Τίτλος Μαθήµατος: Ανάπτυξη και Αξιολόγηση Προγραµµάτων Κωδικός Μαθήµατος: EDG 620 Κατηγορία Μαθήµατος: Υποχρεωτικό (Υποχρεωτικό/Επιλεγόµενο) Επίπεδο Μαθήµατος: (πρώτου, δεύτερου ή τρίτου Μάστερ (2 ος Κύκλος) κύκλου) Έτος Σπουδών: 1 Τετράµηνο προσφοράς 2 Μαθήµατος: Αριθµός ECTS: 8 Όνοµα ιδάσκοντος: Θα ανακοινωθεί Μαθησιακά Αποτελέσµατα Μαθήµατος: Με την ολοκλήρωση του µαθήµατος οι φοιτητές/τριες αναµένονται να είναι σε θέση να: Συζητούν επιστηµολογικά και µεθοδολογικά ζητήµατα του επιστηµονικού πεδίου σπουδής προγραµµάτων (Curriculum Studies), να εξηγούν βασικές έννοιες, µοντέλα ανάπτυξης, µοντέλα αξιολόγησης, φιλοσοφικούς προσανατολισµούς, είδη και δοµικά στοιχεία των ΑΠ καθώς και τις διαδικασίες ανάπτυξης και αξιολόγησης προγράµµατος σε µικροεπίπεδο και µακροεπίπεδο και την αλληλεπίδραση µεταξύ των σταδίων ανάπτυξης. Αναπτύσσουν και να αξιολογούν προγράµµατα σε µικροεπίπεδο, για να διαφοροποιούν τη διαδικασία µάθησης στο εκάστοτε συγκεκριµένο σχολικό πλαίσιο. Εντοπίζουν οµοιότητες και διαφορές του αναλυτικού προγράµµατος πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, µε αυτό άλλων χωρών-περιπτώσεων. Εντάσσουν ζητήµατα που αφορούν τα αναλυτικά προγράµµατα και εγχειρίδια σε ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό συγκείµενο όπου η κουλτούρα, η ιδεολογία, η πολιτική και οι κοινωνικές δοµές επιδρούν πάνω σε εκπαιδευτικά συστήµατα και στις ταυτότητες των εµπλεκοµένων. Εντοπίζουν, επιλέγουν και ιεραρχούν κατάλληλα στόχους, περιεχόµενο και δραστηριότητες και µέσα αξιολόγησης για να αναπτύξουν πρόγραµµα ως εκπαιδευτικοί τάξης και ως ηγέτες σε επίπεδο σχολικής µονάδας και να εφαρµόζουν διαθεµατικές προσεγγίσεις (π.χ. σχέδια δράσης) για να αναπτύξουν πρόγραµµα. Επιλέγουν και εφαρµόζουν τις καταλληλότερες διαδικασίες και πρακτικές αξιολόγησης της επίδρασης πτυχών του επίσηµου αναλυτικού προγράµµατος, παρεµβατικών προγραµµάτων και σχολικών εγχειριδίων ανάλογα µε την καινοτοµία, παρέµβαση ή στόχο της αξιολόγησης. Αναπτύσσουν δικά τους εργαλεία προς αξιολόγηση συγκεκριµένων πτυχών του αναλυτικού προγράµµατος. Αξιολογούν την επίδραση της πολιτικοποίησης της αξιολόγησης στα αναλυτικά προγράµµατα και εισηγούνται / αναπτύσσουν στρατηγικές χρήσιµου
επαναπροσδιορισµού της αξιολόγησης στην παιδαγωγική και διοικητική τους πρακτική. Συζητούν το ρόλο τους ως εκπαιδευτικοί ηγέτες στην ερµηνεία, αναδόµηση, ανάπτυξη και αξιολόγηση του επίσηµου ΑΠ αλλά και στην εισαγωγή καινοτοµιών που επηρεάζουν / αφορούν στο ΑΠ. Τρόπος ιδασκαλίας: Προαπαιτούµενο(α) Συναπαιτούµενο(α) Μάθηµα(τα): Προτεινόµενα/ προαιρετικά µέρη του προγράµµατος: Περιεχόµενο Μαθήµατος: ιδασκαλία στην τάξη Κανένα Κανένα Σκοπός: Σκοπός του µαθήµατος είναι να εµβαθύνει στη διαδικασία ανάπτυξης, εφαρµογής και αξιολόγησης προγραµµάτων µέσα από διαδικασίες κριτικής ανάγνωσης και αποδόµησης των ιδεολογικοπολιτικών, ιστορικών, οικονοµικό-κοινωνικών και ψυχολογικών διαστάσεων των υφιστάµενων Α.Π., αλλά και διερεύνησης της διαδικασίας εισαγωγής νέων αναλυτικών προγραµµάτων σε µικροεπίπεδο µε στοχαστικοκριτική προσέγγιση, προκειµένου να οικοδοµηθεί µε διαλεκτικό τρόπο η επαγγελµατική ταυτότητα και παιδαγωγική αυτονοµία των φοιτητών/τριών ως εκπαιδευτικών ηγετών. Περιγραφή: Βασικές έννοιες, θεωρίες, ορισµοί και δοµικά στοιχεία στην ανάπτυξη και αξιολόγηση προγραµµάτων Εκπαιδευτική πολιτική και αναλυτικό πρόγραµµα, τα αναλυτικό πρόγραµµα ως ιστορικό, κοινωνικό και πολιτικό κείµενο στην Κύπρο και αλλού Φιλοσοφικοί προσανατολισµοί και σκοποί των αναλυτικών προγραµµάτων Μοντέλα και στάδια ανάπτυξης προγραµµάτων σε µικροεπίπεδο και µακροεπίπεδο. Η έρευνα δράσης ως διαδικασία ανάπτυξης προγραµµάτων Ανάπτυξη, εφαρµογή και αξιολόγηση αναλυτικών προγραµµάτων: ο ρόλος του εκπαιδευτικού ως στοχαστικό-κριτικού παιδαγωγού-ερευνητή, ως ερµηνευτή, αναδοµητή και φορέα ανάπτυξης προγραµµάτων. Παραπρόγραµµα. ιαθεµατική προσέγγιση και η µέθοδος project. Σύγχρονες τάσεις στην ανάπτυξη προγραµµάτων (π.χ. περιβαλλοντική εκπαίδευση, συναισθηµατική αγωγή, ευρωπαϊκή διάσταση, διαπολιτισµική αγωγή κ.ά.). Σύγκριση µε αναλυτικά προγράµµατα άλλων χωρών. Η θέση, ο ρόλος οι µορφές και οι λειτουργίες της αξιολόγησης σε µοντέλα ανάπτυξης προγραµµάτων ως διαδικασίας και ως αποτελέσµατος. Μοντέλα αξιολόγησης προγραµµάτων, αξιολόγηση και µέτρηση, εργαλεία µέτρησης για την αξιολόγηση (και αυτοαξιολόγηση) στην επίδραση υφιστάµενων ή
παρεµβατικών προγραµµάτων. Κριτική ανάλυση και αξιολόγηση προγραµµάτων, διδακτικών υλικών, σχολικών εγχειριδίων. Πολιτικοποίηση της αξιολόγησης. Εκπαιδευτική ηγεσία στην ανάπτυξη και αξιολόγηση προγραµµάτων. Απαιτούµενα ή Προτεινόµενα Εγχειρίδια: Βρεττός, Γ. & Καψάλης Α.(1994). Αναλυτικά Προγράµµατα. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Art and Text. Grundy, S. (2003). Αναλυτικό πρόγραµµα: προϊόν ή πράξις. (µτφ. Ε. Γεωργιάδη). Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. Θεοφιλίδης, Χ. (2003). ιαθεµατική προσέγγιση διδασκαλίας. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Κουτσελίνη, Μ. (2001). Ανάπτυξη Προγραµµάτων: Θεωρία Έρευνα Πράξη. Λευκωσία: Κατζηλάρης. Ματσαγγούρας, Η.Γ. (2003). Η διαθεµατικότητα στη σχολική γνώση. Εννοιοκεντρική αναπλαισίωση και σχέδια εργασίας. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Νικολακάκη, Μ. (Επιµ.) (2005). Προς ένα «σχολείο για όλους»: διαθεµατικότητα και συνεκπαίδευση στο δηµοτικό σχολείο. Αθήνα: Ατραπός. Stenhouse, L. (2003). Εισαγωγή στην έρευνα και την ανάπτυξη του αναλυτικού προγράµµατος. (µτφρ. Α. Σ. Τσάπελης). Αθήνα: εκδόσεις Σαββάλας Φλουρής, Γ. (2003). Αναλυτικά προγράµµατα για µια νέα εποχή στην εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Χατζηγεωργίου, Γ. (2005). Γνώθι Το Curriculum. Αθήνα: Ατραπός Χατζηγεωργίου, Γ. (2005). Πρόταση για ένα σύγχρονο Αναλυτικό Πρόγραµµα. Αθήνα: Ατραπός. Apple, M. (1979). Ideology & Curriculum. London: Routledge and Kegan Paul (2 nd ed. 1990). Gagne. R & Briggs (2005). Principles of Instructional Design. N.Y. Thomson Learning.
Hayes Jacobs, H. (Ed.) (1989). Interdisciplinary curriculum; design and implementation. Alexandria, Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development. McInerney, D.M. & Van Etten, S. (Eds.) (2005). Focus on curriculum. Greenwich, Connecticut: Information Age Publishing. Meyer, J.W., Kamens, D. & Benavot, A. (1992). School knowledge for the masses: world models and national primary curricular categories in the twentieth century (Studies in Curriculum history Series). Falmer Press. Owen, J.M. & Rogers. P. (1999). Program Evaluation Forms and Approaches. Thousand Oaks, CA Sage Publications. Pinar, W.F. (Ed.) (2003). International Handbook of Curriculum Research. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum. Pinar, W.F., Reynolds, W.M., lattery, P., & Taubman, P.M. (1995). Understanding curriculum: An introduction to the study of historical and contemporary curriculum discourses. New York: Peter Lang. Print, M. (1993). Curriculum Development and Design (2 nd ed.). Sydney: Allen & Unwin. Rossi, P.H., Freeman H.E. & Lipsey, M.W. (1999). Evaluation: A Systematic Approach. Thousand Oaks. CA: Sage Publication. Schubert, W.H., Schubert, A.L.L., Thomas, T.P. & Carroll, W.M. (2002). Curriculum books, The first hundred years (2 nd. Ed.). New York: Peter Lang. Wood, K. E. (2005). Interdisciplinary instruction; a practical guide for elementary and middle school teachers. (3 rd ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ JOURNALS: The Journal of Curriculum Studies Curriculum Inquiry Curriculum Leadership Journal Curriculum Review
ιδακτική Μεθοδολογία: ιδασκαλία: Καθοδήγηση: 42 Hours 15 Hours Αξιολόγηση: Εξετάσεις 50% Συµµετοχή στο µάθηµα 10% Εργασίες 40% 100% Γλώσσα ιδασκαλίας: Ελληνική Πρακτική Άσκηση: Χώρος ιδασκαλίας: ΟΧΙ Αίθουσα ιδασκαλίας Ευρωπαϊκό Πανεπιστήµιο Κύπρου, Λευκωσία