Προτεινόμενα θέματα Πανελλαδικών εξετάσεων Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης 2o ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ
1.1. ÓùóôÞ áðüíôçóç åßíáé ç Ä. ΘΕΜΑ 1ο 1.2. ñçóéìïðïéïýìå ôçí êáôáíïìþ ôùí çëåêôñïíßùí óå áôïìéêü ôñï éáêü óýìöùíá ìå ôïí êáíüíá ôïõ Hund. ÓùóôÞ áðüíôçóç åßíáé ç Ã. 1.3. ÓùóôÞ áðüíôçóç åßíáé ç Ã. 1.4. Ðñïêýðôåé ôï áéèýíéï (CH 2 = CH 2), ôï ïðïßï ðïëõìåñßæåôáé. ÓùóôÞ áðüíôçóç åßíáé ç Ä. 1.5. á-iii,â-i,ã-iv,ä-ii. 2.1. 8O, 12Mg, 14Si, 15P, 19Ê ΘΕΜΑ 2ο á. O: 1s 2 2s 2 2p 4, Ê(2) L(4), Mg: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2, Ê(2) L(8), M(2), Si: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 2, Ê(2) L(8), M(4), P: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 3, Ê(2) L(8), M (5), K: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1, Ê(2) L(8) M (8) N (1). â. i. O: 2ç ðåñßïäïò êáé VIA (16) ïìüäá. Ìg: 3ç ðåñßïäïò êáé IIA (2) ïìüäá. Si: 3ç ðåñßïäïò êáé IVA (14) ïìüäá. P: 3ç ðåñßïäïò êáé VA (15) ïìüäá. K: 4ç ðåñßïäïò êáé IA (1) ïìüäá. ii. Ç èýóç ôùí óôïé åßùí åßíáé: ÉÁ ÉÉÁ ÉVA VA VIA 2ç Ï 3ç Mg Si P 4ç Ê H æçôïýìåíç êáôüôáîç åßíáé:ê < Ìg < Si < P < O. ã. i. Ç Ýíùóç H 2SiO3 åßíáé ïìïéïðïëéêþ, üðïõ ôá Üôïìá ôïõ õäñïãüíïõ åíþíïíôáéìýóù ïîõãüíïõ ìå ôï êåíôñéêüóôïé åßïsi (H O Si O H). ii. H Ýíùóç Mg3(PO4)2 åßíáé éïíôéêþ: 3[Mg] 2+ 2[PO4] 3 Óôç óõíý åéá âñßóêïõìå ôïõò çëåêôñïíéáêïýò ôýðïõò ôùí éüíôùí. 2.2. á. Ç ðñüôáóç åßíáé ëáíèáóìýíç. Áí ôï äéüëõìá ôïõ ÊÏÇ åßíáé õäáôéêü, ðñáãìáôïðïéåßôáé õðïêáôüóôáóç êáé ó çìáôßæåôáé ç áíôßóôïé ç áëêïüëç óýìöùíá ìå ôçí áíôßäñáóç: 2 / 6 www.ellinoekdotiki.gr
CÇ + ÊÏÇ CÇ + ÊCl Cl ÏÇ Áí ôï äéüëõìá ôïõ ÊÏÇ åßíáé èåñìü áéèáíïëéêü ðñáãìáôïðïéåßôáé áðüóðáóç ÇCl ìå áðïôýëåóìá íá ó çìáôßæåôáé áëêýíéï óýìöùíáìå ôçí áíôßäñáóç: CÇ + ÊÏÇ CH CÇ = CH Cl â. Ôá äýï äéáëýìáôá åßíáé âáóéêü: 3 2 NaÍÏ 2 Na + + ÍÏ 2 + ÊCl + Ç2Ï ÍÏ 2 +H2Ï HÍÏ2 + OH COONa Na + + COO COO +H2Ï COOH + OH Ãéá Ýíá äéüëõìá áóèåíïýò âüóçò éó ýåé: [OH ]=x= K c b EðïìÝíùò, üóï ðéï ìéêñþ åßíáé ç ôéìþ ôïõ poh ôüóï ðéï ìåãüëç åßíáé ç [OH ] êáé óõíåðþò, ôüóï ìåãáëýôåñç åßíáé ç ôéìþ ôçò K b. ñá, ç óôáèåñü Kb ãéá ôá COO åßíáé ìåãáëýôåñç áðü ôç óôáèåñü Êb ãéá ôá ÍÏ 2. Ïðüôå éó ýåé: K a HNO2 >K a CÇ3 COOH ÊáôÜ óõíýðåéá, ç ðñüôáóç åßíáé óùóôþ. ΘΕΜΑ 3ο óôù á mol áëêéíßïõ. Éó ýåé á = 20 14v 2 (1) 1ï ìýñïò Eöüóïí ôï áëêßíéï áíôéäñü ìå Na, èá Ý åé ôïí ôñéðëü äåóìü óôçí Üêñç. Ðñáãìáôïðïéåßôáé ç áíôßäñáóç: CìH2ì+1C CH + Na CìH2ì+1C CNa + 1/2H2 1 mol 1/2 mol 28, 0,5á mol = 0,125 mol 22, 4 Ió ýåé 0,25á = 0,125 Þ á = 0,5 mol. Áðü ôç ó Ýóç (1) ìå áíôéêáôüóôáóç âñßóêïõìå üôé í = 3. á. Ï óõíôáêôéêüò ôýðïò ôïõ áëêéíßïõ (Á) åßíáé: CÇ3 C CH. 3 / 6 www.ellinoekdotiki.gr
2ï ìýñïò â. i. ïõìå 0,25 mol CÇ 3 C CH. Ðñáãìáôïðïéïýíôáé ïé áíôéäñüóåéò: CH CÇ 3 C CH + Ç2Ï H 2 SO 4 Çg, HgSO C CH (B) + MgCl (Ã) H 2 O O 3 3 4 C (Â) O C (Å) + Mg(OH)Cl ÏÇ CH 3 C (Å) ÏÇ è. 170 C H SO 2 4 C= CH CH 3 2 + H2O ii. Áíôéäñïýí 0,25 mol CÇ3 C CH êáé ìå âüóç ôïõò óôïé åéïìåôñéêïýò õðïëïãéóìïýò âñßóêïõìå üôé ðáñüãïíôáé 0,25 mol ìåèõëï ðñïðåíßïõ Þ 0,25 56 = 14 g. ΘΕΜΑ 4ο ÄéÜëõìá (Ä2) Ïñßæïõìå ôçí áñ éêþ óõãêýíôñùóç ôïõ äéáëýìáôïò óå mol/l:. Ïé áíôéäñüóåéò ðïõ ðñáãìáôïðïéïýíôáé åßíáé: HCOOH + NaOH HCOONa + H2O 1 mol 1 mol 1 mol 0,5 mol ö = 0,5 mol ö = 0,5 mol COOH + NaOH COONa + H2O 1 mol 1 mol 1 mol 0,5 mol ö = 0,5 mol ö = 0,5 mol Ïé æçôïýìåíåò óõãêåíôñþóåéò óôï ôåëéêü äéüëõìá åßíáé: [ÇCÏÏÇ] = 0,5 Ì, [HCOONa] = 0,5 M [CÇ 3CÏÏÇ] = 1,5 Ì, [COONa] = 0,5 M 4 / 6 www.ellinoekdotiki.gr
ÃñÜöïõìå ôéò áíôéäñüóåéò ðïõ ðñáãìáôïðïéïýíôáé óôï äéüëõìá: HCOOH + H2O HCOO + H 3O + Áíôéäñïýí/ðáñÜãïíôáé xm +xm +xm HCOONa HCOO + Na + Áíôéäñïýí/ðáñÜãïíôáé 0,5 M +0,5 M +0,5 M COOH + H2O COO + H3O + Áíôéäñïýí/ðáñÜãïíôáé ùm +ùm +ùm CH 3COONa COO + Na + Áíôéäñïýí/ðáñÜãïíôáé 0,5 M +0,5 M +0,5 M Âñßóêïõìå ôç óýóôáóç ôïõ ìåßãìáôïò óôç èýóç éóïññïðßáò óå mol/l:. [HCOOH] = 0,5 x [HCOO ] = x + 0,5 [Ç3Ï + ]=x+ù [COOH] = 1,5 ù [COO ]=ù+0,5 ÃñÜöïõìå ôá äåäïìýíá ðïõ áíáöýñïíôáé óôï ìåßãìá ôçò éóïññïðßáò: Ãéá ôçí éóïññïðßá ôïõ HCOOH éó ýåé: [ÇCOO + ][H3O ] (x + 0,5) (x + ù) K a Þ 10 4 [HCOOH] 0,5 x Áðëïðïßçóç: Åöüóïí K c a 4 10 0,5 Ïðüôå Ý ïõìå 10 4 < 0,01 êáé ëüãù åðßäñáóçò êïéíïý éüíôïò èåùñïýìå üôé 0,5 x 1 êáé x + 0,5 0,5 0,5 (x + ù) Þ x+ù=10 4. ñá, [Ç3Ï + ]=10 4 Ì êáé ph = 4. 0,5 Ãéá ôçí éóïññïðßá ôïõ CH 3COOH éó ýåé: [CÇ COO + 3 ][H3O ] K a [CÇ COOH] 3 (ù + 0,5) 10 ÞKa 1,5 ù Áðëïðïßçóç. x+ù=10 4, ðïëý ìéêñü, Üñá êáé ù ðïëý ìéêñü êáé ëüãù åðßäñáóçò êïéíïý éüíôïò èåùñïýìå üôé: Ïðüôå Ý ïõìå: Ê a 0,5 10 1,5 4 1,5 ù 1 êáé ù + 0,5 0,5 ÞKa = 1 3 104. 4 5 / 6 www.ellinoekdotiki.gr
â. Aðü ôá óõóôáôéêü ôïõ äéáëýìáôïò áíôéäñïýí ôï ìåèáíéêü ïîý êáé ôï ìåèáíéêü íüôñéï óýìöùíá ìå ôéò áíôéäñüóåéò: 5HCOOH + 2KMnO4 + 3H2SO4 5CO2 +K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O 5 mol ìå 2 mol 5 mol 0,5 mol ö = 0,2 mol ö = 0,5 mol 10HCOONa +4KMnO4+11H2SO4 10CO2+5Na2SO4+2K2SO4+4MnSO4+16H2O 10 mol ìå 4 mol 10 mol 0,5 mol ö = 0,2 mol ö = 0,5 mol EðïìÝíùò, áíôýäñáóáí 0,2 + 0,2 = 0,4 mol KMnO4. Éó ýåé: n = c V Þ 0,4 = 1 V Þ V = 0,4 L Þ V = 400 ml äéáëýìáôïò Óõíåðþò, åêëýïíôáé, 0,5 + 0,5 = 1 mol Þ 22,4 L CO2 óå STP. Σπύρος Μιχέλης (Χημεία) email: spirosmixelis@otenet.gr 6 / 6 www.ellinoekdotiki.gr