ΤΕΡΠΕΝΙΚΑ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ Δεν προέρχονται από αμινοξέα - Σχηματίζονται κατά το μεταβολισμό των τερπενίων με ενσωμάτωση 1 Ν Μονοτερπένια σεσκιτερπένια C10 C15 2 ισοπρένια 3 ισοπρένια Προέλευση Nymphaea alba, Nymphaeaceae Nuphar luteum, Nymphaeaceae Euonymus europaeus, Celastraceae Διτερπενικά αλκαλοειδή C20 4 ισοπρένια ισοπρένιο Προέλευση Aconitum napellus, Ranunculaceae Aconitum lycoctonum, Ranunculaceae
Nymphaea alba, Nymphaeaceae πολυετές υδρόβιο φυτό
Nymphaea alba, Nymphaeaceae
Nymphaea alba, Nymphaeaceae
Nymphaea alba, Nymphaeaceae
Nymphaea alba, Nymphaeaceae
Nymphaea alba, Nymphaeaceae Το ρίζωμα περιέχει σεσκιτερπενικά αλκαλοειδή C15 ισοπρένιο Χρήση στη φυτοθεραπευτική μαλακτικό, επουλωτικό (σε εγκαύματα, πληγές, τσιμπήματα εντόμων) Υδρόβιο φυτό Δρόγη είναι το ρίζωμα σεσκιτερπένιο
Nymphaea alba, Nymphaeaceae H νουφαμίνη, nuphamine (πιπεριδίνη) N νουφαριδίνη και δεοξυνουφαριδίνη κινολιζιδίνες θειονουφαριδίνη, thiobinupharidine διμερές με S S O N N O σεσκιτερπένιο O
Nuphar luteum, Nymphaeaceae
Nuphar luteum, Nymphaeaceae
Nuphar luteum, Nymphaeaceae πολυετές υδρόβιο φυτό, πολύτιμο για πολλά είδη του ζωϊκού βασιλείου, απαντά σε υδροβιότοπους
δρόγη είναι οι ρίζες μαλακτικό, επουλωτικό (σε εγκαύματα, φλεγμονές κρυοπαγήματα, ερύθημα, τσιμπήματα εντόμων) Nuphar luteum, Nymphaeaceae Το φυτό αποτελεί τροφή για πολλά είδη ζώων και ψαριών
Nuphar luteum, Nymphaeaceae Nymphaea alba και Nuphar luteum Χρησιμοποιούνται στη λαϊκή θεραπευτική σε δερματικά προβλήματα (μαλακτική δράση, αντισηπτική, σε εγκαύματα, πληγές, ερύθημα νεογνών)
Euonymus europaeus, Celastraceae περιέχει σεσκιτερπενικά αλκαλοειδή.
καλλωπιστικό φυτό Euonymus europaeus, Celastraceae Δεν έχει θεραπευτική χρήση τα σπέρματα περιέχουν αλκαλοειδή και καρδιοτονωτικούς γλυκοσίδες
Euonymus europaeus, Celastraceae Τα σπέρματα είναι τοξικά (Ο.Α. 0,1% αλκαλοειδή, καρδιοτονωτικοί γλυκοσίδες) evonine, εβονίνη
Σεσκιτερπενικά αλκαλοειδή εβονίνη: πολυεστέρας σεσκιτερπενικής πολυ-όλης ισοπρένιο κατά την υδρόλυση παράγεται οξικό οξύ σεσκιτερπένιο
Οικογένεια Ranunculaceae Γένος Aconitum Aconitum napellus, Aconitum lycoctonum Δρόγη είναι οι ρίζες: περιέχουν διτερπενικά αλκαλοειδή
Aconitum napellus, Ranunculaceae
Aconitum napellus, Ranunculaceae ακονιτίνη
Διτερπενικά αλκαλοειδή ακονιτίνη διτερπενικά 4 ισοπρένια C20 δελφινίνη Lycoctonine CH 3 O N OCH 3 OCH 3 OCH 3
Aconitum napellus, Ranunculaceae Πολυετές φυτό
Aconitum napellus, Ranunculaceae Δρόγη είναι οι ρίζες: περιέχουν διτερπενικά αλκαλοειδή (ακονιτίνη και ανάλογα: μεθυλακονιτίνη, ακονίνη, υπακονιτίνη, μεσακονίνη)
Aconitum napellus Ranunculaceae CH 3 O OCH 3 O CH 3 O OCH 3 HO N O OCOCH 3 HO N CH 3 O OCH 3 CH 3 O OCH 3 ακονιτίνη, aconitine ακονίνη, aconine CH 3 O N O OCH 3 OCH 3 OCH 3 O O R CH 3 O 2 3 1 N CH 3 O 13 16 12 9 14 10 11 8 7 6 OCH 3 15 OCH 3 O O OCOCH 3 N O μεθυλλυλακονιτίνη R=H υπακονιτίνη, hypaconitine R= μεσακονίνη, mesaconine
Οικογένεια Ranunculaceae Aconitum napellus, Aconitum lycoctonum Χημική σύσταση: σάκχαρα 50-69% αλκαλοειδή (Ο.Α. 0,1-1,5%) Ακονιτίνη Η τοξικότητα της δρόγης μειώνεται με την κατεργασία (μερική υδρόλυση)
Aconitum lycoctonum, Ranunculaceae
Aconitum lycoctonum, Ranunculaceae
Ακονιτίνη Aconitine Aconitum lycoctonum, Ranunculaceae
Aconitum napellus, Aconitum lycoctonum Δρόγες γνωστές από την αρχαιότητα (δηλητήρια, χρήση στο κυνήγι άγριων ζώων) Χρήση στη λαϊκή θεραπευτική σε λοιμώξεις του αναπνευστικού (αντιβηχικό) συχνά σε μίγμα με άλλες δρόγες ή καθαρά συστατικά (ευκαλυπτόλη, κωδεΐνη) Στην κινέζικη θεραπευτική σαν αναλγητικό, αντιρρευματικό Στην ομοιοπαθητική (Aconitum) Είναι δηλητήριο Θανατηφόρος δόση ακονιτίνης: 3 mg (2-4 g ρίζας ή 5 ml βάμματος) Ελάχιστη ποσότητα δρόγης προκαλεί γαστροεντερικές διαταραχές Μεγαλύτερη ποσότητα προκαλεί διαταραχή του καρδιακού ρυθμού και θάνατο Παρασκευάζεται βάμμα σε αλκοόλη ή γίνεται κατεργασία με εμβροχή ή βρασμό
ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΚΟΝΙΤΙΝΗΣ Είναι τοξική (νευροτοξίνη) Διεγείρει και μετά παραλύει τις νευρικές απολήξεις στο περιφερικό και στον εγκέφαλο Διαταράσσει τον ρυθμό της αναπνοής και τον καρδιακό ρυθμό (μη αναστρέψιμη κοιλιακή μαρμαρυγή) Θανατηφόρος δόση: 3 mg CH 3 O Με την κατεργασία της δρόγης η ακονιτίνη υδρολύεται μερικώς Η τοξικότητα μειώνεται ακονιτίνη OCH 3 O ακονίνη HO CH 3 O Τοξικότητα in vivo (σε ποντίκια) N CH 3 O OCH 3 OCH 3 HO N CH 3 O OCH 3 O OCOCH 3 LD50 0,12 mg/kg ακονιτίνη LD50 23 mg/kg ακονίνη LD50 120 mg/kg βενζοϋλακονίνη