ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχολική χρονιά: 2012-2013 3 ο ΓΕΛ Αγίων Αναργύρων Τµήµα ΤΕ3 Τµήµα ενδιαφέροντος GRAFFITI Υπεύθυνοι καθηγητές: κα. Μέµµου Εργάστηκαν οι µαθήτριες: Θεοδωροπούλου Πηνελόπη Καραδήµα Ελένη Στάµου Ζωή Φύτρου Σοφιάνα [1]
Περίληψη Τη φετινή χρονιά ασχοληθήκαµε στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας µε το θέµα του graffiti. Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον θέµα που συνοδεύτηκε µε ποικίλες δραστηριότητες εξωσχολικές όσο και ενδοσχολικές. Το υπόθεµα της δικής µας οµάδας περιλαµβάνει την ορολογία, τα είδη και τα style του graffiti, τα συνθήµατα και το 3D graffiti. Οι παράλληλες ασχολίες µας πέραν της αναζήτησης πληροφοριών για το θέµα µας, ήταν η επίσκεψη στο Stigma Lab, ένας χώρος έκθεσης έργων από διάφορους καλλιτέχνες του graffiti, στο festival graffiti που διοργάνωσε ο δήµος Νέου Ηρακλείου, στο αρχαιολογικό µουσείο Αθηνών όπου και θαυµάσαµε τα πλούσια εκθέµατα και ιδιαίτερα τις τοιχογραφίες της Σαντορίνης. Αξίζει επίσης να σηµειώσουµε τις δύο ταινίες που παρακολουθήσαµε σχετικά µε το graffiti: exit through the giftshop και bomb it. ύο ταινίες από τις οποίες αποκοµίσαµε πολλές πληροφορίες, χρήσιµες και για την γραπτή µας εργασία. Επιπλέον, διοργανώσαµε ένα bazaar που διήρκησε 2 εβδοµάδες αλλά και µια επιτυχηµένη λαχειοφόρο αγορά που απέφεραν ένα ικανοποιητικό χρηµατικό ποσό το οποίο διαθέσαµε για τη δηµιουργία graffiti στους τοίχους του σχολείου µας. Έτσι, οργανώσαµε ένα δικό µας festival graffiti στο σχολείο µας µε φαγητό, µουσική παιχνίδια και φυσικά πολλά spray graffiti!!! [2]
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Εξώφυλλο..σελ.1 Περίληψη σελ.2 Περιεχόµενα..σελ.3 Πρόλογος..σελ.4 Θεωρητικό µέρος/προβληµατική του θέµατος..σελ.5 ιαδικασία της έρευνας/μεθοδολογία.σελ.5 Αποτελέσµατα σελ.6 Συµπεράσµατα σελ.26 Κριτική και αυτοκριτική αποτίµηση σελ.26 Βιβλιογραφία..σελ.27 Ευχαριστίες σελ.27 [3]
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Γκράφιτι είναι η αναγραφή κειµένου όπως συνθηµάτων ή η ζωγραφική σε επιφάνειες που συνήθως βρίσκονται σε δηµόσιους χώρους (για παράδειγµα σε τοίχους). Πρωτοεµφανίστηκε την ίδια περίοδο και στα ίδια µέρη που αναπτύχθηκε το κίνηµα του Χιπ χοπ,από τον ίδιο καταπιεσµένο κόσµο. Γι' αυτό πολλοί θεωρούν ότι αποτελεί µέρος της κουλτούρας Χιπ χοπ. Συγκεκριµένα, παρακάτω παρουσιάζονται διάφορα είδη και στυλ των γκράφιτι καθώς επίσης πολλοί όροι που χρησιµοποιούνται από κάθε άτοµο που τους ελκύει και ασχολούνται µε αυτή την «τέχνη». Ακόµα, δεν είναι λίγες οι ταινίες που έχουν είτε γραφτεί για αυτό είτε αναφέρονται αισθητά στο γκράφιτι αφού στο περιεχόµενο αυτής της εργασίες υπάρχουν µόνο µερικές από αυτές. Τέλος, δεν είναι µικρής σηµασίας τα συνθήµατα που παρουσιάζονται από τους καλλιτέχνες του γκράφιτι. Μπορεί να έχουν τόσο πολιτικό όσο και ερωτικό χαρακτήρα χωρίς βέβαια κανείς να περιορίζεται µόνο σε αυτά. [4]
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ/ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ Στόχοι Εργασίας Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η αρµονική συνεργασία όλων των µελών της οµάδας για να απαντηθούν τα ερωτήµατα που τίθενται και να συντεθεί η ερευνητική εργασία. Κατά την διάρκεια της εργασίας µας διατυπώθηκαν τα ακόλουθα ερωτήµατα: 1. Ποια είναι τα styles και ποια είναι τα είδη του graffiti; 2. Ποια είναι η µεταξύ τους διάκριση; 3. Τι συνθήµατα υπάρχουν σχετικά µε το graffiti; 4. Ποια ορολογία χρησιµοποιείται; 5. Ποιοι είναι οι κανόνες µεταξύ των καλλιτεχνών; 6. Τι είναι το pavement graffiti; 7. Ποιοι καλλιτέχνες ασχολούνται µε αυτό; ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ/ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ Αφού µάθαµε το υπόθεµα που µας αντιστοιχεί και θέσαµε τα παραπάνω ερωτήµατα, αρχίσαµε να ψάχνουµε πληροφορίες κυρίως µέσα από το διαδίκτυο. Όταν συγκεντρώσαµε το απαραίτητο υλικό, το οργανώσαµε και συνθέσαµε τα στοιχεία µε τέτοιο τρόπο ώστε να πετύχουµε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσµα. [5]
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Παρουσίαση των δεδοµένων που συγκεντρώθηκαν κατά την διάρκεια της έρευνας Είδη 1. Tagging. Κάποιος µπορεί µε ασφάλεια να πει πως αυτό το είδος γκράφιτι είναι η αρχή της ιστορίας του γκράφιτι. Αλλά σήµερα θεωρείται απλώς ως µια προσθήκη του. Το tag είναι η υπογραφή του καλλιτέχνη, το υποκοριστικό του γραµµένο µε ένα χρώµα. It is an integral part of graffiti, put to all works. 2. Bombing.Συνήθως ζωγραφίζεται πάνω σε κάποιο µεταφορικό µέσο µε γρήγορο ρυθµό. Σήµερα οι bombers χρησιµοποιούν overland trains. Όχι η ποιότητα αλλά η ποσότητα των έργων,που γίνονται σε µικρό χρονικό διάστηµα, είναι ο σκοπός του bombing. 3. Writing είναι επιγραφές (χαράξεις) γκράφιτι in its common sense, ζωγραφιές από διαφορετικά στυλ φτιαγµένες από τους καλλιτέχνες πάνω σε τοίχους βαγονιών. 4. Scratching (scrabbing). Παρόµοιο µε το tagging scratching είναι άλλο ένα είδος γκράφιτι. Γίνεται στα παράθυρα των µεταφορικών µεσών µε grindstone. [6]
Styles Wildstyle Wildstyle είναι µια περίπλοκη µορφή graffiti. Χάρη στην περιπλοκότητά της, είναι συχνά πολύ δύσκολο να διαβαστεί από ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωµένοι µε αυτό. Συνήθως, αυτό το είδος ενσωµατώνει συνυφασµένα και επικαλυµµένα γράµµατα και σχήµατα. Μπορεί να περιλαµβάνει βέλη, αιχµές και άλλα διακοσµητικά στοιχεία ανάλογα µε την τεχνική που χρησιµοποιείται. Τα πολυάριθµα σχήµατα και στρώσεις κάνουν αυτό το είδος εξαιρετικά δύσκολο να παραχθεί οµογενοποιηµένα και για αυτό το λόγο η ανάπτυξη ενός αυθεντικού είδους σε αυτό τον τοµέα φαίνεται πως είναι µια από τις µεγαλύτερες καλλιτεχνικές προκλήσεις για έναν καλλιτέχνη του graffiti. Wildstyle δηµιουργήµατα είναι επίσης γνωστά ως burners που σηµαίνει καυτός σαν την φωτιά. Οι αυθεντικοί πρωτοπόροι του wildstyle ήταν οtracy 168 και ο Stay High 149. Cartoon Καρικατούρες και κοµιξ. Realistic Ρεαλιστικοί χαρακτήρες σε φόντο ή τοπίο. 3D 3D graffiti είναι ένα σχετικά νέο κίνηµα και περισσότερο συσχετισµένο µε την δηµόσια τέχνη και διαφήµιση πάρα µε τον βανδαλισµό. Οι εταιρίες της T-Mobile, Coca-Cola and Sony έχουν όλες προσλάβει 3d street artists για να τους βοηθήσουν να πουλήσουν και να διαφηµίσουν τα προϊόντα τους. Ο ρεαλισµός και η ακριβής αίσθηση του χώρου σε αυτά τα δηµιουργήµατα εξαρτώνται από το φόντο. Stencil [7]
Το Stencil graffiti γίνεται πάνω σε χαρτί, χαρτόνι ή άλλα µέσα για να δηµιουργήσουµε µια εικόνα ή κείµενο που µπορεί εύκολα να αναπαραχθεί ξανά. Το επιθυµητό σχέδιο αποκόπτεται από το επιλεγµένο µέσο και έπειτα η εικόνα µεταφέρεται σε µια επιφάνεια µε την χρήση του spray paint ή roll-on paint. Αυτοί που κάνουν stencils έχουν πολλά κίνητρα. Για µερικούς είναι µια εύκολη µέθοδος να διαδώσουν ένα πολιτικό µήνυµα. Κάποιοι άλλοι επιζητούν την δηµοσιότητα που η δουλειά τους µπορεί να τους αποδώσει, ενώ άλλοι θέλουν απλά να αναδείξουν την δουλειά τους. Old school Γενικός όρος που χρησιµοποιείται για να αναφερθούµε στις αρχές του graffiti και πιο συγκεκριµένα από τα µέσα του 70 µέχρι το 83. Επίσης, αναφέρεται στο είδος µουσικής της hip-hop της τότε εποχής. Οι Oldschool καλλιτέχνες είναι άξιοι σεβασµού επειδή ήταν οι πρωτοπόροι του graffiti και αρκετοί από αυτούς έχουν δηµιουργήσει ξεχωριστά είδη graffiti. Για παράδειγµα Ο Blade και ο Comet δηµιούργησαν τα blockbusters κτλ. Abstract Abstract graffiti. Η ανάγνωση των έργων αυτού του είδους δεν είναι ο κύριος στόχος. Είναι µια αφηρηµένη τέχνη του δρόµου. Ένα έργο είναι πολύ πιο περίπλοκο από ότι ένα tag και έχει τουλάχιστον τρία χρώµατα. Το έργο είναι δύσκολο να γίνει παράνοµα λόγω του ότι ενέχει χρόνο και προσπάθεια. Έτσι, ένα καλό έργο θα αποδώσει µεγάλο σεβασµό στον συγκεκριµένο καλλιτέχνη γκράφιτι. Επειδή αυτό το γκράφιτι έχει αναγνωριστεί ως νόµιµη µορφή τέχνης, δίνεται στους καλλιτέχνες επίσηµη άδεια να το εξασκούν. Sharp [8]
Sharp letter style(αιχµηρά γράµµατα). Τα γράµµατα πρέπει να είναι αιχµηρά, ώστε να έχεις την ψευδαίσθηση πως αν τα ακουµπήσεις θα κοπείς. Block Είναι µια υπερπαραγωγή που γίνεται για να καλύψει µέγιστη έκταση σε µια ελάχιστη ποσότητα χρόνου. Συχνά αποτελείται από µεγάλα κεφαλαία γράµµατα. Η υπερπαραγωγή µπορεί να επιτευχθεί µε ρολά βαφής και δύο ή τρία χρώµατα βαφής. Συνήθως µια υπερπαραγωγή δηµιουργείται για να καλύψει άλλες εργασίες ή να αποκλείσει άλλους καλλιτέχνες από την προσπάθειά τους να τοποθετήσουν οτιδήποτε άλλο επάνω στην ίδια περιοχή. Ignorant Παιδικό αλλά όχι άσχηµο graffiti. Brush Μπορείς να διδάξεις στα παιδιά σου πολύ εύκολα αυτή τη µέθοδο. Καµπυλόγραµµα γράµµατα που έχουν κυκλικά τελειώµατα είναι το πιο απλό είδος για το paintbrush. Είναι ευρέως διαδεδοµένο είδος στους σιδηροδρόµους της Νέας Υόρκης. Το Paint brush πραγµατοποιείται συνήθως µε λαδοµπογιές και µε spray paints. Σήµερα οι άνθρωποι θέλουν να υιοθετήσουν τα αυθεντικά είδη του 90 που συναντιόταν στη Νέα Υόρκη. Hardcore Επιθετικά βανδαλιστικά tags, throw up, pieces. [9]
Landscape Οποιοδήποτε είδος τοπίου. Μπορεί να είναι φόντο από ένα κοµµάτι graffiti ή από ένα χαρακτήρα. Bubble Ένα είδος από graffiti γράµµατα συχνά χρησιµοποιηµένα λόγω του στρογγυλού σχήµατός τους που του επιτρέπει να τα µορφοποιούν γρήγορα. Ο Phase2 είναι ο πρωτοπόρος αυτού του είδους. Stickers Stickers είναι ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος για να κάνεις tag. Οι καλλιτέχνες συνήθιζαν να χρησιµοποιούν «Γεια το όνοµά µου είναι..». Είναι εξίσου πιθανό να δούµε περίτεχνα, µε επαγγελµατική εµφάνιση τυπωµένα Stickers που να περιλαµβάνουν ένα µήνυµα ή µια εικόνα. Αυτό το είδος προτιµάται πολύ καθώς έχει το πλεονέκτηµα ότι µπορεί να έχει προκατασκευαστεί σε έναν ιδιωτικό χώρο και στη συνέχεια µε γρήγορο τρόπο να αποτυπωθεί σε οποιαδήποτε επιφάνεια. [10]
Fat cap Το Fat cap δηµιουργεί τις µεγαλύτερες γραµµές µε την βοήθεια των spray cans. Wholecar Ένα µικρό ή µεγαλύτερο κοµµάτι που καλύπτει όλη την ορατή πλευρά ενός τρένου, συνήθως όµως όχι την µπροστινή του. Το whole car συνήθως γίνεται είτε από έναν καλλιτέχνη είτε από περισσότερους καλλιτέχνες από την ίδια οµάδα και ολοκληρώνεται σε µία φορά [11]
Κανόνες µεταξύ καλλιτεχνών 1)Για να είσαι αποτελεσµατικός, graffiti abatement πρέπει να γίνει καλά! Πρέπει να είναι γρήγορο και επαγγελµατικό, λεπτοµερές και ολοκληρωµένο. Αυτό σηµαίνει ούτε κηλίδες ή σηµάδια µπορούν να µένουν όταν έχει ολοκληρωθεί η δουλειά. Αυτό µπορεί να φαίνεται ως ένας προφανής κανόνας, αλλά αφήνοντας σηµάδια δίνεις το κίνητρο να ταγκαρουν πάλι. Το Graffiti πρέπει να φαίνεται. 2) Παίζει σηµαντικό ρόλο ο συνδυασµός του χρώµατος µε την τοποθεσίς που βρίσκεται ο τοίχος και πάλι δεν επιτρέπεται να υπάρχουν σηµάδια και ατέλειες µετά την ολοκλήρωση του graffiti πριν βάψεις αποµάκρυνε βρώµικα µουχλιασµένα και ό,τι άλλα ξένα υλικά εµποδίζουν το έργο σου να ολοκληρωθεί. 3) Αφαίρεσε το graffiti από επιφάνειες που δεν είναι βαµµένες ούτε µε "squirt and wipe" χηµική ουσία ούτε µε anti-graffiti µπογιά. Αυτή η χηµική ουσια χρησιµοποιείται για συγκεκριµένες επιφάνειες σε γυαλί, plexi-glass και άλλες γλαφυρές επιφάνειες. 4) ΠΟΤΕ µην κάνεις graffiti όταν κάποιος µπορεί να σε δει. Μην γίνεσαι επιθετικός. ιάλεξε το απόγευµα ή το βράδυ για να κάνεις την δουλειά σου. Κάνοντας αυτό αποτρέπεις την προσωπική σου θέση στην βανδαλισµό. 5) Φτιάξε ή διόρθωσε φράχτες για να εµποδίσεις τυχόν είσοδο στο έργο σου. 6) ΠΟΤΕ µην συµµορφώνεσαι µε βανδαλιστές, αυτοί µπορούν να γίνουν αρκετά επικίνδυνοι και ποτέ δεν ξέρεις τι µπορεί να έχουν στις τσέπες τους. 7) Κράτα καθαρό τον χώρο σου. Μην αφήνεις κουτιά, παλέτες ή σκουπίδια συγκεντρωµένα κοντά στο graffiti σου. 8) Προσπάθησε να κάνεις τα graffiti σου όσο πιο ψηλά γίνεται. [12]
3D PAVEMENT ART GRAFFITI Αυτοί οι ταλαντούχοι καλλιτέχνες του δρόµου έχουν αναπτύξει µια εκπληκτική ικανότητα να ξεγελούν το µάτι του διερχόµενου σε εικόνες και αντικείµενα τριών διαστάσεων πάνω σε ευθύγραµµη άσφαλτο. Οι δηµιουργίες τους γίνονται χρησιµοποιώντας µια τεχνική που ονοµάζεται αναµόρφωση και δηµιουργεί την ψευδαίσθηση τριών διαστάσεων όταν το παρατηρείς από την σωστή οπτική γωνία Τέχνη τέτοιου είδους µπορεί να παραχθεί τραβώντας µια φωτογραφία ενός αντικειµένου ή ρυθµίζοντας σε µία απότοµη οπτική γωνία και µετά τοποθετώντας γύρω από την φωτογραφία ένα πλέγµα και ένα άλλο επίµηκες πλέγµα στο δρόµο βασιζόµενοι σε µία συγκεκριµένη προοπτική και αναπαράγοντας ακριβώς το περιεχόµενο του ενός στο άλλο,ένα τετράγωνο κάθε φορά. Eduardo Rolero Ο Eduardo R. Relero είναι ένας αργεντινός καλλιτέχνης που σήµερα ζεί στο Ροσάριο της Ισπανίας όπου δηµιουργεί αναµορφικά σχέδια µε θέµατα από κοινωνικλη κριτική και σάτιρα. [13]
Edgar Müller Ο Edgar Müller γεννήθηκε στο Mülheim/Ruhr στις 10 Ιουλίου και µεγάλωσε σε µια αστική πόλη του Straelen στην δυτική πλευρά της Γερµανίας. Το πάθος του µε την ζωγραφική ξεκίνησε στην παιδική του ηλικία µε έργα που απεικόνιζαν αστικές σκηνές από το Straelen. Στην ηλικία των 25 περίπου ετών αποφάσισε να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην τέχνη του δρόµου. Ταξίδεψε γύρω από όλη την Ευρώπη συντηρώντας τον ευατό του µε αυτή του την τέχνη. Julian Beever Ο Julian Beever είναι ένας Άγγλος-Βέλγος καλλιτεχνής ο οποίος δηµιουργούσε trompe-l œil(ζωγραφιά, τοιχογραφία µε οφθαλµαπάτη)ζωγραφιές πάνω σε επιφάνειες πεζοδροµίων µεχρι τα µέσα της δεκαετίας του 1990. Ακόµη, είναι πιθανότατα ο πιο γνωστός καλλιτέχνης του δρόµου από αυτούς τους πέντε που αναφέρονται στο διαδίκτυο. [14]
[15]
Manfred Stader O Manfred Stader ξεκίνησε να ασχολείται µε τη τέχνη του δρόµου κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη τέχνη στο γνωστό Städel Artschool στη Frankfurt στις αρχές του 1980 και µέχρι το 1985 είχε γίνει ένας από τους λίγους ανώτατους καλλιτέχνες του δρόµου. [16]
Kurt Wenner Ο Kurt Wenner γεννήθηκε στο Ann Arbor, Michigan και ισχυρίζεται πως είναι ο ευρετής των τριών διαστάσεων ζωγραφιών. ηµιούργησε το πρώτο του έργο στην ηλικία των δεκαέξι και στα δεκαεφτά έβγαζε το βασικό του εισόδηµα ως καλλιτέχνης του graffiti. Παρακολούθησε το Rhode Island School of Design και το Art Center College of Design. [17]
[18]
ΚΑΝΟΝΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΣΥΜΜΟΡΙΩΝ Οµάδες που ζουν σε βιοµηχανικές ή φτωχές περιοχές µπορούν να χρησιµοποιούν το γκράφιτι για σηµαντικούς σκοπούς, ειδικά αν οι οµάδες πληθαίνουν σε µία συγκεκριµένη περιοχή ή πόλη. Η κύρια χρήση είναι να σηµειώνουν είτε ένα έδαφος ή ένα turf ταγκάροντας µια κενή περιοχή όπως έναν τοίχο ένος κτιρίου κοντά ή στα σύνορα του turf µιας συµµοριας προκειµένου να πληροφορήσουν τις αλλές συµµοριες για την παρουσια τους. Συνήθως αυτό το είδος ταγκ έχει το όνοµα της συµµορίας. Επίσης χρησιµοποιούνται αυτά τα ταγκς για να επικοινωνούν µε αλλές συµµορίες,συνήθως για τους προειδοποιήσουν για µια ανερχοµένη δολοφονία ενός συγκεκριµένου µέλους τους,είτε γράφοντας το όνοµα του µέλους αυτού και διαγραφοντάς το είτε βρίσκοντας άλλα ταγκς µε το όνοµα αυτού του µελους και διαγραφοντας τα. Εάν µία συµµορία γράψει πάνω σε µια αλλής συµµορίας το ταγκ,είναι επίσης το σύµβολο της αρπαγής του turf της συµµορίας ή είναι µια ένδειξη θυµού απέναντι στην συµµορία. Ενώ οι πιο πολλές πόλεις έχουν λάβει τώρα µέτρα για να αποφυγουν αυτό το φαινόµενο, όπως πλένοντας ή σβήνοντας τα ταγκς, αυτό ήταν πιο συνηθισµένο στα µέσα του 1980 όταν η εγκληµατικότητα κυρίευε. [19]
Συνθήµατα Τοίχων ( Η Φιλοσοφία στους τοίχους.άλλες φορές χιουµοριστικά και άλλοτε καυτηριάζοντας την καθηµερινότητα. ) «Κουφαλα νεκροθαφτη δε θα πεθανουµε ποτε» (Γκράφιτι σε Νεκροταφείο) «Χαλαρώστε τρέντηδες και πιείτε τον καφέ σας Άλλοι καθορίζουν τις µίζερες ζωές σας» «Οι παππούδες µας πρόσφυγες Οι γονείς µας µετανάστες Εµείς ρατσιστές?» «Ξυπνήστε αυτούς που κοιµούνται / αφήστε αυτούς που ονειρεύονται» Στα χρόνια του AIDS το στυλ είναι ο µαλάκας «Θεσσαλονίκη, η µόνη πόλη που γράφεται µε δύο Σίγµα και προφέρεται µε δύο Λάµδα.» Σας λένε Ψέµατα,Κανένας θεός δε θα σας σώσει,και κανένας ιάβολος δε θα σας Καταστρέψει. Το Μέλλον του Κόσµου Είναι ο Ίδιος ο Άνθρωπος. 5 ΜΕΡΕΣ ΣΤΗ ΟΥΛΕΙΑ, ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΓΚΛΑΜΟΥΡΙΑ...5 ΜΕΡΕΣ ΤΡΩΣ ΑΓΓΟΥΡΙ, ΜΑ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΕΙΣΑΙ ΜΟΥΡΗ. ΕΛΕΝΙΤΣΑ Σ' ΑΓΑΠΩ... ΚΑΙ ΑΣ ΤΟΥΣ ΕΧΕΙΣ ΠΑΡΕΙ ΟΛΟΥΣ Μιλήσαµε για αστέρια, µας είπαν ροµαντικούς µιλήσαµε για νόµους, µας είπαν αλήτες µιλήσαµε για χρήµατα, µας είπαν ανθρώπους «ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΞΗΣ Η ΖΩΗ ΚΑΝΕΙ ΚΟΠΑΝΑ» «Αν θέλεις να προκόψεις, κόψε τις απόψεις..» Μα τις 1000 ενωµένες τράπεζες!!! [Εξάρχεια,Αθήνα] [20]
«Συµµετέχω, Συµµετέχεις, Συµµετέχει, Συµµετέχουµε, Συµµετέχετε, Αποφασίζουν.» [οδός Σινώπης, Αθήνα] ΑΝ ΣΕ ΠΟΥΝ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗ ΜΗΝ ΣΤΕΝΑΧΩΡΗΘΕΙΣ... ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗΣ ΕΦΤΙΑΞΕ ΤΗΝ ΚΙΒΩΤΟ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΤΟΝ ΤΙΤΑΝΙΚΟ. (Λ)άθος (Ή)ταν (Μ)άνα (Ν)α (Ο)ρκιστώ (Σ)τρατιώτης. [Σύνθηµα σε Στρατόπεδο στην Λήµνο] Αν τα λάθη µας διδάσκουν τότε έχω µια καταπληκτική µόρφωση Αν ο Θεός δεν ήθελε να γράφουµε στους τοίχους τότε θα έδινε τις 10 εντολές σε τετράδιο ΤΑ ΠΤΥΧΙΑ COPIES ΚΤΩΝΤΑΙ. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΝΑ ΜΗΝ ΓΙΝΕΙ ΠΡΩΙ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΚΟΙΜΑΜΑΙ Κάποια µέρα θα φανεί και το δικό µου πλοίο. Αλλά µε την τύχη που έχω, εγώ θα βρίσκοµαι στο αεροδρόµιο... [21]
Graffiti terminology - Η ορολογία στο graffiti Writer/graffiti writer-graf writer: αυτός που εξασκεί το graffiti. Tag/tagging: η υπογραφή-ψευδώνυµο που χρησιµοποιούν οι writers και είναι ξεχωριστή για τον καθένα. Έτσι, η διαδικασία όπου κάποιος βάφει την υπογραφή του (µε σπρέι, µαρκαδόρο ή οποιοδήποτε άλλο µέσο) ονοµάζεται tagging Crew: ένα σύνολο από writers οι οποίοι βάφουν µαζί και εκτός από το tag τους έχουν ένα ξεχωριστό ακρωνύµιο το οποίο δηλώνει αυτή τους τη σχέση (την οµάδα-παρέα δηλαδή στην οποία ανήκουν). Toy: στο κατώτερο επίπεδο αποδοχής ανάµεσα στους writers βρίσκονται οι επονοµαζόµενοι «toys». Είναι ένας υποτιµητικός όρος ο οποίος αναφέρεται σε αυτούς που δεν γνωρίζουν για την ιστορία του graffiti και τους κανόνες του. Ο τρόπος που βάφουν από την άλλη δείχνει την απειρία τους και συχνά την πρόσφατη ενασχόληση µε το αντικείµενο. King/Head: στο ανώτερο επίπεδο αποδοχής ανάµεσα στους writers βρίσκονται αυτοί που έχουν κερδίσει τον τίτλο «style kings»(βασιλιάδες του στυλ). Σε αυτούς συγκαταλέγονται αυτοί που έχουν επιδείξει διαχρονική συνέπεια στην ενασχόλησή τους µε το graffiti και ο τρόπος που βάφουν και χρησιµοποιούν τα spray ξεχωρίζει για την δεξιοτεχνία και την τεχνική. Αυτά τα άτοµα είναι συνήθως αποδεκτά από όλους τους υπόλοιπους και απολαµβάνουν το σεβασµό. Black book: το βιβλίο µε τα σχέδια, σκίτσα και οτιδήποτε σχετικό µε τις ιδέες που έχει ένας writer πριν τις εφαρµόσει στο τοίχο. Συχνά χρησιµοποιείται από τις διωκτικές αρχές σαν αποδεικτικό στοιχείο για να συνδέσει τους writers µε το graffiti. Cannon(s): τα σπρέι (cans) σε ορολογία αργκό. Ο όρος αυτός θεωρείται ότι πρωτοεµφανίστηκε στο Bronx. Stainer: µαρκαδόροι, αυτοσχέδιοι συνήθως, µε ιδιαίτερα µεγάλη επιφάνεια «µύτης». Piece: στα ελληνικά λέγεται το κοµµάτι, δηλαδή ο ιδιαίτερος τρόπος του να γράφεις τα γράµµατα που αποτελούν το tag, χρησιµοποιώντας περίγραµµα (outline), γέµισµα µε χρώµα, σκιές ή 3d, βελάκια και οτιδήποτε άλλο µπορεί να αναδείξει το σχέδιο. Οι διαστάσεις του είναι [22]
µεγάλες και η άρτια εκτέλεσή του απαιτεί αρκετό χρόνο. Throw-up/throwie: θα µπορούσε να πει κανείς ότι είναι κάτι ανάµεσα σε tag και piece όσον αφορά την πολυπλοκότητα του σχεδίου και τον χρόνο που απαιτείται για να γίνει. Το ότι γίνονται πιο γρήγορα παίζει σηµαντικό ρόλο στο ότι δεν τραβάνε την προσοχή των περαστικών ή των διωκτικών αρχών. Οι writers µπορούν έτσι να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερα σε µια πόλη και να αναδείξουν το προσωπικό τους στυλ. Bomb/hit: έχει να κάνει µε όσο δυνατόν περισσότερα tags, throw ups και pieces µπορεί να κάνει ένας writer σε µια περιοχή. Wildstyle: ένα piece το οποίο έχει τόσο περίπλοκο σχεδιασµό το οποίο δυσκολεύει την ανάγνωση των γραµµάτων τα οποία το αποτελούν. Burner: ένα µεγαλύτερο graffiti σε µέγεθος και πολυπλοκότητα από ένα piece. Μπορεί να είναι νόµιµο, µιας και απαιτεί αρκετό χρόνο όµως συχνά εκτελείται και πάνω σε τραίνα. Top-to-bottom: το piece πάνω σε τραίνο το οποίο καλύπτει όλο το ύψος του. End to end: όταν το κοµµάτι καλύπτει, κατά µήκος, όλο το βαγόνι ενός τραίνου. Whole train: ο συνδυασµός των δύο παραπάνω εννοιών σε όλο το τραίνο. Ηeaven spots (heavens): τα σηµεία εκείνα τα οποία είναι πολύ δύσκολο και επικίνδυνο να προσεγγίσεις προκειµένου να βάψεις. Από την άλλη όµως,τα graffiti τα οποία γίνονται σε τέτοια σηµεία έχουν αρκετές πιθανότητες να παραµείνουν για αρκετό καιρό µιας και είναι δύσκολο να σβηστούν. Η έννοια έχει διπλή σηµασία εφόσον εµπεριέχει και τον κίνδυνο για τους writers να χάσουν τη ζωή τους και να βρεθούν στον παράδεισο (heaven). [23]
Rooftops: τα graffiti που γίνονται σε τοίχους, οι οποίοι βρίσκονται στις ταράτσες των κτιρίων και είναι σε κοινή θέα. Bite: το να κλέβεις ιδέες άλλων writers ή τον ιδιαίτερο τρόπο που χρησιµοποιoύνε για να σχεδιάζουν τα γράµµατα. Buff: το να σβήνει κανείς κοµµάτια µε τη χρήση χηµικών ουσιών ή διαγράφοντας κάποιο σχέδιο µε την χρήση µπογιάς. Up: όρος χρησιµοποιείται για τους writers, η «δουλειά» τον οποίων είναι γνωστή σε ευρεία κλίµακα. Εκφράζει το πόσο παραγωγικός είναι ένας writer. All city: Αρχικά είχε να κάνει µε το γεγονός ότι ένας writer ή ένα crew έβαφε σε όλες τις γραµµές του υπόγειου σιδηρόδροµου ή στους δρόµους των πέντε συνοικιών της Νέας Υόρκης. Γενικά χρησιµοποιείται όταν ένα crew ή ένας writer έχει βάψει σε όλη την πόλη όπου βρίσκεται. #5 Piece by Piece (2005) TΑΙΝΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ GRAFFITI "Piece by Piece" περιλαµβάνει αναλυτικά τα 20 τελευταία χρόνια της ιστορίας του graffiti στο San Francisco. Πρόκειται για µια πολύ καλοστηµένη ταινία που απαθανατίζει µια πολύ σηµαντική περίοδο της εξέλιξης του graffiti art. #4 Exit Through the Gift Shop (2010) Μια φανταστική ταινία σχετικά µε τον Bansky. #3 Infamy (2006) (ατιµία) Η συγκεκριµένη ταινία ακολουθεί έξι θρυλικούς γκραφιτάδες Saber, Toomer, Jase, Claw, Earsnot and Enem οι οποίοι προσπαθούν να οδηγήσουν το graffiti σε νέες πρωτότυπες εκδοχές του και προσπαθούν ν εξηγήσουν τί είναι αυτό που τους ωθεί να συνεχίσουν. [24]
#2 Style Wars (1984) Style Wars είναι ίσως η σηµαντικότερη ταινία-ντοκιµαντέρ σχετικά µε το graffiti που έχει ποτέ δηµιουργηθεί. Απαθανατίζει τη γέννηση ενός γραφιστικού κινήµατος που ενέπνευσε γενιές νέων καλλιτεχνών σε όλο τον κόσµο! Σε αυτή συµµετέχουν πολύτιµοι θρύλοι του graffiti όπως Dondi, Seen, and Iz the Whiz. #1 Bomb It (2007) Το bomb it τραβήχτηκε στο Los Angeles, New York, Philadelphia, San Francisco, Tijuana, London, Paris, Amsterdam, Barcelona, Hamburg, Berlin, Cape Town, Sao Paulo, and Tokyo. Αναφέρεται στην ιστορία του graffiti art από τις προϊστορικές τοιχογραφίες σε σπηλιές έως το παγκόσµιο καλλιτεχνικό κίνηµα που γνωρίζουµε όλοι σήµερα! [25]
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Επιλογικά, πρέπει να αναφέρουµε ότι τα ευρήµατα της έρευνας µας είναι άκρως ικανοποιητικά και αυτό διότι απαντούν στις υποθέσεις που είχαν διατυπωθεί στην αρχή της έρευνας ως ένα µεγάλο βαθµό. Για αυτό κρίνουµε ότι η εργασία µας διαθέτει αξιόλογο περιεχόµενο και ανταποκρίνεται στις προσδοκίες µας. Ωστόσο δεν θα πρέπει να παραλειφθούν οι δυσκολίες που αντιµετωπίσαµε οι οποίες µας περιόρισαν. Συγκεκριµένα, η κυριότερη από αυτές ήταν το γεγονός ότι οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν έπρεπε να µεταφραστούν από την αγγλική στην ελληνική γλώσσα. Επιπλέον, περιοριστήκαµε στην αναζήτηση των απαραίτητων πληροφοριών µόνο µέσα από το διαδίκτυο καθώς διαθέταµε περιορισµένο πλήθος πηγών. ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ Σε γενικά πλαίσια η οµάδα µας υπήρξε αρκετά συνεργάσιµη αφού αναπτύχτηκε ικανοποιητική επικοινωνία µεταξύ των µελών. Με άλλα λόγια, η εργασία που παρουσιάστηκε είναι αποτέλεσµα της ισάξιας συµµετοχής όλων των µελών. Bέβαια θα ήταν καλό να είχαµε γνωριµίες µε καλλιτέχνες του graffiti έτσι ώστε να συγκεντρώναµε περισσότερες πληροφορίες. [26]
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ http://www.fatcap.com/graffiti-styles.html http://weburbanist.com/2009/09/24/graffiti-designs-stylestagging-bombing-painting/ http://www.tagcltd.com/graffiti-terminology.asp http://weburbanist.com/2007/09/21/3-amazing-3d-streetartists-urban-graffiti-from-around-the-world/ http://www.squidoo.com/top-5-graffiti-movies ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούµε θερµά για την πολύτιµη βοήθειά τους την οµάδα graffiti FAT CAPS που συµµετείχε στο graffiti festival καθώς επίσης και τους υπόλοιπους καλλιτέχνες που παραβρέθηκαν.ακόµη, ιδιαίτερα σηµαντική ήταν η συµβολή του αντιδηµάρχου των Αγίων Αναργύρων κ. που πρόθυµα µας ενίσχυσε οικονοµικά για την αγορά χρωµάτων,ενώ ακόµη και τον σύλλογο καθηγητών που έδωσε την άδεια του για να πραγµατοποιηθεί το graffiti festival.επιπλέον, αξίζει να τονιστεί η συνεισφορά των παιδιών του σχολείου µέσω της λαχειοφόρου αγοράς αλλά και του bazaar.τέλος πρέπει να πούµε και ένα µεγάλο ευχαριστώ στην καθηγήτρια µας και συντονίστρια αυτού του project κ. Μέµµου η οποία πρόθυµα µας βοήθησε όποτε την χρειαστήκαµε, οργάνωσε πολύ ενδιαφέρουσες επισκέψεις στα Εξάρχεια (Stigma Lab) και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών και γενικότερα συνέβαλλε µε όλη την υποµονή και την επιµονή της. [27]