ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΩΝ ΦΛΕΒΙΚΩΝ ΚΑΘΕΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΕΤΗΡΩΝ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ FLUSHING & LOCKING ΚΑΘΕΤΗΡΩΝ ΟΜΑΔΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΘΑΝΑΣΑ ΓΕΩΡΓΙΑ, Υπεύθυνη Γραφείου Πρόληψης και Αγωγής Υγείας ΝΟΥΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, Υπεύθυνος Νοσηλευτής ΜΤΝ ΠΑΥΛΑΤΟΥ ΝΙΚΗ, Υπεύθυνη Χειρουργικής Νοσηλευτικής Ειδικότητας ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, Υπεύθυνη Ογκολογικού Ιατρείου ΡΑΧΙΩΤΗ ΘΕΟΔΩΡΑ, Προϊσταμένη Γ Παθολογικής Κλινικής ΕΚΓΚΡΙΣΗΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ ΣΥΝ.24/28-09-2016 Θ. 67 Ο 11 ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΚΡΩΝΥΜΙΑ FLUSHING: Αναρρόφηση ή/και έκπλυση του αυλού του καθετήρα με φυσιολογικό ορό, με σκοπό την παρεμπόδιση σχηματισμού θρόμβου ή την προώθηση του καθώς και την αποφυγή ανάμιξης μη συμβατών φαρμακευτικών ουσιών, σκευασμάτων, διαλυμάτων. ΤΕΧΝΙΚΗ FLUSHING: Δυναμική τεχνική έκπλυσης, με τη μέθοδο εναλλαγής διακοπής ώθησης. LOCKING: Πλήρωση του αυλού του καθετήρα με φυσιολογικό ορό ή ηπαρινούχο διάλυμα με σκοπό την διατήρηση της βατότητας του καθετήρα και την αποφυγή παλινδρόμησης αίματος. ΤΕΧΝΙΚΗ LOCKING: Τεχνική άσκησης θετικής πίεσης κρατώντας το έμβολο της σύριγγας σταθερό και πιεσμένο κατά την αφαίρεση της σύριγγας. ΠΦΚ: Περιφερικός Φλεβικός Καθετήρας ΚΦΚ: Κεντρικός Φλεβικός Καθετήρας (όλοι οι τύποι όπως ΚΦΚ με υποδόριο τούνελ π.χ. Hickman, Υποκλείδιοι καθετήρες, Σφαγιτιδικοί καθετήρες και ενταφιασμένοι ΚΦΚ όπως π.χ Port-a-Cath)
ΒΗΜΑΤΑ FLUSHING & LOCKING ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΥ ΦΛΕΒΙΚΟΥ Α. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 1. Συγκέντρωση υλικού που περιλαμβάνει: a. Σύριγγα 10ml b. Αποστειρωμένες γάζες c. Αλκοολικό διάλυμα 70% d. Φύσιγγα N/S 0,9% 10ml e. Αποστειρωμένο πώμα συνδετικού ΠΦΚ f. Γάντια μιας χρήσης 2. Πλύσιμο Αντισηψία χεριών 3. Ενημέρωση ασθενή για την παρέμβαση ΠΡΟΣΟΧΗ! Η διατήρηση βατότητας ΠΦΚ γίνεται ΜΟΝΟ με N/S 0,9% και αυστηρά με σύριγγα των 10ml \ Β. Εκτίμηση σημείου ΠΦΚ για παρουσία επιπλοκών (ΒΛ. πρωτόκολλο Νο 2) Γ1. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ FLUSH (έκπλυση ΠΦΚ): Γίνεται ενδιάμεσα των IVχορηγήσεων ορρών/φαρμάκων/ αίματος και παραγώγων από τον ΠΦΚ 1. Εφαρμογή γαντιών μίας χρήσης 2. Αποσύνδεση προηγούμενης IV έγχυσης 3. Αντισηψία σημείου σύνδεσης ΠΦΚ με αποστειρωμένη γάζα με 70%αλκοόλη (αναμονή για 15sec) 4. Flushing με 5έως 8ml N/S0.9% 5. Σύνδεση και χορήγηση επόμενης IV έγχυσης Ή αν δεν συνεχίσουμε με ΙV έγχυση 6. Locking σύμφωνα με την παρέμβαση που περιγράφεται δίπλα Γ2. Παρέμβαση Lock (διατήρηση βατότητας ΠΦΚ):ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΠΟΥ ΚΛΕΙΝΕΤΑΙ Ο ΠΦΚ ΚΑΙ ΑΝ ΔΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΠΦΚ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΕ 8 ΩΡΕΣ 1. Εφαρμογή γαντιών μίας χρήσης 2. Αφαίρεση και απόρριψη πώματος συνδετικού ΠΦΚ 3. Απολύμανση του σημείου σύνδεσης ΠΦΚ με αποστειρωμένη εμποτισμένη με αλκοόλη 70% γάζα (αναμονή για 15sec ) 4. Locking με 3ml έως 5ml N/S 0.9% (σε σύριγγα των 10ml) a. Σε περίπτωση που ο ΠΦΚ είναι συνδεδεμένος με μακριά προέκταση το Locking γίνεται με 10ml N/S 0,9% b. Ο κανόνας όγκου Locking είναι η χωρητικότητα του ΠΦΚ και των συνδετικών Χ2 5. Τοποθέτηση νέου πώματος συνδετικού ΠΦΚ Δ. Ολοκλήρωση παρέμβασης 1. Απόρριψη οξύαιχμων και απορριμμάτων (βλ. πρωτόκολλο Νο3) 2. Αφαίρεση και απόρριψη γαντιών 3. Πλύσιμο χεριών 4. Καταγραφή παρέμβασης Locking (όταν ο ΠΦΚ δεν είναι σε συστηματική χρήση) στο δελτίο νοσηλείας ασθενή ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1.Peripheral Intravenous catheter guidelines, Dpt of Health Queensland, Jan 2015 2.Peripheral Intravenous Cannula Insertion and Post Insertion Care in Adult Ptns, Ministry of Health Sydney, Dec 2013 3. Εγχειρίδιο πρωτοκόλλων Γ.Ν.Ν. Ιωνίας Κωνσταντινοπούλειο «Διασφάλιση βατότητας περιφερικής γραμμής»2015.
ΕΝΤΥΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΛΙΣΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ FLUSHING ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΥ ΦΛΕΒΙΚΟΥ ΚΑΘΕΤΗΡΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 11 A ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1.Συγκέντρωση υλικών 2. Υγιεινή χεριών- Χρήση γαντιών μιας χρήσης 3. Ενημέρωση του ασθενή 4. Αποσύνδεση προηγούμενης IV έγχυσης 5. Αντισηψία σημείου σύνδεσης ΠΦΚ 6. Τεχνική Flushing 7. Χορήγηση IV έγχυσης 8. Locking 9.Απορριψη οξύαιχμων & απόρριψη γαντιών 10. Πλύσιμο χεριών 11. Καταγραφή Νοσηλευτικής Πράξης
ΕΚΠΛΥΣΗ ΚΑΙ ΗΠΑΡΙΝΙΣΜΟΣ ΚΦΚ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Α. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 1. Συγκέντρωση υλικού που περιλαμβάνει: a. Αλκοολικό διάλυμα 70% ή διάλυμα χλωρεξιδίνης 2% b. Αποστειρωμένες γάζες c. Αυτοκόλλητες γάζες d. Αποστειρωμένα γάντια και γάντια μιας χρήσης e. Σύριγγες των 10ml και των 20ml f. Πώματα καθετήρα μίας χρήσης g. Φύσιγγα N/S 0,9% των 10ml 2. Πλύσιμο Αντισηψία χεριών 3. Ενημέρωση ασθενή για την παρέμβαση Β. Εκτίμηση σημείου ΚΦΚ για παρουσία επιπλοκών (ΒΛ. πρωτόκολλο Νο 1) Γ1. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ FLUSH (έκπλυση ΚΦΚ): Γίνεται ενδιάμεσα των IVχορηγήσεων ορρών/φαρμάκων/ αίματος και παραγώγων από τον ΚΦΚ 1. Εφαρμογή γαντιών μίας χρήσης και αφαίρεση επιθέματος καθετήρα 2. Εφαρμογή αποστειρωμένων γαντιών 3. Αντισηψία σημείου εισόδου καθετήρα με αλκοόλη 70% 4. Αντισηψία των σκελών του καθετήρα με διάλυμα χλωρεξιδίνης 2% 5. Αφαίρεση και απόρριψη πωμάτων άκρων καθετήρα 6. Έλεγχος βατότητας με αναρρόφηση 10 ή 20 ml και απόρριψη σύριγγας αναρρόφησης 7. Έκπλυση αυλών καθετήρα με 20ml N/S0,9% με την τεχνική ώθησης διακοπής με άσκηση θετικής πίεσης στο τέλος (ΠΟΤΕ ΒΙΑΙΑ) 8. Εφαρμογή παρέμβασης Locking εφόσον δεν συνεχίσει άλλη χορήγηση Γ2. Παρέμβαση Locking (διατήρηση βατότητας ΚΦΚ):Για ΚΦΚ με υποδόριο τούνελ γίνεται κάθε 1-2 εβδομάδες Για ενταφιασμένους ΚΦΚ γίνεται κάθε ένα μήνα 1. Εφαρμογή γαντιών μιας χρήσης και αφαίρεση επιθέματος καθετήρα 2. Εφαρμογή αποστειρωμένων γαντιών 3. Έκπλυση των σκελών του καθετήρα με 20ml N/S 0,9% 4. Ηπαρινισμός των σκελών του καθετήρα με διάλυμα ηπαρίνης 5ml διάλυμα /50IU ηπαρίνη για Hickman & ΚΦΚ με υποδόριο τούνελ και5ml διάλυμα /500IU ηπαρίνη για ενταφιασμένους ΚΦΚ 5. Εφαρμογή πωμάτων με άσηπτη τεχνική 6. Ακινητοποίηση του καθετήρα με αυτοκόλλητες γάζες Εκπαίδευση ασθενή και οικείων του για αποφυγή και αντιμετώπιση επιπλοκών από τον καθετήρα Δ. Ολοκλήρωση παρέμβασης 5. Απόρριψη οξύαιχμων και απορριμμάτων (βλ. πρωτόκολλο Νο3) 6. Αφαίρεση και απόρριψη γαντιών 7. Πλύσιμο χεριών 8. Καταγραφή παρέμβασης στο δελτίο ασθενή ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1.Rolls, K & Currey, J 2007, Nursing Care of Central Venous Catheters in Adult Intensive Care, NSW Health Statewide Guidelines for Intensive Care, NSW Intensive Care Coordination and Monitoring Unit (ICCMU), viewed 14 September 2012, 2.O Grady, NP, Alexander, M, Burns, LA, Dellinger, P, Garland, J, Heard, SO, Lipsett, PA, Masur, H, Mermel, LA, Pearson, ML, Raad, II, Randolph, A, Rupp, ME, Saint, S & the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee (HIPAC) 2011, Guidelines for the Prevention of Intravascular Catheter-Related Infections, CDC, viewed 14 September 2012 3.Encyclopedia of Nursing & Allied Health 2002, Central Catheter Maintenance, enotes, viwed 15 September 2012,
ΕΝΤΥΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΛΙΣΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ FLUSHING / ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΦΛΕΒΙΚΟΥ ΚΑΘΕΤΗΡΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 11Β ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1.Συγκέντρωση υλικών 2. Υγιεινή χεριών 3. Ενημέρωση του ασθενή 4. Εφαρμογή γαντιών μιας χρήσης & αφαίρεση επιθεμάτων καθετήρα 5. Εφαρμογή αποστειρωμένων γαντιών 6. Αντισηψία σημείου εισόδου ΚΦΚ 7. Αντισηψία σκελών ΚΦΚ. Αφαίρεση και απόρριψη πωμάτων 8. Έλεγχος Βατότητας 9. Έκπλυση αυλών (σε Flushing) & σκελών καθετήρα. 10. Locking πριν και μετά 11. Ακινητοποίηση καθετήρα 12. Απόρριψη οξύαιχμων και γαντιών 13. Πλύσιμο χεριών 14. Καταγραφή Νοσηλευτικής Πράξης
ΒΗΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΘΕΤΗΡΑ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ Α. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 1. Συγκέντρωση υλικού που περιλαμβάνει: a. Αλκοολικό διάλυμα 70% ή διάλυμα χλωρεξιδίνης 2% b. Αποστειρωμένες γάζες c. Αυτοκόλλητες γάζες d. Αποστειρωμένα γάντια e. Γάντια μιας χρήσης ΠΡΟΣΟΧΗ! Η χρήση του καθετήρα f. Σύριγγες των 10ml και των 20ml αιμοκάθαρσης ΔΕΝ g. Πώματα καθετήρα μίας χρήσης h. Αποστειρωμένο σχιστό πεδίο ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ για άλλη χρήση 2. Πλύσιμο Αντισηψία χεριών 3. Ενημέρωση ασθενή για την παρέμβαση 4. Εφαρμογή μάσκας προσώπου μιας χρήσης από νοσηλευτή και ασθενή Β. Εκτίμηση σημείου ΚΦΚ για παρουσία επιπλοκών (ΒΛ. πρωτόκολλο Νο 1) Γ1. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1. Εφαρμογή γαντιών μίας χρήσης και αφαίρεση επιθέματος καθετήρα αιμοκάθαρσης 2. Εφαρμογή αποστειρωμένων γαντιών 3. Αντισηψία σημείου εισόδου καθετήρα με κυκλικές φυγόκεντρες κινήσεις με διάλυμα χλωρεξιδίνης 2% 4. Τοποθέτηση αποστειρωμένου πεδίου 5. Αντισηψία των σκελών του καθετήρα με αλκοολικό διάλυμα 70% 6. Αφαίρεση και απόρριψη πωμάτων άκρων καθετήρα 7. Έλεγχος βατότητας με αναρρόφηση 10 ή 20 ml και απόρριψη σύριγγας αναρρόφησης 8. Έκπλυση αυλών καθετήρα με 20ml N/S0,9% με την τεχνική ώθησης διακοπής (ΠΟΤΕ ΒΙΑΙΑ) Γ2. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1. Εφαρμογή αποστειρωμένων γαντιών 2. Εκπλυση των σκελών του καθετήρα με 20ml N/S 0,9% 3. Ηπαρινισμός των σκελών του καθετήρα με διάλυμα ηπαρίνης 5000IU /ml (όγκος ίδιος με τον όγκο του κάθε αυλού του καθετήρα) 4. Εφαρμογή πωμάτων με άσηπτη τεχνική 5. Ακινητοποίηση του καθετήρα με αυτοκόλλητες γάζες 6. Εκπαίδευση ασθενή και οικείων του για αποφυγή και αντιμετώπιση επιπλοκών από τον καθετήρα Δ. Ολοκλήρωση παρέμβασης 1. Απόρριψη οξύαιχμων και απορριμμάτων (βλ. πρωτόκολλο Νο3) 2. Αφαίρεση και απόρριψη γαντιών 3. Πλύσιμο χεριών 4. Καταγραφή παρέμβασης στο δελτίο αιμοκάθαρσης ασθενή ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1National Kidney Foundation. KDOQI Clinical Practice Guidelines and Clinical Practice Recommendations for 2006 Updates: Hemodialysis Adequacy, Peritoneal Dialysis Adequacy and Vascular Access. Am J Kidney Dis 2006 2.Diagnosis prevention and treatment of central venus catheters infections in Hemodialysis,Vanholder et al. NDT plus 2010 3.https://www.health.qld.gov.au/guidelines 4.Εισαγωγή και φροντίδα κεντρικών καθετήρων σε ενήλικες και παιδιά, ΕΚΠΑ,2015
ΕΝΤΥΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΛΙΣΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΘΕΤΗΡΑ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 11 Γ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1.Συγκέντρωση υλικών 2. Ενημέρωση του ασθενή 3. Υγιεινή χεριών 4.Χρήση γαντιών μιας Χρήσης, αφαίρεση επιθεμάτων 5. Εφαρμογή αποστειρωμένων γαντιών 6. Αντισηψία σημείου εισόδου ΚΦΚ & τοποθέτηση πεδίου 7. Αντισηψία σκελών ΚΦΚ. Αφαίρεση /απόρριψη πωμάτων 8. Έλεγχος Βατότητας 9. Έκπλυση αυλών & σκελών ΠΡΙΝ & ΜΕΤΑ Συνεδρίας 10. Ηπαρινισμός αυλών και σκελών META Συνεδρία 11. Εφαρμογή νέων πωμάτων 12. Ακινητοποίηση καθετήρα 13. Πλύσιμο χεριών 14. Καταγραφή Νοσηλευτικής Πράξης 15. Εκπαίδευση ασθενών και οικείων