1. Κριτήρια επιλογής θέματος Στάδια ερευνητικής εργασίας Εξοικειωμένοι με τη διαφήμιση Είναι διαχρονικό Είναι ενδιαφέρον 2. Τίτλος της έρευνας Η πορεία και η εξέλιξη της διαφήμισης με τη βοήθεια της τεχνολογίας. 3. Παρουσίαση του προβλήματος Η πορεία και η εξέλιξη της διαφήμισης με τη βοήθεια της τεχνολογίας και τα τεχνικά χαρακτηριστικά που εμφανίζονται σε κάθε ένα από τα ΜΜΕ. 4. Εισαγωγή στο θέμα (Ιστορική αναδρομή ) Η ιστορία της διαφήμισης ξεκινάει από την Αρχαία Ελλάδα έχοντας τη μορφή της ανακοίνωσης μιας μικρής αγγελίας που πρόσφερε αμοιβή σε όποιον επέστρεφε στον αφέντη έναν σκλάβο που είχε δραπετεύσει (Benoit, 1995: 390). Η αγγελία ήταν προφορική, καθώς έτσι κι αλλιώς προφορική ήταν η παράδοση μέχρι τον 6ο αιώνα και σημαντικός ήταν ο ρόλος των κηρύκων. Παράλληλα με την προφορική διάδοση των πληροφοριών είναι χαρακτηριστικό ότι διασώθηκαν στα ερείπια αρχαίων πόλεων π.χ. σε τοίχους σπιτιών της Πομπηίας ή της αρχαίας Βαβυλώνας ανακοινώσεις για θεατρικές παραστάσεις, αγώνες ή μονομαχίες. Υπάρχουν μαρτυρίες για τη χρήση της προφορικής διαφήμισης τόσο στη Ρωμαϊκή, όσο και στη Βυζαντινή περίοδο και στον Μεσαίωνα. Στα τέλη του 15ου αιώνα (1478), εμφανίζεται η πρώτη γραπτή διαφήμιση από έναν Άγγλο εκδότη, γραμμένη στο χέρι, η οποία αναφερόταν στην έκδοση ενός εκκλησιαστικού βιβλίου για πώληση. Τον ίδιο αιώνα το 1492 εμφανίζεται η πρώτη τοιχοκολλημένη αφίσα, πολύχρωμη, που αφιερώθηκε σε θρησκευτική γιορτή στη
γαλλική πόλη Reims (Benoit, 1995: 392). Η ανακάλυψη της τυπογραφίας με τον Γουτεμβέργιο το 1438 έδωσε ώθηση, ώστε να χρησιμοποιηθούν κινητά στοιχεία για την ανάπτυξη μέσων, όπως διαφημιστικοί πίνακες (πόστερ), διαφημιστικά φυλλάδια, αγγελίες εφημερίδων. Η λέξη διαφήμιση χρησιμοποιήθηκε ως λέξη για πρώτη φορά τον 17ο αιώνα, 1655 από εκδότες βιβλίων ως επικεφαλίδα για τις ανακοινώσεις τους, ενώ σύμφωνα με άλλους συγγραφείς αναφερόταν στην γνωστοποίηση προς τρίτους ενός προϊόντος το οποίο ήταν αναγνωρισμένο και αποδεκτό μετά από πολλές συζητήσεις (Benoit, 1995: 393). Η πρώτη διαφήμιση σε εφημερίδα στην Αγγλία για προώθηση καταναλωτικού προϊόντος αναφερόταν στον καφέ στη Public Adviser στις 26/5/1657. Τον 18ο αιώνα και στη συνέχεια του 19ου αιώνα η εφημερίδα αποκτά μαζικό χαρακτήρα και αγκαλιάζει τις μεσαίες και χαμηλές τάξεις. Το αναγνωστικό κοινό αυξάνεται με αποτέλεσμα να διαφημίζονται ποικίλα προϊόντα, όπως βιβλία, ποτά, φάρμακα και είδη καθαριότητας. Η δε εμφάνιση των περιοδικών δίνει ιδιαίτερη ώθηση στη διαφήμιση. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η πινελιά της τέχνης στις διαφημιστικές αφίσες. Για παράδειγμα τον 18ο αιώνα παριζιάνος αρωματοποιός δανείστηκε έργο τέχνης του Boucher για να προωθήσει τα αρώματά του. Το 1891 εμφανίζεται τοιχοκολλημένη ανακοίνωση-αφίσα του διάσημου Γάλλου ζωγράφου Toulouse-Lautrec. Ο 19ος αιώνας αποτελεί κυριολεκτικά την χρυσή εποχή της καλλιτεχνικής αφίσας (Pontoizeau, P.-A., 1992: 90). Έτσι τον 19ο αιώνα μπορούμε να πούμε ότι κάθε αφίσα ανήκει στην ιστορία τέχνης. Από το 1898 υπάρχουν κινηματογραφικές ταινίες διαφημιστικές, όπως για τους σιδηρόδρομους ή τις μουστάρδες. Το 1930 αρχίζει να αλλάζει μορφή εξαιτίας της αλλαγής του πνεύματος της διαφημιστικής διαδικασίας αντί της γνωστοποίησης ενός προϊόντος τονίζεται η αναγκαιότητα απόκτησής του. Έτσι στην αφίσα παύει να έχει σημασία η καλλιτεχνική του δημιουργία, αλλά δίδεται έμφαση στο διαφημιζόμενο προϊόν και στα πολιτισμικά/κοινωνικά περιβάλλοντα. Επομένως, αρχίζει η κυριαρχία της εμπορικής διαφήμιση Τον 19ο αιώνα σημειώνεται ραγδαία ανάπτυξη της διαφήμισης ως αποτέλεσμα της βιομηχανικής επανάστασης. Η εμφάνιση άλλων μορφών προώθησης των προϊόντων, όπως οι τοιχοκολλημένες γιγαντοανακοινώσεις (γιγαντοαφίσες), διαφημιστικά φύλλα που πετιούνται στον αέρα (φέιγ βολάν) δίνουν νέα πνοή στη διαφήμιση. Η ανάπτυξη, ωστόσο, των Ηλεκτρονικών Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, κατά τον 20ο αιώνα, είναι αυτή που έδωσε σημαντική και καθοριστική θέση στη διαφήμιση με την εμφάνιση του ραδιοφώνου στις αρχές του 20ού αιώνα και στα μέσα του ίδιου αιώνα με την εμφάνιση της τηλεόρασης. Τώρα πλέον η διαφήμιση
καθορίζει το ραδιοφωνικό, τηλεοπτικό, διαδικτυακό πρόγραμμα και δημιουργεί πρότυπα, επιβάλλει αξίες και επηρεάζει σε μέγιστο βαθμό τη κοινή γνώμη. 5. Καταμερισμός θέματος σε ομάδες (Μαθητές που συμμετέχουν στη παρούσα ερευνητική εργασία ανά ομάδα) Αλέξης: Διαδίκτυο και τα χαρακτηριστικά του Χριστίνα: Ραδιόφωνο και τα χαρακτηριστικά του Κώστας: Φωτεινές επιγραφές και εφημερίδες και τα χαρακτηριστικά τους Γιώτα και Μαντώ: τηλεόραση και τα χαρακτηριστικά της 6. Σκοπός της έρευνας και ερευνητικά ερωτήματα Α. Σκοπός Μαθαίνουμε να κάνουμε έρευνα. Μαθαίνουμε να συνεργαζόμαστε. Β. ερευνητικά ερωτήματα Γιατί οι διαφημίσεις μέσω τηλεόρασης είναι πιο αποτελεσματικές σε σύγκριση με άλλα μέσα; Γιατί οι άνθρωποι επηρεάζονται τόσο πολύ από τις διαφημίσεις; 7. Ανάγκες που εξυπηρετεί Προβολή και προώθηση ενός προϊόντος/μιας υπηρεσίας Ενημέρωση του κοινού για την τιμή του/της προϊόντος/υπηρεσίας Πληροφορίες για τα σημεία διάθεσής του
Προσπάθεια δημιουργίας κοινού για το/την προϊόν/υπηρεσία Ενημερώνει τους δέκτες για να μην γίνονται θύματα των παραπλανητικών/κακόβουλων διαφημίσεων. Προβολή κοινωνικών μηνυμάτων και εκπομπή σημάτων S.O.S 8. Παράγοντες που επηρεάζουν την έρευνά μας Σε περίπτωση που δεν μπορούμε να βρούμε εύκολα πληροφορίες ή να τις επεξεργαστούμε γρήγορα η έρευνα θα καθυστερήσει ώστε να καλυφθούν επαρκώς όλα τα ερωτήματα. Αν κάποιο μέλος της ομάδας απουσιάσει θα μείνει πίσω το μέρος της εργασίας με το οποίο ασχολείται. Σε περίπτωση εύρεσης νέων πληροφοριών μετά το τέλος της ενασχόλησης με ένα ερώτημα, θα χρειαστεί περαιτέρω χρόνος για την ένταξή τους στο υπάρχον κείμενο. H συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας και η ανακάλυψη νέων τρόπων/τύπων διαφημίσεων ενδέχεται να καταστήσει αδύνατη την παύση εύρεσης νέων πληροφοριών και την προσθήκη τους στην ερευνητική εργασία. 9. Περιορισμοί περιγραφή των ορίων ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΑ: Από τότε που ξεκίνησε η διαφήμιση έως τώρα. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ: Βλέπουμε τη διαφήμιση μόνο μέσω των σύγχρονων τεχνολογικών επιτευγμάτων (πχ περιοδικό, TV, διαδίκτυο, ραδιόφωνο).
10. Αξιοπιστία της έρευνας Για να θεωρηθεί αξιόπιστη η έρευνα θα πρέπει οι πηγές που βρήκαμε κατά την αναζήτησή μας να έχουν ελεγχθεί και να έχει επαληθευτεί η αξιοπιστία τους. Επιπλέον οι πληροφορίες που ανακαλύψαμε θα πρέπει να επαληθεύονται από δύο ή περισσότερες πηγές ώστε να θεωρηθούν αληθείς άρα και αξιόπιστες ώστε να προστεθούν στην ερευνητική εργασία. Μία άλλη μορφή επαλήθευσης της ορθότητας των πληροφοριών είναι οι προσωπικές μας γνώσεις. 11. Διαδικασίες και δραστηριότητες που χρησιμοποιήθηκαν για την ε.ε Χρειάστηκε η συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών 5 ατόμων (προσωπική εργασία και κατάλληλη ψυχική διάθεση) Χρειάστηκε η έρευνα μέσω διαδικτύου και διασταύρωση πληροφοριών για να αποδεχθεί η εγκυρότητά τους. 12. Δημιουργία ερωτηματολογίου της ερευνητικής εργασίας, σχολιασμός, συζήτηση, συμπέρασμα. Σας επηρεάζει η μουσική επένδυση στη διαφήμιση στο να αγοράσεις το προϊόν; ΠΟΛΥ ΑΡΚΕΤΑ ΜΕΤΡΙΑ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΜΑΘΗΤΗΣ 3 4 5 7 6 ΚΗΔΕΜΩΝ 2 3 2 6 13
Σχόλια: Παρατηρούμε πως ο μεγαλύτερος αριθμός κηδεμόνων αλλά και μαθητών έχουν προτιμήσει τις απαντήσεις λίγο και καθόλου. Και πολύ μικρό ποσοστό έχει διαλέξει τις απαντήσεις πολύ και αρκετά. Συμπεράσματα: Παρατηρούμε λοιπόν, ότι η μουσική επένδυση σε μια διαφήμιση δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο για να πείσει τους ανθρώπους να αγοράσουν το προϊόν. Ποιο από τα παρακάτω πιστεύετε πως επηρεάζει περισσότερους ανθρώπους στην αγορά ενός προϊόντος; (λαμβανομένου υπόψη του κόστους) ΠΟΛΥ ΑΡΚΕΤΑ ΜΕΤΡΙΑ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΕΝΤΥΠΑ ΜΑΘΗΤΗΣ 2 1 5 16 1 ΚΗΔΕΜΩΝ 3 4 7 10 1 ΡΑΔΙΟ ΜΑΘΗΤΗΣ 0 5 1 9 2 ΚΗΔΕΜΩΝ 0 5 10 5 5 TV ΜΑΘΗΤΗΣ 19 5 1 0 0 ΚΗΔΕΜΩΝ 10 15 0 0 0 ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΜΑΘΗΤΗΣ 7 13 5 0 0 ΚΗΔΕΜΩΝ 5 7 3 6 4
Σχόλια ΕΝΤΥΠΑ: Από το διάγραμμα και από τον πίνακα φαίνεται πως οι κηδεμόνες επηρεάζονται λίγο περισσότερο από τους μαθητές. Ενώ οι πιο πολύ και μαθητές και κηδεμόνες έχουν επιλέξει την απάντηση λίγο και καθόλου. ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ: Και σε αυτήν την περίπτωση οι κηδεμόνες δείχνουν να επηρεάζονται λίγο περισσότερο(μέτρια) από τους μαθητές(λίγο). Τ.V: Οι μαθητές επηρεάζονται περισσότερο από την τηλεόραση παρά οι κηδεμόνες. Παρ όλα αυτά, όλοι οι ψήφοι είναι μοιρασμένοι από το μέτρια και πάνω. ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ: Οι ψήφοι των κηδεμόνων είναι σχεδόν ομοιόμορφα κατανεμημένοι ενώ στους μαθητές οι περισσότεροι ψήφοι είναι στο αρκετά και δεν υπάρχουν καθόλου στο λίγο και στο καθόλου. Συμπεράσματα: Παρατηρούμε ότι οι γονείς υποστηρίζουν περισσότερο την τηλεόραση ενώ οι ψήφοι είναι σχεδόν ίσοι στα έντυπα, στο ραδιόφωνο και στο διαδίκτυο. Οι μαθητές επηρεάζονται περισσότερο και εκείνοι από την τηλεόραση και σχετικά από το διαδίκτυο ενώ οι ψήφοι στο ραδιόφωνο και στα έντυπα είναι ελάχιστοι. Κατά πόσο τα τεχνικά χαρακτηριστικά (ειδικά εφέ, μουσική πρόσωπα, σλόγκαν, διάρκεια ) μιας διαφήμισης ωθούν τους καταναλωτές σε λάθος αγορά; ΠΟΛΥ ΑΡΚΕΤΑ ΜΕΤΡΙΑ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΜΑΘΗΤΗΣ 8 12 3 2 0 ΚΗΔΕΜΩΝ 8 13 3 0 1
Σχόλια: Παρατηρούμε πως και οι κηδεμόνες αλλά και οι μαθητές έχουν δώσει τις ίδιες απαντήσεις. Έχουν επιλέξει και οι δυο τις απαντήσεις πολύ και αρκετά. Συμπεράσματα: Παρατηρούμε λοιπόν πως τα τεχνικά χαρακτηρίστηκα είναι πολύ σημαντικά για την διαφήμιση ενός προϊόντος γιατί χάρη σε αυτά τους μελλοντικούς του αγοραστές. 13. Προτάσεις για συμπληρωματική εργασία Κατά πόσο η μουσική επηρεάζει τη διαφήμιση; Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στην διαφήμιση, επηρεάζουν την διάθεση του θεατή; Η ακροαματικότητα κατά πόσο επηρεάζεται από τα σλόγκαν; Πιστεύετε ότι συμμετοχή διάσημων προσώπων επηρεάζει την διαφήμιση; 14. Επίλογος Ανακεφαλαιώνοντας η ιστορία της διαφήμισης ξεκινάει στα βάθη των ετών και έχει πολύ ταχύτερη εξέλιξη με την βοήθεια της τεχνολογίας. Ακόμα παρατηρούμε ότι η διαφήμιση είναι αναγκαία για την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών αλλά
υπάρχουν σημαντικές διαφορές από διαφήμιση σε διαφήμιση και από ΜΜΕ σε ΜΜΕ αφού παρατηρείται μεγαλύτερη ακροαματικότητα στην TV και στο internet ενώ όχι και τόσο στο ραδιόφωνο και στα έντυπα (συμπεράσματα από τις απαντήσεις των ερωτηματολογίων). Επίσης σημαντικό ρόλο παίζουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά (εφέ, σλόγκαν, μουσική επένδυση κ.α.). 15. Πηγές και βιβλιογραφία http://bit.ly/12nlobz http://bit.ly/14zzvyo http://bit.ly/16obv1s Πολλές πληροφορίες πάρθηκαν από τους καθηγητές και από της προσωπικές μας γνώσεις.
16. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ (στις παρακάτω φωτογραφίες φαίνονται τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διαφημίσεων)