ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014-2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΚΩΔΙΚΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ: 17448 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Νεοελληνική Γλώσσα Β Λυκείου ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Κατσικογιώργου Ειρήνη Θέματα Α. Στο κείμενο καταγράφονται τα χαρακτηριστικά του δημοσιογραφικού λόγου: 1 η παράγραφος: Η ποικιλομορφία του δημοσιογραφικού λόγου εξαιτίας των κοινωνικών νοημάτων και η διαμόρφωση του ελληνικού λόγου μέσω και της παράθεσης αντιθετικών εννοιών. 2 η παράγραφος: Μέσο έκφρασης νέων όρων και δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό της νεοελληνικής γλώσσας. 3 η παράγραφος: Στοιχεία που εντοπίζεται η προφορικότητα στον δημοσιογραφικό λόγο, σε αντιπαράθεση με το γραπτό λόγο, όπου κυριαρχεί η αυστηρή οργάνωση, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων ειδών λόγου. 4 η παράγραφος: Χαρακτηριστικά του ειδησεογραφικού λόγου το απλό ύφος με αυστηρή οργάνωση που προσιδιάζει σε κείμενο γραπτού λόγου. 5 η παράγραφος: Η εναλλαγή της ιδεολογικής και επιστημονικής μορφής του δημοσιογραφικού λόγου με στόχο την εύκολη αποδοχή του μηνύματος από το δέκτη και η χρήση νέων γλωσσικών εννοιών. Β1. Ο δημοσιογραφικός λόγος εκφράζει ποικίλα νοήματα,καθώς διαμορφώνεται από διαφορετικές κοινωνικές συνθήκες.έτσι,σύμφωνα με το συντάκτη του κειμένου, σήμερα αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο του δημόσιου λόγου και μέσα από αυτόν διαμορφώνονται συνειδήσεις και κατευθύνεται ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων.μέσω του ειδησεογραφικού αυτού λόγου οι άνθρωποι ενημερώνονται, εξελίσσουν τη σκέψη και το λόγο τους και διαμορφώνουν ιδεολογία.είναι το βασικό σημείο όπου αντιπαρατίθενται έννοιες με δυναμική και αποκαλύπτονται οι ακραίες μορφές επικοινωνίας που περιέχουν το ψέμα και την αλήθεια.με αυτόν τον τρόπο η ελληνική γλώσσα πραγματώνεται και ολοκληρώνεται από τη χρήση του σύγχρονου δημοσιογραφικού λόγου. Β2α-β.Η τρίτη παράγραφος του κειμένου αναπτύσσεται με: Παραδείγματα: σε όλη την παράγραφο παρατίθενται παραδείγματα που καταγράφουν τα χαρακτηριστικά του προφορικού και γραπτού ειδησεογραφικού λόγου. Σύγκριση-αντίθεση: ο προφορικός λόγος έρχεται σε αντίθεση με τα στοιχεία του γραπτού λόγου.χαρακτηριστική είναι η χρήση της διαρθρωτικής λέξης αντίθετα, που δηλώνει αντίθεση. Αίτιο- αποτέλεσμα: τα χαρακτηριστικά του προφορικού και γραπτού λόγου αποτελούν το αίτιο για τη δημιουργία νέων ειδών λόγου, που παρατίθεται ως αποτέλεσμα(στο πλαίσιο αυτό έχουν δημιουργηθεί νέα υποείδη λόγου...), καθώς τα στοιχεία του δημοσιογραφικού λόγου διαπλέκονται.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014 Γ1. Είναι γεγονός ότι ο δημοσιογραφικός λόγος αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της ελληνικής γλώσσας.μέσω του ειδησεογραφικού κειμένου ο άνθρωπος δέχεται σημαντικό πληροφοριακό φορτίο,αφού παρέχεται ενημέρωση με ποικίλους τρόπους.έτσι, γνωστοποιείται στο ευρύ κοινό η πληροφορία με στόχο την προβολή αντικειμενικών ειδήσεων.στοιχεία αυτής της ενημέρωσης αποτελούν η σαφήνεια και η αμεροληψία που προάγονται ώστε ο δέκτης να προσλάβει το μήνυμα αντικειμενικά και να κατανοήσει εις βάθος την πληροφορία.η ελληνική γλώσσα οφείλει να αναδεικνύει τα στοιχεία του ειδησεογραφικού λόγου, καθώς μέσα από αυτόν μπορεί να δημιουργήσει νέες γλωσσικές μορφές. Γ2. α. Η λέξη γεννιέται χρησιμοποιείται μεταφορικά/συνυποδηλωτικά, καθώς αναφέρεται στο δημοσιογραφικό λόγο, ο οποίος δεν μπορεί να πραγματώσει αυτή τη λειτουργία. Γ2.β. Το μίσος στην κοινωνία γεννιέται μέσα από την ανάδειξη και την ενίσχυση των ρατσιστικών διαθέσεων. (μεταφορά) Κάθε παιδί που γεννιέται πρέπει να έχει δίπλα του τους γονείς του. (κυριολεξία)
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014-2015 ΜΑΘΗΜΑ: Νεοελληνική γλώσσα Β Λυκείου ΚΩΔΙΚΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ: 17449 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Κατσικογιώργου Ειρήνη Θέματα Α. Στο κείμενο καταγράφονται τα χαρακτηριστικά του δημοσιογραφικού λόγου: 1 η παράγραφος: Η ποικιλομορφία του δημοσιογραφικού λόγου εξαιτίας των κοινωνικών νοημάτων και η διαμόρφωση του ελληνικού λόγου μέσω και της παράθεσης αντιθετικών εννοιών. 2 η παράγραφος: Μέσο έκφρασης νέων όρων και δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό της νεοελληνικής γλώσσας. 3 η παράγραφος: Στοιχεία που εντοπίζεται η προφορικότητα στον δημοσιογραφικό λόγο, σε αντιπαράθεση με το γραπτό λόγο, όπου κυριαρχεί η αυστηρή οργάνωση, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων ειδών λόγου. 4 η παράγραφος: Χαρακτηριστικά του ειδησεογραφικού λόγου το απλό ύφος με αυστηρή οργάνωση που προσιδιάζει σε κείμενο γραπτού λόγου. 5 η παράγραφος: Η εναλλαγή της ιδεολογικής και επιστημονικής μορφής του δημοσιογραφικού λόγου με στόχο την εύκολη αποδοχή του μηνύματος από το δέκτη και η χρήση νέων γλωσσικών εννοιών. Β1.Ο δημοσιογραφικός λόγος αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ελληνικής γλώσσας, σύμφωνα με το συγγραφέα, καθώς πραγματώνεται μέσα από ποικιλία νοημάτων. Έτσι, αποτελεί το χώρο όπου νέοι όροι διαμορφώνονται σε όλους τους τομείς, όπως στον επιστημονικό, καλλιτεχνικό και οικονομικό. Οι νέες ανθρώπινες δραστηριότητες εκφράζονται μέσα από ένα καινούριο λεξιλόγιο που εμπλουτίζει τη νεοελληνική γλώσσα. Εκφράσεις που μέχρι τώρα ήταν άγνωστες γίνονται ευρέως γνωστές και αποδεκτές από το ευρύ κοινό και νέες μορφές συντακτικού διαμορφώνονται. Τελικά, ένας καινούριος τρόπος γραφής που προάγεται μέσω του δημοσιογραφικού λόγου εμπλουτίζει τη νεοελληνική γλώσσα. Β2.α Στην τελευταία παράγραφο η συνοχή επιτυγχάνεται με τις διαρθρωτικές λέξεις επίσης και τέλος. Β2.β Η λέξη επίσης δηλώνει προσθήκη/συμπλήρωση νοήματος Η λέξη τέλος δηλώνει χρονική σχέση. Γ1. Η σύγχρονη κοινωνία έχει ανάγκη την αντικειμενική δημοσιογραφία, μέσω της οποίας ο άνθρωπος μπορεί να ενημερωθεί σφαιρικά και να διαμορφώσει κριτική άποψη.ο λόγος που χρησιμοποιείται για να καταγράψει την είδηση οφείλει να αποτελεί υπόδειγμα γραφής, που χαρακτηρίζεται από σαφήνεια και ειλικρίνεια. Ακόμη, δεν πρέπει να απουσιάζουν οι επιστημονικοί όροι που θα επεξηγήσουν τα ειδησεογραφικά στοιχεία, αλλά και άλλοι, μέσω των οποίων εκφράζεται η επικαιρότητα. Έτσι, το ειδησεογραφικό κείμενο μπορεί να προάγει τη γλώσσα και να πληροφορήσει αντικειμενικά τον δέκτη του μηνύματος.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014 Γ2.α. Ο «δημοσιογραφικός λόγος» μπαίνει σε εισαγωγικά γιατί αποτελεί όρο/ορολογία. Επίσης, το ρήμα «καταναλώνει»χρησιμοποιείται με την αλληγορική σημασία του μέσα στο γλωσσικό περιβάλλον και προσλαμβάνεται από το δέκτη με τη συγκινησιακή λειτουργία.έτσι προκαλείται αισθητική απόλαυση και πολυδιάστατη προσέγγιση του νοήματος. Γ2.β. Ο άνθρωπος καθημερινά καταναλώνει ενέργεια και φαιά ουσία προκειμένου να ασχοληθεί με δευτερεύοντα στοιχεία που του αφαιρούν πολύτιμο χρόνο από την καθημερινότητά του.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014-2015 ΜΑΘΗΜΑ: Νεοελληνική γλώσσα Β Λυκείου ΚΩΔΙΚΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ: 17450 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Κατσικογιώργου Ειρήνη Θέματα Α. Στο κείμενο καταγράφονται τα χαρακτηριστικά του δημοσιογραφικού λόγου: 1 η παράγραφος: Η ποικιλομορφία του δημοσιογραφικού λόγου εξαιτίας των κοινωνικών νοημάτων και η διαμόρφωση του ελληνικού λόγου μέσω και της παράθεσης αντιθετικών εννοιών. 2 η παράγραφος: Μέσο έκφρασης νέων όρων και δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό της νεοελληνικής γλώσσας. 3 η παράγραφος: Στοιχεία που εντοπίζεται η προφορικότητα στον δημοσιογραφικό λόγο, σε αντιπαράθεση με το γραπτό λόγο, όπου κυριαρχεί η αυστηρή οργάνωση, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων ειδών λόγου. 4 η παράγραφος: Χαρακτηριστικά του ειδησεογραφικού λόγου το απλό ύφος με αυστηρή οργάνωση που προσιδιάζει σε κείμενο γραπτού λόγου. 5 η παράγραφος: Η εναλλαγή της ιδεολογικής και επιστημονικής μορφής του δημοσιογραφικού λόγου με στόχο την εύκολη αποδοχή του μηνύματος από το δέκτη και η χρήση νέων γλωσσικών εννοιών. Β1.Σύμφωνα με το κείμενο, ο δημοσιογραφικός λόγος έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που εντοπίζονται στον προφορικό λόγο. Αρχικά, είναι εμφανής η χρήση καθημερινού λεξιλογίου. Ακόμη, στοιχεία παραγλωσσικού και εξωγλωσσικού πλαισίου εντοπίζονται, όπως ο επιτονισμός. Δεν απουσιάζουν οι επαναλήψεις, οι τετριμμένες εκφράσεις και ο ελλειπτικός λόγος. Επιπλέον, στοιχεία προφορικότητας παρουσιάζονται και στο ύφος που είναι οικείο, με γεμίσματα και ανακολουθίες. Η αλλαγή προσώπου χωρίς αιτία, η παρέκβαση, η διόρθωση και η συμπλήρωση εντείνουν την έλλειψη οργάνωσης και αυστηρής δομής. Έτσι, όπως αποδεικνύεται από το κείμενο, ο προφορικός λόγος στη δημοσιογραφία έρχεται σε αντιπαράθεση με την οργανωμένη σύνταξη του γραπτού λόγου. Β2.α. Η συνοχή μεταξύ της τρίτης και της τέταρτης παραγράφου επιτυγχάνεται με τη διαρθρωτική λέξη επιπλέον. Β2β. Η λέξη επιπλέον εκφράζει προσθήκη/συμπλήρωση.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ 2014 Γ1. Ποικίλες ήταν οι αντιδράσεις των πολιτών στο άκουσμα της νέας φορολογίας. Έχει τη συνείδησή του καθαρή, αφού είναι σίγουρος ότι έπραξε ορθά. Σύγχρονοι τεχνολογικοί όροι εμπλουτίζουν καθημερινά την ελληνική γλώσσα. Τα στοιχεία που συγκροτούν το χαρακτήρα του είναι η τιμιότητα και η ειλικρίνειά του. Ο αφηγητής προσδίδει ιδιαίτερο νόημα στον όρο «πατρίδα». Γ2.α μεταφορική/συνυποδηλωτική Γ2.β Οι λέξεις χρησιμοποιούνται με την αλληγορική τους σημασία μέσα στο γλωσσικό περιβάλλον που εντάσσονται.έτσι επιτυγχάνεται η πολυσημία και η πολυδιάστατη προσέγγιση των νοημάτων και το ύφος γίνεται ζωντανό, γλαφυρό, παραστατικό.