Teachers 4 Europe Τίτλος εργασίας: Δείξε μου τη σημαία σου να σου πω την ιστορία σου Ονοματεπώνυμο εκπαιδευτικού: Τζαναβάρα Όλγα Ονοματεπώνυμο επιβλέπουσας επιμορφώτριας: κ. Μανώλη Βάια Σχολείο διεξαγωγής προγράμματος: Δημοτικό Σχολείο Αλμυρής Κορινθίας Αλμυρή, Απρίλιος 2014 1
Περίληψη Σε μια εποχή που όλες οι αξίες αμφισβητούνται και τίθενται υπό συζήτηση είναι επιτακτική η ανάγκη να ασχοληθούμε με τέτοιες έννοιες στις τάξεις με τους μαθητές μας. Έννοιες όπως εθνικά σύμβολα, σημαίες, κράτος και ενώσεις κρατών είναι κάποιες από αυτές. Η χώρα μας ανήκει εδώ και πολλά χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι μαθητές μας επομένως πρέπει να γνωρίσουν και να εκτιμήσουν την ιστορία και τους στόχους της Ένωσης. Παράλληλα πρέπει να γνωρίζουν ότι αποτελούν μέρος ενός ενιαίου συνόλου σε ισότιμη βάση και να μη νιώθουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Με αφορμή τα διαφορετικά σχολικά μαθήματα (θα αναφερθούν παρακάτω), τις επικείμενες ευρωεκλογές και την προεδρία της Ελλάδας για το πρώτο εξάμηνο του 2014,αποφασίστηκε η συμμετοχή στο πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα teachers 4 Europe. Οι μαθητές, μετά από καταιγισμό ιδεών (παράρτημα σελ. 15) πάνω στο θέμα, αποφάσισαν ότι θα ήθελαν να ασχοληθούν περισσότερο με τις σημαίες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ερμηνεία των χρωμάτων και των σχεδίων πάνω σ αυτές. Οι μαθητές μέσα από διαθεματικές ομαδοσυνεργατικές δράσεις προσπάθησαν να έρθουν σε πολύ στενή επαφή με το θέμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος ήταν οι μαθητές να εντοπίσουν την ιστορική και πολιτιστική διαφορετικότητα κάθε χώρας της Ε.Ε. και να καταλήξουν στην ανάγκη για κοινή πορεία των κρατών για ένα καλύτερο και πιο ασφαλές αύριο. 2
Περιεχόμενα 1. Περίληψη εργασίας 2 2. Περιεχόμενα 3 3. Προφίλ εργασίας.4 4. Εισαγωγή. 5 5. Θεωρητικό πλαίσιο..6 6. Σκοπός και επιμέρους στόχοι..7 7. Μεθοδολογία 8 8. Βιωματικά παιχνίδια..9 9. Υλοποίηση της δράσης 10 10. Αποτελέσματα. 15 11. Επίλογος.16 12. Βιβλιογραφία..17 13. Παράρτημα 18 3
Προφίλ Εργασίας Σχολείο: Δημοτικό Σχολείο Αλμυρής, Τ.Κ. 20100, Κόρινθος Τάξη εργασίας: ΣΤ1 Αριθμός μαθητών: 16 Στοιχεία μαθητών: Γιώργος Β. Παναγιώτης Κ. Παναγιώτης Δ. Αντρέας Κ. Γιώργος Μπ. Γιώργος Μ. Λεονόρα Μ. Αναστασία Δ. Αλεξάνδρα Κ. Δέσποινα Κ. Παναγιώτα Γ. Κυριάκος Μ. Βασίλης Τ. Μαρία Λ. Μαργαρίτα Π. Μαρία Ελένη Μ. Εκπαιδευτικός: Τζαναβάρα Όλγα, ΠΕ 70 4
Εισαγωγή Η ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γεννήθηκε από την ανάγκη των λαών να αντιμετωπίσουν με συλλογικό τρόπο κοινά προβλήματα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά των οποίων η οξύτητα προκαλούν συχνά ανασφάλεια στους πολίτες. Γι αυτό οι στόχοι που έθεσε η ενωμένη Ευρώπη σχετίζονται άμεσα με την επίλυση αυτών των προβλημάτων και την εξασφάλιση της συνεχούς προόδου της γηραιάς Ηπείρου. Με τη συμμετοχή στο συγκεκριμένο πρόγραμμα έγινε προσπάθεια να τεθούν οι βάσεις για μια σωστή γενική ενημέρωση σχετικά με θέματα με αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα θεσμικά όργανά της, τις σχέσεις της χώρας μας με την ένωση καθώς και τις σχέσεις μεταξύ των χωρών-μελών. Ειδικά, προσπαθήσαμε να μελετήσουμε τις σημαίες κάθε κράτους μέλους της Ε.Ε. καθώς και της σημαίας της Ε.Ε. και να ερμηνεύσουμε τους συμβολισμούς χρωμάτων και σχεδίων. Η προσέγγιση του θέματος έγινε διαθεματικά με διάχυση σε πολλά μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος. Απώτερος στόχος του προγράμματος είναι οι γνώσεις που θα αποκτήσουν τα παιδιά να έχουν διάρκεια, να τους χρησιμεύσουν στο μέλλον και να τους κάνουν να αποκτήσουν τον τρόπο σκέψης ενός σύγχρονου Ευρωπαίου πολίτη. 5
Θεωρητικό πλαίσιο Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί έναν μοναδικό σχηματισμό οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας ανάμεσα σε 28 ευρωπαϊκές χώρες, που όλες μαζί καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής ηπείρου. Η Ε.Ε. δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρώτος της στόχος ήταν η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας, με το σκεπτικό ότι οι χώρες που συνδέονται με εμπορικές συναλλαγές δημιουργούν μεταξύ τους οικονομικές αλληλεξαρτήσεις, κάτι που ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο συγκρούσεων. Έτσι λοιπόν το 1958 δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) που αρχικά στόχευε στην προώθηση της οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα σε έξι χώρες: το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε μια μεγάλη ενιαία αγορά, η οποία αναπτύσσεται δυναμικά. Αυτό που αρχικά ξεκίνησε σαν μια καθαρά οικονομική ένωση μετεξελίχθηκε σε έναν οργανισμό που δραστηριοποιείται σε ποικίλους τομείς, από την αναπτυξιακή βοήθεια μέχρι το περιβάλλον. Η μετεξέλιξη αυτή αντικατοπτρίζεται και στην αλλαγή της ονομασίας από ΕΟΚ σε Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) το 1993. Η Ε.Ε. στηρίζεται στο κράτος δικαίου. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι ενέργειές της βασίζονται στις Συνθήκες, τις οποίες όλα τα κράτη μέλη έχουν εγκρίνει εκούσια και δημοκρατικά. Στις δεσμευτικές αυτές συμφωνίες καθορίζονται οι στόχοι της ΕΕ σε διάφορους τομείς. http://europa.eu/about-eu/index_el.htm Με αφορμή αυτές τις πληροφορίες που μελετήθηκαν στο μάθημα της Γεωγραφίας (κεφ.33 Οι σχέσεις των κρατών της Ευρώπης και η Ευρωπαϊκή Ένωση) αλλά και στο μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής (3 η Θεματική ενότητα: Το άτομο και η Ευρωπαϊκή Ένωση) έγινε διάλογος στην τάξη σχετικά με το τι θα ενδιέφερε να μάθουν οι μαθητές σχετικά με θέματα που αφορούν την Ε.Ε. Μετά από συζήτηση κατέληξαν ότι θα ήθελαν να μάθουν ποια ιστορικά ή πολιτιστικά γεγονότα επηρέασαν το σχεδιασμό της σημαίας κάθε κράτους- μέλους της Ε.Ε. Επίσης θα ήθελαν να ξέρουν ποια είναι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ποιες είναι οι πρωτεύουσές τους, πού βρίσκονται στο χάρτη της Ευρώπης και τι ψηφίζουμε στις ευρωεκλογές. 6
Σκοπός Βασικός σκοπός είναι να «ταξιδέψουν» οι μαθητές σε όλες τις χώρες της ΕΕ και να γνωρίσουν σημαντικά στοιχεία της ιστορίας και του πολιτισμού τους. Πιο συγκεκριμένα οι μαθητές πρέπει Επιμέρους στόχοι Να γνωρίσουν τις χώρες της ΕΕ και τις πρωτεύουσές τους. Να εντοπίζουν τις χώρες αυτές πάνω στο χάρτη της Ευρώπης. Να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους ιδρύθηκε η ΕΟΚ και τις ενέργειες που έγιναν για να μπει η χώρα μας στην Ένωση. Να γνωρίσουν τα βασικά όργανα της ΕΕ. Να εξοικειωθούν με θέματα που αφορούν στην ελληνική προεδρία και τις επικείμενες ευρωεκλογές. Να μελετήσουν τα ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία της κάθε χώρας. Να γνωρίσουν τη σημαία κάθε χώρας. Να ερμηνεύσουν τα χρώματα και τα σχέδια πάνω στην κάθε σημαία. Να αναζητήσουν πληροφορίες για όλα τα παραπάνω. Να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας. Να εργαστούν ομαδικά μέσα σε κλίμα σεβασμού. Να καλλιεργήσουν την κριτική τους σκέψη. 7
Μεθοδολογία Η παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο project (σχέδιο εργασίας) γιατί μπορεί να συνδέσει όλα τα μαθήματα και τα θέματα και να κατευθύνει τους μαθητές στη χρήση πολλών και διαφορετικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Έγιναν προσπάθειες να ακολουθηθούν οι αρχές της διαθεματικής ενιαιοποίησης (αρχή της παιδοκεντρικότητας, αρχή της αυτενεργού μάθησης, αρχή της συνδιερεύνησης, αρχή της παροχής πληροφοριών και αρχή της ολιστικής προσέγγισης) (Ματσαγγούρας, 2003 ) Επίσης χρησιμοποιήθηκε η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, που επίκεντρό της είναι η μαθητοκεντρική προσέγγιση και η ανακαλυπτική μάθηση. Ο δάσκαλος σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος είχε ρόλο καθοδηγητικό και συμβουλευτικό. 8
Βιωματικά παιχνίδια Για να ενδυναμωθεί η ομάδα προηγήθηκαν βιωματικά παιχνίδια. Επειδή τα παιδιά γνωρίζονταν ήδη καλά και οι περισσότεροι ήταν φίλοι τα παιχνίδια αποσκοπούσαν στη βαθύτερη γνωριμία της ομάδας. Κάναμε ένα κύκλο και ο καθένας έλεγε με τη σειρά του μια πρόταση για τον εαυτό του ξεκινώντας με τη φράση «Μόνο εγώ.» Στη συνέχεια καθίσαμε στις καρέκλες μας κάνοντας κύκλο και αυτός που μιλούσε ήταν όρθιος. Ο όρθιος μαθητής έλεγε μια πρόταση ξεκινώντας με τη φράση «Και εγώ..». Για όποιους μαθητές δεν ίσχυε η συγκεκριμένη πρόταση σηκώνονταν και προσπαθούσαν να κάτσουν σε μία από τις κενές καρέκλες. Όποιος έμενε όρθιος σκεφτόταν μια πρόταση και έτσι συνεχιζόταν το παιχνίδι. Το παιχνίδι εκτός του ότι οι μαθητές έμαθαν πληροφορίες για τους συμμαθητές τους, που δε γνώριζαν, συνειδητοποίησαν και τη διαφορετικότητα του καθενός όσα κοινά και να έχουν ως ομάδα, πληροφορία πολύ βασική για την κατανόηση της έννοιας Ευρωπαϊκή Ένωση. 9
Υλοποίηση της δράσης Το πρόγραμμα υλοποιούνταν μία φορά εβδομαδιαίως και ο χρόνος ήταν δύο ώρες κάθε φορά. Την πρώτη εβδομάδα οι μαθητές διέκριναν τις έννοιες Ευρώπη και Ευρωπαϊκή Ένωση. Με αφορμή τα σχολικά μαθήματα εντοπίσαμε στους χάρτες της τάξης αλλά και σε ατομικούς χάρτες την ήπειρο Ευρώπη και στη συνέχεια αναζητήσαμε τις χώρες της Ε.Ε. Βρήκαμε τις πρωτεύουσές τους και προσπαθήσαμε με παιχνίδι μνήμης να τις απομνημονεύσουμε. Οι μαθητές έκοψαν χαρτάκια και επάνω έγραψαν τα ονόματα των χωρών και σε άλλα χαρτάκια τα ονόματα των πρωτεύουσών τους. Τα πλαστικοποίησαν και ετοίμασαν το παιχνίδι μνήμης. Κάθε ομάδα γύριζε δυο χαρτάκια και προσπαθούσε να φτιάξει ένα σωστό ζευγάρι χώρας-πρωτεύουσας. Όποια ομάδα τα κατάφερνε, ξαναέπαιζε. 10
Τη δεύτερη εβδομάδα περιηγηθήκαμε στην επίσημη και πολύ οργανωμένη σελίδα της Ε.Ε. στο διαδίκτυο και οι μαθητές βρήκαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη γωνιά του παιδιού. Επειδή η τάξη μας διαθέτει μόνιμο υπολογιστή, προτζέκτορα και διαδραστικό πίνακα ήταν πολύ εύκολο να παίζουν οι μαθητές ομαδικά τα παιχνίδια της σελίδας. Επίσης οι μαθητές έπαιζαν τα διάφορα παιχνίδια και στο σπίτι τους και τα πρότειναν και σε φίλους τους. Την τρίτη εβδομάδα ασχοληθήκαμε με τις σημαίες των χωρών της Ε.Ε. Οι μαθητές τις ζωγράφισαν όλες σε χαρτιά και τις κόλλησαν στην τάξη. Στη συνέχεια προσπάθησαν βλέποντας κάθε σημαία να αναφέρουν σε ποια χώρα ανήκει. Οι μαθητές επίσης σχεδίασαν με τη βοήθεια του προτζέκτορα ένα μεγάλο χάρτη της Ευρώπης και προσπάθησαν να χρωματίσουν κάθε χώρα της Ε.Ε. με τα αντίστοιχα χρώματα της σημαίας της. Και αυτός ο χάρτης κολλήθηκε στην τάξη μας. 11
12
Την επόμενη εβδομάδα οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες, αναζήτησαν πληροφορίες σχετικά με την ερμηνεία των χρωμάτων και των σχεδίων της κάθε σημαίας, αλλά και της σημαίας της Ε.Ε., τις παρουσίασαν στους συμμαθητές τους, τις δακτυλογράφησαν και βοήθησαν ώστε να φτιαχτεί το τελικό προϊόν, μία προβολή που περιέχει τις σημαίες των κρατών μελών που έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση στους μαθητες. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι μαθητές γνώριζαν μόνο τι σημαίνει το μπλε και το άσπρο, ο σταυρός και οι εννιά γραμμές στην ελληνική σημαία και μετά από αυτή τη δραστηριότητα πληροφορήθηκαν ότι κάθε χώρα κουβαλάει τη δική της ιστορία, το δικό της πολιτισμό και τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Τέλος, η κατανόηση των συμβολισμών οδηγεί στη διαπίστωση ότι είναι πολλά τα κοινά ανάμεσα σε εμάς και τους άλλους λαούς. Εφόσον αυτοί οι λαοί ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπως και εμείς, μπορούμε να καταλάβουμε ότι τελικά δεν είμαστε και τόσο διαφορετικοί και να δούμε την προσέγγιση με άλλο μάτι, νιώθοντας πιο συνδεδεμένοι μεταξύ μας. Αυτός είναι και ο στόχος του project. Την πέμπτη εβδομάδα οι μαθητές γνώρισαν τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και συζητήσαμε για το ρόλο του καθενός. Στη συνέχεια συμμετείχαν σε παιχνίδι ρόλων. Σε πρώτο σκέλος του παιχνιδιού πραγματοποιήθηκε στην τάξη μας μια συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο κάθε μαθητής ήταν ευρωβουλευτής κάποιας 13
χώρας μέλους της Ε.Ε. και έφερνε στην ολομέλεια πιθανά προβλήματα και θέματα προς συζήτηση που απασχολούσαν τους πολίτες της χώρας του και οι υπόλοιποι μαθητές-ευρωβουλευτές έλεγαν τη γνώμη τους. Στο δεύτερο σκέλος της δραματοποίησης οι μαθητές οργάνωσαν ένα συμβούλιο υπουργών της Ε.Ε. Αποφασιζόταν ποιο θα ήταν το θέμα (εκπαιδευτικό, οικονομικό ) και ο κάθε μαθητής είχε το ρόλο του αντίστοιχου υπουργού κάθε χώρας και προσπαθούσαν να βρουν μια κοινή λύση για το καλό όλων των χωρών. Την έκτη εβδομάδα μελετήσαμε το ενημερωτικό φυλλάδιο που μας έστειλε η ευρωπαϊκή επιτροπή και συζητήσαμε για τις ευρωεκλογές και γενικά για τη συμμετοχή ή την αποχή μας από αυτές. Την έβδομη και τελευταία εβδομάδα οι μαθητές έγραψαν τη γνώμη τους για το αν μια χώρα είναι χρήσιμο, αναγκαίο ή όχι απαραίτητο μια χώρα να είναι μέλος της Ε.Ε. ( παράρτημα) 14
Αποτελέσματα Οι μαθητές καθ όλη τη διάρκεια του Project φάνηκαν να έχουν κίνητρο και διάθεση για συμμετοχή. Ήταν ενθουσιώδεις με όλες τις δραστηριότητες και βρήκαν το θέμα πολύ ενδιαφέρον. Με τη δημιουργία των χαρτών εκφράστηκαν καλλιτεχνικά. Ήταν αποκλειστικά δική τους υπόθεση και το έκαναν με μεγάλη προσοχή και επιμέλεια. Τελειώνοντας το Project δήλωσαν πως νιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ότι θεωρούν ότι εμπλουτίστηκαν οι γνώσεις τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο χάρτης και οι σημαίες που έφτιαξαν έμεινε στον τοίχο της τάξης για να τους υπενθυμίζει αυτά που έμαθαν και η αλήθεια είναι πως συζητούν ακόμα για το project αν και έχει ολοκληρωθεί εδώ και κάποιο διάστημα. Επίσης δήλωσαν ότι επισκέπτονται το europa.eu για να παίξουν παιχνίδια και πως το σύστησαν στους φίλους και τα αδέρφια τους. Συνεργάστηκαν σωστά και μοίρασαν ρόλους χωρίς προβλήματα και σε τυχόν διαφωνίες δινόταν άμεση λύση από τα ίδια τα παιδιά. Το βασικότερο πρόβλημα ήταν ο χρόνος που δεν ήταν πολύς ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουμε κι άλλες δραστηριότητες. Η εμπειρία από αυτή την εργασία έδειξε ότι έχει πολλά οφέλη άρα το πρόγραμμα θα επαναληφθεί σίγουρα και σε άλλη τάξη στο μέλλον ακόμα και δεν αποτελέσει μέρος προγράμματος του teachers 4 Europe. Το υλικό που μοιράστηκε στην επιμορφωτική συνάντηση με σκοπό την ενημέρωσή μας στο Europe Direct του Ναυπλίου ήταν πλούσιο, χρήσιμο και πολύ ελκυστικό για τους μαθητές. 15
Επίλογος Η ενασχόληση με τις σημαίες των κρατών-μελών της Ε.Ε. είχε ως στόχο να οδηγήσει τους μαθητές στην επαφή μαζί τους καθώς και με το τι σημαίνει κάθε σύμβολο για την κάθε χώρα. Από την επαφή τονίστηκαν ιδιαίτερα οι αξίες της ελευθερίας, της ειρήνης, της ισότητας που είναι κοινές για κάθε χώρα. Η εμφύσηση αυτών των ιδεών στους μαθητές στοχεύει στο να δημιουργηθούν σωστοί αυριανοί Ευρωπαίοι πολίτες με στόχους και ιδανικά. Οι αυριανοί πολίτες να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη της χώρας να βρίσκεται στην αγκαλιά της Ε.Ε. και όχι να ταυτίζουν στο μυαλό τους την Ε.Ε. με τα οικονομικά προβλήματα στη χώρα μας. Ελπίζω να συνεχίσουν να υπάρχουν δράσεις όπως το teachers 4 Europe που βοηθούν τους εκπαιδευτικούς στη βελτίωση του έργου τους και τους μαθητές στην εγκυρότερη γνώση. 16
Βιβλιογραφία 1)Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, ΔΕΠΠΣ - ΑΠΠΣ. 2) Ματσαγγούρας Η. (2003) Η Διαθεματικότητα στη σχολική γνώση: Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: εκδόσεις Γρηγόρη 3) Ματσαγγούρας Η. (1999) Στρατηγικές διδασκαλίας, η κριτική σκέψη στη διδακτική πράξη. Αθήνα: εκδόσεις Gutenberg Χρήσιμες και βοηθητικές ιστοσελίδες: 1) http://europa.eu/index_el.htm τελευταία προσπέλαση 4-4-2014 2)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE %B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE_%CE%88%CE%BD%CF%89%CF%83%CE% B7 τελευταία προσπέλαση 2-4-2014 3) http://www.europedirectnafplio.gr/ τελευταία προσπέλαση 31-3-2014 17
Παράρτημα Καταιγισμός ιδεών: 18
Μερικές από τις απαντήσεις των μαθητών στο ερώτημα αν μια χώρα είναι χρήσιμο, αναγκαίο ή όχι απαραίτητο να είναι μέλος της Ε.Ε Είναι αναγκαίο μια χώρα να βρίσκεται στην Ε.Ε. γιατί έτσι δε θα βρίσκεται σε πόλεμο με τις άλλες χώρες και τα οικονομικά της θα αυξάνονταν.(βασίλης) Είναι καλό να είμαστε στην Ε.Ε. γιατί με τις εκλογές μπορούμε να αποφασίζουμε εμείς για τα ευρωπαϊκά θέματα. (Μαργαρίτα) Εγώ πιστεύω ότι δε βοηθάει πάντα γι αυτό πρέπει να ρωτούν το λαό αν θέλουν η χώρα τους να είναι μέλος ή όχι. ( Παναγιώτης) Είναι χρήσιμο μια χώρα να είναι μέλος της Ε.Ε. διότι μ αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται καλύτερα το εμπόριο, ο κόσμος μπορεί να μετακινείται πιο εύκολα στις χώρες μέλη και οι χώρες έχουν πιο πολλούς τουρίστες. (Αλεξάνδρα) Μια χώρα πρέπει να είναι μέλος της Ε.Ε. γιατί αν χρειαστεί βοήθεια, θα την έχει. (Μαρία Ελένη) Είναι ανάγκη για μια χώρα να είναι μέλος της Ε.Ε. για να βοηθιέται με τια άλλες. Ακόμα το εμπόριο γίνεται πιο εύκολο. (Κυριάκος) 19
Δεν είναι υποχρεωτικό μια χώρα να είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά είναι πολύ καλό και χρήσιμο, γιατί έτσι αναπτύσσει το εμπόριο, την οικονομία και την κοινωνική της ζωή. (Δέσποινα) Αν μια χώρα είναι μέλος της Ε.Ε. μπορεί να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις άλλες χώρες, γι αυτό πιστεύω πως πρέπει μια χώρα να είναι μέλος της Ε.Ε. Επίσης με την Ε.Ε. μια χώρα θα φτιάχνει έργα, αφού θα υποστηρίζεται οικονομικά. Επίσης, αφού οι άνθρωποι δε θα χρειάζονται διαβατήριο, θα αυξηθεί ο τουρισμός. (Αναστασία) Πρέπει να γίνουν όλες οι χώρες μέλη της Ε.Ε. (Γιώργος) Οι χώρες που είναι μέλη της Ε.Ε. συνεργάζονται και δεν έχουν πόλεμο, άρα είναι καλό να είναι μέλος της. (Γιώτα) Σε όσες χώρες είναι μέλη της Ε.Ε. βελτιώνεται η οικονομική τους κατάσταση. (Λεονόρα) 20