Μάζεκα 1 ν : Σρνιηθόο Δγγξακκαηηζκόο ζην Α.Π: Λεηηνπξγηθόο, Κξηηηθόο &Δπηζηεκνληθόο Κεηκελνθεληξηθήο Πξνζέγγηζεο Ηιίαο Γ. Μαηζαγγνύξαο Αρτή Δπιζηήμης Ονομάηφν Δπίζκευις (Αντισθένης) Α. Η Γελεαινγία ηωλ όξωλ Αλαιθάβεηνο Αλαιθαβεηηζκόο (1886) Αιθαβεηηζκόο: Οξγαληθόο θαη Λεηηνπξγηθόο Αλαιθαβεηηζκόο Γξακκαηηζκέλνο Γξακκαηηζκόο (85% ρξήζεο) Εγγξάκκαηνο Εγγξακκαηηζκόο (15% ρξήζεο) Εγγξακκαηνζύλε 1
Β. Οξηζκόο Δξγαζίαο Σρνιηθόο Εγγξακκαηηζκόο θαιείηαη ε ηθαλόηεηα ησλ καζεηώλ σο αλαγλώζηεο λα θαηαλννύλ ηα πνιύηξνπα θεηκεληθά είδε ηνπ εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ θαη σο ζπγγξαθείο λα παξάγνπλ αλάινγα θείκελα θαη κέζα από ηε δηπιή απηή εκπινθή ηνπο κε ην γξαπηό ιόγν λα αλαπηύζζνπλ ηε ζρνιηθή γλώζε ηνπο. 2
Γ. Λόγνη Δπηινγήο Δγγξακκαηηζκνύ 1. Σεκαληηθή Παξάκεηξνο Μάζεζεο θαη Αλάπηπμεο α. Αλαγθαία θαη ηθαλή ζπλζήθε ζρνιηθήο κάζεζεο. Σρεδόλ ηαπηίδεηαη κε ηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο (Halliday) θαη κε ην βαζηθό ζθνπό ηεο εθπαίδεπζεο. β. Αλζξσπνιόγνη/Κνηλσληνιόγνη κηινύλ γηα ηε «Μεγάιε Δηαρσξηζηηθή Γξακκή»(Grand Divide) κεηαμύ πνιηηηζκνύ πξνθνξηθόηεηαο θαη εγγξακκαηνζύλεο. Εγγξακκαηνζύλε ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε ηνπ γλσζηηθνύ, ηεο αθεξεκέλεο ζθέςεο θαη ηνπ νξζνύ ιόγνπ. 3
Εηδηθνί ζπζρεηίδνπλ Εγγξακκαηηζκό κε: Γλσζηηθή αλάπηπμε αηόκνπ Πνιηηηθή δεκνθξαηία Κνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή αλάπηπμε Κνηλσληθή θηλεηηθόηεηα Επηζηεκνληθή θαη ηερλνινγηθή αλάπηπμε Πνιηηηζηηθό θεθάιαην, πνπ παξέρεη πξόζβαζε ζηε γλώζε, ζηα αγαζά ηνπ πνιηηηζκνύ θαη ηεο νηθνλνκίαο, ζηελ εμνπζία. Σπκπεξαζκαηηθά: Η Αλάπηπμε ηνπ Δγγξακκαηηζκνύ Απνηειεί Μνλαδηθό Τξόπν, γηα λα Σπκβάιεη ην Σρνιείν ζηνλ Κνηλωληθό Μεηαζρεκαηηζκό, όπωο καο Έδεημαλ Θεωξεηηθά θαη Πξαθηηθά ν Κνηλωληνγλωζηηθόο Ψπρνιόγνο L. Vygotsky, o Μεγάινο Βξαδηιηάλνο Παηδαγωγόο Paulo Freire θαη ν Απζηξαιέδνο (Κνηλωλην-)Γιωζζνιόγνο Μ. Halliday κε ηνπο Παηδαγωγνύο Σπλεξγάηεο ηνπ. 4
2. Δγγξακκαηηζκόο Σρεηίδεηαη κε Όια ηα Μαζήκαηα Αλαθέξεηαη ζε πξαθηηθέο ρξήζεο ηεο γιώζζαο, πνπ έρνπλ αλαπηύμεη νη επηκέξνπο επηζηεκνληθνί θιάδνη. Halliday θαη Martin (2004): Κάζε θιάδνο «ζπζθεπάδεη γισζζηθά» κε ην δηθό ηνπ ηξόπν ηε γλώζε θαη ν ηξόπνο απηόο πξέπεη άκεζα θαη θαηά πξνηεξαηόηεηα λα δηδαρζεί. Με απηή ηελ έλλνηα ν εγγξακκαηηζκόο αθνξά όια ηα καζήκαηα θαη πξέπεη κε απηόλ λα αξρίδνπκε (Literacy across the Curriculum). 3. Δγγξακκαηηζκόο Δπίθαηξνο ιόγω Νέωλ Βηβιίωλ Τα ζρνιηθά βηβιία εξγαιείν κάζεζεο ζηα ρέξηα ησλ καζεηώλ, ζε έλα ινγνθεληξηθό θαη βηβιηνθεληξηθό ζρνιηθό ζύζηεκα. 4. Διιάδα Οπξαγόο ηεο Δπξώπεο ζηνλ Δγγξακκαηηζκό Εθζέζεηο PISA(2000 2003) θαη PIRLS(2001) Εκθαλίδνπλ Ειιάδα κεηαμύ ησλ ηειεπηαίσλ. 5
6
7
Γ. Πξνζεγγίζεηο ζην Σρνιηθό Δγγξακκαηηζκό Γξακκαηηθν-θεληξηθή Πξνζέγγηζε Γξακκαηηθή ε δνκή ηεο Γιώζζαο Καλνληζηηθόο ξόινο Οιηζηηθή Πξνζέγγηζε Δηαηζζεηηθή πξνζέγγηζε απζεληηθώλ θεηκέλσλ Από ην όινλ πξνο ην κέξνο Έκκεζε θαη όρη άκεζε δηδαζθαιία Κεηκελνθεληξηθή Πξνζέγγηζε Δηαθξηηνί ηύπνη θεηκέλσλ κε δηαθνξεηηθή ιεηηνπξγία Κάζε ηύπνο θεηκέλνπ έρεη ηα δηθά ηνπ δνκηθά ζηνηρεία Τα δνκηθά ζηνηρεία νξγαλώλνληαη ζε ζρήκα ππεξδνκήο Κάζε θεηκεληθόο ηύπνο ρξεζηκνπνηεί ζπγθεθξηκέλν άμνλα ζπζρέηηζεο Κάζε θεηκεληθόο ηύπνο έρεη ηα δηθά ηνπ ιεμηθνγξακκαηηθά ζηνηρεία 8
Ο Δγγξακκαηηζκόο κέζα από ηα Σρνιηθά Δγρεηξίδηα : Τα Σρνιηθά Βηβιία ωο Δξγαιεία Γηδαζθαιίαο θαη ωο Δξγαιεία Μάζεζεο Τα Βιβλία φς Δργαλεία Μάθηζης Τα Βιβλία φς Δργαλεία Γιδαζκαλίας Σρνιηθόο Εγγξακκαηηζκόο: Η Κειμενογλφζζολογική Γιάζηαζή ηοσς και η Γιδαζκαλία ηης Σρνιηθόο Εγγξακκαηηζκόο: Η Γνφζιακή(Δπιζηημολογική & Δπιζηημονική) Γιάζηαζή ηοσς και η Γιδαζκαλία ηης Μάζεκα Γιώζζαο Λεηηνπξγηθόο Εγγξακκαηηζκόο Λνγνηερλία Κξηηηθόο Εγγξακκαηηζκόο Μειέηε Πεξηβάιινληνο, Ιζηνξία, Φπζηθέο Δπηζηήκεο, Μαζεκαηηθά Επηζηεκνληθόο Εγγξακκαηηζκόο ΕΠΙΣΗΜΟΛOΓΙΚΕ ΑΡΧΕ & ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΠ Εννοιολογική Γνώση α. Ερωτήματα Επιστήμης β. Έννοιες Επιστήμης γ. Αρχές και Γενικεύσεις Πραγματολογική Γνώση Διαδικαστική Γνώση Μεηαζρεκαηηζκόο Επηζηεκνινγηθώλ Αξρώλ θαη Επηζηεκνληθνύ. Πεξηερνκέλνπ ΑΠΣ ζε Σρνιηθό Εγρεηξίδην Ελαιιαθηηθέο Δηδαθηηθέο Πξνζεγγίζεηο, ζύκθσλα κε Επηζηεκνινγηθέο θαη Επηζηεκνληθέο Αξρέο ΑΠΣ θαη Εγρεηξηδίνπ 9