Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία Αρσάκειο Γενικό Λύκειο Ψυχικού Σχολικό έτος: 2013-2014 Ερευνητική Εργασία Β Λυκείου Από την αρχαία Ελλάδα στη σύγχρονη εποχή, ο αθλητισμός και τα φαινόμενα της βίας και του ντόπινγκ Ντόπινγκ: Η ηθική διάσταση Εργάστηκε η μαθήτρια: Αλεξάνδρα Κώτσιου Υπεύθυνος Καθηγητής: Θεόδωρος Κόκκοτας
Ηθικές Αξίες και Ιδανικά Η υγεία, το θάρρος, η ευγένεια της ψυχής, η ηθικότητα, η άμιλλα, ο τολμηρός και ακλόνητος χαρακτήρας, έννοιες που καλλιεργεί ο αθλητισμός στον πολιτισμένο άνθρωπο του σήμερα, κληροδοτήθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες με τον όρο Αθλητικό Ιδεώδες Αθλητικό ιδεώδες (αθλητικό πνεύμα): Το να αγωνίζεται κανείς για τη νίκη δίνοντας προτεραιότητα στη συμμετοχή, στον ευγενή συναγωνισμό και στη συνολική καλλιέργεια του ανθρώπου μέσα από τον αθλητισμό.
Θα πρέπει να διακρίνουμε το μήνυμα του αθλητισμού ως τρόπου και στάσης ζωής μερίδας ανθρώπων, που ταυτίζεται με : την προσήλωση προς τον σκοπό, την αντοχή σώματος και πνεύματος, την συνεχή προσπάθεια, την πειθαρχία, την αλληλεγγύη, την υγιή ιδιοτέλεια τον υγιή ανταγωνισμό και τελικά την αγάπη για την ζωή.
ΟΜΩΣ Το αθλητικό ιδεώδες φαίνεται να περνάει κρίση. Οι Αγώνες θα πρέπει να αλλάξουν εάν θέλουμε να επιβιώσει το ολυμπιακό ιδεώδες. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε δει πολλούς αθλητές που πιάστηκαν ντοπαρισμένοι γεγονός που έχει να κάνει με τα κίνητρα των αθλητών για καταξίωση που είναι τόσο ισχυρά που παραβλέπουν όλες τις ηθικές αξίες των ανθρώπων.
ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΝΤΟΠΙΝΓΚ Η ίδια η φύση του ανθρώπου: Τον κάνει ανταγωνιστικό έχοντας ως στόχο να ξεχωρίσει ανάμεσα στους υπόλοιπους Ακόμα και στην Αρχαία Ελλάδα που θεωρείται μητέρα των Ολυμπιακών αγώνων και του «ευ αγωνίζεσθαι» υπήρξαν κρούσματα «ντόπινγκ». παραδοσιακές μέθοδοι βοηθούσαν στην καλύτερη επίδοση των αθλητών όπως η λήψη συγκεκριμένων τροφών (κυρίως κρέατος) που είχαν ευεργετική και τονωτική δράση για το σώμα.
Τι οδηγεί τελικά έναν αθλητή στη χρήση απαγορευμένων ουσιών; Βασικές αιτίες: τα τρία «Α» Άγνοια (αγνοεί τις σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του) Απληστία (θέλει να κερδίσει κάτι παραπάνω από αυτό που μπορεί με τις δικές του δυνάμεις) Ανασφάλεια (δεν έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, θεωρεί ότι χωρίς τη χρήση απαγορευμένων ουσιών θα αποτύχει) Επιρροή και πίεση από το περιβάλλον του κατά 90% (προπονητές, ιατροί, manager ακόμα και γονείς)
Διαδεδομένη η φημολογία ότι χωρίς ντόπινγκ δεν υπάρχει υψηλός πρωταθλητισμός σήμερα Αποτελεί εύκολη λύση Εύκολη πρόσβαση σε απαγορευμένες ουσίες Δεν στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις, αναζητούν το πρόσκαιρο και ανήθικο όφελος
Άρα το ντόπινγκ και ηθικό ζήτημα γιατί καταπατώνται αξίες γιατί παραβιάζονται οι κανόνες γιατί πρόκειται για απόκτηση ανέντιμου πλεονεκτήματος έναντι των συναθλητών γιατί αντιτίθεται με τον σκοπό της ενασχόλησης με τον αθλητισμό (ανάπτυξη τόσο σωματικών όσο και ηθικών αρετών) γιατί δηλώνει τάση προς διάκριση και εκδηλώνεται με αντιαθλητική συμπεριφορά
Ντόπινγκ στον ερασιτεχνικό χώρο «Δεδομένου του μεγάλου αριθμού των νέων ατόμων που ασκούνται καθώς και του μικρού αριθμού επαγγελματιών αθλητών, το ντόπινγκ στον γενικό πληθυσμό ίσως αποτελεί, σε απόλυτους αριθμούς, πρόβλημα αντίστοιχου μεγέθους με εκείνο που εμφανίζεται στους επαγγελματίες αθλητές. Υπήρξαν αποδείξεις σχετικά με το ότι οι επικίνδυνες συμπεριφορές καθώς και η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής αύξαναν τον κίνδυνο για ντόπινγκ». (Από σχετική έρευνα) Το ποσοστό του ντόπινγκ σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Βόρεια Αμερική και στη Βόρεια Ευρώπη και αφορούσε μαθητές λυκείου άγγιζε το 15% με δεδομένο ότι όλοι όσοι συμμετείχαν ήταν υψηλού μορφωτικού επιπέδου
Γονιδιακό Ντόπινγκ Ορίζεται ως «η μη θεραπευτική χρήση των κυττάρων, γονιδίων, γενετικών στοιχείων, ή η ρύθμιση της έκφρασης του γονιδίου που έχει την ικανότητα να βελτιώσει την αθλητική απόδοση» (WADA, 2008).
Δυνατότητα αλλαγής του «γενετικού προφίλ» ενός αθλητή βελτιώνοντας την απόδοσή του μέσω της αύξησης της μυϊκής δύναμης, της παραγωγής αίματος, της αντοχής ή της κατανομής του οξυγόνου στους ιστούς. Δεν υπάρχουν τα μέσα για να ελεγχθεί εάν ένας αθλητής έχει ντοπαριστεί γενετικώς, κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο επίπεδο της ελίτ των αθλητών. Ωστόσο ο Κρις Κούπερ, καθηγητής της Επιστήμης της Άθλησης στο Πανεπιστήμιο Έσσεξ πιστεύει «ότι είναι σχεδόν απίθανο αυτή τη στιγμή να υπάρχει γονιδιακώς ντοπαρισμένος αθλητής».
Πηγές www.sigmalive.com/sportime www.auth.gr www.alopsis.gr www.tovima.gr/opinions/article www.escan.gr www.wada-ama.org www.enet.gr www.bbc.co.uk/ethics/sport/debate http://www.ifet.gr/doping/doping.htm http://www.doping-prevention.sp.tum.de/el/substances-andmethods/gene-doping/gene-doping.html http://www.swim-news.gr/touraki/gen.pdf http://cobrasports.gr/index.php/faces/cobra-classics/1207-2012- 01-05-00-06-16