ΓΡΙΒΑ ΗΛΙΑ ΓΑΣΡΕΝΣΕΡΟΛΟΓΟ

Δηλώνω ότι δεν έχω ςύγκρουςη ςυμφερόντων (conflict of interest)

ΑΥΑΛΗ ΦΡΗΗ ΣΩΝ ΔΙΑΘΕΡΜΙΩΝ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΗ ΗΛΕΚΣΡΟΦΕΙΡΟΤΡΓΙΚΗ ΣΗ ΓΑΣΡΕΝΣΕΡΟΛΟΓΙΑ ΒΑΙΚΕ ΑΡΦΕ ΣΗ ΗΛΕΚΣΡΟΦΕΙΡΟΤΡΓΙΚΗ

ΕΙΑΓΩΓΗ Η ηλεκτροχειρουργικό αναφϋρεται ςτη διατομό ό πόξη (αιμόςταςη) του ιςτού με τη χρόςη υψηλόσ ςυχνότητασ ηλεκτρικού ρεύματοσ. Η γνώςη των βαςικών αρχών του ηλεκτριςμού, τησ δρϊςη του ηλεκτρικού ρεύματοσ ςτουσ ιςτούσ, τησ λειτουργύασ των ςυςκευών απαιτεύται για την πρόληψη και διαχεύριςη των επιπλοκών κατϊ τη διϊρκεια των ηλεκτροχειρουργικών επεμβϊςεων.

ΟΡΙΜΟΙ- ΟΡΟΛΟΓΙΑ - Σο ηλεκτρικό ρεύμα: η κύνηςη των ηλεκτρονύων ςε ϋναν αγωγό. Σϊςη: η δύναμη που προκαλεύ την κύνηςη αυτό. ςυνεχϋσ ρεύμα (DC): η ροό των ηλεκτρονύων εύναι πϊντα προσ την ύδια κατεύθυνςη (π.χ. απλϋσ μπαταρύεσ). εναλλαςςόμενο ρεύμα (AC): η ροό αλλϊζει κατεύθυνςη περιοδικϊ (π.χ. πρύζα).

Κϊθε φορϊ που το AC ρεύμα αντιςτρϋφει την κατεύθυνςό του θεωρεύται ϋνασ κύκλοσ. υχνότητα εύναι ο αριθμόσ των κύκλων ανϊ δευτερόλεπτο και μετριϋται ςε Hertz (Hz). Σα ηλεκτροχειρουργικϊ ςυςτόματα (ESU) που χρηςιμοποιούνται ςτισ ενδοςκοπικϋσ μονϊδεσ μετατρϋπουν την ηλεκτρικό ςυχνότητα του δικτύου, η οπούα εύναι 50 ϋωσ 60 Hz, ςε πολύ υψηλότερεσ ςυχνότητεσ, 500.000 ϋωσ 3.000.000 Hz. Αυτό εύναι ςημαντικό για την ελαχιςτοπούηςη τησ διϋγερςησ των νεύρων και των μυών, η οπούα επιτυγχϊνεται μόνο όταν το ηλεκτρικό ρεύμα ϋχει ςυχνότητα πϊνω από 100.000 Hz.

ΦΕΗ ΔΙΕΓΕΡΗ ΜΤΩΝ- ΝΕΤΡΩΝ ΜΕ ΤΦΝΟΣΗΣΑ

Η ηλεκτροχειρουργικό τομόσ (cutting) επιτυγχϊνεται με υψηλό τϊςη (> 200 V) ρεύματοσ. Αυτό προκαλεύ ςτα κύτταρα ταχεύα αύξηςη τησ εςωτερικόσ τουσ θερμοκραςύασ, με αποτϋλεςμα το βραςμό του ενδοκυττϊριου ύδατοσ και τελικϊ την ϋκρηξη των κυττϊρων.

Η ηλεκτροχειρουργικό τομόσ (cutting)

Η ηλεκτροχειρουργικό αιμόςταςησ (coagulation) οφεύλεται ςτην εξϊτμιςη του νερού. Εφαρμόζεται κατϊ περιόδουσ και με ςταδιακό αύξηςη τησ θερμοκραςύασ κϊτω, όμωσ, από 100 0C. Η χαμηλό θερμοκραςύα προςτατεύει τα κύτταρα από τη ρόξη και τελικϊ προκαλεύ μετουςύωςη των ενδοκυττϊριων πρωτεώνών (πόξη).

Η ηλεκτροχειρουργικό αιμόςταςησ (coagulation)

Ηλεκτρικό κύκλωμα η ενϋργεια μπορεύ να μεταδοθεύ από την ESU μϋςω μονοπολικόσ ό διπολικόσ λειτουργύασ. Η κύρια διαφορϊ μεταξύ αυτών των δύο εύναι ότι, ςτη μονοπολικό, το ρεύμα διαπερνϊ τον αςθενό, για να ολοκληρωθεύ το κύκλωμα, ενώ ςτη διπολικό, διαπερνϊ μόνο τον ιςτό μεταξύ των δύο ηλεκτροδύων του οργϊνου.

Μονοπολικό χειρουργικό επϋμβαςη Η επενϋργεια ςτουσ ιςτούσ ςυντελεύται, ςχεδόν αποκλειςτικϊ, κοντϊ ςτο ηλεκτρόδιο, καθώσ η πυκνότητα του ρεύματοσ μειώνεται γρόγορα με την απόςταςη. Για να ολοκληρωθεύ το κύκλωμα, τα ηλεκτρόνια επιλϋγουν μύα «οδό» μικρόσ αντύςταςησ, για να επιςτρϋψουν ςε μια δεξαμενό ηλεκτρονύων, όπωσ το ϋδαφοσ. Αυτόν το ρόλο αναλαμβϊνει το ουδϋτερο ηλεκτρόδιο, το οπούο ςυνδϋεται με τον αςθενό ςε ςχετικϊ μικρό απόςταςη από τη χειρουργικό περιοχό

Μονοπολικό χειρουργικό επϋμβαςη

Διπολικό χειρουργικό επϋμβαςη ε χειρουργικό επϋμβαςη με διπολικό διαθερμύα, το ηλεκτρικό ρεύμα που δημιουργεύται ςτην ESU περιορύζεται ςτον ιςτό ανϊμεςα ςτα δύο ηλεκτρόδια του χειρουργικού εργαλεύου. Ξεχωριςτό ηλεκτρόδιο επιςτροφόσ για το ρεύμα εξόδου δεν απαιτεύται.

Διπολικό χειρουργικό επϋμβαςη

Πυκνότητα ηλεκτρικού ρεύματοσ Η ποςότητα του ηλεκτρικού ρεύματοσ ανϊ μονϊδα επιφϊνειασ ςτο ςημεύο τησ εφαρμογόσ ονομϊζεται πυκνότητα. Η πυκνότητα του ρεύματοσ εύναι χαμηλότερη ςτο ςημεύο του ουδϋτερου ηλεκτροδύου, επειδό η μεγαλύτερη επιφϊνεια του τελευταύου διαςκορπύζει τα ηλεκτρόνια

Πυκνότητα ηλεκτρικού ρεύματοσ Σο υψηλόσ ςυχνότητασ ρεύμα δε ρϋει προσ το ουδϋτερο ηλεκτρόδιο με ομοιόμορφη κατανομό. Παρατηρεύται ρεύμα μεγαλύτερησ πυκνότητασ ςτισ γωνύεσ και ςτισ πλευρϋσ που βρύςκονται πληςιϋςτερα ςτο ενεργό ηλεκτρόδιο. Ο ςωςτόσ προςανατολιςμόσ επιβϊλλει η μεγαλύτερη ςε μόκοσ πλευρϊ να βρύςκεται απϋναντι από το επεμβατικό πεδύο.

Κριτόρια απόδοςησ λειτουργύασ α) Crest Factor β) Power Efficiency Rating

Crest factor Ορύζεται ωσ το πηλύκο τησ μϋγιςτησ τιμόσ του ρεύματοσ ( Vmax ό Imax) προσ την ενεργό τιμό (Vrms ό Irms) του ρεύματοσ. CF = V max / VRMS Εύναι κριτόριο για την αποτελεςματικότητα τησ αιμόςταςησ

Crest factor 1,4 < CF < 3,5 Αιμόςταςη μικρό ό ανύπαρκτη και τομό αποτελεςματικό 3,5 < CF < 5 Αιμόςταςη μϋςη και τομό ελϊχιςτη CF > 5 Αιμόςταςη μϋγιςτη και τομό ςχεδόν ανύπαρκτη

Power Efficiency Rating Εύναι κριτόριο για την αποτελεςματικότητα τησ τομόσ. Προςδιορύζει το βαθμό ταύτιςησ τησ προεπιλεγμϋνησ τιμόσ ιςχύοσ ςε ςχϋςη με την πραγματικό τιμό τησ ιςχύοσ, που τελικϊ διοχετεύεται ςτουσ ιςτούσ μϋςω τησ ςυςκευόσ. Ιδανικό τιμό εύναι το 100.

Κυματομορφϋσ ρεύματοσ

ΦΡΟΝΟ-ΣΑΦΤΣΗΣΑ ΕΥΑΡΜΟΓΗ Αν η ταχύτητα τομόσ εύναι υψηλό, τότε το αιμοςτατικό αποτϋλεςμα εύναι ανεπαρκϋσ. Και το αντύςτροφο, αν η ταχύτητα τομόσ εύναι χαμηλό, τότε η αιμόςταςη εύναι ικανοποιητικό.

ΒΑΙΚΕ ΤΣΑΕΙ ΚΑΣΑ ΣΗ ΦΡΗΗ ΔΙΑΘΕΡΜΙΩΝ α) Μέτρα προςταςίασ για την αςφάλεια του αςθενούσ Η ηλεκτροχειρουργικό μονϊδα (ESU) θα πρϋπει να χρηςιμοποιεύται μόνο από ιατρικό προςωπικό μετϊ από κατϊλληλη εκπαύδευςη. Ελϋγξτε την ESU για ζημιϋσ, ςυμπεριλαμβανομϋνησ τησ μόνωςησ όλων των καλωδύων και ηλεκτροδύων, καθώσ και των προειδοποιητικών λυχνιών τησ διαθερμύασ, όπωσ επύςησ και των προειδοποιητικών όχων.

Η ESU θα πρϋπει να εύναι τοποθετημϋνη ςε ςταθερό ςημεύο. Δεν πρϋπει η γεννότρια να ϋχει υγραςύα ό να υπϊρχουν τοποθετημϋνα δοχεύα με υγρϊ πϊνω ς αυτό. Μη χρηςιμοποιεύτε φθαρμϋνα ό χαλαςμϋνα ηλεκτρόδια, λαβύδεσ ό ψαλύδια. Μην επιςκευϊζετε ενεργϊ ηλεκτρόδια, λαβύδεσ ό ψαλύδια. Μη χρηςιμοποιεύτε την ESU παρουςύα εύφλεκτων υλικών ό ουςιών (π.χ. αλκοόλησ).

Ο αςθενόσ πρϋπει να εύναι μονωμϋνοσ ϋναντι όλων των ηλεκτρικϊ αγώγιμων αντικειμϋνων. Βεβαιωθεύτε ότι ο αςθενόσ δεν ϋρχεται ςε επαφό με μεταλλικϊ μϋρη τα οπούα δεν εύναι μονωμϋνα από το ϋδαφοσ. Σοποθετόςτε τον αςθενό ςε ςτεγνό, μονωτικό ςτρώμα.

τουσ αςθενεύσ με βηματοδότη ό απινιδωτό (όλων των τύπων) απαιτεύται η ςυμβουλό των ειδικών πριν από την ενδοςκόπηςη, γιατύ πρϋπει να γνωρύζουμε τόςο τη ςυχνότητα τησ λειτουργύασ του βηματοδότη ό του απινιδωτό, όςο και τη ςυχνότητα λειτουργύασ τησ διαθερμύασ. υνιςτϊται μόνιμη ηλεκτροκαρδιογραφικό παρακολούθηςη ςε αυτούσ τουσ αςθενεύσ, κατϊ τη διϊρκεια τησ χρόςησ τησ διαθερμύασ. Η χρήςη διπολικήσ διαθερμίασ μπορεί να ελαχιςτοποιήςει την πιθανότητα επιπλοκών. Εϊν, όμωσ, χρηςιμοποιεύται μονοπολικό ηλεκτροχειρουργικό μονϊδα, τότε πρϋπει να τοποθετεύται το ουδϋτερο ηλεκτρόδιο όςο το δυνατόν πιο κοντϊ ςτο ενεργό ηλεκτρόδιο. Άμεςη επαφό του ουδϋτερου ηλεκτροδύου με την εμφυτευμϋνη ςυςκευό ό και τα ηλεκτρόδιϊ τησ πρϋπει να αποφεύγεται

Πριν από την ενεργοπούηςη τησ ESU, οι ρυθμύςεισ θα πρϋπει να επανελϋγχονται και να γύνεται προφορικό επιβεβαύωςη μεταξύ του ενδοςκόπου και του βοηθού. Αν δεν απαιτεύται χρόςη ηλεκτρικού ρεύματοσ, κρατόςτε το πόδι μακριϊ από τον ποδοδιακόπτη, για να αποτρϋψετε πιθανό πϊτημϊ του, ό αποςυνδϋςτε το ηλεκτρόδιο από την ESU. Αν δεν επαρκεύ το ρεύμα εξόδου, ςταματόςτε τη διαδικαςύα αμϋςωσ. Δυςλειτουργύεσ θα μπορούςαν να προκύψουν ωσ αποτϋλεςμα διαρροόσ ηλεκτρικού ρεύματοσ από τα ηλεκτρόδια, την ESU, ό από κατεςτραμμϋνη μόνωςη του ενδοςκοπύου και μπορούν να προκαλϋςουν ςτο χρόςτη και / ό ςτον αςθενό εγκαύματα.

β) Μέτρα προςταςίασ για την αςφάλεια του προςωπικού Αποφεύγετε την επαφό με το ουδϋτερο ηλεκτρόδιο. Κατϊ την εφαρμογό ηλεκτρικού ρεύματοσ, όλοι φορούν γϊντια. Αν χρειαςτεί να αγγίξετε τη ςυςκευή ή το ςώμα του αςθενούσ, αυτό να γίνει με το ςύνολο τησ παλάμησ και όχι με ένα μόνο δάκτυλο. Ο ηλεκτροχειρουργικόσ εξοπλιςμόσ πρϋπει να ςυνδϋεται ςε ςειρϊ με τον ενδοςκοπικό «πύργο», για την ελαχιςτοπούηςη των παρεμβολών με τα βιντεοενδοςκόπια. Ο καπνόσ που παρϊγεται κατϊ τη διϊρκεια ηλεκτροχειρουργικών πρϊξεων μπορεύ να εύναι ενοχλητικόσ και δυνητικϊ επιβλαβόσ για το προςωπικό. Καλό εύναι, λοιπόν, να χρηςιμοποιούνται χειρουργικϋσ μϊςκεσ και να υπϊρχει επαρκόσ αεριςμόσ του χώρου.

γ) Ουδέτερα ηλεκτρόδια Σο ουδϋτερο ηλεκτρόδιο πρϋπει να εφαρμόζεται μόνο επϊνω ςτο ςώμα του αςθενούσ. Ουδϋτερα ηλεκτρόδια μιασ χρόςησ δεν πρϋπει να επαναχρηςιμοποιούνται. Ελϋγξτε την ημερομηνύα λόξησ (αν χρηςιμοποιούνται ληγμϋνεσ πλϊκεσ, η κόλλα μπορεύ να αποτύχει να διατηρόςει επαφό με το δϋρμα του αςθενούσ και να προκαλϋςει εγκαύματα). Ελϋγξτε την πλϊκα του αςθενούσ για οποιαδόποτε ζημιϊ, τροποπούηςη ό αιχμηρϋσ ακμϋσ.

Σο ουδϋτερο ηλεκτρόδιο δεν πρϋπει να εφαρμόζεται ςε οριςμϋνεσ περιοχϋσ, οςτικέσ προεξοχέσ, μεταλλικά μοςχεύματα ή προθέςεισ, πτυχέσ του δέρματοσ, ςε περιοχέσ με ουλώδη ιςτό, τριχωτά μέρη, ςε κάθε μορφή αποχρωματιςμού του δέρματοσ, τραυματιςμού, ςε άκρα με περιοριςμένη παροχή αίματοσ, ςε περιοχέσ που γειτνιάζουν με ηλεκτρόδια ΗΚΓ ή ςε περιοχέσ πίεςησ. Σο ουδϋτερο ηλεκτρόδιο θα πρϋπει να εφαρμόζεται ςε καλϊ αιματούμενο μυώκό ιςτό. Σο δϋρμα θα πρϋπει να εύναι καθαρό, ςτεγνό και απαλλαγμϋνο από τρύχεσ. Η επικϊλυψη πρϋπει να αποφεύγεται. Ουδϋτερα ηλεκτρόδια που ϋχουν μόλισ αφαιρεθεύ από τον αςθενό, πρϋπει να αντικαταςταθούν από νϋα.

δ) Ειδικέσ καταςτάςεισ: πολυποδεκτομή ή EMR Προςαρμόςτε τισ ρυθμύςεισ ςτισ ιδιαύτερεσ ςυνθόκεσ (π.χ. ρυθμύςτε τη διαθερμύα ςε χαμηλό ιςχύ για το λεπτό ϋντερο ό το τυφλό). Αν ο βρόχοσ πολυποδεκτομόσ εγκλωβιςτεύ μϋςα ςε πολύποδα, αυξόςτε την ιςχύ τησ κοπόσ. Μην αγγύζετε με το βρόχο πολυποδεκτομόσ, μεταλλικϊ μϋρη, όπωσ αιμοςτατικϊ κλιπ κατϊ την εφαρμογό ηλεκτρικού ρεύματοσ. Μην αγγύζετε το ενδοςκόπιο με τα μεταλλικϊ μϋρη των εργαλεύων ενδοθεραπεύασ (θερμολαβύδα, βρόχουσ πολυποδεκτομόσ κλπ). Προςϋξτε ο βρόχοσ να μην αγγύζει το απϋναντι από τη βλϊβη τούχωμα. Αποφύγετε τη θερμοπηξύα των βαθύτερων μυώκών ςτοιβϊδων (κύνδυνοσ για καθυςτερημϋνη διϊτρηςη).

ασ ευχαριςτώ για την προςοχό ςασ www.esge.com/esge-guideline.html