Ενεργειακή αναβάθμιςη Φοιτητικϊν Εςτιϊν ΔΠΘ ςτην Κομοτηνή Σο ζργο ELIH-MED Κζντρο Ανανεώςιμων Πηγών και Εξοικονόμηςησ Ενζργειασ (ΚΑΠΕ) Δημοκρίτειο Πανεπιςτήμιο Θράκησ (ΔΠΘ) Περιφζρεια Ανατολικήσ Μακεδονίασ - Θράκησ (ΠΑΜΘ) Ημερίδα REQUEST 2 ACTION: «Σα Πιςτοποιητικά Ενεργειακήσ Απόδοςησ ωσ εργαλείο εξοικονόμηςησ ςτισ κατοικίεσ» Ξενοδοχείο Divani Palace Acropolis, Ακινα 26 Φεβρουαρίου 2015
To ζργο ELIH-MED Διερεφνηςη τεχνικών λφςεων και χρηματοδοτικών μηχανιςμών, για βελτίωςη τησ ενεργειακήσ αποδοτικότητασ ςε Μεςογειακζσ κατοικίεσ ενοίκων χαμηλοφ ειςοδήματοσ, μζςω πιλοτικών εφαρμογών ευρείασ κλίμακασ Στρατηγικό ζργο MED, ςτο πλαίςιο των ςτόχων 20/20/20 7 Μεςογειακζσ χϊρεσ (Ιταλία, Γαλλία, Ιςπανία, Ελλάδα, Μάλτα, Κφπροσ, Σλοβενία) Απρίλιοσ 2011 Δεκζμβριοσ 2014 Συνολικόσ προχπολογιςμόσ: 10 εκ. ευρϊ
To ζργο ELIH-MED 9 πιλοτικά ζργα ενεργειακήσ αναβάθμιςησ ςε 6 χϊρεσ Εφροσ τεχνικών χρθματοδοτικών λφςεων Εξωτερική θερμομόνωςη - Κομοτηνή Mini-CHP - Μάλαγα Φωτοβολταΰκά - Μάλτα Ηλιακοί θερμοςίφωνεσ - Κύπροσ Εξωτερική θερμομόνωςη - Γένοβα Θερμομόνωςη ςτο διάκενο τοιχοποιίασ - Βαλένθια
4 Άξονεσ δράςησ Ενεργειακή αναβάθμιςη κτιρίων (τεχνικζσ λφςεισ + χρηματοδοτικοί μηχανιςμοί) Συμμετοχική διαδικαςία με χρήςτεσ και τοπικοφσ φορείσ Δράςεισ ενημζρωςησ - ευαιςθητοποίηςησ Περίοδοσ αξιολόγηςησ Μετρήςεισ - παρακολοφθηςη / Ενεργειακή ςυμπεριφορά
Ενεργειακοί ςτόχοι Βελτίωςη ενεργειακήσ απόδοςησ κατά 2 ενεργειακζσ κλάςεισ ή/και Εξοικονόμηςη πρωτογενοφσ ενζργειασ κατά ~35-40% 5
Πιλοτικό ζργο ςτην Ελλάδα Ενεργειακή αναβάθμιςη 5 Φοιτητικϊν Εςτιϊν ΔΠΘ Κομοτηνήσ 5 κτίρια, ςυνολική δομημζνη επιφάνεια: 12,863m 2 Ζτοσ καταςκευήσ : 1985-1988 2-3 ορόφων 630 δωμάτια (μονόκλινα και δίκλινα), 700 φοιτητζσ Δθμόςια κτίρια, που ανικουν ςτο ΔΠΘ το οποίο και τα διαχειρίηεται Επιλογή φοιτητϊν με κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια 6
7 Τοποθεςία Παλεπηζηεκηνύπνιε ΓΠΘ Φνηηεηηθέο Δζηίεο
Κλιματολογικά χαρακτηριςτικά Κλιματικι ηώνθ Γ (ΚΕΝΑΚ) Κιηκαηνινγηθά ζηνηρεία ΙΑΝ ΦΔΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ ΙΟΤΝ ΙΟΤΛ ΑΤΓ ΔΠ ΟΚΣ ΝΟΔ ΓΔΚ Μέζε κεληαία ζεξκνθξαζία 24ώξνπ ( ο C) 4,8 6,2 8,6 13,1 18,4 23,0 25,5 25,0 20,6 15,2 10,8 7,0 Μέζε κέγηζηε κεληαία ζεξκνθξαζία ( ο C) 8,8 10,4 12,8 17,5 22,9 27,7 30,2 30,4 26,4 21,0 16,0 11,2 Μέζε ειάρηζηε κεληαία ζεξκνθξαζία ( ο C) 1,4 2,3 3,9 7,3 11,7 15,2 17,6 17,1 13,6 10,0 6,9 3,2 Μέζε κεληαία νιηθή ειηαθή αθηηλνβνιία ζην νξηδόληην επίπεδν [kwh/(m 2.mo)] 50 65 105 145 188 209 215 193 145 99 58 45 Περίοδοσ κζρμανςθσ: Οκτώβριοσ - Απρίλιοσ 8
9 Χωροθζτηςη Κηίξην 1 Κηίξην 3 Κηίξην 4 Κηίξην 2 Κηίξην 5
10
11
12
13
14
15
16
17 Υφιςτάμενη κατάςταςη - κζλυφοσ Εξωτερικοί τοίχοι: μονι κερμομονωτικι τοιχοποιία (τφπου Poroton ), και ςκελετόσ από οπλιςμζνο ςκυρόδεμα Πυλωτζσ: μθ κερμομονωμζνεσ πλάκεσ 1 ου ορόφου επί pilotis Στζγεσ: Κεκλιμζνεσ κεραμοςκεπζσ επί ξφλινων τεγίδων αεριηόμενα διάκενα πλάκεσ δώματοσ από οπλιςμζνου ςκυρόδεμα
18 Υφιςτάμενη κατάςταςη - κζλυφοσ Πλάκεσ ιςογείου: επί εδάφουσ ι ςτοιχείων πλιρωςθσ Κουφϊματα: ξφλινο πλαίςιο, διπλοί υαλοπίνακεσ, κάποιεσ πόρτεσ αλουμινίου ςε ειςόδουσ, 19 τφποι κουφωμάτων
Υφιςτάμενη κατάςταςη Θ/Μ ςυςτήματα Θζρμανςη + Ηεςτό Νερό Χρήςησ: λζβθτασ και καυςτιρασ πετρελαίου ςε κάκε κτίριο (200.000-420.000 Kcal/h) 2 boiler για αποκικευςθ ηεςτοφ νεροφ ανά κτίριο (1000 1500 lt) Υπάρχον δίκτυο για ςφνδεςθ θλιακών ςυλλεκτών Καλοριφζρ ςτα δωμάτια και κοινόχρθςτουσ χώρουσ Κεντρικόσ ζλεγχοσ μζςω χρονοδιακόπτθ Ψφξη: μεμονωμζνθ χριςθ μονάδων split ςε κάποιουσ ιςόγειουσ χώρουσ διοικθτικισ χριςθσ 19
Υφιςτάμενη κατάςταςη Θ/Μ ςυςτήματα Αεριςμόσ: φυςικόσ αεριςμόσ μζςω ανοιγόμενων παρακφρων Φωτιςμόσ: 3x75W λαμπτιρεσ πυρακτώςεωσ ςε κάκε δωμάτιο και 2 γραμμικοί λαμπτιρεσ φκοριςμοφ Γραμμικοί λαμπτιρεσ φκοριςμοφ 18-36W ςε διαδρόμουσ/κοινόχρθςτουσ χώρουσ χρονοδιακόπτθσ Συςκευζσ: φουρνάκια, TV, Η/Υ, laptop, βραςτιρασ, ςτερεοφωνικό, θλεκτρικά κερμαντικά ςώματα (αερόκερμα, θλεκ.καλοριφζρ) Ηλεκτρικζσ κουηίνεσ ςτουσ κοινόχρθςτουσ χώρουσ 20
Ενδείξεισ για ενεργειακή απόδοςη Σημαντικζσ θερμικζσ απϊλειεσ το χειμϊνα, λόγω: Ελλιπoφσ κερμομόνωςθσ των εξωτερικών τοίχων Ελλιπoφσ αεροςτεγανότθτασ Ανεπαρκήσ ζλεγχοσ του ςυςτήματοσ θζρμανςησ για τισ διαφορετικζσ απαιτιςεισ χώρων Χρήςη ενεργοβόρων λαμπτήρων πυρακτϊςεωσ ςτα δωμάτια (>80% τθσ κατανάλωςθσ για φωτιςμό ανά κτίριο) Παραγωγή ΗΝΧ με ςυμβατική ενζργεια (πετρζλαιο), ενώ υπάρχει εγκατεςτθμζνο δίκτυο ςωλθνώςεων για ςφνδεςθ με θλιακοφσ ςυλλζκτεσ 21
Ερωτηματολόγια φοιτητϊν κατά μζςο όρο, 72% των ερωτηθζντων αιςθάνονται ελαφρϊσ, πολφ ή πάρα πολφ δυςαρεςτημζνοι με τισ θερμικζσ ςυνθήκεσ ςτο δωμάτιό τουσ το χειμϊνα How are the typical thermal conditions in your room in winter? 12% 11% 4% 1% 32% 1 - Extremely uncomfortable 2 - Very uncomfortable 3 - Slightly uncomfortable 4 - Neutral 15% 25% 5 - Slightly comfortable 6 - Very comfortable 7 - Extremely comfortable
23 Ενεργειακή ανάλυςη υφιςτάμενησ κατάςταςησ Flats No Flat type: 1-bed Flat type: 2-bed BEFORE refurbishment Beds No Delivered thermal energy (*) (kwh/m 2 ) Floor area Building S1 144 114 30 174 3,055 702 D 227 109,306 Building S2 155 115 40 195 3,359 706 E 229 120,178 Building S3 78 78 0 78 1,464 760 E 247 55,464 Building S4 138 138 0 138 2,759 739 E 231 109,616 Building S5 115 115 0 115 2,226 772 E 249 86,472 TOTALS 630 560 70 700 12,863 481,036 (m 2 ) Primary energy consumption (kwh/m 2 ) BEFORE refurbishment Delivered electrical energy (*) (kwh/m 2 ) Building S1 176 182 Building S2 168 187 Building S3 170 205 Building S4 228 171 Building S5 192 201 (*) Predicted by energy simulation, based on a number of assumptions Energy Rating CO 2 emissions (kgco 2 /m 2 ) Running Cost (Euros)
24 Ενεργειακή ανάλυςη υφιςτάμενησ κατάςταςησ Ανάλυςη ςεναρίων παρεμβάςεων ελάξηα παξεκβάζεσλ Θεξκνκόλσζε δαπέδσλ επί pilotis Θεξκνκόλσζε όςεσλ Θεξκνκόλσζε ζηεγώλ Αληηθαηάζηαζε ιακπηήξσλ Ηιηαθνί ζπιιέθηεο Γηαηάμεηο ειέγρνπ ζέξκαλζεο 1 2 3 4 5 6 Flats No Flat type: 1-bed BEFORE REFURBISHMENT Flat type: 2-bed Beds No Floor area (m 2 ) Primary energy kwh/m 2 144 114 30 174 3.055 702 Energy Rating D Scenario No BUILDING S1 pylotis insulation (m2) external walls insulation (m2) roof insulation (m2) SCENARIOS FOR ENERGY UPGRADES incadescent lighting replacement (units) solar hot water collectors (m2) heating controls room heating controls (N o of rooms) building central heat meter % primary energy saving Energy rating Energy rating difference 1 48 2.916 0 0 0 144 1 15,5 D 0 2 48 2.916 1.120 0 0 144 1 17,3 D 0 3 48 2.916 0 432 0 144 1 41,3 C 1 4 48 2.916 1.120 432 0 144 1 43,2 B 2 5 48 2.916 1.120 432 40 144 1 45,3 B 2 6 48 2.916 0 432 36 144 1 43,1 C 1
25 Ενεργειακή ανάλυςη μετά την αναβάθμιςη Τεχνικο-οικονομικό πλάνο TECHNICAL AND FINANCIAL ACTION PLAN Planned Energy Conservation Measures AFTER refurbishment pylotis insulation (m 2 ) external walls insulation (m 2 ) incadescent lighting replacement (units) solar hot water collectors (m 2 ) heating controls room heating controls (N o of rooms) building central heat meter Primary energy consumption (kwh/m 2 ) Energy rating CO 2 emissions (kgco 2 /m 2 ) % primary energy saving Energy rating difference % CO 2 emissions saving Investment Cost (Euros) Building S1 48 2.916 432 36 144 1 403 C 129 43 1 43 283.127 63.852 6,2 Building S2 57 2.950 465 42-1 464 C 150 34 2 34 246.531 81.768 6,4 Building S3 21 1.522 234 30-1 490 C 159 36 2 36 132.940 36.821 7,1 Building S4 174 2.876 414 40-1 453 C 139 39 2 40 246.131 70.568 6,3 Building S5 13 2.464 345 30-1 492 C 158 36 2 37 200.271 57.131 6,8 TOTALS 313 12.728 1.890 178 144 5 (συμπ.φπα) 1.109.000 310.141 6,5 Running Cost (Euros) Payback Period (years) ΠΡΙΝ ηελ ελεξγεηαθή αλαβάζκηζε Δλεξγεηαθή Καηεγνξία Δλεξγεηαθή Καηεγνξία ΜΔΣΑ ηελ ελεξγεηαθή αλαβάζκηζε % εμνηθνλόκεζε πξσηνγελνύο ελέξγεηαο Γηαθνξά ελεξγεηαθήο θαηεγνξίαο Κηίξην 1 Γ Γ 43 +1 Κηίξην 2 E Γ 34 +2 Κηίξην 3 E Γ 36 +2 Κηίξην 4 E Γ 39 +2 Κηίξην 5 E Γ 36 +2 υνολικό κόςτοσ ενεργειακών παρεμβάςεων : 606,967 Ζναρξη εργαςιών 30/10/2013
26 Εξωτερική θερμομόνωςη 12,728m 2 όψεων 313m 2 δαπζδων 1 ου ορόφου επί pilotis Εξηλαςμζνη πολυςτερίνη, 7cm ςε όψεισ, 8cm ςε πυλωτζσ
Εξωτερική θερμομόνωςη 27
Εξωτερική θερμομόνωςη 28
Εξωτερική θερμομόνωςη 29
Εξωτερική θερμομόνωςη 30
Εξωτερική θερμομόνωςη 31
32 Θλιακοί ςυλλζκτεσ για ΗΝΧ Ενςωμάτωςη ςτο υπάρχον δίκτυο διανομήσ (178m 2 )
Αντικατάςταςη λαμπτήρων Αντικατάςταςη λαμπτήρων πυρακτϊςεωσ (3 x 75W ανά δωμάτιο) με ςυμπαγείσ λαμπτήρεσ φθοριςμοφ (CFL) 15W (1890 λαμπτήρεσ) πυρακτϊςεωσ ςυμπαγήσ φθοριςμοφ 33
Διατάξεισ ελζγχου θζρμανςησ Πιλοτικά ςτο Σ1 (144 δωμάτια) Θερμοςτατικοί διακόπτεσ ςτα ςϊματα καλοριφζρ Αςφρματοι κατανεμητζσ Αςφρματη αποθήκευςη δεδομζνων 34
Παράλληλεσ δράςεισ Μεταλλικοί κάδοι και παγκάκια Αυτόνομοσ Φ/Β ςτφλοσ φωτιςμοφ Πιλοτικό Φ/Β Κάδοι ανακφκλωςθσ 35
Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Ενζργεια για θζρμανςη + ΗΝΧ Φφλλα καταγραφήσ αγοράσ πετρελαίου για τα 5 κτίρια εςτιών + λζςχη + αμφιθζατρο (2008 2013)
Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Ενζργεια για θζρμανςη + ΗΝΧ
38 Μετρήςεισ / παρακολοφθηςη Ωρομετρθτζσ + κεντρικοί κερμιδομετρθτζσ
Προφίλ θερμικήσ ενζργειασ 39
Thermal energy (kwh/m 2 ) Προφίλ θερμικήσ ενζργειασ 140 Annual thermal energy BEFORE refurbishment (kwh/m2/yr) Annual thermal energy AFTER refurbishment (kwh/m2/yr) 120 100-36% 80 124 60 40 79 20 0 40
Μηνιαίοι λογαριαςμοί ΔΕΗ για όλη την Πανεπιςτημιοφπολη για 2010-2013 Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Θλεκτρική ενζργεια
Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Θλεκτρική ενζργεια
Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Κεντρικοί μετρθτζσ θλεκτριςμοφ
Electrical energy (kwh/m 2 ) Προφίλ ηλεκτρικήσ ενζργειασ 80 Annual electrical energy BEFORE refurbishment (kwh/m2/yr) Annual electrical energy AFTER refurbishment (kwh/m2/yr) 70 60-10% 50 40 30 61 55 20 10 0 44
45 Τελική ενζργεια 400 Delivered energy (kwh/m 2 /yr) 350 300 41% 250 200 150 28% Total Thermal Electrical 100 50 0 Before (simulation) After (simulation) Before (metered data) After (metered data)
ε 6 ενδεικτικά δωμάτια Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Θλεκτρική ενζργεια Μετρθτζσ θλεκτριςμοφ δωματίων
Μηνιαία ενημερωτικά δελτία Typical Day of February 2014 1.9 1.8 Peak Load 1.7 1.6 1.5 1.4 1.3 1.2 Base Load 1.1 kw 1 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00 7:00 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00 0:00 Typical Day of May 2014 1 0.9 Peak Load 0.8 0.7 kw 0.6 0.5 0.4 Peak Load 0.3 0.2 0.1 Base Load 0 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00 7:00 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00 0:00 Time 47
48 Ενημερωτική οθόνη ςτη Φοιτητική Λζςχη Αςφρματη μεταφορά και επεξεργαςία ςτοιχείων από τουσ μετρητζσ Προβολή ενεργειακϊν καταναλϊςεων θζρμανςησ και ηλεκτριςμοφ
Mετρήςεισ / παρακολοφθηςη Θερμοκραςίεσ Μικρά καταγραφικά κερμοκραςίασ/rh ε 25 ενδεικτικά δωμάτια και 2 εξωτερικά (εγκαταςτάθηκαν τον Απρ.2013)
50 Προφίλ εςωτερικϊν θερμοκραςιϊν ΧΕΙΜΕΡΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 01/10/2013 29/04/2014 ΜΕΣΑ την προςθήκη θερμομόνωςησ ΠΡΙΝ την προςθήκη θερμομόνωςησ
0 75 150 225 300 375 450 525 600 675 750 825 900 975 1050 1125 1200 1275 1350 1425 1500 1575 1650 1725 1800 1875 1950 2025 2100 2175 2250 2325 2400 2475 2550 2625 2700 2775 2850 2925 3000 3075 3150 3225 3300 3375 3450 3525 3600 0 76 152 228 304 380 456 532 608 684 760 836 912 988 1064 1140 1216 1292 1368 1444 1520 1596 1672 1748 1824 1900 1976 2052 2128 2204 2280 2356 2432 2508 2584 2660 2736 2812 2888 2964 3040 3116 3192 3268 3344 3420 3496 3572 Προφίλ εςωτερικϊν θερμοκραςιϊν RESULTS Before refurbishment DoI_1 (h) Nb of hours Top_max ddoi_max -115,2 374 30,0 41% S1_122 (South) 35,00 0,9 01/05/2013 15/07/2013 (ΠΡΙΝ) 30,00 25,00 20,00 15,00 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 10,00 5,00 0,00 Tout Top1 DoI 0,3 0,2 0,1 0,0 After refurbishment DoI_1 (h) Nb of hours Top_max ddoi_max 0,0 0,0 28,1 0% 01/05/2014 15/07/2014 (ΜΕΣΑ) 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 10,00 5,00 0,00 Tout Top1 DoI 0,3 0,2 0,1 0,0 51
52 Συνολικό κόςτοσ υλοποίηςησ Κόζηνο ελεξγεηαθώλ παξεκβάζεσλ 606.967 Κόζηνο κεηξεηηθνύ εμνπιηζκνύ 39.505 Κόζηνο θακπάληαο ελεκέξσζεο (*) 168.694 Κόζηνο πξόζζεησλ δξάζεσλ Χορηγίες ιδιωτ.εταιρείας και Δήμοσ Κομοτηνής ΤΝΟΛΟ 815.166 Χρημαηοδόηηζη από ΕΤΠΑ (75%) 611.375 Χρημαηοδόηηζη από εθνικούς πόροσς (25%) Κόζηνο πινπνίεζεο πηινηηθνύ έξγνπ ( ) 203.792
Συμμετοχική διαδικαςία
Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ 54
Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ 55
Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ 56
Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ
58 Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ Περίπτερο «Live Green» 5 Οκτωβρίου 2013, Πλατεία Ειρήνησ, Κομοτηνή
Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ Ημερίδα 29/05/2014 Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ροδόπησ, Κομοτηνή
Εκςτρατεία ευαιςθητοποίηςησ υνεντεφξεισ τφπου, ανακοινώςεισ ςε τοπικά μζςα
Διάχυςη αποτελεςμάτων Βρυξζλλεσ, 29/11/2014
62 Αποτελζςματα - Οφζλη Εξοικονόμθςθ ενζργειασ o Μείωςθ λειτουργικοφ κόςτουσ o Μείωςθ εκπομπών CO 2 περιβαλλοντικά οφζλθ Βελτίωςθ τθσ κερμικισ άνεςθσ και ποιότθτασ ηωισ των ενοίκων (φοιτθτών) ιδίωσ τθ χειμερινι περίοδο Ενθμζρωςθ - ευαιςκθτοποίθςθ φοιτθτών και ευρφτερου κοινοφ, για τα οφζλθ από τθν εξοικονόμθςθ ενζργειασ προςδοκώντασ ςε βελτίωςθ τθσ ενεργειακισ ςυμπεριφοράσ και ενδυνάμωςθ τθσ περιβαλλοντικισ ςυνείδθςθσ
Αποτελζςματα - Οφζλη 63
64 www.elih-med.eu ELIH MED Greek Pilot Project Ευχαριςτώ για την προςοχή ςασ! Ελζνθ Χατηθγεωργίου, Πολιτικόσ Μθχανικόσ ΕΜΠ, MSc Δ/νςθ Αναπτυξιακών Προγραμμάτων ΚΑΠΕ