ΕΛΛΗΝΟ-ΡΩΣΙΚΟ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Ξενοδοχείο RODOS PALACE, Ρόδος Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2011 Νοµοθετικά εργαλεία για το σχεδιασµό στρατηγικών επενδύσεων στην Ελλάδα Αλέξανδρος Λυκουρέζος Κυρίες και Κύριοι, Θα ήθελα, καταρχήν να ευχαριστήσω τους διοργανωτές αυτού του συνεδρίου για την τιµή που µου έκαναν να µε προσκαλέσουν ως οµιλητή αλλά και να τους συγχαρώ για την εξαιρετική τους πρωτοβουλία να οργανώσουν αυτό το συνέδριο, συµβάλλοντας έτσι στην ανάδειξη των επιχειρηµατικών ευκαιριών στην Ελλάδα, σε µια τόσο κρίσιµη για τη Χώρα µας συγκυρία. Όπως γνωρίζουµε όλοι, ένας από τους βασικούς παράγοντες ανάπτυξης και συνακόλουθα εξόδου από την κρίση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα, είναι η προσέλκυση ξένων επενδυτών. Για να επιτευχθεί όµως αυτό, χρειάζεται πρωτίστως η ίδια η Χώρα µας να δηµιουργήσει ένα «φιλικό» προς τους επενδυτές περιβάλλον, µειώνοντας δραστικά τη γραφειοκρατία και τις χρόνιες αγκυλώσεις της ιοίκησης, παράγοντες που εδώ και χρόνια αποθάρρυναν σταθερά την εισροή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων. Επιπλέον, από τη µακρόχρονη εµπειρία µου ως νοµικός σύµβουλος εταιρειών, έχω να παρατηρήσω το πόσο καθοριστικής σηµασίας για την απόφαση ανάληψης ενός επιχειρηµατικού εγχειρήµατος, αποτελεί ο φορολογικός σχεδιασµός µιας επένδυσης. Συνεπώς η εξασφάλιση ενός σταθερού και ισορροπηµένου φορολογικού συστήµατος αποτελεί βασική προϋπόθεση και αναγκαία συνθήκη για ένα µακροπρόθεσµο επιχειρηµατικό σχεδιασµό από την πλευρά των επενδυτών. Αποτελεί λοιπόν αδήριτη ανάγκη, η δηµιουργία ενός ευέλικτου, αντικειµενικού και αποτελεσµατικού πλαισίου κανόνων που αφορά σε σηµαντικούς τοµείς της παραγωγικής 1

δραστηριότητας, ικανούς να αποτελέσουν εφαλτήριο για την ανάκτηση του βηµατισµού της οικονοµίας µας και τη δηµιουργία ενός νέου και σύγχρονου µοντέλου ανάπτυξης. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει σηµαντικές προσπάθειες αλλαγής του επενδυτικού κλίµατος είτε µε συγκεκριµένες νοµοθετικές πρωτοβουλίες είτε µε τη ευρύτερη αξιοποίηση των ήδη υπαρχόντων νοµοθετικών εργαλείων σε τοµείς ιδιαίτερου επενδυτικού ενδιαφέροντος. Αναµένεται να αποδειχθούν αποτελεσµατικές και να καρποφορήσουν. Οι πρωτοβουλίες αυτές, στις οποίες θα αναφερθώ και αναλυτικότερα παρακάτω, αφορούν κυρίως: - στο νόµο 3389/2005 περί Συµπράξεων ηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα και - στο νόµο 3894/2010 για την «Επιτάχυνση και ιαφάνεια Υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων», το γνωστό και ως fast track Άλλες σηµαντικές κατά τη γνώµη µου νοµοθετικές πρωτοβουλίες αποτελούν: - ο πολύ πρόσφατος νόµος 4014/2011 περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων και - ο νόµος 3851/2010 σχετικά µε την επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας. Ειδικότερα: Α. Οι Συµπράξεις ηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα (νόµος 3389/05) είναι µορφές συνεργασίας των ηµοσίων Φορέων µε επιχειρήσεις του Ιδιωτικού Τοµέα, που αποσκοπούν στο σχεδιασµό, στην κατασκευή, στη χρηµατοδότηση και διαχείριση δηµόσιων έργων υποδοµής, στην παροχή δηµόσιων υπηρεσιών, αλλά και στην αξιοποίηση της δηµόσιας περιουσίας. Η µορφή αυτής της συνεργασίας, είναι κατά κανόνα µεγάλης διάρκειας και αφορά στα στάδια από τη µελέτη του έργου, τη χρηµατοδότηση, την κατασκευή, τη λειτουργία, την εκµετάλλευση και τη συντήρηση του έργου µε βασικό σκοπό τη συνεχή ποιοτική διάθεση και παροχή υπηρεσιών. Ο δηµόσιος φορέας προσδιορίζει τις απαιτήσεις του και ο Ιδιώτης - Ανάδοχος αποφασίζει για τον τρόπο και τη διαδικασία επίτευξης αυτού του αποτελέσµατος, αναλαµβάνοντας και τον σχετικό επιχειρηµατικό και χρηµατοοικονοµικό κίνδυνο. Βασικός κορµός αυτής της συνεργασίας είναι η σύµβαση Σ ΙΤ, ήτοι το συµβατικό κείµενο που υπογράφεται µεταξύ του ηµόσιου τοµέα και του Ιδιώτη Αναδόχου, ο οποίος για τον σκοπό αυτό, υποχρεούται να ιδρύσει Εταιρεία Ειδικού Σκοπού για τη διαχείριση του συγκεκριµένου έργου. Ο Ιδιώτης - Ανάδοχος επιλέγεται να εκτελέσει το έργο ή να παράσχει τις συµφωνηµένες υπηρεσίες κατόπιν δηµόσιου διαγωνισµού, που µπορεί να πάρει τη 2

µορφή ανοιχτού ή κλειστού διαγωνισµού ή ανταγωνιστικού διαλόγου, σύµφωνα µε τις επιταγές του Κοινοτικού ικαίου. Η σύµβαση Σ ΙΤ και τα παραρτήµατα της περιέχουν αναλυτικά τις λεπτοµέρειες του έργου και τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις των συµπραττόντων µερών, εξασφαλίζοντας έτσι την οµαλή τους συνεργασία. Σηµαντικό στοιχείο της σύµβασης Σ ΙΤ αποτελεί η ακριβής κατανοµή των κινδύνων του έργου, ανάλογα µε την ικανότητα κάθε πλευράς να τους αξιολογεί, να τους ελέγχει και να τους διαχειρίζεται. Ως εκ τούτου, είναι λογικό τον κίνδυνο κατασκευής και στη συνέχεια τον κίνδυνο διαθεσιµότητας του έργου να αναλάβει ο Ιδιώτης Ανάδοχος, ενώ αντίστοιχα τον κίνδυνο ζήτησης σε έργα υποδοµών τον αναλαµβάνει η Αναθέτουσα Αρχή. Η Αναθέτουσα Αρχή καταβάλλει αµοιβή προς τον Ιδιώτη Ανάδοχο, τις λεγόµενες πληρωµές διαθεσιµότητας οι οποίες καθορίζονται µέσα από έναν ακριβή και σαφή µηχανισµό πληρωµών, ο οποίος αποτελεί απαραίτητο συµπλήρωµα κάθε Σύµβασης Σύµπραξης. Η έναρξη των πληρωµών διαθεσιµότητας του έργου συνδέεται αναπόσπαστα µε την έγκαιρη παράδοση αυτού. Η πρόσφατη δε νοµοθετική ρύθµιση, µε βάση το νόµο 4013/2011, του φορολογικού καθεστώτος που διέπει τις Εταιρείες Ειδικού Σκοπού που υλοποιούν τα έργα Σ ΙΤ, προσφέρει ένα ευέλικτο και ξεκάθαρο φορολογικό πλαίσιο αναδεικνύοντας έτσι το θεσµό των Σ ΙΤ σε σηµαντικό πυλώνα ανάπτυξης για την ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας. Έτσι ορίζεται, µεταξύ άλλων, ότι ως χρόνος απόκτησης του φορολογητέου εισοδήµατος της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού θεωρείται ο χρόνος που το τίµηµα καθίσταται απαιτητό µε βάση τους όρους της σύµβασης Σ ΙΤ, παρέχεται η δυνατότητα µεταφοράς ζηµιών προς συµψηφισµό µε τα κέρδη των δέκα εποµένων χρήσεων, προβλέπεται ταχεία διαδικασία επιστροφής τυχόν πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ. Καθίσταται λοιπόν αυτονόητο ότι οι Σ ΙΤ, είναι ένα από τα πιο ολοκληρωµένα και αποτελεσµατικά εργαλεία µόχλευσης ιδιωτικών κεφαλαίων για την υλοποίηση έργων υψηλής κοινωνικής ωφελιµότητας όπως η κατασκευή και διαχείριση σχολικών µονάδων, πυροσβεστικών σταθµών, η διαχείριση απορριµµάτων κλπ. Στο σηµείο αυτό θα ήθελα ειδικότερα να σταθώ στο θέµα της διαχείρισης απορριµµάτων. Ως Νοµικός Σύµβουλος της Ειδικής Γραµµατείας Σ ΙΤ στο πρώτο έργο διαχείρισης απορριµµάτων στην υτική Μακεδονία που υλοποιείται µε Σ ΙΤ, θα ήθελα να επισηµάνω, ότι η υλοποίηση τέτοιων έργων µε Σ ΙΤ δύναται να επιλύσει σηµαντικά νοµικά προβλήµατα που ανακύπτουν στις περιπτώσεις που τα έργα αυτά υλοποιούνται µε τη µέθοδο της παραχώρησης. Θεωρώ ότι ο τοµέας της διαχείρισης των απορριµµάτων πρέπει να αντιµετωπιστεί µε ιδιαίτερη σοβαρότητα πρώτον διότι αποτελεί τοµέα εξαιρετικής σηµασίας σε θέµατα περιβαλλοντικής προστασίας και δεύτερον διότι, από επιχειρηµατικής σκοπιάς, συγκεντρώνει το έντονο ενδιαφέρον του επιχειρηµατικού κόσµου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. 3

Β. Περαιτέρω, θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα άλλο ιδιαίτερης σηµασίας θεσµικό εργαλείο, στον νόµο 3894/2010 που αφορά στην επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων στην Ελλάδα. O νέος νόµος 3894/2010 «Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων» ή «fast track» θεσµοθετηθεί µια «εξαιρετική» διαδικασία επιταχυνόµενης υλοποίησης στρατηγικών επενδύσεων. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα σύνολο κανόνων που αφορούν στην ολοκληρωµένη υλοποίηση µιας στρατηγικής επένδυσης καλύπτοντας το πιο σηµαντικό και εν πολλοίς χρονοβόρο φάσµα των αδειών και των ενεργειών που πρέπει να αναληφθούν για την υλοποίηση µιας επένδυσης. Τα βασικά χαρακτηριστικά του νόµου είναι: Η διαδικασία «Στρατηγικών Επενδύσεων» αφορά σε επενδυτικά σχέδια δηµόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα. Έτσι, οι «Στρατηγικές Επενδύσεις» δύναται να πραγµατοποιηθούν είτε από ιδιώτες είτε από το ηµόσιο είτε µε Συµπράξεις ηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα (Σ ΙΤ) είτε µε συµβάσεις µικτής µορφής ( ηµόσιες Στρατηγικές Επενδύσεις, όπου κύριος του έργου είναι το ηµόσιο ή φορέας του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα). Καθιερώνονται ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια για την υπαγωγή των επενδυτικών σχεδίων στη διαδικασία «Στρατηγικών Επενδύσεων». Ως «Στρατηγικές Επενδύσεις» θεωρούνται κυρίως αυτές που αφορούν στην κατασκευή, ανακατασκευή, επέκταση ή στον εκσυγχρονισµό υποδοµών και δικτύων (α) στη βιοµηχανία, (β) στην ενέργεια, (γ) στον τουρισµό, (δ) στις µεταφορές και επικοινωνίες, (ε) στην παροχή υπηρεσιών υγείας, (στ) στη διαχείριση απορριµµάτων, και (ζ) σε έργα υψηλής τεχνολογίας και καινοτοµίας και πληρούν τα εξής ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια: Α) το συνολικό κόστος της επένδυσης είναι πάνω από διακόσια εκατοµµύρια (200.000.000) ευρώ ή πάνω από εβδοµήντα πέντε εκατοµµύρια (75.000.000) ευρώ και η επένδυση έχει ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία τουλάχιστον διακοσίων (200) νέων θέσεων εργασίας, ή, ανεξάρτητα από το συνολικό κόστος της επένδυσης, το ποσό τουλάχιστον τριών (3.000.000) εκατοµµυρίων ευρώ επενδύεται ανά τριετία α) σε έργα υψηλής τεχνολογίας και καινοτοµίας, που εντάσσονται στη στρατηγική επένδυση ή β) που προάγουν και δηµιουργούν υπεραξία για την περιβαλλοντική προστασία της Ελλάδας, ή γ) που δηµιουργούν υπεραξία στην Ελλάδα στο χώρο της εκπαίδευσης, της έρευνας και της τεχνολογίας µε την έννοια της ποιοτικής ή ποσοτικής αύξησης της γνώσης και τέλος οι επενδύσεις που δηµιουργούν τουλάχιστον διακόσιες πενήντα (250) νέες θέσεις εργασίες. Β) Επιπλέον µε σκοπό την ένταξη των ως άνω επενδύσεων στον µηχανισµό, εξετάζονται και διάφορα άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επένδυσης όπως: α) η βιωσιµότητά της 4

και η φερεγγυότητα του επενδυτή, β) η µεταφορά τεχνογνωσίας γ) η ενίσχυση της επιχειρηµατικότητας και της ανταγωνιστικότητας δ) η προστασία του περιβάλλοντος ε) η εξοικονόµηση ενέργειας κλπ. Συνοπτικά η διαδικασία ένταξης ιδιωτικών επενδυτικών έργων στον µηχανισµό έχει ως εξής: Ο ενδιαφερόµενος ιδιώτης καταθέτει σχετική αίτηση µαζί µε πλήρη φάκελο, ο οποίος µεταξύ άλλων, περιλαµβάνει επιχειρησιακό σχέδιο (business plan), µελέτη σκοπιµότητας (investment impact assessment) στην εταιρεία «Επενδύοντας στην Ελλάδα» («Invest in Greece») η οποία λειτουργεί ως «υπηρεσίας µιας στάσης» (onestop-shop). Μέσα σε προθεσµία δεκαπέντε (15) εργάσιµων ηµερών, η εταιρεία «Invest in Greece» µελετά το φάκελο και γνωµοδοτεί στη ιυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων ( ΕΣΕ), αρµόδια για να αποφασίσει µέσα σε προθεσµία τριάντα (30) ηµερών την ένταξη ή µη της επένδυσης στη διαδικασία «Στρατηγικών Επενδύσεων». Μετά τη θετική απόφαση της ΕΣΕ, ο ιδιώτης επενδυτής καταθέτει στην εταιρεία «Invest in Greece», πλήρη φάκελο δικαιολογητικών µε σκοπό την έγκριση των σχετικών αδειών που απαιτούνται. Μέσα σε πέντε (5) ηµέρες από την κατάθεση του φακέλου των δικαιολογητικών, η εταιρεία «Invest in Greece» προωθεί το φάκελο στις υπηρεσίες που είναι αρµόδιες για την έκδοση των σχετικών αδειών και µέσα σε προθεσµία δύο (2) µηνών, από την ηµεροµηνία σχετικής αίτησης της εταιρείας «Invest in Greece», πρέπει να εκδοθούν οι σχετικές άδειες. Μετά την παρέλευση της προθεσµίας αυτής, τεκµαίρεται ότι η άδεια έχει δοθεί σύµφωνα µε τη σχετική αίτηση. Περαιτέρω, αναφορικά µε τις Στρατηγικές Επενδύσεις που αφορούν στο ηµόσιο, προβλέπονται ταχείες διαγωνιστικές διαδικασίες. Η ανάθεση των ηµόσιων Στρατηγικών Επενδύσεων γίνεται µέσω διεθνών ανοικτών διαγωνισµών σε µια φάση. Σε ειδικές περιπτώσεις όπως λόγω ιδιαίτερης τεχνικής πολυπλοκότητας της επένδυσης ή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος µπορεί η ανάθεση να γίνει µέσω της διαδικασίας κλειστών διεθνών διαγωνισµών ή µε διακρατική συµφωνία. Σε περίπτωση διακρατικής συµφωνίας, ενηµερώνεται η οικεία επιτροπή της Βουλής προ της κατάρτισής της. Τα βασικά οφέλη που παρέχει η ένταξη ενός επιχειρηµατικού σχεδίου στο µηχανισµό των «Στρατηγικών Επενδύσεων» είναι πολλαπλά διότι: Προβλέπονται ταχείες αδειοδοτικές διαδικασίες καθώς και ταχείες διαδικασίες σχετικά µε πιθανές απαλλοτριώσεις γης. 5

Για την πραγµατοποίηση των Στρατηγικών Επενδύσεων σε χώρους εντός εγκεκριµένων σχεδίων πόλεων, επιτρέπονται παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισµούς δόµησης της περιοχής καθώς και από τις Γενικές ιατάξεις Οικοδοµικού Κανονισµού για σκοπούς υπέρτερου δηµόσιου συµφέροντος. Προβλέπεται η σύντµηση και η απλοποίηση των διαδικασιών που αφορούν στις δικαστικές προσφυγές σχετικές µε την ανάθεση συµβάσεων και αποφάσεων απαλλοτριώσεων γης. Προβλέπεται η κατάρτιση και έγκριση Ειδικών Σχεδίων Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης Περιοχών Εγκατάστασης Στρατηγικών Επενδύσεων µε τα οποία θα οριοθετούνται οι περιοχές χωροθέτησης των «Στρατηγικών Επενδύσεων» και θα καθορίζονται και θα εγκρίνονται οι ειδικότερες κατηγορίες «Στρατηγικών Επενδύσεων» ανά περιοχή, οι περιβαλλοντικοί όροι για κάθε επιµέρους «Στρατηγική Επένδυση», οι γενικοί και ειδικοί όροι και οι περιορισµοί δόµησης για την ανέγερση κτισµάτων. Τέλος προβλέπεται η δυνατότητα παροχής ειδικών φορολογικών κινήτρων που αφορούν στη φορολογία εισοδήµατος, ΦΠΑ, απαλλαγή ή µείωση από τέλη, ειδικούς φόρους και δικαιώµατα ή αµοιβές τρίτων. Η νοµοθετική αυτή πρωτοβουλία έχει ήδη καρποφορήσει εφόσον έχουν ενταχθεί στο µηχανισµό «Στρατηγικών Επενδύσεων» µεγάλα έργα που αφορούν στην ενέργεια και αναµένεται να ενταχθούν και έργα που αφορούν στον τουρισµό και σε άλλους σηµαντικούς επιχειρηµατικούς τοµείς. Με αυτό το τρόπο, ανακτάται µε σταθερά βήµατα, η εµπιστοσύνη των επενδυτών απέναντι στη ιοίκηση εφόσον, όντας σε θέση να γνωρίζουν το εάν και σε πόσο χρόνο η επένδυση τους θα υλοποιηθεί, µπορούν να προϋπολογίσουν το επενδυτικό και χρηµατοοικονοµικό τους κόστος και να προσδιορίσουν, µε σχετική ασφάλεια, τις µελλοντικές τους αποδόσεις. Θεωρώ λοιπόν ότι η θέσπιση αυτού του ειδικού θεσµικού πλαισίου για την επιτάχυνση υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων στην Ελλάδα, θα ενθαρρύνει την προσέλκυση µεγάλων επενδυτικών σχεδίων και τη χρηµατοδότηση κατασκευής σηµαντικών αναπτυξιακών έργων, καθόσον προσφέρει ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον. Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στα δύο πρόσφατα νοµοθετήµατα που αφορούν στην περιβαλλοντική αδειοδότηση και στις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας. Στην Ελλάδα σχεδόν όλες οι οικονοµικές δραστηριότητες καθώς και όλα τα έργα δηµόσιου χαρακτήρα περνάνε από τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Η διαδικασία αυτή αποτελεί την πλέον χρονοβόρα διαδικασία για την αδειοδότηση έργων µε αποτέλεσµα σε πολλές περιπτώσεις να ακυρώνει την ίδια την ολοκλήρωση των επιχειρηµατικών σχεδίων. 6

Ο πολύ πρόσφατος νόµος 4014/2011 περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων, ουσιαστικά αλλάζει το χάρτη της περιβαλλοντικής αδειοδότησης στην Ελλάδα, θεσµοθετώντας κανόνες που αποσκοπούν στην ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στην ταυτόχρονη µείωση του χρόνου που απαιτείται για την έκδοση των περιβαλλοντικών αδειών. Με το νέο αυτό νόµο, επιτυγχάνεται η βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος, η µείωση των έργων και δραστηριοτήτων που χρήζουν περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, η εξάλειψη διπλών αδειοδοτήσεων, η µείωση του σχετικού κόστους για τις επιχειρήσεις. Ο νόµος αυτός αποτελεί βασικό πυλώνα για τη βιώσιµη ανάπτυξη ενός επιχειρηµατικού περιβάλλοντος απαλλαγµένου από τα γραφειοκρατικά βαρίδια του παρελθόντος που στοίχιζαν σε χρόνο και χρήµα τόσο στις επιχειρήσεις αλλά και στο ίδιο το ηµόσιο. Τέλος, ο νόµος 3851/2010 σχετικά µε την επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας, στοχεύει στην ταχύρυθµη προώθηση όλων των έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας, συµβάλλοντας τόσο στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στην προώθηση των επενδύσεων που αφορούν σε αυτό το τοµέα. Το βασικό εµπόδιο στην ανάπτυξη των ΑΠΕ ήταν η προβληµατική, χρονοβόρα και πολυδαίδαλη αδειοδοτική διαδικασία που είχε ως αποτέλεσµα να αποθαρρύνει τους επενδυτές σχεδόν να «τολµήσουν» να δραστηριοποιηθούν σε αυτό το τοµέα στην Ελλάδα, µια χώρα µε ανεξάντλητο ενεργειακό δυναµικό. Ο συγκεκριµένος νόµος πέτυχε τη µείωση των ασαφειών που αφορούσαν στις αδειοδοτικές διαδικασίες, τη µείωση της γραφειοκρατίας και συνακόλουθα τη µείωση του συνολικού χρόνου αδειοδότησης. Επιπλέον θεσµοθέτησε διαφανείς και αντικειµενικές διαδικασίες αξιολόγησης των σχετικών αιτήσεων ώστε να διασφαλίζεται η ισότιµη µεταχείριση µεταξύ των ενδιαφεροµένων και η αποτελεσµατικότητα συνολικά της αδειοδοτικής διαδικασίας. Έτσι η άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, που αποτελεί το πρώτο βήµα για την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου, αποσυνδέθηκε από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η οποία ακολουθεί σε δεύτερο στάδιο, µε αποτέλεσµα να µειωθεί δραστικά ο χρόνος έκδοσης της άδειας παραγωγής. Περαιτέρω προβλέπεται ότι η σχετική Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων θα εκδίδεται µέσα σε προθεσµία τεσσάρων (4) µηνών καθώς και η Προσφορά Σύνδεσης από τον αρµόδιο ιαχειριστή θα χορηγείται σε προθεσµία τεσσάρων (4) µηνών. Με την ολοκλήρωση και αυτών των σταδίων, ο ενδιαφερόµενος µπορεί να προβεί στην κατάθεση αίτησης για άδεια εγκατάστασης του έργου. Τέλος µε βάση τον ως άνω νόµο συστήθηκε Αυτοτελής Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Επενδύσεων ΑΠΕ (one stop shop) µε σκοπό την συντονισµένη διεκπεραίωση αιτηµάτων που αφορούν σε επενδύσεις για την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. 7

Ως νοµικός σύµβουλος επενδυτών που επιχειρούν στο τοµέα των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας µπορώ να πω µετά βεβαιότητας, ότι τα αποτελέσµατα αυτής της νοµοθετικής πρωτοβουλίας είναι ήδη ορατά εφόσον αυξήθηκε κατά πολύ ο αριθµός αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ µε αποτέλεσµα πολλά έργα να βρίσκονται στο στάδιο της ολοκλήρωσής τους. Συµπεράσµατα Από τη σύντοµη παρουσία ορισµένων µόνο από τα νοµοθετικά εργαλεία που µπορούν να συµβάλλουν στο σχεδιασµό µιας επένδυσης, θεωρώ ότι προκύπτει σαφέστατα ότι η Ελλάδα µε γοργό βηµατισµό προχωράει στην οικοδόµηση ενός νέου επενδυτικού περιβάλλοντος. Η κρίση πέρα από τις αρνητικές οικονοµικές και κοινωνικές συνέπειες που έχει, πιστεύω ότι µπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισµό όλων των διοικητικών δοµών µε βασικό γνώµονα τη δηµιουργία κλίµατος εµπιστοσύνης και συνεργασίας µεταξύ του ηµοσίου και των ιδιωτών επενδυτών. Σας ευχαριστώ 8