Ρίζα νερού και θρεπτικών Στήριξη και πρόσληψη
Η ρίζα Ρόλος 1. στήριξη 2. πρόσληψη νερού & αλάτων 3. παραγωγή ορμονών (κυτοκινίνη & γιβερελίνη) 4. αποταμίευση μερική αυτονομία στη διαχείριση των υδατανθράκων, ανεξάρτητα της τροφοδοσίας από το υπέργειο τμήμα κύριος ρόλος, π.χ. ραπάνι, παντζάρι, καρότο
Η ρίζα είναι ετερότροφο όργανο που, επιπλέον, δέχεται σήματα για την κατάσταση που επικρατεί στο περιβάλλον της και αντιδρά ανάλογα
Η ρίζα Διαφορές από βλαστό 1. δεν έχει στόματα 2. δεν φέρει φύλλα 3. δεν έχει γόνατα 4. δεν έχει οφθαλμούς (πλευρικές ρίζες από περικύκλιο)
Η μορφή της ρίζας εξαρτάται τόσο από γενετικούς, όσο και περιβαλλοντικούς παράγοντες τυχοδιωκτική συμπεριφορά της ρίζας απέναντι στην ετερογένεια μεγάλη πλαστικότητα ικανότητα εξερεύνησης του περιβάλλοντος χώρου
Η σχέση ηλικίας - ρόλου Νεαρή ρίζα Μεγάλης ηλικίας Απορροφητική ρίζα στα καλλιεργούμενα δένδρα στην περιφέρεια της κόμης τους Στήριξη, παραγωγή νέων ριζών καστανόχρωμες, αποφελλωμένες
Η μορφολογία της ρίζας Δικότυλα Μονοκότυλα πασαλώδης αποτελείται από ένα κύριο άξονα που φέρει τις πλάγιες ρίζες θυσανώδης αποτελείται από πολλούς άξονες που φέρουν τις πλάγιες ρίζες
Η μορφολογία της ρίζας
Η μορφολογία της ρίζας προέρχεται από την αύξηση της εμβρυακής ρίζας πασαλώδης προέρχεται από το βλαστό (η εμβρυακή ατροφεί 2 εβδομάδες μετά τη φύτρωση) θυσανώδης
Η ρίζα συγκροτείται από εξειδικευμένους ιστούς οι οποίοι κατανέμονται σε ευδιάκριτες ανατομικές ζώνες κατά μήκος του ριζικού συστήματος
Μια νεαρή πρωτογενής ρίζα αποτελεί ένα δυναμικό σύστημα
Η καλύπτρα, το ακραίο τμήμα της ρίζας βοηθά τη διείσδυση της ρίζας στο έδαφος προστατεύει τα μεριστώματα της ρίζας και αντιλαμβάνεται ερεθίσματα
Η καλύπτρα στη διείσδυση και προστασία της ρίζας βλέννα Ρόλοι: προστασία από αφυδάτωση λίπανση για προώθηση στο έδαφος «συγκόλληση» με τα εδαφικά τεμαχίδια (έμμεση βοήθεια στη συγκομιδή θρεπτικών)
Η καλύπτρα στην αντίληψη των ερεθισμάτων H κεντρική περιοχή της καλύπτρας, το στατέγχυμα περιλαμβάνει κύτταρα (στατοκύτταρα) που αντιλαμβάνονται το ερέθισμα της βαρύτητας και συμβάλουν έτσι στην αντίδραση του γεωτροπισμού
Η καλύπτρα στην αντίληψη των ερεθισμάτων
Η καλύπτρα στην αντίληψη των ερεθισμάτων Γεωτροπισμός, διαφορετικού βαθμού για την κύρια και τις πλάγιες ρίζες Υδροτροπισμός, αντίληψη εδαφικών στρωμάτων υψηλής υγρασίας
Η καλύπτρα και τα ριζικά εκκρίματα κέντρο παραγωγής πλήθους οργανικών ενώσεων οι οποίες απελευθερώνονται στο περιβάλλον της ρίζας ιόντων ή οξέων που επηρεάζουν το ph ουσίες που πραγματοποιούν ιοντοανταλλαγή ουσίες που δεσμεύονται σε ισχυρά σύμπλοκα με ιόντα Άμεσοι Ρόλοι στη συγκομιδή θρεπτικών
H μεριστωματική περιοχή της ρίζας παράγει νέους ιστούς Αποτελείται από το κορυφαίο μερίστωμα της ρίζας και τα πρωτογενή μεριστώματα που προέρχονται από αυτό παράγουν τους εξειδικευμένους ιστούς της ρίζας
Κορυφαίο μερίστωμα H μεριστωματική περιοχή της ρίζας παράγει νέους ιστούς καλυπτρογόνο καλύπτρα πρωτόδερμα προκάμβιο θεμελιώδες μερίστωμα επιδερμίδα πρωτογενές ξύλωμα-φλοίωμα φλοιώδες παρέγχυμα και εντεριώνη
Ζώνη επιμήκυνσης αύξηση του μεγέθους των κυττάρων: τα κύτταρα επιμηκύνονται μέχρι να καταλάβουν το τελικό τους μέγεθος περιοχή αντίδρασης της ρίζας σε ερεθίσματα μέσω μηχανισμών τροπισμών Η διαφορετική επιμήκυνση των δύο πλευρών της ρίζας της ζώνης επιμήκυνσης δίνει τη δυνατότητα στροφής του οργάνου προς το ερέθισμα
Η ζώνη των ριζικών τριχιδίων αυξάνει ημαντικά την ενεργό επιφάνεια του οργάνου έντονη ανάπτυξη ριζικών τριχιδίων τα οποία προέρχονται από ορισμένα επιδερμικά κύτταρα αύξηση απορροφητικής επιφάνειας της ρίζας μικρή διάρκεια ζωής (αρκετές ώρες έως λίγες μέρες)
Η ζώνη των ριζικών τριχιδίων αυξάνει ημαντικά την ενεργό επιφάνεια του οργάνου αυξημένη απορρόφηση ορισμένων μακροστοιχείων όπως P και Κ αύξηση απορροφητικής επιφάνειας της ρίζας αυξάνεται η ενεργός επιφάνεια της ρίζας ριζικά τριχίδια αποτελούν μέχρι και το 70% της συνολικής επιφάνειας των ριζών
Η ζώνη των ριζικών τριχιδίων αυξάνει ημαντικά την ενεργό επιφάνεια του οργάνου Έκταση του ριζικού συστήματος φυτού σίκαλης 4 μηνών % του συνόλου Ολική επιφάνεια των ριζών χωρίς τα 237 m 2 37% ριζικά τριχίδια Επιφάνεια ριζικών τριχιδίων 402 m 2 63% Μήκος ριζών χωρίς τα ριζικά τριχίδια 622km 5,5% Μήκος ριζικών τριχιδίων 10620 km 94,5%
Η ζώνη των ριζικών τριχιδίων αυξάνει σημαντικά την ενεργό επιφάνεια του οργάνου
Ριζικά τριχίδια
Η ζώνη διαφοροποίησης περιοχή στην οποία τα κύτταρα αποκτούν εξειδικευμένο ρόλο διαφοροποίηση των κυττάρων του αγωγού συστήματος της ρίζας Η περιοχή που διαφοροποιούνται οι ιστοί της ρίζας δεν είναι η ίδια για όλους τους ιστούς: κοντά στο ακρορρίζιο οι ηθμοσωλήνες, μακρύτερα τα αγγεία του ξύλου
Η ζώνη δημιουργίας των καταβολών και έκπτυξης των πλαγίων ριζών
Οι ιστοί της ρίζας σε εγκάρσια τομή παρουσιάζουν συγκεκριμένη διάταξη
Επιδερμίδα λεπτότοιχα στενά συνδεδεμένα κύτταρα δεν φέρουν εφυμενίδα & στόματα ριζικά τριχίδια
Φλοιώδες παρέγχυμα αμέσως εσωτερικά της επιδερμίδας καταλαμβάνει μεγάλη έκταση αποτελείται από πολυεδρικά κύτταρα με σχετικά μεγάλους μεσοκυττάριους χώρους
Φλοιώδες παρέγχυμα
εμπόδιο στην απώλεια νερού προς το έδαφος και στην είσοδο παθογόνων Φλοιώδες παρέγχυμα εξώτατη στρώση εσώτατη στρώση εξωδερμίδα εξωτερικά στρώματα του φλοιώδους παρεγχύματος που αποφελλώνονται μερικώς σε μερικά είδη ενδοδερμίδα κύτταρα με αποφελλωμένα τα κατ ακτίνα κυτταρικά τοιχώματα
Εξωδερμίδα
Ενδοδερμίδα
Ενδοδερμίδα
Ενδοδερμίδα χωρίς μεσοκυττάριους χώρους ταινία Caspary: εμπότιση με σουβερίνη στα αντικλινή πρωτογενή κυτταρικά τοιχώματα
Αποπλάστης μεσοκυττάριοι χώροι κυτταρικά τοιχώματα Συμπλάστης κύτταρα
Ενδοδερμίδα
Κεντρικός κύλινδρος περικύκλιο αγωγοί ιστοί εντεριώνη (σε ορισμένες περιπτώσεις)
Κεντρικός κύλινδρος περικύκλιο μεριστωματικά δικότυλα: 1 σειρά κυττάρων ρόλος 1. σχηματισμός καμβιακού δακτυλίου 2. σχηματισμός φελλογόνου καμβίου 3. σχηματισμός πλευρικών ριζών
Κεντρικός κύλινδρος
Κεντρικός κύλινδρος αγωγό σύστημα ακτινοειδής διάταξη ξυλώματος
Κεντρικός κύλινδρος
Η διάταξη ξύλου και ηθμού στο βλαστό άρα, ανάγκη μεταβατικής περιοχής
Η μεταβατική ζώνη η περιοχή της ρίζας κατά μήκος της οποίας συντελείται μεταβολή της δομής της από αυτή της πρωτογενούς ρίζας σε εκείνη του βλαστού ο ηθμός μετακινείται από τη θέση του πλησίον του ξύλου και καταλαμβάνει το εξωτερικό μέρος της ηθμαγγειώδους δεσμίδας
Δευτερογενής Ανάπτυξη τοξοειδείς ζώνες καμβίου μεταξύ φλοιώματος και ξυλώματος + καμβιακά κύτταρα από περικύκλιο (έναντι άκρων ακτίνων ξυλώματος)
Δευτερογενής Ανάπτυξη
Δευτερογενής Ανάπτυξη τοξοειδείς ζώνες καμβίου μεταξύ φλοιώματος και ξυλώματος + καμβιακά κύτταρα από περικύκλιο (έναντι άκρων ακτίνων ξυλώματος) συνεχής ταινία καμβίου (εσωτερικά του φλοιώματος και εξωτερικά του ξυλώματος) κυκλικό σχήμα
Δευτερογενής Ανάπτυξη
Δευτερογενής Ανάπτυξη
Δευτερογενής Ανάπτυξη
Δευτερογενής Ανάπτυξη αποβολή πρωτογενούς φλοιού περικύκλιο φελλογόνο κάμβιο περίδερμα
Δευτερογενής Ανάπτυξη
Εναέριες ρίζες Μεταμορφώσεις της ρίζας
Μεταμορφώσεις της ρίζας Στηρικτικές (αναρριχητικές) ρίζες
Μυζητήρες Μεταμορφώσεις της ρίζας οροβάγχη (λύκος) Κουσκούτα σε φυτό καρπουζιάς
Πνευματοφόρα Μεταμορφώσεις της ρίζας