ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 28.11.2016 JOIN(2016) 51 final 2016/0367 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη σύναψη συμφωνίας-πλαισίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου EL EL
1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η παρούσα πρόταση αφορά τη σύναψη της συμφωνίας πλαισίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου («η συμφωνία»). Στις 10 Οκτωβρίου 2011, το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση 1 με την οποία εξουσιοδοτούνται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να διαπραγματευτούν συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου. Οι διαπραγματεύσεις άρχισαν τον Δεκέμβριο του 2011 και ολοκληρώθηκαν επιτυχώς με τη μονογράφηση της συμφωνίας στις 5 Μαρτίου 2015. Η συμφωνία υπεγράφη στις ΧΧΧ. Ενόσω εκκρεμεί η έναρξη ισχύος της, ορισμένα μέρη της συμφωνίας, όπως καθορίστηκαν από κοινού από την ΕΕ και την Αυστραλία, εφαρμόζονται προσωρινά σύμφωνα με το άρθρο 61 της συμφωνίας. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και υπηρεσίες της Επιτροπής συμμετείχαν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Η γνώμη των κρατών μελών ζητήθηκε καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο των συνεδριάσεων των σχετικών ομάδων εργασίας του Συμβουλίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερωνόταν τακτικά καθ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Η Ύπατη Εκπρόσωπος και η Επιτροπή θεωρούν ότι οι στόχοι που έθεσε το Συμβούλιο στις οδηγίες του σχετικά με τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας έχουν επιτευχθεί και ότι το σχέδιο συμφωνίας μπορεί να υποβληθεί προς σύναψη. Η παρούσα κοινή πρόταση αφορά τη νομική πράξη για τη σύναψη της συμφωνίας εξ ονόματος της ΕΕ. Η συμφωνία θα συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας, η οποία βασίζεται σε κοινές αξίες και αρχές, μεταξύ των οποίων ο σεβασμός των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, το κράτος δικαίου, και η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια. Η συμφωνία βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών, καθώς και του διεθνούς δικαίου και των αρχών που προβλέπονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που αποτελεί τη βάση της συνεργασίας στο πλαίσιο της συμφωνίας. 2. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 2.1 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ Σκοπός της παρούσας συμφωνίας είναι η «καθιέρωση ενισχυμένης εταιρικής σχέσης μεταξύ των μερών η δημιουργία πλαισίου για τη διευκόλυνση και την προαγωγή της συνεργασίας σε ευρύ φάσμα τομέων αμοιβαίου ενδιαφέροντος και η ενίσχυση της συνεργασίας για την εξεύρεση λύσεων σε περιφερειακές και παγκόσμιες προκλήσεις» (άρθρο 1 της συμφωνίας). Το περιεχόμενο της συμφωνίας καλύπτει τρεις πυλώνες: πολιτική συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα όπλα μαζικής καταστροφής (ΟΜΚ), τα φορητά όπλα και τον ελαφρύ οπλισμό 1 Απόφαση 14657/11 του Συμβουλίου και απόφαση 14658/11 των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου EL 2 EL
(SALW), την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την προαγωγή της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, και τη συνεργασία σε πολυμερή φόρουμ. Η συμφωνία περιλαμβάνει δεσμευτικές πολιτικές ρήτρες που βασίζονται στις κοινές αξίες. Οι εν λόγω ρήτρες συμφωνούν πλήρως με τις τυποποιημένες ρήτρες που περιλαμβάνονται σε παρόμοιες συμφωνίες που έχει υπογράψει η ΕΕ. συνεργασία σε οικονομικά και εμπορικά θέματα, περιλαμβανομένων του διαλόγου οικονομικής πολιτικής, της διευκόλυνσης των εμπορικών και επενδυτικών ροών, καθώς και σε τομεακά οικονομικά και εμπορικά ζητήματα, όπως γεωργία, τεχνικά εμπόδια στο εμπόριο, υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά θέματα, δημόσιες συμβάσεις και διανοητική ιδιοκτησία τομεακή συνεργασία, μεταξύ άλλων στους τομείς του περιβάλλοντος της κλιματικής αλλαγής, της μετανάστευσης και του ασύλου, του τουρισμού, της έρευνας και της καινοτομίας, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, της προξενικής προστασίας, της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος και του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, και της δικαστικής συνεργασίας. 2.2 Η νομική βάση για την προτεινόμενη απόφαση Η επιλογή της νομικής βάσης για τη σύναψη της συμφωνίας πρέπει να βασίζεται σε αντικειμενικούς παράγοντες που επιδέχονται δικαστικό έλεγχο, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται ο σκοπός και το περιεχόμενο του μέτρου. Όσον αφορά μέτρο το οποίο επιδιώκει συγχρόνως πολλούς στόχους - ή έχει πολλές συνιστώσες- που είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι χωρίς ο ένας να είναι παρεπόμενος ως προς τον άλλον, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι, εφόσον επομένως είναι εφαρμοστέες διάφορες διατάξεις της Συνθήκης, ένα τέτοιο μέτρο πρέπει κατ εξαίρεση να στηρίζεται στις διάφορες αντίστοιχες νομικές βάσεις, εκτός αν οι διαδικασίες που προβλέπονται για κάθε νομική βάση είναι ασυμβίβαστες μεταξύ τους 2. Οι στόχοι και οι συνιστώσες της συμφωνίας αφορούν τους τομείς της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της κοινής εμπορικής πολιτικής και της συνεργασίας για την ανάπτυξη. Αυτές οι πτυχές της συμφωνίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες χωρίς η μία να είναι παρεπόμενη σε σχέση με την άλλη. Το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) σημείο iii) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει ότι, για τις συμφωνίες που δημιουργούν ειδικό θεσμικό πλαίσιο θεσπίζοντας διαδικασίες συνεργασίας, το Συμβούλιο πρέπει να εκδώσει απόφαση για τη σύναψη της συμφωνίας έπειτα από έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιπλέον, το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι το Συμβούλιο πρέπει να αποφασίσει ομόφωνα, όταν η συμφωνία αφορά τομέα για τον οποίο απαιτείται ομοφωνία για τη θέσπιση πράξης της Ένωσης. Η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας συνιστούν τομέα για τον οποίο απαιτείται ομοφωνία για την έκδοση πράξης της Ένωσης. Ομοίως, η συμφωνία θεσπίζει θεσμικό πλαίσιο μέσω της οργάνωσης διαδικασιών συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου. 2 (Υπόθεση C-490/10 Κοινοβούλιο κατά Συμβουλίου, ECLI: EU:C:2012:525, σκέψη 46). EL 3 EL
Με βάση τα ανωτέρω, η νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης θα πρέπει επομένως να είναι το άρθρο 37 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το άρθρο 207 της ΣΛΕΕ και το άρθρο 212 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ και το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο της ΣΛΕΕ. Δεν απαιτούνται συμπληρωματικές διατάξεις ως νομική βάση 3. 2.3. Η αναγκαιότητα της προτεινόμενης απόφασης Το άρθρο 216 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η Ένωση μπορεί να συνάψει συμφωνία με μία ή περισσότερες τρίτες χώρες, εφόσον το προβλέπουν οι Συνθήκες ή εφόσον η σύναψη συμφωνίας είναι αναγκαία για την επίτευξη, στο πλαίσιο των πολιτικών της Ένωσης, ενός εκ των στόχων που αναφέρονται στις Συνθήκες, ή εφόσον προβλέπεται σε νομικά δεσμευτική πράξη της Ένωσης ή ενδέχεται να επηρεάσει κοινούς κανόνες ή να μεταβάλει το πεδίο εφαρμογής τους. Οι Συνθήκες προβλέπουν τη σύναψη συμφωνιών όπως η συμφωνία-πλαίσιο, και συγκεκριμένα το άρθρο 37 της ΣΕΕ, το άρθρο 207 της ΣΛΕΕ και το άρθρο 212 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. 2.4. Άλλες νομικές πτυχές Η συμφωνία προβλέπει τη σύσταση μεικτής επιτροπής, στόχος της οποίας είναι η παρακολούθηση της πορείας των διμερών σχέσεων μεταξύ των μερών. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης μηχανισμό αναστολής. Σε περιπτώσεις ιδιαίτερα σοβαρής και σημαντικής παραβίασης των ουσιωδών στοιχείων της συμφωνίας, η συμφωνία μπορεί να ανασταλεί ή να καταγγελθεί, καθώς και να ληφθούν άλλα κατάλληλα μέτρα που επηρεάζουν άλλες συμφωνίες, σύμφωνα με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μερών δυνάμει των συμφωνιών αυτών. Μόλις τεθεί σε ισχύ, η συμφωνία θα δημιουργήσει ένα συνεκτικό, νομικά δεσμευτικό συνολικό πλαίσιο για τις σχέσεις της ΕΕ με την Αυστραλία. 3 Υπόθεση C-377/12, Επιτροπή κατά Συμβουλίου, ECLI:EU:C:2014:1903). EL 4 EL
Κοινή πρόταση 2016/0367 (NLE) ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη σύναψη συμφωνίας-πλαισίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως το άρθρο 37, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 207 και το άρθρο 212 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) και το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο, Έχοντας υπόψη την κοινή πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 2016/XXX/EΕ του Συμβουλίου, η συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου, (εφεξής «η συμφωνία»), υπεγράφη στις ΧΧΧ και εφαρμόζεται προσωρινά σύμφωνα με το άρθρο 61 της συμφωνίας, εν αναμονή της σύναψής της σε μεταγενέστερη ημερομηνία, (2) Στόχος της συμφωνίας είναι να ενισχύσει τη συνεργασία σε ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της μη διάδοσης πυρηνικών όπλων και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας τη συνεργασία σε οικονομικά και εμπορικά θέματα, και σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, η εργασία, η διαχείριση καταστροφών, η αλιεία και οι θαλάσσιες υποθέσεις, οι μεταφορές, η νομική συνεργασία, η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, το οργανωμένο έγκλημα και η διαφθορά. (3) Η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί εξ ονόματος της Ένωσης, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Η συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου, εγκρίνεται εξ ονόματος της Ένωσης. Το κείμενο της συμφωνίας επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση. EL 5 EL
Άρθρο 2 Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας ασκεί την προεδρία της μεικτής επιτροπής που προβλέπεται στο άρθρο 56 της συμφωνίας. Η Ένωση ή, ενδεχομένως, η Ένωση και τα κράτη μέλη εκπροσωπούνται στη μεικτή επιτροπή ανάλογα με το θέμα. Άρθρο 3 Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου ορίζει το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που είναι αρμόδια να προβούν, εξ ονόματος της Ένωσης, στην κοινοποίηση που προβλέπεται στο άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας, για να εκφραστεί η συναίνεση της Ένωσης να δεσμευθεί από τη συμφωνία. Άρθρο 4 Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει από την ημέρα της έκδοσής της. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 6 EL