Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 Εκπαίδευση Ομαδικών Αναλυτών
Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εισαγωγή στην Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία (Ετήσιο Σεμινάριο) Απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο για τα Ομαδικά Δυναμικά και την Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία, είτε είναι επαγγελματίας του χώρου της ψυχικής υγείας είτε όχι, καθώς και στους φοιτητές των αντιστοίχων κλάδων. Μπορεί κάποιος να κάνει μόνο το Σεμινάριο αυτό, η, να συνεχίσει μετά το Εισαγωγικό Σεμινάριο σε ένα από τα δύο επόμενα εκπαιδευτικά προγράμματα. Εκπαίδευση Ομαδικών Αναλυτών (Εκπαίδευση Επαγγελματιών στην Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία) Απευθύνεται κυρίως στους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. Kατ' εξαίρεση μπορούν να γίνουν δεκτοί υποψήφιοι που προέρχονται από άλλα επιστημονικά πεδία κατά την παράδοση των lay analysts. Συνολική διάρκεια: Πέντε χρόνια. Το ετήσιο Εισαγωγικό Σεμινάριο + τέσσερα χρόνια. Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια (Απευθύνεται σε ενδιαφερόμενους που δεν είναι επαγγελματίες του χώρου της ψυχικής υγείας και ενδιαφέρονται για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια). Διάρκεια: Διετής. Το ετήσιο Εισαγωγικό Σεμινάριο + ένας χρόνος.
Περιγραφή Ψυχολογικής Προσέγγισης Εισαγωγή στην Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία (Ετήσιο Σεμινάριο): Εκπαιδευτικό πρόγραμμα ψυχοθεραπείας, δηλαδή ο πρώτος χρόνος της πενταετούς εκπαίδευσης των ομαδικών αναλυτών η ο πρώτος χρόνος του διετούς εκπαιδευτικού μας προγράμματος για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια. Για κάποιον που θα κάνει μόνο το ετήσιο σεμινάριο, αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ψυχολογίας. Εκπαίδευση Ομαδικών Αναλυτών (Ετήσιο σεμινάριο + τέσσερα χρόνια): Εκπαιδευτικό πρόγραμμα ψυχοθεραπείας. Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια (Ετήσιο σεμινάριο+ ένας χρόνος): Εκπαιδευτικό πρόγραμμα κοινωνιοθεραπείας ομαδικο-αναλυτικού τύπου.
Σκοπός Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εισαγωγή στην Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία (Ετήσιο Σεμινάριο): Σκοπός είναι να γνωρίσουν οι συμμετέχοντες την Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία από θεωρητική και εμπειρική άποψη σε εισαγωγικό επίπεδο. Εκπαίδευση Ομαδικών Αναλυτών (Ετήσιο σεμινάριο + τέσσερα χρόνια): Σκοπός είναι να εκπαιδευτούν οι συμμετέχοντες ως Ομαδικοί Αναλυτές. Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια (Ετήσιο σεμινάριο+ ένας χρόνος): Εκπαιδευτικό πρόγραμμα κοινωνιοθεραπείας ομαδικο-αναλυτικού τύπου. Σκοπός είναι η θεωρητική και εμπειρική μελέτη των ομαδικών δυναμικών για εργασία σε μη κλινικά πλαίσια.
Δομή Εκπαιδευτικού Προγράμματος (1) Εισαγωγή στην Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία (Ετήσιο Σεμινάριο): Ομαδική Αναλυτική Θεωρία και προσωπική Εμπειρία συμμετοχής σε Ομάδα Αναλυτικού τύπου. (Οκτώβριος 2016 Ιούνιος 2017). Ημέρα και ώρες: Παρασκευή 18.00 21.00 Κάθε συνεδρία του σεμιναρίου περιλαμβάνει μια θεωρητική εισήγηση και συζήτηση, ακολουθούμενη από ομάδες εμπειρίας στις οποίες έχουν τοποθετηθεί όλοι οι συμμετέχοντες. Αναλυτικά: 18.00 19.00 Θεωρητική εισήγηση και συζήτηση 19.00 19.30 Διάλλειμα καφές 19.30 21.00 Συμμετοχή σε ομάδες εμπειρίας αναλυτικού τύπου Ενδεικτικές θεωρητικές θεματικές του σεμιναρίου: Η έννοια της θεραπείας, η έννοια της ψυχοθεραπείας, η έννοια της ομαδικής ψυχοθεραπείας. Η διαλεκτική ομάδας - ατόμου και οι συνέπειες του τρόπου προσέγγισης αυτού του διπόλου. Η ιστορία της ομαδικής ψυχοθεραπείας (από τον Pratt στον Foulkes). Ομαδικές ψυχοθεραπείες αναλυτικού τύπου (Analysis in the group), (Analysis of the group), (Analysis of the group in the group through the group by the group with the group including the conductor). H συμβολή του Bion, η συμβολή του Kaes και άλλα ομαδικά μοντέλα ψυχαναλυτικής έμπνευσης. Η ομαδική ανάλυση του S.H. Foulkes.
Δομή Εκπαιδευτικού Προγράμματος (2) Η φιλοσοφική βάση της ομαδικής ανάλυσης (Αριστοτέλους Πολιτικά), η κοινωνιολογική συνιστώσα της ομαδικής ανάλυσης (η Κοινωνιολογία του Norbert Elias). Σχέσεις καί γέφυρες μεταξύ Ομαδικής Ανάλυσης καί Νευροεπιστημών, Σχέσεις και γέφυρες μεταξύ Ψυχανάλυσης και Ομαδικής ανάλυσης. Η Ομαδική ανάλυση ως εν δυνάμει σύζευξη Ψυχανάλυσης και Κοινωνιολογίας. Θεμελιώδεις έννοιες της Ομαδικής ανάλυσης. Η έννοια του κοινωνικού ασυνειδήτου. Η έννοια της ομαδικής μήτρας (matrix). Η έννοια της επικοινωνίας. Η έννοια του επικοινωνιακού πεδίου. Η ομαδική ανάλυση μετά τον S.H. Foulkes. Η αλλαγή του επιστημονικού υποδείγματος της ψυχοθεραπείας. Η μεσαία ομάδα (median group). Η μεγάλη ομάδα (large group). Οι ομάδες εμπειρίας δίνουν στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να έχουν βιωματική συμμετοχή στην ομαδική λειτουργία και τα φαινόμενα που αναπτύσσονται στην ομάδα καθώς και την δυνατότητα επεξεργασίας των ομαδικών αναλυτικών θεωριών. Η συμμετοχή στην ομάδα εμπειρίας είναι ένας εμπειρικός τρόπος μελέτης της ομαδικής κατάστασης. Δεν συνιστά θεραπεία παρ ότι μπορεί να αξιοποιηθεί κατά πολλούς τρόπους από τους συμμετέχοντες.
Δομή Εκπαιδευτικού Προγράμματος (3) Η έρευνα αυτή μπορεί να απασχολεί τόσο τους επαγγελματίες όσο και οποιονδήποτε άλλον ενδιαφερόμενο. Άλλωστε, δε νοείται άτομο χωρίς ομάδα αναφοράς, δεδομένου ότι όλοι είμαστε «προϊόν» μιας ομάδας, δηλαδή της οικογένειας, ενώ σε κάθε έκφανση της ζωής μας προσωπική, κοινωνική, επαγγελματική, κ.ο.κ., ζούμε πάντοτε σε κοινωνική σχέση με κάποιους άλλους, συν-δημιουργούμε δηλαδή, μαζί μέ άλλα ατομα, διάφορες ομάδες καί αντιλαμβανόμαστε τόν κόσμο με ομαδικούς όρους. Όπως το έθεσε η Hanna Arendt (1958), συνοψίζοντας θα έλεγε κανείς τον Φρόυντ, τον Φούκς, τον Μπίον και τον Eλίας: «Η ανθρώπινη κατάσταση είναι αυτή της πληθυντικότητας. Το γεγονός είναι ότι οι άνθρωποι, όχι ο άνθρωπος, ζουν στη γή και κατοικούν τον κόσμο. Η ανθρώπινη ζωή αρχίζει και συνεχίζεται στην πληθυντικότητα και ποτέ δεν υπήρξε με όρους ενικότητας». Εκπαίδευση Ομαδικών Αναλυτών. (Ετήσιο σεμινάριο + τέσσερα χρόνια): Σκοπός είναι να εκπαιδευτούν οι συμμετέχοντες ως Ομαδικοί Αναλυτές. Τα κύρια αντικείμενα της εκπαίδευσης είναι: - Προσωπική θεραπεία σε αναλυτική ομάδα. Η συχνότητα των συνεδριών στις ομάδες αυτές είναι μία η δύο φορές εβδομαδιαίως και η διάρκεια κάθε συνεδρίας ενενήντα λεπτά (μιάμιση ώρα). Οι εκπαιδευόμενοι επιλέγουν τον θεραπευτή τους από μία λίστα ομαδικών αναλυτών πού θα τούς δοθεί. Η θεραπεία γίνεται σε αναλυτική ομάδα και διαρκεί τουλάχιστον όσο και η εκπαίδευση. Η έναρξη της θεραπείας είναι η αρχή της συνολικής εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Δομή Εκπαιδευτικού Προγράμματος (4) - Θεωρία, η οποία γίνεται σε μικρή ομάδα εκπαιδευομένων πού συντονίζεται από έναν ομαδικό αναλυτή μέλος τού επιστημονικού προσωπικού της εκπαίδευσης. Η συχνότητα των συναντήσεων είναι εβδομαδιαία με διάρκεια ενενήντα λεπτά (μιάμιση ώρα). Η συνολική διάρκεια της ομάδας θεωρητικής εργασίας είναι τέσσερις ακαδημαϊκές χρονιές. - Εποπτεία, η οποία γίνεται σε μικρή ομάδα εκπαιδευομένων που συντονίζεται από έναν επόπτη ομαδικό αναλυτή. Η συχνότητα είναι μία συνεδρία εβδομαδιαίως με διάρκεια ενενήντα λεπτά (μιάμιση ώρα). Η εποπτεία διαρκεί τέσσερις ακαδημαϊκές χρονιές. Οι εκπαιδευόμενοι παρουσιάζουν την κλινική τους δουλειά και εποπτεύονται για αυτήν. Κάθε εκπαιδευόμενος θα πρέπει να σχηματίσει μία αναλυτική ομάδα την οποία και θα παρουσιάζει στην ομάδα εποπτείας για τουλάχιστον δύο χρόνια, κατά την διάρκεια της εκπαίδευσής του. Αυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευόμενοι θα πρέπει να έχουν ή να αναζητήσουν χώρο κλινικής πρακτικής. - Κάθε εκπαιδευόμενος θα συγγράψει μία διπλωματική εργασία με θέμα της επιλογής του, 8.000-10.000 λέξεων περίπου. - Κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης θα ζητηθούν επίσης και άλλες μικρότερες εργασίες. - Κάθε εκπαιδευόμενος θα πρέπει να συμμετάσχει σε δύο τουλάχιστον συνέδρια ή εκδηλώσεις οργανωμένες από την GASI (Group Analytic Society International).
Δομή Εκπαιδευτικού Προγράμματος (5) Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια (Ετήσιο σεμινάριο+ ένας χρόνος): Κατά τον δεύτερο αυτό χρόνο οι εκπαιδευόμενοι έχουν θεωρητικό σεμινάριο εβδομαδιαίας συχνότητας, συμμετοχή σε ομάδα εμπειρίας ή προσωπική θεραπεία (ανάλογα με την προτίμησή τους) και εποπτεία στην οποία θα μπορούν να παρουσιάζουν ομάδες πού θα συντονίζουν σε μη κλινικά πλαίσια.
Κριτήρια και προϋποθέσεις συμμετοχής Το Εισαγωγικό Σεμινάριο απευθύνεται σε ψυχοθεραπευτές, ψυχιάτρους, ιατρούς άλλων ειδικοτήτων, ψυχολόγους, κοινωνιολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, κοινωνικούς ανθρωπολόγους, νοσηλευτές, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, φοιτητές των αντίστοιχων κλάδων, εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, στελέχη επιχειρήσεων, διοικητικά στελέχη υπηρεσιών υγείας, πτυχιούχους σχολών διοίκησης επιχειρήσεων, επιστημών υγείας, διαιτολογίας καί διατροφής και γενικά στον καθένα που ενδιαφέρεται από θεωρητική αποψη για τη δυναμική των μικρών (small groups), μεσαίων (median groups) και μεγάλων (large groups) ομάδων, αλλά επιθυμεί επίσης και να συμμετάσχει προσωπικά σε μια ομάδα εμπειρίας πού θά συντονίζεται μέ βάση τό σύγχρονο ομαδικο- αναλυτικό πρότυπο. Η Εκπαίδευση των Ομαδικών Αναλυτών απευθύνεται κυρίως στους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. Kατ' εξαίρεση μπορούν να γίνουν δεκτοί υποψήφιοι που προέρχονται από άλλα επιστημονικά πεδία κατά την παράδοση των lay analysts. Το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια απευθύνεται σε ενδιαφερόμενους που δεν είναι επαγγελματίες του χώρου της ψυχικής υγείας και ενδιαφέρονται για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια). Διάρκεια: Διετής.
Χρονική Διάρκεια Εκπαιδευτικού Προγράμματος -Εισαγωγικό Σεμινάριο: Μια Ακαδημαϊκή χρονιά (Οκτώβριος 2016- Ιούνιος 2017) -Εκπαίδευση των Ομαδικών Αναλυτών: Το Εισαγωγικό Σεμινάριο + τέσσερα χρόνια. -Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια: Το Εισαγωγικό Σεμινάριο + Ένας χρόνος.
Δίδακτρα Εισαγωγή στην Ομαδική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία. (Ετήσιο Σεμινάριο): Κόστος συμμετοχής: 490 ευρώ σε τρεις δόσεις: (Εγγραφή, Νοέμβριος, Ιανουάριος). Φοιτητές: Έκπτωση 10%. Εφ άπαξ πληρωμή: Έκπτωση 10% Εκπαίδευση Ομαδικών Αναλυτών: Το κόστος της προσωπικής θεραπείας και το κόστος της εποπτείας και της θεωρίας. Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Ομαδική Εργασία Ομαδικο-Αναλυτικού τύπου για εφαρμογές σε μη κλινικά πλαίσια: Το κόστος της συμμετοχής σε ομάδα εμπειρίας η προσωπικής θεραπείας και το κόστος της εποπτείας και της θεωρίας.
Εποπτεία του Εκπαιδευτικού Προγράμματος και Πιστοποίηση - Τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα ακολουθούν τα καθιερωμένα πρότυπα του Ομαδικο-αναλυτικού χώρου διεθνώς. Τέτοια πρότυπα έχουν διατυπωθεί από το EGATIN (European Group Analytic Training Institutions Network) και από το Ινστιτούτο Ομαδικής Ανάλυσης του Λονδίνου. Οι απόφοιτοι της εκπαίδευσης των Ομαδικών Αναλυτών θα γίνονται μέλη του Ελληνικού Δικτύου Ομαδικών Αναλυτών και μπορούν να γίνουν μέλη της GASI (Group Analytic Society International). -Όσον αφορά την νομική και διοικητική αναγνώριση του επαγγέλματος του ψυχοθεραπευτή εν γένει, και του ομαδικού αναλυτή ειδικότερα, ισχύουν τα μέχρι τώρα προβλεπόμενα από την Ευρωπαϊκή και την Ελληνική νομοθεσία. ( Προς το παρόν και παρά την ύπαρξη σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας, η διαδικασία αναγνώρισης του επαγγέλματος του ψυχοθεραπευτή δεν έχει ξεκινήσει στη χώρα μας). Το Ελληνικό Δίκτυο Ομαδικών Αναλυτών δεσμεύεται, κατά τα προβλεπόμενα και στο καταστατικό του, να συμβάλλει στην προσπάθεια αυτή σε συνεργασία και με άλλες οργανώσεις ψυχοθεραπευτών τού ελληνικού χώρου.
Επαγγελματική Σταδιοδρομία -Σε Ιδιωτική Πρακτική -Σε διάφορες δομές ψυχικής υγείας Σε άλλες δομές υγείας και πρόνοιας
Χρήσιμες πληροφορίες Επικοινωνία ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΟΜΑΔΙΚΏΝ ΑΝΑΛΥΤΩΝ (Ε.Δ.Ο.Α.) ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Σισίνη 23, 115 28 Αθήνα. Υπεύθυνος Συντονιστής: Κώστας Μωρόγιαννης. Ψυχίατρος Ομαδικός Αναλυτής. Τηλ. 210-7213307, 6977627779 e-mail: morkost10@gmail.com Λόγω της συμμετοχής των μελών του εισαγωγικού σεμιναρίου σε ομάδες εμπειρίας αναλυτικού τύπου, οι διαθέσιμοι χώροι, άρα και οι θέσεις, δέν είναι απεριόριστες. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.