Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Δεκεμβρίου 2016 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2016/0375 (COD) 15090/16 ADD 3 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: ENER 412 CLIMA 167 IA 123 CODEC 1788 Για τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 1 Δεκεμβρίου 2016 κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης SWD(2016) 395 final ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση για ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης, και για την τροποποίηση της οδηγίας 94/22/ΕΚ, της οδηγίας 98/70/ΕΚ, της οδηγίας 2009/31/ΕΚ, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 663/2009, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2009, της οδηγίας 2009/73/ΕΚ, της οδηγίας 2009/119/ΕΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 2010/31/ΕΕ, της οδηγίας 2012/27/ΕΕ, της οδηγίας 2013/30/ΕΕ και της οδηγίας (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - SWD(2016) 395 final. συνημμ.: SWD(2016) 395 final 15090/16 ADD 3 μκρ DGE 2B EL
EL EL
Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης Εκτίμηση επιπτώσεων της πρότασης κανονισμού σχετικά με τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης Γιατί; Ποιο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζεται; Μέχρι 11 σειρές Το υφιστάμενο κεκτημένο της ΕΕ στον τομέα του σχεδιασμού, της υποβολής εκθέσεων και της παρακολούθησης δεν είναι κατάλληλα προσαρμοσμένο για να στηρίξει την υλοποίηση της Ενεργειακής Ένωσης. Οι ισχύουσες υποχρεώσεις είναι συχνά μη συνεκτικές εντός του τομέα της ενέργειας και εμφανίζουν έλλειψη συνέπειας ανάμεσα στον τομέα της ενέργειας και τον τομέα του κλίματος, γεγονός που συνεπάγεται περιττό διοικητικό φόρτο και μη αποτελεσματική κανονιστική ρύθμιση και σχεδιασμό. Επιπλέον, η ισχύουσα διαδικασία πολιτικής μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής είναι ανεπαρκής για την επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης, ιδίως των στόχων για το 2030, συμπεριλαμβανομένων των στόχων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, καθώς και για τον συγχρονισμό με τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Επηρεάζονται τα κράτη μέλη, οι πολίτες καθώς και οι επενδυτές. Διενεργήθηκε έλεγχος καταλληλότητας REFIT των υφιστάμενων υποχρεώσεων του ενεργειακού κεκτημένου καθώς και των διασυσένδεσεών τους με το κλιματικό κεκτημένο. Τι αναμένεται να επιτευχθεί με την παρούσα πρωτοβουλία; Μέχρι 8 σειρές Η πρωτοβουλία έχει ως στόχο την καθιέρωση ενοποιημένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα και τον εξορθολογισμό των υποχρεώσεων σχεδιασμού, υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης στους τομείς της ενέργειας και του κλίματος. Επιπλέον, αποσκοπεί στην καθιέρωση συντονισμένης και συνεκτικής διαδικασίας διακυβέρνησης μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών, που επιτρέπει ταυτόχρονα στην ΕΕ να συμμορφωθεί με τις δικές της υποχρεώσεις όσον αφορά το κλίμα. Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ; Μέχρι 7 σειρές Η ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ είναι δικαιολογημένη και αναγκαία λαμβανομένων υπόψη των πολλών διακρατικών πτυχών της Ενεργειακής Ένωσης, καθώς και της ανάγκης εκπόνησης νέων εθνικών σχεδίων και εξορθολογισμού των υφιστάμενων υποχρεώσεων. Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να διασφαλίσουν την εφαρμογή με εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις και μόνο. Επιπλέον, έχοντας κατά νου ότι ορισμένοι από τους στόχους της Ενεργειακής Ένωσης τίθενται σε επίπεδο ΕΕ (ιδίως ο στόχος για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές για το 2030), για την επίτευξή τους απαιτείται διαδικασία σε επίπεδο ΕΕ. Β. Λύσεις Ποιες νομοθετικές και μη νομοθετικές επιλογές πολιτικής εξετάστηκαν; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή ή όχι; Γιατί; Μέχρι 14 σειρές Η εκτίμηση επιπτώσεων δείχνει προτίμηση για μία μόνο νομοθετική πράξη σχετικά με τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης που αντικαθιστά τα σχετικά μέρη του ενεργειακού κεκτημένου και αντικαθιστά πλήρως τον κανονισμό περί μηχανισμού παρακολούθησης (MMR). Μία μόνο νομοθετική πράξη σχετικά με τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης η οποία αντικαθιστά τα σχετικά μέρη του ενεργειακού κεκτημένου και τα σχετικά μέρη του MMR δεν υστερεί ιδιαίτερα όσον αφορά το κόστος και τα οφέλη. Η προτιμώμενη δέσμη μέτρων θα περιλάμβανε επίσης την επικαιροποίηση από τα κράτη μέλη των ενοποιημένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα δύο φορές κατά τη διάρκεια της περιόδου από το 2021 έως το 2030 και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την εφαρμογή τους ανά διετία μέσω διεξοδικών εκθέσεων προόδου. Η Επιτροπή θα παρακολουθούσε σε ετήσια βάση τη συλλογική πρόοδο μέσω της κατάστασης της Ενεργειακής Ένωσης. Προτείνεται η Επιτροπή να εκδίδει επιπλέον συστάσεις σχετικά με τα εθνικά σχέδια με βάση διαδικασία που θα 2
καθορίζεται στη νομοθεσία, στο πλαίσιο της παρακολούθησης και για να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης. Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή; Μέχρι 7 σειρές Η πλειονότητα των συμμετεχόντων στη δημόσια διαβούλευση υποστηρίζει τη γενική προσέγγιση και την προτιμώμενη επιλογή. Όσον αφορά τη διαδικασία διακυβέρνησης, τα κράτη μέλη υπογράμμισαν την ανάγκη εξισορρόπησης της επενδυτικής ασφάλειας και της ευελιξίας, ώστε να επιτραπεί η προσαρμογή των εθνικών σχεδίων στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (αν υπάρχει, ειδάλλως των κυριότερων επιλογών); Μέχρι 12 σειρές Η διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης θα αποφέρει σημαντικά οφέλη στα κράτη μέλη, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, μέσω σταθερότερων πλαισίων άσκησης πολιτικής και βελτιωμένων πολιτικών σε καθεμία από τις πέντε διαστάσεις της Ενεργειακής Ένωσης. Η προτιμώμενη προσέγγιση για τη διακυβέρνηση αναμένεται να προσφέρει σημαντικά οφέλη όσον αφορά την έγκαιρη και αποτελεσματικότερη επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης, προάγοντας την επενδυτική ασφάλεια και τον συγχρονισμό με τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Για τη μετάβαση προς ένα πιο ασφαλές και βιώσιμο ενεργειακό σύστημα εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν περίπου 200 δισ. EUR ετήσιων επενδύσεων κατά την επόμενη δεκαετία η διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης θα παρέχει την ασφάλεια και την προβλεψιμότητα που είναι αναγκαίες για να διευκολυνθούν οι εν λόγω επενδύσεις και να πραγματοποιηθούν πιο αποτελεσματικά. Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (αν υπάρχει, ειδάλλως των κυριότερων επιλογών); Μέχρι 12 σειρές Η προτιμώμενη επιλογή για τον εξορθολογισμό με μία μόνο νομοθετική πράξη εκτιμάται ότι θα έχει συνολικό αθροιστικό κόστος για τα κράτη μέλη για την περίοδο 2021-2030 219,3 εκατ. EUR, που περιλαμβάνουν τόσο εφάπαξ δαπάνη εφαρμογής όσο και ετήσιες δαπάνες, και συνεπάγεται εκτιμώμενη εξοικονόμηση 3,4 εκατ. EUR σε σύγκριση με το βασικό σενάριο. Συγκριτικά, ο εξορθολογισμός μέσω ειδικής τομεακής νομοθεσίας συνεπάγεται συνολικό αθροιστικό κόστος για τα κράτη μέλη 330,1 εκατ. EUR. Η πραγματική εξοικονόμηση από τη δέσμη των προτιμώμενων επιλογών αναμένεται να είναι μεγαλύτερη από 3,4 εκατ. EUR, καθώς στη δέσμη μέτρων προτείνεται, μεταξύ άλλων, η ευθυγράμμιση της περιοδικότητας των υποχρεώσεων σχεδιασμού, υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης, που θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο. Όσον αφορά τη διαδικασία διακυβέρνησης, οι δαπάνες δεν προσδιορίστηκαν ποσοτικά λόγω του διαδικαστικού χαρακτήρα των επιλογών, αλλά αναμένεται να επιφέρουν ίσο ή ελαφρώς μεγαλύτερο διοικητικό κόστος σε σχέση με το βασικό σενάριο λόγω της καθιέρωσης νέας διαδικασίας διακυβέρνησης. Πώς θα επηρεαστούν οι μεγάλες, οι μικρομεσαίες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις; Μέχρι 8 σειρές Αναμένονται θετικές επιπτώσεις για τις επιχειρήσεις εν γένει και ιδίως τις ΜΜΕ, μέσω της ενισχυμένης επενδυτικής ασφάλειας και διαφάνειας που απορρέουν από τον σχεδιασμό 2030 για την Ενεργειακή Ένωση. Η πρωτοβουλία δεν θα επηρεάσει τον χαρακτήρα των υποχρεώσεων πληροφόρησης ούτε εισάγει νέες υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις. Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικητικές αρχές; Μέχρι 4 σειρές Οι διοικήσεις των κρατών μελών θα επωφεληθούν από τον εξορθολογισμό των υποχρεώσεων σχεδιασμού και υποβολής εκθέσεων. Απαιτείται επίσης η εκπόνηση εθνικών σχεδίων, η οποία συνεπάγεται δαπάνες αλλά θα συμβάλει επίσης στην οικονομική αποδοτικότητα, μέσω 3
καλύτερου σχεδιασμού και εξοικονόμησης δαπανών. Οι διοικήσεις των κρατών μελών θα επηρεαστούν επίσης από τη συμμετοχή τους στη νέα διακυβέρνηση μαζί με την Επιτροπή καθώς και τα άλλα κράτη μέλη. Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις; Μέχρι 6 σειρές Οι πολίτες θα ενημερώνονται καλύτερα σχετικά με την υλοποίηση της Ενεργειακής Ένωσης μέσω εξορθολογισμένων και πιο διάφανων υποχρεώσεων για τα κράτη μέλη και την Επιτροπή. Η προτιμώμενη επιλογή αναμένεται επίσης να έχει θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και να αυξήσει τις επιδόσεις της ΕΕ όσον αφορά τη δράση για το κλίμα. Δ. Παρακολούθηση Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική; Μέχρι 4 σειρές Μέχρι στιγμής δεν έχει προγραμματιστεί η επανεξέταση της νομοθετικής πρωτοβουλίας. Η αξιολόγηση της εφαρμογής της θα πρέπει να πραγματοποιηθεί στα μέσα της δεκαετίας του 2020, και ενδεχομένως να οδηγήσει σε επανεξέταση. 4