ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΗΚΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΘΔΜΑ : ΑΠΟΣΗΜΖΖ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΗΚΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΘΔΜΑ : ΑΠΟΣΗΜΖΖ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Τποβληθείζα ζηην Καθηγήηρια ΚΔΡΔΝΗΓΟΤ ΔΛΔΤΘΔΡΗΑ από ηην ζποσδάζηρια ΚΑΕΑΝΣΕΗΓΟΤ ΓΔΩΡΓΗΑ ( Μηηροπόλεως 4, 65403 Καβάλα ) Καβάλα 2009

Με πολύ αγάπη και εκτίμηση αυιερωμένο στην οικογένεια μου.

ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΔΛΗΓΑ Πξόινγνο Διζαγωγή 1 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΩΣΟ ηζημίηοπα 1.1 Οξηζκόο θαη πεξηερόκελν 3 1.2 Καλόλεο Απνηίκεζεο 4 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ Αποθέμαηα 2.1 Έλλνηα ηωλ απνζεκάηωλ 6 2.2 Καηεγνξίεο απνζεκάηωλ 6 2.3 Τξόπνο αλάπηπμεο ηνπ ινγαξηαζκνύ Απνζέκαηα 7 2.4 Λεηηνπξγία ηνπ ινγαξηαζκνύ Απνζέκαηα 8 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ ήθαργοπα 3.1 Έλλνηα θαη πεξηερόκελν 13 3.2 Λόγνη ζύληαμεο ηεο απνγξαθήο 13 3.3 Γηαθξίζεηο ηεο απνγξαθήο απνζεκάηωλ 14 3.4 Οη επηπηώζεηο ηωλ ιαζώλ, ζηηο νηθνλνκηθέο κνλάδεο θαηά ηελ απνγξαθή απνζεκάηωλ 15 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ νωηάμεθοπα ηζημίηοπα 4.1 Βαζηθέο ινγηζηηθέο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηελ απνηίκεζε απνζεκάηωλ 17 4.2 Απνηίκεζε απνζεκάηωλ 17 4.2.1 Απνηίκεζε απνζεκάηωλ θαηά ην Δ.Γ.Λ.Σ 17 4.2.2 Απνηίκεζε απνζεκάηωλ θαηά ηνλ εκπνξηθό λόκν 18 4.2.3 Απνηίκεζε απνζεκάηωλ θαηά ηνλ θνξνινγηθό λόκν 18 4.3 Απνηίκεζε θπθινθνξνύληωλ ζηνηρείωλ 18 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ ηοπα ίμηζη Αποθεμάηων Απογραθής 5.1 Σεκαζία ηεο απνηίκεζεο απνζεκάηωλ απνγξαθήο 23 5.2 Δλληνινγηθόο πξνζδηνξηζκόο ηωλ ηηκώλ πνπ εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε απνζεκάηωλ 23 5.3 Δλληνινγηθόο πξνζδηνξηζκόο ηωλ κεζόδωλ πνπ εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε απνζεκάηωλ 24 5.4 Δπηινγή κεζόδνπ απνηίκεζεο απνζεκάηωλ Κξηηηθή 28

ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΚΣΟ ςηζηρίετιπδ ηζαίζσοραπ 6.1 Ιζηνξηθό ηεο επηρείξεζεο 30 6.2 Οξγαλωηηθή δνκή ηεο επηρείξεζεο 31 6.3 Γηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο 32 6.4 Βαζηθνί κέηνρνη θαη πνζνζηό ζπκκεηνρήο ηνπο 33 6.5 Ιζνινγηζκόο Απνηειέζκαηα ρξήζεωο 35 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Υπόδεηγκα Καηαζηάζεωλ εκπνξεύζηκωλ πξνϊόληωλ ηεο Δ.Α.Σ 1 Υπόδεηγκα Καηαζηάζεωλ Μέζνδνο απνηίκεζεο ηωλ απνζεκάηωλ 2 Βηβιηνγξαθία

ΠΡΟΛΟΓΟ Δρνληαο ωο ζέκα, ε πηπρηαθή κνπ εξγαζία, ηελ Απνηίκεζε Απνζεκάηωλ, ζέιεζα λα θάλω πεξηζζόηεξν θαηαλνεηό γηα ηνλ αλαγλώζηε, ην ζεωξεηηθό θαη πξαθηηθό κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο απηήο. Όζνλ αθνξά ην ζεωξεηηθό κέξνο, ε ζπιινγή ζηνηρείωλ έγηλε από δηάθνξεο πεγέο θαη παξνπζηάδνληαη κε ηέηνην ηξόπν ώζηε λα έρνπκε κία πην ιεπηνκεξή θαη εκπεηξηζηαηωκέλε αλάιπζε, ε νπνία εληζρύζεθε αθόκα πεξηζζόηεξν κε ηελ ζπιινγή πξαγκαηηθώλ ζηνηρείωλ θαη πηλάθωλ από κία ππάξρνπζα επηρείξεζε. Με ηελ παξνπζίαζε ηωλ ζηνηρείωλ απηώλ δίλεηαη ε δπλαηόηεηα ζηνλ αλαγλώζηε, λα αληηιεθζεί θαη ην πξαθηηθό κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο απηήο. Η Δ.Α.Σ ή αιιηώο Έλωζε Αγξνηηθώλ Σπλεηαηξηζκώλ Καβάιαο, είλαη ε επηρείξεζε ηεο νπνίαο ηα ζηνηρεία ρξεζηκνπνηήζα ζηελ πηπρηαθή κνπ εξγαζία. Τν ινγηζηήξην ηεο επηρείξεζεο, ζην νπνίν θαη πξαγκαηνπνίεζα ηελ εμάκελε πξαθηηθή κνπ άζθεζε, κε πξνζπκία κνπ ρνξήγεζε όηη πιηθό ηνπο δεηήζεθε ζρεηηθά κε ηελ δηαδηθαζία απνηίκεζεο απνζεκάηωλ πνπ αθνινπζνύλ όπωο θη άιιεο ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο.

ΔΙΑΓΩΓΗ Σα απνζέκαηα απνηεινχλ ζεκαληηθφ ζηνηρείν ηεο πεξηνπζίαο ηεο επηρείξεζεο. Ζ απνηχπσζε ηεο αμίαο ηνπο ζηηο Οηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο απνηεινχζε πξφβιεκα γηα ηνπο επηρεηξεκαηηθνχο νξγαληζκνχο. Οη κέζνδνη απνηίκεζεο αιιά θαη νη δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνχλ νη ινγηζηέο αλά ηνλ θφζκν είλαη πνιιέο. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ην Διιεληθφ Γεληθφ Λνγηζηηθφ ρέδην πξνηείλεη ή απνδέρεηαη παξαπάλσ απφ ηξείο (3) κεζφδνπο απνηίκεζεο ησλ απνζεκάησλ. Σν ζχλνιν ησλ κεζφδσλ απνηίκεζεο ηεο αμίαο ησλ απνζεκάησλ ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ νξγαληζκψλ μεπεξλά ηηο δέθα. εκαληηθφ πξφβιεκα γηα ηελ παξνπζίαζε ησλ απνζεκάησλ, είλαη θαη νη πιεξνθνξίεο πνπ πξέπεη λα παξέρνληαη γηα ηηο δηαδηθαζίεο θαη ηηο αθνινπζνχκελεο κεζφδνπο απνηίκεζεο θαη παξνπζίαζεο πνπ αθνινπζνχληαη απφ ηνπο επηρεηξεζηαθνχο νξγαληζκνχο. Σα Γηεζλή Πξφηππα Υξεκαηννηθνλνκηθήο Παξνπζίαζεο, απνηεινχλ κηα πξνζπάζεηα αληηκεηψπηζεο ησλ πξνβιεκάησλ απνηίκεζεο θαη παξνπζίαζεο ησλ απνζεκάησλ ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ. Σα απνζέκαηα είλαη ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο, ηα νπνία είηε θαηέρνληαη πξνο πψιεζε, είηε βξίζθνληαη ζηελ δηαδηθαζία ηεο παξαγσγήο, είηε έρνπλ ηελ κνξθή εθνδίσλ πξνθεηκέλνπ λα αλαισζνχλ. Σν θφζηνο ησλ απνζεκάησλ πεξηικβάλεη δαπάλεο πνπ αθνξνχλ, ην θφζηνο αγνξάο ηνπ, ην θφζηνο κεηαηξνπήο ηνπ θαη άιιεο ινηπέο δαπάλεο. Αξθεηέο επηρεηξήζεηο ρξεζηκνπνηνχλ κεζφδνπο θαη ηερληθέο γηα ηελ κέηξεζε ηνπ θφζηνπο. Σα Γηεζλή Λνγηζηηθά Πξφηππα δέρνληαη σο ηερληθέο κέηξεζεο ηνπ θφζηνπο ηελ κέζνδν ηνπ πξφηππνπ θφζηνπο αιιά θαη ηελ κέζνδν ησλ ηηκψλ ιηαληθήο πψιεζεο. Οη κέζνδνη απηέο ρξεζηκνπνηνχληαη ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ηα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ απηέο πξνζεγγίδνπλ ην πξαγκαηηθφ θφζηνο. Ζ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ γίλεηαη απφ θνζηνινγηθέο κεζφδνπο απφ ηηο νπνίεο, ε θχξηα κέζνδνο πνπ πξνηείλεηαη απφ ηα Γηεζλή Πξφηππα είλαη ε F.I.F.O, δειαδή First In First Out. χκθσλα κε απηή ηελ κέζνδν ηα απνζέκαηα πνπ ζα κπνχλ πξψηα ζηελ απνζήθε ζα εμέιζνπλ θαη πξψηα απφ απηήλ. Παξάιιεια κε ηελ κέζνδν απηή πξνηείλεηαη θαη ε κέζνδνο ηνπ Μέζνπ ηαζκηθνχ Απνζέκαηνο, ε νπνία πξνζδηνξίδεηαη απφ ηνλ κεζνζηαζκηθφ θφζηνο ησλ ηδίσλ εηδψλ απνζεκάησλ πνπ αγνξάζηεθαλ, φπσο θαη ην θφζηνο ηνπ απνζέκαηνο αξρήο. Ωο ελαιιαθηηθή θνζηνινγηθή κέζνδν πξνηείλεηαη ε L.I.F.O, δειαδή Last In First Out, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ηα απνζέκαηα πνπ εηζέξρνληαη ηειεπηαία ζηελ απνζήθε, εμέξρνληαη πξψηα απφ απηήλ. 1

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΣΟ ΑΠΟΣΙΜΗΗ 2

1.1 ΟΡΙΜΟ ΚΑΙ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΟ Απνηίκεζε, είλαη ε δηαδηθαζία πξνθεηκέλνπ λα δνζεί κηα νξηζκέλε θαη ζαθή ηηκή γηα λα βξεζεί ε αμία ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κίαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη πην ζπγθεθξηκέλα κίαο επηρείξεζεο. Σν ζηάδην ηεο απνηίκεζεο είλαη πνιχ ζνβαξή εξγαζία αιιά ηαπηφρξνλα θαη ζεκαληηθή. Αλάινγα κε ηνλ ηξφπν πνπ απνηηκνχληαη ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία κπνξεί λα πξνθχςεη δηαθνξεηηθφ απνηέιεζκα, θέξδνο ή δεκία. Σν πην ζπνπδαίν είλαη λα πξνζδηνξίζνπκε ηελ ηηκή κε ηελ νπνία ζα απνηηκεζνχλ ηα κέλνληα απνζέκαηα, εκπνξεχκαηα ή πξνηφληα, αιιά θα ην θφζηνο ησλ πσιεζέλησλ. Από ηνλ ηξόπν απνηίκεζεο εμαξηώληαη πνιιά ζέκαηα όπωο Σα εηήζηα απνηειέζκαηα 1. ηα ζρεκαηηδφκελα ηαθηηθά θαη έθηαθηα απνζεκαηηθά 2. ν πιεξσηένο θφξνο εηζνδήκαηνο ζην δεκφζην 3. ηα πιεξσηέα κεξίζκαηα Ζ ξχζκηζε ελδνεηαηξηθψλ ζρέζεσλ 1. ε εμαγνξά εηαηξηθνχ θεθαιαίνπ 2. ε απνδεκίσζε θιεξνλφκσλ, νη νπνίνη απνζχξνληαη απφ ηελ επηρείξεζε επεξεάδεηαη Ζ δπλακηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο απφ ηελ νπνία 1. ε θξίζε γηα ηελ πηζηνπνηεηηθή ηθαλφηεηα 2. ε ρξεκαηηζηεξηαθή ηθαλφηεηα ησλ κεηνρψλ ηεο 3. ην κέγεζνο ησλ θαηαξηηδφκελσλ αξηζκνδεηθηψλ απνηειεζκαηηθφηεηαο. 1.2 ΚΑΝΟΝΑ ΑΠΟΣΙΜΗΔΩ Σα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο ( εκπνξεχκαηα, πξψηεο θαη βνεζεηηθέο χιεο, πιηθά ζπζθεπαζίαο, αλαιψζηκα πιηθά, αληαιιαθηηθά πάγησλ ζηνηρείσλ θαη είδε ζπζθεπαζίαο ) απνηηκψληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεσο θαη ηεο ηξέρνπζαο ηηκήο αγνξάο. 3

ε πεξίπησζε πνπ ε ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο είλαη ρακειφηεξε απφ ηελ ηηκή θηήζεσο, αιιά κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία,ηφηε ε απνηίκεζε γίλεηαη ζηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία. Oη θπξηφηεξνη θαλφλεο απνηίκεζεο είλαη - ηεο θηήζεσο ή παξαγσγεο - ηεο ηηκήο εκέξαο ή ηξέρνπζαο ή αλαπαξαγσγήο - ηεο ηηκήο ηνπ πξφηππνπ - ηεο ηηκήο θεθαινπνηήζεσο αμίαο 4

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΑΠΟΘΔΜΑΣΑ 5

2.1 ΔΝΝΟΙΑ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ηελ νκάδα 2 παξαθνινπζνχληαη ηα απνζέκαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο πνπ πξνέξρνληαη, είηε απφ απνγξαθή, είηε απφ αγνξά, είηε απφ ηδηνπαξαγσγή θαη, ζε εμαηξεηηθέο πεξηπηψζεηο, είηε απφ αληαιιαγή, είηε απφ εηζθνξά ζε είδνο, είηε απφ δσξεά. Απνζέκαηα είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ αλήθνπλ ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, ηα νπνία: πξννξίδνληαη λα πσιεζνχλ θαηά ηελ ζπλήζε πνξεία ησλ εξγαζηψλ ηεο, βξίζθνληαη ζηε δηαδηθαζία ηεο παξαγσγήο θαη πξννξίδνληαη λα πσιεζνχλ σο έηνηκα πξνηφληα, πξννξίδνληαη λα αλαισζνχλ γηα ηελ παξαγσγή έηνηκσλ αγαζψλ ή ηελ παξνρή ππεξεζηψλ, πξννξίδνληαη λα αλαισζνχλ γηα ηε ιεηηνπξγία, ζπληήξεζε ή επηζθεπή θαζψο θαη ηδηνπαξαγσγή παγίσλ, πξννξίδνληαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηε ζπζθεπαζία πξνηφλησλ ή εκπνξεπκάησλ. 2.2 ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Σα απνζέκαηα είλαη εκπνξεχζηκα αγαζά κίαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, ηα νπνία ρσξίδνληαη ζηηο εμήο θαηεγνξίεο Δκπνξεύκαηα ινγαξηαζκόο 20 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ απνθηψληαη κε ζθνπφ ηε κεηαπψιεζε ηνπο, ζηε κνξθή πνπ αγνξάδνληαη. Έηνηκα πξνηόληα ινγαξηαζκόο 21 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ παξάγνληαη, θαηαζθεπάδνληαη ή ζπλαξκνινγνχληαη απφ ηελ επηρείξεζε κε ζθνπφ ηελ πψιεζε ηνπο. Ηκηηειή πξνηόληα ινγαξηαζκόο 21 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ, κεηά απφ θαηεξγαζία ζε νξηζκέλν ζηάδην ή ζηάδηα, είλαη έηνηκα γηα παξαπέξα βηνκεραλνπνίεζε ή θαηεξγαζία, ή γηα πψιεζε ζηελ εκηηειή ηνπο θαηάζηαζε. Τπνπξνηόληα ινγαξηαζκόο 22 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ παξάγνληαη καδί κε ηα θχξηα πξνηφληα, ζε δηάθνξα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, απφ ηηο ίδηεο πξψηεο θαη βνεζεηηθέο χιεο.σα ππνπξνηφληα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ επηρείξεζε ζαλ πξψηε χιε ή πσινχληαη απηνχζηα. Τπνιείκκαηα ινγαξηαζκόο 22 Δίλαη πιηθά θαηάινηπα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, θαηά θαλφλα άρξεζηα.σα ππνιείκκαηα, φηαλ, ζαλ άρξεζηα, απνξξίπηνληαη, ηφηε αληηπξνζσπεχνπλ κέξνο ηεο βηνκεραληθήο απψιεηαο, ηεο ιεγφκελεο θχξαο, κε απνηέιεζκα λα κελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ζηελ απνγξαθή. ηελ θαηεγνξία απηή ησλ απνζεκάησλ εληάζζνληαη θαη ηα αθαηάιιεια γηα βηνκεραλνπνίεζε ή θαλνληθή αμηνπνίεζε δηάθνξα πιηθά ή έηνηκα ή εκηηειή πξνηφληα. 6

Παξαγωγή ζε εμέιημε ινγαξηαζκόο 23 Δίλαη πξψηεο χιεο, βνεζεηηθά πιηθά, εκηηειή πξνηφληα θαη άιια ζηνηρεία θφζηνπο ηα νπνία θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο ρξήζεο ή ζην ηέινο απηήο θαηά ηελ απνγξαθή, βξίζθνληαη ζην θχθισκα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο γηα θαηεξγαζία. Πξώηεο θαη Βνεζεηηθέο Ύιεο ινγαξηζκόο 24 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ ε επηρείξεζε απνθηάεη κε ζθνπφ ηε βηνκεραληθή επεμεξγαζία ή ζπλαξκνιφγεζε ηνπο γηα ηελ παξαγσγή ή ηελ θαηαζθεπή πξνηφλησλ. Τιηθά ζπζθεπαζίαο ινγαξηαζκόο 24 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ ε επηρείξεζε απνθηάεη κε ζθνπφ ηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπο γηα ηε ζπζθεπαζία ησλ πξνηφλησλ ηεο, ψζηε ηα ηειεπηαία λα θηάλνπλ ζηελ θαηάζηαζε εθείλε ζηελ νπνία είλαη δπλαηφ ή ζθφπηκν λα πξνζθέξνληαη ζηελ πειαηεία. Δπίζεο, ζεσξνχληαη απαξαίηεηα, φπσο θαη νη β χιεο, γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο παξαγσγήο ηνπ πξνηφληνο.γειαδή κεηά απφ ηελ ρξεζηκνπνίεζε ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο, κπνξνχκε λα πνχκε φηη ην πξνηφλ είλαη έηνηκν γηα πψιεζε. Υαξαθηεξηζηηθφ ζηνηρείν είλαη φηη ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο κε ηελ πξψηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπο αρξεζηεχνληαη θαη δελ κπνξνχλ λα μαλά ρξεζηκνπνηεζνχλ.κνζηνινγνχληαη θαλνληθά φπσο θαη νη β χιεο. Αλαιώζηκα πιηθά - ινγαξηαζκόο 25 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ ε νηθνλνκηθή κνλάδα απνθηάεη κε πξννξηζκφ ηελ αλάισζή ηνπο γηα ζπληήξεζε ηνπ πάγηνπ εμνπιηζκνχ ηεο θαη γεληθά γηα ηελ εμαζθάιηζε ησλ αλαγθαίσλ ζπλζεθψλ ιεηηνπξγίαο ησλ θχξησλ θαη βνεζεηηθψλ ππεξεζηψλ ηεο. Αληαιιαθηηθά πάγηωλ ζηνηρείωλ - ινγαξηαζκόο 26 Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ ε νηθνλνκηθή κνλάδα απνθηάεη κε ζθνπφ ηελ αλάισζή ηνπο γηα ζπληήξεζε θαη επηζθεπή ηνπ πάγηνπ εμνπιηζκνχ ηεο. Δίδε ζπζθεπαζίαο - ινγαξηαζκόο 28 Δίλαη ηα πιηθά κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα γηα ηε ζπζθεπαζία εκπνξεπκάησλ ή πξντφλησλ ηεο θαη παξαδίλνληαη ζηνπο πειάηεο καδί κε ην πεξηερφκελφ ηνπο. Σα είδε ζπζθεπαζίαο είλαη επηζηξεπηέα ή κε επηζηξεπηέα, αλάινγα κε ηε ζπκθσλία πνπ γίλεηαη θαηά ηελ πψιεζε ζρεηηθά κε ηελ επηζηξνθή ηνπο ή κε. πκπαξάγωγα πξνηόληα Δίλαη ηα πξντφληα πνπ παξάγνληαη απφ ηελ επεμεξγαζία ηεο απηήο πξψηεο χιεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο απηήο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο. Διιαηωκαηηθά πξνϊόληα Δίλαη εθείλα ηα πξντφληα, ηα νπνία εμαηηίαο ηεο ειιαησκαηηθήο παξαγψγεο ή θαηαζθεπήο ηνπο, δηαθέξνπλ απφ ηα ππφινηπα θαλνληθά πξντφληα θαη πσινχληαη κε ην ραξαθηεξηζκφ ηνπ ειιαησκαηηθνχ ζε ηηκή θαηψηεξε ηεο θαλνληθήο. 2.3 ΣΡΟΠΟ ΑΝΑΠΣΤΞΔΩ ΣΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΜΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ 1. Οη πξσηνβάζκηνη ινγαξηαζκνί απνζεκάησλ (20-28), νη νπνίνη είλαη ππνρξεσηηθνί, αλαπηχζζνληαη ζε δεπηεξνβάζκηνπο, ηξηηνβάζκηνπο ή αλαιπηηθφηεξνπο ινγαξηαζκνχο, ζχκθσλα κε ηηο πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο θάζε νηθνλνκηθήο κνλάδαο. 7

2. Οη αγνξέο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο, θαζψο θαη ηα αξρηθά θαη ηειηθά απνζέκαηα, γηα θάζε θαηεγνξία αγαζψλ ησλ ινγαξηαζκψλ 20-28, παξαθνινπζνχληαη ππνρξεσηηθά ζε ρσξηζηνχο δεπηεξνβάζκηνπο, ηξηηνβάζκηνπο ή αλαιπηηθφηεξνπο ινγαξηαζκνχο. ελδεηθηηθά Ζ αλάπηπμε ηνπ ινγαξηαζκνχ 20, 20 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΑ 20.00 Δίδνο Α 20.00.00 Απνζέκαηα 20.00.01 Αγνξέο ρξήζεσο 20.00.02 Δθπηψζεηο αγνξψλ (είδνπο Α) 20.01 Δίδνο Β 20.01.00 Απνζέκαηα 20.01.01 Αγνξέο ρξήζεσο 20.01.02 Δθπηψζεηο αγνξψλ (είδνπο Β) 20.02 Δίδνο Γ θ.ν.θ. 20.98 Δθπηψζεηο αγνξψλ (γηα πεξηζζφηεξα απφ έλα είδε) 20.99 Πξνυπνινγηζκέλεο αγνξέο (Λ/58.14) 4. Σν ηειεπηαίν φξην αλαιχζεσο γηα θαζέλα απφ ηνπο πξσηνβάζκηνπο ινγαξηαζκνχο 20-28 είλαη ε κεξίδα απνζήθεο, εθηφο αλ νη κεξίδεο απνζήθεο (δηαξθήο απνγξαθή) εμππεξεηνχληαη ζηελ νκάδα 9 ηεο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο (νηθείνη ππνινγαξηαζκνί ηνπ ινγαξηαζκνχ 94 «απνζέκαηα»). Σν αλαιπηηθφ πεξηερφκελν ηεο κεξίδαο απνζήθεο πεξηγξάθεηαη ζηελ παξ. 5.215 ηνπ πέκπηνπ κέξνπο. 2.4 Λεηηνπξγία ηωλ ινγαξηαζκώλ απνζεκάηωλ Οη ινγαξηαζκνί 20-28 ιεηηνπξγνχλ ζχκθσλα κε ηα παξαθάησ: Καηά ηελ έλαξμε ηεο ρξήζεσο ρξεψλνληαη (νη εηδηθνί ππνινγαξηαζκνί απνζεκάησλ) κε ηελ αμία ησλ απνζεκάησλ ηεο πξνεγνχκελεο απνγξαθήο. 8

Καηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο ρξεψλνληαη (νη εηδηθνί ππνινγαξηαζκνί αγνξψλ) κε ηελ αμία θηήζεσο ησλ αγνξαδφκελσλ αγαζψλ, φπσο ε αμία απηή πξνζδηνξίδεηαη παξαθάησ ζηελ παξ. 2.2.203, φπνπ πεξηγξάθεηαη αλαιπηηθφηεξα θαη ν ηξφπνο ιεηηνπξγίαο ησλ ινγαξηαζκψλ απνζεκάησλ θαηά ηελ αγνξά ησλ πιηθψλ αγαζψλ, θαη πηζηψλνληαη κε ηηο ηπρφλ επηζηξνθέο αγνξψλ θαη ηηο εθηφο ηηκνινγίνπ εθπηψζεηο. Καηά ην ηέινο ηεο ρξήζεσο πηζηψλνληαη, κε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 80.00 «ινγαξηαζκφο γεληθήο εθκεηαιιεχζεσο», κε ηελ αμία ησλ αξρηθψλ απνζεκάησλ θαη ηελ αμία ησλ θαζαξψλ, κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ επηζηξνθψλ θαη ησλ εθηφο ηηκνινγίνπ εθπηψζεσλ, αγνξψλ ηεο ρξήζεσο, θαη ρξεψλνληαη, κε πίζησζε ηνπ απηνχ ινγαξηαζκνχ 80.00, κε ηελ αμία ησλ ηειηθψλ απνζεκάησλ, φπσο ε αμία απηή πξνθχπηεη θαηά ηελ απνηίκεζή ηνπο πνπ δηελεξγείηαη ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο πνπ θαζνξίδνληαη παξαθάησ ζηελ παξ. 2.2.205. Δηδηθά γηα ηα επηζηξεπηέα απφ ηνπο πειάηεο είδε ζπζθεπαζίαο νξίδνληαη ηα εμήο: α. Όηαλ ε αμία ηνπο πεξηιακβάλεηαη ζην ηηκνιφγην πσιήζεσο (ή ζην δειηίν ιηαληθήο πσιήζεσο), ρξεψλεηαη κε απηήλ ν ινγαξηαζκφο 30.00 «πειάηεο εζσηεξηθνχ» (ή 30.01 ή 30.02 ή 30.03 ή ν 38.00), κε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 30.07 «πειάηεο αληίζεηνο ινγαξηαζκφο αμίαο εηδψλ ζπζθεπαζίαο». Καηά ηελ επηζηξνθή ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα ησλ εηδψλ ζπζθεπαζίαο ελεξγείηαη αληίζηξνθε εγγξαθή. ε πεξίπησζε πνπ ηα ηηκνινγεκέλα είδε ζπζθεπαζίαο δελ επηζηξέθνληαη κέζα ζηελ θαζνξηζκέλε πξνζεζκία, ρξεψλεηαη ν ινγαξηαζκφο 30.07, κε ηελ αμία κε ηελ νπνία πξνεγνχκελα είρε πηζησζεί, θαη πηζηψλεηαη ν νηθείνο ππνινγαξηαζκφο «πσιήζεηο εηδψλ ζπζθεπαζίαο» ηνπ 72. β. Όηαλ ε αμία ηνπο δελ ηηκνινγείηαη, αιιά κφλν ε πνζφηεηά ηνπο αλαγξάθεηαη ζην ηηκνιφγην πσιήζεσο ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπο ή ζε άιιν ηδηαίηεξν ζηνηρείν (π.ρ. δειηίν παξαδφζεσο εηδψλ ζπζθεπαζίαο), ε ινγηζηηθή ηνπο παξαθνινχζεζε γίλεηαη ζχκθσλα κε ηηο ηδηαίηεξεο ζπλζήθεο θάζε νηθνλνκηθήο κνλάδαο, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη απφ ηνπο ινγαξηαζκνχο πνπ ηεξνχληαη (ινγηζηηθά ή εμσινγηζηηθά) πξνθχπηνπλ πάληνηε ηα κε ηηκνινγεκέλα είδε ζπζθεπαζίαο πνπ βξίζθνληαη ζηα ρέξηα θάζε πειάηε. γ. Σα πνζά πνπ ε νηθνλνκηθή κνλάδα εηζπξάηηεη απφ ηνπο πειάηεο ηεο γηα εγγχεζε ηεο επηζηξνθήο ησλ εηδψλ ζπζθεπαζίαο, ηα νπνία παξαδίλνληαη ζ απηνχο ρσξίο λα ηηκνινγνχληαη, θαηαρσξνχληαη ζε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 30.04 «πειάηεο εγγπήζεηο εηδψλ ζπζθεπαζίαο». Αλ ηα κε ηηκνινγεκέλα είδε ζπζθεπαζίαο δελ επηζηξέθνληαη απφ ηνπο πειάηεο κέζα ζηελ θαζνξηζκέλε πξνζεζκία, γηα ην πνζφ ηεο απνδεκηψζεσο, πνπ ε νηθνλνκηθή κνλάδα εμαζθαιίδεη γηα απνθαηάζηαζε ηεο δεκίαο απφ ηελ κε επηζηξνθή ησλ εηδψλ απηψλ, εθδίδεηαη ηηκνιφγην πσιήζεσο (ή δειηίν ιηαληθήο πσιήζεσο) θαη ρξεψλεηαη ν πξνζσπηθφο ινγαξηαζκφο ηνπ πειάηε, κε πίζησζε ηνπ νηθείνπ ππνινγαξηαζκνχ «πσιήζεηο εηδψλ ζπζθεπαζίαο» ηνπ 72, ην δε πνζφ ηεο ζρεηηθήο εγγπήζεσο ηνπ πειάηε κεηαθέξεηαη απφ ηελ πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 30.04 ζηελ πίζησζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ ινγαξηαζκνχ. δ. Σα πνζά πνπ ε νηθνλνκηθή κνλάδα ελδερφκελα, εηζπξάηηεη απφ ηνπο πειάηεο ηεο γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε απ απηνχο ησλ επηζηξεπηέσλ εηδψλ ζπζθεπαζίαο, θαηαρσξνχληαη ζε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 74.98.01 «έζνδα απφ κεξηθή ρξεζηκνπνίεζε εηδψλ ζπζθεπαζίαο». Γηα ηνπο ινγαξηαζκνχο «εθπηψζεηο αγνξψλ» θαη «πξνυπνινγηζκέλεο αγνξέο» ηζρχνπλ ηα αθφινπζα: α. Δθπηψζεηο αγνξψλ: Οη πξναηξεηηθνί ππνινγαξηαζκνί 20.98, 24.98, 25.98, 26.98 θαη 28.98 πηζηψλνληαη κε ηηο εθηφο ηηκνινγίνπ ρνξεγνχκελεο εθπηψζεηο επί αγνξψλ, φηαλ ε δηάθξηζή ηνπο θαη είδνο αγνξψλ είλαη αδχλαηε ή παξνπζηάδεη δπζθνιίεο. β. Πξνυπνινγηζκέλεο αγνξέο: Οη πξναηξεηηθνί ππνινγαξηαζκνί 20.99, 24.99, 25.99, 26.99 θαη 28.99, θαηά ην ηέινο ηεο πεξηφδνπ ινγηζκνχ (π.ρ. ζην ηέινο ηνπ κήλα), ρξεψλνληαη κε 9

ηηο πξνυπνινγηζκέλεο αγνξέο (αμία αγνξαζκέλσλ αγαζψλ πνπ παξαιακβάλνληαη ρσξίο ηηκνιφγην ή άιιν παξαζηαηηθφ αμίαο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο), κε πίζησζε ησλ αληίζηνηρσλ θαη νηθείσλ ππνινγαξηαζκψλ ηνπ 58 «ινγαξηαζκνί πεξηνδηθήο θαηαλνκήο». ην ηέινο ηεο επφκελεο πεξηφδνπ ινγηζκνχ (π.ρ. ζην ηέινο ηνπ επφκελνπ κήλα ή ηεο επφκελεο ηξηκελίαο) αθπξψλνληαη νη εγγξαθέο ησλ πξνυπνινγηζκέλσλ αγνξψλ, νη νπνίεο έγηλαλ ζην ηέινο ηεο πξνεγνχκελεο πεξηφδνπ ινγηζκνχ, θαη δηελεξγνχληαη λέεο εγγξαθέο πξνυπνινγηζκέλσλ αγνξψλ, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο λέαο (επφκελεο) πεξηφδνπ ινγηζκνχ, θαηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ νξίδεηαη παξαπάλσ. ε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ παξνπζηάδεηαη αλάγθε πξνυπνινγηζκνχ ηεο αμίαο αγνξαζκέλσλ αγαζψλ, αληί ηεο εθαξκνγήο ηεο παξαπάλσ δηαδηθαζίαο, παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα πηζηψζεσο ηνπ ινγαξηαζκνχ 56.02 «αγνξέο ππφ ηαθηνπνίεζε», ζχκθσλα κε φζα νξίδνληαη ζηελ πεξίπη. 7 ηεο παξαθάησ παξ. 2.2.203. Οη ζρεηηθνί κε ηε ζπιιεηηνπξγία ησλ παξαπάλσ ινγαξηαζκψλ πξνυπνινγηζκέλσλ αγνξψλ κε ηνπο νηθείνπο ππνινγαξηαζκνχο ηνπ 58 θαλφλεο, πεξηιακβάλνληαη ζηελ παξ. 2.2.509. Αγνξέο 1. Οη αγνξέο απνζεκάησλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο θαηαρσξνχληαη ζηε ρξέσζε ησλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 2 (ησλ εηδηθψλ ππνινγαξηαζκψλ αγνξψλ) κε ηελ ηηκή θηήζεψο ηνπο, δειαδή κε ηελ ηηκνινγηαθή ηνπο αμία πξνζαπμεκέλε κε ηα εηδηθά έμνδα αγνξάο. 2. Σηκνινγηαθή αμία είλαη ε αμία πνπ αλαγξάθεηαη ζηα ηηκνιφγηα αγνξάο, κεησκέλε θαηά ηηο ελδερφκελεο εθπηψζεηο πνπ ρνξεγνχληαη απφ ηνπο πξνκεζεπηέο θαη απαιιαγκέλε απφ ηα πνζά ησλ θφξσλ θαη ηειψλ ηα νπνία δελ βαξχλνπλ, ηειηθά, ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα. 3. Σα πνζά Φ.Κ.Δ. (ή θφξνπ πξνζηηζέκελεο αμίαο, ζε πεξίπησζε αληηθαηαζηάζεσο ηνπ θφξνπ θχθινπ εξγαζηψλ κε ην θφξν πξνζηηζέκελεο αμίαο) πνπ θαηαβάιινληαη θαηά ηηο αγνξέο ησλ πξνο βηνκεραλνπνίεζε πιψλ, ηα νπνία, ζχκθσλα κε ηε θνξνινγηθή λνκνζεζία, ζπκςεθίδνληαη κε νθεηιέο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο απφ Φ.Κ.Δ. πνπ αληηζηνηρεί ζηηο πσιήζεηο ηεο, θαηαρσξνχληαη ζε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 54.00 «θφξνο θχθινπ εξγαζηψλ». Οη δαζκνί, θφξνη θαη ηέιε, πνπ θαηαβάιινληαη πξνζσξηλά θαηά ηελ εηζαγσγή απφ ην εμσηεξηθφ αγαζψλ, ηα νπνία πξννξίδνληαη γηα βηνκεραλνπνίεζε θαη επαλεμαγσγή, είλαη δπλαηφ λα θαηαρσξνχληαη ζε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 33.14.01 «δαζκνί θαη ινηπνί θφξνη εηζαγσγήο πξνο επηζηξνθή». 4. Σα εηδηθά έμνδα αγνξψλ, δειαδή εθείλα πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη θαηά ηξφπν άκεζν γηα θάζε ζπγθεθξηκέλε αγνξά κέρξη ηελ παξαιαβή θαη απνζήθεπζε ησλ αγαζψλ (π.ρ. νη δαζκνί εηζαγσγήο ή ηα έμνδα κεηαθνξάο θαη παξαιαβήο ησλ αγαζψλ), θαηαρσξνχληαη απεπζείαο ζε ρξέσζε ησλ νηθείσλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 2. Σα έμνδα απηά, αλ γηα νπνηνδήπνηε ιφγν θαηαρσξεζνχλ ζε ινγαξηαζκνχο ηεο νκάδαο 6, κεηαθέξνληαη κε αληηινγηζκφ ζηνπο ζπγθεθξηκέλνπο ινγαξηαζκνχο ηεο νκάδαο 2, ηνπο νπνίνπο αθνξνχλ. ηνπο ινγαξηαζκνχο ηεο νκάδαο 2 κεηαθέξνληαη επίζεο ηα εηδηθά έμνδα αγνξψλ, ηα νπνία πξνεγνχκελα έρνπλ ζπγθεληξσζεί ζε ππνινγαξηαζκνχο ηνπ 32.01 «παξαγγειίεο θπθινθνξνχλησλ ζηνηρείσλ». 5. Ο ηξφπνο ππνινγηζκνχ ηνπ θφζηνπο ησλ αγαζψλ πνπ εηζάγνληαη απφ ην εμσηεξηθφ θαζνξίδεηαη ζηελ παξ. 2.3.1 «ππνινγηζκφο ηεο αμίαο ησλ αγνξψλ απφ ην εμσηεξηθφ θαη ησλ πσιήζεσλ ζην εμσηεξηθφ». 10

6. ε πεξηπηψζεηο πνπ, γηα δηάθνξνπο ιφγνπο, νη εθπηψζεηο αγνξψλ δελ είλαη δπλαηφ λα κεηψλνπλ ηελ ηηκνινγηαθή αμία αγνξάο, θαηαρσξνχληαη ζηνπο ηδηαίηεξνπο, θαηά θαηεγνξία απνζεκάησλ, ππνινγαξηαζκνχο, είηε θαη είδνο απνζεκάησλ, είηε γηα πεξηζζφηεξα είδε φηαλ δελ είλαη δπλαηφο ή φηαλ είλαη δπζρεξήο ν δηαρσξηζκφο ηνπο ζηα επηκέξνπο είδε. ην ηέινο ηεο ρξήζεσο, ηα ππφινηπα ησλ ππνινγαξηαζκψλ εθπηψζεσλ αγνξψλ κεηαθέξνληαη ζηνπο αληίζηνηρνπο ππνινγαξηαζκνχο «αγνξέο ρξήζεσο». Όηαλ νη εθπηψζεηο αγνξψλ αλαθέξνληαη ζε πεξηζζφηεξα απφ έλα είδε απνζεκάησλ θαη ν δηαρσξηζκφο ηνπο θαη είδνο είλαη αδχλαηνο ή δπζρεξήο, ε θαηαλνκή ηνπο ζηα είδε απηά γίλεηαη αλάινγα κε ηελ πξηλ απφ ηηο εθπηψζεηο αμία θηήζεψο ηνπο. 7. Ζ ρξέσζε ησλ ινγαξηαζκψλ απνζεκάησλ κε ηελ αμία ησλ αγαζψλ πνπ αγνξάδνληαη δηελεξγείηαη θαηά ηελ παξαιαβή ηνπο κε βάζε ηα ηηκνιφγηα θαη ινηπά δηθαηνινγεηηθά αγνξάο. ε πεξίπησζε πνπ ηα ηηκνιφγηα ή ηα ινηπά δηθαηνινγεηηθά αγνξάο δελ πεξηέξρνληαη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα θαηά ηελ παξαιαβή ησλ αγαζψλ, ρξεψλνληαη νη ινγαξηαζκνί απνζεκάησλ κε ηε ζπκθσλεκέλε αμία ησλ αγαζψλ πνπ παξαιακβάλνληαη, κε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 56.02 «αγνξέο ππφ ηαθηνπνίεζε», ν νπνίνο ρξεψλεηαη ακέζσο κεηά ηε ιήςε ηνπ νηθείνπ ζηνηρείνπ π.ρ. ηηκνινγίνπ, κε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ ηνπ πξνκεζεπηή ή ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ ρξεκαηηθψλ δηαζεζίκσλ ή ησλ νηθείσλ ππνινγαξηαζκψλ ηνπ 32. Δλδερφκελε δηαθνξά κεηαμχ ηεο αμίαο ηνπ ηηκνινγίνπ θαη εθείλεο πνπ ιακβάλεηαη ππφςε θαηά ηε ρξέσζε ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ απνζεκάησλ, θαηαρσξείηαη ζηνπο νηθείνπο ινγαξηαζκνχο απηψλ, εθηφο αλ ε ηαθηνπνηεηηθή εγγξαθή γίλεηαη έπεηηαη απφ ην θιείζηκν ηνπ ηζνινγηζκνχ, νπφηε ε δηαθνξά απηή θαηαρσξείηαη ζηνλ νηθείν ππνινγαξηαζκφ ηνπ 82 «έμνδα θαη έζνδα πξνεγνχκελσλ ρξήζεσλ». 8. ε πεξηπηψζεηο πνπ, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο, πεξηέξρνληαη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα ηηκνιφγηα πξηλ απφ ηελ παξαιαβή ησλ αληίζηνηρσλ αγαζψλ, δε δηελεξγνχληαη εγγξαθέο. ε πεξηπηψζεηο πνπ, θαηά ην ηέινο ηεο ρξήζεσο, ιακβάλνληαη ηηκνιφγηα γηα αγνξέο αγαζψλ πνπ δελ έρνπλ παξαιεθζεί, αιιά έρνπλ θνξησζεί γηα ινγαξηαζκφ θαη κε επζχλε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, πηζηψλεηαη κε ηελ αμία ηνπο ν πξνζσπηθφο ινγαξηαζκφο ηνπ πξνκεζεπηή, κε ρξέσζε ηνπ ππνινγαξηαζκνχ 36.02 «αγνξέο ππφ παξαιαβή». Ο ινγαξηαζκφο 36.02 ηαθηνπνηείηαη ζηελ επφκελε ρξήζε, θαηά ηελ παξαιαβή ησλ αγαζψλ, κε ρξέσζε ησλ νηθείσλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 2. Αλ ηα ηηκνιφγηα αθνξνχλ αγνξέο αγαζψλ απφ ην εμσηεξηθφ πνπ, θαηά ην ηέινο ηεο ρξήζεσο, δελ έρνπλ παξαιεθζεί, ε νηθνλνκηθή κνλάδα κπνξεί λα κε δηελεξγεί ζρεηηθέο εγγξαθέο. 11

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΣΡΙΣΟ ΑΠΟΓΡΑΦΗ 12

3.1 ΔΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΟ Με ηνλ φξν Απνγξαθή νλνκάδνληαη νη ελέξγεηεο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη γηα λα γίλεη κε αθξίβεηα, πνζνηηθά θαη πνηνηηθά ε θαηακέηξεζε ησλ απνζέκαησλ, ησλ νπνίσλ ην ζχλνιν, ζπλζέηεη ηελ πεξηνπζηαθή ζπγθξφηεζε ελφο νξγαληζκνχ. Καηαρσξνχληαη ζην βηβιίν ησλ απνγξαθψλ ή ζε θαηαζηάζεηο ζην ηέινο ηεο δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ, ε νπνία γίλεηαη δηαθεθξηκέλα γηα θάζε απνζεθεπηηθφ ρψξν. Ζ θαηαρψξηζε, πεξηιακβάλεη ην είδνο, ηε κνλάδα κέηξεζεο θαη ηελ πνζφηεηα, γίλεηαη κε κία εγγξαθή γηα νιφθιεξε ηελ πνζφηεηα θάζε είδνπο αγαζνχ, γηα θάζε απνζεθεπηηθφ ρψξν. Μέρξη ηελ εκεξνκελία ζχληαμεο ηνπ ηζνινγηζκνχ θαηαρσξείηαη ε θαηά κνλάδα αμία, ζηελ νπνία απνηηκήζεθε θάζε είδνο, θαζψο θαη ε ζπλνιηθή ηνπ αμία. Ο φξνο απηφο αθνξά Σελ πνζνηηθή θαηακέηξεζε θαη είδνο θαη πνηφηεηα, θάζε είδνπο πνπ επηδέρεηαη κέηξεζε ζηε κνλάδα πνπ απηφ κπνξεί λα κεηξεζεί, θαζψο θαη ζηνηρείσλ πνπ δελ έρνπλ πιηθή ππφζηαζε. Σελ απνηίκεζε, ησλ ελεξγεηηθψλ θαη παζεηηθψλ ζηνηρείσλ ζε εληαίν λφκηζκα κε βάζε ηηο αξρέο ηεο Απνηηκεηηθήο θαη ηηο επηηαγέο ηνπ λφκνπ. Σελ απνηχπσζε ζε ραξηί ή καγλεηηθά κέζα,ησλ απνηειεζκάησλ ησλ δηαδηθαζηψλ, θαηακέηξεζεο θαη απνηίκεζεο. 3.2 ΛΟΓΟΙ ΤΝΣΑΞΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ Οη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο ζπληάζεηαη ε απνγξαθή είλαη 1. Οη αλάγθεο ειέγρνπ πνπ πξνθχπηνπλ. Οέιεγρνο κπνξεί λα αθνξά ηε δηνίθεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, νπφηε νλνκάδεηαη εζσηεξηθφο έιεγρνο, ή αθνξά ηξίηνπο νπφηε νλνκάδεηαη εμσηεξηθφο έιεγρνο. Δίλαη απαξαίηεην ζηε δηνίθεζε θάζε νηθνλνκηθήο κνλάδαο λα απνγξάθεη ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα ηελ πεξηνπζία ηεο θαη λα δηαπηζηψλεη πηζαλέο απψιεηεο, θαηαζηξνθέο ζηνηρείσλ ηεο. Γλσξίδνληαο κε ηνλ ηξφπν απηφ ηελ πξαγκαηηθή νηθνλνκηθή ηεο ζέζε, θαη δίλεηαη έηζη ε δπλαηφηεηα ζηε δηνίθεζε ηεο λα νδεγεζεί ζε νξζφηεξεο επηινγέο. Δθηφο απφ ηελ αλαγθαηφηεηα γηα εζσηεξηθφ έιεγρν πξνθχπηεη πνιιέο θνξέο ε αλάγθε θαη απφ απαίηεζε ηξίησλ,ψζηε λα δηαπηζησζεί αλ ε ινγηζηηθή εηθφλα ηεο επηρείξεζεο ζπκθσλεί κε ηε πξαγκαηηθή. 2. Οη αλάγθεο πξνζαξκνγήο ησλ ινγηζηηθψλ κε ηα πξαγκαηθά δεδνκέλα. Με ζθνπφ ηελ ηθαλνπνίεζε ηεο Λνγηζηηθήο, αξρήο ηεο απνθάιπςεο ή αλαθνίλσζεο, πξέπεη νη παξερφκελεο πιεξνθνξίεο λα παξνπζηάδνπλ ηα πξαγκαηηθά δεδνκέλα πνπ αθνξνχλ ηελ πεξηνπζηαθή ζπγθξφηεζε ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. 13

Οη νηθνλνκηθέο κνλάδεο είλαη ππνρξεσκέλεο λα πξαγκαηνπνηνχλ πξαγκαηηθέο (θπζηθέο) απνγξαθέο ησλ απνζεκάησλ ηνπο ηνπιάρηζην κία θνξά κέζα ζε θάζε ρξήζε θαη κάιηζηα ζην ηέινο απηήο. Καηά ηελ απνγξαθή πξέπεη λα αλαγλσξίδνληαη, λα θαηακεηξνχληαη θαη λα θαηαγξάθνληαη φια ηα απνζέκαηα θαη είδνο, πνηφηεηα θαη πνζφηεηα θαη λα γίλεηαη ε θαηάηαμε απηψλ ζε θαηεγνξίεο πνπ λα αληηζηνηρνχλ ζηνπο επηκέξνπο ινγαξηαζκνχο ησλ απνζεκάησλ. Δίδε πνπ βξίζθνληαη ζε ηξίηνπο γηα πψιεζε, γηα ελέρπξν ή γηα άιινπο ιφγνπο, θαηαρσξνχληαη ηδηαίηεξα ζηελ απνγξαθή. Οη νηθνλνκηθέο κνλάδεο πνπ ηεξνχλ ηνπο ινγαξηαζκνχο απνζεκάησλ θαηά ηε κέζνδν ηεο δηαξθνχο απνγξαθήο, ζχκθσλα κε φζα θαζνξίδνληαη ζηελ παξ. 5.215 ηνπ πέκπηνπ κέξνπο, έρνπλ ηε δπλαηφηεηα, αληί λα δηελεξγνχλ πξαγκαηηθή απνγξαθή γηα φια ηα είδε θαηά ηε ιήμε ηεο ρξήζεσο, λα εθαξκφδνπλ ηε κέζνδν ηεο πεξηνδηθήο απνγξαθήο. χκθσλα κε ηε κέζνδν απηή ε απνγξαθή, γηα θάζε θαηεγνξία εηδψλ, γίλεηαη κέζα ζηε ρξήζε, αιιά ζε θαζνξηζκέλνπο ρξφλνπο πνπ θξίλνληαη θαηάιιεινη απφ ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη φια ηα είδε ζα απνγξάθνληαη ηνπιάρηζην κία θνξά κέζα ζηε ρξήζε. Ζ απνηίκεζε ησλ εηδψλ πνπ απνγξάθνληαη κε ηε κέζνδν ηεο πεξηνδηθήο απνγξαθήο γίλεηαη ζην ηέινο ηεο ρξήζεσο, κε βάζε ηηο πνζφηεηεο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηα ινγηζηηθά δεδνκέλα ηεο ηειεπηαίαο εξγάζηκεο εκέξαο. 3.3 ΓIAΚΡΙΔΙ ΣΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Ζ απνγξαθή δηαθξίλεηαη ζε - Σαθηηθή απνγξαθή ή απνγξαθή ηέινπο ρξήζεσο. Πξφθεηηαη γηα ηελ απνγξαθή πνπ ζπληάζζεηαη ζην ηέινο θάζε ρξήζεσο, πεξηιακβάλεη φια ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηεο επηρεηξήζεσο θαη βάζε ηεο νπνίαο ζπληάζζεηαη ν ηζνινγηζκφο ηέινπο ρξήζεσο. - Έθηαθηε απνγξαθή. πληάζζεηαη ζε έθηαθηεο πεξηπηψζεηο. - Γεληθή απνγξαθή. Πξφθεηηαη γηα ηελ απνγξαθή πνπ πεξηιακβάλεη φια ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηεο επηρεηξήζεσο. - Μεξηθή απνγξαθή. Πξφθεηηαη γηα απνγξαθή πνπ πεξηιακβάλεη κέξνο κφλν ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ. - Δμσινγηζηηθή απνγξαθή, πνπ θαιείηαη θαη πξαγκαηηθή θαη ε νπνία αθνξά θπξίσο ηα ελζψκαηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ ππνβάιινληαη ζε πξαγκαηηθή θαηακέηξεζε (φπσο δχγηζε). - Δζσινγηζηηθή απνγξαθή, πνπ ζηεξίδεηαη κφλν ζηα ππφινηπα ησλ ινγηζηηθψλ βηβιίσλ. Σέηνηα απφγξαθε γίλεηαη θπξίσο ζηα αζψκαηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία θαη ζηηο ππνρξεψζεηο. 14

3.4 ΟΙ ΔΠΙΠΣΩΔΙ ΣΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΔ ΚΑΣΑΣΑΔΙ ΣΩΝ ΛΑΘΩΝ ΣΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Λφγσ ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ ησλ εηδψλ, ηνπ κεγάινπ φγθνπ θαη ηεο κεγάιεο πνηθηιίαο ησλ απνζεκάησλ, πξνθχπηνπλ ζπρλά ιάζε ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο ζπλνιηθή αμίαο ησλ απνζεκάησλ. Σα ιάζε αλαθέξνληαη ζηηο πνζφηεηεο ησλ εηδψλ πνπ απνγξάθηεθαλ ή ζηηο αμίεο ηνπο, ηα νπνία νδεγνχλ είηε ζε ππεξεθηίκεζε, είηε ζε ππνεθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ απνζεκάησλ ιήμεσο θαη, θαη επέθηαζε, ησλ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο. Οη επηπηψζεηο πνπ έρνπλ ηα ιάζε ζηα απνζέκαηα επί ησλ απνηειεζκάησλ ηεο ρξήζεσο κπνξνχλ λα ζπλνςηζηνχλ σο εμήο Όηαλ ηα ηειηθά απνζέκαηα ππεξεθηηκψληαη, ηα απνηειέζκαηα ηεο ρξήζεσο ππεξεθηηκψληαη. Όηαλ ηα ηειηθά απνζέκαηα ππνεθηηκψληαη, ηα απνηειέζκαηα ηεο ρξήζεσο ππνεθηηκψληαη. Όηαλ ηα αξρηθά απνζέκαηα ππεξεθηηκψληαη, ηα απνηειέζκαηα ηεο ρξήζεσο ππνεθηηκψληαη. Όηαλ ηα αξρηθά απνζέκαηα ππνεθηηκψληαη, ηα απνηειέζκαηα ηεο ρξήζεσο ππεξεθηηκψληαη. Δθηφο απφ ηελ επίδξαζή ηνπο ζηα απνηειέζκαηα, ηα ιάζε επί ησλ απνζεκάησλ νδεγνχλ ζε εζθαικέλν πξνζδηνξηζκφ ηεο αμίαο νξηζκέλσλ κεγεζψλ ηνπ ηζνινγηζκνχ (φπσο ηνπ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ ). 15

ΣΔΣΑΡΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ 16

4.1 ΒΑΙΚΔ ΛΟΓΙΣΙΚΔ ΑΡΥΔ ΠΟΤ ΓΙΔΠΟΤΝ ΣΗΝ ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Οη βαζηθέο ινγηζηηθέο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηελ απνηίκεζε απνζεκάησλ ζηα πιαίζηα ηεο ινγηζηηθήο ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο, είλαη νη εμήο Ζ αξρή ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο ή θφζηνπο θηήζεσο. Καηά ηελ εκεξνκελία απνθηήζεσο, ηα απνζέκαηα θαηαρσξνχληαη ζην θφζηνο θηήζεσο ηνπο, ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηνπ θφζηνπο. Όηαλ πσινχληαη, ην θφζηνο απηφ αληηπαξαβάιιεηαη κε ηα έζνδα, ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο αληηπαξάζεζεο εζφδσλ εμφδσλ.σα απνζέκαηα ηέινπο ρξήζεο απνηηκνχληαη επίζεο, κε βάζε ηελ αξρή ηνπ θφζηνπο θηήζεσο εθηφο αλ ε αμία ηνπο κεηψζεθε ιφγσ δεκηάο απαμίσζεο, νπφηε απνηηκνχληαη ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο ζπληεξεηηθφηεηαο ζηε ρακειφηεξε ηηκή. Ζ αξρή ηεο ζπληεξεηηθφηεηαο ηθαλνπνηείηαη φηαλ σο ηηκή απνηηκήζεσο ησλ απνζεκάησλ ρξήζεο ρξεζηκνπνηνχκε ηελ θαηψηεξε δπλαηή ηηκή απφ ηηο πεξηζζφηεξεο ηηκέο πνπ ππάξρεη επρέξεηα λα ρξεζηκνπνηεζνχλ. Ζ αξρή ηεο ζπλέπεηαο ζχκθσλα κε ηελ νπνία νη κέζνδνη απνηηκήζεσο δελ πξέπεη λα κεηαβάιινληαη απφ ηε κία ρξήζε ζηελ άιιε, γηα λα είλαη νη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ζπγθξίζηκεο. Ζ αξρή ηεο ζπλερηδφκελεο δξαζηεξηφηεηαο ηεο επηρείξεζεο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία νη θαζηεξσκέλνη θαλφλεο απνηηκήζεσο εθαξκφδνληαη ππφ ηελ πξνππφζεζε φηη ε επηρείξεζε ζα εμαθνινπζήζε ηελ δξαζηεξηφηεηά ηεο. 4.2 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ 4.2.1 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ΚΑΣΑ ΣΟ Δ.Γ.Λ. Σα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο απνηηκνχληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηηκή θηήζεσο θαη ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο. Σα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ παξαγσγή ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο θαη πξννξίδνληαη, είηε γηα πψιεζε σο έηνηκα πξνηφληα, είηε γηα παξαπέξα επεμεξγαζία πξνο πξαγσγή έηνηκσλ πξνηφλησλ, απνηηκνχληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηηκψλ ηζηνξηθνχ θφζηνπο παξαγσγήο θαη θαζαξήο ξεπζηνπνηήζηκεο αμίαο. 17

4.2.2 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ΚΑΣΑ ΣΟΝ ΔΜΠΟΡΙΚΟ ΝΟΜΟ Σα απνζέκαηα απνηηκνχληαη ρσξηζηά γηα θάζε είδνο ζηελ ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεσο ή ηνπ θφζηνπο παξαγσγήο ηνπο θαη ηεο ηηκήο ζηελ νπνία ε εηαηξία κπνξεί λα αγνξάζεη ή λα παξάγεη, θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ, ηα απνζέκαηα ηνπ θάζε είδνπο ζηελ θαηάζηαζε πνπ βξίζθνληαη εθείλε ηελ εκέξα. Σα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο απνηηκνχληαη θαηά ηνλ εκπνξηθφ λφκν κε ηνλ ίδην ηξφπν πνπ πξνβιέπεη ην Δ.Γ.Λ.. Ο εκπνξηθφο λφκνο (2190/20), αλαθέξεη φηη ηα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ παξαγσγή απνηηκνχληαη ζηελ ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ θφζηνπο παξαγσγήο θαη ηεο ηξέρνπζαο ηηκήο αλαπαξαγσγήο. 4.2.3 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ΚΑΣΑ ΣΟΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΜΟ Σα απνζέκαηα, εθηφο απφ ηα ππνιείκκαηα, ηα ππνπξνηφληα θαη ηα ειαηησκαηηθά πξνηφληα, απνηηκψληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεο ή ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο παξαγσγήο ηνπο θαη ηεο ηηκήο ζηελ νπνία ε επηρείξεζε κπνξεί λα αγνξάζεη ή λα παξάγεη θαη ηελ εκέξα θιείζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Δάλ ε ηειεπηαία απηή ηηκή είλαη ρακειφηεξε απφ ηελ ηηκή θηήζεο ή ην ηζηνξηθφ θφζηνο παξαγσγήο αιιά κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία, ηφηε ε απνηίκεζε γίλεηαη ζηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία. Σα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο απνηηκνχληαη θαηά ηνλ ΚΒ ζηελ ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηηκή θηήζεσο, ηξέρνπζαο ηηκήο θαη ηεο θαζαξήο ξεπζηνπνηήζηκεο αμίαο. 4.3 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝΣΩΝ ΣΟΙΥΔΙΩΝ αγαζώλ Απνηίκεζε απνζεκάηωλ εκπνξεύζηκωλ Σα απνζέκαηα εκπνξεπκάησλ πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο απνηηκνχληαη ζην ηέινο θάζε ρξήζεο ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεο θαη ηξέρνπζαο ηηκήο αγνξάο. Σξέρνπζα ηηκή αγνξάο είλαη ε ηηκή ζηελ νπνία ε επηρείξεζε κπνξεί λα αγνξάζεη ηα αγαζά απηά θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Αλ ε ηξέρνπζα ηηκή είλαη 18

ρακειφηεξε απφ ηελ ηηκή θηήζεο, αιιά κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία,ηφηε ε απνηίκεζε γίλεηαη ζηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία πνπ εθαξκφδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ. εκηηειώλ Απνηίκεζε απνζεκάηωλ έηνηκωλ πξνηόληωλ θαη Σα απνζέκαηα (εθηφο απφ ηα ππνιείκκαηα θαη ππνπξνηφληα) πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ παξαγσγή ηεο επηρείξεζεο θαη πξννξίδνληαη, είηε γηα πψιεζε σο έηνηκα πξνηφληα, είηε γηα παξαπέξα επεμεξγαζία πξνο παξαγσγή έηνηκσλ πξνηφλησλ, ζην ηέινο ηεο ρξήζεο, απνηηκνχληαη ζηελ θαη είδνο ρακιφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο (κε κία απφ ηηο κεζφδνπο FIFO, LIFO θηι),θαη ηεο ηηκήο ζηελ νπνία ε επηρείξεζε κπνξεί λα ηα παξάγεη θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ.αλ ε ηειεπηαία απηή ηηκή είλαη ρακειφηεξε απφ ην ηζηνξηθφ θφζηνο παξαγσγήο, αιιά κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία, ηφηε ε απνηίκεζε γίλεηαη ζηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία. Με ηελ ηηκή απηή ηεο απνηίκεζεο ηνπο, ηα έηνηκα θαη ηα εκηηειή πξνηφληα θαηαρσξνχληαη ην θάζε είδνο ρσξηζηά, ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ. ππνιεηκκάηωλ Απνηίκεζε απνζεκάηωλ ππνπξνηόληωλ θαη Σα ππνπξνηφληα, εθφζνλ πξννξίδνληαη γηα πψιεζε απνηηκνχληαη ζηελ πηζαλή ηηκή πψιεζεο ηνπο, κεησκέλε κε ηα άκεζα έμνδα πψιεζεο, φπσο γίλεηαη θαη κε ηα ππνιείκκαηα. Όηαλ φκσο πξννξίδνληαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηελ ίδηα ηελ επηρείξεζε, απνηηκνχληαη ζηελ ηηκή ρξεζηκνπνίεζεο ηνπο, δειαδή ζηελ ηηκή πνπ ζα αγνξάδνληαλ, είηε ηα ζπγθεθξηκέλα ππνπξνηφληα, είηε άιια ηζνδχλακεο αμίαο, κε ζθνπφ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ απηή. Σα ππνιείκκαηα απνηηκνχληαη ζηελ πηζαλή ηηκή πψιεζεο ηνπο, κεησκέλε κε ηα άκεζα έμνδα πνπ ππνινγίδεηαη φηη ζα πξαγκαηνπνηεζνχλ γηα ηελ πψιεζε ηνπο. Αλ φκσο ηα ππνιείκκαηα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ ίδηα ηελ επηρείξεζε γηα ηελ παξαγσγή άιισλ πξνηφλησλ, ηφηε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο αμίαο ηνπο, ρξεζηκνπνηνχληαη δηάθνξνη κέζνδνη, πνπ ηα απνηηκνχλ ζπλήζσο ζηελ ηηκή ρξεζηκνπνίεζεο ηνπο, φπσο γίλεηαη θαη κε ηα ππνπξνηφληα. Αλ ηα ππνιείκκαηα, αληηπξνζσπεχνπλ κέξνο ηεο βηνκεραληθήο θχξαο, ηφηε δελ απνηηκνχληαη, νχηε θαη πεξηιακβάλνληαη ζηελ απνγξαθή. Απνηίκεζε απνζεκάηωλ παξαγωγήο ζε εμέιημε απνγξαθή Σα πξντφληα θαη ηα άιια ζηνηρεία θφζηνπο πνπ βξίζθνληαη, θαηά ηελ απνγξαθή, ζην ζηάδην ηεο " παξαγσγήο ζε εμέιημε ", απνηηκνχληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή, κεηαμχ ηεο ηηκήο ηνπ ηζηνξηθνχ θφζηνπο παξαγσγήο ηεο, ηα νπνία παξάγνληαη θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ θαη ηεο θαζαξήο ξεπζηνπνηήζηκεο αμίαο, φπσο αθξηβψο γίλεηαη θαη κε ηα πξντφληα. Σα πξντφληα θαη ηα ινηπά ζηνηρεία ηεο " παξαγσγήο ζε εμέιημε " θαηαρσξνχληαη ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ, κε ηελ αμία απνηίκεζήο ηνπο, ην θαζέλα είδνο ρσξηζηά. 19

Απνηίκεζε απνζεκάηωλ α θαη β πιώλ πιηθώλ ζπζθεπαζίαο Ζ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ α θαη β πιψλ θαη πιηθψλ ζπζθεπαζίαο γίλεηαη φπσο θαη κε ηα εκπνξεχκαηα. Καηαρσξνχληαη κε ηελ αμία απνηίκεζήο ηνπο, θαη είδνο θαη αμία, ρσξηζηά ζην βηβιίν απνγξαθψλ θαη ηζνινγηζκψλ. Όηαλ ηδηνπαξαγφκελα ππνπξντφληα πξννξίδνληαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηελ ίδηα ηελ επηρείξεζε σο α χιε, ηφηε σο αμία θηήζεο ηνπο (δειαδή σο θφζηνο παξαγσγήο ηνπο ), ζα πξέπεη λα ζεσξείηαη ε ηηκή κε ηελ νπνία ζα αγνξάδνληαη απηά απφ ηξίην πξφζσπν. Απνηίκεζε αλαιώζηκωλ πιηθώλ Σα απνζέκαηα αλαιψζηκσλ πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο απνηηκνχληαη ζην ηέινο θάζε ρξήζεο ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεο θαη ηξέρνπζαο ηηκήο αγνξάο. Σξέρνπζα ηηκή αγνξάο είλαη ε ηηκή ζηελ νπνία ε επηρείξεζε κπνξεί λα αγνξάζεη ηα αγαζά απηά θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Αλ ε ηξέρνπζα ηηκή είλαη ρακειφηεξε απφ ηελ ηηκή θηήζεο, αιιά κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία,ηφηε ε απνηίκεζε γίλεηαη ζηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία πνπ εθαξκφδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ. Απνηίκεζε αληαιιαθηηθώλ πάγηωλ ζηνηρείωλ Σα απνζέκαηα ησλ αληαιιαθηηθψλ ησλ πάγησλ ζηνηρείσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο απνηηκνχληαη ζην ηέινο θάζε ρξήζεο ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεο θαη ηξέρνπζαο ηηκήο αγνξάο. Σξέρνπζα ηηκή αγνξάο είλαη ε ηηκή ζηελ νπνία ε επηρείξεζε κπνξεί λα αγνξάζεη ηα αγαζά απηά θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ. Αλ ε ηξέρνπζα ηηκή είλαη ρακειφηεξε απφ ηελ ηηκή θηήζεο, αιιά κεγαιχηεξε απφ ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία,ηφηε ε απνηίκεζε γίλεηαη ζηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία πνπ εθαξκφδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ. Απνηίκεζε ζπκπαξάγωγωλ πξνϊόληωλ Σα πξντφληα απηά έρνπλ εληαίν θφζηνο παξαγσγήο, ην νπνίν, κεηά ηελ κείσζε ηνπ θαηά ηελ αμία απνηίκεζεο ησλ ηπρφλ ππνπξντφλησλ θαη ππνιεηκκάησλ, θαηαλέκεηαη κεηαμχ απηψλ κε θξηηήξην ηελ αμία ηνπο ζε θαζαξέο ηηκέο πψιεζεο. Απνηίκεζε ειιαηωκαηηθώλ πξνϊόληωλ Σα ειιαησκαηηθά πξντφληα, αλάινγα κε ηηο πεξηπηψζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη, απνηηκνχληαη σο εμήο 20

1. ε πεξίπησζε πνπ ην ειιαησκαηηθφ πξντφλ πξφθεηηαη λα δηαηεζεί κε ην ειιάησκα ηνπ ζε κηθξφηεξε ηηκή, ε απνηίκεζε ηνπ γίλεηαη ζηελ πηζαλή ηηκή πψιεζεο ηνπ. 2. Σν θφζηνο πνπ πξνθχπηεη κε ηνλ ηξφπν απηφ, κεηψλεη ην ζπλνιηθφ θφζηνο παξαγσγήο, ε δηαθνξά απηή δελ απνηειεί ην θφζηνο ηεο παξαγσγήο ηνπ θαλνληθνχ ή ησλ θαλνληθψλ πξντφλησλ. 3. ε πεξίπησζε πνπ ην ειιαησκαηηθφ πξντφλ πξφθεηηαη λα δηαηεζεί κε ην ειάηησκα ηνπ κε κηθξή έθπησζε, απνηηκάηαη (θνζηνινγείηαη) φπσο θαη ην θαλνληθφ πξντφλ. ηελ πεξίπησζε δειαδή απηή ην ζπλνιηθφ θφζηνο παξαγσγήο δηαηξείηαη κε ηε ζπλνιηθή ζε κνλάδεο παξαγσγήο, θαλνληθψλ θαη ειαηησκαηηθψλ πξντφλησλ, θαη απφ ηελ δηαίξεζε απηή πξνθχπηεη εληαίν θαηά κνλάδα θφζηνο παξαγσγήο. 4. ε πεξίπησζε πνπ ην ειαηησκαηηθφ πξντφλ δελ είλαη δπλαηφ ή δε ζπκθέξεη λα δηαηεζεί ζηελ αγνξά κε ην ειάηησκα ηνπ, θαη γηα ην ιφγν απηφ επαλεηζάγεηαη ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία κε ζθνπφ ηελ εμάιεηςε ηνπ ειαηηψκαηνο, ηα έμνδα ηεο πξφζζεηεο θαηεξγαζίαο βαξχλνπλ ην ζχλνιν ηεο παξαγσγήο θαη φρη κφλν εθείλε πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ επεμεξγαζία ησλ ειαηησκαηηθψλ πξντφλησλ. ηελ πεξίπησζε απηή ε απνηίκεζε ηνπ ειαηησκαηηθνχ πξντφληνο γίλεηαη ζηη ηζηνξηθφ θφζηνο παξαγσγήο ηνπ. 5. ε πεξίπησζε πνπ γηα δηάθνξνπο ιφγνπο, επαλαρξεζηκνπνηείηαη ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ζαλ πξψηε χιε, ε απνηίκεζε ηνπ γίλεηαη ζηελ ηηκή ηεο πξψηεο χιεο πνπ ππνθαζηζηά. 21

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΠΔΜΠΣΟ ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ 22

5.1 εκαζία ηεο απνηίκεζεο απνζεκάηωλ απνγξαθήο Ζ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ ηεο απνγξαθήο ηέινπο ρξήζεσο έρεη ζεκαληηθή ζπνπδαηφηεηα γηα ηελ νηθνλνκηθή παξνπζίαζε ηεο επηρείξεζεο, γηαηί εμππεξεηεί ηνπο εμήο δπν ζθνπνχο α. λα πξνζδηνξίζεη ηελ αμία κε ηελ νπνία ηα απνζέκαηα ζα εκθαληζηνχλ ζηνλ ηζνινγηζκφ, δειαδή ζηνρεχεη ζηελ αιήζεηα ηνπ ηζνινγηζκνχ β. λα πξνζδηνξίζεη ην θφζηνο ησλ πσιεκέλσλ, ην νπνίν αληηπαξαβάιιεηαη κε ηα έζνδα απφ ηηο πσιήζεηο, δειαδή ζηνρεχεη ζηνλ αθξηβή πξνζδηνξηζκφ ηνπ απνηειέζκαηνο ρξήζεσο. 5.2 Δλλνηνινγηθόο πξνζδηνξηζκόο ηωλ ηηκώλ πνπ εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε ηωλ απνζεκάηωλ Σηκή θηήζεωο: Δίλαη ε ηηκνινγηαθή αμία αγνξάο ησλ απνζεκάησλ, απμεκέλε κε ηα εηδηθά έμνδα αγνξάο θαη κεησκέλε κε ηηο εθπηψζεηο (άκεζν θφζηνο αγνξάο). Σηκνινγηαθή αμία είλαη ε αμία αγνξάο πνπ αλαγξάθεηαη ζηα ηηκνιφγηα, κεησκέλε θαηά ηηο εθπηψζεηο πνπ θάζε θνξά ρνξεγνχληαη απφ ηνπο πξνκεζεπηέο θαη απαιιαγκέλε απφ ηνπο θφξνπο θαη ηα ηέιε πνπ δε βαξχλνπλ ηειηθά, ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα. Δηδηθά έμνδα αγνξάο είλαη ηα άκεζα έμνδα αγνξάο πνπ γίλνληαη κέρξη ηελ παξαιαβή θαη απνζήθεπζε ηνπ αγαζνχ θαη ηδηαίηεξα νη δαζκνί θαη ινηπνί θφξνη-ηέιε εηζαγσγήο, θαζψο θαη ηα έμνδα κεηαθνξάο θαη παξαιαβήο ησλ ζρεηηθψλ εηδψλ. Σξέρνπζα ηηκή αγνξάο: Δίλαη ε ηηκή αληηθαηαζηάζεσο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ απνζέκαηνο, δειαδή ε ηηκή ζηελ νπνία ε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη ηε δπλαηφηεηα λα πξνκεζεπηεί ην αγαζφ, θαηά ηελ εκέξα ζπληάμεσο ηεο απνγξαθήο, απφ ηε ζπλήζε αγνξά, κε ζπλήζεηο φξνπο θαη θάησ απφ θαλνληθέο ζπλζήθεο,ρσξίο λα ιακβάλνληαη ππφςε πεξηπησζηαθά θαη πξνζσξηλά γεγνλφηα πνπ πξνθαινχλ αδηθαηνιφγεηεο πξνζσξηλέο δηαθπκάλζεηο ηηκψλ. Ζ ηξέρνπζα ηηκή αγνξάο δηακνξθψλεηαη κε ην ζπλππνινγηζκφ φισλ ησλ ζηνηρείσλ ηνπ θφζηνπο θηήζεσο. Ιζηνξηθό θόζηνο παξαγωγήο: Δίλαη ην άκεζν θφζηνο αγνξάο (ε ηηκή θηήζεσο) ησλ πξψησλ πιψλ θαη ησλ δηάθνξσλ πιηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηελ παξαγσγή ησλ αγαζψλ, πξνζαπμεκέλν κε ηα γεληθά (έκκεζα) έμνδα αγνξψλ, θαζψο θαη κε ηα άκεζα θαη έκκεζα έμνδα παξαγσγήο (θφζηνο θαηεξγαζίαο) πνπ δαπαλήζεθαλ γηα λα θηάζνπλ ηα παξαγκέλα αγαζά ζηε ζέζε θαη θαηάζηαζε πνπ βξίζθνληαη θαηά ηελ απνγξαθή. 23

Σν ηζηνξηθφ θφζηνο παξαγσγήο ππνινγίδεηαη κε κία απφ ηηο κεζφδνπο πνπ ππνινγίδεηαη θαη ε ηηκή θηήζεσο. Καζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία: Δίλαη ε ηηκή πσιήζεσο ηνπ απνζέκαηνο, ζηελ νπνία ππνινγίδεηαη φηη απηφ ζα πσιεζεί θάησ απφ ζπλζήθεο νκαιήο πνξείαο ησλ εξγαζηψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, κεησκέλε κε ην θφζηνο νινθιεξψζεσο ηεο επεμεξγαζίαο (φηαλ πξφθεηηαη γηα εκηηειή απνζέκαηα ή απνζέκαηα πνπ βξίζθνληαη ζην ζηάδην ηεο θαηεξγαζίαο) θαη κε ηα έμνδα πνπ ππνινγίδεηαη φηη ζα πξαγκαηνπνηεζνχλ γηα ηελ επίηεπμε ηεο πσιήζεσο. Δλλνηνινγηθόο πξνζδηνξηζκόο ηωλ κεζόδωλ πνπ εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνηίκεζε ηωλ απνζεκάηωλ Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο ρξήζεο νη ηηκέο θηήζεο αιιάδνπλ, κε απνηέιεζκα λα δηκηνπξγείηαη πξνβιεκαηηζκφο γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο αμίαο θηήζεο. Ζ νηθνλνκηθή κνλάδα κπνξεί λα επηιέμεη κηα απφ ηηο κεζφδνπο ππνινγηζκνχ ηεο ηηκήο θηήζεο. α. Η κέζνδνο ηνπ κέζνπ ζηαζκηθνύ θόζηνπο : Καηά ηε κέζνδν απηή ε κέζε ζηαζκηθή ηηκή θηήζεσο ππνινγίδεηαη κε ηνλ εμήο ηχπν: Αμία απνζέκαηνο ελάξμεσο ηεο πεξηφδνπ + αμία αγνξψλ ηεο πεξηφδνπ ζηελ ηηκή θηήζεσο Πνζφηεηα απνζέκαηνο ελάξμεσο ηεο πεξηφδνπ + πνζφηεηα πνπ αγνξάδεηαη ζηελ πεξίνδν 24

β. Η κέζνδνο ηνπ θπθινθνξηαθνύ κέζνπ όξνπ ή ηωλ δηαδνρηθώλ ππνινίπωλ : Καηά ηε κέζνδν απηή κεηά απφ θάζε εηζαγσγή θαζνξίδεηαη ε κέζε ηηκή ηνπ ππνινίπνπ κε ηνλ εμήο ηχπν: Αμία πξνεγνχκελνπ ππνινίπνπ + αμία λέαο αγνξάο ζηελ ηηκή θηήζεσο Πνζφηεηα πξνεγνχκελνπ ππνινίπνπ + πνζφηεηα λέαο αγνξάο γ. Η κέζνδνο πξώηε εηζαγωγή - πξώηε εμαγωγή (F.I.F.O.) : Καηά ηε κέζνδν απηή ζεσξείηαη φηη ε πξψηε εηζαγσγή (αγνξά) εμάγεηαη πξψηε (First In - First Out) θαη φηη ηα απνζέκαηα ηεο απνγξαθήο πξνέξρνληαη απφ ηηο ηειεπηαίεο αγνξέο ηεο ρξήζεσο θαη απνηηκνχληαη ζηηο ηηκέο πνπ αληίζηνηρα αγνξάζηεθαλ. Ζ αξρή ηνπ ζρεηηθνχ ππνινγηζκνχ γίλεηαη απφ ηελ ηειεπηαία αγνξά. Παξάδεηγκα ΔΙΑΓΩΓΔ ΔΞΑΓΩΓΔ 2/7 ηεκάρηα 600*10 5/7 ηεκάρηα 500 15/7 ηεκάρηα 400*11 16/7 ηεκάρηα 300 25/7 ηεκάρηα 500*12 22/7 ηεκάρηα 100 29/7 ηεκάρηα 400*13 27/7 ηεκάρηα 200 25

Λύζε κε Μέζνδν FIFO ΗΜ/ΝΙ Α ΑΙΣ/ΓΙ Α ΠΟΟΣΗΣΑ ΣΙΜΗ ΜΟΝΑΓΟ ΑΞΙΑ ΔΙΑΓΩΓΗ ΔΞΑΓΩΓΗ ΤΠΟΛΟΙΠΟ Υ Π Τ 2/7 ΠΡΟΜΖΘ 600 600 10 6000 6000 5/7 ΠΑΡΑΓ 500 100 10 5000 1000 15/7 ΠΡΟΜΖΘ 400 500 11 4400 5400 16/7 ΠΑΡΑΓ 100 400 10 1000 4400 16/7 ΠΑΡΑΓ 200 200 11 2200 2200 22/7 ΠΑΡΑΓ 100 200 11 1100 1100 25/7 ΠΡΟΜΖΘ 500 700 12 6000 7100 27/7 ΠΑΡΑΓ 100 600 11 1100 6000 27/7 ΠΑΡΑΓ 100 500 12 1200 6000 29/7 ΠΡΟΜΖΘ 400 900 13 5200 10000 δ. Η κέζνδνο ηειεπηαία εηζαγωγή - πξώηε εμαγωγή (L.I.F.O) : Καηά ηε κέζνδν απηή ζεσξείηαη φηη ε πξψηε εμαγσγή πξνέξρεηαη απφ ηελ ηειεπηαία εηζαγσγή (Last In - First Out) θαη φηη ηα απνζέκαηα ηέινπο ρξήζεσο πξνέξρνληαη απφ ηηο παιαηφηεξεο εηζαγσγέο. Ζ αξρή ηνπ ζρεηηθνχ ππνινγηζκνχ γίλεηαη απφ ηελ πξψηε αγνξά ηεο ρξήζεσο. Παξάδεηγκα ΔΙΑΓΩΓΔ ΔΞΑΓΩΓΔ 2/7 ηεκάρηα 600*10 5/7 ηεκάρηα 500 15/7 ηεκάρηα 400*11 16/7 ηεκάρηα 300 25/7 ηεκάρηα 500*12 22/7 ηεκάρηα 100 29/7 ηεκάρηα 400*13 27/7 ηεκάρηα 200 26

ΗΜ/ΝΙ Α LIFO Λύζε κε Μέζνδν ΑΙΣ/ΓΙΑ ΠΟΟΣΗΣΑ ΣΙΜΗ ΜΟΝΑΓΟ ΑΞΙΑ ΔΙΑΓΩΓΗ ΔΞΑΓΩΓΗ ΤΠΟΛΟΙΠΟ Υ Π Τ 2/7 ΠΡΟΜΖΘ 600 600 10 6000 6000 5/7 ΠΑΡΑΓ 500 100 10 5000 1000 15/7 ΠΡΟΜΖΘ 400 500 11 4400 5400 16/7 ΠΑΡΑΓ 300 200 11 3300 2100 22/7 ΠΑΡΑΓ 100 100 11 1100 1000 25/7 ΠΡΟΜΖΘ 500 600 12 6000 7000 27/7 ΠΑΡΑΓ 200 400 12 2400 4600 29/7 ΠΡΟΜΖΘ 400 800 13 5200 9800 ε. Η κέζνδνο ηνπ βαζηθνύ απνζέκαηνο : Καηά ηε κέζνδν απηή ηα απνζέκαηα ηέινπο ρξήζεσο δηαθξίλνληαη ζε δχν κέξε. Σν έλα αληηζηνηρεί ζην βαζηθφ απφζεκα πνπ αληηπξνζσπεχεη ηελ ζπλήζνπο δξαζηεξηφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Σν άιιν πξννξίδεηαη γηα εμππεξέηεζε κειινληηθψλ αλαγθψλ πσιήζεσλ, φηαλ πξφθεηηαη γηα εκπνξεχκαηα ή έηνηκα πξντφληα, ή αλαγθψλ βηνκεραλνπνηήζεσλ, φηαλ πξφθεηηαη γηα πιηθά πνπ αλαιψλνληαη ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία. Σν βαζηθφ απφζεκα απνηηκάηαη ζηελ αμία ηεο αξρηθεο θηήζεψο ηνπ. Σν ππφινηπν κέξνο (ππεξαπφζεκα) απνηηκάηαη κε κία απφ ηηο παξαπάλσ (α - δ) κεζφδνπο ππνινγηζκνχ ηεο ηηκήο θηήζεσο. ε πεξίπησζε πνπ ε πνζφηεηα ησλ θαη είδνο απνζεκάησλ δε δηαθπκαίλεηαη ζεκαληηθά απφ ρξήζε ζε ρξήζε, είλαη δπλαηφ λα ραξαθηεξίδεηαη νιφθιεξε ε πνζφηεηα απηή ζαλ βαζηθφ απφζεκα θαη αλάινγα λα γίλεηαη ε απνηίκεζή ηεο. ζη. Η κέζνδνο ηνπ εμαηνκηθεπκέλνπ θόζηνπο : Καηά ηε κέζνδν απηή ηα απνζέκαηα παξαθνινπζνχληαη φρη κφλν θαη είδνο, αιιά θαη θαηά ζπγθεθξηκέλεο παξηίδεο αγνξάο ή παξαγσγήο, νη νπνίεο έηζη απνθηνχλ απηνηέιεηα θφζηνπο (π.ρ. παξηίδα καιιηψλ, αθαηέξγαζησλ δεξκάησλ, πιαζηηθψλ πξψησλ πιψλ, κεξψλ κεραλεκάησλ). Καηά ηελ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ ηεο απνγξαθήο, απηά αλαιχνληαη ζε πνζφηεηεο θαηά παξηίδα απφ ηελ νπνία πξνέξρνληαη θαη απνηηκνχληαη ζην θφζηνο ηεο ζπγθεθξηκέλεο παξηίδαο, 27

αλεμάξηεηα απφ ην ρξφλν παξαγσγήο ή αγνξάο ηνπο. δ. Η κέζνδνο ηνπ πξόηππνπ θόζηνπο : Καηά ηε κέζνδν απηή ηα απνζέκαηα απνηηκνχληαη ζηελ ηηκή ηνπ πξφηππνπ θφζηνπο. Ζ κέζνδνο ηνπ πξφηππνπ θφζηνπο εθαξκφδεηαη κε ηελ πξνυπφζεζε ηεο παξαπάλσ πεξηπη. 5. Ζ νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη ηε δπλαηφηεηα λα εθαξκφδεη νπνηαδήπνηε απφ ηηο παξαδεγκέλεο κεζφδνπο πξνζδηνξηζκνχ ηεο ηηκήο θηήζεσο, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ηε κέζνδν πνπ ζα επηιέμεη ζα ηελ εθαξκφδεη θαηά ηξφπν πάγην. ε πεξηπηψζεηο αιιαγήο ησλ ζπλζεθψλ ή ππάξμεσο ζνβαξψλ ιφγσλ επηηξέπεηαη ε αιιαγή ηεο κεζφδνπ πξνζδηνξηζκνχ ηεο ηηκήο θηήζεσο, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ζηηο δεκνζηεπφκελεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ζα δειψλνληαη νη ιφγνη πνπ νδήγεζαλ ζηελ αιιαγή, θαζψο θαη ε επίδξαζε πνπ είρε ε αιιαγή απηή ζηε δηακφξθσζε ησλ απνηειεζκάησλ. 5.4 Δπηινγή κεζόδνπ απνηίκεζεο απνζεκάηωλ Κξηηηθή Ζ επηινγή ηεο κεζφδνπ απνηίκεζεο ησλ απνζεκάησλ απνηειεί ζχλζεην πξφβιεκα γηαηί ε θάζε κέζνδνο έρεη δηαθνξεηηθέο επηπηψζεηο ζηνλ ηζνινγηζκφ θαη ζηα απνηειέζκαηα ρξήζεο. Πξσηαξρηθφ κέιεκα πξέπεη λα είλαη ε ξεαιηζηηθή κέηξεζε ηνπ απνζέκαηνο, ρσξίο λα αγλνείηαη ε επίδξαζε ηνπ ζηα απνηειέζκαηα ρξήζεο θαη θαη επέθηαζε ζην θνξνινγεηέν απνηέιεζκα. Κάζε κέζνδνο έρεη ηα δηθά ηεο πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα θαη ηαηξηάδεη πεξηζζφηεξν ζε θάπνην είδνο επηρείξεζεο ή ζε θάπνηα ηδηαηηεξφηεηα. Μέλεη ζηελ νηθνλνκηθή κνλάδα λα επηιέμεη εθείλε ηελ κέζνδν πνπ είλαη πιένλ ε θαηάιιειε γηα ηηο απαηηήζεηο ηεο. Μφλε πξνυπφζεζε έλαη ε εθαξκνγή ηεο κεζφδνπ θαηά πάγην ηξφπν. Αιιαγή ηεο κεζφδνπ πξνζδηνξηζκνχ ηεο ηηκήο θηήζεο επηηξέπεηαη θαηφπηλ αδείαο ηεο Δπηηξνπήο Λνγηζηηθψλ Βηβιίσλ. Δπίζεο, ζηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ζα πξέπεη λα δειψλνληαη νη ιφγνη πνπ νδήγεζαλ ζηελ αιιάγε απηή, φπσο θαη ε επίδξαζε πνπ επηθέξεη ζην ηειηθφ απνηέιεζκα ηεο ρξήζεο. Γηεπθξηλίζηεθε φηη επηηξέπεηαη λα ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ επηρείξεζε πεξηζζφηεξεο απφ κηα κέζνδνη ππνινγηζκνχ ηεο ηηκήο θηήζεο ησλ απνζεκάησλ ηεο, ππφ ηελ απαξαίηεηε πξνυπφζεζε φηη θάζε κέζνδνο ζα ρξεζηκνπνηείηαη πάγηα γηα ηελ απνηίκεζε νξηζκέλεο θαηαγνξίαο απνζεκάησλ. 28

ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΔΚΣΟ : ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΗ 29

6.1 Ιζηνξηθό ηεο Δπηρεiξεζεο ` ΔΝΩΗ ΑΓΡΟΣΙΚΩΝ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΩΝ ΚΑΒΑΛΑ Ζ Έλσζε Αγξνηηθψλ πλεηαηξηζκψλ (Δ.Α..) Καβάιαο ηδξχζεθε ην 1927, σο δεπηεξνβάζκηα πλεηαηξηζηηθή Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγεί ζηα πιαίζηα ηνπ Νφκνπ πεξί πλεηαηξηζκψλ, έρνληαο σο κέιε ηεο ηνπο 46 πξσηνβάζκηνπο πλεηαηξηζκνχο ησλ επαξρηψλ Καβάιαο, Νέζηνπ θαη Θάζνπ,εθπξνζσπψληαο 6.504 κέιε. Ζ Δ.Α.. Καβάιαο ζπκκεηέρεη ζε 21 πλεηαηξηζηηθέο Δηαηξείεο θαη Οξγαλψζεηο θαηέρνληαο κεηνρέο νλνκαζηηθήο αμίαο 488.921,50 euro, φπσο επίζεο θαη ρξεφγξαθα 8 (νθηψ) Αλσλχκσλ Δηαηξεηψλ, εηζεγκέλσλ ζην Υξεκαηηζηήξην, αμίαο 358.121,79 euro. Σν ζπλεηαηξηζηηθφ ηεο θεθάιαην αλέξρεηαη ζην πνζφ ησλ 1.070.300,00 euro. ηα λέα δεδνκέλα πνπ δηακνξθψζεθαλ ηα ηειεπηαία ρξφληα, κε ηελ νινέλα απμαλφκελε απειεπζέξσζε ησλ δηεζλψλ αιιά θαη ηνπηθψλ αγνξψλ, ε δηνίθεζε ηεο Έλσζεο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο εξγαδφκελνπο, απνθάζηζαλ λα επαλαπξνζδηνξίζνπλ αξθεηνχο απφ ηνπο ζηφρνπο θαη ηελ νηθνλνκηθή θαη εκπνξηθή πνιηηηθή ηεο νξγάλσζεο. ε πνιιέο απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Έλσζεο, δφζεθε έλα ηδηαίηεξν βάξνο κε ζπλέπεηα ηελ αικαηψδε αλάπηπμή ηνπο θαη ηελ ηθαλφηεηά ηνπο λα γίλνπλ ζε πνιχ ηθαλνπνηεηηθά επίπεδα αληαγσληζηηθέο ζε ηνπηθά αιιά θαη επξχηεξα γεσγξαθηθά φξηα. Έζεζε λένπο νηθνλνκηθνχο θαη εκπνξηθνχο ζηφρνπο γηα λα κπνξέζεη λα αληαπνθξηζεί ζηηο πξνθιήζεηο ηεο ζχγρξνλεο Αγξνηηθήο Οηθνλνκίαο. Έδεημε ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ γηα ηε ζπλερή βειηίσζε ησλ πξντφλησλ θαη ηήξεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαγσγήο θαη εμαζθάιηζε ην πξφηππν ISO 9002 γηα ηελ πνηφηεηα ησλ πξντφλησλ ηεο: ειαηφιαδν, ειηέιαην, αξαβνζηηέιαην, θαζφιηα, θαθέο, ξχδη θαη ζπγγελή πξντφληα. Δπέλδπζε ζε ζχγρξνλν, απηνκαηνπνηεκέλν ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ, θηηξηαθέο εγθαηαζηάζεηο, (Δθθνθηζηήξην βάκβαθνο δπλακηθφηεηαο 170 ηφλσλ εκεξεζίσο, Δξγνζηάζην 30

παξαγσγήο κηγκάησλ δσνηξνθψλ δπλακηθφηεηαο 20 ηφλσλ εκεξεζίσο, Δξγνζηάζην ηππνπνίεζεο ειαηνιάδνπ θαη ειηάο "Θξνχκπαο" Θάζνπ), απνζεθεπηηθνχο ρψξνπο δεκεηξηαθψλ (4 μεξαληήξηα -Silos) θαη νρήκαηα θαη δεκηνχξγεζε πξφηππεο κνλάδεο επεμεξγαζίαο ηξνθίκσλ. Με ηελ έληνλε θαη ζπλερή δηαθεκηζηηθή δξαζηεξηφηεηα ζε πεξηθεξεηαθά ΜΜΔ θαη ζην INTERNET εμαζθάιηζε ηελ θαιχηεξε πξνβνιή θαη πξνψζεζε ησλ πξντφλησλ ηεο ζε λέεο αγνξέο. Γηεχξπλε ηνλ θχθιν αγνξψλ ζηηο νπνίεο ζπκκεηέρεη θη έθαλε γλσζηά ηα πξντφληα ηεο θαη ζην εμσηεξηθφ. Αληηπξφζσπνη ηεο Έλσζεο ππάξρνπλ ζηνπο λνκνχο Έβξνπ, Ρνδφπεο, Καβάιαο, Λάξηζαο, Βφινπ, Ησαλλίλσλ, Κέξθπξαο, θαζψο θαη ζηνπο λνκνχο ηεο Κεληξηθήο θαη Γπηηθήο Μαθεδνλίαο θαη Κξήηεο. Δλψ, ηα 3/4 ηεο παξαγσγήο Θξνχκπαο θαη πξάζηλεο ειηάο εμάγνληαη ζε ρψξεο ηνπ εμσηεξηθνχ. Ζ Δ.Α. Καβάιαο κε ζσζηή επηθνηλσληαθή πνιηηηθή, ζηνρεχεη θαη ελδηαθέξεηαη γηα ηελ πξνζσπηθή επηηπρία ησλ ζπλεξγαηψλ ηεο. ηεξίδεη κε θάζε ηξφπν ηνλ επηρεηξεκαηηθφ θφζκν κε ηνλ νπνίν ζπλεξγάδεηαη, δηαθεκίδεη θαη πξνσζεί ε ίδηα ηα πξντφληα ηεο, παξέρεη επαγγεικαηηθέο ζπκβνπιέο θαη θάλεη πην εχθνιν ην έξγν ησλ πειαηψλ ηεο. Ζ Δ.Α. Καβάιαο παξακέλεη αλνηθηή ζηηο πξνθιήζεηο ηνπ κέιινληνο, θη εξγάδεηαη κε ζπλέπεηα, κεζνδηθφηεηα θαη αμηνπηζηία, δηαζθαιίδνληαο έηζη ηηο πξνυπνζέζεηο γηα λα ζπλερίζεη ηε δπλακηθή ηεο πνξεία. Με ζαθείο ζηφρνπο θαη νξζνινγηθφ πξνγξακκαηηζκφ είλαη έηνηκε λα πξαγκαηνπνηήζεη ην φξακά ηεο, ηελ θαζηέξσζε ηεο Οξγάλσζεο ζηηο δηεζλείο θαη ηνπηθέο αγνξέο. 6.2 ΟΡΓΑΝΩΣΙΚΗ ΓΟΜΗ ΣΗ Δ.Α.. ΚΑΒΑΛΑ Ζ νξγαλσηηθή δνκή ηεο ΔΑ Καβάιαο παξνπζηάδεηαη αλαιπηηθά ζην παξαθάησ Οξγαλφγξακκα. πγθεθξηκέλα ε Γεληθή Γηεχζπλζε ππνζηεξίδεηαη απφ ηε γξακκαηεία θαη είλαη ππεχζπλε γηα ηελ πινπνίεζε ησλ απνθάζεσλ ηνπ Γ.. θαη αζθεί ηελ δηεχζπλζε ηεο Οξγάλσζεο. 31

Οη επηκέξνπο δηεπζχλζεηο πνπ είλαη ε Γηεχζπλζε Οηθνλνκηθψλ Τπεξεζηψλ, ε Γηεχζπλζε Δκπνξίαο, ε Γηεχζπλζε Γεσηερληθήο θαη ε Γηεχζπλζε Τπεξεζηψλ ζπλεξγάδνληαη ζηελά κε ηε Γεληθή Γηεχζπλζε θαη είλαη ππεχζπλεο γηα ηελ ράξαμε ησλ επηκέξνπο πνιηηηθψλ ηαθηηθψλ κέζα ζηα πιαίζηα ηεο γεληθήο επηρεηξεζηαθήο ζηξαηεγηθήο ηεο Οξγάλσζεο. Σα δηάθνξα ηκήκαηα πνπ απνηεινχλ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο ΔΑ Καβάιαο εξγάδνληαη ππφ ηελ επίβιεςε - θαζνδήγεζε ησλ αξκνδίσλ δηεπζχλζεσλ γηα ηα αλάινγα ζέκαηα (νηθνλνκηθά, πξνζσπηθνχ, εκπνξίαο, γεσηερληθήο, marketing, δηαρείξηζεο δεδνκέλσλ) θαη είλαη ππεχζπλα γηα ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηεο θάζε δξαζηεξηφηεηαο θαη ηελ εθαξκνγή ησλ εθάζηνηε πνιηηηθψλ. 6.3 ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΗ Ζ δηνίθεζε ηεο Οξγάλσζεο αζθείηαη απφ 9κειέο Γηνηθεηηθφ πκβνχιην ε ζχλζεζε ηνπ νπνίνπ είλαη ε αθφινπζε: ΠΡΟΔΓΡΟ: Λεπίδαο Κσλζηαληίλνο ΑΝΣΙΠΡΟΔΓΡΟ: Μαπξνπδήο Γεψξγηνο ΓΔΝΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΣΔΑ: Πεηθφπνπινο Πνιπδεχθεο ΣΑΜΙΑ: Φξαγθνχιεο Αλαζηάζηνο ΜΔΛΗ: Γηάληζνο Δπάγγεινο Λεηβαδίηεο Υξήζηνο Δκκαλνπειίδεο Νηθφιανο Κεζηθηάδεο Παχινο Κξπζηάιιεο Παλαγηψηεο 32