Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος

Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος

Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ομάδα εργασίας: Πολύζος Γιάννης, αρχιτέκτων πολεοδόμος, καθηγητής ΕΜΠ Μπαλαμπανίδης Δημήτρης, αρχιτέκτων πολεοδόμος, Υ.Δ. Χαροκόπειο Παν/μιο Τριάντης Λουκάς, αρχιτέκτων πολεοδόμος, Υ.Δ. ΕΜΠ σε συνεργασία με: Ηλιοπούλου Ελένη, αρχιτέκτων πολεοδόμος Μπάλα Ηρώ, αρχιτέκτων πολεοδόμος, ΜΔΕ ΕΜΠ Πολύζου Ίρις, αστική κοινωνιολόγος, Υ.Δ. Παν/μιο Poitiers / ΕΜΠ Ρου Κάτια, αρχιτέκτων πολεοδόμος, ΜΔΕ ΕΜΠ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφ. 1. Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΤΗΣ ΕΕ - Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ - ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΣΠΑ 2014-2020 Κεφ. 2. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ (ΣΟΑΠ) - Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Κεφ. 3. ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - Η «ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΡΟΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΩΣ ΑΙΤΙΑ ΑΣΤΙΚΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ - ΤΑ ΑΝΟΙΚΤΑ ΡΕΜΑΤΑ ΩΣ «ΔΙΑΚΙΝΗΤΕΣ» ΑΕΡΙΩΝ ΜΑΖΩΝ Κεφ.4. ΟΙ ΑΣΤΙΚΕΣ ΛΕΩΦΟΡΟΙ/ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΔΙΑΔΡΟΜΟΙ/ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΔΙΑΔΡΟΜΟΙ/ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΚΤΥΟΥ ΕΠΤΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ - ΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΞΩΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Κεφ.5. Η ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΩΣ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ - ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΠΕΝΤΕ ΧΩΡΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Κεφ. 6. ΟΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΙ / ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΟΙ ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΩΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΕ ΦΑΛΗΡΙΚΟ ΟΡΜΟ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ

ΚΕΦ. 1. Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΤΗΣ ΕΕ - Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ - ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΣΠΑ 2014-2020 Τρεις κυρίαρχες προτεραιότητες προβάλλουν για τον χωρικό σχεδιασμό στις σύγχρονες ευρωπαϊκές πόλεις: Έξυπνη Ανάπτυξη: κοινωνία της γνώσης και καινοτομία Βιώσιμη Ανάπτυξη: πράσινη και ανταγωνιστική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς: απασχόληση, κοινωνική και εδαφική συνοχή Αναγνωρίζεται ότι οι πόλεις είναι οι βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομικής ανάπτυξης. Τρεις έννοιες - κλειδιά επιλέγονται για τη διαμόρφωση πολιτικών Ολοκληρωμένης Αστικής Ανασυγκρότησης: Ολοκληρωμένη και όχι αποσπασματική προσέγγιση της πόλης Συντονισμός επιπέδων σχεδιασμού: κρατική οντότητα, περιφερειακή, τοπική δημόσια διαβούλευση Συντονισμός δημόσιων και ιδιωτικών πόρων και χωρική επικέντρωση

ΚΕΦ. 1. Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΤΗΣ ΕΕ - Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ - ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΣΠΑ 2014-2020 Εκθέσεις Περιφέρειας Αττικής για την Αναπτυξιακή Στρατηγική 2014-2020 Ευρωπαϊκά κείμενα για την Αστική και Περιφερειακή Ανάπτυξη με στόχο το 2020 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

ΚΕΦ. 1. Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΤΗΣ ΕΕ - Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ - ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΣΠΑ 2014-2020 Πρόταση Χωροταξικής Οργάνωσης Διάρθρωση Αναπτυξιακών Πόλων ΡΣΑ Αθήνα / Αττική 2021 (Ιανουάριος 2012). ΟΡΣΑ / ΥΠΕΚΑ

ΚΕΦ. 2 ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Η προώθηση προγραμμάτων Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων προβλέπεται από το θεσμικό πλαίσιο: «Χωροταξικός Σχεδιασμός και Αειφόρος Ανάπτυξη και Άλλες Διατάξεις» (Ν.2742/99, Άρθρο 12) και «Προδιαγραφές Σύνταξης ΣΟΑΠ» (Υπουργική Απόφαση 18150/24.04.2012) Τα πεδία εφαρμογής είναι: Ολόκληρες πόλεις, τμήματα πόλεων, ευρύτερες αστικές περιοχές Τα κρίσιμα προβλήματα προς επίλυση αφορούν: Αναπτυξιακή υστέρηση Κοινωνική και οικονομική συνοχή Περιβαλλοντική υποβάθμιση και ποιότητα ζωής Η Περιφέρεια Αττικής είναι αρμόδια για τα προγράμματα Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης μητροπολιτικού ή διαδημοτικού επιπέδου

ΚΕΦ. 3.1 ΧΩΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Έντονες δημογραφικές μεταβολές στη Μητροπολιτική Αθήνα μεταξύ 2000 και 2011 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ) Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 3.1 ΧΩΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Διατηρούνται οι κοινωνικο-επαγγελματικοί διαχωρισμοί στη Μητροπολιτική Αθήνα (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ 2001) Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

ΚΕΦ. 3.2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Συχνότητες επί τοις εκατό των διευθύνσεων του ανέμου, 2012 Μέσες τιμές CO για κάθε κατεύθυνση του ανέμου, 2012 Κίνηση αερίων ρευμάτων στο Λεκανοπέδιο: 2/3 του χρόνου επικρατούν βόρειοι, βορειο-ανατολικοί άνεμοι Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 3.2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Το φαινόμενο της θερμικής νησίδας επιβαρύνει τη Νοτιοδυτική Αθήνα: Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και της νύχτας η θερμοκρασία είναι 5 ως 8 βαθμούς αυξημένη σε σχέση με τα βόρεια προάστια. (πηγή: Εθνικό Αστεροσκοπείο) Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 3.2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Συνδυασμός κίνησης αερίων ρευμάτων και ανάδειξης ανοικτών ρεμάτων κατευθύνουν τις επιθυμητές συνδέσεις μεταξύ αστικού και περιαστικού πρασίνου ( Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014 )

ΚΕΦ. 3.3 Η ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΡΟΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΙΝΑΙ ΑΙΤΙΑ ΑΣΤΙΚΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ Μεγάλες οδικές αρτηρίες και γραμμική παρόδια ανάπτυξη κατακερματίζουν τον αστικό ιστό αποκόπτοντας γειτονικές περιοχές και δήμους

ΚΕΦ. 3.4 ΜΕΓΑΛΑ ΡΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΔΙΑΤΟΜΕΣ Η σταδιακή αποκάλυψή τους θα επέτρεπε να λειτουργήσουν ως φυσικά «κλιματιστικά» για πολλές περιοχές της πόλης Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 4 ΤΡΙΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΔΙΚΤΥΟ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ Σε αντιδιαστολή με το μοντέλο γραμμικής ανάπτυξης που ακολουθήθηκε στο παρελθόν και βασίστηκε στην κυριαρχία του ΙΧ πάνω στο οδικό δίκτυο, προτείνεται μία διαφορετική πολεοδομική πολιτική αλλά και πρακτική. Έμφαση σε τρεις έννοιες κλειδιά: o Αστικές Λεωφόροι o Πράσινοι Διάδρομοι o Πολιτιστικοί Διάδρομοι Δημιουργία πλέγματος επτά Μητροπολιτικών Πράσινων Διαδρόμων Ενίσχυση πέντε Πολιτιστικών Διαδρόμων Μεγάλες συνδέσεις πορείες με τον εξωαστικό χώρο της Αττικής Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ

ΚΕΦ. 4 ΠΡΟΣ ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΣΤΙΚΕΣ ΛΕΩΦΟΡΟΙ 1.1 Big Dig - Boston Τη δεκαετία του 1950 κατασκευάζεται ως μεγάλος αυτοκινητόδρομος που διχάζει το κέντρο της πόλης από τις βόρειες και νότιες περιοχές του και το λιμάνι Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

1.2 Big Dig - Boston Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

1.3 Big Dig - Boston Επιλέγεται η ακραία περίπτωση πλήρους υπογειοποίησης του οδικού άξονα με ταυτόχρονη αύξηση της κυκλοφοριακής του ικανότητας: διάρκεια 15 χρόνια, με κόστος 11,6 δις ευρώ Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

1.4 Big Dig - Boston Χαρακτηρίζεται ως ένα μη επαναλήψιμο παράδειγμα Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

2.1 "Harbor Drive " - Portland Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ. Waterfront park- Portland, 2008, CC BY 2.0 Κατασκευάζεται τη δεκαετία του 1940 και κατεδαφίζεται 30 χρόνια μετά, δίνοντας τη θέση του σε ένα γραμμικό παραποτάμιο πάρκο

3.1 "Cheonggyecheon Expressway" - Seoul Τη δεκαετία του 1960, επελέγη η πολιτική των διαμπερών μετακινήσεων με Ι.Χ. και κατασκευάστηκε αστικός αυτοκινητόδρομος. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, αρχίζει η συζήτηση και η μετατροπή του σε άξονα πρασίνου και αναψυχής. Κατεδαφίζεται το υπερυψωμένο τμήμα του σε μήκος 6 χλμ. Σε διάστημα 40 ετών, έχουμε αλλαγή πολιτικής: Μειώνονται δραστικά οι λωρίδες κυκλοφορίας και αποκαλύπτεται το ρέμα. Το ρέμα, ως δημόσιος χώρος, αναδιοργανώνει την πόλη Μετατρέπεται ως γραμμικό πάρκο αναψυχής και σημείο αναφοράς Cheonggyecheon, w00kie, 2006, CC BY2.0

ΚΕΦ. 4 Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΜΠΕΡΙΑ 4.1 Madrid Rio - Madrid Μητροπολιτική παρέμβαση μήκους 10 χλμ. Που απέδωσε γραμμικό πάρκο πρασίνου, αθλητισμού και αναψυχής περίπου 700 εκταρίων, το οποίο διασχίζει και αναβαθμίζει 6 δήμους της ισπανικής πρωτεύουσας. Διήρκησε δύο δημοτικές αρχές και στοίχισε 4,1 δις ευρώ. Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

Η ευρωπαϊκή εμπειρία προσφέρει πολλά παραδείγματα βιώσιμης κινητικότητας με τη δημιουργία δικτύου Αστικών Λεωφόρων 5.1 Place Masséna - Nice Η La place Masséna, vue en direction du Vieux-Nice, Magali, 2008, CC BY-SA2.0

6.1 Les Berges - Paris Αλλαγή προτεραιοτήτων στις μετακινήσεις και στο Παρίσι: οι παραποτάμιοι αστικοί αυτοκινητόδρομοι μετατρέπονται σταδιακά σε Αστικές Λεωφόρους και γραμμικά πάρκα αναψυχής Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

6.2 Les Berges - Paris Αναδιοργανώνεται τμηματικά το κυκλοφοριακό δίκτυο. Ένα τμήμα των μετακινήσεων μετατοπίζεται περιμετρικά ενώ άλλοι άξονες φορτίζονται επιπλέον. Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

ΚΕΦ. 4 ΔΙΚΤΥΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ 1. La promenade plantée / Coulée Verte - Paris Υπερυψωμένος Πράσινος Διάδρομος πάνω σε ανενεργές σιδηροδρομικές υποδομές (4.7χλμ, 1993) Le viaduc des Arts vu depuis l'avenue Daumesnil, Francois Trazzi, 2004, CC BY-SA 3.0

2. High Line Park New York Υπερυψωμένος Πράσινος Διάδρομος πάνω σε ανενεργές σιδηροδρομικές υποδομές (2.3χλμ, 2009) The aerial greenway crosses 20th Street in New York, Beyond My Ken, 2010, GFDL

3. Coulée Verte du Sud Parisien - Paris La Coulée Verte a Antony et Verreres-le-Buisson, Subichan, 2007, Domaine public Plusieurs passerelles ont été construites pour franchir les obstacles comme ici à Fontenay-aux-Roses, Pline, 2011, CC BY-SA 3.0 Διαδημοτικός Πράσινος Διάδρομος στο Νότιο Παρίσι (14 χλμ, 2010)

ΚΕΦ. 4 Προτείνεται ένα Δίκτυο επτά Μητροπολιτικών Πράσινων Διαδρόμων στο Λεκανοπέδιο Αττικής Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 4 Λειτουργεί ως «ραχοκοκαλιά» πάνω στην οποία δικτυώνονται υφιστάμενοι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, μικρά και μεγάλα πάρκα, αθλητικές εγκαταστάσεις, αλλά και χώροι που διεκδικούνται Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 4 ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΔΙΔΑΔΡΟΜΟΙ ΣΤΗ ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 4 Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 4 ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΔΙΔΑΔΡΟΜΟΙ Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 4 Οι Πράσινοι και Πολιτιστικοί Διάδρομοι συνδέονται με τα σημαντικότερα πολιτιστικά και περιβαλλοντικά τοπόσημα της Αττικής (Σούνιο, Μαραθώνας, Τατόι, Κιθαιρώνας, Αίγινα) Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 5 Η ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΩΣ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΕΝΤΕ ΧΩΡΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Η Νοτιοδυτική Αθήνα προβάλλει ως προνομιακό επίπεδο εφαρμογής ολοκληρωμένων παρεμβάσεων: Κατευθύνσεις υπερκείμενου Στρατηγικού Σχεδιασμού (ΡΣΑ Αθήνα/Αττική 2021) Αναβάθμιση του συζυγούς κέντρου Αθήνας/Πειραιά Φαληρικού Όρμου Μεγάλες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις: o o o o o Ολοκλήρωση Προαστιακού: ΣΚΑ Στ.Λαρίσης Πειραιάς Επέκταση δικτύου Μετρό: Αγ.Βαρβάρα Νίκαια Πειραιάς Επέκταση δικτύου Τραμ: πλ.αιγύπτου Άνω Πατήσια, Στ. Λαρίσης Νοσοκομεία Παίδων, Πειραιώς Αναβάθμιση Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού Αθηνών/Στ. Λαρίσης Κεντρικός σταθμός Λεωφορείων ΚΤΕΛ Βοτανικός/Ελαιώνας Προτείνεται η συγκρότηση πλέγματος πέντε Χωρικών Ενοτήτων παρέμβασης.

ΚΕΦ. 5 Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 5 Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Περιφέρεια Αττικής, 2013

ΚΕΦ. 6 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΚΕΝΤΡΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΕ ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΦΑΛΗΡΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΙ ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ Οι πέντε Χωρικές Ενότητες παρέμβασης ανασυγκροτούνται με την άσκηση πολιτικής ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων: σε επίπεδο πολεοδομικής οργάνωσης με την προώθηση της πολυλειτουργικότητας σε επίπεδο κυκλοφοριακής οργάνωσης με την προώθηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς Προτείνεται η μετατροπή των αξόνων Πειραιώς, Ιεράς Οδού, Λένορμαν και Συγγρού σε Αστικές Λεωφόρους και αναβαθμίζονται ο Κεραμεικός και οι Αστικές Πύλες Πειραιά σε Πύλες Εισόδου στα αντίστοιχα κέντρα Δημιουργία δύο μεγάλων δακτυλίων Μέσων Μαζικής Μεταφοράς: Δακτύλιος 1: Πειραιώς, Ποσειδώνος, Συγγρού, Πανεπιστημίου Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2013 Δακτύλιος 2: Ιερά Οδός, Πειραιώς, Λένορμαν, Θηβών

ΚΕΦ. 6 Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

ΚΕΦ. 6 ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΚΑΙ ΚΟΜΒΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

Κομβικά σημεία Δικτύου Μητροπολιτικών Παρεμβάσεων: Άμεση και Ευρύτερη Περιοχή Μελέτης Δυτική Αστική Πύλη Αθήνας: συμβολή Ιεράς Οδού, Πειραιώς, άξονας Πλαταιών/ Σαλαμίνας προς Ακαδημία Πλάτωνος, Μεγάλου Αρχαιολογικού Περίπατου (Όρια πολεοδομικού/ αρχιτεκτονικού διαγωνισμού) Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

Κομβικά σημεία Δικτύου Μητροπολιτικών Παρεμβάσεων: Άμεση και Ευρύτερη Περιοχή Μελέτης Νότια Αστική Πύλη Αθήνας: συμβολή Συγγρού, Καλλιρρόης/ Ελ.Βενιζέλου και Χαμοστέρνας/ Λαγουμιτζή (Όρια πολεοδομικού/ αρχιτεκτονικού διαγωνισμού) Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

Κομβικά σημεία Δικτύου Μητροπολιτικών Παρεμβάσεων: Άμεση και Ευρύτερη Περιοχή Μελέτης Αστικές Πύλες Πειραιά: συμβολή Πειραιώς, Ομ.Σκυλίτση, Αλιπέδου, Αγ.Διονυσίου, Ακτή Καλλιμασιώτη (Όρια πολεοδομικού/ αρχιτεκτονικού διαγωνισμού) Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

Κομβικά σημεία Δικτύου Μητροπολιτικών Παρεμβάσεων: Άμεση και Ευρύτερη Περιοχή Μελέτης Πλατεία Τριών Δήμων: συμβολή Χαμοστέρνας, Θεσσαλονίκης, Π.Τσαλδάρη, σταθμός Ταύρος (Όρια πολεοδομικού/ αρχιτεκτονικού διαγωνισμού) Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

Παράδειγμα Ανάδειξης της Τοπιακής Συνέχειας στη Μητροπολιτική Αθήνα Δημιουργία μεγάλων διαδημοτικών «τοπιακών συρραφών»: Σύνδεση Λυκαβηττού με Αττικό Άλσος/ Τουρκοβούνια, μέσω Λόφου Στρέφη και Πεδίου Άρεως Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2014

Σχετική βιβλιογραφία Διερεύνηση Στρατηγικών για τη Δικτύωση των Αστικών Παρεμβάσεων στο Μητροπολιτικό Κέντρο Αθηνών- Συνολικό Τεύχος. Επιστημονικός υπεύθυνος Γιώργος Παρμενίδης, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ & Περιφέρεια Αττικής: Α Φάση, Ιανουάριος 2013 Β Φάση, Νοέμβριος 2013 Γ Φάση, Φεβρουάριος 2014 https://www.arch.ntua.gr/envlab/resources