Risk Management in Telecoms. Σπυρόπουλος Δημήτριος ΜΤΕ Επιβλέπων καθηγητής: Μαρίνος Θεμιστοκλέους. Πανεπιστήμιο Πειραιά

Σχετικά έγγραφα
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ

1.1. Πολιτική Ασφάλειας Πληροφοριών

ISMS κατά ISO Δεκέμβριος 2016

Πολιτικές Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων. Σωκράτης Κ. Κάτσικας Τμήμα Μηχ/κών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Ο Pόλος του Υπεύθυνου Ασφάλειας Πληροφοριών (CISO)

Έλεγχος Συστημάτων Πληροφορικής

Ζητήματα Ασφάλειας στο σχεδιασμό Επιχειρησιακής Συνέχειας. Τσώχου Αγγελική

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ KAI ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ:

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΠΟ ΟΜΩΝ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝ ΥΝΩΝ 13&14 ΜΑΪΟΥ 2003

Ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων στη Ναυτιλία ISO 27001

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

ΕΝΤΥΠΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ

Πίνακας Περιεχομένων

Πολιτική και σχέδιο ασφάλειας αρχείου ασθενών Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

ΕταιρικήΠαρουσίαση ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΑΪΟΣ 2018

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ (Auditing Business Continuity Plan & Disaster Recovery Plan)

Έλεγχος του εγχειριδίου, των διεργασιών και των διαδικασιών της ποιότητας.

ΓΕΝΙΚ Ι Ο Κ Ο Ε ΠΙ Π Τ Ι Ε Τ Λ Ε ΕΙΟ Ι Ο Ε Θ Ε Ν Θ ΙΚ Ι Η Κ Σ Η Α Μ

ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΡΡΗΤΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΧΕΔΙΟ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. για την προστασία Φυσικών Προσώπων έναντι της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων τους

Ποσοτικοποίηση της επικινδυνότητας στον εργασιακό χώρο Εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου Μελέτη επικινδυνότητας εργασιακού χώρου

Κατευθυντήρια Οδηγία Ποιότητας. Ακτινοδιάγνωση

«Διαχείριση Ποιότητας»

τεχνογνωσία στην πληροφορική

Η παροχή εξειδικευμένων εξωτερικών υπηρεσιών διαχείρισης των απειλών ενάντια στα πληροφοριακά συστήματα του ΟΒΙ.

Certified Cisco Information Technology Essential Expert (C.C.I.T.E.E)

Η εκτίμηση κινδύνου στα κλινικά εργαστήρια

Θωμάς Κοντογιάννης Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης

η PRIORITY από το 1995 ανάλυση και βελτίωση επιχειρησιακών διαδικασιών σύμφωνα με κανονιστικό πλαίσιο διεθνή πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές

GDPR: Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει! Δ. Στασινόπουλος, MBA Manager IT Governance

Το πρόβλημα της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία έχει επιπτώσεις: στον ίδιο τον εργαζόμενο στην επιχείρηση στο κράτος στην κοινωνία

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗ - ΔΙΚΑΙΟ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών

Ποιότητα και Πρότυπα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Πρότυπα διαχείρισης Επιχειρηµατικών Κινδύνων Διάλεξη 5

Διαχείριση έργων. Βασικές αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού, 8η αγγ. έκδοση

Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (GIS) στη διαχείριση καταστροφών

Κων/νος Λαμπρινουδάκης Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Εργαστήριο Ασφάλειας Συστημάτων Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Πίνακας Περιεχομένων

Λήψη Αποφάσεων και Πληροφορίες

Παρουσίαση Μεταπτυχιακής Εργασίας

Ποιότητα και Πρότυπα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Συστήµατα Διασφάλισης Ποιότητας ISO Διεργασιακή Προσέγγιση Διάλεξη 4

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Ασφάλεια Υπολογιστικών Συστηµάτων

OHSAS 18001:2007 / ΕΛΟΤ 1801:2008

ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. Εισηγήτρια: Γκαβέλα Σταματία Δρ. Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ

Ποιότητα και Πρότυπα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Συστήµατα Διασφάλισης Ποιότητας Γενική επισκόποηση και Επεκτάσεις- Διάλεξη 8

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Λάρισα 12 / 04/2019 ΥΔΡΕΥΣΗΣ & ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ Αρ. πρωτ ΛΑΡΙΣΑΣ (Δ.Ε.Υ.Α.Λ.)

Συνεργασία PRIORITY & INTERAMERICAN:

REQUEST FOR PROPOSAL ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΑΣΘΕΝΩΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΚΠΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΑΔΕΙΩΝ ΤΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ

ΣΧΕ ΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕ ΙΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

Η Ασφάλεια Πληροφοριών στο χώρο της Εκκαθάρισης των Χρηµατιστηριακών Συναλλαγών

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL 2013/0027(COD) της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

Κατευθυντήριες Οδηγίες Ποιότητας. Βιοπαθολογικό Εργαστήριο

ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Επιτροπή Εταιρικής Διακυβερνήσεως και Αναδείξεως Υποψηφίων. Κανονισμός Λειτουργίας

ΟΡΟΛΟΓΙΑ. απαιτήσεις αξιοπιστίας, στις απαιτήσεις ασφάλειας, στις απαιτήσεις λειτουργίας κλπ.

ΝΟΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Δ13 Διαδικασία Εντοπισµού µη- Συµµορφώσεων και Διορθωτικών Προληπτικών Ενεργειών

ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΑΣ.

Πολιτική Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων και Ασφαλείας

Πολιτική Προστασίας Ιδιωτικότητας και Προσωπικών Δεδομένων στον Δήμο Καλαμαριάς. 2 Πολιτική Προστασίας Ιδιωτικότητας και Προσωπικών Δεδομένων

6. Διαχείριση Έργου. Έκδοση των φοιτητών

Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ. Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ

Πολιτική για την Ιδιωτικότητα και την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων

Διαχείριση Έργων: Κρίσιμοι Παράγοντες Επιτυχίας

Θέμα: Γενική Ενημέρωση σχετικά με την Επεξεργασία των Προσωπικών Δεδομένων (Data Privacy Notice)

Πολιτική για την Ιδιωτικότητα και την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Infrastructure s Security Plan & Planning

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ανάπτυξη Πλατφόρµας ιαχείρισης Επαγγελµατικών Κινδύνων & Εκπαίδευσης Εργαζοµένων

Κατευθυντήριες γραμμές και συστάσεις

Ποιοι είμαστε//υπηρεσίες

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (ΤΕΕ, )

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Ερωτηµατολόγιο Εσωτερικής Επιθεώρησης

Πληροφοριακό έντυπο διαχείριση κινδύνων υγείας και ασφάλειας στο χώρο εργασίας

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ Γενικές διαπιστώσεις. ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ Η ανάγκη για συνεχή βελτίωση. ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ Βασικές αρχές-στόχοι

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΕΪΝΤΗ Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ Msc Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Αχαΐας. Νομοθετικό Πλαίσιο

Όμιλος FOURLIS Risk Based Audit

1

DATA BREACH. Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΔΠΧ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΩΣΤΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ ΠΟΥΛΙΑΣ

ΑΠΟΦΑΣΗ. ( αριθμός:../2013 ) Θέμα: «Κανονισμός για την Ασφάλεια και την Ακεραιότητα Δικτύων και Υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών».

ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (GDPR)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΡ11.04 Μη συμμορφώσεις - Διορθωτικές και Προληπτικές Ενέργειες

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ. Ο χρόνος και ο τρόπος τήρησης των αρχείων περιγράφεται στη διδικασία Δ.550, Έλεγχος και τήρηση αρχείων και μητρώων.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Οδηγός Εκπαίδευσης. Εργαζομένων Σε Ύψος

Ενημέρωση για τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων της ΕΕ (679/2016) που αφορά τα φαρμακεία

GDPR και Τεχνικά Μέτρα Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων

Πολιτική Ασφαλείας Δεδομένων Πιστοποίηση ISO 27001:2013 από την TÜV Austria Hellas

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ για τα Τ.Ε.Α. που διαχειρίζονται τα ΙΔΙΑ τις επενδύσεις τους

CyberEdge ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4175, 25/7/2008

Το θεσμικό πλαίσιο της πυροπροστασίας στην Ελλάδα. Ιωάννης Σταμούλης Αρχιπύραρχος

Δ3 Διαδικασία Ανασκόπησης Συστήµατος Διαχειριστικής Επάρκειας

Transcript:

Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων ΠΜΣ Τεχνοοικονομική Διοίκηση Ψηφιακών Συστημάτων ΜΤΕ 1032 Επιβλέπων καθηγητής: Μαρίνος Θεμιστοκλέους

Παρουσίαση Δομή Εργασίας Διαχείρισης Επικινδυνότητας Βασικές Έννοιες Διαχείρισης Επικινδυνότητας Μελέτη Περίπτωσης Παρόχου Κινητών Επικοινωνιών Συμπεράσματα Μελλοντικές Επεκτάσεις.

Ενότητα 1 η Βασικές Έννοιες Διαχείρισης Επικινδυνότητας

Πηγές Έρευνας Συναφείς έρευνες και μεθοδολογίες 1 Ελληνική και ξένη βιβλιογραφία 2 Certified Information Security Manager Manual (ISACA) 3 Δικτυακοί Τόποι Διεθνών Ινστιτούτων (NIST) 4 Δικτυακοί Τόποι Ελληνικών Αρχών (ΑΠΠΔ, ΑΔΑΕ) 5 Ελληνική Νομοθεσία και Ευρωπαϊκές Οδηγίες

Βασικοί Ορισμοί Εργασίας Διαχείρισης Επικινδυνότητας Τι είναι «έργο»? 1 Ένα έργο ορίζεται από την ανάγκη επίτευξης καθορισμένων στόχων με περιορισμένους πόρους (προϋπολογισμός και προσωπικό) και εντός καθορισμένου χρονικού πλαισίου. Όλα τα στάδια του κύκλου ζωής του έργου αξιολογούνται με βάση την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα Τι είναι «κίνδυνος»? 2 Μια ευπάθεια μπορεί να γίνει αιτία εκδήλωσης μιας απειλής είτε χωρίς πρόθεση, είτε από δόλο. Μια πιθανή απειλή δεν αποτελεί κίνδυνο, αν δεν υπάρχουν σχετικές ευπάθειες που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί. Ο συνδυασμός λοιπόν της πιθανότητας ενός γεγονότος και των συνεπειών του ορίζεται ως κίνδυνος. Πως ορίζεται η «Διαχείριση Επικινδυνότητας? 3 Η διαχείριση επικινδυνότητας είναι η διαδικασία σχεδιασμού, οργάνωσης, καθώς και ελέγχου των δραστηριοτήτων μίας επιχείρησης, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις του κινδύνου. Δεν περιλαμβάνει μόνο κινδύνους που σχετίζονται με τυχαίες ζημιές, αλλά και οικονομικά, στρατηγικά, λειτουργικά και άλλα συναφή είδη κινδύνων.

Βασικοί Ορισμοί Διαχείριση Επικινδυνότητας (σύμφωνα με NIST) Σύμφωνα με το NIST, η διαχείριση επικινδυνότητας περιλαμβάνει τρεις διαδικασίες: αξιολόγηση του κινδύνου, την μείωση των κινδύνων και την ανάλυση και αξιολόγηση τους. Αξιολόγηση του κινδύνου 1 Περιλαμβάνει τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση των κινδύνων και των επιπτώσεων τους καθώς και τη σύσταση των μέτρων μείωσης αυτών. Μείωση Επικινδυνότητας 2 Αναφέρεται στην ιεράρχηση, υλοποίηση και συντήρηση των κατάλληλων μέτρων μείωσης των κινδύνων. Ανάλυση και Αξιολόγηση 3 Προσδιορισμός του υπολειπόμενου κινδύνου. Εάν είναι σε αποδεκτά επίπεδα ή πρέπει να υλοποιηθούν πρόσθετοι έλεγχοι.

Μεθοδολογία Μεθοδολογία Αξιολόγησης Κινδύνου (NIST) 1 Βήμα 1 - Χαρακτηρισμός Συστήματος (ή τομέα) 2 Βήμα 2 Αναγνώριση απειλής 3 Βήμα 3 - Αναγνώριση ευπάθειας 4 Βήμα 4 - Ανάλυση ελέγχων 5 Βήμα 5 - Προσδιορισμός Πιθανοτήτων

Μεθοδολογία Μεθοδολογία Αξιολόγησης Κινδύνου NIST 6 Βήμα 6 - Ανάλυση των επιπτώσεων 7 Βήμα 7 - Προσδιορισμός του κινδύνου 8 Βήμα 8 Προτάσεις Ελέγχου 9 Βήμα 9 Αποτελέσματα, τεκμηρίωση.

Μεθοδολογία Συμμετέχοντες στη Διαχείριση Επικινδυνότητας NIST 1 Διοικητικό συμβούλιο και ανώτερη διοίκηση 2 3 4 5 6 7 Διευθυντής Συστημάτων Πληροφορικής (CIO - Chief Information Officer) Διευθυντής Ασφάλειας Πληροφοριών (Information Security Manager) Ιδιοκτήτες Συστημάτων και Πληροφοριών (System and Information Owners) Διευθυντές Επιχειρήσεων και λειτουργιών (Business and Functional Managers) Συμμετέχοντες στην ασφάλεια ΙΤ (IT Security Practitioners) Εκπαιδευτές Ενημέρωσης Ασφάλειας (Security Awareness Trainer)

Θεωρητικό Υπόβαθρο Ενσωμάτωση Διαχείρισης Επικινδυνότητας NIST στον Κύκλο Ζωής του έργου Η αποτελεσματική διαχείριση επικινδυνότητας πρέπει να ενσωματωθεί πλήρως στην ανάπτυξη του κύκλου ζωής των συστημάτων (system development life cycle - SDLC). Έναρξη Υλοποίηση 1 Οι απαιτήσεις ασφαλείας και οι αναγνωρισμένοι κίνδυνοι για την ανάπτυξη των απαιτήσεων του συστήματος. 3 Οι αποφάσεις σχετικά με τους κινδύνους πρέπει να ληφθούν πριν από τη λειτουργία του συστήματος Ανάπτυξη / Απόκτηση Λειτουργία / Συντήρηση 2 Αρχιτεκτονικοί και σχεδιαστικοί συμβιβασμοί λόγω κινδύνων κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του συστήματος 4 Περιοδική επαναδειοδότηση των συστημάτων. Διάθεση 5 Τα υπολειμματικά δεδομένα έχουν διαχειριστεί κατάλληλα και το migration του συστήματος έγινε με ασφαλή τρόπο και συστηματικό.

Ενότητα 2 η Μελέτη Περίπτωσης Παρόχου Κινητών Επικοινωνιών

Μελέτη Περίπτωσης Πάροχος Κινητών Επικοινωνιών Περιγραφή Μελέτης Καταγράφονται οι κίνδυνοι ευπάθειες καθώς και τα τρωτά σημεία που διαπιστώθηκαν στις φάσεις έναρξης, ανάπτυξης ή απόκτησης, υλοποίησης, λειτουργίας ή συντήρησης και διάθεσης ενός συστήματος για την εξυπηρέτηση υπηρεσιών προπληρωμένης κινητής τηλεφωνίας σε πάροχο τηλεπικοινωνιών, βασισμένα στην μεθοδολογία NIST

Μελέτη Περίπτωσης Περιοχές Κινδύνου 1 Κίνδυνοι Ασφάλειας Πληροφοριών 2 Κίνδυνοι Νομικής και ρυθμιστικής συμμόρφωσης 3 Κίνδυνοι Στρατηγικής 4 Κίνδυνοι Τεχνολογίας 5 Κίνδυνοι Παράνομων και Εγκληματικών Πράξεων 6 Κίνδυνοι Ελέγχων 7 Κίνδυνοι εγκαταστάσεων και περιβάλλοντος εργασίας

Μελέτη Περίπτωσης Περιοχές Κινδύνου 8 Κίνδυνοι Κλιματολογικοί και καιρικών φαινομένων 9 Κίνδυνοι Υγείας / Ασφάλειας 10 Κίνδυνος Υπόληψης 11 Γεωπολιτικοί Κίνδυνοι 12 Κίνδυνοι Ηθικής 13 Κίνδυνοι διαδικασιών και συμπεριφοράς 14 Κίνδυνοι Ανθρώπινων Πόρων 15 Κίνδυνοι Προμηθευτών

Μελέτη Περίπτωσης Εφαρμογή Μεθοδολογίας NIST 1 Αναγνώριση Απειλών - Ευπαθειών 2 Εκτίμηση πιθανότητας (10 χρόνια) Επίπεδο Περιγραφή Πιθανότητα στα 10 έτη (%) Πιθανότητα στα 10 έτη. 1 Αμελητέο > 0,005% 1 στα 20000 2 Σπάνιο > 0,05% 1 στα 2000 3 Απίθανο > 0,5% 1 στα 200 4 Δυνατόν > 5% 1 στα 20 5 Πιθανό > 50% 1 στα 2 6 Πάρα πολύ πιθανό > 75% 3 στα 4 7 Σχεδόν βέβαιο > 90% 9 στα 10

Μελέτη Περίπτωσης Εφαρμογή Μεθοδολογίας NIST 3 Πιθανή επιρροή απειλών Επίπεδα 5 4 3 2 1 Απαιτούμενα Επίπεδα Ενημέρωσης Σοβαρότητα Επιρροής Θέματα Θέματα Υγείας και Πελατών Ασφάλειας Θέματα Υπόληψης και ΜΜΕ Προβλήματα Λειτουργίας Κρίσιμη (Ενημέρωση διοικητικού συμβουλίου, θανάσιμα γεγονότα, μαζική καταστροφή, ολική απώλεια συστημάτων.) Πολύ Σημαντική (Ενημέρωση γενικών διευθύνσεων, Φυσική καταστροφή, τεχνική βλάβη με σοβαρή επιρροή) Σημαντική (Ενημέρωση διευθύνσεων, Επείγοντα περιστατικά υγείας, σοβαρές βλάβες) Μικρής Επιρροής (Ενημέρωση υπεύθυνων, βλάβες, ατυχήματα με ιατρική περίθαλψη) Ασήμαντη (πχ μικρές βλάβες, ατυχήματα, ενημέρωση ομάδας κλπ)

Μελέτη Περίπτωσης Εφαρμογή Μεθοδολογίας NIST 4 Αξιολόγηση των κινδύνων (2x3) 5 Προληπτικά και διορθωτικά μέτρα 6 Τοποθέτηση Αντιστοίχιση κινδύνων στον risk matrix 7 Ολοκλήρωση καταγραφής Φύλλων Κινδύνου

Μελέτη Περίπτωσης Μεθοδολογία Προτεραιότητας Η ταξινόμηση των συστημάτων βασίζεται στην αποτίμηση των επιχειρηματικών επιπτώσεων που θα είχε η διακύβευση της εμπιστευτικότητας, ακεραιότητας και διαθεσιμότητας και λαμβάνοντας υπόψη την ταξινόμηση των πληροφοριακών στοιχείων που επεξεργάζεται, αποθηκεύει ή μεταδίδει 1 Εμπιστευτικότητα 2 Ακεραιότητα 3 Διαθεσιμότητα

Φύλλα Κινδύνου Μεθοδολογία ΦΥΛΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ #1 Προσδιορισμός Κινδύνου Όνομα Κινδύνου: Καταγραφή Περιοχών Κινδύνου Σύντομη Περιγραφή: Κατηγορία Κινδύνου: Ημερομηνία Αναγνώρισης: Υπεύθυνος: Ανάλυση Κινδύνου Πιθανότητα Εμφάνισης Συνέπεια / Επίπτωση Έκθεση Προτεραιότητα Ημερομηνία Ενημέρωσης Ανάλυση Κινδύνων Αντιμετώπιση και Παρακολούθηση Κινδύνων Συνολική Έκθεση: Δείκτης Παρακολούθησης: Προπομπός Κινδύνου: Στρατηγική Αντιμετώπισης: Ημερομηνία Ενημέρωσης Προληπτικά μέτρα: Διορθωτικά μέτρα: Εναλλακτικό σχέδιο: Σχέδιο μετάπτωσης: Παρακολούθηση: Κατάσταση: Ημερομηνία Κλεισίματος: Αντιμετώπιση Κινδύνου (προαιρετική συμπλήρωση) Παρακολούθηση Κινδύνου

Όνομα Κινδύνου: Σύντομη Περιγραφή: Κατηγορία Κινδύνου: ΦΥΛΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Η1 Προσδιορισμός Κινδύνου Κίνδυνος Πυρκαγιάς Κίνδυνος πυρκαγιάς στους χώρους τεχνολογικού εξοπλισμού από αιτίες όπως είναι: υψηλή θερμοκρασία, βραχυκύκλωμα. Κίνδυνοι εγκαταστάσεων και περιβάλλοντος εργασίας Ημερομηνία Αναγνώρισης: Υπεύθυνος: Διεύθυνση Συντήρησης Ανάλυση Κινδύνου Πιθανότητα Εμφάνισης Συνέπεια / Επίπτωση Έκθεση 3 (2%) 4 12 Συνολική Έκθεση: 144 Αντιμετώπιση Κινδύνου Προτεραιότητα 12 Ημερομηνία Ενημέρωσης Δείκτης Παρακολούθησης: Κέντρο Διαχείρισης Δικτύου και Εγκαταστάσεων - 24/7 Προπομπός Κινδύνου: Στρατηγική Αντιμετώπισης: Ύπαρξη εύφλεκτων υλικών, ανεπαρκής συντήρηση, ενδείξεις θορύβου-καπνού. Πυρανίχνευση, πυροπροστασία, πυρόσβεση. Ημερομηνία Ενημέρωσης Προληπτικά μέτρα: Διορθωτικά μέτρα: Εναλλακτικό σχέδιο: Σχέδιο μετάπτωσης: Παρακολούθηση: (προαιρετική συμπλήρωση) Ανίχνευση-έλεγχος υγρασίας-θερμοκρασίας (κλιματισμός). Οι χώροι και τα συστήματα προστασίας πληρούν τις προδιαγραφές που ορίζει η ισχύουσα Ελληνική ή Διεθνής νομοθεσία κανονισμοί διατάγματα. Φύλαξη εγκαταστάσεων. Πυρόσβεση, μέσω κατάλληλου πυροσβεστικού μέσου. Εφεδρικές πηγές ενέργειας, εφεδρικά συστήματα πυρόσβεσης, κλήση υπηρεσίας πυρόσβεσης. Εταιρεία Ασφαλιστικής κάλυψης κτιρίων. Παρακολούθηση Κινδύνου Συνεχόμενη παρακολούθηση κινδύνου. Κατάσταση: Ημερομηνία Κλεισίματος:

ΦΥΛΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Θ2 Προσδιορισμός Κινδύνου Όνομα Κινδύνου: Σύντομη Περιγραφή: Κατηγορία Κινδύνου: Κίνδυνος εισροής υδάτων / λυμάτων Εισροή υδάτων στους χώρους τεχνολογικού εξοπλισμού από αιτίες όπως είναι: πλημμύρες, καταιγίδες. Κίνδυνοι Κλιματολογικοί και καιρικών φαινομένων Ημερομηνία Αναγνώρισης: Υπεύθυνος: Διεύθυνση Συντήρησης Ανάλυση Κινδύνου Πιθανότητα Εμφάνισης Συνέπεια / Επίπτωση Έκθεση Προτεραιότητα Ημερομηνία Ενημέρωσης 3 (0.11%) 4 12 Συνολική Έκθεση: 144 12 Αντιμετώπιση Κινδύνου Δείκτης Παρακολούθησης: Κέντρο Διαχείρισης Δικτύου και Εγκαταστάσεων - 24/7 Προπομπός Κινδύνου: Στρατηγική Αντιμετώπισης: Κλιματολογικές Συνθήκες (Έντονες βροχοπτώσεις), ενδείξεις υγρασίας, ανεπαρκής συντήρηση. Συστήματα ανίχνευσης υγρασίας, Συστήματα άντλησης υδάτων, Προγραμματισμένος προληπτικός έλεγχος εγκαταστάσεων. Ημερομηνία Ενημέρωσης (προαιρετική συμπλήρωση) Προληπτικά μέτρα: Οι χώροι και τα συστήματα προστασίας πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές που ορίζει η ισχύουσα Ελληνική ή Διεθνής νομοθεσία κανονισμοί διατάγματα. Φύλαξη κτιριακών εγκαταστάσεων. Διορθωτικά μέτρα: Εναλλακτικό σχέδιο: Σχέδιο μετάπτωσης: Συστήματα άντλησης υδάτων Εφεδρικές πηγές ενέργειας, εφεδρικά συστήματα άντλησης υδάτων, κλήση υπηρεσίας πυρόσβεσης. Εταιρεία Ασφαλιστικής κάλυψης κτιρίων. Παρακολούθηση Κινδύνου Παρακολούθηση: Συνεχόμενη παρακολούθηση κινδύνου. Κατάσταση: Ημερομηνία Κλεισίματος:

Όνομα Κινδύνου: Σύντομη Περιγραφή: Κατηγορία Κινδύνου: ΦΥΛΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Θ3 Προσδιορισμός Κινδύνου Κίνδυνος Σεισμικής Δόνησης Σεισμική δόνηση στους χώρους τεχνολογικού εξοπλισμού. Κίνδυνοι Κλιματολογικοί και καιρικών φαινομένων Ημερομηνία Αναγνώρισης: Υπεύθυνος: Διεύθυνση Συντήρησης Ανάλυση Κινδύνου Πιθανότητα Εμφάνισης Συνέπεια / Επίπτωση Έκθεση Προτεραιότητα Ημερομηνία Ενημέρωσης 4 (30%) 5 20 Συνολική Έκθεση: 300 15 Αντιμετώπιση Κινδύνου Δείκτης Παρακολούθησης: Κέντρο Διαχείρισης Δικτύου και Εγκαταστάσεων - 24/7 Προπομπός Κινδύνου: Στρατηγική Αντιμετώπισης: Αντισεισμική προστασία, Disaster Εγκαταστάσεις. Ημερομηνία Ενημέρωσης (προαιρετική συμπλήρωση) Προληπτικά μέτρα: Διαίρεση συνδρομητικής βάσης σε διαφορετικά κτίρια. Οι χώροι και τα συστήματα προστασίας πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές που ορίζει η ισχύουσα Ελληνική ή Διεθνής νομοθεσία κανονισμοί διατάγματα. Φύλαξη κτιριακών εγκαταστάσεων. Διορθωτικά μέτρα: Εναλλακτικό σχέδιο: Εφεδρικές πηγές ενέργειας, Μεταφορά application servers και databases σε τρίτο κτίριο. Παροχή υπηρεσιών free of charge. Σχέδιο μετάπτωσης: Παρακολούθηση: Παρακολούθηση Κινδύνου Συνεχόμενη παρακολούθηση κινδύνου. Κατάσταση: Ημερομηνία Κλεισίματος:

Όνομα Κινδύνου: Σύντομη Περιγραφή: Κατηγορία Κινδύνου: ΦΥΛΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Κ1 Προσδιορισμός Κινδύνου Κίνδυνος Ελέγχων Υγείας και Ασφαλείας Κίνδυνοι που απορρέουν από τις συνθήκες εργασίας και την υγεία του προσωπικού. Κίνδυνοι Υγείας / Ασφάλειας Ημερομηνία Αναγνώρισης: Υπεύθυνος: Τεχνικός Ασφαλείας και Ιατρός Εργασίας. Ανάλυση Κινδύνου Πιθανότητα Εμφάνισης Συνέπεια / Επίπτωση Έκθεση Προτεραιότητα Ημερομηνία Ενημέρωσης 4 (6%) 2 8 Συνολική Έκθεση: 40 Αντιμετώπιση Κινδύνου 5 Δείκτης Παρακολούθησης: Προπομπός Κινδύνου: Στρατηγική Αντιμετώπισης: Προγραμματισμένες, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, επισκέψεις στους χώρους εργασίας και στις εγκαταστάσεις τις εταιρείας. Πρόγραμμα Επισκέψεων. Ενημέρωση για πιθανό πρόβλημα συμβάν που έχει εντοπιστεί. Διενέργεια επισκέψεων στους χώρους εργασίας και στις εγκαταστάσεις τις εταιρείας. Κατά την διάρκεια των επισκέψεων πραγματοποιούνται έλεγχοι στις εγκαταστάσεις για ελλείψεις σχετικά με τις απαιτήσεις του Συστήματος Υγείας και Ασφάλειας. Ημερομηνία Ενημέρωσης Προληπτικά μέτρα: Διορθωτικά μέτρα: (προαιρετική συμπλήρωση) Οι διορθωτικές και προληπτικές ενέργειες απορρέουν από τις εσωτερικές επιθεωρήσεις καθώς και από τους ελέγχους που πραγματοποιούν οι υπεύθυνοι. Οι εν λόγω ενέργειες καταγράφονται σε σχετικό έντυπο και συμφωνούνται από όλες τις εμπλεκόμενες μονάδες. Οι διορθωτικές και προληπτικές ενέργειες πρέπει να νε είναι εφικτές και υλοποιήσιμες σε εύλογο χρονικό διάστημα. Τα ευρήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν κατόπιν συνεννοήσεως με την εμπλεκόμενη οργανωτική μονάδα. Εναλλακτικό σχέδιο: Σχέδιο μετάπτωσης: Παρακολούθηση: Κατάσταση: Παρακολούθηση Κινδύνου Ο Ιατρός Εργασίας αρχειοθετούν τα παρακάτω: Βιβλίο γραπτών υποδείξεων Ιατρική Βεβαίωση Καταλληλότητας Εργαζομένου. Ημερομηνία Κλεισίματος:

Όνομα Κινδύνου: Σύντομη Περιγραφή: Κατηγορία Κινδύνου: ΦΥΛΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Μ2 Προσδιορισμός Κινδύνου Κίνδυνος σεξουαλικής παρενόχλησης. Η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να λαμβάνει χώρα και στο πλαίσιο της εργασίας και δύναται να προέρχεται και από άνδρες και από γυναίκες, να ασκείται εις βάρος ανδρών και γυναικών και είναι εξίσου μη αποδεκτή. Στις περισσότερες περιπτώσεις υφίσταται σημαντική ανισσοροπία δύναμης/εξουσίας μεταξύ δραστών και θυμάτων και εκμετάλλευση συχνά, ιδίως των σχέσεων ιεραρχικής εξάρτησης. Κίνδυνοι Ηθικής Ημερομηνία Αναγνώρισης: Υπεύθυνος: Διεύθυνση κανονιστικής συμμόρφωσης. Ανάλυση Κινδύνου Πιθανότητα Εμφάνισης Συνέπεια / Επίπτωση Έκθεση Προτεραιότητα Ημερομηνία Ενημέρωσης 3 (0.06%) 3 9 Συνολική Έκθεση: 27 3 Αντιμετώπιση Κινδύνου Δείκτης Παρακολούθησης: Προπομπός Κινδύνου: Στρατηγική Αντιμετώπισης: Πολιτική για την αποτροπή σεξουαλικής παρενόχλησης. Ημερομηνία Ενημέρωσης (προαιρετική συμπλήρωση) Προληπτικά μέτρα: Διορθωτικά μέτρα: Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας εταιρείας. Ισχύουσα εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Εκτός από τους φορείς ή αρχές, οι εργαζόμενοι μπορούν να αποταθούν και να καταγγείλουν περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης στα γραφεία κανονιστικής συμμόρφωσης. Εναλλακτικό σχέδιο: Σχέδιο μετάπτωσης: Παρακολούθηση: Συμβάσεις εργασίας, Κώδικας Δεοντολογίας. Παρακολούθηση Κινδύνου Επ αόριστο του κινδύνου. Κατάσταση: Ημερομηνία Κλεισίματος:

Ενότητα 3 η Συμπεράσματα Μελλοντικές Επεκτάσεις.

Συμπεράσματα Προγράμματος Διαχείρισης Επικινδυνότητας Αποτελεσματική Αποτιμηση Επικινδυνότητας Λαμβάνοντας υπόψη το πρόγραμμα διαχείρισης επικινδυνότητας αλλά και τους παράγοντες που επηρεάζουν το ποσοστό της εναπομείνασας επικινδυνότητας, μπορούμε να καταλήξουμε σε εξαιρετικά ασφαλή συμπεράσματα για την διαχείριση των κινδύνων εντός επιχειρηματικών μονάδων. Βελτιστη Κατανομή Ρόλων και καθηκόντων Οργανισμοί και επιχειρήσεις έχουν υποστεί καταστροφικά λάθη εξαιτίας λανθασμένων επιλογών στο κρίσιμο αυτό ζήτημα. Είναι λάθος να στηρίζεται όλο το σύστημα ασφαλείας σε έναν άνθρωπο και η κατανομή των ρόλων πρέπει να προβλέπεται απαραιτήτως στον σχεδιασμό και να μελετάται αυστηρά. Οικονομικό Κόστος Αυτό που έχει σημασία στο τέλος της ημέρας είναι το κόστος. Το οικονομικό κόστος που θα υπάρξει από μια ενδεχόμενη παραβίαση ασφάλειας είναι αυτό που πείθει τους περισσότερους διοικητικούς στην λήψη των αναγκαίων μέτρων.

Προτάσεις Περαιτέρω Έρευνα Εναπομένουσα Επικινδυνότητα Οικονομικό Κόστος 1 Η δυνατότητα υπολογισμού του ποσοστού αυτής μέσω μαθηματικού τύπου. 4 Προσθήκη σειράς ερωτήσεων, από τις οποίες θα προκύπτει συμπέρασμα για το οικονομικό κόστος σε ενδεχόμενη παραβίαση ασφάλειας Λογισμικό Προσθήκη κατηγοριών 2 Λογισμικό για την εκτίμηση του ποσοστού επικινδυνότητας που υπολείπεται μετά το πέρας του ελέγχου 5 Καλύτερη συλλογή δεδομένων για το δίκτυο, λόγω νέων και καλύτερων τεχνολογιών. Κατανομή Ρόλων Κριτήρια Ποιότητας 3 Δυνατότητα βελτιστοποίησης της διαδικασίας κατανομής ρόλων και καθηκόντων. 6 Ποιοτικός και ποσοτικός συνδυασμός της επικινδυνότητας με κριτήρια ποιότητας.

Ευχαριστώ