Η ΑΓΟΡΑ ΔΛΑΙΟΛΑΓΟΤ ΣΗΝ ΔΡΒΙΑ

Η ΑΓΟΡΑ ΔΛΑΙΟΛΑΓΟΤ ΣΗΝ ΔΡΒΙΑ Γπαθείο Οικονομικών & Δμποπικών Τποθέζεων Γενικού Πποξενείος ηηρ Δλλάδορ ζηο Βελιγπάδι Simina 15 Beograd 11000 Tel. +381 11 3222338-3231577 Fax +381 11 3249215

Η ΑΓΟΡΑ ΔΛΑΙΟΛΑΓΟΤ ΣΗΝ ΔΡΒΙΑ 1. ΓΔΝΗΚΑ Ζ εξβία έρεη πιεζπζκό 7 εθαη. θαηνίθνπο κε θπξηόηεξεο πόιεηο ην Βειηγξάδη πνπ αξηζκεί 2 εθαη. θαηνίθνπο,ην Νόβη άλη κε 600 ρηι. Καη ην Νηο κε 500 ρηι θαηνίθνπο.ο κέζνο κηζζόο αλέξρεηαη ζηα 250 Δ κεληαίσο ην θαηά θεθαιή εηζόδεκα ζηα 2800 USD, ελώ ν εηήζηνο πιεζσξηζκόο ζην 15% πεξίπνπ. Ζ πην ζεκαληηθή αγνξά είλαη εθείλε ηνπ Βειηγξαδίνπ θαζώο θαη ηεο Βνξεηναλαηνιηθήο εξβίαο-δπαξρία Βνηβνδίλαο όπνπ δνύλ πεξηζζόηεξνη από 4,5 εθ. θάηνηθνη. Ζ ζεκαζία ηεο ελ ιόγσ πεξηνρήο από εκπνξηθή άπνςε νθείιεηαη ζην πςειόηεξν βηνηηθό επίπεδν πνπ δηαζέηνπλ νη θάηνηθνί ηεο, ζε ζύγθξηζε κε ηελ ππόινηπε εξβία,θαζώο θαη ζηνλ ζεκαληηθό αξηζκό μέλσλ πνπ θαηνηθνύλ κόληκα εθεί θαη νη νπνίνη εξγάδνληαη ζε μέλεο εηαηξείεο νη νπνίεο έρνπλ εγθαηαζηαζεί ηα ηειεπηαία ρξόληα ζηε εξβία. 2. ΔΓΥΩΡΗΑ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΚΑΗ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΗΚΔ ΤΝΖΘΔΗΔ Λόγσ θιηκαηνινγηθώλ θαη εδαθνινγηθώλ ζπλζεθώλ, ην ειαηόδελδξν δελ αλαπηύζζεηαη ζηε εξβία θαη γη απηό ην ιόγν δελ πθίζηαηαη εγρώξηα παξαγσγή ειαηνιάδνπ θαη επηηξαπέδηαο ειηάο.αληηζέησο είλαη πνιύ κεγάιε ε παξαγσγή ζε ζπνξέιαηα θαη εηδηθόηεξα ζε θαιακπνθέιαην θαη ειηέιαην. Ζ θαηαλάισζε ειαηνιάδνπ θαη επηηξαπέδηαο ειηάο ζηε εξβία έρεη απμεζεί ζεκαληηθά ηα ηειεπηαία ρξόληα, ιόγσ αθελόο ησλ επηζθέςεσλ ησλ έξβσλ ζηελ Διιάδα θαη ζε άιια κεζνγεηαθά θξάηε θαη ηεο γλσξηκίαο ηνπο κε ηε κεζνγεηαθή δηαηξνθή, αθεηέξνπ δε ε βειηίσζε ηνπ βηνηηθνύ επηπέδνπ νδεγεί ζε αιιαγή δηαηξνθηθώλ ζπλεζεηώλ κε ηάζε θαηαλάισζεο πνηνηηθώλ θαη πγηεηλώλ εηδώλ δηαηξνθήο. Παξόια απηά ε θαηαλάισζε ειαηνιάδνπ πεξηνξίδεηαη ζηηο ζαιάηεο ελώ γηα ηε θνπδίλα πξνηηκνύλ ηα ζπνξέιαηα. 3. ΜΔΓΔΘΟ ΑΓΟΡΑ ΚΑΘΔΣΩ ΔΗΑΓΩΓΩΝ Ζ αγνξά όισλ ησλ ηύπσλ ειαηνιάδνπ θαηά ην 2005 ήηαλ πεξίπνπ 700 ηόλλνη θαη θαιύπηεηαη κε εηζαγσγέο θπξίσο από Διιάδα, Ηζπαλία θαη Ηηαιία ελώ ηεο επηηξαπέδηαο ειηάο πεξίπνπ 1000 ηόλλνη κε θπξηόηεξεο ρώξεο πξνέιεπζεο ηελ Διιάδα,ηελ Ηζπαλία θαη ιηγόηεξν ηε Σνπξθία. Οη δαζκνί γηα ηελ ηεισλεηαθή θαηεγνξία 150910( παξζέλν ειαηόιαδν) αλέξρνληαη ζε 5% θαη γηα ηε ηεισλεηαθή θαηεγνξία 1510 (ππόινηπα ειαηόιαδα θαη θιάζκαηα απηώλ)ζε 10%. Ο δαζκόο γηα ηηο επηηξαπέδηεο ειηέο (θαηεγνξία 200570) αλέξρεηαη ζε 10%. Σν ΦΠΑ θαη γηα ηηο δύν θαηεγνξίεο ηνπ ειαηνιάδνπ είλαη 8% θαη γηα ηηο επηηξαπέδηεο ειηέο 18% θαη θαηαβάιεηαη θαηά ηελ εηζαγσγή. 4. ΔΗΑΓΩΓΔ H εξβία, όπσο ήδε αλαθέξζεθε,δε παξάγεη ειαηόιαδν θαη γη απηό ε εζσηεξηθή δήηεζε θαιύπηεηαη απνθιεηζηηθά από ηηο εηζαγσγέο. ηνπο πίλαθεο 1.2,3θαη 4 πνπ αθνινπζνύλ παξνπζηάδνληαη νη εηζαγσγέο παξζέλνπ ειαηνιάδνπ (πηλαθαο 1,2) θαη αγλνύ ειαηνιάδνπ(πίλαθεο 3,4) γηα ηελ πεξίνδν από ην 2001 έσοο θαη ην 2005 σο πξνο ηελ πνζόηεηα θαη ηελ αμία. Ο θύξηνο όγθνο εηζαγσγώλ παξζέλνπ ειαηνιάδνπ πξνέξρεηαη από ηελ Διιάδα, ηελ Ηηαιία θαη ηελ Ηζπαλία, κε ηελ Ηηαιία λα θαηέρεη ην κεγαιύηεξν πνζνζηό ζηήλ αγνξά παξζέλνπ ειαηνιάδνπ κε πνζνζηό 55%,ηελ Ηζπαλία λα αθνινπζεί κε πνζνζηό 25% ελώ ε Διιάδα θαηέρεη ηε ηξίηε ζέζε κε πνζνζηό 18,3%. Αληίζεηα,ζηε θαηεγνξία ησλ ππνινίπσλ ειαηνιάδσλ ηε πξώηε ζέζε θαηέρεη ε Ηζπαλία κε πνζνζηό 48,3% θαη αθνινπζεί ε Διιάδα κε πνζνζηό 33.3%. Παξαηεξείηαη επίζεο όηη ε Διιάδα βειηηώλεη θαζε ρξόλν ζεκαληηθά ηε ζέζε ηεο θαη ζηηο δύν θαηεγνξίεο ειαηνιάδσλ,ελώ ε Ηζπαλία ράλεη ζηαδηαθά ηε ζέζε ηεο ζην παξζέλν ειαηόιαδν, απμάλνληαο όκσο ζεκαληηθά ηηο πνζόηεηεο ζηελ θαηεγνξία ησλ ππνινίπσλ ειαηνιάδσλ.σν κεξίδην ηεο

Ηζπαλίαο ζηηο εηζαγσγέο παξζέλνπ ειαηνιάδνπ θαίλεηαη λα θεξδίδεη ε Ηηαιία. εκαληηθή είλαη ε αύμεζε ησλ εηζαγσγώλ ηεο θαηεγνξίαο ησλ ππνινίπσλ ειαηνιάδσλ ζε ζρέζε κε ην παξζέλν ειαηόιαδν,όπνπ ελώ ην 2002 ην παξζέλν ειαηόιαδν απνηεινύζε ην 73% επί ηνπ ζπλνιηθνύ όγθνπ εηζαγσγώλ ειαηνιάδνπ,ην 2005 έρεη κεησζεί ζην 54,5%.Γηαρξνληθά ζεκεηώλεηαη αύμεζε ηνπ παξζέλνπ ειαηνιάδνπ σο πξνο ηηο πνζόηεηεο θαηά ηελ πεληαεηία 2001-2005 θαηά 365% θαη σο πξνο ηελ αμία θαηά 610% ελώ ζηε θαηεγνξία ησλ ππνινίπσλ ειαηνιάδσλ παξαηεξείηαη αύμεζε γηα ηελ ίδηα πεξίνδν θαηά 687%.θαη 858% αληίζηνηρα Δηζαγσγέο παξζέλνπ ειαηνιάδνπ - Πνζόηεηα(Κg) Διιάδα 6470 38957 64400 59826 70295 Ηηάιηα 55867 91779 161495 154898 210781 Ηζπαλία 42532 212412 281766 134880 95891 Κξναηία - - - 16904 2739 ΣΥΝΟΛΟ 104869 361004 509254 368495 382458 Πίλαθαο 1 πεγή ηαηηζηηθή ππεξεζία εξβίαο Δηζαγσγέο παξζέλνπ ειαηνιάδνπ - Αμία(Υηι $) Διιάδα 25663 151642 218603 201541 343052 Ηηάιηα 202145 360820 579878 744192 1067554 Ηζπαλία 116471 470481 701526 715851 652795 Κξναηία - - - 94029 19765 ΣΥΝΟΛΟ 344279 1040809 1510798 1765067 2098264 Πίλαθαο 2 πεγή ηαηηζηηθή ππεξεζία εξβίαο Δηζαγσγέο ππόινηπσλ ειαηνιάδσλ - Πνζόηεηα(Κg) Διιάδα 8248 29605 75816 38921 106342 Ηηαιία 19803 76107 76025 123659 58728 Ηζπαλία - 16743 86283 142372 154192 Σνπξθία 14400 43 - - Κύπξνο - 7200 - - Γεξκαλία 1000 1000 - - Κξναηία 2678 3273 654 - ΣΥΝΟΛΟ 46432 135257 238818 307628 319364 Πίλαθαο 3 πεγή ηαηηζηηθή ππεξεζία εξβίαο Δηζαγσγέο ππόινηπσλ ειαηνιάδσλ - Αμία(Υηι $) Διιάδα 9381 49752 156003 107251 291670 Ηηαιία 35740 118031 145803 550882 165772 Ηζπαλία - 36761 189963 248202 254468 Σνπξθία 23356 153 - - - Κύπξνο - 7969 - - - Γεξκαλία 2848 7589 - - - Κξναηία 9900 6252 3097 - - ΣΥΝΟΛΟ 83106 232212 495193 914448 713470 Πίλαθαο 4 πεγή ηαηηζηηθή ππεξεζία εξβίαο

Όζνλ αθνξά ηηο εηζαγσγέο επηηξαπέδησλ ειηώλ ζηνπο πίλαθεο 5 θαη 6 εκθαλίδνληαη νη εηζαγσγέο ηεο εξβίαο θαηά ην δηάζηεκα 2001 εώο 2005 σο πξνο ηελ πνζόηεηα θαη σο πξνο ηελ αμία. Ο θύξηνο όγθνο ησλ εηζαγσγώλ πξνέξρεηαη από ηελ Διιάδα θαη δεπηεξεπόλησο από ηελ Σνπξθία θαη ηελ Ηηαιία.Από ηα δηαζέζηκα ζηνρεία όπσο απηά εκθαλίδνληαη ζηνπο παξαθάησ πίλαθεο ε Διιάδα θαηέρεη ην κεγαιύηεξν κεξίδην αγνξάο κε 81,2% ηεο ζπλνιηθώλ εηζαγσγώλ παξνπζηάδνληαο αύμεζε θαηά 328% σο πξνο ηελ πνζόηεηα θαη 515% θαηά ηελ αμία ζηε πεξίνδν 2001 εώο 2005. ΔΗΑΓΩΓΔ ΔΠΗΣΡΑΠΔΕΗΩΝ ΔΛΗΩΝ Ω ΠΡΟ ΣΖΝ ΠΟΟΣΖΣΑ(Κg) Διιάδα 235246 392650 589297 864461 772904 Ηηαιία 13447 40569-1533 2957 Ηζπαλία 1188 17365 29136 55225 49462 Σνπξθία 53386 21454 22604 116273 122729 Κξναηία 5852 718-5856 209 Βνπιγαξία - 9157 - - - πξία 8015 1570 - - - ΣΥΝΟΛΟ 318000 488299 642458 1055052 951860 Πίνακαρ 5 πεγή ηαηηζηηθή ππεξεζία εξβίαο ΔΗΑΓΩΓΔ ΔΠΗΣΡΑΠΔΕΗΩΝ ΔΛΗΩΝ Ω ΠΡΟ ΣΖΝ ΑΞΗΑ(Υηι $) Διιάδα 244222 454323 808926 1538538 1259494 Ηηαιία 22941 53153-15243 22159 Ηζπαλία 1993 49265 95649 174344 194805 Σνπξθία 43232 18721 22323 164881 217752 Κξναηία 15897 916-22486 1069 Βνπιγαξία 7652 - - - πξία 5753 1560 - - - ΣΥΝΟΛΟ 336402 592442 930768 1934241 1706054 Πίλαθαο 6 πεγή ηαηηζηηθή ππεξεζία εξβίαο 5. ΣΗΜΔ ΤΚΔΤΑΗΔ ρεηηθά κε ηηο ζπζθεπαζίεο παξαηεξνύκε ζηα θαηαζηήκαηα ιηαληθήο πώιεζεο όηη νη ειηέο δηαηίζεληαη θπξίσο ζε γπάιηλεο ζπζθεπαζίεο από 160 ml εώο 400 ml θαη απνηεινύληαη από πξάζηλεο, καύξεο θαη γεκηζηέο ειηέο.σν δε ειαηόιαδν δηαηίζεηαη θαη απηό ζε γπάιηλεο ζπζθεπαζίεο ησλ 250 ml,500 ml, 750 ml θαη 1 L,όπσο θαη ζε κεηαιιηθέο 1 L θαη 3 L. Ζ κεγαιύηεξε θαηαλάισζε παξζέλνπ ειαηνιάδνπ παξαηεξείηαη ζηηο γπάιηλεο ζπζθεπζίεο ησλ 500 ml θαη 750 ml. Σνλίδεηαη ε πξνηίκεζε ζε γπάιηλε ζπζθεπαζία δηόηη δίδεηαη ε εηθόλα ελόο πξνηόληνο πςειήο πνηόηεηαο. ηνπο παξαθάησ πίλαθεο 7 θαη 8 ζπλνςίδνληαη νη θπξηόηεξεο ζπζθεπαζίεο ειηώλ θαη ειαηνιάδνπ θαζώο θαη νη ιηαληθέο ηηκέο απηώλ.θα πξέπεη λα αλαθεξζεί όηη νη ιηαληθέο ηηκέο ζπνξέιαησλ ηα νπνία ζπλαληώληαη ζε πιαζηηθέο ζπζθεπαζίεο ηνπ 1 L θπκαίλνληαη από 80 90 δελ.

ΥΩΡΑ ΠΡΟΔΛΔΤΖ ΤΚΔΤΑΗΑ ΒΑΡΟ ΣΗΜΖ(ζε δελ.) Διιάδα Γπάιηλε 300 gr 119,1-147.80 Διιάδα Γπαιηλε 1 kgr 230 350 Γεξκαλία Γπαιηλε 140 gr 81,30 Διιάδα Γπαιηλε 1,5 kgr 338 423.60 Διιάδα Υύκα 1 kgr 262-557 Ηζπαλία Μεηαιιηθή 210 gr 88.80 Πίλαθαο 7, Ηζνηηκία: 1 Δπξώ=85 δελ. Γηα ην ειαηόιαδν νη ηηκέο αλαθέξνληαη ζε έμηξα παξζέλν ειαηόιαδν. ΥΩΡΑ ΤΚΔΤΑΗΑ ΒΑΡΟ ΣΗΜΖ(ζε δελ.) ΠΡΟΔΛΔΤΖ Διιάδα Γπάιηλε 250 ml 277 Διιάδα Γπάιηλε 500 ml 475-508 Διιάδα Γπαιηλε 750 ml 419-726 Διιάδα Γπάιηλε 1 L 726,10 Ηηαιία Γπαιηλε 250 ml 316,10 Ηηαιία Γπαιηλε 500 ml 455-565 Ηηαιία Γπαιηλε 750 ml 805-815 Ηηαιία Γπαιηλε 1 L 810-1030 Ηζπαλία Γπάιηλε 500 ml 448 Διιάδα Μεηαιιηθή 1 L 640 Διιάδα Μεηαιιηθή 3 L 1590-2450 Πίνακαρ 8, Ιζοηιμία: 1 Δςπώ=85 δην. Τπνρξεσηηθέο ελδείμεηο ζηε ζπζθεπαζία ζηα ζεξβηθ:ά: Ζ νλνκαζία πώιεζεο ηνπ πξνηόληνο Πιεξνθνξίεο γηα ηε θαηεγνξία ηνπ ειαηνιάδνπ Ζ θαζαξή πνζόηεηα ηνπ πεξηερνκέλνπ ζε κνλάδεο όγθνπ Ο παξαζθεπαζηήο ή ζπζθεπαζηήο Ο εηζαγσγέαο θαη ν δηαλνκέαο Ζ εκεξνκελία ειάρηζηεο δηαηεξεζηκόηεηαο ηνπ πξνηόληνο πλζήθεο δηαηήξεζεο 6. ΠΡΟΩΘΖΣΗΚΔ ΓΡΑΔΗ - ΠΡΟΣΑΔΗ Δίλαη γεγνλόο όηη ηα ηειεπηαία 5 ρξόληα ε αγνξά ειαηνιάδνπ θαη επηηξαπέδησλ ειηώλ ζηε εξβία έρεη παξνπζηάζεη ζεκαληηθή αύμεζε,ζηα πιαίζηα ηεο ηάζεο αιιαγήο θαηαλαισηηθώλ ζπλεζεηώλ ζε πην πγηεηλό ηξόπν δηαηξνθήο. Γη απηό επηβάιιεηαη ε δξνκνιόγεζε ζεηξάο δξάζεσλ γηα ηελ αύμεζε ηνπ κεξηδίνπ ηνπ ειιεληθνύ ειαηνιάδνπ θαη ηεο ειηάο ζηε ζεξβηθή αγνξά. Ο η δξάζεηο απηέο ζα πξέπεη λα αμηνπνηνύλ ηε γεληθόηεξε εηθόλα πνπ επηθξαηεί γηα ηελ ειιεληθή θνπδίλα, σο ηδηαίηεξα εύγεζηεο θαη πγηεηλήο, θαζώο θαη ηε ζπλερή επέθηαζε κεγάισλ αιπζίδσλ super markets εγρώξησλ θαη μέλσλ(βεξόπνπινο, Merkator, Metro, Carrefour,Maxim,Rodic θ.α). Ζ ειιεληθή βηνκεραλία ηξνθίκσλ (πεξηιακβαλνκέλσλ ειαηνιάδνπ,ειαηώλ) έρνληαο ζπζζσξεύζεη πνιύηηκε εκπεηξία ζηε βαιθαληθή ηε ηειεπηαία δεθαεηία, κπνξεί κε ζηνρεπκέλεο θαη ζπλδπαζκέλεο ελέξγεηεο λα εδξαηώζεη θαη λα εληζρύζεη ηελ παξνπζία ηεο ζηε ζεξβηθή αγνξά. Σέηνηεο ελέξγεηεο άκεζνπ θαη έκκεζνπ απνηειέζκαηνο, είηε απηνηειώο είηε σο ζπληνληζκέλε πξνζπάζεηα θνξέσλ επηρεηξήζεσλ κπνξεί λα είλαη:

Αλάδεημε θαη πξνβνιή ησλ πιενλεθηεκάησλ ηεο ειιεληθήο θνπδίλαο θαη ηδηαίηεξα ησλ επεξγεηηθώλ ηδηνηήησλ ηνπ παξζέλνπ ειαηνιάδνπ κε ζπλερείο επηζηεκνληθέο θαη κε δεκνζηεύζεηο ζηνλ ηύπν θαη ζηα πεξηνδηθά. Βαζηθή πξνηεξαηόηεηα πξέπεη λα απνηειέζεη ε πξαγκαηνπνίεζε δηαθεκηζηηθώλ εθζηξαηεηώλ πνπ βνεζνύλ ηνλ θαηαλαισηή λα γλσξίζεη θαη λα εθηηκήζεη ην παξζέλν ειαηόιαδν, αιιά θαη λα δεκηνπξγεζεί ε απαξαίηεηε θνπιηνύξα θαηαλάισζεο ειιεληθνύ παξζέλνπ ειαηνιάδνπ ζε ζρέζε κε αληαγσλίζηξηεο ρώξεο εθκεηαιιεπόκελνη ην ζπγθξηηηθό πιενλέθηεκα ηηκήο πνηόηεηαο. Αληηκεηώπηζε ελδερνκέλσλ πξνζπαζεηώλ από δηάθνξνπο εγρώξηνπο ηππνπνηεηέο πνπ εθκεηαιεύνληαη θελά ζηε λνκνζεζία αλακηγλύνληαο ην ειαηόιαδν κε άιια ππνδηέζηεξα ιάδηα δεκηνπξγώληαο θαηά απηόλ ηνλ ηξόπν αξλεηηθή εηθόλα ηνπ πξνηόληνο. Γηείζδπζε ζηνλ ηνκέα ησλ εζηηαηνξίσλ όπνπ ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ηηαιηθό θαη ηζπαληθό ειαηόιαδν θαζώο θαη πξνώζεζε ειιεληθνύ πνιηνύ ειηάο. Υξήζε βαζηθήο εηηθέηηαο ζπζθεπαζίαο ζηα ζεξβηθά κε πξνηάζεηο ρξήζεο πξνηόληνο. Αλάδεημε θαη πξνβνιή ειαηνπαξαγσγηθώλ πεξηνρώλ ηεο Διιάδαο νύησο ώζηε λα αληηκεησπηζηεί κειινληηθά ε δηαθνξνπνίεζε ζηηο ηηκέοζην πιαίζην ηεο πξνζηαηεπόκελεο νλνκαζίαο πξνειεύζεσο(ποπ). πκκεηνρή ζε θαιά πξνεηνηκαζκέλεο θαη νξγαλσκέλεο επηρεηξεκαηηθέο απνζηνιέο. Έληαμε ηεο εξβίαο ζηηο αγνξέο ζηόρνπο θαη ζην νδνηπνξηθό «νη δξόκνη ηνπ ιαδηνύ θαη ηεο ειηάο». Πξαγκαηνπνίεζε εβδνκάδεο ειιεληθώλ ηξνθίκσλ κε ηδηαίηεξε πξνβνιή θαη γεπζηγλσζία ειαηνιάδνπ αξρηθά ζηα super markets Βεξόπνπινο. Οξγάλσζε εβδνκάδαο ειιεληθήο γαζηξνλνκίαο ζε κεγάια μελνδνρεία (πξαγκαηνπνηήζεθε ήδε,κε ηδηαίηεξα κεγάιε επηηπρία από 20 Ηνπλίνπ εώο 2 Ηνπιίνπ,θεζηηβάι ειιεληθήο γαζηξνλνκίαο ζην μελνδνρείν Hyatt ηνπ Βειηγξαδίνπ). πκκεηνρή ζηε κεγάιε δηεζλή αγξνηηθή έθζεζε πνπ πξαγκαηνπνηείηαη θάζε Μάην ζην Novi Sad.