ιεθνείς πρωτοβουλίες για τη διαχείριση των χημικών-ένα παράδειγμα (SAICM) Ιωάννα Αγγελοπούλου ΓΧΚ /νση Περιβάλλοντος 1
ιεθνείς συμβάσεις Σύμβαση Ρόττερνταμ (PIC - Εισαγωγέςεξαγωγές) Σύμβαση Στοκχόλμης (POPs) Σύμβαση Βασιλείας ( ιασυνοριακή μεταφορά τοξικών αποβλήτων) Αρκούν; Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 2
SAICM (Strategic Approach to International Chemicals Management)- Στρατηγική προσέγγιση για τη διεθνή διαχείριση των χημικών Ιστορικό Στόχοι ραστηριότητες Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 3
Ιστορικό Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Ην. Εθνών (UNEP) Ντουμπάϊ Φεβρουάριος του 2006 ιεθνής Σύσκεψη για τη διαχείριση των χημικών Απόφαση Υπουργών Περιβάλλοντος και Υγείας περισσότερων των 100 χωρών (περιλαμβάνεται και η Ελλάδα) Ομοφωνία έγκρισης της στρατηγικής από όλους τους εμπλεκόμενους-συμμετέχοντες στη διάσκεψη (κυβερνήσεις, ΜΚΟ, βιομηχανία) Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 4
ιεθνής πρωτοβουλία Καλύπτει την αξιολόγηση κινδύνων, την επισήμανση, τη διαχείριση των αποβλήτων και των αποθηκευμένων ποσοτήτων των χημικών Περιλαμβάνει διατάξεις για τη δημιουργία περιφερειακών κέντρων με στόχο την παροχή τεχνικής κυρίως βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες (π.χ. Εκπαίδευση σε ασφαλή διαχείριση των χημικών συμπεριλαμβανομένων των τυχαίων εκλύσεων ή/και των ατυχημάτων από χημικά) Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 5
Στόχοι Κατάλληλη διαχείριση των χημικών καθ όλον τον κύκλο ζωής τους με στόχο έως το 2020 ηπαραγωγήκαι χρήση των χημικών να γίνεται με τρόπους οι οποίοι οδηγούν σε ελαχιστοποίηση των σημαντικών δυσμενών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον που αυτές συνεπάγονται Συνεργασία με την κοινότητα των πολιτών για την επίτευξη των στόχων Καταπολέμηση της φτώχειας Προστασία των ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού (παιδιά, έγκυοι, θηλάζουσες, ηλικιωμένοι) Αύξηση της προστασίας της ανθρώπινης υγείας και ασφάλειας Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 6
Προβλήματα σε διεθνές επίπεδο Αδυναμία ορθής διαχείρισης των χημικών στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις χώρες με οικονομίες σε μεταβατικό στάδιο Εξάρτηση των καλλιεργειών από τα φυτοφάρμακα Εκθεση των εργαζομένων σε επικίνδυνα χημικά Αυξανόμενη ανησυχία για μακροχρόνιες δυσμενείς επιπτώσεις από παραγωγή/χρήση/έκθεση σε χημικά Αύξηση του εμπορίου και της χρήσης των χημικών με διαρκώς αυξανόμενους ρυθμούς σε διεθνές επίπεδο (100.000 χημικές ουσίες σε κυκλοφορία, 1.500 νέες ουσίες κάθε χρόνο) Ανάγκη για άμεση λήψη μέτρων από όλες τις χώρες ανεξαρτήτως επιπέδου ανάπτυξης για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των χημικών 7
ραστηριότητες Αντιμετώπιση σε παγκόσμιο επίπεδο του προβλήματος του υδραργύρου λόγω Τοξικότητας για τον άνθρωπο και το περιβάλλον με χαρακτηριστικά έμμονου ρύπου. Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 8
Πηγές του προβλήματος Εκλυση υδραργύρου στην ατμόσφαιρα από ανρωπογενείς δραστηριότητες Εκλυση υδραργύρου από τη χρήση(καύση) άνθρακα Εκλυση από από χειροτεχνικές δραστηριότητες και εξόρυξη χρυσού σε μικροκλίμακα Εκλυση από βιομηχανικές δραστηριότητες Ελλειπής διαχείριση των αποβλήτων Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 9
Προτάσεις για λύση Μείωση της παραγωγής υδραργύρου Μείωση χρήσης στη χειροτεχνία και μικροεξόρυξη χρυσού Μείωση της κατανάλωσης υδραργύρου στην παραγωγή VCM και χλωραλκαλίων Περιορισμός χρήσης του υδραργύρου σε διάφορα προϊόντα συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών Μείωση της χρήσης στην οδοντιατρική Μείωση του διεθνούς εμπορίου Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 10
Πιθανότητες επιτυχίας Οι προθέσεις είναι αρκετές για την επίλυση του προβλήματος; Αντικρουόμενα οικονομικά συμφέροντα (παραγωγή VCM στην Κίνα) Αντικρουόμενες πολιτικές (καύση άνθρακα κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, στις οποίες επιτρέπεται η αύξηση εκπομπών CO 2 ). Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 11
Συμπεράσματα Οι εθελοντικές προσπάθειες αποτελούν το πρώτο βήμα για τη λύση προβλημάτων αλλά δεν επαρκούν Απαιτούνται επιπλέον Συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις Αποτελεσματικοί έλεγχοι Συντονισμένη προσπάθεια σε διεθνές επίπεδο Παροχή αντισταθμιστικών οφελών στις αναπτυσσόμενες κυρίως χώρες που πλήττονται οικονομικά από τα μέτρα ιάθεση κονδυλίων για την ορθή αποθήκευση των αποβλήτων Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 12
Ο ρόλος των πολιτών Ενημέρωση και ενδιαφέρον για τα προβλήματα ΟΧΙ πανικός Σταθερήκαιεπίμονηαπαίτησηλύσεων Αξιολόγηση των λύσεων σε βάθος χρόνου Φαντασία και ρεαλισμός ιαρκής προσπάθεια Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 13
Λύσεις υπάρχουν! Θα προσπαθήσουμε όλοι μαζί; Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 14
Ημερίδα Περιβάλλοντος 05.06.08 15