ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΗΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ Ανάγκη «ιαλέκτου» επικοινωνίας µεταξύ των µηχανικών «Λεξιλόγιο» διαλέκτου Σύµβολα διαγραµµάτων ροής Ανάπτυξη διαλέκτου ιαγράµµατα ροής
ΑΡΓΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΠΥΡΟΛΥΣΗ (FCC) ΓΛΥΚΑΝΣΗ ΒΕΝΖΙΝΗΣ ΑΠΟΣΤΑΞΗ ΣΕ ΚΕΝΟ Υ ΡΟΓΟΝΟ- ΑΠΟΘΕΙΩΣΗ Υ ΡΟΓΟΝΟ- ΑΠΟΘΕΙΩΣΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΙΞΩ ΟΛΥΣΗ ΑΠΟΚΗΡΩΣΗ Υ ΡΟΓΟΝΩΣΗ ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ ΠΟΛΥΜΕΡΙΣΜΟΣ ΓΛΥΚΑΝΣΗ ΚΕΡΟΖΙΝΗΣ Κεροζίνη Γκαζόιλς Υπόλειµµα Απόσταγµα κενού Υπόλειµµα κενού Βενζίνη Ελαφρά κλάσµατα Υ ΡΟΓΟΝΟ- ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΙΣΟΜΕΡΙΣΜΟΣ ΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ Υ ΡΟΘΕΙΟΥ ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΘΕΙΟΥ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΥΓΡΑΕΡΙΩΝ Νάφθα Ελαφρά νάφθα ΑΝΑΜΙΞΗ ΒΕΝΖΙΝΩΝ ΑΝΑΜΙΞΗ ΜΕΣΩΝ ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΜΙΞΗ ΜΑΖΟΥΤ Υδρόθειο Υδρόθειο και υδρογονάνθρακες και υδρογονάνθρακες Υδρόθειο Βαριά κλάσµατα Ορυκτέλαια Παραφίνη Μαζούτ Νο1 Μαζούτ Νο3 Μέσα κλάσµατα Πετρέλαιο κίνησης Πετρέλαιο θέρµανσης (Κεροζίνη) Καύσιµο αεριωθουµένων Βενζίνη αµόλυβδη Βενζίνη κοινή Βενζίνη σούπερ Υγραέρια Θείο Άσφαλτος
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΟ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΚΟ ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ Όλα τα µηχανήµατα που χρησιµοποιούνται Τις µεταξύ τους συνδέσεις (σωληνώσεις) Τη διαδοχή των φάσεων επεξεργασίας και τη ροή των υλικών Τις συνθήκες λειτουργίας Πιέσεις Σε δοχεία και σωληνώσεις Θερµοκρασίες Ροές στις σωληνώσεις Τις βασικές διαστάσεις των δοχείων, αντιδραστήρων, αποστακτικών στηλών κλπ Τα φορτία εναλλακτών, κλιβάνων κλπ Σε πίνακα τις συστάσεις και λοιπές ιδιότητες όλων των ρευµάτων
ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Όλα τα µηχανήµατα έχουν «όνοµα» Το «όνοµα» των µηχανηµάτων αποτελείται από ένα γράµµα και έναν αριθµό, π.χ. Ε - 2101 Το γράµµα υποδηλώνει το είδος του µηχανήµατος, όπως: D οχείο (Drum) R Αντιδραστήρας (Reactor) Ε Εναλλάκτης (Exchanger) P Αντλία (Pump) T Πύργος απόσταξης (Tower) κλπ Υπάρχουν διαφοροποιήσεις στις διάφορες βιοµηχανίες
ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ (συνέχεια) Οι αριθµοί δίδονται µε τη σειρά π.χ. D-1, D-2, D-3 P-1, P-2, P-3 κλπ Όταν σε µια βιοµηχανία υπάρχουν πολλές παραγωγικές µονάδες, οι µονάδες αυτές αριθµούνται ως: 10, 20, 30, 40 κλπ ή 100, 200, 300, 400 κλπ Οι αριθµοί των µηχανηµάτων υποδηλώνουν και τη µονάδα στην οποία ευρίσκονται, π.χ. 10-Ε-1 είναι ο πρώτος εναλλάκτης της µονάδας 10 Ε-101 είναι ο πρώτος εναλλάκτης της µονάδας 100
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΟ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΚΟ ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΝ ( επί πλέον από τις πληροφορίες που παρέχει το απλό µεθοδολογικό ιάγραµµα ροής) Όλα τα όργανα µέτρησης και ρύθµισης Όλα τα όργανα και σήµατα κινδύνου για την ασφάλεια της εγκατάστασης Όλους τους βρόχους ρύθµισης
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ Τα όργανα συµβολίζονται µε ένα κύκλο µέσα στον οποίο αναγράφεται το είδος και ο αριθµός του οργάνου. Μέσα στον κύκλο αναγράφονται 2 ή 3 κεφαλαία γράµµατα και ένας αριθµός Το πρώτο γράµµα υποδηλώνει τη µετρούµενη µεταβλητή π.χ. Τ Θερµοκρασία (Temperature) P Πίεση (Pressure) L Στάθµη (Level) F Ροή (Flow)
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ (συνέχεια) Το δεύτερο και το τρίτο γράµµα (αν υπάρχει) καθορίζουν τον λειτουργικό σκοπό του οργάνου, δηλαδή: Ι Ενδεικτικό όργανο (Indicating) R Καταγραφικό όργανο (Recording) C Ρυθµιστικό όργανο (Controlling) A Σήµα κινδύνου (Alarm)) Τα ρυθµιστικά όργανα και τα σήµατα κινδύνου µπορεί να είναι: Τυφλά (χωρίς ένδειξη) Ενδεικτικά Καταγραφικά
PC Ρυθµιστής πίεσης (τυφλός) (Pres. Controller) TC, FC, LC ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (συνέχεια) Τα γράµµατα καθορίζουν τη µετρούµενη µεταβλητή και τον σκοπό του οργάνου ΠΡΩΤΟ ΓΡΑΜΜΑ Η µετρούµενη µεταβλητή ΕΥΤΕΡΟ ΓΡΑΜΜΑ Ο λειτουργικός σκοπός του οργάνου ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ PI Ενδεικτικό πιέσεως (Pressure Indicator) TI Ενδεικτικό Θερµοκρασίας (Temperature Ind.) FI Ενδεικτικό ροής (Flow Indicator) LI Ενδεικτικό στάθµης (Level Indicator)
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (συνέχεια) PIC Ρυθµιστής πίεσης (µε ένδειξη) (Pressure Indicator Controller) TIC, FIC, LIC PRC Καταγραφικός ρυθµιστής πίεσης (Pressure Recording Controller) TRC, FRC, LRC
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (συνέχεια) Μέσα στον κύκλο που συµβολίζει το όργανο γράφεται και ο αριθµός του οργάνου Η αρίθµηση των οργάνων γίνεται όπως και η αρίθµηση των µηχανηµάτων ΕΙ ΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ Τοπικό όργανο Όργανο τοποθετηµένο στον κεντρικό θάλαµο ελέγχου
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (συνέχεια) ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ FR 101 PI 103 LIC 101 Ρυθµιστής ροής. Ο πρώτος ρυθµιστής ροής της µονάδας. Εγκατεστηµένος εκεί που γίνεται η µέτρηση Ενδεικτικό πίεσης. Τρίτο ενδεικτικό πίεσης της µονάδας Εγκατεστηµένο εκεί που γίνεται η µέτρηση Ενδεικτικός ρυθµιστής στάθµης. Πρώτος ενδεικτικός ρυθµιστής στάθµης. Εγκατεστηµένος στον κεντρικό θάλαµο ελέγχου
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (συνέχεια) FRC 101 TIC 101 PIC 103 PR 105 T I 104 F I 304 TRC 303 TR 305 PA 305 H LA 302 L LIC 503 FR 601 LRC 601 PRC 601 T A 104 H L
L L L L ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Γραµµή σύνδεσης κύριας Σωληνώσεως ή δοχείου µε όργανο Σωληνώσεις σήµατος αέρος Οργάνων. Πνευµατικό σήµα Γραµµή ηλεκτρικού σήµατος οργάν. Τριχοειδείς σωληνώσεις οργάνων Υδραυλικό σήµα οργάνων Ηλεκτροµαγνητικό, ακουστικό ή οπτικό σήµα οργάνων P Μετατροπέας πνευµατικού I σήµατος σε ηλεκτρικό I Μετατροπέας ηλεκτρικού P σήµατος σε πνευµατικό
Οι κύριες µεταβλητές ρύθµισης είναι 4 Θερµοκρασία Πίεση Ροή Στάθµη Κάθε σύστηµα ρύθµισης αποτελείται από τρία κύρια µέρη Το όργανο µέτρησης Τον κυρίως µετρητή Το τελικό όργανο ρύθµισης που για τη χηµική βιοµηχανία
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Σε κάθε βρόχο ρύθµισης όλα τα όργανα παίρνουν τον ίδιο αριθµό ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ FRC Η βάνα είναι FRCV 101 FT (Flow Recorder Control Valve FRC 101
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ Η βάνα είναι PRCV (Pressure Recorder Control Valve) PR 302 PRC 309 PA 305 H P I
2 PRC 101 PI 101 LG 101 LA 101 H L
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΟ ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΝ ( επί πλέον από τις πληροφορίες που παρέχει το Μεθοδολογικό ιάγραµµα ροής και οργάνων) Λεπτοµέρειες των σωληνώσεων και των συνδέσεων των οργάνων Απεικονίζονται όλες οι βάνες (αυτόµατες και χειροκίνητες) Όλος ο εγκατεστηµένος εφεδρικός εξοπλισµός Όλες οι σωληνώσεις είναι αριθµηµένες και δίδονται κατασκευαστικά στοιχεία όπως κλάση της σωληνώσεως Λεπτοµέρειες και όλα τα στοιχεία των Ρυθµιστικών βρόχων