ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ 2002/0220(COD) 5 Φεβρουαρίου 2004 ***I ΣΧΕ ΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά µε την τροποποίηση της νοµικής βάσης και τον "γενικό προσανατολισµό" του Συµβουλίου όσον αφορά την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τα µέτρα διασφάλισης του εφοδιασµού µε φυσικό αέριο (15769/2003 C5-0027/2004 2002/0220(COD)) Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας Εισηγητής: Peter Michael Mombaur PR\523173.doc PE 340.329
PR_COD_1app Υπόµνηµα για τα χρησιµοποιούµενα σύµβολα * ιαδικασία διαβούλευσης πλειοψηφία των ψηφισάντων **I ιαδικασία συνεργασίας (πρώτη ανάγνωση) πλειοψηφία των ψηφισάντων **II ιαδικασία συνεργασίας (δεύτερη ανάγνωση) πλειοψηφία των ψηφισάντων για έγκριση της κοινής θέσης πλειοψηφία των βουλευτών που αποτελούν το Κοινοβούλιο για απόρριψη ή τροποποίηση της κοινής θέσης *** Σύµφωνη γνώµη πλειοψηφία των βουλευτών που αποτελούν το Κοινοβούλιο εκτός από τις περιπτώσεις που µνηµονεύονται στα άρθρα 105, 107, 161 και 300 της Συνθήκης ΕΚ και στο άρθρο 7 της Συνθήκης ΕΕ ***I ιαδικασία συναπόφασης (πρώτη ανάγνωση) πλειοψηφία των ψηφισάντων ***II ιαδικασία συναπόφασης (δεύτερη ανάγνωση) πλειοψηφία των ψηφισάντων για έγκριση της κοινής θέσης πλειοψηφία των βουλευτών που αποτελούν το Κοινοβούλιο για απόρριψη ή τροποποίηση της κοινής θέσης ***III ιαδικασία συναπόφασης (τρίτη ανάγνωση) πλειοψηφία των ψηφισάντων για έγκριση του κοινού σχεδίου (Η ενδεικνυόµενη διαδικασία στηρίζεται στη νοµική βάση που πρότεινε η Επιτροπή) Τροπολογίες σε νοµοθετικό κείµενο Στις τροπολογίες του Κοινοβουλίου η σήµανση γίνεται µε έντονους πλάγιους χαρακτήρες. Η σήµανση µε απλά πλάγια απευθύνεται στις τεχνικές υπηρεσίες και αφορά στοιχεία του νοµοθετικού κειµένου για τα οποία προτείνεται διόρθωση εν όψει της επεξεργασίας του τελικού κειµένου (για παράδειγµα, στοιχεία εµφανώς λανθασµένα ή που έχουν παραλειφθεί σε µια γλωσσική έκδοση). Αυτές οι προτάσεις διόρθωσης υπόκεινται στη συγκατάθεση των αρµόδιων τεχνικών υπηρεσιών. PE 340.329 2/7 PR\523173.doc
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ... 4 ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ... 5 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ... 6 ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ... ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ... ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ... PR\523173.doc 3/7 PE 340.329
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ Κατά τη συνεδρίασή του στις 23 Σεπτεµβρίου 2003 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την θέση του σε πρώτη ανάγνωση σχετικά µε την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά τα µέτρα διασφάλισης του εφοδιασµού µε φυσικό αέριο (COM(2002)488-2002/0220(COD)). Με την από 8ης εκεµβρίου 2003 επιστολή του, το Συµβούλιο ζήτησε από το Κοινοβούλιο να γνωµοδοτήσει σχετικά µε την τροποποίηση της νοµικής βάσης (άρθρο 100 αντί για το άρθρο 95 της Συνθήκης ΕΚ) και τον "γενικό προσανατολισµό" του Συµβουλίου όσον αφορά τα µέτρα διασφάλισης του εφοδιασµού µε φυσικό αέριο (15769/2003 C5-0027/2004 2002/0220(COD)) Κατά τη συνεδρίαση της 15 Ιανουαρίου 2004, ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου ανακοίνωσε ότι έλαβε το κείµενο του Συµβουλίου και ότι παρέπεµψε την εν λόγω πρόταση, για εξέταση επί της ουσίας, στην Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας και, για γνωµοδότηση, στην Επιτροπή Οικονοµικής και Νοµισµατικής Πολιτικής, στην Επιτροπή Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών (C5-0027/2004). Κατά τη συνεδρίασή της στις 21 Ιανουαρίου 2004, η Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας όρισε εισηγητή τον Peter Michael Mombaur. Κατά τη συνεδρίασή της στις..., η επιτροπή εξέτασε την προτεινόµενη νοµική βάση και τον "γενικό προσανατολισµό" του Συµβουλίου καθώς και το σχέδιο έκθεσης. Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο νοµοθετικού ψηφίσµατος µε... ψήφους υπέρ,... ψήφους κατά και.. αποχές. Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές... (πρόεδρος),... (αντιπρόεδρος),... (αντιπρόεδρος), Peter Michael Mombaur (Εισηγητής),...,... (αναπλ....),... (αναπλ.... σύµφωνα µε το άρθρο 153, παράγραφος 2, του Κανονισµού),... και... Οι γνωµοδοτήσεις της Επιτροπής...και της Επιτροπής...επισυνάπτονται στην παρούσα έκθεση. Η... αποφάσισε στις... να µη γνωµοδοτήσει. Η έκθεση κατατέθηκε στις... PE 340.329 4/7 PR\523173.doc
ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε την τροποποίηση της νοµικής βάσης και τον "γενικό προσανατολισµό" του Συµβουλίου όσον αφορά την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τα µέτρα διασφάλισης του εφοδιασµού µε φυσικό αέριο (15769/2003 C5-0027/2004 2002/0220(COD)) ( ιαδικασία συναπόφασης: πρώτη ανάγνωση) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής σχετικά µε την τροποποίηση της νοµικής βάσης καθώς και τον "γενικό προσανατολισµό" του Συµβουλίου της 8ης εκεµβρίου 2003 (15769/2003 - C5-0027/2004) 1, έχοντας υπόψη την θέση του σε πρώτη ανάγνωση 2 σχετικά µε την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο (COM(2002)488) 3 - έχοντας υπόψη το άρθρο 251 παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ, έχοντας υπόψη το άρθρο 67 και το άρθρο 71 παράγραφος 2 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωµοδοτήσεις της Επιτροπής Οικονοµικής και Νοµισµατικής Πολιτικής, της Επιτροπής Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς και της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών (A5-0000/2004), 1. χαιρετίζει το γεγονός ότι το Συµβούλιο συµφώνησε µε τις προτάσεις του ΕΚ ως προς το περιεχόµενο 2. εγκρίνει την τροποποίηση της νοµικής βάσης 3. ζητεί από την Επιτροπή να τροποποιήσει ανάλογα την πρότασή της, σύµφωνα µε το άρθρο 250 παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ 4. ζητεί από το Συµβούλιο να αναφερθεί στο προοίµιο στις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 5. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συµβούλιο και στην Επιτροπή. 1 εν έχει δηµοσιευθεί ακόµη στην ΕΕ. 2 Κείµενα που Εγκρίθηκαν της 23.9.2003, P5_TA(2003)397. 3 ΕΕ C 331 E, της 31.12.2002. σελίδα 262. PR\523173.doc 5/7 PE 340.329
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Περιεχόµενο της Πολιτικής Συµφωνίας του Συµβουλίου της 18.12.2003 Στο πλαίσιο της πρώτης ανάγνωσής του στις 23.9.2003 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε τροποποιήσει ουσιαστικά σηµεία της πρότασης της Επιτροπής, θεωρώντας την υπερβολικά τολµηρή παρέµβαση στην ευθύνη των επιχειρήσεων και των κρατών µελών. Είχε µάλιστα εξετασθεί το ενδεχόµενο απόρριψης της πρότασης στο σύνολό της. Απορρίφθηκαν κυρίως τα εξής: ο καθορισµός ποσοτικά µετρήσιµων προτύπων ασφαλείας σε κοινοτικό επίπεδο η προτίµηση ορισµένων µέσων και ιδίως εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου, για την επίτευξη αυτών των προτύπων οι δυνατότητες παρέµβασης της Επιτροπής στη συµβατική ελευθερία των επιχειρήσεων, ιδίως στον τοµέα των µακροπρόθεσµων συµβάσεων προµήθειας ένας µηχανισµός αντίδρασης στις κρίσεις, στο πλαίσιο του οποίου δεν λαµβάνεται υπόψη η ιεράρχηση της ευθύνης (επιχειρήσεις - κράτη µέλη - Επιτροπή). Αντίθετα, προτάθηκε ιεράρχηση των µέτρων: (1) ευθύνη των επιχειρήσεων (2) καθορισµός των καθηκόντων των επιχειρήσεων εκ µέρους των κρατών µελών (3) µόνο σε σαφώς προσδιορισµένες ακραίες καταστάσεις εφοδιασµού έκτακτης ανάγκης, δράσεις σε επίπεδο ΕΕ, κατ αρχάς µέσω διαβουλεύσεων µε την Επιτροπή και µόνο µετά από αυτές µέσω µέτρων και ενδεχοµένως µέσω αποφάσεων. Το Συµβούλιο συµµερίστηκε αυτές τις αµφιβολίες και ακολούθησε σε όλα τα ουσιαστικά σηµεία του περιεχοµένου την κατεύθυνση που όρισε το Κοινοβούλιο σε πρώτη ανάγνωση. Πρότυπα ασφαλείας: τα κράτη µέλη πρέπει να υποχρεωθούν να θεσπίσουν πρότυπα ασφαλείας τουλάχιστον για τον εφοδιασµό των οικιακών χρηστών. Το επίπεδό τους ορίζεται ωστόσο σε εθνικό επίπεδο (άρθρο 4.1) Μέσα: ο κατάλογος των µέσων που είναι κατάλληλα για την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασµού συµπληρώθηκε ουσιαστικά (παράρτηµα). Το κατά πόσο οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης προβλέπεται να έχουν εν προκειµένω ιδιαίτερο, ποσοτικά µετρήσιµο ρόλο επαφίεται στην κρίση των κρατών µελών (άρθρο 4.4-6). Μακροπρόθεσµες συµβάσεις: η δυνατότητα της Επιτροπής να επιβάλει στις επιχειρήσεις εφοδιασµού υποχρεωτική σύναψη συγκεκριµένου όγκου µακροπρόθεσµων συµβάσεων µε τις εταιρείες που τις προµηθεύουν διαγράφεται, χωρίς να αντικατασταθεί από άλλη διάταξη. Μηχανισµός αντίδρασης στις κρίσεις: το Συµβούλιο προχώρησε εν προκειµένω, στο πνεύµα της επικουρικότητας, ακόµα περισσότερο από το Κοινοβούλιο, διαγράφοντας τη προτεινόµενη διαδικασία επιτροπολογίας σε περίπτωση κρίσεων εφοδιασµού. Στην θέση της συγκροτείται "οµάδα συντονισµού για το φυσικό αέριο", παρόµοια µε αυτή που υπάρχει ήδη στον τοµέα του πετρελαίου. Η βασική ιδέα, σύµφωνα µε την οποία υπεύθυνες για την εξασφάλιση του εφοδιασµού µε φυσικό αέριο είναι κατά κύριο λόγο οι ενδιαφερόµενες επιχειρήσεις, ενώ τα κράτη µέλη και η Κοινότητα θα πρέπει να παρεµβαίνουν µόνο σε δεύτερο και σε τρίτο στάδιο, λαµβάνεται λοιπόν πλήρως υπόψη. PE 340.329 6/7 PR\523173.doc
Νοµική βάση Το αρχικό σχέδιο της Επιτροπής, το οποίο δεν επιδοκιµάστηκε από το ΕΚ, βασίστηκε στο άρθρο 95 ΣΕΚ (ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς) που υπόκειται στη διαδικασία συναπόφασης. Κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων, το Συµβούλιο ενέκρινε οµόφωνα το κείµενο, το οποίο τροποποιήθηκε πλήρως σύµφωνα µε την πρόταση του ΕΚ, πράγµα που σύµφωνα µε τη Συνθήκη είναι δυνατό και σε περίπτωση αντίρρησης της Επιτροπής. Επιπλέον, το Συµβούλιο χρησιµοποίησε ως βάση για το πλήρως τροποποιηµένο κείµενο το άρθρο 100 ΣΕΚ, το οποίο δεν προβλέπει συµµετοχή του Κοινοβουλίου. Αν και το άρθρο αυτό µπορεί να θεωρηθεί από τη σκοπιά του ΕΚ, για λόγους αρχής, άκαιρο, στην προκειµένη περίπτωση δεν είναι αυτό το ζητούµενο. Το ζητούµενο δεν µπορεί στην προκειµένη περίπτωση να είναι παρά µόνο η εξεύρεση του άρθρου που ενδείκνυται περισσότερο για να αποτελέσει τη βάση του προς έγκριση κειµένου. Η επιλογή της νοµικής βάσης δεν επιτρέπεται να βασιστεί σε αυθαίρετα πολιτικά κριτήρια. Η επιλογή του άρθρου 95 για το αρχικό σχέδιο οδηγίας οφείλεται στο γεγονός ότι η Επιτροπή είχε προτείνει στο πλαίσιό του µια σειρά µέτρων εναρµόνισης. Ακριβώς αυτά τα µέτρα διαγράφηκαν από το σχέδιο, αρχικά από το Κοινοβούλιο και στη συνέχεια από το Συµβούλιο, δεδοµένου ότι θεωρήθηκαν ακατάλληλα από άποψη περιεχοµένου. Ως εκ τούτου, για λόγους συνέπειας, το ΕΚ δεν µπορεί να επιµείνει στη χρήση του άρθρου περί εσωτερικής αγοράς ως νοµικής βάσης. Εξάλλου, ήδη κατά την πρώτη ανάγνωση, η Επιτροπή Οικονοµικής και Νοµισµατικής Πολιτικής του ΕΚ επεσήµανε στη γνωµοδότησή της ότι το άρθρο 100 θα ήταν σε σχέση µε το άρθρο 95 η καταλληλότερη νοµική βάση, ακόµα και για το αρχικό κείµενο! Κατόπιν διαβούλευσης µε την νοµική υπηρεσία του, το Συµβούλιο αποφάσισε οµόφωνα, ότι για το κείµενο µε τη µορφή που εγκρίθηκε, η µόνη δυνατή νοµική βάση είναι το άρθρο 100. Αντίθετα, η Επιτροπή επέµεινε στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων να διατηρηθεί η παλαιά νοµική βάση του άρθρου 95, πράγµα που όµως οφείλεται µόνο στο γεγονός ότι επιδιώκει και από άποψη περιεχοµένου µια διαφορετική οδηγία που να αποσκοπεί στην εναρµόνιση. Το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο τάσσεται υπέρ της άποψης του Συµβουλίου και δέχεται το άρθρο 100 ως µοναδική δυνατή νοµική βάση φαίνεται λογικό. Από αυτή την άποψη, η σηµερινή διαβούλευση δε συνιστά δεύτερη ανάγνωση µε την έννοια της διαδικασίας συναπόφασης, αλλά επαναληπτική διαβούλευση, παρόµοια µε αυτή που είχε ζητήσει το ΕΚ για την περίπτωση αλλαγής της νοµικής βάσης στο νοµοθετικό ψήφισµά του της 23.9.2003. Τούτων δοθέντων και µε δεδοµένη την σύµπτωση από άποψη περιεχοµένου µε την πρώτη ανάγνωση του Κοινοβουλίου, ο εισηγητής συνιστά την αποδοχή αυτούσιου του συµβιβασµού στον οποίο κατέληξε το Συµβούλιο. Όσον αφορά τις αιτιολογικές σκέψεις που δεν έχουν ακόµα διαβιβαστεί από το Συµβούλιο, ο εισηγητής επιφυλάσσεται να καταθέσει πρόσθετες τροπολογίες. PR\523173.doc 7/7 PE 340.329