Εργασία Project B Λυκείου Θέμα: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Η δημοκρατία δεν προέκυψε ακαριαία Προ-δημοκρατική εποχή τυραννία, ολιγαρχία Διαμάχες ευγενών-πολιτών οδήγησαν την πόλη σε εξέργεση. Κλήθηκε ο Σόλων να νομοθετήσει, ο οποίος προσπάθισε να ανορθώσει την κοινωνία σε πιο δίκαιες βάσεις.
Νομοθεσία σόλωνα Μέτρα επανόρθωσης (σεισάχθεια) Πολιτικό σώμα Λαϊκή κυριαρχία Δικαστήρια Το πολίτευμα παρά τους νόμους του Σόλωνα δεν ήταν πλήρως δημοκρατικό. Έτσι ανέρχεται ο Πεισίστρατος στην εξουσία, ο οποίος επέβαλλε τυρρανίδα δίχως να ανατρέψει τους νόμους του Σόλωνα.
Σόλωνας και λαϊκη κυριαρχία
Μέτρα Πεισίστρατου και οριστική κατάλυση της δημοκρατίας Μέτρα: Αναδασμός γης Χαμηλότοκα δάνεια σε αγρότες Κινητά δικαστήρια Μετά το θάνατο του, οι γιοι τον διαδέχθηκαν οι οποίοι ήταν οι τελευταίοι τύραννοι της αθήνας. (510 π.χ).
Εποχή Κλεισθένη Η δημοκρατία ξεκινάει επίσημα με τον Κλεισθένη ο οποίος ανέλαβε να κάνει το πολίτευμα πιο δημοκρατικό. Βασικές αλλαγές: Δημιουργία 10 φυλών Πολιτική εξουσία σε εκκλησία του δήμου Αλλαγή της βουλής από 400 σε 500 πολίτες Καθιέρωση οστρακισμού Έτσι γεννήθηκε η δημοκρατία παρέχωντας στους πολίτες το δικαίωμα συμμετοχής στην πολιτική ζωή.
Ο Κλεισθένης, στην προσπάθειά του να ενισχύσει τη λαϊκή δύναμη, ψήφισε και τον νόμο του οστρακισμού. Ο νόμος αυτός τέθηκε σε ισχύ εξαιτίας της καχυποψίας που προκαλούσαν όλοι όσοι κατείχαν ισχυρές θέσεις. Όστρακο που φέρει το όνομα «Μεγακλῆς Iπποκράτους» και έχει χρησιμοποιηθεί σε διαδικασία οστρακισμού
Συστατικά στοιχεία και θεσμοί της Δημοκρατίας Χρήση του κλήρου Ευθύνη των αρχόντων να λογοδοτούν Λήψη αποφάσεων απο τη συνέλευση του δήμου. Αυτά αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία βασικών θεσμών.
Θεσμοί: Εκκλησία του Δήμου Βουλή Άρειος Πάγος Ηλιαία Εννέα άρχοντες Επώνυμος άρχοντας Έξι θεσμοθέτες Δέκα στρατηγοί
Βουλή
Πορεία της δημοκρατίας Περσικοί πόλεμοι σημαντικός σταθμός για την ενδυνάμωση της Αθήνας. Σπάρτη υπονομεύουν τη δημοκρατία και προσπάθεια για εγκαθίδυση ολιγαρχίας που τελικά η προσπάθειά τους απέτυχε. Τροποποιήση νόμων από τον Εφιάλτη σε συνεργασία με την Εκκλησία του δήμου>>δημοκρατικότερος χαρακτήρας πολιτεύματος>>άρειος πάγος απώλεσε το ρόλο του ως υπέρτατης αρχής
Χρυσός αιώνας του Περικλή Άνοδος της δημοκρατίας Πολιτική περικλή φιλολαϊκή>> Αθήνα ισχυρότερη πόλη της Μεσογείου Μέτρα περικλή που απέβλεπαν στην κατάργηση της οικονομικής ανισότητας Μείωση απαιτούμενης περιουσίας για την απόκτηση του τίτλου του Επώνυμου Άρχων Αύξηση μισθού δικαστών Ηλιαίας Βασική προϋποθέση αποκτήσης αθηναϊκής υπηκοότητας και οι δύο γονείς να είναι Αθηναίοι Κατοχή υψηλώτερων αξιωμάτων από υποδεέστερες τάξεις
Μαρμάρινη προτομή του Αθηναίου στρατιωτικού και πολιτικού Περικλή, ρωμαϊκό αντίγραφο έργου του Κρεσίλα, Μουσείο του Βατικανού.
Πώς, πότε και γιατί εκφυλίστηκε; Μετά το θάνατο του Περικλή η δημοκρατία καταρρέει Αίτια : Ήττα από Σπαρτιάτες στον Πελοποννησιακό πόλεμο Μακεδονική ηγεμονία Αποκλεισμός των γυναικών από κάθε είδους δραστηριότητα. Αθηναϊκή δημοκρατία εξ ανάγκης φιλοπόλεμη και επεκτατική. Υπερβολικά τοπικιστική
Ρωμαϊκή δημοκρατία Εντοπίζεται στην περίοδο 509-31 π.χ Το πολίτευμα της res publica, δηλαδή <<κοινό πράγμα>>, όρος που μεταφέρθηκε στα ελληνικά με τη λέξη <<δημοκρατία δημοκρατία>> χωρίς αυτό να σημαίνει την ταύτιση των δύο όρων
Μεταρρυθμίσεις του Σέρβιου του Τύλλιου 1. Μετέβαλλε τη διοικητική δομή του Ρωμαϊκού λαού 2. Κατάργησε τις παλαιές φυλές 3. Καθιέρωσε τη διπλή διαίρεση
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές δημιούργησαν δυο μεγάλες κατηγορίες 1. Τους πατρικιους,(οι κεφαλες των 100 κυριότερων οικογενειών της Ρώμης 2. Τους πληβείους (plebs( = πλήθος)
1. Οι δυο Ύπατοι Τα κύρια αξιώματα 2. Οι Πραίτορες 3. Ο Δικτάτορας 4. Οι Δήμαρχοι
Το Δημαρχικό αξίωμα είχε ως συνέπεια την δημιουργία 1. Της Comitia Centuriata (λαχίτιδα εκκλησία) 2. Της Consilium Plebis (λαϊκή συνέλευση) 3. Της Comitia Tributa (φυλετική εκκλησία(
Σύγκλητος Το σημαντικότερο συμβουλευτικό όργανο στην Αρχαία Ρώμη αποτελούμενο από ανώτατους άρχοντες Τα μέλη της: Κατείχαν τα μείζονα ιερατικά αξιώματα Καταλάμβαναν τα δικαστικά αξιώματα Διέθεταν πλούτο σε γη
Κατάληξη της δημοκρατίας Συγκλιτικοί πλήρη πολιτικό έλεγχο Εκμετάλευση πολιτών και εξαγορά ψήφων περιορισμένη συμμετοχή πολιτών στα πολιτικά πράγματα Συνεπώς δεν υπάρχει ταύτιση ρωμαϊκής και αθηναϊκής δημοκρατίας
Η απαρχή του κοινοβουλευτισμού Ένωση βασιλείων αγγλίας υπό έναν βασιλιά Επιβολή δριμίτατων φόρων από Ιωάννη Ακτίμονα εξέργεση λαού και ευγενών Υπογραφή του Magna Carta (Χάρτης( Ελευθεριών)
Magna Carta Βασικές αρχές: Έλεγχος βασιλιά από το Μεγάλο Συμβούλιο των ευγενών Έννομο δικαίωμα κάθε πολίτη για προσφυγή σε δικαστήριο Παραβίαση magna carta από βασιλιά επανάσταση βαρόνων Συγκρότηση νέας κυβέρνησης από επαναστάτες (1 ο Κοινοβούλιο)
Χαρακτηριστικά του κοινοβουλίου Η εγκυρότητα της εκλογής. Το ασυμβίβαστο των λειτουργημάτων. Οι μόνιμες ειδικές εξεταστικές επιτροπές. Οι μικτές επιτροπές.
Αγγλικό κοινοβούλιο Βούλη των Λόρδων Βουλή των Κοινοτήτων
Αναφορά δικαίου (δήλωση πολιτικών ελευθεριών) Οι βασικές αρχές : Δεν πρέπει να επιβάλλονται φόροι χωρίς την συναίνεση του κοινοβουλίου. Κανένας υπήκοος δεν μπορεί να φυλακίζεται χωρίς αποδείξεις. Κανένας στρατιώτης δεν μπορεί να στρατωνίζεται από πολίτη. Ο στρατιωτικός νόμος δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίοδο ειρήνης.
Αναφορά δικαίου
Μεσαίωνας : πόλεις με δημοκρατικές δομές Φεουδαρχία, τύπος επιβολής εξουσίας των ευγενών στον λαό θεοκρατικός χαρακτήρας εκκλησίας σκοταδισμό σκοταδισμό στην πολιτειακή δομή και οργάνωση Εκφυλισμός δημοκρατίας
Συνελεύσεις με Δημοκρατικά χαρακτηριστικά Γαλλία και Αγγλία: σύγλιση γενικών συνελέυσεων Γερμανία: Land tag (τοπικά συμβούλια) Καταλονία: Κορτές Καστίλη: «Γραμματείς και Φαρισαίοι» Ρωσία: zemskii sobor communes πόλεις με πολιτική αυτονομία: Βενετία,Γένοβα,Πίζα, Σιένα,Φλωρεντια,Πάβια, Μαρέσια, Βολώνια Σκανδιναβία Εφαρμογή άμεσης Δημοκρατίας σε μικρές κυνηγητικές κοινότητες
Από την Γαλλική Επανάσταση στις Αστικές Δημοκρατίες Αριστοκρατική επανάσταση σύγκλιση τάξεων από το βασιλιά Γαλλική επανάσταση κορύφωση μιας περιόδου αναταραχών από το λαό Διακήρυξη των ανθρώπινων και πολιτικών δικαιωμάτων
Γαλλική επανάσταση
Αποτελέσματα του Διαφωτισμού Αίτημα κατάργησης της μοναρχίας και της διακυβέρνησης Απόρριψη άμεσης δημοκρατίας και διαμόρφωση αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας Επέκταση δικαιώματος ψήφου του λαού
Σύγχρονες μορφές Δημοκρατίας Κοινοβουλευτική Δημοκρατία Βασιλευόμενη Δημοκρατία Προεδρευόμενη Δημοκρατία Κοινοβουλευτίκη Δημοκρατία Ημιπροεδρική Δημοκρατία Μονοκομματική Δημοκρατία Απόλυτη Δημοκρατία Ακυβέρνητη Δημοκρατία Πολυεθνική Δημοκρατία Δημαρχία
Σύγκριση σύγχρονων δημοκρατιών με πρότυπο την αθηναϊκή Ομοιότητες: Απόδοση δικαιοσύνης μέσω θεσμοθετημένων οργάνων Στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων συγκεκριμένων πληθυσμιακών μαζών
Διαφορές: Τρόπος ανάδειξης αντιπροσώπων Αθηναϊκή δημοκρατία κλήρωση κλήρωση Σύγχρονες δημοκρατίες Ψήφος Λογοδοσία αρχόντων στο λαό Αθηναϊκή δημοκρατία κλίση κλίση των αρχόντων από το λαό για λογοδοσία οποτεδήποτε Σύγχρονες δημοκρατίες παράκαμψη λογοδοσίας
Νομοθέτηση και λήψη αποφάσεων Αθηναϊκή δημοκρατία Εκκλησία του δήμου(λαός) Σύγχρονες δημοκρατίες Έργο αντιπροσώπων Συμπεράσματα από τις διαφορές των δημοκρατιών Αθηναϊκή δημοκρατία: πολίτες πολιτικοποιημένοι και ενεργοί Σύγχρονες δημοκρατίες :πολίτες πολιτικά ανενεργοί