Πειραιώς 132, 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1528/2011 Τροποποίηση διατάξεων του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Β 655/17-05-2005) Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 15 η εκεµβρίου 2011 και Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του Ν. 4001/2011 (ΦΕΚ Α 179/22.08.2011), όπως ισχύουν, και ειδικότερα τις διατάξεις των Άρθρων 96, 120 και 196. 2. Τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (Κ Σ&ΣΗΕ - ΦΕΚ Β 655/17.05.2005), όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν. 3. Τις διατάξεις του Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ Α 152/01.07.2011), όπως ισχύουν, και ειδικότερα τις διατάξεις του Άρθρου 36. 4. Τo υπ αρίθµ. I-141770/28.07.2011 έγγραφο της AEGEAN POWER A.E. προς τη ΡΑΕ σχετικά µε την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο φυσικό αέριο που χρησιµοποιείται προς ηλεκτροπαραγωγή. 5. Τo υπ αρίθµ Ι-143344/05.09.2011 έγγραφο της AEGEAN POWER A.E. προς την Προεδρία της Κυβερνήσεως σχετικά µε την εφαρµογή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην καύση αερίου για ηλεκτροπαραγωγή. 6. Τo υπ αρίθµ Ι-143406/06.09.2011 έγγραφο της ENERGA POWER TRADING A.E. προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής σχετικά µε την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο. 7. Τo υπ αρίθµ Ι-143415/06.09.2011 έγγραφο της AEGEAN POWER A.E. προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής σχετικά µε την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο. 8. Τo υπ αρίθµ Ι-143486/08.09.2011 έγγραφο της Ένωσης Βιοµηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) προς τη ΡΑΕ σχετικά µε την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο. 9. Τo υπ αρίθµ Ι-143549/08.09.2011 έγγραφο της Χαλυβουργίας Ελλάδος Α.Ε. προς τη ΡΑΕ σχετικά µε την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο.
10. Τo υπ αρίθµ Ο-48459/09.09.2011 έγγραφο της ΡΑΕ προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής σχετικά µε την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο. 11. Τη δηµόσια διαβούλευση της ΡΑΕ σχετικά µε την πρότασή της για το µη συνυπολογισµό του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το φυσικό αέριο στο κόστος λειτουργίας των µονάδων παραγωγής µε καύσιµο το φυσικό αέριο, η οποία δηµοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ την 8 η εκεµβρίου 2011, καθώς και τις παρατηρήσεις που υπεβλήθησαν στα πλαίσια αυτής και ειδικότερα µε: 11.1. Το από 09 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της εταιρείας «NECO S.A.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148124/14.12.2011). 11.2. Το από 12 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της «Ένωσης Βιοµηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας ΕΒΙΚΕΝ» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148110/14.12.2011). 11.3. Το από 13 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της εταιρείας «ΕΗ Α.Ε.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148089/14.12.2011). 11.4. Το από 13 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της εταιρείας «ENERGA POWER TRADING A.E.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148097/14.12.2011). 11.5. Το από 13 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της εταιρείας «ELPEDISON POWER A.E.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148133/14.12.2011). 11.6. Το από 13 εκεµβρίου 2011 έγγραφο του «ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ και ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ - ΣΕΒ» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148140/14.12.2011). 11.7. Το από 13 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της εταιρείας «ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ A.E.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148141/14.12.2011). 11.8. Το από 13 εκεµβρίου 2011 έγγραφο της εταιρείας «ELPEDISON TRADING A.E.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148142/14.12.2011). 11.9. Το από 13 εκεµβρίου 2011 εµπιστευτικό έγγραφο της εταιρείας «HELLAS POWER A.E.» (υπ αρίθµ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-148072/ 14.12.2011). 12. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. Σκέφθηκε ως εξής: Επειδή οι κάτοχοι αδειών παραγωγής οφείλουν να υποβάλλουν Προσφορές Έγχυσης για κάθε Περίοδο Κατανοµής κάθε Ηµέρας Κατανοµής σύµφωνα µε τις διατάξεις του ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 6 του Κ Σ&ΣΗΕ. Εν γένει, και µε την επιφύλαξη των προβλέψεων του Άρθρου 25 του Κ Σ&ΣΗΕ, οι τιµές ενέργειας της Προσφοράς Έγχυσης οφείλουν να είναι µεγαλύτερες ή ίσες της ιοικητικά Οριζόµενης Ελάχιστης Τιµής Προσφοράς Ενέργειας, όπως τα όρια αυτά καθορίζονται κατά το Άρθρο 72 του Κ Σ&ΣΗΕ. Επειδή η ιοικητικά Οριζόµενη Ελάχιστη Τιµή Προσφοράς Ενέργειας καθορίζεται για τις θερµικές µονάδες ίση µε το Ελάχιστο Μεταβλητό Κόστος κάθε Μονάδας, όπως αυτό υπολογίζεται κατά το Άρθρο 44 παράγραφος (3) του Κ Σ&ΣΗΕ. Το Ελάχιστο Μεταβλητό Κόστος των Μονάδων συµπεριλαµβάνει και το κόστος καυσίµου των µονάδων, το οποίο σύµφωνα µε τις διατάξεις του Άρθρου 44 παράγραφος (2) του Κ Σ&ΣΗΕ αντιστοιχεί σε πάσης φύσεως δαπάνες που υφίσταται ο κάτοχος άδειας παραγωγής για την προµήθεια του καυσίµου ανεξάρτητα από το είδος των επιµέρους κοστολογικών στοιχείων. Εποµένως το 1
κόστος καυσίµου συµπεριλαµβάνει και τους όποιους φόρους επιβάλλονται στο σχετικό καύσιµο. Επειδή η µεθοδολογία του Μηχανισµού Επίλυσης ΗΕΠ και του υπολογισµού της Οριακής Τιµής Συστήµατος για κάθε Ηµέρα Κατανοµής, κατά τις διατάξεις του Άρθρου 59 του Κ Σ&ΣΗΕ, µπορεί, απλουστευτικά, να περιγραφεί µε τα ακόλουθα τρία βήµατα: (α) ταξινόµηση των Προσφορών Έγχυσης σύµφωνα µε αύξουσα σειρά των τιµών ενέργειας, ταξινόµηση η οποία προσδιορίζει τη συνολική συνάρτηση προσφοράς, (β) ταξινόµηση των αποδεκτών ηλώσεων Φορτίου κατά φθίνουσα σειρά των τιµών ενέργειας, συµπεριλαµβάνοντας στην πρώτη θέση τις µη Τιµολογούµενες ηλώσεις Φορτίου, ταξινόµηση η οποία προσδιορίζει τη συνολική συνάρτηση ζήτησης, και (γ) προσδιορισµό της Οριακής Τιµής του Συστήµατος η οποία εν γένει αντιστοιχεί στην τιµή ενέργειας του σηµείου τοµής της συνολικής συνάρτησης προσφοράς µε τη συνολική συνάρτηση ζήτησης. εδοµένου ότι Τιµολογούµενες ηλώσεις Φορτίου µπορούν να υποβάλλουν µόνο οι Εκπρόσωποι Φορτίου που επιθυµούν να πραγµατοποιήσουν εξαγωγές, η Οριακή Τιµή του Συστήµατος καθορίζεται ως επί το πλείστον από την υψηλότερη τιµή ενέργειας εκ των βαθµίδων των Προσφορών Έγχυσης των µονάδων που εντάχθηκαν στο Πρόγραµµα ΗΕΠ. Επειδή κατά τη ιαδικασία Εκκαθάρισης ΗΕΠ οι Εκπρόσωποι Φορτίου υποχρεούνται να καταβάλλουν το ποσό που αντιστοιχεί στις ηλώσεις Φορτίου που υποβάλλουν, όπως αυτές εντάσσονται στο Πρόγραµµα ΗΕΠ, ενώ οι υποβάλλοντες Προσφορές Έγχυσης δικαιούνται να εισπράττουν το ποσό που υπολογίζεται µέσω της Εκκαθάρισης ΗΕΠ και το οποίο αντιστοιχεί στις Προσφορές Έγχυσης που υποβάλλουν όπως αυτές εντάσσονται στο Πρόγραµµα ΗΕΠ. Επειδή η επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το φυσικό αέριο αυξάνει άµεσα το κάτω όριο στις τιµές ενέργειας των Προσφορών Έγχυσης που υποβάλλουν οι κάτοχοι αδειών παραγωγής µονάδων µε καύσιµο το φυσικό αέριο και κατ επέκταση οδηγεί, σε πολλές περιπτώσεις, στην έµµεση αύξηση της Οριακής Τιµής του Συστήµατος κατά τις Περιόδους Κατανοµής που η εν λόγω κατηγορία µονάδων την καθορίζει, οι οποίες υπολογίζονται περί το 40% των συνολικών Περιόδων Κατανοµής. Εποµένως, τις συγκεκριµένες Περιόδους Κατανοµής, η Οριακή Τιµή του Συστήµατος ενσωµατώνει και τον ΕΦΚ που επιβλήθηκε για το φυσικό αέριο. Ως αποτέλεσµα, οι µονάδες φυσικού αερίου καλύπτουν το επιπλέον κόστος που έχουν υποστεί από την επιβολή του ΕΦΚ για το φυσικό αέριο, αλλά ταυτόχρονα οι µονάδες και οι εισαγωγές που υπέβαλλαν Προσφορές Έγχυσης µε φθηνότερες τιµές ενέργειας, και εν γένει έχουν ενταχθεί στο Πρόγραµµα ΗΕΠ, εισπράττουν από τους προµηθευτές επιπρόσθετο ποσό, που αντιστοιχεί στη διαφορά µεταξύ της τιµής ενέργειας της οριακής µονάδας φυσικού αερίου πριν και µετά την επιβολή ΕΦΚ. Επειδή η επιβολή ΕΦΚ για το φυσικό αέριο µειώνει την ανταγωνιστικότητα των σταθµών φυσικού αερίου έναντι άλλων καυσίµων (π.χ. λιγνίτη) και ταυτόχρονα µειώνει την ανταγωνιστικότητα των Ελλήνων ηλεκτροπαραγωγών έναντι των εισαγωγέων. Αυτό οδηγεί στην αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και στην έµµεση επιδότηση των ξένων ηλεκτροπαραγωγών και εµπόρων από τους Έλληνες καταναλωτές. Επειδή η επιβολή ΕΦΚ σε ένα καύσιµο µόνο, αλλοιώνει ασύµµετρα το µεταβλητό κόστος παραγωγής των διαφόρων σταθµών ηλεκτροπαραγωγής και στρεβλώνει τον µεταξύ τους ανταγωνισµό. Ειδικότερα, η επιβολή του ανωτέρω ασύµµετρου µέτρου οδηγεί σε µεταβολή του µίγµατος καυσίµου που χρησιµοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή κατά τρόπο που µειώνει συνολικά την οικονοµική αποτελεσµατικότητα του κλάδου, καθώς η µεταβολή του µείγµατος 2
καυσίµου δεν οφείλεται σε αύξηση των πραγµατικών, λειτουργικών συνιστωσών του κόστους παραγωγής, αλλά στην ασύµµετρη φορολόγηση των καυσίµων ηλεκτροπαραγωγής. Επειδή µε τον τρόπο αυτό, ο τελικός καταναλωτής, µέσω των τιµολογίων προµήθειας, που δυνητικά θα πρέπει να προσαρµοστούν ώστε να ανακτάται το κόστος της χονδρεµπορικής αγοράς, πληρώνει µεν το άµεσο κόστος του ΕΦΚ των µονάδων παραγωγής µε ΦΑ, χωρίς οι µονάδες αυτές να αυξάνουν το περιθώριο κέρδους τους, αλλά επιπλέον καταλήγει να πληρώνει πρόσθετα ποσά και στους λοιπούς παραγωγούς/εισαγωγείς, λόγω της επίδρασης του ΕΦΚ στην Οριακή Τιµή του Συστήµατος. Εποµένως, έµµεσα, και στο βαθµό που ο ΕΦΚ για το φυσικό αέριο θα µεταφερθεί ως αυξήσεις τιµών ηλεκτρικής ενέργειας στους βιοµηχανικούς, εµπορικούς και οικιακούς καταναλωτές, θα προκαλέσει µείωση της ανταγωνιστικότητας της εγχώριας βιοµηχανίας, και της εθνικής οικονοµίας γενικότερα, καθώς και σηµαντική επιβάρυνση των νοικοκυριών. Επειδή η επιβολή ΕΦΚ σε ένα µόνο από τα καύσιµα που χρησιµοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή επιφέρει δυσανάλογη αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, σε σχέση µε το οικονοµικό όφελος από την είσπραξη του φόρου. Επειδή ο µη συνυπολογισµός του ΕΦΚ για το φυσικό αέριο στο κόστος καυσίµου των µονάδων, όσον αφορά την εφαρµογή των διατάξεων του Κ Σ&ΣΗΕ, δεν αναιρεί το γεγονός ότι οι κάτοχοι άδειας παραγωγής µονάδων µε καύσιµο φυσικό αέριο υφίστανται το σχετικό κόστος και εποµένως, εφόσον δεν το ανακτούν µέσω κάποιου άλλου µηχανισµού, θα έχουν κίνητρο να υποβάλλουν Προσφορές Έγχυσης µε τιµές ενέργειάς σηµαντικά υψηλότερες από την αντίστοιχη ιοικητικά Οριζόµενη Ελάχιστη Τιµή Προσφοράς Ενέργειας. Έτσι κρίνεται σκόπιµο το πόσο που αντιστοιχεί στον ΕΦΚ και που οφείλουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας λόγω κατανάλωσης φυσικού αερίου για την ηλεκτροπαραγωγή, να ανακτάται - µέσω αντίστοιχης χρέωσης - από το λογαριασµό προσαυξήσεων ΛΠ-3. Το ποσό αυτό, που ισούται µε τη σχετική χρέωση για τον ΕΦΚ που θα αναγράφεται στο τιµολόγιο προµήθειας φυσικού αερίου κάθε µονάδας, θα επιµερίζεται από το ιαχειριστή του Συστήµατος σε κάθε Περίοδο Κατανοµής του εν λόγω µήνα κατά αναλογία της µετρηθείσας ωριαίας παραγωγής της. Επειδή µε την εφαρµογή των προτεινόµενων τροποποιήσεων των διατάξεων του Κ Σ&ΣΗΕ αναµένεται να ελαχιστοποιηθεί το πρόσθετο κόστος για τον τελικό καταναλωτή από την επιβολή του ΕΦΚ για το φυσικό αέριο, αλλά και να εξαλείφθουν οι στρεβλώσεις που δηµιουργήθηκαν στη χονδρεµπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως λόγω της ασύµµετρης φύσης του εν λόγω φόρου. Αποφασίζει: Στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων της κατά τα Άρθρα 96, 120 και 196 του Ν.4001/2011, για την τροποποίηση και συµπλήρωση των διατάξεων του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Β 655/17-05-2005) ως ακολούθως: 1. Την τροποποίηση των διατάξεων του Άρθρου 44 παράγραφος (2), µε την προσθήκη στο τέλος της πρώτης περιόδου των λέξεων «, εξαιρουµένου του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το φυσικό αέριο, κατά τις διατάξεις του άρθρου 36 του Ν.3986/2011». 2. Την τροποποίηση των διατάξεων του Άρθρου 203 παράγραφος (1), µε την προσθήκη στο τέλος της παραγράφου των λέξεων «, καθώς και το συνολικό ποσό που αντιστοιχεί στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης για το φυσικό αέριο, κατά τις διατάξεις του άρθρου 36 του Ν.3986/2011, που οφείλουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας λόγω κατανάλωσης φυσικού αερίου για την ηλεκτροπαραγωγή, βάσει των σχετικών τιµολογίων προµήθειας φυσικού αερίου». 3
3. Η ισχύς της παρούσας απόφασης άρχεται την 17 η Ιανουαρίου 2012, και θα αφορά τη 18 η Ιανουαρίου ως Ηµέρα Κατανοµής. 4. Τη δηµοσίευση της παρούσας στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Η παρούσα υπόκειται στον ακυρωτικό έλεγχο του Συµβουλίου της Επικρατείας, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4001/2011. Αθήνα, 15-12- 2011 Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, ρ. Νίκος Βασιλάκος 4