Ακροιςτικι μζκοδοσ υπολογιςμοφ του λιμματοσ Η αζξνηζηηθή κέζνδνο ππνινγηζκνύ ηνπ ιήκκαηνο είλαη κηα κέζνδνο γηα νιόθιεξε ηε δηαρεηξηζηηθή θιάζε θαη πξνζαξκόδεηαη πνιύ θαιά ζε νπνηαδήπνηε θαηάζηαζε ηεο εθκεηάιιεπζεο. Βαζίδεηαη ζηα απνηειέζκαηα απνγξαθήο θαη ηδηαίηεξα ζηηο γλώζεηο ηεο θαηά ρώξν θαηαλνκήο ηωλ θιάζεωλ ειηθίαο, ηνπ μπιαπνζέκαηνο θαη ηεο πξνζαύμεζεο. Η κέζνδνο απηή γεληθά ππνινγίδεη ρωξηζηά ηηο ηελικές θαη ενδιάμεζες θαξπώζεηο.
m EN max ( ub) M u b S x Σελικζσ καρπϊςεισ Οη ηειηθέο θαξπώζεηο πεξηνξίδνληαη κόλν ζηνλ ώξηκν μπιώδε όγθν ν νπνίνο θαηαλέκεηαη ζ έλα επξύ ρξνληθό δηάζηεκα. Σπζηάδεο κε ώξηκν μπιώδε όγθν ππνινγίδνληαη απηέο πνπ είλαη ειηθίαο ηνπιάρηζηνλ u-20 εηώλ. Σε πνιύ αθαλόληζηε θαηαλνκή ζηηο ζπζηάδεο ηωλ κεγάιωλ θιάζεωλ ειηθίαο ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη λεαξόηεξεο ζπζηάδεο. Η εηήζηα κάδα ηωλ ηειηθώλ θαξπώζεωλ κπνξεί λα θαζνξηζηεί από ηνλ ηύπν F. PZ 2 m EN max = ετιςιεσ τελικζσ καρπϊςεισ M x = το άκροιςμα όλων των ξυλαποκεμάτων με ub θλικία μεταξφ (u-b) και τθσ μζγιςτθσ θλικίασ. b = ελάχιςτθ θλικία ςυςτάδων που ςυμπεριλαμβάνονται ςτισ τελικζσ καρπϊςεισ S = μεταβατικόσ ι χρόνοσ εξίςωςθσ F = ζκταςθ των ςυςτάδων τελικϊν καρπϊςεων ΡΖ = περιοδικι μζςθ ςυνολικι προςαφξθςθ (ανά εκτάριο) του ξυλαποκζματοσ των ςυςτάδων ζκταςθσ F ( )
t 1 =105 F 1 =15Ha PZ = 14m 3 /Ha PZ = 10m 3 /Ha Παράδειγμα m 1 = 6400 m 3 t 2 = 110 m 4 = 4300 m 3 PZ = 8m 3 /Ha m 2 = 4080 m 3 F 2 = 22Ha t 4 = 118 F 4 =18Ha t 3 = 115 PZ = 12m 3 /Ha PZ = 12m 3 /Ha F 3 =11Ha m 3 = 3200 m 3
Ελδηάκεζεο θαξπώζεηο Οι ενδιάμεςεσ καρπϊςεισ αναφζρονται ςτισ ςυςτάδεσ θλικίασ b, δθλαδι αυτζσ που δεν ςυμπεριλαμβάνονται ςτισ τελικζσ καρπϊςεισ. Αυτζσ υπολογίηονται για κάκε διαχειριςτικι κλάςθ, ςυςταδικό τφπο ι ομάδεσ δαςοπονικϊν ειδϊν με βάςθ των ποςοςτϊν κάρπωςθσ και των πινάκων παραγωγισ. Προςδιορίηονται με τον τφπο: Df 1 Z n F. r. Df x x Df = ετιςιο λιμμα ενδιάμεςων καρπϊςεων F x = επιφάνεια των κλάςεων θλικίασ x α, Z = κατϊτερθ, ανϊτερθ κλάςθ θλικίασ r = διορκωτικόσ ςυντελεςτισ όταν χρθςιμοποιοφνται πίνακεσ παραγωγισ Df x = ποςότθτα ενδιάμεςων καρπϊςεων ςτισ κλάςεισ θλικίασ x κατά τθ διάρκεια του χρόνου ςχεδιαςμοφ n = χρόνοσ ςχεδιαςμοφ
Παράδειγμα Δας.είδοσ Ηλικία V w V n r = V w /V n Df Ερυθρελάτη 60 6500 7500 0,9 106 Ελάτη 65 2850 4100 0,7 76 Πευκη 55 3100 4400 0,7 197 Οξιά 70 4250 7500 0,6 137
Μζςα ποςοςτά κάρπωςθσ Αντί του υπολογιςμοφ του φψουσ των ενδιάμεςων καρπϊςεων κατά κλάςεισ θλικίασ μπορεί να χρθςιμοποιθκεί και μια άλλθ απλοφςτερθ μζκοδοσ, κατά τθν οποία ο όγκοσ των καρπϊςεων αυτϊν προςδιορίηεται με βάςθ των μέςων ποςοςτών κάρπωςησ του υπάρχοντοσ ξυλαποκζματοσ Df b D V x. 1 100 όπου: V xd = το ξυλαπόκεμα όλων των ςυςτάδων που κα διενεργθκοφν οι καρπϊςεισ του ςυςταδικοφ τφπου x φ = το ποςοςτό κάρπωςθσ (%)
Σο ποςοςτό κάρπωςθσ είναι το πθλίκο επί τοισ εκατό τθσ μάηασ των κανονικϊν ενδιάμεςων καρπϊςεων προσ το κανονικό ξυλαπόκεμα των προσ αραίωςθ ςυςτάδων. Η διαπίςτωςθ των ενδιάμεςων καρπϊςεων ςφμφωνα με τον παραπάνω τφπο ζχει το πλεονζκτθμα ότι δεν είναι απαραίτθτθ θ γνϊςθ τθσ κατανομισ των κλάςεων θλικίασ, του βακμοφ ξυλοβρίκειασ και τθσ μζςθσ κλάςθσ παραγωγισ (χρειάηονται για τον προθγοφμενο τφπο). Η μζκοδοσ αυτι εφαρμόηεται και ςε ςυςτάδεσ όπου διενεργοφνται προοδευτικζσ υλοτομίεσ (υποκθπευτι δομι) και μάλιςτα όταν δεν υπάρχουν πίνακεσ παραγωγισ ι αποτελζςματα μακρόχρονων παρατθριςεων.
Ο τφποσ του ςυνολικοφ λιμματοσ μπορεί να διαμορφωκεί ωσ εξισ: H i max M x b ( u b) F. PZ D Vx. u b S 2 100 1 (τελικζσ καρπϊςεισ)+(ενδιάμεςεσ καρπϊςεισ)
Παράδειγμα Ακροιςμα τελικϊν και ενδιάμεςων καρπϊςεων : Ερυκρελάτθ (1) υςτάδεσ θλικίασ > 60 ετϊν : F = Ha, V w = 40000 m 3, PZ = 8 m 3 /Ha (2) υςτάδεσ θλικίασ < 60 ετϊν : V xd = 15000 m 3 (3) Μεταβατικόσ χρόνοσ s = 10 ζτθ
Πίνακασ δεδομζνων Δας. είδοσ PZ Περίτροποσ χρόνοσ Df μζχρι u/2 V n μζχρι u/2 φ Μζςθ Σιμι φ Ερυθρ. 12 10 8 100 100 100 106 76 45 7400 5070 3060 Ελάτη 14 12 10 8 197 137 87 49 8760 6620 4620 2810 Πεφκη 8 6 4 100 102 90 35 5350 6150 3750 Οξιά 8 6 4 140 68 38 35 5420 3210 2760
Ο τφποσ αυτόσ ζχει μια ομοιότθτα με τισ μεκόδουσ που βαςίηονται ςτθν κατανομι των καρπϊςεων ςε μια ευρεία περίοδο όπωσ του Hufnagl, Flury κ.λπ. Κατά τον Hufnagl (1895), κακορίηεται ςυνολικά το λιμμα για ολόκλθρθ τθ διαχειριςτικι κλάςθ ςφμφωνα με τον τφπο E max F. PZ. u n u/ 2 u / 2 M x Μειονζκτθμα αυτισ τθσ μεκόδου είναι ότι δεν υπολογίηει ενδιάμεςεσ καρπϊςεισ πριν από τθν θλικία u/2. Σο γεγονόσ αυτό είναι ςωςτό για το κθπευτό δάςοσ. Για τα ψιλά ςπερμοφυι όμωσ πρζπει να υπολογίηονται ενδιάμεςεσ καρπϊςεισ και μάλιςτα πριν από τθν θλικία u/2 όπου θ ςυμμετοχι των ενδιάμεςων καρπϊςεων ςτθ ςυνολικι παραγωγι είναι ςθμαντικι (15-30%). Άλλο ζνα μειονζκτθμα είναι ότι ο χρόνοσ εξίςωςθσ u/2 είναι άκαμπτοσ και δεν υπάρχει θ ςχετικι ευελιξία για ςυςτάδεσ που αναγεννϊνται με μακρείσ χρόνουσ αναγζννθςθσ.