Εφαρμογές βασικών αρχών επικοινωνίας στο σχολείο Αθανάσιος Κονταξής Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ12 Μηχανολόγος Μηχανικός http://users.sch.gr/kontaxis E-mail: kontaxis@sch.gr
Η σημασία της επικοινωνίας στο σχολείο Αποτελεί παράγοντα ποιότητας της σχολικής ζωής Οι σχέσεις επικοινωνίας οδηγούν σε υγιέστερες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων Σημαντική επιρροή στη σχολική διαρροή και στις επιδόσεις των μαθητών Περισσότερο από 90% των εκπαιδευτικών αξιολογούν τις επικοινωνιακές δεξιότητες πρωταρχικό τους μέλημα
Το μοντέλο πομπού - δέκτη Πομπός Δέκτης Τα μηνύματα δε φτάνουν στους αποδέκτες ή, τουλάχιστον σε αυτούς προς τους οποίους προορίζονται Τα μηνύματα δε γίνονται κατανοητά όπως ακριβώς εκπέμπονται Ανάμεσα στους διαύλους επικοινωνίας υπάρχουν «πηγές θορύβου», περισσότερες από όσες τα μηνύματα μπορούν να ξεπεράσουν Η άμεση επικοινωνία συνήθως φιλτράρεται από άλλους διαύλους ή διασταυρώνεται μέσα από τις διαπροσωπικές σχέσεις
Η επικοινωνία είναι πιο σύνθετη Ποιός Λέει τι Με ποιο κανάλι Σε ποιον Με ποιο αποτέλεσμα Κάτω από ποιες περιστάσεις Για ποιο σκοπό
Το μοντέλο του Newcomb Σχέση επικοινωνίας μεταξύ δύο ανθρώπων Α και Β για ένα κοινό σκοπό Χ Τάση για ισορροπία Αντίσταση στην αλλαγή ή προσπάθεια για αλλαγή Α Χ Β
Μοντέλο διάδοσης καινοτομιών Γνώση Πειθώ Απόφαση Επιβεβαίωση Από την πληροφορία στη γνώση Απότηλήψητουμηνύματοςστηνπειθώ Από την παθητική ακρόαση στην ενεργό επικοινωνιακή δράση Έλεγχος!!! τα χαρακτηριστικά των ομάδων - στόχων, η δικτύωση των ατόμων η κρίσιμη μάζα η διαπροσωπική επικοινωνία
Τα επίπεδα επικοινωνίας Ευρύτερη Επικοινωνία πχ Μαζική Θεσμική/Οργανωτική πχ κόμματα, οργανισμοί Διομαδική ή συνενωτική πχ Τοπική κοινότητα Ενδοομαδική πχ Οικογένεια Διατομική πχ ζευγάρι Ενδοπροσωπική πχ λήψη και επεξεργασία πληροφορίας
Το περιβάλλον της επικαιρότητας Η επικοινωνία δεν είναι παντοδύναμη
Πρακτικά συμπεράσματα Ποιος είναι ο σκοπός επικοινωνίας; Ποια τα χαρακτηριστικά αυτού με τον οποίο επικοινωνούμε; Ποια τα χαρακτηριστικά της ομάδας στην οποία ανήκει; Ποιο είναι το μέσο επικοινωνίας; Ποιες είναι οι ευρύτερες συνθήκες; Ποια είναι η κρίσιμη μάζα / επικοινωνητές;
Η επικοινωνία με τους μαθητές Επικοινωνία με τους μαθητές, πρώτα απ όλα για να γνωρίσουμε τα ενδιαφέροντά τους, τις κλίσεις τους, τις εμπειρίες τους, τις δυνατότητές τους αλλά και να μάθουμε μαζί τους, δημιουργώντας το κατάλληλο πρότυπο Σταθερό, κοινά αποδεκτό πλαίσιο Ενσυναίσθηση - Δεξιότητες ακρόασης Ενσωμάτωση επικοινωνιακών διαδικασιών μέσα στην εκπαιδευτική διαδικασία «Ενώ το δίδαξα και το έμαθαν, μετά δεν θυμούνται τίποτα»
Τι θυμάται ο άνθρωπος
ΟΟδηγόςτουThomas Gordon Αρνητικές συμπεριφορές όπως της: προσταγής, της απειλής, του κηρύγματος, της εκλογίκευσης, της υπεκφυγής, της κριτικής, της αυθαίρετης ερμηνείας των απόψεων του άλλου, της γελοιοποίησης Παθητική ακρόαση Ανταπόκριση κατανόησης Παρότρυνση για να πει περισσότερα το παιδί. Ενεργητική ακρόαση.
Η επικοινωνία με τους γονείς Επηρεάζει καθοριστικά τη σχολική επιτυχία των μαθητών Να γνωρίσει το σχολείο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και προβλήματα του κάθε μαθητή, Να υπάρχει, κατά το δυνατόν, συντονισμένη και ενιαία κατεύθυνση υποστήριξης του μαθητή, απότοσπίτικαιτο σχολείο Να ανταλλάσσουν εμπειρίες οι γονείς μεταξύ τους και να μπορούν να δημιουργούν κοινότητες αλληλοϋποστήριξης Να συνειδητοποιούν οι γονείς τα ακραία λάθη τους στην επικοινωνία με τα παιδιά τους (κυρίως υπερπροστατευτικοί και αδιάφοροι) και την αντικατάσταση του παλιού μοντέλου επίβλεψης των παιδιών από το νέο του γονέα συμβούλου. Να παρεμβαίνουν ενιαία γονείς και σχολείο σε συνθήκες κρίσεως
Οι «νέες» τεχνολογίες
Μια συμβουλή.. «Βρες τι αγαπάς και κάν το. Σ αυτό συνοψίζονται τελικά όλα. Παραδέχομαι ότι δεν αγαπούσα ανέκαθεν το δασκαλιλίκι. Ένιωθα σαν ψάρι έξω από το νερό. Μέσα στην τάξη είσαι μόνος σου, αντιμέτωπος με πέντε τμήματα κάθε μέρα, πέντε τμήματα γεμάτα εφήβους. Μια μονάδα ενέργειας ενάντια σε εκατόν εβδομήντα πέντε ωρολογιακές βόμβες έτοιμες να εκραγούν από στιγμή σε στιγμή, και πρέπει να βρεις τρόπο να σώσεις τη ζωή σου. Μπορεί να σε συμπαθούν, μπορεί ακόμη και να σε αγαπούν, όμως είναι νέοι κι η αποστολή των νέων είναι να εξαλείψουν τους γέρους από τον πλανήτη Όμως, αν δεν το βάλεις κάτω, μαθαίνεις τα κόλπα» "Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ" του Φρανκ Μακ Κόρτ
Παραδείγματα Η σημασία ως περιεχόμενο αλλά και ως μορφή επικοινωνίας Οι μαθητές στο κέντρο της επικοινωνίας (Παρουσίαση μαθητών) Τα δίκτυα (Πολιτιστικές εκδηλώσεις, περιβαλλοντική) Παρουσιάζομαι ως διευθυντής Ξεκινάει η σχολική χρονιά Τι κάνουμε Αλλαγές στην Εκπαίδευση Νέο σχολείο Καινοτομίες Μπαίνω για πρώτη φορά στην τάξη Το φαινόμενο CNC Ηεπίσκεψησεέναχώρο Μελέτη πεδίου «Καταλήψεις» και μόνιμοι δίαυλοι επικοινωνίας με μαθητές Τα βιογραφικά διευθυντή εκπαιδευτικών στην ιστοσελίδα του σχολείου Τα μέλη του Συλλόγου Γονέων και στοιχεία επικοινωνίας Το μέσο επικοινωνίας Επιστολή στους γονείς ή διάβασμα εγκυκλίου Η σημασία του μηνύματος προς τους γονείς