ΤΗΣ 32ης ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ

ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ 32ης ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ 17ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2003 ΜΕΛΗ: Κωνσταντίνος Ρίζος, Πρόεδρος. Μιχαήλ Δημητρόπουλος, Γεώργιος - Σταύρος Κούρτης, Γεώργιος Σχοιντωτάκης. Ευστάθιος Ροντογιάννης. Ιωάννης Καραβοκύρης, Αντιπρόεδροι, Χρήστος Ντάκουρης, Ιωάννης Κωτσόπουλος. Παναγιώτης Παρασκευόπουλος, Ελένη Φώτη, Κωνσταντίνος Κώης, Ιωάννης Μπαλαφούτης, Νικόλαος Αγνελάρας, Κωνσταντίνος Κανδρής, Αθανάσιος Φρύδας. Μαρία Ζαγκλιβερινού. Αντώνιος Παπαργυρίου, Αντώνιος Τομαράς, Ηλίας Αλεξανδρόπουλος, Θεοχάρης Δημακόπουλος, Φλωρεντία Καλδή, Γεώργιος Κωνσταντάς, Διονύσιος Αασκαράτος, Μιχαήλ Ζυμής, Ευφροσύνη Κραμποβίτη, Ανδρονίκη Θεοτοκάτου, Γαρυφαλλιά Καλαμπαλίκη, Χρυσούλα Καραμαδούκη και Μαρία Βλαχάκη, Σύμβουλοι. Ο Αντιπρόεδρος Χρήστος Χριστοφιλόπουλος και η Σύμβουλος Σωτηρία Ντούνη απουσίασαν δικαιολογημένα. ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ : Βασίλειος Χασαπογιάννης, ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ιωάννα Αντωνογιαννάκη. Προϊσταμένη Τμήματος, που αναπληρώνει νόμιμα το Γραμματέα Γεώργιο Κομπολάκη, που απουσίασε δικαιολογημένα, Γ' Ακολούθως ο Σύμβουλος Ηλίας Αλεξανδρόπουλος, που ορίστηκε από τον Πρόεδρο εισηγητής, φέρει προς συζήτηση το ΚΔ/ΦΔ000/0Ι7/οικ./98199 /12.11.2003 έγγραφο της Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων), για να προκληθεί η γνώμη της Ολομέλειας επί του θέματος που περιλαμβάνεται σ αυτό. το περιεχόμενο του οποίου έχει ως εξής : «Επειδή έχει προκύψει διχογνωμία μεταξύ Υπηρεσιών της Γεν. Γραμματείας Δημ. Έργων του Υπουργείου μας και της Υπηρεσίας Δημοσιονομικού Ελέγχου, σχετικά με τη νομιμότητα της δαπάνης παρακαλούμε να έχουμε τη γνώμη σας επί του παρακάτω ερωτήματος : Αν η σύνταξη του Μητρώου του Έργου στα πλαίσια της Σύμβασης Ανάθεσης Δημοσίου Έργου, αποτελεί «σχετική» εργασία της κατασκευής και συνεπώς νόμιμη δαπάνη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5. παρ. 4 του Π.Δ/τος 609/85. Προς διευκόλυνση της Ολομελείας σας, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με το ανάκυψαν θέμα : Μητρώο Έργου

Το Μητρώο του Έργου αποτελεί την «Τεχνική Εικόνα» του έργου, αφού εμφανίζει τον τρόπο που τελικά κατασκευάστηκε αυτό και περιέχει όλες τις βασικές και αναγκαίες κατασκευαστικές πληροφορίες για να εξυπηρετηθεί, σε μεγάλο βαθμό, η συνήθης συντήρηση του και η άμεση λήψη μέτρων σε περίπτωση βίαιων φαινομένων (φυσικών και μη). Ειδικότερα περιλαμβάνει: 1. Πίνακα απογραφής, που εμφανίζει περιληπτικά τα επιμέρους έργα, εγκαταστάσεις, εξοπλισμό κλπ., που συγκροτούν το όλο Έργο. 2. Πλήρη σειρά των σχεδίων του έργου, με τις διαστάσεις που τελικά εφαρμόστηκαν και που ενδεικτικά και όχι περιοριστικά θα πρέπει να περιλαμβάνουν : Οριζοντιογραφία, μηκοτομή, τυπικές διατομές των οδικών έργων (με ανάλυση της δομικής διαμόρφωσης των κατά τμήματα οδοστρωμάτων)) διατομές και λεπτομέρειες του συνόλου των έργων σε κατάλληλες κλίμακες των επιμέρους έργων, που θα αποδίδουν τη θέση, τη μορφή, τυχόν ειδικά τεχνικά χαρακτηριστικά τους. καθώς και τις συνθήκες λειτουργικότητας τους. 3.Τεύχος στοιχείων υψομετρικών αφετηριών με ενδεικτικά σχέδια της θέσης τους. 4. Τεύχος συνοπτικής παρουσίασης όλων των ερευνών πεδίου και εργαστηρίων (γεωτεχνικές έρευνες, γεωλογικές έρευνες και μελέτες). 5.Τεύχος για όλες τις δοκιμές και διαδικασίες Ποιοτικού Ελέγχου. 6.Περιγραφική έκθεση των κυρίων φάσεων εργασιών, των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν, των δυσκολιών κλπ. Η παραπάνω εργασία είναι επιστημονική, σύνθετη και επίπονη, δεδομένου ότι: - Προϋποθέτει επεξεργασία σχεδόν όλων των πληροφοριών, συστηματοποίηση, ιχνηλάτηση των περιεχομένων στοιχείων, τη σύνταξη στοιχείων σε μορφή ( format ) που εξυπηρετούν την εν λόγω σκοπιμότητα, την ιεράρχηση της σπουδαιότητας των περιλαμβανομένων πληροφοριών, το χωροταξικό σχεδιασμό του, προκειμένου να καταστεί αυτό εύχρηστο. Περιλαμβάνει εργασίες, που διενεργούνται αποκλειστικά για την πληρότητα της σύνταξης του. Περιλαμβάνει τη σύνταξη ειδικών εκθέσεων των χρησιμοποιούμενων μεθόδων κατασκευής, που συνθέτουν νέα τεχνογνωσία. Ιστορικότητα του Μητρώου Έργου : Το Μητρώο Έργου, ήλθε να καλύψει την ανάγκη συστηματικής καταγραφής των πλέον ουσιωδών στοιχείων της κατασκευής και να επιλύσει το μείζον θέμα της διαχείρισης του μεγάλου όγκου εγγράφων και σχεδίων που παράγονται κατά την κατασκευή των Έργων και συμπεριλήφθηκε στα Τεύχη Δημοπράτησης από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, ουδέποτε αμφισβητήθηκε η σχετική δαπάνη.

Διαδικασία ένταξης της δαπάνης του Μητρώου στο συμβατικό αντικείμενο : Το Μητρώο Έργου περιγράφεται στην Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΕΣΥ) και Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΤΣΥ) και η αμοιβή προσδιορίζεται κατ' αποκοπή στο Τιμολόγιο Μελέτης, αναλόγως της έκτασης και ιδιαιτερότητας του έργου. Κατά συνέπεια, αποτελεί τμήμα του προϋπολογισμού Μελέτης και της συνολικής εγκεκριμένης δαπάνης κατασκευής του Έργου. Απόψεις των ΥΔΕ περί μη νομιμότητας της δαπάνης του Μητρώου του Έργου : Η ΥΔΕ αμφισβήτησε την εν λόγω δαπάνη στα πλαίσια ελέγχου σχετικού λογαριασμού στηριζόμενη στη γνώμη της Δ/νσης Δ26 του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που εκφράσθηκε με το υπ' αρ. 2/33819/0026/ 24-7-2003 έγγραφο της (φωτ/φο του οποίου επισυνάπτεται στο παρόν), με την αιτιολογία ότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου ονομαστικά ούτε προκύπτει ότι αποσκοπεί στην κατασκευή του Έργου. Απόψεις των Υπηρεσιών δημοπράτησης περί νομιμότητας της δαπάνης του Μητρώου του Έργου : Η Υπηρεσία, αντίθετα, έχει τη γνώμη ότι η εν λόγω δαπάνη είναι νόμιμη. επικαλούμενη τους παρακάτω λόγους : > Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5, παραγρ. 4, προβλέπεται ότι στις τιμές του προϋπολογισμού και του Τιμολογίου «τόσο της Υπηρεσίας όσο και της Προσφοράς, περιλαμβάνεται κάθε σχετική δαπάνη, όπως και τα γενικά έξοδα και όφελος της Εργοληπτικής Επιχείρησης...» Ενόψει των προηγούμενων προκύπτει ότι, καμία δαπάνη κατασκευής του Έργου σε επίπεδο Τιμολογίου Μελέτης δεν αναφέρεται ονομαστικά και συνεπώς όλες οι εργασίες και υπηρεσίες κατασκευής του Έργου αποτελούν πραγματικό γεγονός που κάθε φορά ελέγχεται αν η καθεμία αποσκοπεί στην κατασκευή του σύμφωνα με την Τεχνική και την Επιστήμη. Το Μητρώο αναμφίβολα εντάσσεται στην κατασκευή, όπως αυτή εννοιολογείται στην οικεία ΕΣΥ (άρθρο 12, παραγρ. 1. εδάφιο 12.1.1.) και ειδικότερα : «Ο όρος «κατασκευές» ή ο ταυτόσημος όρος «κατασκευές του Έργου» περιλαμβάνει κάθε τι που είναι, κατά φυσική υπόσταση, αναγκαίο για να υπάρξει τι κατά φυσική υπόσταση έργο, να συντηρείται, να λειτουργεί σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης, καθώς και τις εργασίες και κάθε είδους δραστηριότητες και διαδικασίες για την εκτέλεση όλων των παραπάνω». Αξίζει να τονισθεί ότι με την απόφαση 714/1998 της Επιτροπής Αναστολών του Συμβούλου της Επικρατείας (φωτ/φο της οποίας επισυνάπτεται στο παρόν), απέρριψε σχετική αίτηση αναστολής προβαίνοντας σε ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 5,

παρ, 4 του Π.Δ/τος 609/85 και σύμφωνα με τις οποίες η δαπάνη του Μητρώου του Έργου νομίμως περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό του Έργου ως σχετική δαπάνη. Με τις διατάξεις της παραγ, Τ του άρθρου 3 του Π.Δ/τος 305/96 «ελάχιστες προδιαγραφές ασφαλείας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά Εργοτάξια σε συμμόρφωση προς την οδηγία 92/58/ΈΟΚ» ΦΕΚ 212 Α νομοθετήθηκε ότι το Μητρώο του Έργου αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του φακέλου Ασφαλείας και Υγείας (ΦΑΥ) των Έργων. Σε εξειδίκευση των παραπάνω διατάξεων, εκδόθηκε η με αριθ. 433/ 19-9-2002 απόφαση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. «Καθιέρωση του φακέλου Ασφαλείας και Υγείας (ΦΑΥ) ως απαραίτητο στοιχείο για την προσωρινή και οριστική παραλαβή κάθε Δημοσίου Έργου», η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1176/22-9-2000. Από τις προηγούμενες ρυθμίσεις προκύπτει ότι το Μητρώο Έργου είναι πλέον νομοθετημένη έννοια και υποχρεωτική η σύνταξη του στα πλαίσια κατασκευής του Έργου και, επιπρόσθετα, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα (μερικά ή ολικά) άλλων φακέλων του Έργου όπως παραπάνω (ΦΑΥ), που επιβάλλονται από τη νομοθεσία είτε των Δημοσίων Έργων είτε από κανόνες Δημόσιας Τάξεως (ασφάλειας και υγιεινής των εργαζόμενων στα Εργοτάξια κ.λ.π.). Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΒΑΣΩ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» Επί του ανωτέρω θέματος διατυπώθηκε η από 3 Δεκεμβρίου 2003 έγγραφη γνώμη του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας, η οποία έχει ως ακολούθως : «Με το ανωτέρω έγγραφο της Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ζητείται να γνωμοδοτήσει η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί του ζητήματος αν η σύνταξη του Μητρώου του Έργου στα πλαίσια της σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου αποτελεί «σχετική» εργασία της κατασκευής και κατ επέκταση αν είναι νόμιμη η δαπάνη για την κατάρτιση του σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 4 του π.δ/τος 609/1985. Εισάγω στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 79 παρ. 1 περ. γ' του π.δ/τος 774/1980. το τιθέμενο με το ανωτέρω έγγραφο ζήτημα, εκθέτοντας τα ακόλουθα : Στη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 4 του π.δ/τος 609/1985 (ΦΕΚ Α' 223) ορίζεται ότι : «1. Στις τιμές του προϋπολογισμού και του τιμολογίου τόσο της υπηρεσίας όσο και της προσφοράς περιλαμβάνεται κάθε σχετική δαπάνη όπως και τα γενικά έξοδα και όφελος της εργοληπτικής επιχείρησης....». Περαιτέρω στο άρθρο 2 του π.δ/τος 3051996 «Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια σε συμμόρφωση προς την οδηγία 92/57 ΕΟΚ» (ΦΕΚ Α' 212) ορίζεται ότι: «1. (...) 3.... α. Εργολάβος : Πρόσωπο που συμβάλλεται με τον κύριο του έργου και αναλαμβάνει την εκτέλεση ολόκληρου του έργου ή τμήματος του, ανεξάρτητα από την ιδιότητα με την οποία φέρεται ασφαλισμένος σε ασφαλιστικό οργανισμό και προκειμένου για δημόσια έργα ο ανάδοχος, όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 3 του ν. 1418/1984. β. (...)» και στο άρθρο 3 ότι: «1. (...) 3. Πριν από την έναρξη λειτουργίας του εργοταξίου ο εργολάβος ολόκληρου του έργου... μεριμνά για την εκπόνηση σχεδίου ασφάλειας και υγείας και για την κατάρτιση φακέλου ασφάλειας και υγείας. 4. (...) 7. Ο φάκελος ασφάλειας και

υγείας περιλαμβάνει: α. Το μητρώο του έργου, δηλαδή τα σχέδια και την τεχνική περιγραφή του έργου, β. (...) 11. Μετά την αποπεράτωση του έργου ο φάκελος ασφάλειας και υγείας συνοδεύει το έργο καθ 7 όλη τη διάρκεια της ζωής του και φυλάσσεται με ευθύνη του κυρίου του έργου. (...)». Από τις διατάξεις του ανωτέρω π.δ/'τος προκύπτει ότι. προκειμένου για δημόσια έργα, ο ανάδοχος μεριμνά για την κατάρτιση φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου, στον οποίο περιλαμβάνεται υποχρεωτικά και το μητρώο του έργου και ο οποίος συνοδεύει το έργο καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Στην προκειμένη περίπτωση, με το έγγραφο της Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ζητείται να διερευνηθεί αν η σύνταξη του Μητρώου του Έργου αποτελεί μέρος της σύμβασης εκτέλεσης του έργου, ώστε να κριθεί, τελικά, αν η δαπάνη για τη σύνταξη του αποτελεί νόμιμη δαπάνη ή όχι. Το ζήτημα αυτό ανέκυψε αναφορικά με το Μητρώο του Έργου που αφορά στην ολοκλήρωση των οδικών έργων της εθνικής οδού στην περιοχή της Κακιάς Σκάλας. Στην Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Ε.Σ.Υ.) του ανωτέρω έργου αναφέρεται ότι ο ανάδοχος του έργου είναι υποχρεωμένος, με μέριμνα και δαπάνη του, να συντάξει το Μητρώο του Έργου, με το περιεχόμενο που αναλυτικά αναφέρεται σε αυτήν (βλ. άρθρο 22 της ΕΣΥ), ότι ο: δαπάνες για τη σύνταξη αυτού περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό προσφοράς του αναδόχου με ειδική αναγραφή αυτού ως ανεξάρτητου κονδυλίου και ότι στην προσδιοριζόμενη αμοιβή Μητρώου του Έργου και του Εγχειριδίου Επιθεώρησης και Συντήρησης περιλαμβάνονται ανοιγμένα τα οποιαδήποτε γενικά έξοδα καθώς και το όφελος του εργολάβου (βλ. άρθρο 34.3 της Ε.Σ.Υ.) Από όλα τα ανωτέρω, σε συνδυασμό και με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, προκύπτουν τα εξής: Για κάθε δημόσιο έργο που εκτελείται θα πρέπει να υπάρχει, υποχρεωτικά, σχετικός φάκελος ασφάλειας και υγείας, ο οποίος θα συνοδεύει το έργο καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του και στον οποίο περιλαμβάνεται και το Μητρώο του Έργου. Η κατάρτιση του φακέλου αυτού και, συνακόλουθα, η σύνταξη του Μητρώου του Έργου αποτελεί μέριμνα του εργολάβου και προκειμένου για δημόσια έργα του αναδόχου. Επομένως, η σύνταξη του Μητρώου του Έργου από τον ανάδοχο δημοσίου έργου προβλέπεται, καταρχήν, από διάταξη του νόμου, που την καθιστά υποχρεωτική. Περαιτέρω, όπως και ανωτέρω ελέχθη. στις τιμές του προϋπολογισμού και του τιμολογίου, τόσο της υπηρεσίας όσο και της προσφοράς, περιλαμβάνεται κάθε σχετική δαπάνη. Λαμβανομένου υπόψη ότι κατά περιεχόμενο το Μητρώο του Έργου συνδέεται άμεσα με το υπό εκτέλεση έργο, καθόσον σ' αυτό αναφέρονται όλα τα σχέδια και τα τεχνικά στοιχεία του έργου, θεωρούμε ότι η δαπάνη για τη σύνταξη του εμπίπτει στην έννοια της «σχετικής δαπάνης» που μπορεί να περιλαμβάνεται στις τιμές του προϋπολογισμού και του τιμολογίου. Ύστερα απ όσα εκτέθηκαν παραπάνω θεωρούμε ότι η δαπάνη για τη σύνταξη του Μητρώου του Έργου είναι νόμιμη και εμπίπτει στην έννοια της «σχετικής δαπάνης» του άρθρου 5 παρ. 4 του π.δ/τος 609/1985, αφενός διότι το Μητρώο του Έργου συνδέεται άμεσα με το έργο που εκτελείται, καθόσον σε αυτό περιλαμβάνονται όλες οι απαραίτητες τεχνικές πληροφορίες που το αφορούν (όπως π.χ. όλες οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός που συγκροτούν το έργο, τα διαγράμματα απαλλοτριώσεων, τα τεύχη συνοπτικής παρουσίασης όλων των ερευνών πεδίου και εργαστηρίων, περιγραφική έκθεση των κυρίων φάσεων εργασιών, των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν, των δυσκολιών κ.λ.π.), αφετέρου δε διότι η σύνταξη του από τον ανάδοχο προβλέπεται από διάταξη νόμου που το καθιστά υποχρεωτικό περιεχόμενο

του φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου, ο οποίος κατά νόμο συνοδεύει αυτό (έργο) καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του.» Ο εισηγητής Σύμβουλος Ηλίας Αλεξανδρόπουλος λέγει τα εξής : Κατά πρώτον θα πρέπει να επισημάνω στην Ολομέλεια ότι η αιτούμενη γνώμη της επί του ανωτέρου θέματος θα ήθελε αποτελέσει πρόκριμα των Πράξεων ή Αποφάσεων των δικαστικών σχηματισμών του Ελεγκτικού Συνεδρίου που πρόκειται να εκδοθούν στο μέλλον αναφορικά με αυτό. Στο σημείο αυτό παρεμβαίνει ο Πρόεδρος και λέγει ότι λόγω της σοβαρότητας και γενικότητας που εμφανίζει το θέμα που τίθεται με το ανωτέρω έγγραφο του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, θεωρεί αναγκαία την πρόκληση γνώμης της Ολομελείας. Κατόπιν τούτου ο εισηγητής εισηγείται τα ακόλουθα : Το π.δ. 609/1985 (ΦΕΚ Α' 223) στην παρ. 4 του άρθρου 5 ορίζει ότι : «4. Στις τιμές του προϋπολογισμού και του τιμολογίου τόσο της υπηρεσίας όσο και της προσφοράς περιλαμβάνεται κάθε σχετική δαπάνη όπως και τα γενικά έξοδα και όφελος της εργοληπτικής επιχείρησης...». Περαιτέρω, το π.δ. 305/1996 «Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια σε συμμόρφωση προς την οδηγία 92/57 ΕΟΚ» (ΦΕΚ 212 Α') στην παρ. 3 στοιχ. α' του άρθρου 2 ορίζει ότι «3.... α. Εργολάβος : Πρόσωπο που συμβάλλεται με τον κύριο του έργου ή τμήματος του... και προκειμένου για δημόσια έργα ο ανάδοχος, όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 3 του ν. 1418/84» και στο άρθρο 3 ότι «1.... 3. Πριν από την έναρξη λειτουργίας του εργοταξίου ο εργολάβος ολόκληρου του έργου... μεριμνά για την εκπόνηση σχεδίου ασφαλείας και υγείας και για την κατάρτιση φακέλου ασφάλειας και υγείας. 4.... 7. Ο φάκελος ασφάλειας και υγείας περιλαμβάνει : α. Το μητρώο του έργου, δηλαδή τα σχέδια και την τεχνική περιγραφή του έργου. β.... 11. Μετά την αποπεράτωση του έργου ο φάκελος ασφάλειας και υγείας συνοδεύει το έργο καθ 7 όλη τη διάρκεια της ζωής του και φυλάσσεται με ευθύνη του κυρίου του έργου...>>. Σύμφωνα με το προαναφερόμενο έγγραφο ερώτημα της Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και το από 8-12-2003 ενημερωτικό σημείωμα της Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων Έργων - Αυτοκινητόδρομος Πατρών - Αθηνών -Θεσσαλονίκης - Ευζώνων, το Μητρώο Έργου εμφανίζει τον τρόπο που τελικά κατασκευάστηκε το έργο και περιέχει όλες τις βασικές και αναγκαίες κατασκευαστικές πληροφορίες για να εξυπηρετηθεί, σε μεγάλο βαθμό, η συνήθης συντήρηση του και η άμεση λήψη μέτρων σε περίπτωση βίαιων φαινομένων (φυσικών και μη). Ειδικότερα περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρονται αναλυτικά στο ως άνω ερώτημα της Υπουργού ( α) πίνακα απογραφής που εμφανίζει περιληπτικά τα επί μέρους έργα, εγκαταστάσεις, εξοπλισμό κ.λπ. που συγκροτούν το όλο έργο. β) πλήρη σειρά των σχεδίων του έργου με τις διαστάσεις που τελικά εφαρμόστηκαν, γ) τεύχος στοιχείων υψομετρικών αφετηριών και ενδεικτικά σχέδια της θέσης τους, δ) τεύχος συνοπτικής παρουσίασης όλων των ερευνών πεδίου και εργαστηρίων, ε) τεύχη για τις δοκιμές και διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου, στ) περιγραφική έκθεση των κυρίων φάσεων, εργασιών και των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν κ.λπ.). Πέρα από τα ανωτέρω τεχνικά στοιχεία στο Μητρώο του Έργου καταγράφονται και ορισμένα σημαντικά "ιστορικά" στοιχεία, όπως αρχαιολογικά ευρήματα, ναρκοπέδια ή ενδιαφέρουσες

περιβαλλοντικές πληροφορίες. Επίσης, σε περίπτωση έργων οδοποιίας στο Μητρώο του Έργου καταγράφεται κάθε κτηματολογική πληροφορία που υπήρχε πριν την κατάληψη της οδού (απαλλοτριώσεις αρχικές, συμπληρωματικές, τυχόν ανακλήσεις, εξαγορές κ.λπ.) προκειμένου η Υπηρεσία Συντήρησης να αντιμετωπίζει κάθε διεκδίκηση των ιδιωτών και να αίρονται αμφισβητήσεις περί του ορίου κατάληψης στο μέλλον. Το Μητρώο του Έργου περιγράφεται στην Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Ε.Σ.Υ.) και την Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Τ.Σ.Υ.). Από τα προαναφερόμενα στοιχεία, τα οποία πρέπει είτε να περιλαμβάνονται είτε να καταγράφονται στο Μητρώο του Έργου, συνάγεται ότι η σύνταξη του Μητρώου είναι εργασία επιστημονική και σύνθετη και για το σκοπό αυτό, ενόψει και της προεκτεθείσας χρησιμότητας του, το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. προσδιορίζει την αμοιβή σύνταξης του κατ αποκοπή στο Τιμολόγιο Μελέτης, αναλόγως της έκτασης και ιδιαιτερότητας του έργου, αποτελεί δε ως εκ τούτου Τμήμα του Προϋπολογισμού της Μελέτης και της συνολικής εγκεκριμένη δαπάνης κατασκευής του έργου και εντάσσεται στο συμβατικό αντικείμενο. Από τις προεκτεθείσες διατάξεις του π.δ. 305/1996 συνάγεται ότι ο ανάδοχος δημοσίου έργου μεριμνά για την κατάρτιση του φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου ο οποίος περιλαμβάνει υποχρεωτικά το μητρώο του έργου, ο φάκελος δε αυτός συνοδεύει το έργο καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του και φυλάσσεται με ευθύνη του κυρίου του έργου. Η κατάρτιση του φακέλου αυτού και επομένως και η σύνταξη του Μητρώου του Έργου αποτελεί μέριμνα του αναδόχου του δημόσιου έργου. Συνακόλουθα η σύνταξη του Μητρώου του Έργου από τον ανάδοχο δημοσίου έργου προβλέπεται από διάταξη νόμου που την καθιστά υποχρεωτική. Περαιτέρω, από την προεκτεθείσα διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 5 του π.δ. 609/1984 προκύπτει ότι στις τιμές του προϋπολογισμού και το τιμολόγιο τόσο της υπηρεσίας όσο και της προσφοράς περιλαμβάνεται κάθε «σχετική δαπάνη». Δεδομένου δε ότι το Μητρώο του Έργου συνδέεται άμεσα με το υπό εκτέλεση έργο, αφού σ' αυτό περιλαμβάνονται όλα τα σχέδια και τα τεχνικά στοιχεία του έργου, καταγράφονται και τα λοιπά στοιχεία που προαναφέρθηκαν και παρέχονται περαιτέρω οι αναγκαίες κατασκευαστικές πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη συντήρηση του έργου, η δαπάνη για τη σύνταξη του εμπίπτει στην έννοια της «σχετικής δαπάνης» της παρ. 4 του άρθρου 5 του π.δ. 609/1985, και συνεπώς είναι νόμιμη και μπορεί να περιλαμβάνεται στις τιμές του προϋπολογισμού και του τιμολογίου μελέτης και της προσφοράς, καθώς και στη συνολική εγκεκριμένη δαπάνη κατασκευής του έργου. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, επί του τεθέντος από την Υπουργό Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων ερωτήματος σχετικά με το «αν η σύνταξη του Μητρώου του Έργου στα πλαίσια της Σύμβασης Ανάθεσης Δημοσίου Έργου, αποτελεί «σχετική» εργασία της κατασκευής και συνεπώς νόμιμη δαπάνη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 4 του Π.Δ/τος 609/85» προσήκει η απάντηση ότι η δαπάνη για τη σύνταξη του Μητρώου του Έργου από τον ανάδοχο, στα πλαίσια της σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου, εμπίπτει στην έννοια της «σχετικής δαπάνης» του άρθρου 5 παρ. 4 του π.δ. 609/1985 και είναι νόμιμη. Η Ολομέλεια, μετά διαλογική συζήτηση μεταξύ των μελών, αποδέχθηκε ομόφωνα την ανωτέρω εισήγηση του Συμβούλου Ηλία Αλεξανδρόπουλου. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΡΙΖΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ-ΙΩΑΝΝΑ ΑΝΤΩΝΟΓΙΑΝΝΑΚΗ