ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ακαδημαϊκό Έτορ 2016-2017 Υειμεπινό Εξάμηνο Διάλεξη 7 η Οικονομικά των ΑΠΕ Γηδάζθσλ: Κνπλεηάο Ζ. Κσλζηαληίλνο Δπίθνπξνο Καζεγεηήο ΣΟΔ 1

Οικονομικά τηρ Ενέπγειαρ (Energy Economics) Διάλεξη 7 η Οικονομικά των ΑΠΕ Ο όξνο '' ελαιιαθηηθέο κνξθέο ελέξγεηαο '' αλαθέξεηαη ζε νπνηαδήπνηε κνξθή ελέξγεηαο πνπ είλαη έμσ από ηηο ζπκβαηηθέο κνξθέο ελέξγεηαο πνπ έρνπκε εμεηάζεη κέρξη ηώξα. Παξά ην γεγνλόο όηη θάπνηεο από ηηο παξαδνζηαθέο κνξθέο ελέξγεηαο κπνξνύλ λα αλαλεσζνύλ, (όπσο ε πδξνειεθηξηθή ελέξγεηα) θαη κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ ηόζν ηηο αλαλεώζηκεο θαη κε αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο (όπσο είλαη ε άκκνο πίζζαο, θπζηθό αέξην από ζρηζηόιηζν, θιπ), ε δηάιεμε απηή επηθεληξώλεηαη ζηελ ζύγρξνλσλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο. Οη πεξηζζόηεξεο από απηέο ηηο ελέξγεηεο είλαη δηαζέζηκεο ζε αθζνλία θαη ε αλζξσπόηεηα πξνζπαζεί λα αλαθαιύςεη κέζα γηα ηελ ρξεζηκνπνίεζή ηνπο ελώ ην άκεζν θόζηνο γηα ηνλ θαηαλαισηή παξακέλεη ζε ρακειά επίπεδα ζηελ παξαδνζηαθή ηνπο κνξθή ρξήζεο. Ωζηόζν, νη ζύγρξνλνη κέζνδνη αμηνπνίεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνύλ απηέο ηηο ελέξγεηεο απαηηνύλ εμεηδηθεπκέλεο δηαδηθαζίεο κεηαηξνπήο, ε νπνία κε ηε ζεηξά ηεο ζα απμήζεη ην θόζηνο ηεο πξνκήζεηαο. Οη δηαρξνληθέο δηαηαξαρέο ησλ ηηκώλ ηνπ πεηξειαίνπ ηηο δεθαεηίεο ηνπ 1970θαη ηνπ 1990 πξνθάιεζε λέν ελδηαθέξνλ ζηνλ ηνκέα ησλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο ελώ ε παγθόζκηα αλεζπρία γηα ηελ θιηκαηηθή αιιαγή θαη ηελ αεηθόξν αλάπηπμε δίλεη κεγαιύηεξε ώζεζε ζηηο αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο. 2

Ο ξόινο ησλ ΑΠΔ ζηελ παγθόζκηα αγνξά Source: Energy Information Administration, Annual Energy Outlook 2013, http://www.eia.gov/forecasts/aeo/er/pdf/appa.pdf and http://www.eia.gov/forecasts/aeo/er/pdf/tbla17.pdf Source: International Energy Agency (IEA 2013)

ΑΠΔ ζε γεσγξαθηθή δηάζηαζε Η

Ζ Δπξσπατθή δηάζηαζε http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/indicators /renewable-gross-final-energy-consumption /renewable-gross-final-energy-consumption-3 Share of renewable energies in gross final energy consumption in EU-28 countries in 2012 (in %). ΔΔΑ

Δίλαη εθηθηή ε αύμεζε ηεο παξαγσγήο; Jacobson, M. Z. and M. A. Delucchi. 2011. "Providing all global energy with wind, water, and solar power, part I: technologies, energy resources, quantities and areas of infrastructure, and materials." Energy Policy 39: 1154-1169. ύλνιν Παγθόζκηα δηαζεζηκόηεηα (ηξηζεθαηνκκύξηα watts) Γηαζεζηκόηεηα ζε Πηζαλό - Οηθνδνκήζηκεο Σνπνζεζίεο (ηξηζεθαηνκκύξηα watts) Wind 1700 40-85 Wave >2.7 0.5 Geothermal 45 0.07-0.14 Hydroelectric 1.9 1.6 Tidal 3.7 0.02 Solar Photovoltaic 6500 340 Concentrated solar power 4600 640

Δίλαη εθηθηή ε αύμεζε ηεο παξαγσγήο II; Απαηηήζεηο ππνδνκήο γηα ηελ παξνρή όισλ ην 2030 από Αλαλεώζηκεο Πεγέο Jacobson, M. Z. and M. A. Delucchi. 2011. Παγθόζκηα ελεξγεηαθή ηξνθνδνζία (%) ην 2030 Απαηηνύκελνο αξηζκόο εξγνζηαζίσλ/ππνδνκώλ Wind Turbines 50 3800000 Wave power plants 1 720000 Geothermal plants 4 3500 Hydroelectric plants 4 900 Tidal Turbines 1 490000 Rooftop Solar Photovoltaic 6 1.7 bill Solar PV power plants 14 40000 Concentrated solar power plants 20 49000 ύλνιν 100

Πνηεο είλαη νη ΑΠΔ; Αηνιηθή ελέξγεηα. Υξεζηκνπνηήζεθε παιηόηεξα γηα ηελ άληιεζε λεξνύ από πεγάδηα θαζώο θαη γηα κεραληθέο εθαξκνγέο (π.ρ. ηελ άιεζε ζηνπο αλεκόκπινπο). Έρεη αξρίζεη λα ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο γηα ειεθηξνπαξαγσγή. Ζιηαθή ελέξγεηα. Υξεζηκνπνηείηαη πεξηζζόηεξν γηα ζεξκηθέο εθαξκνγέο (ειηαθνί ζεξκνζίθσλεο θαη θνύξλνη) ελώ ε ρξήζε ηεο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ έρεη αξρίζεη λα θεξδίδεη έδαθνο, κε ηελ βνήζεηα ηεο πνιηηηθήο πξνώζεζεο ησλ Αλαλεώζηκσλ Πεγώλ Δλέξγεηαο από ην ειιεληθό θξάηνο θαη ηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Τβξηδηθό απηόλνκν ζύζηεκα ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, απνηεινύκελν από θσηνβνιηατθή ζπζηνηρία, αλεκνγελλήηξηα, εθεδξηθό Ζ/Ε θαη ζπζζσξεπηέο Τδξαπιηθή ελέξγεηα. Δίλαη ηα γλσζηά πδξνειεθηξηθά έξγα, πνπ ζην πεδίν ησλ ήπησλ κνξθώλ ελέξγεηαο εμεηδηθεύνληαη πεξηζζόηεξν ζηα κηθξά πδξνειεθηξηθά. Δίλαη ε πην δηαδεδνκέλε κνξθή αλαλεώζηκεο ελέξγεηαο. Βηνκάδα. Υξεζηκνπνηεί ηνπο πδαηάλζξαθεο ησλ θπηώλ (θπξίσο απνβιήησλ ηεο βηνκεραλίαο μύινπ, ηξνθίκσλ θαη δσνηξνθώλ θαη ηεο βηνκεραλίαο δάραξεο) κε ζθνπό ηελ απνδέζκεπζε ηεο ελέξγεηαο πνπ δεζκεύηεθε από ην θπηό κε ηε θσηνζύλζεζε. Αθόκα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ αζηηθά απόβιεηα θαη απνξξίκκαηα. Μπνξεί λα δώζεη βηναηζαλόιε θαη βηναέξην, πνπ είλαη θαύζηκα πην θηιηθά πξνο ην πεξηβάιινλ από ηα παξαδνζηαθά. Δίλαη κηα πεγή ελέξγεηαο κε πνιιέο δπλαηόηεηεο θαη εθαξκνγέο, πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί πιαηηά ζην κέιινλ. Γεσζεξκηθή ελέξγεηα. Πξνέξρεηαη από ηε ζεξκόηεηα πνπ παξάγεηαη από ηε ξαδηελεξγό απνζύλζεζε ησλ πεηξσκάησλ ηεο γεο. Δίλαη εθκεηαιιεύζηκε εθεί όπνπ ε ζεξκόηεηα απηή αλεβαίλεη κε θπζηθό ηξόπν ζηελ επηθάλεηα, π.ρ. ζηνπο ζεξκνπίδαθεο ή ζηηο πεγέο δεζηνύ λεξνύ. Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί είηε απεπζείαο γηα ζεξκηθέο εθαξκνγέο, είηε γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Ζ Ηζιαλδία θαιύπηεη ην 80-90% ησλ ελεξγεηαθώλ ηεο αλαγθώλ, όζνλ αθνξά ηε ζέξκαλζε, θαη ην 20%, όζνλ αθνξά ηνλ ειεθηξηζκό, κε γεσζεξκηθή ελέξγεηα. Δλέξγεηα από ηε ζάιαζζα Δλέξγεηα από παιίξξνηεο. Δθκεηαιιεύεηαη ηε βαξύηεηα ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο ειήλεο, πνπ πξνθαιεί αλύςσζε ηεο ζηάζκεο ηνπ λεξνύ. Σν λεξό απνζεθεύεηαη θαζώο αλεβαίλεη θαη γηα λα μαλαθαηέβεη αλαγθάδεηαη λα πεξάζεη κέζα από κηα ηνπξκπίλα, παξάγνληαο ειεθηξηζκό. Έρεη εθαξκνζηεί ζηελ Αγγιία, ηε Γαιιία, ηε Ρσζία θαη αιινύ. Δλέξγεηα από θύκαηα. Δθκεηαιιεύεηαη ηελ θηλεηηθή ελέξγεηα ησλ θπκάησλ ηεο ζάιαζζαο. Δλέξγεηα από ηνπο σθεαλνύο. Δθκεηαιιεύεηαη ηε δηαθνξά ζεξκνθξαζίαο αλάκεζα ζηα ζηξώκαηα ηνπ σθεαλνύ, θάλνληαο ρξήζε ζεξκηθώλ θύθισλ. Βξίζθεηαη ζην ζηάδην ηεο έξεπλαο. Ωζκσηηθή ελέξγεηα. Ζ αλάκεημε γιπθνύ θαη ζαιαζζηλνύ λεξνύ απειεπζεξώλεη κεγάιεο πνζόηεηεο ελέξγεηαο, όπσο ζπκβαίλεη όηαλ έλα πνηάκη εθβάιεη ζηνλ σθεαλό. Ζ ελέξγεηα απηή νλνκάδεηαη σζκσηηθή ελέξγεηα (ή γαιάδηα ελέξγεηα) θαη αλαθηάηαη όηαλ ην λεξό ηνπ πνηακνύ θαη ην ζαιαζζηλό λεξό είλαη δηαρσξηζκέλα από κηα εκηδηαπεξαηή κεκβξάλε θαη ην γιπθό λεξό πεξλάεη κέζσ απηήο. http://el.wikipedia.org/wiki

http://el.wikipedia.org/wiki Δίλαη πνιύ θηιηθέο πξνο ην πεξηβάιινλ, έρνληαο νπζηαζηηθά κεδεληθά θαηάινηπα θαη απόβιεηα. Γελ πξόθεηηαη λα εμαληιεζνύλ πνηέ, ζε αληίζεζε κε ηα νξπθηά θαύζηκα. Μπνξνύλ λα βνεζήζνπλ ηελ ελεξγεηαθή απηάξθεηα κηθξώλ θαη αλαπηπζζόκελσλ ρσξώλ, θαζώο θαη λα απνηειέζνπλ ηελ ελαιιαθηηθή πξόηαζε ζε ζρέζε κε ηελ νηθνλνκία ηνπ πεηξειαίνπ. Δίλαη επέιηθηεο εθαξκνγέο, πνπ κπνξνύλ λα παξάγνπλ ελέξγεηα αλάινγε κε ηηο αλάγθεο ηνπ επί ηόπνπ πιεζπζκνύ, θαηαξγώληαο ηελ αλάγθε γηα ηεξάζηηεο κνλάδεο παξαγσγήο ελέξγεηαο (θαηαξρήλ γηα ηελ ύπαηζξν) αιιά θαη γηα κεηαθνξά ηεο ελέξγεηαο ζε κεγάιεο απνζηάζεηο. Ο εμνπιηζκόο είλαη απιόο ζηελ θαηαζθεπή θαη ηε ζπληήξεζε θαη έρεη πνιύ κεγάιν ρξόλν δσήο. Δπηδνηνύληαη από ηηο πεξηζζόηεξεο θπβεξλήζεηο. πλ (+) θαη Πιελ (-) Έρνπλ αξθεηά κηθξό ζπληειεζηή απόδνζεο, ηεο ηάμεο ηνπ 30% ή θαη ρακειόηεξν. πλεπώο απαηηείηαη αξθεηά κεγάιν αξρηθό θόζηνο εθαξκνγήο ζε κεγάιε επηθάλεηα ηεο γεο. Γη' απηό ην ιόγν κέρξη ηώξα ρξεζηκνπνηνύληαη σο ζπκπιεξσκαηηθέο πεγέο ελέξγεηαο. Γηα ηνλ παξαπάλσ ιόγν πξνο ην παξόλ δελ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθώλ κεγάισλ αζηηθώλ θέληξσλ. Ζ παξνρή θαη απόδνζε ηεο αηνιηθήο, πδξνειεθηξηθήο θαη ειηαθήο ελέξγεηαο εμαξηάηαη από ηελ επνρή ηνπ έηνπο, αιιά θαη από ην γεσγξαθηθό πιάηνο θαη ην θιίκα ηεο πεξηνρήο ζηελ νπνία εγθαζίζηαληαη. Γηα ηηο αηνιηθέο κεραλέο ππάξρεη ε άπνςε όηη δελ είλαη θνκςέο από αηζζεηηθή άπνςε θη όηη πξνθαινύλ ζόξπβν θαη ζαλάηνπο πνπιηώλ. Με ηελ εμέιημε όκσο ηεο ηερλνινγίαο ηνπο θαη ηελ πξνζεθηηθόηεξε επηινγή ρώξσλ εγθαηάζηαζεο (π.ρ. ζε πιαηθόξκεο ζηελ αλνηρηή ζάιαζζα) απηά ηα πξνβιήκαηα έρνπλ ζρεδόλ ιπζεί. Γηα ηα πδξνειεθηξηθά έξγα ιέγεηαη όηη πξνθαινύλ έθιπζε κεζαλίνπ από ηελ απνζύλζεζε ησλ θπηώλ πνπ βξίζθνληαη θάησ από ην λεξό θη έηζη ζπληεινύλ ζην θαηλόκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ.

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε Η http://www.cres.gr/kape/datainfo/indicators.htm

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε ΗΗ http://www.cres.gr/kape/datainfo/indicators.htm

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε ΗΗΗ http://www.cres.gr/kape/datainfo/indicators.htm

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε ΗV

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε V

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε VI http://195.251.42.2/cg ibin/nisehist.sh?objtyp e=resquery Διιεληθό Δλεξγεηαθό ύζηεκα Αλαθνξάο.

Ζ Διιεληθή δηάζηαζε VI-Σν ειιεληθό ελεξγεηαθό ηζνδύγην Ενεργειακό Ιςοηφγιο ζτοσ: 2012 1000 ΤΙΠ Σφνολο όλων των προϊόντων Σφνολο Στερεών Καυςίμων Λιθάνθρακασ Οπτάνθρακασ (Κωκ) Λιγνίτησ Αργό Πετρζλαιο Μπρικζτεσ και υγρά φυςικοφ λιγνίτη (ΒΚΒ) αερίου (NGL) Πρωτογενήσ παραγωγή 10437 8045 0 0 8045 0 96 Άμεςη χρήςη 15 0 0 0 0 0 0 Ανακυκλώςιμα προϊόντα 0 0 0 0 0 0 0 Ειςαγωγζσ 32928 192 179 0 13 0 21366 Αυξομειώςεισ αποθεμάτων -418-94 55 0-149 0-247 Εξαγωγζσ 12949 7 5 0 2 0 263 Καφςιμα διεθνοφσ ναυςιπλοΐασ 2249 0 0 0 0 0 0 Από άλλεσ πηγζσ 15 0 0 0 0 0 0 Ακαθάριςτη Εγχώρια Κατανάλωςη 27749 8136 229 0 7907 0 20952 Προσ Μετατροπή 35716 7912 1 0 7911 0 20881 Θερμικοί Στακμοί Ηλεκτροπαραγωγισ παραγωγϊν 11226 7912 1 0 7911 0 0 κφριασ δραςτθριότθτασ εκ των οποίων ΣΗΘ 2446 2373 0 0 2373 0 0 Θερμικοί Στακμοί Ηλεκτροπαραγωγισ 212 0 0 0 0 0 0 αυτοπαραγωγϊν εκ των οποίων ΣΗΘ 211 0 0 0 0 0 0 Χριςθ προσ Ηλεκτροπαραγωγι 0 0 0 0 0 0 0 Εγκαταςτάςεισ οπτανκρακοποίθςθσ 0 0 0 0 0 0 0 Υψικάμινοι 0 0 0 0 0 0 0 Εργοςτάςια αερίου 0 0 0 0 0 0 0 Διυλιςτιρια 24275 0 0 0 0 0 20881 Θερμικοί Στακμοί Τθλεκζρμανςθσ 0 0 0 0 0 0 0 Μονάδεσ παραγωγισ ςυςςωματωμάτων 0 0 0 0 0 0 0 Μονάδεσ παραγωγισ μπρικετϊν φαιάνκρακα (BKB)/μπρικετϊν 0 0 0 0 0 0 0 τφρφθσ (PB) Μονάδεσ παραγωγισ ξυλάνκρακα 3 0 0 0 0 0 0 Από Μετατροπή 28691 0 0 0 0 0 0 Θερμικοί Στακμοί Ηλεκτροπαραγωγισ παραγωγϊν κφριασ δραςτθριότθτασ 4213 0 0 0 0 0 0

Παξάγνληεο πνπ εληζρύνπλ ηηο ΑΠΔ Η Μείσζε ησλ εθπνκπώλ CO2 θαη κεηξηαζκόο ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο θαη απνηειεί ηελ βαζηθή θηλεηήξηα δύλακε ησλ ΑΠΔ πξνο ην παξόλ. Ζ ζπγθέληξσζε ηνπ ζεξκνθεπίνπ αέξηα (GHG) απμάλεηαη ιόγσ ηεο εμάξηεζεο από ηα νξπθηά θαύζηκα ησλ ζύγρξνλσλ νηθνλνκηώλ. Πηζηεύεηαη όηη ε αύμεζε ηεο ζπγθέληξσζεο αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ ζα νδεγήζεη ζε δξακαηηθή αύμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο. Πνην ζπγθεθξηκέλα ε ζπγθέληξσζε ηνπ CO2 ζηελ αηκόζθαηξα ζα δηπιαζηαζηεί από ηα ζεκεξηλά επίπεδα κέρξη ην 2050. Ζ αζθάιεηα ηνπ ελεξγεηαθνύ εθνδηαζκνύ έρεη θάλεη επαλεκθάληζε ηα ηειεπηαία ρξόληα. Απηό νθείιεηαη ζηηο πξόζθαηεο απμήζεηο ησλ ηηκώλ ησλ νξπθηώλ θαπζίκσλ γεληθά θαη νη ηηκέο ηνπ πεηξειαίνπ, θαη ησλ αλεζπρηώλ γηα εμάληιεζε ησλ νξπθηώλ θαπζίκσλ ζε παγθόζκην επίπεδν, ηελ επηθείκελε κείσζε ηεο παξαγσγήο, ηελ επαθόινπζε αύμεζε ηεο εμάξηεζεο από ηηο εηζαγσγέο, ηνλ απμαλόκελν αληαγσληζκό γηα ηελ πξνκήζεηα από ηηο αλαδπόκελεο ρώξεο, ηελ πνιηηηθή αζηάζεηα ζηελ πεγή πδξνγνλαλζξάθσλ θαη ηηο νηθνλνκηθέο επηπηώζεηο ηεο δηαηαξαρήο ηνπ ελεξγεηαθνύ εθνδηαζκνύ ζηελ αλαπηπγκέλεο θαη ξαγδαία αλαπηπζζόκελεο ρώξεο.

Παξάγνληεο πνπ εληζρύνπλ ηηο ΑΠΔ ΗΗ Βειηίσζε ηεο πξόζβαζεο ζηελ ελέξγεηα: ήκεξα πηζηεύεηαη όηη πάλσ από 2 δηζεθαηνκκύξηα θάηνηθνη ζε όιν ηνλ θόζκν δελ έρνπλ πξόζβαζε ζε θαζαξέο κνξθέο ελέξγεηαο. Σν πξόβιεκα είλαη πεξηζζόηεξν νμύ ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο ησλ θησρώλ ρσξώλ, όπνπ ην ζύζηεκα παξνρήο κπνξεί λα είλαη αλύπαξθην. Γηα λα δηαζθαιηζηεί ε αεηθόξνο αλάπηπμε, είλαη απαξαίηεην λα παξέρεηαη θαζαξή ελέξγεηα ζε απηνύο ηνπο αλζξώπνπο. Οη αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο πξνθαλώο ζπκβάινπλ ζε απηό. Δπθαηξίεο απαζρόιεζεο. Οη ΑΠΔ έρνπλ ηε δπλαηόηεηα γηα ε δεκηνπξγία ζέζεσλ απαζρόιεζεο,άκεζα ιόγσ ηεο απνθεληξσκέλεο δνκήο ηνπο, ηεο ηδίαο δνκήο ησλ ηερλνινγηώλ θαη ηνπ επίπεδνπ ιεηηνπξγία ησλ ζπζηεκάησλ. Άιιεο επηδξάζεηο : Ζ εμάξηεζε από αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο ζα ζπκβάιεη ζηε βειηίσζε ηεο καθξν - νηθνλνκηθή ζηαζεξόηεηαο κέζσ ηεο κείσζεο ηεο ελεξγεηαθήο εμάξηεζεο θαη ηελ κείσζεο ηνπ εκπνξηθνύ ηζνδπγίνπ.

Σερληθέο Γπζθνιίεο Ζ ειεθηξηθή ελέξγεηα πνπ παξάγεηαη από απηέο ηηο πεγέο δελ κπνξνύλ λα δηαλεκεζνύλ αθνινπζώληαο ην θαλνληζηηθό ζρέδην ησλ άιισλ κνξθώλ θαη πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνύληαη όπνηε ε ειεθηξηθή ελέξγεηα είλαη δηαζέζηκε. Ωζηόζν, κέζσ ηεο θαιύηεξεο πξόβιεςεο ησλ θαηξηθώλ ζπλζεθώλ, κπνξεί λα γίλεη αθξηβήο εθηίκεζε ηεο παξαγσγήο ζε ηνπηθό επίπεδν. Ωο ζπλέπεηα ησλ παξαπάλσ, ε ρσξεηηθόηεηα ρξεζηκνπνηείηαη κόλν γηα πεξηνξηζκέλν ρξνληθό δηάζηεκα, νδεγεί ζε ρακειό πνζνζηό ρξεζηκνπνίεζεο ηεο παξαγσγηθήο ηθαλόηεηαο (ειηαθήο ελέξγεηαο ζε θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα είλαη κηθξόηεξε από 10% ζηελ Δπξώπε, ελώ ν κέζνο όξνο ρξεζηκνπνίεζεο ηεο παξαγσγηθήο ηθαλόηεηαο ηνπ αλέκνπ είλαη πεξίπνπ 20%). Καηά ζπλέπεηα, ηα ζπζηήκαηα απηά δελ κπνξεί λα πξνζθέξεη αμηόπηζηεο πξνκήζεηεο θαη ζα απαηηνύλ back-up ρσξεηηθόηεηεο.

Σερληθέο Γπζθνιίεο ΗΗ Αθαηάιιειε απνηίκεζε: Ζ ηηκή ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο θπκαίλεηαη ζπλήζσο αλάινγα κε ην αλ ρξεζηκνπνηείηαη θαηά ηηο ώξεο εθηόο αηρκήο ή αηρκήο ώξεο. Ζ παξνρή ελέξγεηαο ζηελ πεξίνδν αηρκήο πεξίνδν απνθέξεη πςειόηεξε ηηκή ζηνλ πξνκεζεπηή γεγνλόο πνπ είλαη πξνβιεκαηηθό κε ηηο ΑΠΔ. Αθαηάιιειε ζήκαηα ηηκνιόγεζεο: πρλά απηέο νη κνλάδεο είλαη ελζσκαησκέλεο ζην ζύζηεκα δηαλνκήο θαη βαζίδνληαη ζε θαζαξή κέηξεζε (δειαδή ζεσξεί όηη ε ελέξγεηα πνπ παξέρεηαη ζεκαίλεη ιηγόηεξε ελέξγεηα πνπ θαηαλαιώλεηαη από ηε κνλάδα). Με-εζσηεξίθεπζε ησλ εμσηεξηθνηήησλ: Οη αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο παξνπζηάδνπλ πεξηβαιινληηθά πιενλεθηήκαηα ζε ζύγθξηζε κε ηελ ειεθηξηθή ελέξγεηα ζε ζρέζε κε ηα νξπθηά θαύζηκα. Risk fuel benefits: Οη ΑΠΔ δελ αληηκεησπίδνπλ ην ίδην ξίζθν ζε ζρέζε κε ηηο ηηκέο πνπ αληηκεησπίδνπλ ηα νξπθηά θαύζηκα. ηελ πξαγκαηηθόηεηα, ην θόζηνο ιεηηνπξγίαο ησλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο είλαη «ειάρηζην» ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο.

Ζ πιεπξά ηνπ θόζηνπο Σν θόζηνο ηεο ελέξγεηαο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ελέξγεηα θαη πεξηιακβάλεη ηα έμνδα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ παξαγσγή ελέξγεηαο ζηελ εγθαηάζηαζε, ηηο γηα ζπληήξεζε θ.ι.π. Καλνληθά, ηα θόζηε απηά είλαη αξθεηά κηθξόηεξα ζε ζύγθξηζε κε ηα νξπθηά θαύζηκα. Σν θόζηνο Υσξεηηθόηεηα: Απηέο πεξηιακβάλνπλ ην θόζηνο εγθαηάζηαζεο θαη ηεο ζηαζεξήο ιεηηνπξγίαο θαη ζπληήξεζεο (ηέιε εξγαζίαο, απνζέκαηα, θιπ). Γηα ηηο ΑΠΔ πνπ βαζίδνληαη ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα, απηό είλαη ην πην ζεκαληηθό ζηνηρείν ηνπ θόζηνπο θαη ζα κπνξνύζε λα είλαη κεηαμύ 50% θαη ην 80% ηνπ ζπλνιηθνύ θόζηνπο ηεο πξνζθνξάο. Άιια ζπλαθή έμνδα α. Σν πεξηβαιινληηθό θόζηνο είλαη πςειόηεξν γηα ηα νξπθηά θαύζηκα θαη ζρεδόλ αλύπαξθηε γηα αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο. β. Από ηελ άιιε πιεπξά, ζε θαηάζηαζε αλακνλήο ην θόζηνο παξαγσγηθήο ηθαλόηεηαο ζα κπνξνύζε λα είλαη ζεκαληηθό γηα νξηζκέλνπο ηύπνπο ησλ ΑΠΔ. γ. Οκνίσο, ν θίλδπλνο ηεο ηηκήο ησλ θαπζίκσλ (ή θίλδπλν γηα ηελ αζθάιεηα) ζα κπνξνύζε λα είλαη πςειόο γηα νξηζκέλνπο νξπθηά θαύζηκα θαη ζα πξέπεη λα εμεηάδεηαη εδώ.

Μεραληζκνί Τπνζηήξημεο-feed in tariffs P Pc D MC Οη παξαγσγνί κε κηθξόηεξε ηηκή ζα εηζέιζνπλ ζηελ αγνξά παξάγνληαο Qout. To θόζηνο επηδόηεζεο ηζνύηαη κε Pcx Qout. 0 Qout Q 23

Μεραληζκνί Τπνζηήξημεο-competitive binding processes P Pc D MC Πξόθεηηαη γηα κηα αληαγσληζηηθή δηαδηθαζία ππνβνιήο πξνζθνξώλ. Ο ζπγθεθξηκέλνο κεραληζκόο είλαη, επνκέλσο, κηα πξνζπάζεηα λα αλαθαιύςνπλ ηελ θακπύιε πξνζθνξάο κέζσ πξνζθνξώλ. Γεδνκέλνπ όηη ην ζύζηεκα ππνβνιήο πξνζθνξώλ απνθαζίδεη ε πνζόηεηα πνπ πξέπεη λα αγνξαζηεί, δελ ππάξρεη βεβαηόηεηα όζνλ αθνξά ην κέγηζην όγθν ηεο πξνζθνξάο (αλ θαη θαηά πόζν ζα επηηεπρζεί ν ζηόρνο ή όρη παξακέλεη άγλσζηε). 0 Qt Q 24

Μεραληζκνί Τπνζηήξημεο-renewable obligations P P1 P P2 MC1 MC2 MC1+MC2 Λεηηνπξγνύλ επίζεο κέζσ ηνπ κεραληζκνύ πεξηνξηζκνύ πνζόηεηαο ζηελ νπνία ε θπβέξλεζε ζέηεη ην ζηόρν γηα ηελ παξνρή ξεύκαηνο από αλαλεώζηκεο πεγέο θαη επηηξέπεη ε ηηκή λα θαζνξίδεηαη από ηελ αγνξά. 0 Q1 Q Q2 Q1+Q2 Q 25

Μεραληζκνί Τπνζηήξημεο ππν αβεβαηόηεηα θαη ξίζθν P P1 P P2 MC1 MC2 Πνηά είλαη ε απόδνζε ησλ παξαπάλσ κεραληζκώλ εάλ ηόζν νη ξπζκηζηέο αιιά θαη νη πάξνρνη ελέξγεηαο ιάβνπλ ππόςελ ηνπο ηελ ύπαξμε αβεβαηόηεηαο θαη ξίζθνπ; Πνηνο απν ηνπο δύν κεραληζκνύο θαίλεηαη ν πην ειθπζηηθόο; 0 Q1 Q Q2 Q 26

Οηθνλνκηθά θίλεηξα RISK TYPE FEED-IN-TARIFF ROC Price Risk No price risk for generators Great deal for price risk Volume Risk No volume risk Exists Balancing Risk Side-stepped and no penalty for intermittent generation Balancing risks exists 27

Βηβιηνγξαθία Ελληνική: Μέρξη ζηηγκήο δελ ππάξρεη ειιεληθό εγρεηξίδην πνπ θαιύπηεη ην ζπγθεθξηκέλν κάζεκα. Ξένη: Bhattacharyya, Subhes C. (2011) Energy Economics: Concepts, Issues, Markets and Governance. Springer. Evans, Joanne and Lester Hunt,(2009), International Handbook on the Economics of Energy. Edward Elgar (θεθ.31) David Timmons, D.,Harris,M. J., and Roach, B., (2014). The Economics of Renewable Energy Global Development And Environment Institute Tufts University Medford, MA 02155 http://ase.tufts.edu/gdae Jacobson, M. Z. and M. A. Delucchi. 2011. "Providing all global energy with wind, water,and solar power, part I: technologies, energy resources, quantities and areas of infrastructure, and materials." Energy Policy 39: 1154-1169. Jacobson, M. Z. and M. A. Delucchi. 2011b. "Providing all global energy with wind, water, and solar power, part II: reliability, system and transmission costs, and policies." Energy Policy 39: 1170-1190. 31