Κλάδοι- περιοχές της Ψυχολογίας Το αντικείµενο µελέτης της ψυχολογίας Το έργο του ψυχολόγου Μάθηση είναι.. http://www.youtube.com/watch?v=mdntbgrpeeu&nr=1 Μάθηση είναι η νοητική διεργασία µε την οποία το άτοµο αποκτά νέες δεξιότητες και γνώσεις η απόκτηση και η διατήρηση γνώσεων και τρόπων σκέψης, έτσι ώστε να µπορούν να χρησιµοποιηθούν µε χρήσιµο τρόπο µετά τον τερµατισµό της αρχικής πρόσληψης Κλάδοι- περιοχές της Ψυχολογίας 1
Το Πείραµα Υπακοής Milgram (2 parts) http://www.youtube.com/watch?v=eivze2 GWopE http://www.youtube.com/watch?v=lbaivm sdkte Γονείς: το κυριότερο πρότυπο https://www.youtube.com/watch?v=fbp6gra TFZw Το πείραµα του Stanford http://www.youtube.com/watch?v=tbwn7d gadui Πώς σχετίζεται η Αναπτυξιακή Ψυχολογία µε την Ειδική Αγωγή? Πώς να αναγνωρίζετε τα πρώτα σηµάδια του αυτισµού http://www.youtube.com/watch?v=lx4ghz OL-XQ&feature=player_detailpage Τα αναπτυξιακά στάδια (0-2 ετών) http://www.youtube.com/watch?v=cpgkp0 av7lw&list=plg0guiespztuihahkqtwf 2F0ddkD7ZYoh ιαταραχή αισθητηριακής ολοκλήρωσης http://www.youtube.com/watch?v=8jxmy CbM7tk 2
Η δια βίου ανάπτυξη Ανάπτυξη λόγου και οµιλίας (10 ) http://www.youtube.com/watch?v=wfk5tri S6Wg Η δια βίου ανάπτυξη http://www.youtube.com/watch?v=bhdvh 0M7o1s&feature=related 3
Ασυνεχής ή Συνεχής Ανάπτυξη? 1. Ασυνεχής ανάπτυξη 2. Συνεχής ανάπτυξη Κρίσιµες και Ευαίσθητες περίοδοι στην ανάπτυξη Η σχετική επίδραση κληρονοµικότητας και περιβάλλοντος στην ανάπτυξη Θεωρητικές προσεγγίσεις στη δια βίου ανάπτυξη 4
Η συµπεριφορική προσέγγιση Κλασική Εξαρτηµένη Μάθηση Ι.Π. Παβλόφ (1849-1936) Το σκυλί του Παβλώφ Υποκατάστατο ερέθισµα Ερέθισµα Αντίδραση (σάλιο) Η συµπεριφορική προσέγγιση John B. Watson 27/46 Βασικές αρχές της κλασικής εξάρτησης Απόκτηση εξάρτησης (χρονική ακολουθία) Απόσβεση/εξάλειψη Γενίκευση ιαφοροποίηση Αυτόµατη ανάκτηση Ο John Watson εφάρµοσε τη θεωρία του Pavlov της κλασικής εξάρτησης σε πειράµατα µ ένα νήπιο, τον µικρό Albert. Ο Watson που απεικονίζεται εδώ µε µια µάσκα µπόρεσε να προκαλέσει εξαρτηµένες αντιδράσεις στο νήπιο σε πολλά αντικείµενα. 5
John Watson Baby Albert Experiments http://www.youtube.com/watch?v=fmnhyg ozlye Επιπτώσεις Εφαρµογές Κλασική εξάρτηση σε ζώα Κλασική εξάρτηση σε ανθρώπους Κλασική εξάρτηση στην εκπαίδευση Χρήση της κλασικής εξάρτησης στην κλινική ψυχολογία (θεραπεία της συµπεριφοράς) Phobias & Desensitizing Therapy http://www.youtube.com/watch?v=4lzsvxb 4q1g Συντελεστική Μάθηση B.F. Skinner (1904-1990) Βασικές αρχές Ο Skinner θεωρεί ότι όλη η συµπεριφορά κυβερνιέται από τις συνέπειές της, δηλαδή από το τι συµβαίνει µετάαπό µια ενέργεια. Η πιο σηµαντική συνέπεια µιας συµπεριφοράς είναι η ενίσχυση, δηλαδή κάθε ερέθισµα που ενδυναµώνει ή διατηρείαυτή τη συµπεριφορά. ιάκριση Ερεθισµάτων Σ αυτό το πείραµα ένα ποντίκι ενισχυόνταν µόνο όταν πηδούσε µέσα από την πόρτα που ήταν διαφορετική από τις άλλες δυο. Το ποντίκι έµαθε να το κάνει αυτό αρκετά καλά. Σ αυτό το πείραµα ελέγχεται η ικανότητα του ποντικιού να διακρίνει τις κάθετες από τις οριζόντιες γραµµές. 6
Operant conditioning http://www.youtube.com/watch?v=pqtdtd Dr8vs&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=i_ctjqjlr HA&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=mdntbg RPeEU&NR=1 Αρχές Συντελεστικής Μάθησης Θετική και αρνητική ενίσχυση-αυξάνει ή µειώνει την πιθανότητα επανάληψης µιας συµπεριφοράς. ιάκριση/γενίκευση συµπεριφοράς ιαµόρφωση συµπεριφοράς Τιµωρία Κοινωνικοί ενισχυτές Χρόνος και ενίσχυση σχέδια ενίσχυσης (συνεχές και διακοπτόµενο, αµετάβλητο και µεταβλητό) Προγραµµατισµός της µάθησης Ανάλυση ύλης στα συστατικά της στοιχεία Σταδιακή παρουσίαση του υλικού σε προσχεδιασµένη σειρά Ενίσχυση των σωστών απαντήσεων αποφυγή του λάθους Η µάθηση µέσω της ιαµόρφωσης της Συµπεριφοράς Η διαµόρφωση της συµπεριφοράς µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την µάθηση µε υπολογιστές. Οι σωστές διαδικασίες παρουσιάζονται κατ αρχάς στην οθόνη και στη συνέχεια «ευτυχισµένα πρόσωπα» εµφανίζονται για να αµείβουν τον µαθητή όσο πλησιάζει στη σωστή ακολουθία των εντολών. Σ αυτή την εικόνα ο υπολογιστής λέει «τα κατάφερες!». ύο Είδη Τιµωρίας Στο ένα είδος τιµωρίας µια συµπεριφορά ακολουθείται από ένα αρνητικό ή δυσάρεστο ερέθισµα. Στο δεύτερο είδος τιµωρίας ένα ευχάριστο ερέθισµα αποµακρύνεται µετά την εκδήλωση της συµπεριφοράς. Σε άλλες περιπτώσεις η τιµωρία µειώνει τις πιθανότητες ότι η συµπεριφορά θα εκδηλωθεί στο µέλλον. Επιδράσεις του συµπεριφορισµού στην εκπαίδευση Συγκεκριµένη σαφής διδασκαλία Έµφαση στην εξάσκηση λύση ασκήσεων (δοκιµή λάθος) Μάθηση εκλαµβάνεται ως αθροιστική ιδασκαλία ως ενίσχυση της συµπεριφοράς Αξιολόγηση µε βάση την ίδια την πληροφορία που δίνεται στο µάθηµα (όχι στην παραγωγική, δηµιουργική σκέψη) Ατοµική όχι συνεργατική µάθηση Ιδέα ότι η γνώση είναι σαφής και αναµφισβήτητη, ότι υπάρχουν πάντα σωστές απαντήσεις αν ακολουθηθούν οι σωστές διαδικασίες 7
Κριτική στο συµπεριφορισµό Αγνοεί τη σηµασία των αναπαραστάσεων και των εσωτερικών κινήτρων (επιθυµία για µάθηση). Αγνοεί βιολογικές προδιαθέσεις για µάθηση Αντιµετωπίζει τα συµπτώµατα όχι τα αίτια εν εξηγεί τη µάθηση που επιτυγχάνεται χωρίς ενίσχυση εν εξηγεί τη σύνδεση µιας αντίδρασης µε την αναπαράσταση του αποτελέσµατός της Τι κρατάµε από το συµπεριφορισµό; ενίσχυση εξάσκηση αποµνηµόνευση Συµπεριφορισµός Γνωστική Ψυχολογία Ερέθισµα Αντίδραση Ερέθισµα Νοητικές διεργασίες Αντίδραση Η γνωστική προσέγγιση Η προσέγγιση της επεξεργασίας πληροφοριών 8
Προσεγγίσεις Γνωστικής Νευροεπιστήµης (πάνω) εγκέφαλος µε αυτισµό (κάτω) εγκέφαλος χωρίς αυτισµό Η θεωρία της Κοινωνικής Μάθησης Albert Bandura (1925- ) Το άτοµο µαθαίνει αλληλεπιδρώντας µε τους γύρω του και παρακολουθώντας Albert Bandura Η µάθηση γίνεται µε την παρατήρηση και µίµηση προτύπων συµπεριφοράς http://www.youtube.com/watch?v=zee_y mzc1re http://www.youtube.com/watch?v=byhlpx T_FJQ&feature=related Παρατήρηση => Ενίσχυση του προτύπου => Συµβολική ή αντιπροσωπευτική ενίσχυση => Μίµηση της συµπεριφοράς (modeling) 9
η µάθηση µέσω προτύπων καλύπτει πιο σύνθετες µορφές συµπεριφοράς, σε σύγκριση µε τη συµπεριφοριστική µάθηση ο κοινωνικοποιητικός ρόλος της τηλεόρασης και των άλλων ΜΜΕκαθίσταται κυρίαρχος. Τα video games προβάλλουν πρότυπα που προβληµατίζουν σε µεγάλο βαθµό τους επιστήµονες. Παρόλα αυτά, εξακολουθούν να παραµένουν ανεξέλεγκτα. http://www.youtube.com/watch?v=s25-vmv- JFU&feature=related Προϋποθέσεις που επιδρούν στο είδος και στην διάρκεια της Κοινωνικής Μάθησης: Τα χαρακτηριστικά του παρατηρητή Τα χαρακτηριστικά του προτύπου Τα κοινά σηµεία προτύπου και παρατηρητή Η ψυχαναλυτική θεωρία του Freud Η ψυχoκοινωνική θεωρία του Erikson Η Ανθρωπιστική προσέγγιση Η θεωρία αναγκών του Maslow 10
Η αλληλεπιδραστική-συναφειακή προσέγγιση Η εξελικτική προσέγγιση Konrad Lorenz Αποτύπωση Ο Konrad Lorenz που απεικονίζεται εδώ µε ένα κοπάδι από χηνάκια ανακάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της κρίσιµης περιόδου της αποτύπωσης τα πουλάκια θα ακολουθούσαν κάθε µεγάλο αντικείµενο, συµπεριλαµβανοµένου του ιδίου του Lorenz. Επιπλέον κατέληξε στο συµπέρασµα ότι αν τα πουλιά δεν ήταν εκτεθειµένα σε ένα µεγάλο κινούµενο αντικείµενο κατά τη διάρκεια της κρίσιµης περιόδου τότε δεν θα µάθαιναν να ακολουθούν κανένα αντικείµενο. http://www.youtube.com/watch?v=2uiu9x H-mUI&feature=related 11
12