Μυρτώ Λεμονούδη Αθηνϊ Μπούρα Έλενα Παππϊ Κατερύνα Χόνδρου Αναςταςύα Kαλαντζό - Αζύζι
Η Κλινική Ψυχολογία είναι ένας εφαρμοσμένος κλάδος της ψυχολογίας με κύριο έργο παραδοσιακάτην αξιολόγηση και την παρέμβαση με λεκτικό τρόπο, σε σοβαρές διαταραχές του συναισθήματος, των γνωστικών μηχανισμών και της εξωτερικευμένης συμπεριφοράς ατόμων που δυσλειτουργούν. Τα τελευταία χρόνια διευρύνθηκε το έργο της στα πεδία τη πρόληψης και της αποκατάστασης.
Εςτύαςη του ενδιαφϋροντοσ ςτο ϊτομο και παραγκώνιςη τησ ϋννοιασ του κοινωνικού πλαιςύου Το ϊτομο προςεγγύζεται αποςπαςμϋνο από την ςχϋςη κοινωνικόσ αλληλεπύδραςησ μϋςα ςτην οπούα βρύςκεται Εςτύαςη ςτην ψυχοπαθολογύα και την ατομικό ψυχοθεραπεύα Ακόμα και τα κοινωνικϊ προβλόματα ερμηνεύονται ωσ ςυνϋπεια ατομικών «ανεπαρκειών», «ανικανοτότων» και «ιδιαιτεροτότων», ενώ η ευθύνη γι αυτϊ τα προβλόματα, που απορρϋουν από την ςυγκεκριμϋνη μορφό οργϊνωςησ τησ κοινωνύασ, μεταφϋρεται ςτα επιμϋρουσ ϊτομα
Αποδοκιμαςύα τησ α-κοινωνικόσ, α-πολιτιςμικόσ και α- πολιτικόσ ψυχολογύασ Αδυναμύα διαχωριςμού του ατόμου από το κοινωνικό πολιτικό οικονομικό πλαύςιο μϋςα ςτο οπούα ζει και αναπτύςςεται Μετατόπιςη του ενδιαφϋροντοσ από το ατομικό ςτο κοινωνικό Προτϊςεισ για διαφορετικϊ επύπεδα ανϊλυςησ των ψυχολογικών φαινομϋνων
Η ϋννοια τησ Κοινότητασ διαμορφώνεται με βϊςη το προςωπικό βύωμα, τη ςκϋψη και τη ςυμπεριφορϊ του ατόμου ςε αλληλεπύδραςη με το εξω - ατομικό περιβϊλλον, ςύμφωνα με την ϋννοια του οικολογικού πεδύου (βλ. ϋργο του ςυςτημικού θεωρητικού U. Bronfenbrenner. 1981)
Οι κριτικϋσ ςχετικϊ με τον ατομικιςμό ςτην ψυχολογύα που ϊρχιςαν να ςυςτηματοποιούνται ςτα μϋςα τησ δεκαετύασ του 60 μϋςα ςε ϋνα πλαύςιο ευρύτερων κοινωνικό πολιτικών αλλαγών και ιςτορικών εξελύξεων, εύχαν ωσ αποτϋλεςμα: την εδραύωςη τησ Κοινοτικόσ (Κλινικό) Ψυχολογύασ την εμφϊνιςη μιασ ςειρϊσ νϋων προςεγγύςεων Κριτικό Ψυχολογύα Πολιτικό Ψυχολογύα Αντύθεςη προσ τον ατομικιςμό και τον θετικιςμό τησ «τυπικόσ» Ψυχολογύασ & προώθηςη τησ ιδϋασ τησ αδυναμύασ διαχωριςμού του ατόμου από το κοινωνικό πολιτικό οικονομικό του περιβϊλλον.
Στροφό του βλϋμματοσ των Ψυχολόγων από μύα κλινικό οπτικό ςε μύα κοινωνικό - οικολογικό προοπτικό Έμφαςη δύδεται ςτην: 1. Αναζότηςη κοινωνικοοικονομικών αποθεμϊτων <ψυχοκοινωνικϊ δύκτυα> 2. Ανϊλυςη κοινωνικοπολιτιςμικών παραμϋτρων 3. Διερεύνηςη τησ ψυχολογικόσ ςημαςύασ τησ κοινότητασ 4. Προαγωγό Τγεύασ προληπτικϊ προγρϊμματα με την ενεργό ςυμμετοχό των ενδιαφερόμενων, το empowerment 5. υμμετοχό ςε κινόματα 6. Ανϊλυςη των κοινωνικών δομών και αλλαγών
Η Κοινοτικό Ψυχιατρικό (community psychiatry) αφορϊ κυρύωσ παροχό υπηρεςιών με ςτόχο τη φροντύδα και την αντιμετώπιςη ψυχικών διαταραχών μϋςα ςτην κοινότητα (π.χ. Κοινοτικϊ Κϋντρα Ψυχικόσ Υγεύασ)
Η Κοινοτικό Ψυχολογύα (community psychology) αφορϊ τη ςχϋςη του ατόμου με την κοινότητα και την κοινωνύα. Ο κύριοσ ςτόχοσ εύναι η προώθηςη τησ υγεύασ, η οπούα επιτυγχϊνεται μϋςα από την ενύςχυςη των ατομικών και κοινωνικών πηγών ςτόριξησ του ατόμου και μϋςα από τον εντοπιςμό και την αντιμετώπιςη παραγόντων επικινδυνότητασ ςτην ζωό του (Schmidt, 2001)
Η Κοινοτικό Κλινικό Ψυχολογύα εύναι κλϊδοσ τησ Κλινικόσ Ψυχολογύασ που αςχολεύται κυρύωσ με τη ςχϋςη μεταξύ απόκλιςησ και περιβϊλλοντοσ. Ο Κοινοτικόσ Κλινικόσ Ψυχολόγοσ εφαρμόζει τισ αρχϋσ τησ Κοινοτικόσ Ψυχολογύασ ςτην πρόληψη τησ απόκλιςησ και ςχεδιϊζει και υλοποιεύ κοινοτικϋσ παρεμβϊςεισ ςε ςυνεργαςύα με ϊλλουσ ειδικούσ ψυχικόσ υγεύασ και φορεύσ μϋςα ςτα πλαύςια τησ κοινότητασ. Καλαντζό Αζύζι, 2000
Ο όροσ «κριτικό ψυχολογύα» ϋχει εφαρμοςτεύ για ποικύλεσ θεωρητικϋσ προςεγγύςεισ τησ ψυχολογύασ, οι οπούεσ κϊνουν την εμφϊνιςό τουσ τισ τελευταύεσ δεκαετύεσ του 20 ου αιώνα και μοιρϊζονται τισ εξόσ κοινϋσ παραδοχϋσ: απορρύπτουν την ϋμφαςη ςτη ςτατιςτικό και τισ πειραματικϋσ μεθόδουσ τησ παραδοςιακόσ ψυχολογύασ τονύζουν τισ δυνατότητεσ του ενεργού υποκειμϋνου αναγνωρύζουν τη ςχϋςη ατόμου και κοινωνικού περιβϊλλοντοσ ωσ αντικεύμενο ϋρευνασ ςτην ψυχολογύα Αναδύθηκε ωσ μύα νϋα, περιςςότερο αποδεκτό από τον ακαδημαώκό κόςμο, εκδοχό τησ «ριζοςπαςτικόσ ψυχολογύασ» και του κινόματοσ τησ αντι-ψυχιατρικόσ των δεκαετιών του 1960 και 1970.
Η μελϋτη τησ αλληλεπύδραςησ των πολιτικών και ψυχολογικών διεργαςιών Deutsch & Kinvall «Η ψυχολογική επιςτήμη γίνεται ουςιαςτική όταν επιτυγχϊνει την κατανόηςη τησ αλληλεπίδραςησ τησ ανθρώπινησ φύςησ και των πολιτικών διαδικαςιών και απαντϊ ςτο ερώτημα πωσ οι κυβερνήςεισ μπορούν να βοηθήςουν τουσ πολίτεσ να νιώθουν ψυχολογική αςφϊλεια και να είναι κοινωνικϊ ευαίςθητοι και υπεύθυνοι» R. Lane, 2003
ΚΟΙΝΟΣΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ Κοινοτικό ψυχικό υγιεινό (αναδιοργϊνωςη των υπαρχόντων ςυςτημϊτων) Κατανόηςη και να προώθηςη τησ ποιότητα ζωόσ για το ϊτομο, την κοινότητα και την κοινωνύα Κοινωνικό δικαιοςύνη & αλλαγό ΚΡΙΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ Πολιτικόσ: Κοινωνικό δικαιοςύνη & αλλαγό Επιςτημονικόσ: Αλλαγό τησ ψυχολογύασ ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ Να κατανοόςει, να ερμηνεύςει και να επιλύςει θϋματα που ςυνδϋονται με την πολιτικό διϊςταςη τησ ανθρώπινησ ςυμπεριφορϊσ Κοινωνικό δικαιοςύνη & wellness
ΚΟΙΝΟΣΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ ΚΡΙΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΨΤΧΟΛΟΓΙΑ Πολυεπύπεδη οπτικό: οι λύςεισ για το ϊτομο αναζητούνται μϋςα ςτο ςύςτημα Κριτικό προσ τον ατομικιςμό τησ ψυχολογύασ και τον ρόλο τησ ςτην προώθηςη τησ κοινωνικόσ καταπύεςησ και τησ ανιςότητασ Πολιτικό ιδεολογύα & θϋματα πολιτικόσ ςυμμετοχόσ, πολιτικόσ επικοινωνύασ και πολιτικόσ βύασ, ςύγχρονα κοινωνικοπολιτικϊ φαινόμενα Έρευνα Πρόληψη τησ απόκλιςησ & προαγωγό τησ υγεύασ Παρϋμβαςη Προτϊςεισ για ριζικϋσ αλλαγϋσ Δραςτηριοποιεύται ενεργϊ προσ την επύλυςη επύκαιρων πολιτικών ζητημϊτων
Η Κοινοτικό Κλινικό Ψυχολογύα, εμποτιςμϋνη από τισ αξύεσ τησ Κριτικόσ και τισ ψυχοπολιτικϋσ θεωρόςεισ τησ Πολιτικόσ, κινεύται προσ μια πιο ριζοςπαςτικό πρακτικό, ςτην οπούα η πρϊξη, η ϋρευνα και η θεωρύα εύναι αδιαύρετεσ και ϊμεςα αλληλοςυνδεόμενεσ. Αναπτύςςονται μϋςα ςτο κοινωνικό γύγνεςθαι και τισ ζωϋσ των ανθρώπων οι οπούοι εύναι περιθωριοποιημϋνοι, καταπιεςμϋνοι και κοινωνικϊ αδικημϋνοι. Προβϊλλουν με αυτό τον τρόπο την αναγκαιότητα για μύα κοινωνικϊ και πολιτικϊ εμποτιςμϋνη πρακτικό, η οπούα μαθαύνει από το παρελθόν τησ και θϋτει υπό αμφιςβότηςη όχι μόνο το κοινωνικό status quo, αλλϊ και το status quo τησ επιςτόμησ τησ ψυχολογύασ
Η ψυχολογύα πρϋπει να εξελύςςεται ςαν αποτϋλεςμα τησ κρύςησ και τησ επανϊςταςησ κϊθε εποχόσ, ιδεολογικϊ εμπλεκόμενη με τισ κοινωνικϋσ αλλαγϋσ που προκαλούνται, αντύ να εύναι μύα γραμμικό επιςτόμη και να ψϊχνει μόνο την αντικειμενικό αλόθεια. Τα εμπειρικϊ δεδομϋνα πρϋπει να ενςωματώνονται ςτισ πολιτιςμικϋσ αλλαγϋσ, η επιςτόμη να εύναι εγγενώσ πολιτικό και οικολογικό παρεμβαύνοντασ ςε ϋνα μακρο-επύπεδο, από το ϊτομο ςτην κοινότητα Kuhn, 1962, 1970
Σύμφωνα με μύα πρόςφατη αναςκόπηςη των Ευθυμύου και ςυν. (2013) «Οικονομικό Κρύςη και Ψυχικό Υγεύα : Τι γνωρύζουμε για την ςημερινό κατϊςταςη ςτην Ελλϊδα ;» Η οικονομικό ύφεςη αποτελεύ πλϋον παγκόςμιο πρόβλημα και η διερεύνηςη των πιθανών επιπτώςεών τησ ςτον τομϋα τησ υγεύασ κρύνεται αναγκαύα Αποτϋλεςμα : αυξϊνεται η ανεργύα και μειώνονται τα ειςοδόματα. Οι υπηρεςύεσ του δημόςιου τομϋα γύνονται η μοναδικό πηγό υγειονομικόσ περύθαλψησ καθότι μειώνεται η ζότηςη για ιδιωτικϋσ υπηρεςύεσ υγεύασ, την ύδια ςτιγμό που τα ϋςοδα των κυβερνόςεων για τη χρηματοδότηςό τουσ εύναι μειωμϋνα. Ο αντύκτυποσ εκτεύνεται πϋρα από το ϊτομο, την οικογϋνεια και τισ κοινωνύεσ ςτο ςύνολό τουσ.
Κοινωνικοοικονομικού Παρϊγοντεσ & Ψυχικό Τγεύα Οι Gilman et al. (2005) διαπύςτωςαν ότι τα ϊτομα με χαμηλότερο κοινωνικοοικονομικό επύπεδο κατϊ την παιδικό ηλικύα ϋχουν μεγαλύτερο κύνδυνο ανϊπτυξησ μεύζονοσ κατϊθλιψησ (1,69 με 2,07 φορϋσ) από ότι εκεύνουσ με υψηλότερο κοινωνικοοικονομικό επύπεδο ανεξϊρτητα από την πορεύα ζωόσ τουσ ακόμη και μετϊ την ενηλικύωςό τουσ. Έρευνα του Hudson (2005) καταδεικνύει μια ιςχυρό αρνητικό ςυςχϋτιςη μεταξύ των κοινωνικοοικονομικών ςυνθηκών και τησ ψυχικόσ υγεύασ. Η ςχϋςη αυτό τονύζει το ρόλο των κοινωνικών παραγόντων.
Τγεύα και Οικονομικό κρύςη ςτην Ελλϊδα Η πρωτοβϊθμια φροντύδα ςτην Ελλϊδα εύναι υψηλϊ κατακερματιςμϋνη καθώσ εμπλϋκονται αρκετού διαφορετικού δημόςιοι και ιδιωτικού επαγγελματύεσ υγεύασ δύχωσ ςυντονιςμό και ϋλεγχο του ςυςτόματοσ. Η διατόρηςη ςτην Ελλϊδα των ικανοποιητικών δεικτών υγεύασ, ωσ επύ το πλεύςτον, οφεύλεται ςτο καλό κλύμα, τη ςχετικϊ υψηλό ποιότητα ζωόσ και τη μϊλλον υγιεινό διατροφό (Oikonomou & Mariolis, 2010; Kentikelenis & Papanicolas, 2012)
Η παγκόςμια οικονομικό κρύςη Οικονομικό κρύςη και υγεύα των παιδιών : αύξηςη παιδικόσ θνηςιμότητασ Σχϋςη τησ ανεργύασ με την υγεύα : Η ανεργύα, πιθανϊ ςχετύζεται με την υιοθϋτηςη ανθυγιεινών ςυνηθειών, όπωσ το κϊπνιςμα, καθώσ και με ψυχικϋσ διαταραχϋσ, ψυχοςωματικϋσ διαταραχϋσ και αυτοκτονύεσ (Γιωτϊκοσ, 2010) Σχϋςη τησ οικονομικόσ κρύςησ με την υγεύα : Η επύδραςη τησ οικονομικόσ κρύςησ ςτη γενικό υγεύα δεν εύναι ξεκϊθαρη και φαύνεται να ποικύλλει (Γιωτϊκοσ, 2010) Επύδραςη ςτα ποςοςτϊ θνηςιμότητασ Σχϋςη τησ οικονομικόσ κρύςησ με την αυτοκτονύα : Οι Stuckler et al. (2009) μϋλετη ςε 26 χώρεσ τησ Ευρώπησ για διϊςτημα 1970-2006 Βρόκαν ότι για κϊθε αύξηςη 1% ςτην ανεργύα υπόρχε αύξηςη 0,8% ςτισ αυτοκτονύεσ, ςτισ ηλικύεσ κϊτω των 65 ετών, καθώσ και αύξηςη 0,8% ςτισ ανθρωποκτονύεσ.
χϋςη τησ οικονομικόσ κρύςησ με την ψυχικό υγεύα Οι ψυχικϋσ διαταραχϋσ (ςυναιςθηματικϋσ διαταραχϋσ) κρύνονται πρωταρχικόσ ςημαςύασ για την δημόςια υγεύα καθώσ κατατϊςςονται ςτισ πρώτεσ αιτύεσ που προκαλούν ςημαντικό ϋκπτωςη τησ λειτουργικότητασ και μϊλιςτα ςύμφωνα με τον ΠΟΥ αναμϋνονται μϋχρι το 2020 να καταςτούν δεύτερεσ ςε ςυχνότητα εμφϊνιςησ, μετϊ την ιςχαιμικό καρδιοπϊθεια (Γιωτϊκοσ, 2010) Περιοδικό Lancet (Kentikelenis et al., 2011) : οι καταθλιπτικϋσ διαταραχϋσ και ο αριθμόσ των αυτοκτονιών θα αυξηθούν ςημαντικϊ Ηνωμϋνο Βαςύλειο (Γιωτϊκοσ, 2010) : τριπλαςιαςμόσ των ψυχωτικών επειςοδύων, διπλαςιαςμόσ τησ κατϊχρηςησ αλκοόλ και δι- ό τριπλαςιαςμόσ των καταθλιπτικών επειςοδύων Ιαπωνύα : Αύξηςη των αυτοκτονιών Χιλό (Γιωτϊκοσ, 2010): ιςχυρό ςχϋςη μεταξύ απότομησ περικοπόσ του ειςοδόματοσ και εμφϊνιςησ ψυχιατρικών διαταραχών Selenko & Batinic (2011) : ςχϋςη μεταξύ αντιληπτόσ οικονομικόσ δυςχϋρειασ και ψυχικόσ υγεύασ καθώσ και τισ ατομικϋσ μεταβλητϋσ που επηρεϊζουν τη ςχϋςη αυτό Θεωρύα τησ λανθϊνουςασ αποςτϋρηςησ τησ Jahoda (1982) : ςημαντικό αρνητικό επύδραςη τησ αντιληπτόσ οικονομικόσ δυςχϋρειασ ςτην ψυχικό υγεύα Εντοπύζεται θετικό ςυςχϋτιςη μεταξύ οικονομικόσ κρύςησ και χρόςησ ναρκωτικών ουςιών
Οικονομικό Κρύςη ςτην Ελλϊδα Αναςκόπηςη Ερευνών I Έρευνα : Γιωτϊκοσ και ςυν. (2011) ςυλλογό ςτοιχεύων πραγματοποιόθηκε από Σεπτϋμβριοσ-Οκτώβριοσ 2010 από τη βϊςη δεδομϋνων τησ Ελληνικόσ Στατιςτικόσ Υπηρεςύασ και από τα Νοςοκομεύα Αιγινότειο, Ψυχιατρικό Νοςοκομεύο Αττικόσ, Γενικό Κρατικό Αθηνών και Ευαγγελιςμόσ Μελετόθηκε : η ύπαρξη πιθανόσ ςυνϊφειασ μεταξύ τησ ανεργύασ και του μϋςου ειςοδόματοσ τησ τελευταύασ εικοςαετύασ με τουσ ακόλουθουσ δεύκτεσ ψυχικόσ υγεύασ: ειςαγωγϋσ ςε ψυχιατρικό κλινικό, επιςκϋψεισ ςε εξωτερικϊ ιατρεύα και επεύγοντα ψυχιατρικών κλινικών, αυτοκτονύεσ, ανθρωποκτονύεσ, θνηςιμότητα και διαζύγια τησ τελευταύασ δεκαετύασ Αποτελϋςματα : ςημαντικό ςυςχϋτιςη με τουσ οικονομικούσ δεύκτεσ εύναι οι επιςκϋψεισ ςε τακτικϊ εξωτερικϊ ιατρεύα και τμόματα επειγόντων ψυχιατρικών κλινικών, οι αυτοκτονύεσ, οι ανθρωποκτονύεσ και ο αριθμόσ διαζυγύων. Ειδικότερα, βρϋθηκε θετικό ςυςχϋτιςη μεταξύ των επιςκϋψεων ςτα εξωτερικϊ ιατρεύα και ςτα επεύγοντα του Αιγινητεύου και τησ ανεργύασ και του μϋςου ειςοδόματοσ Η απουςύα ευρόματοσ που να καταδεικνύει αύξηςη των αυτοκτονιών με την αύξηςη τησ ανεργύασ πιθανϊ οφεύλεται ςτισ ακόμη βραχυπρόθεςμεσ επιπτώςεισ τησ κρύςησ αλλϊ και ςτην ύπαρξη παραδοςιακών δομών κοινωνικόσ μϋριμνασ
Οικονομικό Κρύςη ςτην Ελλϊδα Αναςκόπηςη Ερευνών II Πανεπιςτήμιο Ιωαννίνων : πραγματοποιόθηκε έρευνα πεδίου ςε αντιπροςωπευτικό δεύγμα 5000 περύπου ενηλύκων ηλικύασ 18-74 ετών (Σκαπινϊκησ, 2011) Παρατηρήθηκε : αύξηςη τησ ςυμπτωματολογύασ ςε ϊτομα με μικρότερο οικογενειακό ειςόδημα ό ςε ϊτομα που αντιμετωπύζουν ςοβαρϋσ οικονομικϋσ δυςκολύεσ Τα ϊτομα που αντιμετώπιζαν αρκετϋσ ϋωσ πολλϋσ οικονομικϋσ δυςκολύεσ (ανεξϊρτητα από το ύψοσ του ειςοδόματόσ τουσ) όταν ςχεδόν 3 φορϋσ πιο πιθανό να εμφανύςουν ςοβαρό ψυχοπαθολογύα ςε ςχϋςη με τα ϊτομα που δεν αντιμετώπιζαν οικονομικϋσ δυςκολύεσ Οι ϊνεργοι εύχαν διπλϊςια ςχεδόν πιθανότητα να εμφανύζουν ςοβαρό ψυχοπαθολογύα ακόμη και όταν λαμβϊνονται υπόψη και όλοι οι ϊλλοι παρϊγοντεσ που μπορεύ να επηρεϊζουν την ςυςχϋτιςη π.χ. ειςόδημα.
Οικονομικό Κρύςη ςτην Ελλϊδα Αναςκόπηςη Ερευνών III Bouras & Lykouras (2011) : ϊνοδοσ ςτην ανεργύα με το ποςοςτό να φτϊνει ςτο 12.4% τον Οκτώβριο του 2010 αύξηςη ςτον αριθμό των ανθρώπων που απευθύνονται ςτα Κϋντρα Υποδοχόσ και Αλληλεγγύησ (ΚΥΑΔΑ) προσ ικανοπούηςη των πρώτων αναγκών (ςύτιςη, ςτϋγαςη, φϊρμακα και ιατρικό περύθαλψη) Kentikelenis et al. (2011) : Συνοψύζονται ςτοιχεύα και υποςτηρύζεται ότι η κατϊςταςη τησ υγεύασ ϋχει χειροτερϋψει ιδιαύτερα ςτισ ευϊλωτεσ ομϊδεσ. αύξηςη τησ εγκληματικότητασ με τα ποςοςτϊ των ανθρωποκτονιών και κλοπών να ϋχουν ςχεδόν διπλαςιαςτεύ ςτο διϊςτημα μεταξύ 2007 και 2009 αύξηςη ςτισ λοιμώξεισ από τον ιό τησ ανθρώπινησ ανοςοανεπϊρκειασ (ΗΙV) ϋλαβε χώρα ςτα τϋλη του 2010 o επιπολαςμόσ τησ χρόςησ ηρωύνησ φϋρεται να αυξόθηκε κατϊ 20% το 2009
Οικονομικό Κρύςη ςτην Ελλϊδα Αναςκόπηςη Ερευνών IV Ο Madianos et al. (2011) πανελλαδικό τηλεφωνικό ϋρευνα (2008:Ν=2.197 και 2009:Ν=2.192) Σκοπόσ : διερεύνηςη τησ πιθανόσ ςυςχϋτιςησ τησ οικονομικόσ κρύςησ και του επιπολαςμού του Μεύζονοσ Καταθλιπτικού Επειςοδύου Αποτελϋςματα : ύπαρξη ςυςχϋτιςησ μεταξύ των δύο μεταβλητών και ςυγκεκριμϋνα ϋδειξε ότι τα ϊτομα που αντιμετώπιζαν ςοβαρϋσ οικονομικϋσ δυςκολύεσ εύχαν μεγαλύτερο κύνδυνο εμφϊνιςησ Μεύζονοσ Καταθλιπτικού Επειςοδύου. Economou et al. (2011) Παρατηρόθηκε ότι το 2011 υπόρξε 36% αύξηςη ςτισ αναφορϋσ (34) απόπειρασ αυτοκτονύασ τον τελευταύο μόνα πριν τη διεξαγωγό τησ ϋρευνασ ϋναντι των αναφορών (24) το 2009
υμπϋραςμα Η οικονομικό κρύςη φαύνεται να επιφϋρει επιπτώςεισ ςτην υγεύα και ιδιαύτερα ςτην ψυχικό υγεύα κυρύωσ μϋςω τησ ανεργύασ μεύωςησ του ειςοδόματοσ Ωςτόςο, το εύδοσ τησ ςχϋςησ αυτόσ καθώσ και η ερμηνεύα τησ δεν αποτελεύ πϊντοτε ϋνα εύκολο εγχεύρημα. Περιςςότερεσ ϋρευνεσ : αρνητικό ςυςχϋτιςη μεταξύ οικονομικόσ κρύςησ και ψυχικόσ υγεύασ Προςοχή : πρϋπει να ληφθούν υπόψη ςημαντικού παρϊγοντεσ που παρεμβϊλλονται ςε αυτό τη ςχϋςη υποκειμενικό οικονομικό ςτρεσ και η επύδραςη του ςτην ευεξύα τα λανθϊνοντα οφϋλη τησ εργαςύασ η αύςθηςη τησ αυτοαποτελεςματικότητασ κοινωνικού παρϊγοντεσ όπωσ ο ςτιγματιςμόσ, η περιθωριοπούηςη, η διϊβρωςη των κοινωνικών ςχϋςεων, η τρϋχουςα κοινωνικό νόρμα και η ύπαρξη δικτύων κοινωνικόσ προςταςύασ
Περιοριςμϋνοσ ο ρόλοσ τησ κλινικόσ ψυχολογύασ ςτην αντιμετώπιςη τησ κρύςησ και των ςυνεπειών τησ Καμύα εξειδικευμϋνη διϊκριςη μεταξύ των αντικειμϋνων τησ ψυχολογύασ Οι νόμοι προβλϋπουν την ύπαρξη διϊκριςησ, καταδεικνύεται η αναγκαιότητα τησ διϊκριςησ, υπϊρχει περιγραφό του ρόλου, αλλϊ αυτό δεν αξιοποιεύται Αν και φαινομενικϊ οι αριθμού δεύχνουν αύξηςη θϋςεων των ψυχολόγων, αυτό δεν ϋχει τον αντύςτοιχο αντύκτυπο ςτην ποιότητα και το εύροσ των παρεχόμενων υπηρεςιών Προγρϊμματα εςτιαςμϋνα ςτισ ευϊλωτα πληθυςμιακϋσ ανϊγκεσ (χωρύσ κριτόρια επαγγελματικόσ εξειδύκευςησ) που επύςησ δεν αξιοποιούνται Έρευνα : Δεν αξιολογούνται οι πραγματικϋσ ανϊγκεσ και δεν ϋχουμε ςαφό εικόνα, αυτό οδηγεύ ςτην παραπληροφόρηςη και ςτην κακό αξιοπούηςη των πόρων Σχεδόν απουςύα πρόληψησ και ανεπαρκόσ παρϋμβαςη, όχι κατϊλληλα εςτιαςμϋνη, με αποτϋλεςμα χαμηλό αποτελεςματικότητα ςτην εφαρμογό τησ ψυχολογύασ (φαύλοσ κύκλοσ)
'' A psychology of liberation requires a prior liberation of psychology, and that liberation can only come from a praxis committed to the suffering and hopes of the people'' Martin Baro, 1986