Στολή Θεηικών Επιζηημών και Τετνολογίας Οδηγίες Εκπόνηζης Διπλωμαηικής Εργαζίας Σηο πλαίζιο ηοσ έργοσ ηης "Ψηθιακής ολοκλήρωζης και διαζύνδεζης βιβλιοθήκης" Εσθύμιος Ζέρβας 1
Σχολι Θετικϊν Επιςτθμϊν και Γενικά Τεχνολογίασ Η παρουςίαςθ αυτι αναφζρεται ςτθν ςυγγραφι μίασ διπλωματικισ εργαςίασ Συγκεκριμζνα, κα αναφερκεί ςτισ ειδικότερεσ κατευκφνςεισ των κετικϊν επιςτθμϊν Μπορεί να εφαρμοςτεί ςυνεπϊσ από τουσ φοιτθτζσ τθσ Σχολισ Θετικϊν Επιςτθμϊν, αλλά και από άλλεσ ςχολζσ του ΕΑΠ (οικονομικζσ επιςτιμεσ, επιςτιμεσ υγείασ, ) 2
Περιεχόμενα παρουςίαςθσ Περιεχόμενα Χρονοδιάγραμμα εκτζλεςθσ διπλωματικισ εργαςίασ Γενικά ςχόλια Εξϊφυλλο Τίτλοσ Ειςαγωγικά Περίλθψθ Ειςαγωγι Θεωρθτικό υπόβακρο, βιβλιογραφικι αναςκόπθςθ και ςφνκεςθ Μεκοδολογία Αποτελζςματα Συμπεράςματα Κατάλογοσ βιβλιογραφίασ Παραρτιματα 3
Ενζργειεσ πριν τθν ζναρξθ εκπόνθςθσ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Χρονοδιάγραμμα Πριν τθν ζναρξθ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ (ΔΕ) υπάρχει ζνα ςυγκεκριμζνο χρονοδιάγραμμα ενεργειϊν από τθν πλευρά των φοιτθτϊν, αλλά επίςθσ και από τθν πλευρά των επιβλεπόντων, του Διευκυντι του κάκε Μεταπτυχιακοφ Προγράμματοσ Σπουδϊν (ΜΠΣ) και των διοικθτικϊν υπθρεςιϊν Οι ενζργειεσ αυτζσ περιγράφονται λεπτομερϊσ ςτον κανονιςμό εκπόνθςθσ ΔΕ, ι ςτισ ειδικότερεσ απαιτιςεισ κάκε Σχολισ ι κάκε ΜΠΣ 4
Ενζργειεσ μετά τθν ζναρξθ εκπόνθςθσ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Χρονοδιάγραμμα Μετά τθν ζναρξθ εκπόνθςθσ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ υπάρχει ζνα αντίςτοιχο χρονοδιάγραμμα ενεργειϊν, οι οποίεσ επίςθσ περιγράφονται ςτον κανονιςμό εκπόνθςθσ ΔΕ, ι ςτισ ειδικότερεσ απαιτιςεισ κάκε Σχολισ ι κάκε ΜΠΣ Ο κάκε φοιτθτισ οφείλει να πραγματοποιιςει αυτζσ τισ ενζργειεσ, τόςο πριν, όςο μετά τθν ζναρξθ τθσ εκπόνθςθσ και μζχρι τθν υποςτιριξθ τθσ εργαςίασ και τθν παράδοςθ του τελικοφ κειμζνου ςτθν βιβλιοκικθ του ΕΑΠ 5
Συγγραφι τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Γενικά ςχόλια Το υπόλοιπο μζροσ του κειμζνου ςχετίηεται με τισ οδθγίεσ ςυγγραφισ τθσ ΔΕ Σε οριςμζνα ςθμεία κα δοκοφν και οδθγίεσ για τθν εκπόνθςθ τθσ εργαςίασ 6
Συγγραφι τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Γενικά ςχόλια Η παρουςίαςθ κα γίνει ανά μζροσ τθσ ΔΕ Εξϊφυλλο Τίτλοσ Ειςαγωγικά ςτοιχεία Ειςαγωγι Θεωρθτικό μζροσ, Βιβλιογραφικι ςφνκεςθ, Μεκοδολογία Αποτελζςματα, ςυηιτθςθ Συμπεράςματα Κατάλογοσ βιβλιογραφίασ Παραρτιματα 7
Ειςαγωγικά τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Εξϊφυλλο Το εξϊφυλλο τθσ διπλωματικισ εργαςίασ περιζχει: το όνομα του ΕΑΠ και τθ Σχολι ςτθν οποία εκπονικθκε θ εργαςία, το όνομα του προγράμματοσ ςπουδϊν τον τίτλο τθσ εργαςίασ, το όνομα του φοιτθτι, το όνομα του επιβλζποντα (ι των επιβλεπόντων) τθν θμερομθνία ολοκλιρωςθσ (ςυνικωσ μινασ/ζτοσ) 8
Ειςαγωγικά τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Εξϊφυλλο Η αιςκθτικι του εξϊφυλλου ζχει ςθμαςία, αφοφ αυτό αποτελεί τθν πρϊτθ επαφι με τον δυνθτικό αναγνϊςτθ Αν υπάρχουν ειδικζσ προδιαγραφζσ του ΜΠΣ αυτζσ πρζπει να γίνουν ςεβαςτζσ Σε κάκε άλλθ περίπτωςθ το εξϊφυλλο πρζπει να είναι λιτό και χωρίσ ζντονουσ χρωματιςμοφσ Μία εικόνα μπορεί να το διακοςμεί, αλλά δεν πρζπει να αποςπά τθν προςοχι από τον τίτλο και το όνομα του ςυγγραφζα που είναι τα δφο κυριότερα ςθμεία ενόσ εξϊφυλλου 9
Ειςαγωγικά τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Διάφορα ειςαγωγικά Η διπλωματικι εργαςία περιζχει μία ςειρά από ςτοιχεία πριν το κφριο μζροσ τθσ: Τθν περίλθψθ (ςτα ελλθνικά και ςε μία ξζνθ γλϊςςα) Μία προαιρετικι ςελίδα με ευχαριςτίεσ ι αφιζρωςθ, τα οποία επιλζγει ο ςυγγραφζασ τθσ κάκε εργαςίασ Τον πίνακα περιεχομζνων (με ςυνικωσ 3 επίπεδα: κεφάλαιο, υποκεφάλαιο1, υποκεφάλαιο2) 10
Ειςαγωγικά τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Διάφορα ειςαγωγικά (ςυνζχεια) Η διπλωματικι εργαςία περιζχει μία ςειρά από ςτοιχεία πριν το κφριο μζροσ τθσ: Τον κατάλογο εικόνων (γραφικϊν, ςχθμάτων, φωτογραφιϊν, χαρτϊν κτλ) Τον κατάλογο πινάκων Τον κατάλογο με τισ ςυντμιςεισ που χρθςιμοποιοφνται ςτο κείμενο και τθν αναλυτικι επεξιγθςθ τουσ Πικανά κάποια άλλα υποςτθρικτικά δεδομζνα 11
Τίτλοσ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Τίτλοσ Ο τίτλοσ αποτελεί τθν πρϊτθ, και ςυχνά τθν μοναδικι, επαφι με τθν εργαςία Πρζπει ςυνεπϊσ να ικανοποιεί τα κριτιρια του ςωςτοφ μεγζκουσ και ακρίβειασ αντιςτοιχίασ τίτλου/περιεχομζνου Μζγεκοσ: ζνασ τίτλοσ με 3 ι με 40 λζξεισ είναι μάλλον άςτοχοσ Ακρίβεια: ζνασ γενικόσ ι πολφ εξειδικευμζνοσ τίτλοσ είναι ςυνικωσ άςτοχοσ 12
Τίτλοσ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Τίτλοσ Τα κριτιρια μεγζκουσ και ακρίβειασ είναι αυτά ϊςτε ο τίτλοσ να είναι ευανάγνωςτοσ χωρίσ απϊλειεσ ακρίβειασ Στο μζτρο του δυνατοφ πρζπει να είναι ελκυςτικόσ, ϊςτε να ενκαρρφνει τον δυνθτικό αναγνϊςτθ να αςχολθκεί με τθν εργαςία Η ορολογία πρζπει να είναι ακριβισ, αλλά ταυτόχρονα προςιτι και ςε αναγνϊςτεσ που δεν γνωρίηουν το ακριβζσ γνωςτικό αντικείμενο 13
Περίλθψθ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Περίλθψθ Είναι ςθμαντικό να δίνονται τα κυριότερα ςθμεία τθν εργαςίασ ςε μία περίλθψθ Η περίλθψθ αποτελείται ςυνικωσ από 300-500 λζξεισ Περιλαμβάνει ςυνοπτικά τον γενικό ςκοπό τθσ εργαςίασ, τθν γενικι μεκοδολογία και τα κυριότερα (2-3) αποτελζςματα ι ςυμπεράςματα Γράφεται ςτα ελλθνικά και ςε άλλθ μία γλϊςςα, ςυνικωσ αγγλικά Χρονικά ςυντάςςεται όταν θ εργαςία ζχει πλιρωσ ολοκλθρωκεί 14
Περίλθψθ τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Περίλθψθ Η περίλθψθ αποτελεί το δεφτερο επίπεδο ανάγνωςθσ μετά τον τίτλο και δίνει ςτον αναγνϊςτθ τα κφρια ςθμεία τθσ εργαςίασ Συχνά θ περίλθψθ γίνεται βιαςτικά και θ ςθμαςία τθσ υποβακμίηεται. Όμωσ, μία πετυχθμζνθ περίλθψθ δίνει το ερζκιςμα ςτον αναγνϊςτθ να προχωριςει ι όχι ςτθν ανάγνωςθ τθσ εργαςίασ 15
Ειςαγωγι τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Ειςαγωγι Η ειςαγωγι τθσ διπλωματικισ εργαςίασ είναι πάντα το πρϊτο κεφάλαιο Περιλαμβάνει τα παρακάτω κζματα: τον ςκοπό τθσ εργαςίασ, ο οποίοσ αναλφεται: ςτον γενικό προβλθματιςμό ςε μία ςφντομθ ανάλυςθ τθσ ςθμερινισ κατάςταςθσ (επίπεδο γνϊςεων, τεχνικισ, κτλ) ςτισ ελλείψεισ ι κενά τθσ ςθμερινισ κατάςταςθσ, ςτθν ςυμπλιρωςθ των οποίων κα ςυνειςφζρει θ εργαςία αυτι 16
Ειςαγωγι τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Ειςαγωγι (ςυνζχεια) Περιλαμβάνει τα παρακάτω κζματα: τθν προτεινόμενθ μεκοδολογία για τθν ςυγκεκριμζνθ ζρευνα τα προςδοκϊμενα αποτελζςματα τθν γενικότερθ ςυνειςφορά τθσ ςτθν επιςτιμθ, τθν τεχνικι, τθν κοινωνία, κτλ τθν δομι τθσ εργαςίασ, αρχικά γενικά και ςτθν ςυνζχεια ανά κεφάλαιο (μία μικρι παράγραφοσ ανά κεφάλαιο) 17
Ειςαγωγι τθσ διπλωματικισ εργαςίασ Ειςαγωγι Χρονολογικά, θ ειςαγωγι ςυντάςςεται ςυνικωσ όταν θ εργαςία ζχει ολοκλθρωκεί πλιρωσ και είναι γνωςτά τα αποτελζςματα και τα ςυμπεράςματα Είναι ςθμαντικό να είναι μικρι ςε μζγεκοσ, όχι περιςςότερο από 3-4 ςελίδεσ Η ειςαγωγι αποτελεί το τρίτο επίπεδο ανάγνωςθσ μίασ ΔΕ, μετά τον τίτλο και τθν περίλθψθ 18
Θεωρθτικό υπόβακρο Βιβλιογραφικι ςφνκεςθ Θεωρία βιβλιογραφία ερωτιματα Το δεφτερο κεφάλαιο παρουςιάηει: το κεωρθτικό υπόβακρο τθν βιβλιογραφικι ςφνκεςθ τα ερευνθτικά ερωτιματα 19
Θεωρθτικό υπόβακρο Θεωρία Το κεωρθτικό υπόβακρο είναι ζνα μικρό προαιρετικό κεφάλαιο Παρουςιάηει τθν βαςικι επιςτθμονικι γνϊςθ που είναι απαραίτθτθ για τθν εκπόνθςθ (από τουσ φοιτθτζσ)/ κατανόθςθ (από τουσ αναγνϊςτεσ) του κζματοσ τθσ ΔΕ Πχ: ςε μία εργαςία ςχετικά με τθν επίδραςθ των αερίων ρφπων μίασ βιομθχανίασ ςε μία περιοχι, θ ςφντομθ αναφορά μερικϊν ςτοιχείων για τον άνεμο και τθν μετεωρολογία βοθκά ςτθν κατανόθςθ του κζματοσ τθσ μεταφοράσ των ρφπων 20
Θεωρθτικό υπόβακρο Θεωρία Επειδι οι βαςικζσ αυτζσ γνϊςεισ είναι (γενικά) ιδθ γνωςτζσ, το κεφάλαιο αυτό πρζπει να είναι ςχετικά ςφντομο Ο ςκοπόσ τθσ είναι μόνο θ καλφτερθ κατανόθςθ τθσ βιβλιογραφικισ ςφνκεςθσ και τθσ ςυγκεκριμζνθσ ζρευνασ, άρα δεν πρζπει να αναφζρεται όλθ θ κεωρία ξεκινϊντασ από τισ πιο βαςικζσ τθσ αρχζσ 21
Θεωρθτικό υπόβακρο Θεωρία Πικανζσ αποδείξεισ ςχζςεων, ιςτορικό αυτϊν των γνϊςεων, λεπτομερισ περιγραφι κτλ δεν είναι πάντα απαραίτθτεσ Όμωσ, παρ ότι οι γνϊςεισ αυτζσ είναι γενικζσ, είναι απαραίτθτο να υποςτθρίηονται με τισ κατάλλθλεσ βιβλιογραφικζσ αναφορζσ 22
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ Η βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ ζχει ςαν ςκοπό: τθν αναηιτθςθ βιβλιογραφικϊν πθγϊν οι οποίεσ ζχουν αναφερκεί ςτο κζμα υπό διερεφνθςθ ι ςε παραπλιςια ι ςε γενικότερα κζματα τθν ανάγνωςθ/κατανόθςθ των προθγοφμενων ευρθμάτων Η βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ είναι αναγκαία: δείχνει το επίπεδο τθσ γνϊςθσ για το ςυγκεκριμζνο κζμα, αποκαλφπτει τα κενά τθσ γνϊςθσ και δίνει ιδζεσ για βακφτερθ ζρευνα 23
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Βιβλιογραφικι ςφνκεςθ Η βιβλιογραφικι ςφνκεςθ ζχει ςαν ςκοπό: τθν ςυνκετικι παρουςίαςθ των ευρθμάτων των προθγοφμενων ερευνθτϊν Να ςθμειωκεί ότι δεν υπάρχουν αυςτθρά όρια μεταξφ τθσ βιβλιογραφικισ επιςκόπθςθσ και ςφνκεςθσ 24
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Βιβλιογραφικι ςφνκεςθ Δυςτυχϊσ θ διαδικαςία τθσ βιβλιογραφικισ επιςκόπθςθσ/ςφνκεςθσ είναι ςυνικωσ βαρετι και άχαρθ. Για αυτόν τον λόγο, θ πλειοψθφία των φοιτθτϊν δεν τθσ δίνει τθν απαραίτθτθ ςθμαςία Όμωσ καμία διπλωματικι δεν μπορεί να μθν περιζχει το κεφάλαιο τθσ βιβλιογραφίασ Ακόμα περιςςότερο: καμία διπλωματικι δεν μπορεί να εκπονθκεί αν δεν ζχει πραγματοποιθκεί μία ανάλυςθ των προθγοφμενων γνϊςεων 25
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Ερωτιματα που τίκενται Ποιεσ είναι οι πθγζσ; Ποιεσ από αυτζσ είναι ζγκυρεσ; Που τισ βρίςκω; Πϊσ τισ αναλφω; Πωσ ςυνκζτω το τελικό κείμενο Πωσ τισ αναφζρω μζςα ςτο κείμενο ι ςτον κατάλογο των αναφορϊν; 26
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Ποιεσ είναι οι βιβλιογραφικζσ πθγζσ Σαν πθγι κα μποροφςε να κεωρθκεί κάκε τεκμιριο που υπάρχει ιδθ Κείμενα Δθμοςιευμζνα άρκρα ι βιβλία άλλων ςυγγραφζων Κείμενα επίςθμων φορζων Αναρτιςεισ ςτο διαδίκτυο, Υλικό άλλθσ μορφισ Φωτογραφίεσ, ταινίεσ, ραδιοφωνικζσ εκπομπζσ, εφθμερίδεσ, Ζργα τζχνθσ, κτίρια, ζργα, 27
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Ποιεσ είναι οι βιβλιογραφικζσ πθγζσ Τα κείμενα αποτελοφν απαραίτθτεσ πθγζσ ςε όλεσ τισ επιςτιμεσ Οι άλλεσ πθγζσ μπορεί να χρθςιμοποιοφνται ςε ειδικζσ περιπτϊςεισ 28
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Ποιεσ πθγζσ κεωροφνται ζγκυρεσ Σε όλεσ τισ επιςτιμεσ κεωροφνται ζγκυρεσ πθγζσ: τα άρκρα διεκνϊν ι ελλθνικϊν επιςτθμονικϊν περιοδικϊν ι ςυνεδρίων που ζχουν κριτζσ (peer review), δθλαδι το άρκρο το διάβαςε ο editor, το δζχτθκε κατ αρχι, το προϊκθςε ςε 1-5 (ανάλογα με το περιοδικό) κριτζσ οι οποίοι ζκαναν παρατθριςεισ, ο ςυγγραφζασ το προςάρμοςε, ο editor το αποδζχτθκε τα διεκνι και ελλθνικά μεταπτυχιακά βιβλία τα δεδομζνα και κείμενα επίςθμων διεκνϊν και ελλθνικϊν φορζων, πχ Εurostat, FAO, WHO, UN, θ νομοκεςία (διεκνι και ελλθνικι) οι διδακτορικζσ διατριβζσ 29
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Ποιεσ πθγζσ κεωροφνται ζγκυρεσ, αλλά είναι ςτθν γκρίηα ηϊνθ ςφνκεςθ Οι παρακάτω πθγζσ βρίςκονται γενικά ςτθν γκρίηα ηϊνθ τθσ εγκυρότθτασ, αλλά μποροφν να κεωρθκοφν ςαν ζγκυρεσ ςε πολλζσ περιπτϊςεισ: άρκρα διεκνϊν και ελλθνικϊν ςυνεδρίων χωρίσ κριτζσ προπτυχιακζσ και μεταπτυχιακζσ διατριβζσ οι εφθμερίδεσ και γενικά δθμοςιογραφικζσ πθγζσ 30
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Ποιεσ πθγζσ δεν χρθςιμοποιοφνται Οι παρακάτω πθγζσ δεν χρθςιμοποιοφνται, ακόμα και αν οι πλθροφορίεσ που παρζχονται είναι ςωςτζσ: wikipedia ι άλλεσ μθ επίςθμεσ ιςτοςελίδεσ γενικά, ελλθνικά ι διεκνι προπτυχιακά βιβλία επειδι αυτά ςυνικωσ αναφζρονται ςε γενικά κζματα τα οποία κεωροφνται γνωςτά 31
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Εφρεςθ πθγϊν ςφνκεςθ Οι βιβλιογραφικζσ πθγζσ μποροφν να βρεκοφν: Τα βιβλία είτε ςε βιβλιοκικεσ (μερικζσ φορζσ και ςε θλεκτρονικι μορφι), είτε από τον εκδότθ τουσ Τα άρκρα από ειδικζσ βάςεισ δεδομζνων Οι διατριβζσ είτε από τισ ιςτοςελίδεσ των Πανεπιςτθμίων, είτε από ειδικζσ εκνικζσ βάςεισ δεδομζνων (ςτθν Ελλάδα το ΕΚΤ) Η νομοκεςία και τα κείμενα ι δεδομζνα επίςθμων φορζων ςτισ αντίςτοιχεσ ιςτοςελίδεσ τουσ (μερικζσ φορζσ θ πρόςβαςθ είναι με πλθρωμι) 32
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Εφρεςθ πθγϊν, βάςεισ δεδομζνων Υπάρχουν πολλζσ βάςεισ δεδομζνων, είτε ελεφκερεσ είτε με ςυνδρομι. Οι κυριότερεσ είναι: Scopus Web of Science PubMed Google Scholar Εδϊ κα γίνει αναφορά ςε μία από τισ μεγαλφτερεσ βάςεισ, το Scopus, θ οποία είναι ςυνδρομθτικι, αλλά οι φοιτθτζσ ζχουν πρόςβαςθ μζςω τθσ βιβλιοκικθσ του ΕΑΠ 33
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Χριςθ του scopus ςφνκεςθ Αρχικι ιςτοςελίδα: θ βιβλιοκικθ του ΕΑΠ, lib.eap.gr 34
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Χριςθ του scopus ςφνκεςθ Στθν ςυνζχεια Ηλεκτρονικζσ Πθγζσ/Healink (Ζνωςθ Ελλθνικϊν Βιβλιοκθκϊν) 35
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Χριςθ του scopus ςφνκεςθ Ειςάγονται οι κωδικοί του portal 36
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Χριςθ του scopus ςφνκεςθ Ηλεκτρονικζσ πθγζσ/βιβλιογραφικζσ Βάςεισ-Βάςεισ πλιρουσ κειμζνου 37
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Χριςθ του scopus Scopus 38
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Χριςθ του scopus Η αναηιτθςθ γίνεται ςε 4 μεγάλεσ κατθγορίεσ Αναηιτθςθ άρκρου με λζξεισ κλειδιά Αναηιτθςθ ςυγγραφζα Αναηιτθςθ ιδρφματοσ (affiliation) Σφνκετθ αναηιτθςθ 39
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Χριςθ του scopus Η αναηιτθςθ άρκρου με λζξεισ κλειδιά μπορεί να εξειδικευτεί χρθςιμοποιϊντασ και άλλα κριτιρια: Λζξεισ κλειδιά ςτον τίτλο του άρκρου, ςτθν περίλθψθ, κτλ Χρονικό εφροσ δθμοςίευςθσ άρκρων Επιςτθμονικό πεδίο 40
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Χριςθ του scopus Μετά τα αποτελζςματα τθσ πρϊτθσ (ι κάκε) αναηιτθςθσ, θ αναηιτθςθ μπορεί να περιοριςτεί με χριςθ επιπλζον λζξεων κλειδιϊν, χρονικοφ εφρουσ, ςυγγραφζα, επιςτθμονικοφ πεδίου, περιοδικοφ, χϊρασ, γλϊςςασ, κτλ 41
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Χριςθ του scopus Ποιεσ είναι οι κατάλλθλεσ λζξεισ κλειδιά; Κάκε ζρευνα απαιτεί ςυχνά πολλζσ αναηθτιςεισ με χριςθ πολλϊν λζξεων. Λίγεσ και γενικζσ λζξεισ κα οδθγιςουν ςε πολλά αποτελζςματα, πολλζσ και εξειδικευμζνεσ ςε λίγα. Απαιτείται ζνασ ςυνδυαςμόσ λζξεων και αρκετζσ αναηθτιςεισ μζχρι να βρεκοφν τα κατάλλθλα άρκρα 42
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Εφρεςθ πθγϊν από άλλεσ πθγζσ Σημείωςη: διαβάηοντασ τα πιο ςφγχρονα άρκρα, μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν οι δικζσ τουσ βιβλιογραφικζσ αναφορζσ και να εμπλουτιςτοφν οι βιβλιογραφικζσ πθγζσ τθσ ςυγκεκριμζνθσ ζρευνασ Συχνά υπάρχουν και ειδικά άρθρα επιςκόπηςησ (review paper) τα οποία επιςκοποφν τθν βιβλιογραφία ςε ζνα ςυγκεκριμζνο (γενικό ι ειδικό ) κζμα 43
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Ανάλυςθ των πθγϊν ςφνκεςθ Κάκε άρκρο πρζπει να διαβαςτεί προςεκτικά και να απομονωκοφν τα ςτοιχεία που ενδιαφζρουν τθν ζρευνα Ο τρόποσ απόκτθςθσ των αποτελεςμάτων ζχει μεγάλθ ςθμαςία: πχ οι πειραματικζσ ςυνκικεσ μπορεί να είναι διαφορετικζσ και να οδθγοφν ςε διαφορετικά αποτελζςματα Η ερμθνεία των αποτελεςμάτων από τον κάκε ςυγγραφζα ζχει μεγάλθ ςθμαςία για τθν ερμθνεία των αποτελεςμάτων τθσ δικιάσ μασ ζρευνασ 44
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Σφνκεςθ τελικοφ κειμζνου Υπάρχουν δφο κφριοι τρόποι ςφνκεςθσ του κειμζνου τθσ βιβλιογραφικισ ςφνκεςθσ: Ο πρϊτοσ επικεντρϊνεται ςτα κυριότερα ςθμεία κάκε εργαςίασ που ζχει αναλυκεί Ο δεφτεροσ επικεντρϊνεται ςτισ κυριότερεσ ζννοιεσ αναφζροντασ ςε κάκε ςθμείο τθν πθγι Σε κάκε περίπτωςθ δεν πρζπει να γίνεται μία απλι παράκεςθ προθγοφμενων εργαςιϊν χωρίσ τθν απαραίτθτθ κριτικι 45
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Σφνκεςθ τελικοφ κειμζνου Παράδειγμα πρϊτου τρόπου: Ο Papadopoulos (2009) μελετά τθν επίδραςθ τθσ ταχφτθτασ ενόσ ΙΧ αυτοκινιτου ςτθν εκπομπι των παρακάτω ρφπων: CO, HC, NOx. Για κάκε ζναν από αυτοφσ αναφζρουν ότι οι υψθλζσ ταχφτθτεσ ζχουν ςθμαντικι επίδραςθ ςτθν εκπομπι των ρφπων πριν τον καταλφτθ. Συγκεκριμζνα, τα NOx αυξάνονται εκκετικά, ενϊ οι HC και το CO γραμμικά. Ο Zervas (2007) μελετά τθν επίδραςθ τθσ ταχφτθτασ 4 βενηινοκίνθτων και 6 πετρελαιοκίνθτων αυτοκινιτων ςτον ευρωπαϊκό κφκλο οδιγθςθσ ςτισ εκπομπζσ των CO, HC, NOx πριν και μετά τον καταλφτθ. Πριν τον καταλφτθ παρατθρείται μία αφξθςθ των ΝΟx και μία μείωςθ των CO και HC με τθν ταχφτθτα του αυτοκινιτου. Όμωσ δεν παρατθρείται καμία επίδραςθ τθσ ταχφτθτασ μετά τον καταλφτθ. 46
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Σφνκεςθ τελικοφ κειμζνου Παράδειγμα δεφτερου τρόπου: Οι εκπομπζσ NOx πριν τον καταλφτθ αυξάνονται με τθν ταχφτθτα του αυτοκινιτου (Papadopoulos 2009, Lecroir 2007, Zervas 2007). Μετά τον καταλφτθ δεν υπάρχει επίδραςθ τθσ ταχφτθτασ (Zervas 2007), επειδι το αυτοκίνθτο ζχει ςχεδιαςτεί να ικανοποιεί τα νομοκετικά όρια εκπομπϊν (Shwartz 2004). Οι εκπομπζσ CO δεν ζχουν ςαφι ςχζςθ με τθν ταχφτθτα του αυτοκινιτου πριν τον καταλφτθ. Οριςμζνοι ςυγγραφείσ αναφζρουν μία αφξθςθ (Papadopoulos 2009), άλλοι μία μείωςθ (Zervas 2007), ενϊ άλλοι δεν παρατθροφν κάποια επίδραςθ (Hecet 2010). Μετά τον καταλφτθ όμωσ δεν υπάρχει επίδραςθ τθσ ταχφτθτασ (Zervas 2007), επειδι το αυτοκίνθτο ζχει ςχεδιαςτεί να ικανοποιεί τα νομοκετικά όρια εκπομπϊν (Shwartz 2004). 47
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και ςφνκεςθ Σφνκεςθ τελικοφ κειμζνου Σφγκριςθ των 2 τρόπων 1. Ο πρϊτοσ είναι γενικά δφςχρθςτοσ, παράγει ζνα κουραςτικό κείμενο και δεν δίνει μία ςυνολικι εικόνα για τθν πρόοδο που ζχει επιτελεςτεί ςτο κάκε κζμα. Γενικά, δεν πρζπει να ακολουκείται, εκτόσ από ειδικζσ περιπτϊςεισ 2. Ο δεφτεροσ δίνει μία ςυνολικι εικόνα τθσ προόδου τθσ επιςτιμθσ και τεχνικισ ςτο κάκε κζμα και είναι πιο εφχρθςτοσ. Όμωσ, απαιτεί μία κριτικι ανάγνωςθ των εργαςιϊν που αναλφονται και όχι μία απλι παράκεςθ των κυριότερων ςθμείων τουσ. 48
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Παράκεςθ βιβλιογραφικϊν αναφορϊν μζςα ςτο κείμενο ςφνκεςθ Η παράκεςθ των πθγϊν είναι απαραίτθτο να γίνεται ςε κάκε ςθμείο του κειμζνου (ακόμα και ςτο μζςο των φράςεων) και όχι ςτο τζλοσ τθσ κάκε παραγράφου ι του κάκε κεφαλαίου 49
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Παράκεςθ βιβλιογραφικϊν αναφορϊν μζςα ςτο κείμενο ςφνκεςθ Ο τρόποσ αναφοράσ των πθγϊν μζςα ςτο κείμενο είναι ο ακόλουκοσ: Άρκρα (ςφςτθμα Harvard με αναφορά ςτο επίκετο του ςυγγραφζα και το ζτοσ δθμοςίευςθσ): Για ζναν ςυγγραφζα: Stevenson 2001, Για δφο ςυγγραφείσ: Stevenson and Gabriel 2002 Για τρεισ ι περιςςότερουσ ςυγγραφείσ: et al 2002 Stevenson 50
Βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ και Παράκεςθ βιβλιογραφικϊν αναφορϊν μζςα ςτο κείμενο ςφνκεςθ Βιβλία: πρζπει να αναφζρεται και θ ςελίδα: Stevenson 2001, p 65, ι Stevenson 2001, p 65-76, ι Stevenson 2001, p 65, 68, 71 Διαδικτυακοί τόποι: Internet site of Εurostat (ςτθν περίπτωςθ πολλϊν διαφορετικϊν ςελίδων μίασ ιςτοςελίδασ μπορεί να παρουςιαςτεί: Internet site of Εurostat-1, Internet site of Εurostat-2, Internet site of Εurostat-3. 51
Ερευνθτικά ερωτιματα Αποκάλυψθ ερευνθτικϊν ερωτθμάτων Η βιβλιογραφικι επιςκόπθςθ ζχει προςδιορίςει το ςθμερινό επίπεδο γνϊςθσ για ζνα ςυγκεκριμζνο κζμα Ταυτόχρονα, προςδιορίηει και τα κενά αυτισ τθσ γνϊςθσ και τα ερωτιματα που ζχουν δθμιουργθκεί, τα οποία καλείται να καλφψει θ ςυγκεκριμζνθ εργαςία 52
Ερευνθτικά ερωτιματα Αποκάλυψθ ερευνθτικϊν ερωτθμάτων Στο τζλοσ τθσ κεφαλαίου αναγράφονται τα ερευνθτικά ερωτιματα με τθν ςειρά: Τι είναι γνωςτό ςιμερα Ποιο ερϊτθμα δθμιουργείται από το ςθμερινό επίπεδο γνϊςθσ και το οποίο κα καλφψει θ παροφςα εργαςία Τι μεκοδολογία κα ακολουκθκεί και γιατί Ποια είναι τα προςδοκϊμενα αποτελζςματα 53
Ερευνθτικά ερωτιματα Αποκάλυψθ ερευνθτικϊν ερωτθμάτων Τα ερευνθτικά ερωτιματα και θ πρόταςθ απάντθςισ τουσ τεκμθριϊνουν τθν αναγκαιότθτα εκπόνθςθσ τθσ ςυγκεκριμζνθσ εργαςίασ 54
Μεκοδολογία Μεκοδολογία Το κεφάλαιο τθσ μεκοδολογίασ αναφζρει αναλυτικά ποια διαδικαςία ακολουκικθκε για να παραχκοφν τα αποτελζςματα τθσ εργαςίασ 55
Μεκοδολογία Μεκοδολογία Τα ςτοιχεία τα οποία πρζπει να αναφζρονται είναι: Στισ πειραματικζσ εργαςίεσ: όλεσ οι πειραματικζσ διατάξεισ, ςυςκευζσ, αντιδραςτιρια, ςυνκικεσ λειτουργίασ, κτλ Στισ εργαςίεσ μοντελοποίθςθσ: όλοι αλγόρικμοι και οι κϊδικεσ που χρθςιμοποιικθκαν, οι αντίςτοιχεσ παραδοχζσ εκτζλεςισ τουσ, κτλ 56
Μεκοδολογία Μεκοδολογία (ςυνζχεια) Τα ςτοιχεία τα οποία πρζπει να αναφζρονται είναι: Στισ εργαςίεσ με ερωτθματολόγια: το ερωτθματολόγιο, οι ςυνκικεσ δειγματολθψίασ, θ ςτατιςτικζσ μζκοδοι ανάλυςθσ, κτλ Στισ εργαςίεσ ανάλυςθσ δεδομζνων: οι πθγζσ των δεδομζνων, θ ςτατιςτικι μεκοδολογία ανάλυςθσ, 57
Μεκοδολογία Μεκοδολογία Ο βακμόσ ακρίβειασ τθσ παράκεςθσ των ςτοιχείων τθσ μεκοδολογίασ πρζπει να είναι τζτοιοσ ϊςτε οποιοςδιποτε τρίτοσ ερευνθτισ να είναι ςε κζςθ να επαναλάβει ακριβϊσ τθν ίδια διαδικαςία χρθςιμοποιϊντασ τισ ίδιεσ διατάξεισ, τον ίδιο πειραματικό ςχεδιαςμό, τα ίδια υλικά, τισ ίδιεσ ςυνκικεσ και να αποκτιςει τα ίδια αποτελζςματα (ςτα πλαίςια του ςτατιςτικοφ ςφάλματοσ) 58
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Υπάρχουν δφο κφριοι τρόποι για τθν παρουςίαςθ των αποτελεςμάτων και τθν ανάλυςι τουσ Όλα τα αποτελζςματα παρακζτονται αναλυτικά ςε πίνακεσ, γραφιματα, εικόνεσ, κτλ. Στθν ςυνζχεια, αναλφονται ςε επόμενο κεφάλαιο Τα αποτελζςματα παρουςιάηονται και αναλφονται ταυτόχρονα 59
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Αποτελζςματα Όλα τα αποτελζςματα παρακζτονται αναλυτικά ςε πίνακεσ, γραφιματα, εικόνεσ, κτλ Κάκε φορά επιλζγεται ο πιο πρόςφοροσ τρόποσ, ανάλογα με το κζμα τθσ διπλωματικισ (πχ πίνακεσ για πειραματικά αποτελζςματα, μικρά κείμενα ςε περίπτωςθ αποδελτίωςθσ, κτλ) 60
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Αποτελζςματα Η ςειρά παρουςίαςθσ των αποτελεςμάτων ζχει μεγάλθ ςθμαςία για ζναν τρίτο αναγνϊςτθ Στθν αρχι του κεφαλαίου εξθγείται και τεκμθριϊνεται ςε ζνα αρχικό μικρό κείμενο ο τρόποσ παρουςίαςθσ των αποτελεςμάτων 61
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Αποτελζςματα Η ςειρά παρουςίαςθσ μπορεί να είναι χρονολογικι, ιεραρχικι, από το γενικό ςτο ειδικό, κτλ, αλλά ακολουκείται πάντα μία «λογικι» ςειρά, ϊςτε ο κάκε αναγνϊςτθσ να μπορεί: να τα παρακολουκιςει εφκολα να μπορεί να βρει εφκολα ζνα ςυγκεκριμζνο αποτζλεςμα Η ςειρά παρουςίαςθσ των αποτελεςμάτων δεν είναι απαραίτθτο να είναι θ ίδια με τθν ςειρά που ζχουν παραχκεί κατά τθν εκπόνθςθ τθσ εργαςίασ 62
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Πίνακεσ Ο κάκε πίνακασ ζχει ςτθν πρϊτθ γραμμι το όνομα τθσ κάκε μεταβλθτισ και τισ μονάδεσ μζτρθςισ τθσ Σε κάκε ςτιλθ παρακζτονται τα αποτελζςματα Ζνα μικρό επεξθγθματικό κείμενο ςυνοδεφει κάκε πίνακα (πχ: Πίνακασ 3.15. Επίδραςθ τθσ κερμοκραςίασ ςτθν διαςτολι των γραναηιϊν τφπου ABCD), ο οποίοσ είναι πάντα αρικμθμζνοσ 63
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Πίνακεσ Αν είναι απαραίτθτο, μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν υποςθμειϊςεισ ςτο τζλοσ του πίνακα οι οποίεσ εξθγοφν τισ μεταβλθτζσ, τισ ςυνκικεσ μζτρθςθσ, τισ διαφοροποιιςεισ κάποιων αποτελεςμάτων κτλ) Πρζπει να καταβάλλεται προςπάκεια ϊςτε ο κάκε πίνακασ να μθν είναι πολφ μεγάλοσ (πχ να μθν ξεπερνά τθν μία ςελίδα), αλλιϊσ είναι δφςχρθςτοσ 64
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Γραφικζσ παραςτάςεισ Μία γραφικι παράςταςθ μπορεί να αποδϊςει με πολφ ευανάγνωςτο τρόπο μεγάλθ ποςότθτα δεδομζνων Υπάρχουν πολλά είδθ γραφικϊν παραςτάςεων: διάγραμμα διαςποράσ, ιςτόγραμμα, πίτεσ, κτλ Το είδοσ του κάκε διαγράμματοσ επιλζγεται ϊςτε να δοκεί το κατάλλθλο μινυμα Ζνα μικρό επεξθγθματικό κείμενο ςυνοδεφει κάκε γραφικι παράςταςθ, θ οποία είναι πάντα αρικμθμζνθ 65
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Γραφικζσ παραςτάςεισ Ενϊ μία καλι γραφικι παράςταςθ είναι ζνα πολφ ιςχυρό εργαλείο παρουςίαςθσ αποτελεςμάτων, μία κακι γραφικι παράςταςθ μπορεί να δϊςει τα αντίκετα αποτελζςματα Στθν ςυνζχεια δίνονται οριςμζνεσ οδθγίεσ για τισ γραφικζσ παραςτάςεισ 66
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Γραφικζσ παραςτάςεισ Μία γραφικι παράςταςθ ζχει τόςο όγκο πλθροφορίασ που να μπορεί να γίνει «ανεκτόσ» από τον αναγνϊςτθ Πολφ πυκνά γραφικά είναι ςυνικωσ δφςχρθςτα Κάκε μπάρα, γραμμι, κτλ πρζπει να είναι ευανάγνωςτθ και να ξεχωρίηει από τισ υπόλοιπεσ Σε περίπτωςθ επικάλυψθσ πρζπει να βρεκεί άλλοσ τρόποσ παράκεςθσ, πχ διαφορετικοί άξονεσ, ι άλλα όρια αξόνων, ι ακόμα και διαφορετικά γραφικά 67
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Γραφικζσ παραςτάςεισ Η χριςθ διαφορετικϊν χρωμάτων, διαφορετικοφ είδουσ και πάχουσ γραμμϊν και γεμίςματοσ, διαφορετικϊν ςυμβόλων, κτλ βοθκοφν ςτθν καλφτερθ διάκριςθ των αποτελεςμάτων διαφορετικϊν μεταβλθτϊν Χρειάηεται προςοχι ςτα πολφ ανοιχτά χρϊματα, όπωσ το κίτρινο, τα οποία δεν φαίνονται εφκολα, ι ςτα παραπλιςια χρϊματα Τα ζγχρωμα γραφικά πρζπει να είναι ευδιάκριτα και ςε αςπρόμαυρθ εκτφπωςθ 68
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Γραφικζσ παραςτάςεισ Οι άξονεσ πρζπει να περιζχουν τον τίτλο τουσ και τισ μονάδεσ μζτρθςθσ Τα όρια των αξόνων πρζπει να είναι κατάλλθλα προςαρμοςμζνα, ανάλογα με το αποτζλεςμα. Παραδείγματα για μία μεταβλθτι Υ θ οποία ζχει τιμζσ από 78.5 μζχρι 79.3: θ χριςθ άξονα Υ από 0 μζχρι 80 δίνει μία ςτακερι γραμμι θ χριςθ άξονα Υ από 78 μζχρι 80 δίνει μία αφξθςθ 69
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Γραφικζσ παραςτάςεισ Το κάκε γραφικό περιζχει μία κατάλλθλθ λεηάντα με τισ μεταβλθτζσ που χρθςιμοποιοφνται Το μζγεκοσ των χαρακτιρων που χρθςιμοποιοφνται, το πάχοσ των γραμμϊν, κτλ και τελικά το ςυνολικό μζγεκοσ του γραφικοφ πρζπει να είναι τζτοιο ϊςτε να είναι ευανάγνωςτο 70
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Συηιτθςθ Το μζροσ τθσ ςυηιτθςθσ αναλφει τα αποτελζςματα, βρίςκει ομοιότθτεσ και διαφορζσ με τα αποτελζςματα τθσ βιβλιογραφίασ, ερμθνεφει τα φυςικά (ι κοινωνικά, ι ) φαινόμενα που αποκαλφπτονται και αναλφει τθν ςυνειςφορά τθσ εργαςίασ Η ςυηιτθςθ είναι το κυριότερο μζροσ μία διπλωματικισ εργαςίασ και εκεί κυρίωσ κρίνεται θ προςωπικι ςυνειςφορά του κάκε φοιτθτι(ασ) 71
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Συηιτθςθ Μία αποτελεςματικι ςυηιτθςθ προχποκζτει από τον κάκε φοιτθτι(α): Καλι εμπλοκι ςτθν ςυνολικι εκπόνθςθ τθσ ΔΕ Καλι κατανόθςθ των αποκτθκζντων αποτελεςμάτων Καλι κατανόθςθ τθσ βιβλιογραφίασ, με τθν οποία όχι μόνο ςυγκρίνονται τα αποτελζςματα, αλλά και επειδι θ κριτικι ανάλυςθ τθσ βιβλιογραφίασ αναδεικνφει τθν κατεφκυνςθ τθσ ζρευνασ 72
Αποτελζςματα και ςυηιτθςθ Ταυτόχρονθ παρουςίαςθ αποτελεςμάτων και ςυηιτθςθσ Τα αποτελζςματα ταξινομοφνται όπωσ και πριν Παρουςιάηεται αρχικά το πρϊτο τουσ μζροσ και ςτθν ςυνζχεια γίνεται θ ςυηιτθςθ για αυτό το μζροσ Στθν ςυνζχεια επαναλαμβάνεται θ διαδικαςία για κάκε μζροσ των αποτελεςμάτων Σε κάκε ζνα από τα επόμενα μζρθ τθσ ςυηιτθςθσ μπορεί/πρζπει να γίνεται και ςφγκριςθ με τα προθγοφμενα Στο τζλοσ του κεφαλαίου μπορεί να περιζχει και ζνα μζροσ ςυνολικισ ςυηιτθςθσ 73
Συμπεράςματα Συμπεράςματα Τα ςυμπεράςματα είναι το τελευταίο κεφάλαιο τθσ εργαςίασ Είναι μικρό ςε μζγεκοσ κεφάλαιο, το πολφ 4-5 ςελίδεσ Ζχουν τριπλό ςκοπό: Να ςυνοψίςουν τα κφρια αποτελζςματα Να δϊςουν τα γενικότερθ φυςικι (ι άλλθ) ερμθνεία των κφριων αποτελεςμάτων Να παρακζςουν κριτικά τθν γενικότερθ ςυνειςφορά τθσ εργαςίασ 74
Συμπεράςματα Συμπεράςματα Συχνά τα ςυμπεράςματα απλϊσ παραμζνουν ςτο πρϊτο μζροσ (ςφνοψθ των κφριων αποτελεςμάτων) Όμωσ τα άλλα δφο είναι εξίςου απαραίτθτα με το πρϊτο, αν όχι περιςςότερο 75
Κατάλογοσ βιβλιογραφίασ Κατάλογοσ βιβλιογραφικϊν αναφορϊν ςτο τζλοσ του κειμζνου Στο τζλοσ του κειμζνου αναφζρονται όλεσ οι πθγζσ με αλφαβθτικι ςειρά του πρϊτου ςυγγραφζα. Η ςφνταξθ τθσ κάκε αναφοράσ είναι: Άρκρα: 76
Κατάλογοσ βιβλιογραφίασ Κατάλογοσ βιβλιογραφικϊν αναφορϊν ςτο τζλοσ του κειμζνου Βιβλία: Διαδικτυακοί τόποι: Internet site of Eurostat-1, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ity_public/2-29042013- BP/EN/2-29042013-BP-EN.PDF, θμερομθνία επίςκεψθσ 29/04/2013 77
Παραρτιματα Παραρτιματα Τα παραρτιματα χρθςιμοποιοφνται όταν: υπάρχει ςθμαντικόσ όγκοσ υλικοφ, είτε δεδομζνων προσ επεξεργαςία, είτε αποτελεςμάτων, είτε υποςτθρικτικοφ υλικοφ, ο οποίοσ δεν είναι απαραίτθτοσ ςτθν κανονικι ροι τθσ εργαςίασ αλλά είναι χριςιμοσ να υπάρχει 78
Παραρτιματα Παραρτιματα, παραδείγματα Η λεπτομερισ παράκεςθ πλιρθ κειμζνων (νόμων, βιβλιογραφικϊν πθγϊν κτλ) των οποίων δίνονται μόνο τα κφρια ςθμεία ςτο κυρίωσ κείμενο Δεδομζνα μεγάλου όγκου (πχ πίνακεσ πολλϊν ςελίδων) τα οποία κα χρθςιμοποιθκοφν ςε ζνα μοντζλο Λεπτομερι αποτελζςματα ςε εργαςίεσ που ζχουν δϊςει δεκάδεσ γραφιματα ι πίνακεσ Αναλυτικι περιγραφι πειραματικϊν διατάξεων Πλιρθσ κϊδικασ ςε γλϊςςα προγραμματιςμοφ 79
80