγµατοποιήσει κέρδη τα οποία υπόκεινται σε εταιρικό φόρο. 4. Πληροφόρηση κατά τοµέα Για διοικητικούς σκοπούς, ο Όµιλος είναι οργανωµένος σε δύο λειτουργικούς τοµείς στη βάση της παροχής υπηρεσιών, ως ακολούθως: Τοµέας τραπεζικών και χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών - παρείχε κυρίως τραπεζικές και χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες στην Κύπρο, περιλαµβανοµένων χρηµατοδοτικών και επενδυτικών υπηρεσιών καθώς επίσης και υπηρεσίες θεµατοφυλακής και πρακτορείας επιχειρηµατικών απαιτήσεων τρίτων (Factoring). Επίσης περιλαµβάνει τα αποτελέσµατα της θυγατρικής Εταιρείας του Οµίλου στην Ελλάδα, Ελληνική Ασφαλιστική Πρακτόρευση Ε.Π.Ε. Τοµέας ασφαλιστικών εργασιών - παρείχε κυρίως ασφαλιστικές υπηρεσίες κλάδου ζωής και γενικού κλάδου στην Κύπρο. Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει τα έσοδα, έξοδα, ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου, κέρδος/(ζηµιά) πριν τη φορολογία και πληροφορίες για τα περιουσιακά στοιχεία αναφορικά µε τους λειτουργικούς τοµείς του Οµίλου. 16
4. Πληροφόρηση κατά τοµέα (συνέχεια) Τραπεζικές & χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Ασφαλιστικές εργασίες Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Συναλλαγές/υπόλοιπα µεταξύ τοµέων Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Σύνολο Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 2014 2014 2014 000 000 000 000 000 000 000 000 Κύκλος εργασιών 225.738 281.053 13.350 14.770 (9.339) (4.468) 229.749 291.355 Καθαρά έσοδα από τόκους 107.884 156.197 379 579 (35) -- 108.228 156.776 Καθαρά έσοδα από δικαιώµατα, προµήθειες, καθαρές κερδοζηµιές από διάθεση και επανεκτίµηση συναλλάγµατος και χρηµατοοικονοµικών στοιχείων και άλλα έσοδα 65.689 59.588 9.822 10.854 (7.544) (1.520) 67.967 68.922 Σύνολο καθαρών εσόδων 173.573 215.785 10.201 11.433 (7.579) (1.520) 176.195 225.698 Σύνολο εξόδων (108.417) (99.128) (5.840) (5.279) 59 62 (114.198) (104.345) Κέρδος/(ζηµιά) από συνήθεις εργασίες πριν τις προβλέψεις 65.156 116.657 4.361 6.154 (7.520) (1.458) 61.997 121.353 Ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου (59.130) (258.156) -- (900) -- -- (59.130) (259.056) Κέρδος/(ζηµιά) πριν τη φορολογία 6.026 (141.499) 4.361 5.254 (7.520) (1.458) 2.867 (137.703) Τραπεζικές & χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες Ασφαλιστικές εργασίες Συναλλαγές/υπόλοιπα µεταξύ τοµέων Σύνολο 30 Σεπτεµβρίου 000 31 εκεµβρίου 2014 000 30 Σεπτεµβρίου 000 31 εκεµβρίου 2014 000 30 Σεπτεµβρίου 000 31 εκεµβρίου 2014 000 30 Σεπτεµβρίου 000 31 εκεµβρίου 2014 000 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων 7.491.366 7.504.254 83.433 86.832 (30.921) (44.069) 7.543.878 7.547.017 Περιουσιακά στοιχεία θυγατρικής εταιρείας που κατέχονται για πώληση (βλ.σηµ.7) -- 4.546 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων 7.543.878 7.551.563 17
5. Σύνολο εξόδων Το σύνολο εξόδων για την περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου, περιλαµβάνει ποσό ύψους 10,1 εκατ. (30 Σεπτεµβρίου 2014: 3,4 εκατ.) το οποίο αφορά κόστος παροχής συµβουλευτικών υπηρεσιών από ιεθνείς οίκους. Το ιοικητικό Συµβούλιο της Τράπεζας κατά το τρίτο τρίµηνο του 2014 προχώρησε στον διορισµό ιεθνών οίκων συµβουλευτικών υπηρεσιών µε σκοπό την παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών σε θέµατα που άπτονται των αρµοδιοτήτων του. Επίσης το σύνολο εξόδων περιλαµβάνει ποσό ύψους 4,1 εκατ. που αφορά προβλέψεις για επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές (30 Σεπτεµβρίου 2014: 29 χιλ.). Το σύνολο εξόδων για την περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 περιλαµβάνει ζηµιές αποµείωσης γης και κτηρίων και περιουσιακών στοιχείων που προορίζονται για πώληση ύψους 10,5 εκατ. Σύµφωνα µε τον «Περί Επιβολής Ειδικού Φόρου Πιστωτικού Ιδρύµατος Νόµος του 2011» όπως εκάστοτε τροποποιείται, επιβάλλεται Ειδικός Φόρος επί των καταθέσεων κατά την 31 εκεµβρίου του προηγούµενου έτους µε ποσοστό 0,15% και περιλαµβάνεται στα έξοδα διοίκησης στην Κατάσταση Αποτελεσµάτων του Οµίλου. Για την εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου, ολόκληρο το ποσό που αφορά τον χρόνο και ανέρχεται σε 9,6 εκατ. χρεώθηκε στα έξοδα διοίκησης. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει την πραγµατική καταβολή για τους εννέα µήνες του ύψους 7,2 εκατ. καθώς και το ποσό των 2,4 εκατ. που αποτελεί το υπολειπόµενο ποσό για την τέταρτη τριµηνία του. Η Τράπεζα προχώρησε στη χρέωση του ποσού των 2,4 εκατ. στα αποτελέσµατα του τρίτου τριµήνου του σύµφωνα µε σχετική γνωµάτευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) ηµεροµηνίας 25 Σεπτεµβρίου. 6. Φορολογία 30 Σεπτεµβρίου 30 Σεπτεµβρίου 2014 Εταιρικός φόρος (540) (250) Φόροι που παρακρατήθηκαν στην πηγή (14) (18) Αναβαλλόµενη φορολογία (427) 13.177 (981) 12.909 Σύµφωνα µε τον Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος Νόµο 118(I)/2002 όπως εκάστοτε τροποποιείται, το κέρδος της Τράπεζας και των θυγατρικών εταιρειών της στην Κύπρο, υπόκειται σε εταιρικό φόρο µε βάση σταθερό συντελεστή 12,5%. Τα φορολογητέα εισοδήµατα δεν υπόκεινται σε έκτακτη εισφορά για την άµυνα. Σύµφωνα µε τις πρόνοιες του άρθρου 13 του Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος Νόµου 118(I)/02, φορολογικές ζηµιές των εταιρειών του Οµίλου στην Κύπρο που δε συµψηφίζονται µε φορολογητέα εισοδήµατα άλλων εταιρειών του Οµίλου στην Κύπρο, µεταφέρονται και συµψηφίζονται µε φορολογητέα κέρδη των πέντε επόµενων ετών της ίδιας εταιρείας. Τα εισοδήµατα θυγατρικών εταιρειών και µόνιµης εγκατάστασης εξωτερικού φορολογούνται µε συντελεστές φορολογίας που ισχύουν στη χώρα όπου διεξάγονται οι εργασίες. Στον υπολογισµό της φορολογίας για την περίοδο έχουν ληφθεί υπόψη τα φορολογικά οφέλη που αναµένεται να προκύψουν στον Όµιλο βάσει των προνοιών των Άρθρων 9, 10 και 13 του Περί Φορολογίας του Εισοδήµατος Νόµου 118(Ι)/2002. Εταιρείες που δε διανέµουν 70% των κερδών τους µετά τη φορολογία, όπως προσδιορίζονται βάσει του περί Εκτάκτου Εισφοράς για την Άµυνα της ηµοκρατίας Νόµο, κατά τη διάρκεια των δύο ετών από το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται, θα θεωρείται πως έχουν διανέµει αυτό το ποσό ως µέρισµα. Έκτακτη εισφορά για την άµυνα προς 17% θα είναι πληρωτέα πάνω σε αυτή τη λογιζόµενη διανοµή µερίσµατος στην έκταση που οι µέτοχοι 18
6. Φορολογία (συνέχεια) (άτοµα και εταιρείες), κατά το τέλος της περιόδου των δύο ετών από το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται, είναι κάτοικοι (domicile) Κύπρου. Το ποσό αυτό της λογιζόµενης διανοµής µερίσµατος µειώνεται µε οποιοδήποτε πραγµατικό µέρισµα ήδη διανεµήθηκε για το έτος στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται. Η έκτακτη εισφορά για την άµυνα καταβάλλεται από την Εταιρεία για λογαριασµό των µετόχων. Η αναγνώριση αναβαλλόµενης φορολογικής απαίτησης που προκύπτει από φορολογικές ζηµιές, βασίζεται στις εκτιµήσεις της ιεύθυνσης της Τράπεζας για κερδοφορία. Οι εκτιµήσεις αυτές βασίζονται στα διαθέσιµα στοιχεία συµπεριλαµβανοµένων των ιστορικών στοιχείων, των βελτιωµένων µακροοικονοµικών εκτιµήσεων, της πτώσης των καταθετικών επιτοκίων, της σταθεροποίησης των µη εξυπηρετούµενων δανείων και της ανάπτυξης εργασιών όπως υπολογίζονται στο στρατηγικό σχέδιο του Οµίλου και επιµετρούνται σε φορολογικό συντελεστή 12,5%. Οι αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις µειώνονται όταν η Τράπεζα πραγµατοποιήσει κέρδη τα οποία υπόκεινται σε εταιρικό φόρο. Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις δεν έχουν αναγνωριστεί σε σχέση µε τα ακόλουθα στοιχεία, επειδή δεν είναι πιθανό ότι µελλοντικό φορολογητέο κέρδος θα είναι διαθέσιµο έναντι του οποίου ο Όµιλος µπορεί να χρησιµοποιήσει τα οφέλη σε συνάρτηση του γεγονότος ότι µπορούν να µεταφέρονται και να συµψηφίζονται µε φορολογητέα κέρδη των πέντε αµέσως επόµενων ετών. 30 Σεπτεµβρίου Φορολογικές ζηµιές που λήγουν το 2016 21.721 7. Κέρδος/(ζηµιά) από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία Σύµφωνα µε τις πρόνοιες του ιεθνές Προτύπου Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς 5, «Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται προς πώληση και διακοπείσες δραστηριότητες», τα συγκριτικά αποτελέσµατα του Οµίλου για την περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 έχουν αναπροσαρµοστεί έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν την ανακατάταξη των εργασιών από συνεχιζόµενες δραστηριότητες σε δραστηριότητες που τερµατίστηκαν των θυγατρικών εταιρειών της Τράπεζας, Limited Liability Company Commercial Bank Hellenic Bank και Borenham Holdings Limited οι οποίες πωλήθηκαν. Η Τράπεζα στις 6 Φεβρουαρίου προχώρησε στη πώληση της θυγατρικής της εταιρείας Borenham Holdings Limited. Η θυγατρική εταιρεία της Τράπεζας, Borenham Holdings Limited κατείχε το 100% του µετοχικού κεφαλαίου της Ρωσικής εταιρείας Limited Liability Company Format Invest, ιδιοκτήτριας των κτηριακών εγκαταστάσεων της πρώην θυγατρικής τράπεζας στη Ρωσία Limited Liability Company Commercial Bank Hellenic Bank. Στις 5 Ιουνίου 2014, η Τράπεζα πώλησε το 100% του µετοχικού κεφαλαίου της εξ ολοκλήρου θυγατρικής τράπεζας στη Ρωσία, Limited Liability Company Commercial Bank Hellenic Bank. Η πώληση πραγµατοποιήθηκε σε καθαρά εµπορική βάση µε αντισυµβαλλόµενα µέρη Ρώσους επενδυτές, µετά από τη λήψη των απαιτούµενων εγκρίσεων από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. 19
7. Κέρδος/(ζηµιά) από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία (συνέχεια) Η συνολική επίδραση στα αποτελέσµατα του Οµίλου από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν παρουσιάζεται πιο κάτω και αναλύεται κατά οντότητα στα σηµεία (i) και (ii) (τοµέας Ρωσίας): Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 000 2014 000 Σηµ. ραστηριότητες που τερµατίστηκαν Κύκλος εργασιών -- 1.433 Καθαρά έσοδα από τόκους -- 554 Καθαρά έσοδα από δικαιώµατα, προµήθειες, καθαρές κερδοζηµιές από διάθεση και επανεκτίµηση συναλλάγµατος και χρηµατοοικονοµικών στοιχείων και άλλα έσοδα -- 264 Σύνολο καθαρών εσόδων -- 818 Σύνολο εξόδων (60) (3.161) Ζηµιά πριν τη φορολογία (60) (2.343) Φορολογία -- 76 Ζηµιά µετά τη φορολογία (60) (2.267) Κέρδος από πώληση θυγατρικής εταιρείας 4.886 2.955 Κέρδος για την περίοδο 4.826 688 Βασικό κέρδος ανά µετοχή (σεντ) 8 2,6 1,0 (i) Τοµέας Ρωσίας- Limited Liability Company Commercial Bank Hellenic Bank Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 000 2014 000 Κύκλος εργασιών -- 1.286 Καθαρά έσοδα από τόκους -- 992 Καθαρά έσοδα από δικαιώµατα, προµήθειες, καθαρές κερδοζηµιές από διάθεση και επανεκτίµηση συναλλάγµατος και χρηµατοοικονοµικών στοιχείων και άλλα έσοδα -- 117 Σύνολο καθαρών εσόδων -- 1.109 Σύνολο εξόδων -- (1.119) Ζηµιά πριν τη φορολογία -- (10) Φορολογία -- 76 Κέρδος µετά τη φορολογία -- 66 Κέρδος από πώληση θυγατρικής εταιρείας -- 2.955 Κέρδος για την περίοδο -- 3.021 20
7. Κέρδος/(ζηµιά) από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία (συνέχεια) (i) Τοµέας Ρωσίας- Limited Liability Company Commercial Bank Hellenic Bank (συνέχεια) Το κέρδος προέκυψε, από την πώληση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της θυγατρικής, µε βάση τη συµφωνία που υπογράφηκε στις 5 Ιουνίου 2014, η οποία αντιπροσωπεύεται από τη διαφορά του καθαρού πληρωτέου ποσού µε τη λογιστική αξία των καθαρών περιουσιακών στοιχείων και αναλύεται ως ακολούθως: Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε Κεντρικές Τράπεζες 853 Καταθέσεις σε άλλες τράπεζες 18.061 Χορηγήσεις σε πελάτες 12.435 Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισµός 170 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 553 Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις 769 Λοιπά περιουσιακά στοιχεία 115 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων 32.956 Υποχρεώσεις Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών 1.464 Αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις 107 Λοιπές υποχρεώσεις 663 ανειακό κεφάλαιο 9.236 Σύνολο υποχρεώσεων 11.470 Καθαρά περιουσιακά στοιχεία 21.486 Τίµηµα πώλησης 24.441 Κέρδος από πώληση θυγατρικής εταιρείας 2.955 21
7. Κέρδος/(ζηµιά) από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία (συνέχεια) (ii) Τοµέας Ρωσίας-Borenham Holdings Limited Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 000 2014 000 ραστηριότητες που τερµατίστηκαν Κύκλος εργασιών -- 147 Καθαρά έσοδα από τόκους -- (438) Καθαρά έσοδα από δικαιώµατα, προµήθειες, καθαρές κερδοζηµιές από διάθεση και επανεκτίµηση συναλλάγµατος και χρηµατοοικονοµικών στοιχείων και άλλα έσοδα -- 147 Σύνολο καθαρών εξόδων -- (291) Σύνολο εξόδων (60) (2.042) (60) (2.333) Κέρδος από πώληση θυγατρικής εταιρείας 4.886 -- Κέρδος/(ζηµιά) για την περίοδο 4.826 (2.333) Το κέρδος προέκυψε, από την πώληση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της θυγατρικής, µε βάση τη συµφωνία που υπογράφηκε στις 6 Φεβρουαρίου, το οποίο αντιπροσωπεύεται από τη διαφορά του καθαρού πληρωτέου ποσού µε τη λογιστική αξία των Καθαρών περιουσιακών στοιχείων και αναλύεται ως ακολούθως: Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε Κεντρικές Τράπεζες 30 Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισµός 3.828 Λοιπά περιουσιακά στοιχεία 53 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων 3.911 Υποχρεώσεις Ενδοοµιλικό δάνειο που αναλήφθηκε από τους νέους µετόχους της εταιρείας 3.514 Λοιπές υποχρεώσεις 1.231 Σύνολο υποχρεώσεων 4.745 Καθαρές υποχρεώσεις 834 Τίµηµα πώλησης 4.052 Κέρδος από πώληση θυγατρικής εταιρείας 4.886 22
7. Κέρδος/(ζηµιά) από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν µετά τη φορολογία (συνέχεια) Η επίδραση των δραστηριοτήτων που τερµατίστηκαν στην Κατάσταση των Ταµειακών Ροών είχε ως ακολούθως: Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014 Ροή µετρητών από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν 000 000 Καθαρή ροή µετρητών από επενδυτικές δραστηριότητες 4.021 5.247 Καθαρή ροή µετρητών (σε)/από εργασίες (864) 10.424 Καθαρή ροή µετρητών για την περίοδο 3.157 15.671 8. Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή 2014 Κέρδος/(ζηµιά) που αναλογεί στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας ( χιλ.) 6.092 (124.822) Μέσος αριθµός µετοχών που ήταν εκδοµένες κατά τη διάρκεια της περιόδου (χιλ.) 187.566 67.668 Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή (σεντ) 3,3 (184,5) Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 2014 Κέρδος/(ζηµιά) που αναλογεί στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από συνεχιζόµενες δραστηριότητες ( χιλ.) 1.266 (125.510) Μέσος αριθµός µετοχών που ήταν εκδοµένες κατά τη διάρκεια της περιόδου (χιλ.) 187.566 67.668 Βασικό κέρδος/(ζηµιά) ανά µετοχή από συνεχιζόµενες δραστηριότητες (σεντ) 0,7 (185,5) Εννιαµηνία που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου Βασικό κέρδος ανά µετοχή από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν 2014 Κέρδος που αναλογεί στους κατόχους µετοχών της µητρικής εταιρείας από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν ( χιλ.) 4.826 688 Μέσος αριθµός µετοχών που ήταν εκδοµένες κατά τη διάρκεια της περιόδου (χιλ.) 187.566 67.668 Βασικό κέρδος ανά µετοχή από δραστηριότητες που τερµατίστηκαν (σεντ) 2,6 1,0 Για τον υπολογισµό της βασικής ζηµιάς για τη περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεµβρίου 2014, ο µέσος αριθµός µετοχών που ήταν εκδοµένες έχει αναπροσαρµοστεί σύµφωνα µε τα ΛΠ ώστε να λαµβάνει υπόψη την έκδοση µετοχών όπως προέκυψαν από την εξάσκηση των δικαιωµάτων προτίµησης 2014 (βλ. Σηµ. 21) κατά τη διάρκεια του 2014 και την ενοποίηση και διαίρεση µετοχικού κεφαλαίου (βλ. Σηµ. 15). 23
9. Χορηγήσεις σε πελάτες 30 Σεπτεµβρίου 31 εκεµβρίου 2014 Χορηγήσεις σε πελάτες 4.383.406 4.405.082 Συσσωρευµένες ζηµιές αποµείωσης (1.238.612) (1.184.027) 3.144.794 3.221.055 Συσσωρευµένες ζηµιές αποµείωσης της αξίας των χορηγήσεων: Ατοµικές ζηµιές αποµείωσης 1 Ιανουαρίου 30 Σεπτεµβρίου 31 εκεµβρίου 2014 Αποθεµατικά προβλέψεων 889.573 598.996 Προσωρινός λογαριασµός αναστολής αναγνώρισης εσόδων 244.001 164.833 1.133.574 763.829 Καθαρές διαγραφές ζηµιών αποµείωσης χορηγήσεων (64.345) (5.242) Καθαρές διαγραφές ζηµιών αναστολής αναγνώρισης εσόδων (48.539) (1.059) Αναστολή αναγνώρισης εσόδων για την περίοδο/έτος 97.534 80.227 Επιβάρυνση για την περίοδο/έτος 66.646 296.970 Μεταφορά στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία/λοιπές υποχρεώσεις -- (4.621) Συναλλαγµατική διαφορά 12.439 3.470 63.735 369.745 30 Σεπτεµβρίου/31 εκεµβρίου Αποθεµατικά προβλέψεων 904.313 889.573 Προσωρινός λογαριασµός αναστολής αναγνώρισης εσόδων 292.996 244.001 1.197.309 1.133.574 Συλλογικές ζηµιές αποµείωσης 1 Ιανουαρίου 50.453 66.388 Καθαρές διαγραφές ζηµιών αποµείωσης χορηγήσεων (1.799) -- Μεταφορά στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία/λοιπές υποχρεώσεις -- (899) Επιβάρυνση για την περίοδο/έτος (8.135) (15.036) Συναλλαγµατική διαφορά 784 -- 30 Σεπτεµβρίου/31 εκεµβρίου 41.303 50.453 Συσσωρευµένες ζηµιές αποµείωσης της αξίας των χορηγήσεων 1.238.612 1.184.027 24
9. Χορηγήσεις σε πελάτες (συνέχεια) Ζηµιές αποµείωσης και προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων: 30 Σεπτεµβρίου 30 Σεπτεµβρίου 2014 Ζηµιές αποµείωσης της αξίας των χορηγήσεων 58.511 259.056 Προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου που απορρέει από ανειληµµένες υποχρεώσεις και εγγυήσεις 619 -- 59.130 259.056 Αποµειωµένες χορηγήσεις Αποµειωµένες χορηγήσεις αντιπροσωπεύουν τις χορηγήσεις που ο Όµιλος προσδιορίζει ότι υπάρχουν βάσιµες αποδείξεις αποµείωσης ως αποτέλεσµα ενός ή περισσότερων ζηµιογόνων γεγονότων που συνέβηκαν µετά την αρχική αναγνώριση και τα οποία έχουν επίδραση στις εκτιµηµένες µελλοντικές ταµειακές ροές. Αυτές οι χορηγήσεις κατατάσσονται στη βαθµίδα 3 (υψηλός κίνδυνος) µε βάση το σύστηµα πιστοληπτικής διαβάθµισης του Οµίλου. Χορηγήσεις µε όρους που ήταν αντικείµενο επαναδιαπραγµάτευσης λόγω επιδείνωσης της κατάστασης του δανειολήπτη, θεωρούνται συνήθως αποµειωµένες, εάν ο Όµιλος προσδιορίζει ότι είναι πιθανή η µη είσπραξη του συνολικού ποσού του κεφαλαίου και των οφειλόµενων τόκων µε βάση τους συµβατικούς όρους της χορήγησης. Μη Αποµειωµένες χορηγήσεις Οι χορηγήσεις του Οµίλου που δεν παρουσίασαν αποµείωση παρουσιάζονται καταταγµένες σε βαθµίδες κινδύνου µε βάση το σύστηµα πιστοληπτικής διαβάθµισης του Οµίλου. Οι βαθµίδες κινδύνου έχουν ως εξής: Βαθµίδα 1 (Χαµηλός Κίνδυνος): Θεωρείται δεδοµένη η ύπαρξη άµεσης ικανότητας αποπληρωµής της πιστωτικής διευκόλυνσης. Βαθµίδα 2 (Μέτριος Κίνδυνος): Θεωρείται διαθέσιµη δυνατότητα έµµεσης ανάκτησης της πιστωτικής διευκόλυνσης. Βαθµίδα 3 (Υψηλός Κίνδυνος): O οφειλέτης παρουσιάζει κίνδυνο υψηλότερο των Βαθµίδων 1 και 2 σχετικά µε την ύπαρξη άµεσης και έµµεσης ανάκτησης της πιστωτικής διευκόλυνσης. Χορηγήσεις σε καθυστέρηση αλλά µη αποµειωµένες Οι χορηγήσεις σε καθυστέρηση αλλά µη αποµειωµένες αντιπροσωπεύουν χορηγήσεις για τις οποίες η αποπληρωµή των οφειλόµενων τόκων και κεφαλαίου είναι σε καθυστέρηση και που ο Όµιλος προσδιορίζει ότι δεν υπάρχουν βάσιµες αποδείξεις αποµείωσης λαµβάνοντας υπόψη και την αξία της διαθέσιµης εξασφάλισης. Χορηγήσεις µε όρους που ήταν αντικείµενο επαναδιαπραγµάτευσης Οι χορηγήσεις µε όρους που ήταν αντικείµενο επαναδιαπραγµάτευσης αντιπροσωπεύουν διευκολύνσεις πελατών που έχουν ρυθµιστεί. Αναδιάρθρωση ορίζεται ως οποιαδήποτε ενέργεια της Τράπεζας η οποία επιφέρει αλλαγές στους όρους ή/και προϋποθέσεις µιας χορήγησης και αποσκοπεί στην αντιµετώπιση υφιστάµενων ή αναµενόµενων δυσκολιών στην εκ µέρους του δανειολήπτη εξυπηρέτηση της χορήγησης σύµφωνα µε το υφιστάµενο πρόγραµµα αποπληρωµής. Τέτοιες ενέργειες περιλαµβάνουν συνήθως την επέκταση της συµβατικής λήξης και την αλλαγή του προγράµµατος αποπληρωµής των τόκων. Αναδιαρθρώσεις διευκολύνσεων έχουν προκύψει σαν αποτέλεσµα των δυσµενών 25