[ ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΓΠΑ για τα έτη ]

ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΓΠΑ Α. Κουτσούρης, Αν. Καθηγητής ΓΠΑ Ε. Νέλλας, ΕΕΔΙΠ Συνεργάτες: κ.κ. Ε. Καμπέρη, Π. Κάτσενος, Ε. Μάγου, Ν. Μποχωρίδης, Ν. Σεβαστίδου και Ε. Χαμπλά. Μεταπτυχιακοί φοιτητές-φοιτήτριες του ΓΠΑ [ ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΓΠΑ για τα έτη 2008-2011] Παραδοτέο στο πλαίσιο υλοποίησης του Πακ. 8 Μελέτη Απορρόφησης Αποφοίτων του Τεχνικού Δελτίου του Γραφείου Διασύνδεσης Αθήνα, Μάρτιος 2015

Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/09-2010/11 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΛΕΤΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΓΠΑ 2008-2011 Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Τεχνικού Δελτίου του Γραφείου Διασύνδεσης του ΓΠΑ, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε με βάση κοινή μεθοδολογία (δείγμα, ερωτηματολόγιο, εννοιολογικό πλαίσιο-οδηγός ερωτηματολογίου) που επεξεργάστηκε η Οριζόντια Δράση Υποστήριξης των Γραφείων Διασύνδεσης για τη μελέτη απορρόφησης αποφοίτων 1998-2000. Επιστημονικός Υπεύθυνος της μελέτης, ορίστηκε ο κ. Α. Κουτσούρης (Αν. Καθηγητής ΓΠΑ) 1 με βασικό συνεργάτη τον κ. Ε. Νέλλα (ΕΕΔΙΠ ΓΠΑ) ως συντονιστή της ομάδας των συνεντευκτών 2 και τεχνικό της ανάλυσης των στοιχείων και της παρουσίασης των αποτελεσμάτων. Ως συνεντευκτές συνεργάστηκαν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του ΓΠΑ κ.κ. Ε. Καμπέρη, Π. Κάτσενος, Ε. Μάγου, Ν. Μποχωρίδης, Ν. Σεβαστίδου και Ε. Χαμπλά. Ευχαριστίες οφείλονται στον κ. Α. Τριάντη για τη διάθεση στην ομάδα μελέτης του συστήματος διαχείρισης της διαδικτυακής βάσης η οποία είχε χρησιμοποιηθεί και στην πρώτη μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του ΓΠΑ για την εισαγωγή των στοιχείων των συνεντεύξεων. Ευχαριστίες επίσης οφείλονται στο προσωπικό του ΓΔ ΓΠΑ που παρείχε ευχαρίστως στην ομάδα εργασίας την αμέριστη συνδρομή του. Επιστημονικός υπεύθυνος για τις δράσεις του Γραφείου Διασύνδεσης ΓΠΑ είναι ο Ομ. Καθηγητής. ΑΘ. Χούντας. 1 Υπεύθυνος αναζήτησης δεδομένων των αποφοίτων από το Τμήμα Μηχανοργάνωσης ΓΠΑ, δειγματοληψίας, εκπαίδευσης των συνεντευκτών, ελέγχου της βάσης δεδομένων, καθοδήγησης της ανάλυσης δεδομένων και σύνταξης της έκθεσης. 2 Συντονισμός δειγματοληψίας (βάσει πινάκων τυχαίων αριθμών), τηλεφωνικών συνεντεύξεων καθώς και υπεύθυνος της βάσης δεδομένων, της εισαγωγής των στοιχείων στη βάση δεδομένων και της επεξεργασίας τους. 2

Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/09-2010/11 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Γενικός σκοπός 3 Σκοπός της παρούσας μελέτης απορρόφησης αποφοίτων, όπως και της μελέτης απορρόφησης αποφοίτων 1998-2000 της οποίας αποτελεί τη συνέχεια, είναι η διερεύνηση τόσο του βαθμού ένταξης των αποφοίτων στην απασχόληση και του προβλήματος της ανεργίας 4-6 χρόνια μετά την αποφοίτηση όσο και της ποιότητας της ένταξης (ποιοτικά χαρακτηριστικά της απασχόλησης) όσων έχουν βρει δουλειά, καθώς και της διαδικασίας μετάβασης από την εκπαίδευση στην απασχόληση. Η διερεύνηση της διαδικασίας μετάβασης, των δυσκολιών ένταξης και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της απασχόλησης των αποφοίτων αποτελεί και την προσδοκώμενη προστιθέμενη αξία των μελετών απορρόφησης ως προς τις έρευνες της ΕΣΥΕ. 1.2 Μεθοδολογία Στην παρούσα μελέτη, όπως και στη μελέτη απορρόφησης αποφοίτων 1998-2000, ακολουθήθηκε η ίδια μεθοδολογία σύμφωνα με τις οδηγίες του Γραφείου της Οριζόντιας Δράσης 4 το μέγεθος του δείγματος προκύπτει από τον στατιστικό τύπο n' = [SE(p) 2 * P* (1 - P) ] / t 2, με διάστημα εμπιστοσύνης 90%, P = 30% και διαστημική εκτίμηση t = 7%. 5 Το μέγεθος του δείγματος που μας δίνει αυτός ο στατιστικός τύπος είναι 116 απόφοιτοι ανά Τμήμα. Λόγω του γεγονότος ότι το μέγεθος 116 είναι σχετικά μεγάλο ως προς αυτό του πληθυσμού (απόφοιτοι ανά Τμήμα), εφαρμόστηκε η εξής στατιστική διόρθωση: n = N*n' / N+n', όπου - n είναι το τελικό μέγεθος του δείγματος μετά τη διόρθωση. - n είναι το μέγεθος του δείγματος 116, που προέκυψε από τον στατιστικό τύπο n = [SE(p) 2 * P* (1 - P)] / t 2 με διάστημα εμπιστοσύνης 90%, P = 30% και διαστημική εκτίμηση t = 7% - N είναι ο πληθυσμός (αριθμός αποφοίτων ανά Τμήμα). Έτσι, το μέγεθος του δείγματος ανά Τμήμα μειώνεται. Εάν όμως, μετά τη διόρθωση, το μέγεθος του δείγματος προκύψει μικρότερο από 60, τότε διατηρείται ο αριθμός 60 ανά τμήμα. 3 Βλ. «ΚΟΙΝΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ για τις ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ», απόφαση της 9ης Δεκεμβρίου 2003 - συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής της Οριζόντιας Δράσης των Γραφείων Διασύνδεσης των Πανεπιστήμιων 4 Όπως υποσημείωση 1. 5 P = 30% σημαίνει ότι η πιθανότητα εμφάνισης ενός χαρακτηριστικού στον πληθυσμό δεν ξεπερνάει το 30% και του αντιθέτου του το 70%. 3

Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/09-2010/11 Η μέθοδος κατάρτισης του δείγματος είναι η τυχαία δειγματοληψία. Στο δείγμα λήφθηκε υπόψη το φύλο: ο αριθμός ανδρών και γυναικών στο δείγμα αντανακλά τα μερίδια ανδρών και γυναικών στον πληθυσμό αναφοράς. Για τη δειγματοληψία καταρτίστηκαν ξεχωριστοί κατάλογοι ανδρών και γυναικών αποφοίτων με βάση τις μηχανογραφικές καταστάσεις. Οι άνδρες απόφοιτοι των ετών 1998, 1999 και 2000 καταχωρήθηκαν σε ενιαίο κατάλογο κατά αλφαβητική σειρά. Το ίδιο ίσχυσε και για τις γυναίκες αποφοίτους. Τα στοιχεία που αφορούν στο ΓΠΑ παρουσιάζονται στον Πίνακα 1.1. Στη βάση των στοιχείων του Πίνακα 1.1 και της κοινής μεθοδολογίας το δείγμα κατά Τμήμα του ΓΠΑ υπολογίστηκε ως κάτωθι (Πίνακας 1.2). Πίνακας 1.2: Υπολογισθέν δείγμα για τη Μελέτη Απορρόφησης Αποφοίτων ΓΠΑ Τμήμα ΓΠΑ n' N N*n' N+n' N*n'/N+n' Δείγμα ΦΠ 116 253 29348 369 80 80 ΖΠ 69 8004 185 43 60 ΤΒ 118 13688 234 58 60 ΑΟΑ 117 13572 233 58 60 ΕΕΤ 154 17864 270 66 66 ΑΦΠ 118 13688 234 58 60 ΣΥΝΟΛΟ 829 363 386 Στην έκθεση που ακολουθεί παρουσιάζεται η πρώτη επεξεργασία των αποτελεσμάτων σε επίπεδο συχνοτήτων τόσο για το σύνολο των αποφοίτων του ΓΠΑ όσο και κατά Τμήμα 6. Επιπλέον, παρουσιάζεται μια σειρά περαιτέρω επεξεργασιών (διμεταβλητή ανάλυση με πίνακες διπλής εισόδου) σε επίπεδο ΓΠΑ. Ο τελικός αριθμός των συνεντεύξεων, που πραγματοποιήθηκαν τηλεφωνικά, ανέρχεται σε 391 αποφοίτους, ήτοι στο 98,99% του υπολογισμένου αρχικά δείγματος 7 (Πίνακας 1.3). 6 Για την απλούστερη παρουσίαση των Πινάκων στο παρόν κείμενο επελέγη η παρουσίαση των ποσοστών ώστε να διευκολύνεται και η τυχόν απαιτούμενη σύγκριση μεταξύ των Τμημάτων είτε για τους σκοπούς της μελέτης είτε εκ μέρους του αναγνώστη. Στην πρώτη γραμμή κάθε πίνακα αναφέρεται το πλήθος των περιπτώσεων (Ν). Επίσης, κάποιες φορές το άθροισμα των ποσοστών μπορεί να υπολείπεται ή να υπερβαίνει το 100% κατά 0,1% καθόσον ακολουθήθηκε η εκτύπωση του SPSS. 7 Στα Τμήματα με μικρό αριθμό αποφοίτων, παρότι επιχειρήθηκε η κάλυψη των «μη ανταποκρινόμενων» με συμπλήρωμα, δεν στάθηκε δυνατόν να εντοπιστούν τόσοι απόφοιτοι όσους απαιτούσε το αρχικά υπολογισμένο δείγμα, παρά τις συνεχείς προσπάθειες των συνεντευκτών (λόγω απουσίας τους στο εξωτερικό ή ανεπάρκειας στοιχείων για τον εντοπισμό των αποφοίτων). 4

Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/09-2010/11 Πίνακας 1.3: Τελικό δείγμα έρευνας αποφοίτων ΓΠΑ ΑΕΙ/Τμήμα ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΤΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ Προβλεπόμενο δείγμα (αριθμός) 386 60 60 60 60 66 80 Τελικό δείγμα (αριθμός) 387 60 59 63 43 69 93 Τελικό δείγμα προς σύνολο αποφοίτων (%) 46,68 51,28 50,00 53,39 62,32 44,81 36,76 5

Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/09-2010/11 ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠ. ΑΘΗΝΩΝ 2008-2009 2009-2010 Γενικό Σύνολο 2010-2011 των αποφοίτων ετών 2008/2009 έως 2010/201 Αρ. Αποφοίτων Αρ. Αποφοίτων Αρ. Αποφοίτων Σχολή και τμήμα ή ΑνεξάρτητοΤμήμα Σύνολο Γυναίκες Σύνολο Γυναίκες Σύνολο Γυναίκες Σύνολο Γυναίκες ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 70 22 90 47 93 47 253 116 ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ 31 18 12 4 26 14 69 36 ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 46 19 31 18 41 21 118 58 ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 32 13 44 21 41 28 117 62 ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ 41 22 60 38 53 32 154 92 ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ 38 18 41 23 39 15 118 56 Γενικό άθροισμα 258 112 278 151 293 157 829 420 6

2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της μονομεταβλητής (σε επίπεδο συχνοτήτων) αποτελέσματα της έρευνας. 2.1 Ηλικία Η ηλικία των αποφοίτων που συμμετείχαν στην έρευνα κυμαίνεται μεταξύ 25 και 44 ετών. Ο μέσος όρος είναι τα 30,4 έτη, με επικρατούσες ηλικίες τα 29 και 30 έτη (21,37%) και κυρίαρχη την ομάδα ηλικιών 29 32 ετών (42,74%). Στη συνέχεια παρουσιάζεται η ηλικία των αποφοίτων (κατά ομάδες ηλικιών) στο σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα (Πίνακας 2.1 και Γραφήμα 1). Πίνακας 2.1: Κατανομή των αποφοίτων κατά ομάδες ηλικίας και μέσοι όροι ηλικίας (ποσοστά %) Ν= 379 60 54 63 41 69 92 <= 30 63,32 50,00 50,00 73,02 36,59 76,81 75,00 31-35 31,13 45,00 38,89 20,63 60,98 20,29 19,57 36+ 5,54 5,00 11,11 6,35 2,44 2,90 5,43 μ.ο. 30,4 31,1 31,2 30,1 31,2 29,7 29,7 Γράφημα 1: Κατανομή των αποφοίτων κατά ομάδες ηλικίας (ποσοστά %) ΦΠ 075% 020% ΕΤΤ 077% 020% ΖΠ ΓΒ ΑΦΠ 037% 050% 073% 061% 039% 021% <= 30 31-35 36+ ΑΟΑ 50% 45% ΓΠΑ 063% 031% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2.2 Φύλο

Όσον αφορά στο φύλο του συνόλου των αποφοίτων οι γυναίκες επικρατούν (54,01%) έναντι των αντρών (45,99%). 8 Η κατανομή των φύλων (ΓΠΑ και Τμήμα) έχει ως κάτωθι (Πίνακας 2.2 και Γράφημα 2). Πίνακας 2.2: Κατανομή αποφοίτων κατά φύλο (ποσοστά %) Ν= 387 60 59 63 43 69 93 Άνδρας 45,99 48,33 52,54 50,79 51,16 40,58 38,71 Γυναίκα 54,01 51,67 47,46 49,21 48,84 59,42 61,29 Γράφημα 2: Κατανομή αποφοίτων κατά φύλο ΦΠ 39% 61% ΕΤΤ 041% 059% ΖΠ ΓΒ 051% 051% 049% 049% Άνδρες Γυναίκες 8 ΑΦΠ 053% 047% ΑΟΑ 048% 052% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2.3 Οικογενειακή κατάσταση Μεταξύ των αποφοίτων ποσοστό 17,4% δήλωσε ότι έχει 1 3 παιδιά. Μεταξύ των εχόντων τέκνα στην πλειοψηφία τους οι απόφοιτοι έχουν ένα παιδί (66,2%) και ακολουθούν οι έχοντες δύο παιδιά (29,4%). 8 Οι γυναίκες απόφοιτοι ανέρχονται στο 50,66% του συνόλου των αποφοίτων του ΓΠΑ στην εξεταζόμενη περίοδο. 8

Πίνακας 2.3: Αριθμός παιδιών αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 377 60 52 63 42 69 91 Με παιδί 11,41 18,33 9,62 9,52 19,05 8,70 7,69 1 παιδί 85,37 100,00 60,00 80,00 100,00 100,00 57,14 2 παιδιά 14,63 0,00 40,00 20,00 0,00 0,00 42,86 2.4 Στρατιωτική θητεία Η συντριπτική πλειοψηφία των αρρένων αποφοίτων του ΓΠΑ έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές της υποχρεώσεις (93,18%). Η θητεία κυμαίνεται μεταξύ 5 και 48 μηνών. Κατά 46,63% οι απόφοιτοι έχουν υπηρετήσει 9 μήνες και ακολουθούν οι 12μηνες θητείες (36,81%). 2.5 Χαρακτηριστικά γονέων 2.5.1 Εκπαίδευση γονέων Όσον αφορά στο επίπεδο εκπαίδευσης του πατέρα διαπιστώνεται ότι υπερτερούν οι πτυχιούχοι ανωτάτων σπουδών και πλέον (μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές) με ποσοστό 39,95% (34,99% και 4,96% αντίστοιχα) και ακολουθούν οι απόφοιτοι Λυκείου (28,10%) και οι πτυχιούχοι ανώτερων τεχνικών-επαγγελματικών σχολών (14,33%). Αναλυτικά το επίπεδο εκπαίδευσης του πατέρα των αποφοίτων φαίνεται αναλυτικά στον Πίνακα 2.5.1.1 (και στο Γράφημα 3). 9 9

Πίνακας 2.5.1.1: Εκπαιδευτικό επίπεδο πατέρα αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 363 60 44 63 41 68 87 Δεν πήγε σχολείο 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Μερικές τάξεις του Δημοτικού Απολυτήριο Δημοτικού Απολυτήριο 3- τάξιας Μέσης Εκπαίδευσης Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης 0,28 1,67 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 11,57 13,33 9,09 12,70 14,63 5,88 12,64 5,79 3,33 2,27 9,52 12,20 4,41 4,60 28,10 38,33 47,73 9,52 24,39 23,53 31,03 Πτυχίο Ανώτερης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Πτυχίο Ανωτάτων Σχολών Μεταπτυχιακός τίτλος ή διδακτορικό 14,33 10,00 4,55 28,57 4,88 17,65 13,79 34,99 30,00 36,36 31,75 34,15 44,12 33,33 4,96 3,33 0,00 7,94 9,76 4,41 4,60 10 Γράφημα 3: Εκπαιδευτικό επίπεδο πατέρα αποφοίτων ΦΠ 12,64% 4,60% 31,03% 33,33% 4,60% ΕΤΤ 5,88% 4,41% 23,53% 44,12% 4,41% ΖΠ 14,63% 12,20% 24,39% 34,15% 10% Έως και απολυτήριο Δημοτικού Απολυτήριο 3ταξιας Μ.Ε. ΓΒ 12,70% 9,52% 9,52% 31,75% 8% Απολυτήριο Μ.Ε. Πτυχίο Ανώτερης Τ&Ε Εκπαίδευσης ΑΦΠ 9,09% 2,27% 47,73% 36,36% 0% Πτυχίο Ανώτατων Σχολών Μεταπτυχιακό ή διδακτορικό ΑΟΑ 15,00% 3,33% 38,33% 30,00% 3,33% ΓΠΑ 11,85% 5,79% 28,10% 34,99% 4,96% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 10

Όσον αφορά στο επίπεδο εκπαίδευσης της μητέρας αυτή εμφανίζεται ως κατώτερη της αντίστοιχης των συζύγων τους και επικεντρώνεται στο απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης (44,9%) και στο πτυχίο ανώτατων σχολών και πλέον (μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές) με ποσοστό 26,72% (24,79% και 1,93% αντίστοιχα). Αναλυτικά το επίπεδο εκπαίδευσης της μητέρας των αποφοίτων φαίνεται αναλυτικά στον Πίνακα 2.5.1.2 (και στο Γράφημα 4). Πίνακας 2.5.1.2: Εκπαιδευτικό επίπεδο μητέρας αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 363 60 44 63 41 68 87 Δεν πήγε σχολείο 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Μερικές τάξεις του Δημοτικού Απολυτήριο Δημοτικού Απολυτήριο 3- τάξιας Μέσης Εκπαίδευσης Απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 12,67 11,67 9,09 15,87 14,63 10,29 12,64 7,16 3,33 2,27 14,29 17,07 5,88 3,45 44,90 61,67 68,18 28,57 36,59 33,82 47,13 Πτυχίο Ανώτερης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Πτυχίο Ανωτάτων Σχολών Μεταπτυχιακός τίτλος ή Διδακτορικό 8,54 6,67 4,55 11,11 9,76 10,29 8,05 24,79 16,67 15,91 26,98 19,51 36,76 26,44 1,93 0,00 0,00 3,17 2,44 2,94 2,30 11 11

Γράφημα 4: Εκπαιδευτικό επίπεδο μητέρας αποφοίτων ΦΠ 12,64% 3,45% 47,13% 26,44% 2,30% ΕΤΤ 10,29% 5,88% 33,82% 36,76% 2,94% ΖΠ 14,63% 17,07% 36,59% 19,51% 2% Έως και απολυτήριο Δημοτικού Απολυτήριο 3ταξιας Μ.Ε. ΓΒ 15,87% 14,29% 28,57% 26,98% 3% Απολυτήριο Μ.Ε. Πτυχίο Ανώτερης Τ&Ε Εκπαίδευσης ΑΦΠ 9,09% 2,27% 68,18% 15,91% 0% Πτυχίο Ανώτατων Σχολών Μεταπτυχιακό ή διδακτορικό ΑΟΑ 11,67% 3,33% 61,67% 16,67% 0,00% ΓΠΑ 12,67% 7,16% 44,90% 24,79% 1,93% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2.5.2 Εισοδηματική κατάσταση γονέων 12 Το εισόδημα των γονέων κατά την εκτίμηση των αποφοίτων συγκεντρώνεται κυρίως στην κατηγορία από 10.001 έως 20.000 και για την πλειοψηφία (69,71%) κυμαίνεται μεταξύ 10.001 και 30.000. Αναλυτικά η οικονομική κατάσταση των γονέων των αποφοίτων (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) φαίνεται στον Πίνακα 2.5.2.1. Πίνακας 2.5.2.1: Ετήσιο οικογενειακό εισόδημα γονέων των αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 317 53 47 57 30 63 67 Έως 10.000 13,88 15,09 12,77 24,56 16,67 12,70 4,48 10.001-20.000 38,80 28,30 42,55 38,60 43,33 39,68 41,79 20.001-30.000 30,91 39,62 34,04 17,54 26,67 34,92 31,34 30.001-40.000 11,36 11,32 8,51 8,77 6,67 11,11 17,91 > 40.001 5,05 5,66 2,13 10,53 6,67 1,59 4,48 12

Γράφημα 5: Ετήσιο οικογενειακό εισόδημα γονέων των αποφοίτων ΦΠ 4,48% 41,79% 31,34% 4,48% Έως 10000 ΕΤΤ 12,70% 39,68% 34,92% 1,59% 10001-20000 20001-30000 ΖΠ 16,67% 43,33% 26,67% 6,67% 30001+ 40001+ ΓΒ 24,56% 38,60% 17,54% 10,53% ΑΦΠ 12,77% 42,55% 34,04% 2,13% ΑΟΑ 15,09% 28,30% 39,62% 5,66% ΓΠΑ 13,88% 38,80% 30,91% 5,05% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Η σχετική πλειονότητα των αποφοίτων εκτιμά ότι οι γονείς τους δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οικονομικά προβλήματα (44,32%), ενώ σε δύσκολη κατάσταση βρίσκεται το 38,38% και οικονομική ευχέρεια εμφανίζει το 17,29%. Αναλυτικά οι εκτιμήσεις (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 1.5.2.2. 13 Πίνακας 2.5.2.2: Οικονομική κατάσταση γονέων αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 370 55 56 63 39 68 89 Πολύ δύσκολα 7,30 20,00 1,79 4,76 5,13 8,82 4,49 Σχετικά δύσκολα 31,08 27,27 16,07 44,44 30,77 44,12 23,60 Ούτε δύσκολα/ ούτε εύκολα 44,32 36,36 41,07 39,68 43,59 41,18 57,30 Σχετικά εύκολα 14,86 9,09 39,29 9,52 17,95 5,88 12,36 Πολύ εύκολα 2,43 7,27 1,79 1,59 2,56 0,00 2,25 2.5.3 Τόπος κατοικίας γονέων Στην πλειοψηφία τους (54,86%) οι γονείς των αποφοίτων διαμένουν στην Αθήνα. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.5.3 και το Γράφημα 6. 13

Πίνακας 2.5.3: Τόπος διαμονής γονέων των αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 381 60 59 63 41 69 89 Αθήνα 54,86 56,67 66,10 55,56 43,90 62,32 44,94 Εκτός Αθηνών 45,14 43,33 33,90 44,44 56,10 37,68 55,06 Γράφημα 6: Τόπος διαμονής γονέων των αποφοίτων ΦΠ 045% 055% ΕΤΤ 062% 038% ΖΠ 044% 056% Αθήνα ΓΒ 056% 044% Εκτός Αθηνών ΑΦΠ 066% 034% 14 ΑΟΑ 57% 43% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2.6 Προπτυχιακές σπουδές 2.6.1. Διάρκεια σπουδών Ο χρόνος εισαγωγής των αποφοίτων (των ετών 2008/9, 2009/10 και 2010/11) στο ΓΠΑ ξεκινά από το 1990 και φτάνει το 2006. Το σχετικά μεγαλύτερο ποσοστό εισήλθε το 2002 (23,77%) και, ακολούθως, το 2003 (23,26%). Η πλειοψηφία των αποφοίτων εισήλθε στο ΓΠΑ μεταξύ 2002 και 2004 (63,44%). Αναλυτικά τα σχετικά δεδομένα παρατίθενται στον Πίνακα 2.6.1.1 και το Γράφημα 7. Πίνακας 2.6.1.1: Έτος εισαγωγής των αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 387 60 59 63 43 69 93 <=2000 18,09 30,00 16,95 15,87 30,23 8,70 13,98 2001-2003 61,50 61,67 72,88 53,97 65,12 60,87 58,06 >=2004 20,41 8,33 10,17 30,16 4,65 30,43 27,96 14

Γράφημα 7: Έτος εισαγωγής των αποφοίτων ΦΠ 014% 058% 028% Ε ΖΠ 009% 030% 061% 065% 030% 005% <=2000 2001-2003 ΓΒ 016% 054% 030% Α 017% 073% 010% Α 030% 062% 008% Γ 018% 061% 020% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Ο χρόνος αποφοίτησης των αποφοίτων του δείγματος φαίνεται (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) στον Πίνακα 2.6.1.2 και το Γράφημα 8. Πίνακας 2.6.1.2: Έτος αποφοίτησης (ποσοστά %) Ν= 387 60 59 63 43 69 93 2008 16,80 20,00 8,47 17,46 16,28 24,64 13,98 2009 29,46 25,00 44,07 30,16 34,88 30,43 19,35 2010 35,92 35,00 35,59 36,51 25,58 37,68 39,78 2011 17,83 20,00 11,86 15,87 23,26 7,25 26,88 15 Γράφημα 8: Έτος αποφοίτησης ΦΠ 014% 019% 040% 027% Ε 025% 030% 038% 007% 20 08 ΖΠ 016% 035% 026% 023% 20 09 ΓΒ 017% 030% 037% 016% Α 008% 044% 036% 012% Α 020% 025% 035% 020% Γ 017% 029% 036% 018% 15 0% 20% 40% 60% 80% 100%

Κατά συνέπεια, η μέση διάρκεια σπουδών των αποφοίτων ανέρχεται σε 7,6 έτη. Το 9,3% απεφοίτησε σε 5 χρόνια, το 21,19% σε 6 χρόνια, το 46,77% σε 7 έως 8 χρόνια και ποσοστό 22,74% σε 9 ή περισσότερα χρόνια. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.6.1.3 και το Γράφημα 9. Πίνακας 2.6.1.3: Διάρκεια σπουδών αποφοίτων ΓΠΑ (ποσοστά %) μ.ο. 7,6 8,3 7,9 7,5 8,4 6,7 7,4 Ν= 387 60 59 63 43 69 93 5 χρόνια 9,30 3,33 6,78 6,35 2,33 21,74 10,75 6 χρόνια 21,19 6,67 20,34 36,51 6,98 30,43 20,43 7-8 χρόνια 46,77 48,33 54,24 38,10 55,81 39,13 48,39 9 χρόνια και πλέον 22,74 41,67 18,64 19,05 34,88 8,70 20,43 Γράφημα 9: Διάρκεια σπουδών αποφοίτων ΓΠΑ ΦΠ 10,75% 48,39% 20,43% 16 ΕΤΤ 21,74% 39,13% 8,70% 2,33% ΖΠ 55,81% 35% 5 χρόνια ΓΒ 6,35% 38,10% 19% 6 χρόνια 7-8 χρόνια ΑΦΠ 6,78% 54,24% 19% 9 χρόνια και πλέον 3,33% ΑΟΑ 48,33% 41,67% ΓΠΑ 9,30% 46,77% 22,74% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2.6.2 Βαθμός πτυχίου Ο βαθμός πτυχίου των αποφοίτων κυμαίνεται μεταξύ του 5,44 και του 8,6. Αναλυτικά οι βαθμοί πτυχίου (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.6.2 και το Γράφημα 10. 16

Πίνακας 2.6.2: Βαθμός πτυχίου (όρια, μέσος όρος και ποσοστά %) Ν= 380 59 56 63 42 69 91 Κάτω όριο 5,44 5,9 6,5 5,44 6,2 6,1 5,5 Πάνω όριο 8,6 8,3 8,29 8,36 8,6 8,3 8 Μέσος όρος 7,1 6,8 7,2 7,3 6,9 7,2 7 Έως 6,99 39,47 77,97 25 11,11 66,67 18,84 46,15 7-7,49 41,84 15,25 50 55,56 23,81 59,42 39,56 7,5+ 18,68 6,78 25 33,33 9,52 21,74 14,29 Γράφημα 10: Βαθμός πτυχίου (κατά κατηγορίες βαθμολογίας) ΦΠ 046% 040% ΕΤΤ 019% 059% ΖΠ ΓΒ 011% 067% 056% 024% Έως 6,99 7-7,49 7,5+ 17 ΑΦΠ 025% 050% ΑΟΑ 078% 015% ΓΠΑ 039% 042% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Για την πλειοψηφία των αποφοίτων (59,9%) η εισαγωγή τους σε κάποιο Τμήμα του ΓΠΑ ήταν αποτέλεσμα της δήλωσης των εν λόγω Τμημάτων μεταξύ των πέντε πρώτων επιλογών τους στις πανελλήνιες εξετάσεις. Ακολουθεί μια κατηγορία που ανέρχεται στο 22,66% που αφορά σε αποφοίτους οι οποίοι είχαν συμπεριλάβει τα Τμήματα του ΓΠΑ μεταξύ των 6 10 επιλογής τους, ενώ για το 17,45% η επιλογή ήταν πέραν της δεκάτης. Αναλυτικά οι προτιμήσεις των αποφοίτων στις πανελλήνιες εξετάσεις (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.6.3.1 και στο Γράφημα 11. 17

Πίνακας 2.6.3.1: Προτίμηση του Τμήματος σπουδών στις εισαγωγικές (ποσοστά %) Ν= 384 60 59 63 42 69 91 1η έως 5η 59,9 36,67 66,1 69,84 45,24 78,26 57,14 6η έως 10η 22,66 25 25,42 19,05 26,19 14,49 26,37 Άλλη επιλογή 17,45 38,33 8,47 11,11 28,57 7,25 16,48 Γράφημα 11: Προτίμηση του Τμήματος σπουδών στις εισαγωγικές ΦΠ 057% 026% 016% Ε 078% 014% 007% Μεταξύ των 5 πρώτων 6-10 ΖΠ 045% 026% 029% ΓΒ 070% 019% 011% Α 066% 025% 008% Α Γ 037% 060% 025% 023% 038% 017% 18 0% 20% 40% 60% 80% 100% Στην πλειοψηφία τους (60%) οι σημερινοί απόφοιτοι δήλωσαν ότι το αντικείμενο των σπουδών τους ενδιέφερε πολύ ενώ σε ποσοστό 24,42% δήλωσαν μικρό ενδιαφέρον. Επιπλέον, το 7,27% δεν γνώριζε το αντικείμενο των σπουδών του στο ΓΠΑ ενώ το 8,31% δεν ενδιαφερόταν. Αναλυτικά το ενδιαφέρον των αποφοίτων για το αντικείμενο των σπουδών τους στο ΓΠΑ (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.6.3.2 και το Γράφημα 12. Πίνακας 2.6.3.2: Ενδιαφέρον για το αντικείμενο σπουδών (ποσοστά %) Ν= 385 60 59 62 42 69 93 Πολύ 60 61,67 66,1 80,65 38,1 55,07 54,84 Λίγο 24,42 13,33 28,81 12,9 38,1 24,64 30,11 Καθόλου 8,31 20 5,08 1,61 4,76 11,59 6,45 Δεν το γνώριζα 7,27 5 0 4,84 19,05 8,7 8,6 18

Γράφημα 12: Ενδιαφέρον για το αντικείμενο σπουδών ΦΠ ΕΤΤ ΖΠ 038% 055% 055% 038% 030% 006% 025% 012% 005% Πολύ Λίγο ΓΒ 081% 013% 002% ΑΦΠ 066% 029% 005% ΑΟΑ 062% 013% 020% ΓΠΑ 060% 024% 008% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Το 55,06% των αποφοίτων δηλώνει ευχαριστημένο από τις σπουδές του στο ΓΠΑ (11,95% πολύ ευχαριστημένο) έναντι 16,36% που εμφανίζεται δυσαρεστημένο (2,60% πολύ δυσαρεστημένο) και 28,57% που δηλώνει ουδέτερο (ούτε ευχαριστημένο ούτε δυσαρεστημένο). Αναλυτικά η ικανοποίηση των αποφοίτων από τις σπουδές τους στο ΓΠΑ (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.6.3.3 και το Γράφημα 13. 19 Πίνακας 2.6.3.3: Ευχαρίστηση από τις σπουδές (ποσοστά %) Ν= 385 60 58 63 42 69 93 Ευχαριστημένος/η Έτσι κι έτσι Δυσαρεστημένος/η 55,06 50 62,07 50,79 66,67 63,77 45,16 28,57 31,67 27,59 36,51 21,43 14,49 35,48 16,36 18,33 10,34 12,7 11,9 21,74 19,35 19

Γράφημα 13: Ευχαρίστηση από τις σπουδές ΦΠ 045% 035% 019% ΕΤΤ ΖΠ 064% 067% 014% 021% 022% 012% Ευχαριστημέν ος/η ΓΒ 051% 037% 013% ΑΦΠ 062% 028% 010% ΑΟΑ 050% 032% 018% ΓΠΑ 055% 029% 016% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2.6.4 Διαμονή κατά τη διάρκεια των σπουδών Κατά πλειοψηφία (54,52%) οι απόφοιτοι κατά τη διάρκεια των σπουδών δεν χρειάστηκε να ενοικιάσουν κάποιο χώρο για τη διαμονή τους. Ο χρόνος ενοικίασης κάποιου διαμερίσματος (για το 45,48% των αποφοίτων) είναι κατά μέσο όρο λίγο πάνω από 6,5 χρόνια (5,79). 20 2.6.5 Εργασία κατά τη διάρκεια των σπουδών Στην πλειοψηφία τους (56,48%) οι απόφοιτοι είχαν εργασιακή εμπειρία 9 κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών τους σπουδών. Μεταξύ αυτών, ποσοστό 32,11% εργαζόταν σε συνεχή βάση. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (για το σύνολο του ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.6.5. Πίνακας 2.6.5: Εργασιακή εμπειρία κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών Ν= 386 60 59 63 42 69 93 Εργασιακή εμπειρία Συνεχής εργασία 218 31 37 42 26 38 44 56,48% 51,67% 62,71% 66,67% 61,90% 55,07% 47,31% 70 10 19 13 6 12 10 32,11% 32,26% 51,35% 30,95% 23,08% 31,58% 22,53% 9 Εξαιρουμένης της πρακτικής εξάσκησης. 20

2.7 Μεταπτυχιακές σπουδές Η πλειοψηφία των αποφοίτων (ποσοστό 54,19%) έχει ολοκληρώσει ή παρακολουθεί μεταπτυχιακές σπουδές (8,47% διδακτορικό). Αναλυτικά οι απόφοιτοι που έχουν πραγματοποιήσει ή πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές κατά Τμήμα παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.7.1 και το Γράφημα 14. Πίνακας 2.7.1: Πραγματοποίηση μεταπτυχιακών σπουδών Ν= 382 60 58 63 41 69 91 Μεταπτυχιακές σπουδές 207 28 30 39 20 40 50 54,19% 46,67% 51,72% 61,90% 48,78% 57,97% 54,95% Γράφημα 14: Πραγματοποίηση μεταπτυχιακών σπουδών ΦΠ 055% 045% Ε ΖΠ ΓΒ 058% 049% 062% 042% 051% 038% ΝΑ Ι 21 Α 052% 048% Α 047% 053% Γ 054% 046% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Οι λόγοι για τους οποίους οι απόφοιτοι αποφάσισαν να προχωρήσουν σε μεταπτυχιακές σπουδές αφορούν στο επιστημονικό ενδιαφέρον τους (40,98%)και, κυρίως, στις επαγγελματικές προοπτικές (55,20%) ο μεταπτυχιακός τίτλος απαραίτητος για την εξεύρεση εργασίας αντίστοιχης με τις σπουδές τους (20,77%) ή μεγαλύτερη εξειδίκευση για καλύτερες επαγγελματικές προοπτικές (34,43%). Αναλυτικά οι λόγοι για τους οποίους οι απόφοιτοι έχουν πραγματοποιήσει ή πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές κατά Τμήμα παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.7.2. 21

Πίνακας 2.7.2: Λόγοι πραγματοποίησης μεταπτυχιακών σπουδών (ποσοστά %) Ν= 183 28 15 39 18 38 45 Ήθελα να προχωρήσω επιστημονικά και με ενδιέφερε το θέμα 40,98 21,43 26,67 41,03 33,33 50 53,33 Εκτιμούσα ότι χωρίς μεταπτυχιακό τίτλο είναι δύσκολο να βρω εργασία που αντιστοιχεί στις σπουδές μου 20,77 28,57 33,33 15,38 27,78 10,53 22,22 Εκτιμούσα ότι θα χρειαστώ μεγαλύτερη επαγγελματική εξειδίκευση για καλύτερη σταδιοδρομία 34,43 42,86 40 33,33 38,89 36,84 24,44 Άλλος λόγος 3,83 7,14 0 10,26 0 2,63 0 Στην πλειοψηφία τους (52,20%) οι απόφοιτοι εργάζονταν κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών τους σπουδών και μάλιστα συνεχόμενα (65,71% των εργαζόμενων), με πλήρη απασχόληση (60,95%) και σε αντικείμενα (πολύ ή αρκετά) σχετικά με τις (μεταπτυχιακές) σπουδές τους (48,15%). Αναλυτικά η απασχόληση των αποφοίτων στη διάρκεια των μεταπτυχιακών τους σπουδών κατά Τμήμα παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.7.3. 22 Πίνακας 2.7.3: Εργασιακή εμπειρία στη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών Ν= 205 28 29 40 20 40 48 Εργασιακή 107 17 15 19 11 16 29 εμπειρία 52,20 60,71 51,72 47,50 55,00 40,00 60,42 Συνεχόμενη 65,71 εργασία 76,47 60,00 47,37 72,73 81,25 62,96 Πλήρης 60,95 απασχόληση 88,24 73,33 47,37 63,64 37,50 59,26 Εργασία 48,15 σχετική με σπουδές (πολύ & αρκετά) 70,59 35,29 42,11 36,36 37,50 57,14 22

006% 3% 004% 2% 010% 008% 010% 023% 20% 019% 017% 020% 025% 035% 057% 071% 071% 76% 074% 075% 073% Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/2009-2010/2011 2.8 Απασχόληση Στην παρούσα έρευνα, σε αντίθεση με τον ορισμό της ΕΣΥΕ (άρχισε μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης, διάρκεια μεγαλύτερη των 6 μηνών, τουλάχιστον 20 ώρες εβδομαδιαίας απασχόλησης), οι ερωτώμενοι αξιολόγησαν μόνοι τους τη σημασία της απασχόλησής τους, διότι έτσι συγκεντρώθηκαν πληροφορίες για το τί αυτοί θεωρούν ως «σημαντική» απασχόληση στο πλαίσιο της διαδικασίας μετάβασης. 2.8.1 Γενικά στοιχεία Κατά την περίοδο της λήψης των συνεντεύξεων (Οκτώβριος-Νοέμβριος 2014) η πλειοψηφία των αποφοίτων του ΓΠΑ (71,09%) ήταν απασχολούμενοι(ες) ενώ 23,18% ήταν άνεργο και 5,73% ανενεργό. Αναλυτικά η εργασιακή κατάσταση των αποφοίτων κατά Τμήμα παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.8.1.1 και το Γράφημα 15. Πίνακας 2.8.1.1: Εργασιακή κατάσταση αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 384 59 58 63 42 69 93 Απασχολούμενοι 71,09 76,27 70,69 57,14 73,81 75,36 73,12 Άνεργοι 23,18 20,34 18,97 34,92 16,67 20,29 24,73 Ανενεργοί 5,73 3,39 10,34 7,94 9,52 4,35 2,15 Γράφημα 15: Εργασιακή κατάσταση αποφοίτων 23 080% 070% 060% Απασχολούμε νοι Άνεργοι 050% 040% 030% 020% 010% 000% ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΓΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ 23

Μεταξύ των απασχολούμενων ποσοστό 85,61% δήλωσε ότι είχε εμπειρία σημαντικής απασχόλησης. Μεταξύ αυτών, το 95,69% θεωρεί ότι η τρέχουσα απασχόλησή τους είναι σημαντική απασχόληση. Για το 59,46% μεταξύ των αποφοίτων που θεωρούν τη σημερινή τους απασχόληση ως σημαντική, η σημερινή τους απασχόληση είναι η πρώτη σημαντική τους απασχόληση. Αναλυτικά τα στοιχεία απασχόλησης των αποφοίτων (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.1.2 και το Γράφημα 16. Πίνακας 2.8.1.2: Εμπειρία σημαντικής απασχόλησης (ποσοστά %) Ν= 271 45 41 36 30 52 67 Εμπειρία σημαντικής απασχόλησης 85,61 88,89 95,12 83,33 93,33 80,77 79,10 Ν= 232 40 39 30 28 42 53 Η σημερινή απασχόληση είναι σημαντική 95,69 95,00 97,44 100,00 92,86 95,24 94,34 Ν= 222 38 38 30 26 40 50 Η παρούσα είναι η πρώτη σημαντική απασχόληση 59,46 57,89 44,74 50,00 73,08 62,50 68,00 24 24

045% 050% 059% 058% 063% 073% 068% Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/2009-2010/2011 Γράφημα 16: Εμπειρία σημαντικής απασχόλησης 100% 090% 080% 096% 095% 097% 100% 93% 095% 94% Εμπειρία σημαντικής απασχόλησης Η σημερινή απασχόληση είναι σημαντική 070% 060% Η παρούσα είναι η πρώτη σημαντική απασχόληση 050% FFF 040% 030% 020% 010% 000% ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΓΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ 2.8.2 Πρώτη σημαντική απασχόληση εκτός της παρούσας απασχόλησης 25 Για 100 αποφοίτους η σημερινή τους απασχόληση είτε δεν είναι η πρώτη σημαντική απασχόλησή τους (90 άτομα) είτε δεν θεωρείται σημαντική απασχόληση (10 άτομα). Η μορφή της πρώτης σημαντικής εργασίας των εν λόγω αποφοίτων αφορά κυρίως σε μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό ή το (στενό ή ευρύτερο) δημόσιο τομέα (66,33%και 13,27%) και δευτερευόντως σε συμβάσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα (7,14%) και τον ιδιωτικό τομέα (4,08%). Τέλος, στο 8,16% των αποφοίτων αφορά σε αυτοαπασχόληση (χωρίς προσωπικό 6,12% και ως εργοδότης 2,04%) και στο 1,02% σε απασχόληση, ως βοηθών, σε οικογενειακή επιχείρηση. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.2.1. Πίνακας 2.8.2.1: Μορφή πρώτης σημαντικής απασχόλησης (ποσοστά %) Ν= 98 18 22 15 8 17 18 Μισθωτός 79,59 66,67 86,36 80 100 94,12 61,11 Συμβασιούχος 11,22 27,78 0 0 0 5,88 27,78 Αυτοαπασχολούμενος Βοηθός σε οικογ. επιχείρηση 8,16 5,56 13,64 20 0 0 5,56 1,02 0 0 0 0 0 5,56 25

Ο χρόνος εύρεσης της εν λόγω σημαντικής εργασίας από τους αποφοίτους κυμαίνεται σε διαστήματα έως 6 μήνες μετά την αποφοίτηση (50,4% συμπεριλαμβανόμενου ποσοστού 11,7% των αποφοίτων που ξεκίνησαν την πρώτη σημαντική τους απασχόληση στη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών), από 6 έως 12 μήνες μετά την αποφοίτηση (12,3%) και σε πάνω από 12 μήνες (37,5% συμπεριλαμβανόμενου ποσοστού 11,7% που βρήκαν την πρώτη σημαντική τους απασχόληση μετά τη διέλευση 24 ετών). Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.2.2. Πίνακας 2.8.2.2: Χρόνος εύρεσης πρώτης σημαντικής εργασίας μετά την αποφοίτηση (ποσοστά %) Ν= 98 18 22 15 8 17 18 Έως 6 μήνες (συμπεριλ. των προπτυχιακών σπουδών) 46,94 50 54,55 40 75 35,29 38,89 6-12 μήνες 10,2 5,56 4,55 33,33 0 0 16,67 12+ μήνες 42,86 44,44 40,91 26,67 25 64,71 44,44 Στην πλειοψηφία τους (12,40%) οι απόφοιτοι δήλωσαν ότι δεν συνάντησαν κάποια δυσκολία στην εξεύρεση της πρώτης σημαντικής εργασίας τους λόγω του φύλου τους Στην πλειονότητά τους (43,80%) οι απόφοιτοι επίσης δήλωσαν ότι δεν είχαν (μετά την αποφοίτησή τους) κάποια περιστασιακή απασχόληση πριν την πρώτη σημαντική τους απασχόληση. Όσον αφορά στον τρόπο εύρεσης της πρώτης σημαντικής απασχόλησης (πολλαπλές επιλογές που ανέρχονται σε 101 επί 89 αποφοίτων), το 41,58% τη βρήκε διαμέσου γνωριμιών (οικογενειακών ή φιλικών), το 21,78% από αγγελίες (στον τύπο ή το διαδίκτυο), το 12,87% δια της συμμετοχής σε κάποιο διαγωνισμό και κατά 8,91% διαμέσου συστάσεων των καθηγητών τους. Τέλος, ποσοστό 1,98% δήλωσε ότι βρήκε εργασία διαμέσου του Γραφείου Διασύνδεσης ΓΠΑ, ενώ ποσοστό 6,93% δήλωσε άλλο. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.2.3. 26 Πίνακας 2.8.2.3: Τρόπος εύρεσης πρώτης σημαντικής εργασίας (ποσοστά %) Ν= 101 19 22 13 8 19 20 Οικογενειακές γνωριμίες/ φίλοι 41,58 47,37 40,91 38,46 62,5 26,32 45 Συστάσεις καθηγητών 8,91 10,53 4,55 7,69 15,79 10 Διαγωνισμός 12,87 15,79 22,73 15,38 5,26 10 Αγγελίες 21,78 15,79 22,73 30,77 12,5 26,32 20 ΟΑΕΔ 5,94 10,53 0 7,69 10,53 5 Γραφείο Διασύνδεσης 1,98 0 0 0 12,5 5 Άλλο 6,93 0 9,09 0 12,5 15,79 5 26

Η πρακτική εξάσκηση εμφανίζεται να παίζει μικρό σχετικά ρόλο (21,35%) στην εξεύρεση της πρώτης σημαντικής απασχόλησης. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.2.4. Πίνακας 2.8.2.4: Συμβολή της πρακτικής εξάσκησης στην εύρεση της πρώτης σημαντικής απασχόλησης (ποσοστά %) Ν= 89 17 19 12 8 17 16 Θετική συμβολή 21,35 23,53 26,32 16,67 12,5 29,41 12,5 Όσον αφορά στο είδος της πρώτης σημαντικής απασχόλησης αυτή ήταν στο σύνολό της (100%) προσωρινή, δηλαδή αφορούσε είτε σε σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου (48,86%) είτε σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου 44,32%) και δευτερευόντως σε σύμβαση έργου (6,82%). Κατά πλειοψηφία αφορά σε πλήρη απασχόληση (95,51%). Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.2.5. Πίνακας 2.8.2.5: Είδος πρώτης σημαντικής απασχόλησης αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 88 17 18 12 8 17 16 Σύμβαση αορίστου χρόνου 44,32 41,18 44,44 33,33 50 64,71 31,25 Δημόσιος υπάλληλος 0 0 0 0 0 0 0 Σύμβαση ορισμένου χρόνου 48,86 41,18 50 66,67 50 35,29 56,25 Σύμβαση έργου 6,82 17,65 5,56 0 0 0 12,5 Πλήρης απασχόληση 95,51 94,12 94,74 100 87,5 94,12 100 27 Οι συνολικές καθαρές μηνιαίες αποδοχές των αποφοίτων παρουσιάζονται (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) στον Πίνακα 2.8.2.6. Πίνακας 2.8.2.6: Επίπεδο αμοιβών των αποφοίτων στην πρώτη σημαντική απασχόληση (ποσοστά %) Ν= 84 16 16 12 8 16 16 Έως 500 7,14 6,25 0 8,33 12,5 12,5 6,25 501 έως 700 16,67 18,75 18,75 0 12,5 18,75 25 701 έως 900 25,00 25 43,75 25 0 25 18,75 901 έως 1100 27,38 37,5 25 25 37,5 6,25 37,5 1101 έως 1300 15,48 12,5 12,5 16,67 25 18,75 12,5 1301 και πλέον 8,33 0 0 25 12,5 18,75 0 27

Ο βαθμός αντιστοιχίας των σπουδών με την πρώτη σημαντική απασχόληση ήταν απόλυτος για το 33,71%, αρκετός για το 25,84% και λίγος ή καθόλου για το 40,45%. Αναλυτικά ο βαθμός αντιστοιχίας των σπουδών με την πρώτη σημαντική εργασία των αποφοίτων (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.8.2.7. Πίνακας 2.8.2.7: Βαθμός αντιστοιχίας σπουδών με την πρώτη σημαντικά απασχόληση Καθόλου 29,21 23,53 47,37 33,33 25 11,76 31,25 Λίγο 11,24 23,53 5,26 8,33 12,5 11,76 6,25 Αρκετά 25,84 29,41 5,26 25 25 29,41 43,75 Απόλυτα 33,71 23,53 42,11 33,33 37,5 47,06 18,75 Τέλος, οι περισσότεροι απόφοιτοι (62,92%) πιστεύουν ότι για την ίδια εργασία θα μπορούσε να επιλεγεί απόφοιτος ΤΕΙ («ναι» και «μάλλον ναι»). Αναλυτικά οι απόψεις των αποφοίτων σχετικά με τη δυνατότητα υποκατάστασής τους από αποφοίτους ΤΕΙ (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.2.8. Πίνακας 2.8.2.8: Βαθμός υποκατάστασης αποφοίτων ΓΠΑ από απόφοιτους ΤΕΙ (πρώτη σημαντική απασχόληση) (ποσοστά %) Ναι 44,94 45,80% 33,30% 50,00% 25,00% 29,00% 25,00% Μάλλον ναι 17,98 12,50% 23,30% 11,10% 12,50% 12,90% 19,40% Όχι ιδιαίτερα 12,36 4,20% 6,70% 0% 6,30% 6,50% 11,10% Όχι 24,72 37,50% 36,70% 38,90% 56,30% 51,60% 44,40% 28 2.8.3 Σημερινή απασχόληση Όπως προαναφέρθηκε κατά την περίοδο της διενέργειας των συνεντεύξεων 273 απόφοιτοι (ήτοι 71,09% του συνόλου) δήλωσαν απασχολούμενοι. Η μορφή απασχόλησης των αποφοίτων αφορά στην πλειοψηφία σε μισθωτούς στον ιδιωτικό (66,79%) και δευτερευόντως σε αυτοαπασχολούμενους (13,58%), σε συμβασιούχους έργου (11,69%, ήτοι 7,92% στο δημόσιο και 3,77% στον ιδιωτικό τομέα), σε μισθωτούς στο δημόσιο (στενό ή ευρύτερο) τομέα (5,66%) και, τέλος, σε βοηθούς στην οικογενειακή επιχείρηση (2,26%). Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.1 και το Γράφημα 17. 28

Πίνακας 2.8.3.1: Μορφή παρούσας εργασίας αποφοίτων ΓΠΑ (ποσοστά %) Ν= 265 45 36 36 31 51 66 Μισθωτός στον ιδιωτικό τομέα 66,79 71,11 77,78 52,78 54,84 82,35 59,09 Μισθωτός στο δημόσιο τομέα (στενό ή ευρύτερο) 5,66 6,67 11,11 2,78 3,23 5,88 4,55 Συμβασιούχος έργου στον ιδιωτικό τομέα 3,77 6,67 0 8,33 6,45 0 3,03 Συμβασιούχος έργου στο δημόσιο τομέα 7,92 8,89 0 16,67 0 5,88 12,12 Αυτοαπασχολούμενος χωρίς προσωπικό 8,3 2,22 2,78 13,89 19,35 1,96 12,12 Αυτοαπασχολούμενος με προσωπικό (εργοδότης) 5,28 4,44 5,56 5,56 9,68 1,96 6,06 Βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση 2,26 0 2,78 0 6,45 1,96 3,03 Γράφημα 17: Μορφή παρούσας εργασίας αποφοίτων ΓΠΑ 29 ΦΠ ΕΤΤ ΖΠ ΓΒ 59,09% 82,35% 55% 52,78% 3,23% 2,78% 4,55% 12,12% 3,03% 5,88% 1,96% 1,96% 19,35% 6,45% 0,1389 0,00% Μισθωτός στον ιδιωτικό τομέα Μισθωτός στο δημόσιο τομέα (στενό ή ευρύτερο) Συμβασιούχος έργου στον ιδιωτικό τομέα Συμβασιούχος έργου στο δημόσιο τομέα Αυτοαπασχολούμενος χωρίς προσωπικό Αυτοαπασχολούμενος με προσωπικό (εργοδότης) Βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση ΑΦΠ 77,78% 11,11% 2,78% 2,78% ΑΟΑ 71,11% 6,67% 2,22% 0 ΓΠΑ 66,79% 5,66% 8,30% 2,26% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 29

Η μεγάλη πλειοψηφία των αποφοίτων του ΓΠΑ, σύμφωνα με δήλωσή τους, απασχολούνται ως γεωπόνοι (156 άτομα ή 59,8% των απασχολούμενων). Άλλες σημαντικές κατηγορίες απασχόλησης αφορούν σε υπαλλήλους γραφείου (41 άτομα ή 15,7%), εργαζόμενους στην ασφάλεια και τον ποιοτικό έλεγχο (27 άτομα ή 10,3%), σε τράπεζες και εμπόριο (21 άτομα ή 8%), στην παροχή υπηρεσιών (11 άτομα ή 4,2%) και ασχολούμενους με την πληροφορική (3 άτομα ή 1,1%). Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία για τα κύρια επαγγέλματα που ασκούν οι απόφοιτοι παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.2 και το Γράφημα 18. Πίνακας 2.8.3.2: Κύρια επαγγέλματα αποφοίτων ΓΠΑ 10 ΑΕΙ/ ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΤΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ Τμήμα Ν= 261 42 36 36 31 51 65 Γεωπόνος 59,8% 45,2% 52,8% 77,8% 64,5% 47,1% 70,8% Τραπεζικές εργασίες & εμπόριο 8,0% 14,3% 11,1% 8,3% 6,5% 3,9% 6,2% Ποιοτικός έλεγχος 10,3% 7,1% 2,8% 8,3% 12,9% 29,4% 1,5% Υπάλληλοι γραφείου 15,7% 26,2 19,4% 2,8% 6,5% 13,7% 20,0% Πληροφορική 1,1% 2,4% 2,8% 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% Παροχή υπηρεσιών 4,2% 2,4% 11,1% 2,8% 6,5% 3,9% 1,5% Λοιπά 0,8% 2,4% 0,0% 0,0% 3,2% 0,0% 0,0% Γράφημα 18: Κύρια επαγγέλματα αποφοίτων ΓΠΑ 30 ΦΠ 70,80% 6,20% 0,00% Γεωπόνος Τραπεζικές εργασίες & εμπόριο ΕΤΤ 47,10% 3,90% 2,00% 0,00% Ποιοτικός έλεγχος Υπάλληλοι γραφείου ΖΠ ΓΒ 65% 77,80% 6,50% 0,00% 3,20% 8,30% 0,00% 0,00% Πληροφορική Παροχή υπηρεσιών Λοιπά ΑΦΠ 52,80% 11,10% 2,80% 0,00% ΑΟΑ 45,20% 14,30% 2,40% 2,40% ΓΠΑ 59,80% 8,00% 1,10% 0,80% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 10 Όπως καθορίστηκαν από την ΟΔ στη βάση της Στατιστικής Ταξινόμησης των Επαγγελμάτων της ΕΣΥΕ. 30

Σύμφωνα με την κωδικοποίηση των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας της ΕΣΥΕ οι απόφοιτοι απασχολούνται κατά 36,2% (93 άτομα) στην παροχή υπηρεσιών, κατά 22,2% (57 άτομα) στο εμπόριο, 14,4% (37 άτομα) στην εκπαίδευση-έρευνα, 10,5% (27 άτομα) στη μεταποίηση, 10,1% (26 άτομα) στην πρωτογενή παραγωγή και σε μικρότερα ποσοστά σε άλλους κλάδους. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.3. Πίνακας 2.8.3.3: Απασχόληση αποφοίτων κατά κλάδους οικονομικής δραστηριότητας ΑΕΙ/ ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΤΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ Τμήμα Ν= 257 42 35 36 31 51 62 Δημόσια διοίκηση 2,3% 2,4% 2,9% 2,8% 0,0% 2,0% 3,2% Εμπόριο 22,2% 11,9% 11,4% 41,7% 29,0% 15,7% 25,8% Παροχή υπηρεσιών 36,2% 54,8% 51,4% 16,7% 29,0% 31,4% 33,9% Εκπαίδευση-έρευνα 14,4% 4,8% 11,4% 27,8% 12,9% 13,7% 16,1% Μεταποίηση 10,5% 9,5% 0,0% 8,3% 6,5% 31,4% 3,2% Τράπεζες & πωλήσεις 3,9% 7,1% 8,6% 0,0% 6,5% 0,0% 3,2% Πρωτογενής παραγωγή 10,1% 7,1% 14,3% 2,8% 16,1% 5,9% 14,5% Κατασκευές 0,4% 2,4% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Οι απόφοιτοι γεωπόνοι εργάζονται 11 κυρίως (δηλαδή σε ποσοστά πάνω από 5%) ως υπεύθυνοι πωλήσεων-μάρκετινγκ (42 άτομα ή 16,1%), σε εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα (34 άτομα ή 13%), στην εμπορία γεωργικών εισροών (33 άτομα ή 12,6%), σε επιχειρήσεις μεταποίησης (32 άτομα ή 12,3%), στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Οργανισμούς αυτού (17 άτομα ή 6,5%) και ως μελετητές και σύμβουλοι (14 άτομα ή 5,4%). Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.3α. 31 11 Ίδια επεξεργασία στη βάση των δηλώσεων των αποφοίτων του ΓΠΑ. 31

Πίνακας 2.8.3.3α: «Χώροι» εργασίας αποφοίτων ΓΠΑ ΑΕΙ/ Τμήμα ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΤΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ Ν= 261 42 36 36 31 51 65 Υπουργεία και οργανισμοί 6,5% 4,8% 11,1% 2,8% 3,2% 5,9% 9,2% Εμπορία αγροεφοδίων 12,6% 9,5% 8,3% 22,2% 22,6% 0,0% 16,9% Εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα 13,0% 4,8% 11,1% 25,0% 6,5% 13,7% 15,4% Μελετητές - σύμβουλοι 5,4% 7,1% 2,8% 0,0% 6,5% 3,9% 9,2% Μεταποίηση 12,3% 7,1% 0,0% 8,3% 19,4% 37,3% 1,5% Μάρκετινγκ 16,1% 9,5% 25,0% 19,4% 16,1% 13,7% 15,4% Τράπεζες 1,9% 7,1% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Πράσινο 1,1% 4,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 1,5% Φαρμακευτικές 0,8% 0,0% 0,0% 2,8% 0,0% 0,0% 1,5% Συνεταιρισμοί 1,9% 7,1% 2,8% 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% Παροχή υπηρεσιών 28,4% 38,1% 33,3% 19,4% 25,8% 23,5% 29,2% Στην πλειοψηφία τους (75,8%) οι απόφοιτοι δηλώνουν ευχαριστημένοι (συμπεριλαμβανόμενου ποσοστού 44,5% που δηλώνει πολύ ευχαριστημένο) από τη σημερινή απασχόληση, ενώ 15,8% αισθάνεται ουδέτερα (ούτε ευχαριστημένο ούτε δυσαρεστημένο) και μόνο 8,3% εμφανίζεται δυσαρεστημένο (συμπεριλαμβανόμενου και του ποσοστού 2,3% των πολύ δυσαρεστημένων). Αναλυτικά το επίπεδο ευχαρίστησης των αποφοίτων από την παρούσα εργασία τους (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.4. 32 Πίνακας 2.8.3.4: Βαθμός ευχαρίστησης των αποφοίτων από την παρούσα απασχόληση (ποσοστά %) ΑΕΙ/ Τμήμα ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΤΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ Ν= 265 45 36 36 31 51 66 Πολύ ευχαριστημένος/η 31,30 37,80 33,30 30,60 32,30 33,30 24,20 Ευχαριστημένος/η 44,50 46,70 55,60 47,20 45,20 35,30 42,40 Έτσι κι έτσι 15,80 11,10 2,80 22,20 9,70 11,80 28,80 Δυσαρεστημένος/η 6,00 2,20 8,30 0,00 9,70 11,80 4,50 Πολύ δυσαρεστημένος/η 2,30 2,20 0,00 0,00 3,20 7,80 0,00 Όσον αφορά στον τόπο της σημερινής εργασίας των αποφοίτων αφενός για το 59,8% είναι ο τόπος διαμονής των γονέων τους και αφετέρου για το 52,7% είναι ο τόπος σπουδών τους. Τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.5. 32

Πίνακας 2.8.3.5: Τόπος εργασίας αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 263 45 36 36 29 51 66 70,72 75,56 80,56 66,67 65,52 56,86 77,27 Ν= 258 45 29 36 31 51 66 54,26 64,44 51,72 47,22 35,48 64,71 53,03 Τόπος διαμονής γονέων Τόπος σπουδών (Αθήνα) Ο χρόνος που μεσολάβησε μεταξύ της αποφοίτησης και της έναρξης της παρούσας εργασίας (εάν πρόκειται για πρώτη εργασία) ή της προηγούμενης και της σημερινής εργασίας αφορά κατά πλειοψηφία σε διαστήματα έως 6 μήνες (51,92% συμπεριλαμβανόμενου ποσοστού 9,23% των αποφοίτων που ξεκίνησαν την απασχόλησή τους στη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών), και ακολούθως σε διαστήματα πάνω από 12 μήνες (30% συμπεριλαμβανόμενου ποσοστού 14,23% που βρήκαν απασχόληση μετά τη διέλευση 24 μηνών) και από 6 έως 12 μήνες (18,08%). Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.6. Πίνακας 2.8.3.6: Χρόνος που μεσολάβησε μεταξύ αποφοίτησης ή προηγούμενης εργασίας και παρούσας εργασίας (ποσοστά %) Ν= 260 45 32 36 30 51 66 Ξεκίνησε κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών 9,23 15,56 15,63 0 13,33 5,88 7,58 Μέχρι ένας μήνας 25 31,11 6,25 41,67 13,33 33,33 19,7 Από 1 μήνα έως 6 μήνες 17,69 22,22 3,13 13,89 20 17,65 22,73 Από 6 μήνες έως 1 χρόνο 18,08 20 12,5 22,22 16,67 13,73 21,21 Από 1 έως 2 χρόνια 15,77 11,11 28,13 16,67 16,67 17,65 10,61 Πάνω από 2 χρόνια 14,23 0 34,38 5,56 20 11,76 18,18 33 Μέχρι της εύρεση της παρούσας εργασίας του η πλειοψηφίας των αποφοίτων άλλαξε διάφορες δουλειές και μόνο για το 21,54% ήταν η πρώτη δουλειά του. Επίσης, το 48,8% των αποφοίτων δεν έχει μείνει άνεργο με ένα 33,8% να έχει μείνει 1 έως 2 φορές. Αναλυτικά τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στους Πίνακες 2.8.3.7 και 2.8.3.8. 33

Πίνακας 2.8.3.7: Αλλαγές εργασιών πριν τη σημερινή απασχόληση (ποσοστά %) Καμία (0) 21,24 13,33 20,59 22,22 13,33 31,37 22,22 1-2 40,54 40 44,12 38,89 33,33 50,98 34,92 3-4 24,32 28,89 23,53 27,78 26,67 13,73 26,98 5+ 13,9 17,78 11,76 11,11 26,67 3,92 15,87 Πίνακας 2.8.3.8: Αριθμός διαστημάτων ανεργίας πριν τη σημερινή απασχόληση (ποσοστά %) Κανένα 40 37,78 25,81 45,71 48,15 47,06 36,07 Μια φορά 29,2 33,33 29,03 34,29 33,33 25,49 24,59 Δύο φορές 18 17,78 25,81 14,29 7,41 21,57 18,03 Τρεις και πλέον 12,8 11,11 19,35 5,71 11,11 5,88 21,31 Μικρό σχετικά είναι το ποσοστό των αποφοίτων (9,54%) που αντιμετώπισαν πρόβλημα στην εξεύρεση εργασίας λόγω του φύλου τους και οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι εργοδότες θεώρησαν ως καταλληλότερους για την προτεινόμενη εργασία απόφοιτους του άλλου φύλου. Σε ποσοστό 21,97% οι απόφοιτοι έχουν συμμετάσχει σε κάποιο πρόγραμμα κατάρτισης ή έχουν απασχοληθεί σε κάποια επιδοτούμενη θέση εργασίας. Συγκεκριμένα, το 41,38% έχει συμμετάσχει σε πρόγραμμα κατάρτισης, το 18,96% σε πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (stage) και το 32,76% σε επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ θέση εργασίας. 34 Όσον αφορά στον τρόπο εύρεσης της παρούσας εργασίας τους οι απόφοιτοι δήλωσαν (πολλαπλές επιλογές: σύνολο απαντήσεων 263 επί 236 ερωτώμενων) κυρίως τις γνωριμίες είτε οικογενειακές είτε φιλικές (33,46%) και μέσω αγγελιών στον τύπο ή το διαδίκτυο (28,14%) και δευτερευόντως τους προηγούμενους εργοδότες ή συναδέλφους (8,75%) και τις συστάσεις των καθηγητών τους (8,37%) και, τέλος, τη συμμετοχή σε κάποιο διαγωνισμό (7,98%). Οι τρόποι εύρεσης της σημερινής εργασίας των αποφοίτων (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.9. 34

Πίνακας 2.8.3.9: Τρόπος εύρεσης παρούσας εργασίας (ποσοστά %) Ν= 263 42 33 30 20 48 63 Οικογενειακές γνωριμίες/ φίλοι 33,46 35,29 30,56 26,47 47,62 28,85 36,23 Προηγούμενοι εργοδότες/ συνάδελφοι 8,75 5,88 5,88 9,52 17,31 10,14 Συστάσεις καθηγητών 8,37 5,88 5,56 17,65 4,76 9,62 7,25 Διαγωνισμός 7,98 9,8 16,67 8,82 3,85 7,25 Αγγελίες 28,14 29,41 33,33 32,35 33,33 28,85 20,29 ΟΑΕΔ 3,8 7,84 2,78 4,76 3,85 2,9 Γραφείο Διασύνδεσης 0,76 2,9 Άλλο 8,75 5,88 11,11 8,82 7,69 13,04 Σε σχετικά περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων (14,47%) στην εύρεση της σημερινής εργασίας των αποφοίτων βοήθησε η πρακτική εξάσκηση. Τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.10. Πίνακας 2.8.3.10: Συμβολή της πρακτικής εξάσκησης στην εύρεση της παρούσας εργασίας των αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 235 42 33 29 20 48 63 14,47 Βοήθεια πρακτικής εξάσκησης στην εύρεση παρούσας εργασίας 14,29 9,09 10,34 15 22,92 12,7 35 Το καθεστώς της σημερινής εργασίας των αποφοίτων αφορά κυρίως σε συμβάσεις αορίστου χρόνου (72,96%) και ακολουθούν οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου (18,03%), οι συμβάσεις έργου προσωρινή εργασία (8,58%) και, τέλος, οι δημόσιοι υπάλληλοι (0,43%). Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων (95,2%) πρόκειται για πλήρη απασχόληση. Το καθεστώς απασχόλησης των αποφοίτων (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.11. 35

Πίνακας 2.8.3.11: Καθεστώς παρούσας απασχόλησης αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 233 41 32 29 20 47 64 Σταθερή απασχόληση (σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου) 72,96 78,05 62,5 62,07 85 76,6 73,4 Δημόσιος υπάλληλος 0,43 0 3,13 0 0 0 0,0 Προσωρινή απασχόληση (σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου) 18,03 12,2 25 6,9 15 23,4 20,3 Προσωρινή απασχόληση (σύμβαση έργου) 8,58 9,76 9,38 31,03 0 0 6,3 Ν= 238 42 34 26 22 49 65,0 Πλήρης απασχόληση 91,18 95,24 91,18 100 100 89,8 83,1 Οι συνολικές καθαρές μηνιαίες αποδοχές των αποφοίτων παρουσιάζονται (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) στον Πίνακα 2.8.3.12. 36 Πίνακας 2.8.3.12: Συνολικές καθαρές μηνιαίες αποδοχές αποφοίτων (ποσοστά %) Ν= 216 41 24 29 17 48 57 Έως 500 12,04 12,2 4,17 0 5,88 16,67 19,30 501 έως 700 25,00 29,27 33,33 27,59 29,41 16,67 22,81 701 έως 900 24,07 34,15 25,00 24,14 17,65 16,67 24,56 901 έως 1100 22,22 17,07 25,00 20,69 35,29 20,83 22,81 1101 έως 1300 7,87 2,44 8,33 10,34 5,88 12,5 7,02 1301 και πλέον 8,80 4,88 4,17 17,24 5,88 16,67 3,51 Στην πλειοψηφία τους (60,52%) οι απόφοιτοι αισθάνονται ασφαλείς στην εργασία τους (δεν κινδυνεύουν δηλαδή να χάσουν την εργασία τους), ενώ ανάλογο ποσοστό (66,53%) πιστεύει πως υπάρχουν θετικές προοπτικές εξέλιξης. Οι περισσότεροι απόφοιτοι (62,98%) πιστεύουν ότι για την ίδια εργασία θα μπορούσε, περισσότερο ή λιγότερο, να επιλεγεί απόφοιτος ΤΕΙ. Τα σχετικά στοιχεία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.3.13. 36

Πίνακας 2.8.3.13: Ασφάλεια και προοπτικές εξέλιξης στην παρούσα εργασία (ποσοστά %) Ν= 233 42 33 29 19 47 63 Κίνδυνος απώλειας εργασίας Θετικές προοπτικές εξέλιξης Υποκατάσταση από απόφοιτο/η ΤΕΙ* * Ναι & μάλλον ναι 39,48 45,24 33,33 34,48 21,05 42,55 44,44 66,53 76,19 61,76 76,92 50,00 53,06 73,85 62,98 75,61 69,7 41,38 68,42 72,92 52,31 Ο βαθμός αντιστοιχίας των σπουδών με τη σημερινή απασχόληση είναι απόλυτος για το 30,93%, αρκετός για το 30,08% και λίγος ή καθόλου για το 38,98%. Αναλυτικά ο βαθμός αντιστοιχίας των σπουδών με την πρώτη σημαντική εργασία των αποφοίτων (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.8.3.14 και το Γράφημα 19. Πίνακας 2.8.3.14: Βαθμός αντιστοιχίας σπουδών με την παρούσα απασχόληση (ποσοστά %) Ν= 236 42 34 26 21 49 64 Καθόλου 28,39 33,33 41,18 11,54 23,81 28,57 26,56 Λίγο 10,59 14,29 2,94 11,54 19,05 12,24 7,81 Αρκετά 30,08 26,19 26,47 46,15 28,57 18,37 37,5 Απόλυτα 30,93 26,19 29,41 30,77 28,57 40,82 28,13 37 37

005% 005% 006% 011% 008% 013% 012% 012% 019% 024% 024% 024% 025% 029% 026% 025% 025% 029% 029% 031% 034% 033% 033% 038% 042% 044% 047% 047% Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/2009-2010/2011 Γράφημα 19: Βαθμός αντιστοιχίας σπουδών με την παρούσα απασχόληση 050% 045% 040% Καθόλ ου Λίγο 035% 030% 025% 020% 015% 010% 005% 000% ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΓΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ 2.8.4 Αυτοαπασχόληση 38 Μεταξύ των απασχολούμενων αποφοίτων, ποσοστό 13,60% (36 άτομα) είναι αυτοαπασχολούμενοι. Οι βασικές πηγές οικονομικής στήριξής τους (πολλαπλή απάντηση 48 απαντήσεις επί 36 ατόμων) ήταν κυρίως η ενίσχυση από την οικογένεια ή φίλους (39,58%) και οι ίδιες αποταμιεύσεις (31,25%) ή η συνέχιση οικογενειακής επιχείρησης (20,83%) ενώ υπολείπεται η εξωτερική ενίσχυση είτε από εθνικά ή ευρωπαϊκά προγράμματα/ενισχύσεις (6,25%) είτε από τράπεζα (2,08%). Στην πλειοψηφία τους (83,33%) οι αυτοαπασχολούμενοι δήλωσαν ότι δεν είχαν καμίας μορφής στήριξης (πληροφορίες, τεχνικές συμβουλές) αλλά και το 68,75% όσων είχαν στήριξη αυτή προερχόταν από συγγενείς και φίλους. Το 30,55% (11 άτομα) των αυτοαπασχολούμενων απασχολεί προσωπικό στην επιχείρησή του, στην πλειοψηφία (63,63%) έως και 3 άτομα. Γενικά, οι αυτοαπασχολούμενοι εμφανίζονται αισιόδοξοι για τις προοπτικές της επιχείρησής τους (88,57%). 2.8.5 Ανεργία Ποσοστό 23,18% (89 άτομα) των αποφοίτων δήλωσε πως στη διάρκεια της διεξαγωγής της έρευνας ήταν άνεργοι/ες. Η ανεργία εντοπίζεται κυρίως στο τελευταίο πριν την έρευνα εξάμηνο (39,80%). Ως κύριοι λόγοι εμφανίζονται, σύμφωνα με τους απόφοιτους (πολλαπλή επιλογή 127 απαντήσεις επί 89 ατόμων), η έλλειψη θέσεων εργασίας στην ειδικότητά τους (46,46%), η έλλειψη εμπειρίας ή/και δεξιοτήτων/κατάρτισης (43,31%) και οι διακρίσεις όσον αφορά στο φύλο (10,24%). 38

Αναλυτικά οι απόψεις των αποφοίτων σχετικά με την ανεργία (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.5.1. Πίνακας 2.8.5.1: Αίτια ανεργίας αποφοίτων ΓΠΑ (ποσοστά %) Ν= 127 12 19 31 11 23 31 Έλλειψη θέσεων εργασίας στην ειδικότητά μου 46,46 66,67 42,11 48,39 45,45 39,13 45,16 Έλλειψη εργασιακής εμπειρίας 34,65 8,33 36,84 35,48 27,27 47,83 35,48 Έλλειψη ικανής κατάρτισης/ δεξιοτήτων 8,66 16,67 15,79 12,9 9,09 4,35 Μειονέκτημα λόγω φύλου 10,24 8,33 5,26 3,23 18,18 8,7 19,35 Όσον αφορά στους τρόπους αναζήτησης εργασίας οι άνεργοι απόφοιτοι (πολλαπλές απαντήσεις 204 απαντήσεις επί 88 ατόμων) προτιμούν τις αγγελίες (τύπος και διαδίκτυο) ή/και τις οικογενειακές ή φιλικές γνωριμίες (41,18% και 23,04% αντίστοιχα) και δευτερευόντως διαμέσου του ΟΑΕΔ (16,67%) ή/και της συμμετοχής τους σε κάποιο διαγωνισμό (8,33%). Το μεγαλύτερο ποσοστό (78,50%) των ανέργων έκανε ενέργειες για την εύρεση εργασίας τον τελευταίο, πριν τη συνέντευξη, μήνα. Οι απόφοιτοι αυτοί σε ποσοστό 97,40% είχαν εργαστεί κατά το παρελθόν και μάλιστα το 40% σε πάνω από 3 διαφορετικές δουλειές. Το 58,97% δήλωσε ότι είχε την εμπειρία σημαντικής απασχόλησης. 39 Το 44,87% των εν λόγω άνεργων αποφοίτων (78,50% του συνόλου των ανέργων) είχε συμμετάσχει σε προγράμματα κατάρτισης ή απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (48,6% σε προγράμματα κατάρτισης και 27,3% σε προγράμματα STAGE απόκτησης εργασιακής εμπειρίας). 2.8.6 Επιθυμητή εργασία Για την πλειονότητα των αποφοίτων (43,24%) η πλέον επιθυμητή εργασία είναι η αυτοαπασχόληση λειτουργία ίδιας επιχείρησης ενώ ακολουθούν η μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα (38,99%) και η απασχόληση στο δημόσιο (στενό ή ευρύτερο), (17,77%). Οι προτιμήσεις των αποφοίτων (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.8.6.1 και το Γράφημα 20. 39

032% 036% 043% 042% 040% 052% 056% Μελέτη Απορρόφησης αποφοίτων για τα έτη 2008/2009-2010/2011 Πίνακας 2.8.6.1: Επιθυμητή εργασία αποφοίτων ΓΠΑ (ποσοστά %) Ν= 377 60 58 62 36 69 92 Στο δημόσιο τομέα (στενό ή ευρύτερο) 17,77 21,67 18,97 11,29 13,89 14,49 22,83 Στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός 38,99 46,67 44,83 32,26 44,44 33,33 36,96 Να έχω δική μου επιχείρηση 43,24 31,67 36,21 56,45 41,67 52,17 40,22 Γράφημα 20: Επιθυμητή εργασία αποφοίτων ΓΠΑ 060% 050% 040% 030% 039% 047% 045% 032% 044% 033% 037% Στον δημόσιο τομέα (στενό ή ευρύτερο) Στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός Να έχω δική μου επιχείρηση 40 020% 010% 000% ΓΠΑ ΑΟΑ ΑΦΠ ΓΒ ΖΠ ΕΤΤ ΦΠ Οι κύριοι λόγοι της παραπάνω επιλογής (πολλαπλές απαντήσεις - 589 απαντήσεις επί 377 ατόμων) παρουσιάζονται (σε επίπεδο ΓΠΑ και κατά Τμήμα) στους Πίνακες 2.8.6.2 και 2.8.6.2α. 40