1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων
2 3.3.1. - Ηγεσία
3 Καθημερινά χρησιμοποιείται η έννοια του ηγέτη, όταν αναφερόμαστε σε άτομα που μέσα σε μία ομάδα καθοδηγούν τους άλλους, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και καταφέρνουν σημαντικά αποτελέσματα.
ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ 4 14 Μαΐου1928 στο Ροσάριο, Αργεντινή; 9 Οκτωβρίου 1967 στη Λα Ιγκέρα (La Higuera), Βολιβία. Ήταν Αργεντινός γιατρός, κομμουνιστής Μαρξιστής-Λενινιστής επαναστάτης, ένας από τους αρχηγούς των ανταρτών στην Κούβα και πολιτικός.
ΜΑΧΑΤΜΑ ΓΚΑΝΤΙ 5 2 Οκτωβρίου 1869-30 Ιανουαρίου 1948. Ινδός πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης ακτιβιστής. Υπήρξε η κεντρική μορφή του εθνικού κινήματος για την ινδική ανεξαρτησία και εμπνευστής της μεθόδου παθητικής αντίστασης χωρίς τη χρήση βίας έναντι των καταπιεστών.
ΑΔΟΛΦΟΣ ΧΙΤΛΕΡ 6 20 Απριλίου 1889-30 Απριλίου 1945 Γερμανός πολιτικός αυστριακής καταγωγής, ηγέτης του Εργατικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος (NSDAP) και δικτάτορας της Ναζιστικής Γερμανίας.
7 Ηγέτης είναι το άτομο κάνοντας συγκεκριμένες ενέργειες καταφέρνει να κάνει τα άλλα άτομα να τον «ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυμα». Ηγέτης μπορεί να είναι οποιοσδήποτε άνθρωπος στην ομάδα του. Π.χ. ο πατέρας ή ο δάσκαλος που κάνει το παιδί να διαβάζει με κέφι, μεράκι, ενθουσιασμό, ζήλο και αφοσίωση.
8 Παίρνει πρωτοβουλίες Ανοίγει ορίζοντες Καθοδηγεί Ο καλός ηγέτης Βελτιώνει τα πράγματα
9 Πρώτο επιστημονικό ρεύμα Μελέτησαν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ή των χαρισμάτων που διαθέτουν οι ηγέτες π.χ. δυναμικός, αποφασιστικός, δίκαιος, έξυπνος, κοινωνικός, πειστικός. Η μελέτη τους αμφισβητήθηκε. Δεύτερο επιστημονικό ρεύμα Υποστήριξαν ότι δεν είναι «το τι είναι» ο ηγέτης αλλά «το τι κάνει». Μελέτησαν τη συμπεριφορά του ηγέτη.
10 Προϊστάμενος Διορίζεται Στηρίζεται στην τυπική εξουσία Ελέγχει Εμπνέει φόβο Διαχειρίζεται Μιλά στο μυαλό Ηγέτης Αναδεικνύεται Πείθει Περνά όραμα Εμπνέει Προκαλεί εκτίμηση Καινοτομεί Κερδίζει την εμπιστοσύνη Μιλά στην καρδιά
11 Ηγεσία ή ηγετική συμπεριφορά Το σύνολο των ενεργειών εκείνων οι οποίες επιδρούν πάνω στους άλλους ανθρώπους και τους κάνουν να «ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυμα» τον ηγέτη καθώς και να του έχουν εμπιστοσύνη.
12 3.3.1 Ηγεσία Βασικές έννοιες Τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την ηγετική συμπεριφορά Η σύλληψη ενός οράματος Η ενδυνάμωση, ανάπτυξη, παρακίνηση και εμψύχωση των συνεργατών Η επιβράβευση των ατόμων Η δημιουργία ομάδας και το καλό κλίμα σε αυτή
13 Τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την ηγετική συμπεριφορά Η διαμόρφωση στόχων και σχεδίων για την υλοποίησή τους Η συνεχής βελτίωση των ατόμων, των μέσων, των διαδικασιών και συστημάτων και οι καινοτομίες Η παρακολούθηση του περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση των περιορισμών και των απειλών και η αξιοποίηση των ευκαιριών Η ανάπτυξη της παιδείας (νοοτροπίακουλτούρα) στο χώρο της ευθύνης του
14 3.3.1 Ηγεσία Βασικές έννοιες Ηγεσία Δεν είναι Ταυτόσημη έννοια Δύναμη Επιρροή Εξουσία
15 Δύναμη Η δυνατότητα που έχει ο άνθρωπος να είναι σε θέση να επιβάλλει τις δικές του επιθυμίες μέσα από μια κοινωνική σχέση, παρά την αντίσταση. Η δύναμη απαιτεί ένα ή περισσότερα άτομα. Το ένα ασκεί τη δύναμη, το άλλο την υφίσταται. Μαξ Βέμπερ Άρα δύναμη είναι η δυνατότητα ενός ατόμου να επιβάλλει την επιθυμία του στους άλλους, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά τους.
16 Επιρροή Η αλλαγή της σκέψης, των ιδεών, των ενεργειών και της συμπεριφοράς του ανθρώπου, που προκύπτει από την επίδραση της δύναμης που ασκείται σε αυτόν. Εξουσία Είναι το νόμιμο δικαίωμα που έχει κάποιος να εξασκεί τη δύναμη που διαθέτει. Η εξουσία προκύπτει από τη θέση που κατέχει το άτομο στη διοικητική ιεραρχία.
17 3.3.1 Ηγεσία Βασικές έννοιες Η δύναμη της ανταμοιβής και της τιμωρίας: ο ηγέτης έχει τη δυνατότητα να ικανοποιήσει τις ανάγκες ενός ατόμου ή μιας ομάδας. Η δύναμη της αναφοράς: τα πρότυπα, τα σημεία αναφοράς, τα είδωλα με τα οποία θέλει κανείς να ταυτιστεί γιατί έχουν χαρίσματα. Βασικές πηγές δύναμης του ηγέτη. Η δύναμη των ειδικών: οι ειδικές γνώσεις σε ένα ειδικό θέμα. Η δύναμη των πληροφοριών: κατοχή πληροφοριών ή ο έλεγχος των μηχανισμών με τους οποίους αυτές μεταβιβάζονται.
18 Περιγραφή των προτύπων ηγεσίας Αποτελεσματικότητα ή καταλληλότητα των διάφορων προτύπων συμπεριφοράς
19 3.3.1 Ηγεσία Βασικές έννοιες Αυταρχικό πρότυπο Δημοκρατικό πρότυπο Εξουσιοδοτικό πρότυπο
20 Αυταρχικό πρότυπο Ο ηγέτης αποφασίζει μόνος του και δίνει εντολές. Ενδείκνυται όταν οι εργαζόμενοι πρέπει να μάθουν γρήγορα το έργο τους. Έχει μειονεκτήματα π.χ. οι εργαζόμενοι δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη για το αποτέλεσμα.
21 Δημοκρατι κό πρότυπο Ο ηγέτης λαμβάνει υπόψη τη γνώμη και τις ανάγκες των συνεργατών του ή και συχνά ζητά τη συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
22 Εξουσιο δοτικό πρότυπο Ο ηγέτης δίνει το δικαίωμα να αποφασίζουν σε πολλά θέματα οι συνεργάτες του και ο ρόλος του είναι πολύ περιορισμένος
23 Προσανατολισμός προς τους ανθρώπους. Προσανατολισμός προς τα καθήκοντα.
24 Προσανατολισμός προς τους ανθρώπους Ο ηγέτης θεωρεί τον άνθρωπο τον σπουδαιότερο Π.Σ. Αποδέχεται τις ιδιαιτερότητές του Αναπτύσσει σχέσεις φιλίας και εμπιστοσύνης Αν ικανοποιούνται τα μέλη της ομάδας, η παραγωγή θα είναι ικανοποιητική Στόχος είναι η ανάπτυξη και ικανοποίηση των ανθρώπων και η διατήρηση ανθρώπινων σχέσεων μεταξύ ηγέτη και συναδέλφων.
25 Προσανατολισμός προς τα καθήκοντα Δίνεται προσοχή στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του έργου Ορίζονται σαφώς οι ρόλοι των εργαζομένων και οι υποχρεώσεις τους Τυπικές σχέσεις μεταξύ ηγέτη και υφισταμένων, οι δομές και οι διαδικασίες είναι καθορισμένες Όταν οι στόχοι επιτυγχάνονται, οι άνθρωποι είναι ικανοποιημένοι Ο ηγέτης επικεντρώνεται σε ενέργειες που αφορούν στην υλοποίηση του έργου και την εκτέλεση των καθηκόντων
26 Ποιο πρότυπο Είναι πιο αποτελε- σματικό; Όλα μπορεί να είναι αποτελεσματικά, όταν ασκούνται στην κατάλληλη περίπτωση.
27 Ο ηγέτης θα πρέπει να προσαρμόζει το πρότυπο ηγεσίας: Στο έργο που έχει να υλοποιήσει Στο περιβάλλον μέσα στο οποίο ασκεί την ηγεσία Στην ωριμότητα των ατόμων
28 Ωριμότητα Η ικανότητα των ατόμων να υλοποιούν ένα έργο και η διάθεσή τους να το υλοποιήσουν. Ξέρω, μπορώ και θέλω.