Τίτλος Μαθήµατος: Κωδικός Μαθήµατος: Κατηγορία Μαθήµατος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόµενο) Επίπεδο Μαθήµατος: (πρώτου, δεύτερου ή τρίτου κύκλου) Έτος Σπουδών: Ανάπτυξη Προγραµµάτων και Σχολική Εµπειρία EDΙ631 Υποχρεωτικό Μάστερ (2 ος Κύκλος) 1 ο Τετράµηνο προσφοράς Μαθήµατος: Αριθµός ECTS: 10 1 ο Όνοµα ιδάσκοντος: Θα ανακοινωθεί Μαθησιακά Αποτελέσµατα Μαθήµατος: Με την ολοκλήρωση του µαθήµατος οι διδασκόµενοι αναµένεται να είναι σε θέση να: Προσδιορίζουν και να εξηγούν βασικές έννοιες, µοντέλα ανάπτυξης και αξιολόγησης προγραµµάτων. Εφαρµόζουν διαδικασίες ανάπτυξης και αξιολόγησης προγράµµατος σε µικροεπίπεδο και µακροεπίπεδο. Εξηγούν την συνεχή αλληλεπίδραση µεταξύ όλων των σταδίων ανάπτυξης και αξιολόγησης προγραµµάτων. Αναπτύσσουν προγράµµατα σε µικροεπίπεδο, για να διαφοροποιούν µε παιδαγωγική ποιότητα τη διαδικασία µάθησης σε διαφορετικού τύπου αναπηρίες και στις ανάγκες τάξης που περιλαµβάνει παιδιά µε αναπηρία. Αξιολογούν το ΑΠ ως πηγή δηµιουργίας και ως µέσο αντιµετώπισης µαθησιακών δυσκολιών. Εντάσσουν ζητήµατα που αφορούν τα αναλυτικά προγράµµατα και εγχειρίδια σε ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό συγκείµενο όπου η κουλτούρα, η ιδεολογία, η πολιτική και οι κοινωνικές δοµές επιδρούν πάνω σε εκπαιδευτικά συστήµατα, στις ταυτότητες των εµπλεκοµένων και στο πώς αντιµετωπίζουν την αναπηρία. Εντοπίζουν, να κριτικάρουν και να αποδοµούν τάσεις στιγµατισµού, περιθωριοποίησης ή αποκλεισµού της αναπηρίας στο επίσηµο αναλυτικό πρόγραµµα και στο παραπρόγραµµα (λανθάνον) Ακολούθως: Περιγράφουν/εκθέτουν και να συζητούν για τις υπηρεσίες που είναι αναµειγµένες στη διαδικασία παροχής ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης Περιγράφουν/εκθέτουν και να συζητούν την παρεχόµενη στην Κύπρο αγωγή και εκπαίδευση των παιδιών µε ειδικές ανάγκες Καταρτίζουν σχέδιο µαθήµατος/ πρόγραµµα για τη διδασκαλία σε τάξη, µε πρόνοια
διαφοροποίησης Εφαρµόζουν διαφοροποιηµένη διδασκαλία σε γενική τάξη Αξιολογούν αναστοχαστικά δικό τους µάθηµα και µάθηµα εκπαιδευτικού, σε σχέση µε την κάλυψη των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών των παιδιών Εφαρµόζουν στην πράξη το περιεχόµενο και τα µηνύµατα των σπουδών τους. Τρόπος ιδασκαλίας: Προαπαιτούµενο(α) Συναπαιτούµενο(α) Μάθηµα(τα): Προτεινόµενα/προαιρετικά µέρη του προγράµµατος: Περιεχόµενο Μαθήµατος: ιδασκαλία στην τάξη Πρακτική Άσκηση EDΙ612 Κανένα Σκοπός: Σκοπός του µαθήµατος αυτού είναι διττός: (α) να εµβαθύνει στη διαδικασία ανάπτυξης και αξιολόγησης προγραµµάτων Eνιαίας Eκπαίδευσης µέσα από την καλλιέργεια δεξιοτήτων κριτικής ανάγνωσης και ανάπτυξης προγραµµάτων σε µικροεπίπεδο και µηχανισµών αποδόµησης των ιδεολογικοπολιτικών, ιστορικών, οικονοµικο-κοινωνικών και ψυχολογικών διαστάσεων των αναλυτικών προγραµµάτων µέσα από την προοπτική της Ενιαίας Εκπαίδευσης. Το µάθηµα αυτό έχει τη µορφή τόσο της πληροφόρησης και κατάρτισης όσο και της πρακτικής άσκησης (εργαστηρίου), ώστε να µπορούν οι φοιτητές/τριες να καταστούν ικανoί/ες να αναπτύξουν, εφαρµόσουν και αξιολογήσουν προγράµµατα. Τα προγράµµατα αυτά αναµένεται να διαφοροποιούνται ως προς τους στόχους, περιεχόµενο, δραστηριότητες και αξιολόγηση ώστε να ανταποκρίνονται στις ατοµικές ανάγκες παιδιών µε αναπηρία, στις ανάγκες τάξης που περιλαµβάνει παιδιά µε αναπηρία και στις ανάγκες του ευρύτερου αναλυτικού προγράµµατος και της προσέγγισής του προς την Ενιαία Εκπαίδευση. (β) η εξοικείωση και η άσκηση των φοιτητών/τριών µε το πρακτικό µέρος των σπουδών τους. Περιγραφή: Α. Βασικές έννοιες, ορισµοί και δοµικά στοιχεία των προγραµµάτων/αναλυτικών προγραµµάτων. Εκπαιδευτική πολιτική και αναλυτικό πρόγραµµα, τα αναλυτικό πρόγραµµα ως ιστορικό, κοινωνικό και πολιτικό κείµενο στην Κύπρο και αλλού: η περίπτωση της αναπηρίας. Φιλοσοφικοί προσανατολισµοί και γενικοί σκοποί των αναλυτικών προγραµµάτων: αναφορά Μοντέλα και στάδια ανάπτυξης προγραµµάτων σε µικροεπίπεδο και µακροεπίπεδο. Παραπρόγραµµα όσον αφορά την αναπηρία (π.χ. στα σχολικά εγχειρίδια, σχολικά κτίρια και σχολική τάξη, κοκ). Μελέτη και κριτική υφιστάµενων προγραµµάτων που προωθούν/ παρεµποδίζουν την Ενιαία Εκπαίδευση. όµηση/γραφή συγκεκριµένων στόχων για διαφορετικού τύπου δυσκολίες και τάξεις
που περιλαµβάνουν παιδιά µε αναπηρία: το ευέλικτο πρόγραµµα. Αναλυτικό Πρόγραµµα και ατοµικό Πρόγραµµα Εκπαίδευσης µαθητή/τριας µε Αναπηρίες. Αξιολόγηση προγραµµάτων Ενιαίας Εκπαίδευσης: αξιολόγηση και επιλογή υλικού, πηγών, µέσων, δραστηριοτήτων, κτλ. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού ως στοχαστικο-κριτικού παιδαγωγού-ερευνητή, ως ερµηνευτή, αναδοµητή και φορέα ανάπτυξης προγραµµάτων προς συµπερίληψη της αναπηρίας. Β. Παρακολούθηση µαθηµάτων σχετικά µε την οργάνωση των δραστηριοτήτων της σχολικής εµπειρίας (1-2 εβδοµάδες). Ενδεικτικά, τα µαθήµατα δυνατό να περιλαµβάνουν οργάνωση τάξης, οργάνωση µαθήµατος µε έµφαση στη διαφοροποίηση, διδακτική µεθοδολογία, κτλ., καθώς επίσης και συζήτηση οργανωτικών και πρακτικών θεµάτων της σχολικής εµπειρίας. Πρακτική εξάσκηση και απόκτηση εµπειρίας σε σχολεία, υπηρεσίες, κτλ. που είναι εµπλεγµένα στην παροχή εκπαίδευσης σε παιδιά µε αναπηρία (π.χ. παρέχουν στήριξη στη γενική τάξη ή ατοµικά σε Μονάδα ή αίθουσα στήριξης). Αυτό περιλαµβάνει εργασία στην τάξη/σχολείο (π.χ. διδασκαλία συνδιδασκαλία), επισκέψεις, κτλ. Απαιτούµενα ή Προτεινόµενα Εγχειρίδια: Κουτσελίνη, Μ. (2001). Ανάπτυξη Προγραµµάτων: Θεωρία Έρευνα Πράξη. Λευκωσία: Κατζηλάρης. Ματσαγγούρας, Η.Γ. (2003). Η διαθεµατικότητα στη σχολική γνώση. Εννοιοκεντρική αναπλαισίωση και σχέδια εργασίας. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Νικολακάκη, Μ. (Επιµ.) (2005). Προς ένα «σχολείο για όλους»: διαθεµατικότητα και συνεκπαίδευση στο δηµοτικό σχολείο. Αθήνα: Ατραπός. Stenhouse, L. (2003). Εισαγωγή στην έρευνα και την ανάπτυξη του αναλυτικού προγράµµατος (µτφρ. Α. Σ. Τσάπελης). Αθήνα: εκδόσεις Σαββάλας. Φλουρής, Γ. (2003). Αναλυτικά προγράµµατα για µια νέα εποχή στην εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Χατζηγεωργίου Γ. (2005). Γνώθι Το Curriculum. Αθήνα: Ατραπός Booth, T., Ainscow, M., Vaughan, M. & Greenhill, S. (2002). Index for Inclusion: Developing Learning and Participation in Schools. Manchester: Centre for Studies on Inclusive Education.
Bovoir, K., Byers, R., & Barnes, D., (Eds) (1992). Special Curricula Needs. London: Fulton. Byers, R and Rose, R. (1996). Planning the Curriculum for Pupils with Special Educational Needs. London: David Fulton Publishers. Curriculum Dorchester Group (2002). Towards a Curriculum for All: A Practical Guide for Developing an Inclusive Curriculum for Pupils Attaining Significantly Below Agerelated Expectations. London: David Fulton Publishers. Nind, M., Rix, J. Sheehy, K., & Simmons, K. (2005). Curriculum and Pedagogy in Inclusive Education: Values into Practice. London: Routledge Falmer Nolet V. & McLaughlin, M.J. (2006). Αccessing the General Curriculum: Including Students with Disabilities in Standards-based Reform. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Corwin Press. Pickles P. (2004). Inclusive Teaching, Inclusive Learning: Managing the Curriculum for Children with Severe Motor Difficulties (Practical Approach). London: David Fulton Publishers Ltd. Rossi, P.H., Freeman H.E. & Lipsey, M.W. (1999). Evaluation: A Systematic Approach. Thousand Oaks. CA: Sage Publication. JOURNALS: European Journal of Special Needs Education Curriculum Administrator International Journal of Inclusive Education Journal of Critical Inquiry into Curriculum and Instruction The Journal of Curriculum Studies ιδακτική Μεθοδολογία: 50 % ιδασκαλία Πρακτική Άσκηση Καθοδήγηση 30 ώρες (21+9) 55 ώρες 15 ώρες 10% 40% 100%
Αξιολόγηση: Εξετάσεις 25% Συµµετοχή στο µάθηµα 10% (5+5) Εργασίες/Μελέτες 20% Σχολική Εµπειρία 30% Πορτφόλιο (αναστοχαστικό ηµερολόγιο / αυτοβιογραφία σχολικής εµπειρίας ) 15% 100% Σηµειώσεις: 1. Κατά τη διάρκεια της περιόδου Σχολικής Εµπειρίας οι φοιτητές θα επιθεωρούνται από το Συντονιστή Σχολικής Εµπειρίας ή και άλλους εξειδικευµένους καθηγητές/ τριες για σκοπούς καθοδήγησης αλλά και για σκοπούς αξιολόγησης. Για την αξιολόγηση των φοιτητών θα λαµβάνεται υπόψη και η γνώµη των ιευθυντών/τριών / προϊσταµένων των σχολείων / υπηρεσιών στα οποία θα εξασκούνται, δασκάλων τάξης κτλ. Στο ενδιάµεσο ή / και στο τέλος της συνολικής περιόδου εξάσκησης θα γίνεται συζήτηση των γενικών προβληµάτων που αντιµετωπίστηκαν καθώς και γενικών σχολίων / συµπερασµάτων (ανατροφοδότηση). 2. Εκδίδεται ειδικός «οδηγός σχολικής εµπειρίας» στον οποίο περιέχονται όλες οι λεπτοµέρειες π.χ. οδηγίες, δραστηριότητες, χρονοδιαγράµµατα, αξιολόγηση, έντυπα κλπ.). Γλώσσα ιδασκαλίας: Πρακτική Άσκηση: Χώρος ιδασκαλίας: Ελληνική Ναί Αίθουσα ιδασκαλίας, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήµιο Κύπρου, Λευκωσία Επιλεγµένα Σχολεία/Υπηρεσίες