Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού «Η αποτελεσματικότητα της επίθεσης σε σχέση με τον τρόπο αντιμετώπισης του Side Pick and Roll στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης» Ονοματεπώνυμο φοιτητή: Γεώργιος Καραντώνης AEM 14736 Επιβλέπων καθηγητής:χρήστος Γαλαζούλας Θεσσαλονίκη, 2014
2
Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή....3 1.1 H Ιστορία της καλαθοσφαίρισης.. 3 1.2 Γενικά στοιχεία 5 1.3 Pick and Roll 7 1.3.1 Η άμυνα στο Pick and Roll... 9 2. Μεθοδολογία της Έρευνας...16 3. Ανάλυση δεδομένων 19 4. Αποτελέσματα της έρευνας..29 Συμπεράσματα..33 Βιβλιογραφία 35 Παράρτημα...36 3
1. Εισαγωγή Το μπάσκετ θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αθλήματα παγκοσμίως, που χαρακτηρίζεται για την ομαδικότητά του και αποτελεί ένα από τα πιο θεαματικά σπορ παγκοσμίως. Εικόνα 1. Καλαθοσφαίριση Παρακάτω, ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή των βασικών παραμέτρων της καλαθοσφαίρισης, με απώτερο σκοπό να εισάγει τον αναγνώστη στα πλαίσια της παρούσας πτυχιακής μελέτης. 1.1 H Ιστορία της καλαθοσφαίρισης Η ιστορία της καλαθοσφαίρισης ξεκινάει το 1891 στο Σπρινγκφλιντ της Μασαχουσέτης. Δημιουργός του θεωρείται ο Τζέιμς Νέισμιθ, ο οποίος ήταν Καναδός 4
πάστορας και γυμναστής σε κολέγιο του Ο Τζέιμς. Αξίζει να αναφερθεί το παράδοξο, της δημιουργίας του μπάσκετ, όταν μια μέρα με βροχή ο Τζέιμς Νέισμιθ δεν μπορούσε να βγάλει τους μαθητές του έξω για να παίξουν ποδόσφαιρο, και έτσι εφευρέθηκε το μπάσκετ. Μάλιστα αναφέρεται ότι η ιδέα ήρθε στον Τζέιμς Νέισμιθ από ένα χαρτί που το τσαλάκωσε και το πέταξε στα σκουπίδια (www.basketinfo.gr). Πίνακας 1. Σταθμοί στην Ιστορία του Μπάσκετ ΕΤΟΣ ΓΕΓΟΝΟΣ 1924 Marie Boyd βάζει 156 πόντους 1931 - Το ρεκόρ θεατών στο Πεκίνο με 70.000 ανθρώπους. Το 1918 το μπάσκετμπολ εμφανίζεται στην Ελλάδα - 1935 - έγινε το πρώτο πρωτάθλημα ανδρών στην Γενέυη - 1936 είναι άθλημα και στους Ολυμπιακούς Αγώνες -1932 ιδρύεται η FIBA, Διεθνής Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης Το 1946 - εμφανίζεται το Ν.Β.Α. - Το 1987, η Εθνική ομάδα μπάσκετ της Ελλάδας κατακτά την 1η θέση στην Ευρώπη. Από αυτή την εποχή η Ελλάδα παραμένει ενας μεγάλος προταγωνιστής Το 1991 - γιορτάζει τα 100 χρόνια στη γενέτειρα του, το Σπρίνγκφιλντ Το 1932 Οι εθνικές Ομοσπονδίες της Αργεντινής, της Τσεχοσλοβακίας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Πορτογαλίας, της Ρουμανίας, της Ελβετίας, καθώς και της 5
Το 1940 Το 1982 Ελλάδας, αποφασίζουν την ίδρυση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης (FIBA), την οποία προεδρεύει πρώτος, ο Ελβετός Leon Bouflard, ενώ Γενικός Γραμματέας αναλαμβάνει ο William Jones. Μεταδίδεται για πρώτη φορά τηλεοπτικά, αγώνας καλαθοσφαίρισης από το γνωστό κανάλι Madison Square Garden Υιοθετήθηκε από τη γυμνάστρια Senda Berenson, η οποία είναι γνωστή ως μητέρα του γυναικείου μπάσκετ Πηγή: www.basketinfo.gr 1.2 Γενικά στοιχεία Το μπάσκετ παίζεται με δύο ομάδες, στις οποίες παίρνουν μέρος από πέντε παίκτες. Οι συνολικές διαστάσεις ενός γηπέδου ΝΒΑ και ενός Ευρωπαϊκού είναι οι ακόλουθες: Πίνακας 2. Οι διαστάσεις του γηπέδου του μπάσκετ Γήπεδο ΝΒΑ Γήπεδο Ευρώπης Πλάτος 15,24μέτρα 15μέτρα Μήκος 28,64 μέτρα 28 μέτρα Εμβαδό 436,47τ.μ. 420 τ.μ. 6
Εικόνα 2. Το γήπεδο του μπάσκετ Το γήπεδο όπως φαίνεται και παραπάνω διαθέτει δύο αντικριστά καλάθια, ενώ στο έδαφός του έχει παρκέ. Η διάρκεια του αγώνα είναι 40 λεπτά της ώρας (καθαρά αγωνιστικά) με τέσσερις περιόδους των δέκα λεπτών. Αναλυτικότερα ο συνολικός χρόνος επίθεσης είναι 24 δευτερόλεπτα και η ομάδα, για να περάσει τη μπάλα από το μισό γήπεδο, έχει στη διάθεσή της οχτώ δευτερόλεπτα. Ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη και ανάμεσα στην τρίτη και την τέταρτη, μεσολαβεί διάλειμμα δύο λεπτών ενώ ανάμεσα στην δεύτερη και την τρίτη, μεσολαβεί διάλειμμα δεκαπέντε λεπτών, το ημίχρονο. Τέλος, την ευθύνη των παραβάσεων και τον καταλογισμό των ποινών την έχουν οι τρεις διαιτητές (weplayball.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=176&itemid=96&l ang=el). 7
1.3 Pick and Roll Σύμφωνα με τον ορισμό το Pick and Roll (PnR) αποτελεί την επιθετική συνεργασία 2 παικτών, από τους οποίους ο ένας έχει στην κατοχή του την μπάλα και ο άλλος «στήνει» το pick ή screen. Στην εξέλιξη της συγκεκριμένης επιθετικής ενέργειας ο κάτοχος της μπάλας έχει 3 επιλογές (http://www.coachbasketball.gr/p/blog-page_4139.html) : να κάνει διείσδυση προς το καλάθι να δώσει πάσα στον παίκτη που του έδωσε το pick και εν συνεχεία έκανε το roll αντί να κάνει κίνηση προς το καλάθι, να κάνει κίνηση προς την περιφέρεια συνήθως για να σουτάρει Αναλυτικότερα, πρωταρχικός στόχος του pick and roll είναι να μπορέσει να ελευθερωθεί ο παίκτης με την μπάλα και να βρει έναν διάδρομο προς το καλάθι, ή ένα ελεύθερο σουτ. Εικόνα 3. Εφαρμογή του high pick and roll 8
Με τον τρόπο αυτό το pick and roll, αποτελεί έναν από τους πιο απλούς τρόπους εκτέλεσης επίθεσης, ο οποίος, αν γίνει σωστά, μετατρέπεται σε εφιάλτη για την άμυνα των αντιπάλων. Αυτός είναι και ο λόγος που το pick and roll εκτελείται συχνά από τις κορυφαίες ομάδες του NBA και της Ευρωλίγκα ως και τα παιδικά και προπαιδικά πρωταθλήματα και μπορεί να εκτελεστεί σχεδόν παντού στο γήπεδο (http://www.coachbasketball.gr/2013/02/pick-and-roll-pick-and-roll-pick-and.html). Εικόνα 4. Επιτυχημένο πέρασμα του guard από το screen του ψηλού Οι δυο βασικές μορφές του Pick and Roll είναι το High και το Side (Wing) Pick and Roll. To High Pick and Roll εκτελείται από την επιτιθέμενη ομάδα στην περιοχή 2 της εικόνας παρακάτω, ενώ το Side (Wing) Pick and Roll εκτελείται στις περιοχές 1 και 3. Η παρούσα εργασία ασχολείται αποκλειστικά με το Side Pick and Roll. 9
1 2 3 Εικόνα 5. Χώροι High & Side Pick and Roll 1.3.1 Η άμυνα στο Pick and Roll Η άμυνα στο Pick and roll, τόσο στο high, όσο και στο side pick and roll, πρέπει να έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, ώστε να έχει πιθανότητες να είναι αποτελεσματική. Καταρχήν θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία της ομάδας που επιτίθεται. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πίεση στον παίχτη που έχει την μπάλα καθιστά δύσκολη τόσο την ντρίπλα όσο και την πάσα και αυξάνει την πιθανότητα οι επιτιθέμενοι να υποπέσουν σε κάποιο λάθος. Συγκεκριμένα, οι αμυνόμενοι, θα πρέπει να μπαίνουν στη φάση με αποφασιστικότητα να εφαρμόσουν το προβλεπόμενο κάθε φορά play, να δείχνουν επιθετικότητα στις αλλαγές των μαρκαρισμάτων, να είναι ενεργητικοί και να παίζουν άμυνα με ανοιχτά χέρια και πηδώντας, όταν η μπάλα είναι πιθανώς διεκδικήσιμη. Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι σε καταστάσεις όπου η επιτιθέμενη ομάδα προσπαθεί να στήσει ένα pick and roll προς το τέλος της επίθεσής της, οι αμυνόμενοι θα πρέπει να προσέξουν να αλλάξουν αντιπάλους, αδιαφορώντας για την πιθανή υψομετρική διαφορά των ζευγαριών που θα προκύψουν. 10
Στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της Λιθουανίας έχουν καταγραφεί οκτώ διαφορετικοί τρόποι διάσπασης του side pick and roll. Οι τρόποι αυτοί είναι οι dive, slip follow, fade, switch, drive, trap corner, pop out, pass release. Στους τέσσερις πρώτους τρόπους άμυνας, ο play maker της επιτιθέμενης ομάδας κόβει προς το κέντρο μετά το side pick and roll που παίρνει από τον επιτιθέμενο ψηλό, ενώ στους άλλους τέσσερις συνεχίζει προς τη γωνία του παρκέ. 1)Dive Στην άμυνα του pick and roll με την ονομασία dive ο αμυνόμενος 1 περνάει από το screen που δίνει ο επιτιθέμενος 5 στον επιτιθέμενο 1 που έχει την μπάλα και ο αμυνόμενος 5 καλύπτει τον επιτιθέμενο 4 που ανεβαίνει για βοήθεια στην ρακέτα, ενώ τον επιτιθέμενο 5 που κάνει το λεγόμενο ρολάρισμα, την κάθετη, δηλαδή, κίνηση προς το καλάθι στη ρακέτα, τον αντιμετωπίζει ο αμυνόμενος 5 Εικόνα 6. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, dive 11
2)Slip Follow Στη slip follow άμυνα του pick and roll ο αμυνόμενος 1 περνάει πάνω από το back screen που δίνει ο επιτιθέμενος 5 στον επιτιθέμενο 1. Ο αμυνόμενος 5 ακολουθεί τον επιτιθέμενο 5 που κόβει προς τα μέσα ενώ σε επιφυλακή για βοήθεια στην περιφερειακή άμυνα είναι ο αμυνόμενος 2. Εικόνα 7. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, slip follow 3)Fade H άμυνα fade δεν έχει βοήθειες, όπως οι δυο προηγούμενες. Η βασική διαφορά έγκειται στο ότι ο επιτιθέμενος 5, μετά το ball screen που δίνει στον επιτιθέμενο 1, δεν κόβει προς τα μέσα, αλλά τραβιέται στη γραμμή του τρίποντου, ακολουθούμενος από τον αμυνόμενο 5. Ο αμυνόμενος 1 και σε αυτήν την περίπτωση, περνάει πάνω από το screen και ακολουθεί τον επιτιθέμενο 1. 12
Εικόνα 8. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, fade 4)Switch Η πολύ διαδεδομένη άμυνα switch, παίζεται σε δυο φάσεις. Στην πρώτη, που ξεκινάει όταν ο επιτιθέμενος 5 δώσει ένα screen στον επιτιθέμενο 1, ο αμυνόμενος 5 πρέπει να φωνάξει στον αμυνόμενο 1 switch ώστε ο δεύτερος να μείνει στον επιτιθέμενο ψηλό και ο πρώτος να μείνει στον επιτιθέμενο κοντό, τον οποίο πρέπει να τον απωθήσει προς το κέντρο του γηπέδου, ώστε, στη δεύτερη φάση, να βρεθεί χρόνος για να αλλάξουν ξανά τα μαρκαρίσματα. Εικόνα 9. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, switch 13
5)Drive Η άμυνα για την αντιμετώπιση του drive είναι η πρώτη από τις τέσσερις άμυνες στις οποίες ο επιτιθέμενος guard μετά το screen, κόβει από τα πλάγια προς το καλάθι και όχι από το κέντρο. Στο σχήμα εμφανίζεται η άμυνα να παίζεται στο play των επιτιθέμενων 2 και 4 αλλά η ιδέα είναι η ίδια και στην περίπτωση που το side pick and roll το παίζουν οι επιτιθέμενοι 1 και 5. Μετά το screen που παίρνει ο επιτιθέμενος 2 από τον επιτιθέμενο 4, ο πρώτος κόβει από τα πλάγια προς το καλάθι. Εκεί, βγαίνει να τον αντιμετωπίσει ο αμυνόμενος 4, ενώ ο αμυνόμενος 2 έχει συγκλίνει στη ρακέτα, για αποτρέψει πιθανή πάσα στον επιτιθέμενο 4, με τη βοήθεια και του αμυνόμενου 5. Εικόνα 10. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, drive 6)Trap Corner Στην άμυνα trap corner ο στόχος είναι να παγιδευτεί ο επιτιθέμενος 1 στη γωνία και να οδηγηθεί σε κακή επιλογή ή λάθος. Για τον λόγο αυτό, μετά το screen και αφού ο επιτιθέμενος 1 έχει πάρει πορεία προς το πλάι, τόσο ο αμυνόμενος 1 όσο και ο αμυνόμενος 5 τον ακολουθούν και τον ωθούν στη γωνία, ενώ στον αφύλακτο πια επιτιθέμενο 5 βγαίνει ο αμυνόμενος 4. 14
Εικόνα 11. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, trap corner 7)Pop Out Στην άμυνα pop out, ενώ πάλι οι αμυνόμενοι 1 και 5 ωθπούν τον επιτιθέμενο 1 στη γωνία, αυτός, πασάροντας στον ελεύθερο επιτιθέμενο 5, μπορεί να δημιουργήσει ρήγμα στην άμυνα. Για τον λόγο αυτό, έρχεται πάνω στον επιτιθέμενο 5 ο αμυνόμενος 2 και την ίδια στιγμή ο αμυνόμενος 3 συγκλίνει προς την κορυφή της ρακέτας. Εικόνα 12. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, pop out 15
8)Pass Release Τελευταίο είδος αντίδρασης στο επιθετικό side pick and roll είναι το pass release. Αυτού του είδους η αντίδραση προϋποθέτει πολύ καλό και γρήγορο rotation, ώστε να αντισταθμιστούν χωρίς ρήγματα στην άμυνα, οι ευκαιρίες που θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν οι επιτιθέμενοι από το γρήγορο passing game. Εικόνα 13. Η αντιμετώπιση του side pick and roll, pass release 16
2. Μεθοδολογία της Έρευνας Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν είκοσι αγώνες του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος μπάσκετ της Λιθουανίας.Συνολικά καταγράφηκαν 334 φάσεις side pick and roll. Τα μέσα της έρευνας που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το πρόγραμμα πολυμέσων windows media player και οι δίσκοι dvd, ενώ για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα S.P.S.S. v.19. Επιπλέον, σημειώνεται ότι αντικείμενο της παρούσας εργασίας ήταν η ανάλυση και η κατηγοριοποίηση των side pick and roll. Με την αυστηρή έννοια του όρου, ολοκληρωμένο pick and roll θεωρείται αυτό το play το οποίο παίχτηκε μόνο ανάμεσα στον drippler και τον screener. Ωστόσο, θεωρήθηκε σημαντικό να καταμετρηθούν και εκείνα τα side pick and roll που οδήγησαν σε πάσα, χωρίς να προσμετράται, βέβαια, η συνέχιση της φάσης και να μην χαρακτηρίζεται η τελευταία ως αποτελεσματική η μη, αλλά οι φάσεις αυτές να μπαίνουν σε ξεχωριστή κατηγορία, την πάσα. Αυτό επιλέχθηκε από τον ερευνητή διότι κρίθηκε σημαντικό να ερευνηθεί το ποσοστό των side pick and roll που κατέληξαν σε πάσα. Συγκεκριμένα, οι αγώνες που αναλύθηκαν είναι οι εξής: 1) Πορτογαλία Πολωνία 73 78 2) Γερμανία Γαλλία 65-76 3) Λιθουανία Γερμανία 84 75 4) Γεωργία Φινλανδία 73 87 5) Λιθουανία Γαλλία 67 73 6) Ρωσία Βέλγιο 77 58 7) Σλοβενία Ελλάδα 60 69 8) Γαλλία Τουρκία 64 68 17
9) Ρωσία Σλοβενία 65 64 10) Σλοβενία Γεωργία 87 75 11) Σλοβενία Λετονία 92 77 12) Πορτογαλία Ισπανία 73 87 13) Πολωνία Μ. Βρετανία 81 88 14) Μ. Βρετανία Τουρκία 61 90 15) Γερμανία Ιταλία 76 62 16) Πολωνία Ισπανία 78 83 17) Ρωσία Ουκρανία 73 64 18) Π.Γ.Δ.Μ. Μαυροβούνιο 65 73 19) Λιθουανία Μ. Βρετανία 80 69 20) Σερβία Ιταλία 80 68 Ως μη αποτελεσματική ορίστηκε η επίθεση η οποία αμέσως μετά το side pick and roll κατέληξε σε άστοχο δίποντο (-2), σε άστοχο τρίποντο (-3), σε λάθος (Λ), σε κόψιμο (Κ), σε κλέψιμο (ΚΛ), σε τέλεση επιθετικού φάουλ (ΕΦ), ή στη λήξη των είκοσι τεσσάρων δευτερολέπτων (24). Ως αποτελεσματική ορίστηκε η επίθεση η οποία αμέσως μετά το side pick and roll κατέληξε σε εύστοχο δίποντο (+2), σε εύστοχο τρίποντο (+3), σε φάουλ από έξω (Φ), σε φάουλ που οδήγησε σε εκτέλεση δυο ελεύθερων βολών (2Β), σε φάουλ που οδήγησε σε εκτέλεση τριών ελεύθερων βολών (3Β) ή σε εύστοχο σουτ που συνοδεύτηκε από τέλεση φάουλ (GF). Όλα αυτά συνοψίζονται στον παρακάτω πίνακα. 18
Πίνακας 3. Αποτελεσματική και μη αποτελεσματική επίθεση Μη Επίθεση Αποτελεσματική Αποτελεσματική Επίθεση άστοχο δίποντο (-2) εύστοχο δίποντο (+2), άστοχο τρίποντο (-3) εύστοχο τρίποντο (+3 λάθος (Λ) φάουλ από έξω (Φ), κόψιμο (Κ) φάουλ δυο ελεύθερων βολών (2Β), κλέψιμο (ΚΛ) επιθετικό φάουλ (ΕΦ) φάουλ τριών ελεύθερων βολών (3Β goal foul(gf) λήξη των 24 δευτερολέπτων (24) 19
3. Ανάλυση δεδομένων Στο παρόν κεφάλαιο παρατίθενται αναλυτικά σε πίνακες τα αποτελέσματα των αγώνων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Πίνακας 4. Αποτελέσματα αγώνα Πορτογαλία Πολωνία 73-78 ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive Λ, -3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ Slip Follow -3 Fade Λ Switch -3 Drive Trap Corner Λ Pop Out ΕΦ Pass Release, Πίνακας 5. Αποτελέσματα αγώνα Γερμανία Γαλλία 65-76 ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive -3 Φ, Φ ΠΑΣΑ Slip Follow Fade -2 Switch -2, -3, -2 Drive -3, -2, -2 +2, +2, +3, +2, +3, GF, +2, +2 Trap Corner Pop Out -2 Pass Release -2, -2 20
Πίνακας 6. Αποτελέσματα αγώνα Λιθουανία Γερμανία 84-75 ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive Φ, +2, +2 ΠΑΣΑ Slip Follow -2 Φ Fade 2Β Switch ΚΛ Drive -2 +2, +2 Trap Corner Pop Out +2 Pass Release Πίνακας 7. Αποτελέσματα αγώνα Γεωργία Φινλανδία 73-87 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive ΕΦ Slip Follow Fade -3, -3, -3, -2 Φ Switch Drive Trap Corner Pop Out Pass Release 21
Πίνακας 8. Αποτελέσματα αγώνα Λιθουανία Γαλλία 67-73 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive -2, -3, -3, ΚΛ 2Β, +3, +2, +2 Slip Follow +3 Fade Switch Λ Drive +2, +2 Trap Corner Λ, Λ +2 Pop Out Pass Release ΚΛ +3, +2 Πίνακας 9. Αποτελέσματα αγώνα Ρωσία Βέλγιο 77-58 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive ΚΛ +3, Φ, Slip Follow -2, Λ 2Β Fade Λ, -3, Λ +3, +2 Switch Drive Trap Corner Pop Out +3, +3 Pass Release 22
Πίνακας 10. Αποτελέσματα αγώνα Σλοβενία Ελλάδα 60-69 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive -3, -3, Slip Follow Fade Switch Λ +2 Drive 2Β Trap Corner Pop Out Pass Release +3 Πίνακας 11. Αποτελέσματα αγώνα Γαλλία Τουρκία 64-68 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive ΚΛ, Λ,,, Slip Follow Fade -3 Switch Φ Drive ΚΛ 2Β Trap Corner Λ, Λ, -2, -2 +2 Pop Out -3, -2, -2 Φ, +3, Φ, 2Β Pass Release 23
Πίνακας 12. Αποτελέσματα αγώνα Ρωσία Σλοβενία 65-64 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive -3, -2,,,, Slip Follow Fade Switch Λ Drive Trap Corner +2 Pop Out +3 Pass Release Πίνακας 13. Αποτελέσματα αγώνα Σλοβενία Γεωργία 87-75 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive,, Slip Follow Fade Φ, Switch Drive Trap Corner Pop Out Pass Release 24
Πίνακας 14. Αποτελέσματα αγώνα Σλοβενία Λετονία 92-77 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive Λ +3,, Slip Follow 24 GF, Φ, +2, Φ Fade Λ Φ, Φ, +3 Switch Φ, GF, GF, Drive 24, Λ GF, GF, Φ, Trap Corner +2, Φ, +3 Pop Out +2, Φ Pass Release Πίνακας 15. Αποτελέσματα αγώνα Πορτογαλία Ισπανία 73-87 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive, Slip Follow Fade Φ, GF, +3 Switch +2 Drive ΕΦ GF, +2 Trap Corner +3, Φ Pop Out Λ, Κ GF, Pass Release ΚΛ 25
Πίνακας 16. Αποτελέσματα αγώνα Πολωνία Μ. Βρετανία 81-88 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive Κ Slip Follow Fade -2, -3 Switch +2, +3 Drive ΕΦ Trap Corner 3Β Pop Out Pass Release Λ,, Πίνακας 17. Αποτελέσματα αγώνα Μ. Βρετανία Τουρκία 61-90 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive 2Β Slip Follow +2 Fade Switch Drive, Trap Corner Φ Pop Out GF,,, Pass Release +2 26
Πίνακας 18. Αποτελέσματα αγώνα Γερμανία Ιταλία 76-62 ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive +2 ΠΑΣΑ Slip Follow Fade +3, +2, +3, +3, Switch GF, Drive Φ, +2, +2 Trap Corner Φ Pop Out ΚΛ +3, Φ Pass Release GF Πίνακας 19. Αποτελέσματα αγώνα Πολωνία Ισπανία 78-83 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive +2, +2, +2, +2, +3, +2,, Slip Follow Κ GF, GF, +2 Fade Κ 2Β, GF, +2, +3, +3, Switch +2 Drive,,, Trap Corner ΕΦ, Λ +3, +2 Pop Out Φ Pass Release Λ, ΚΛ 27
Πίνακας 20. Αποτελέσματα αγώνα Ρωσία Ουκρανία 73-64 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive +2,, Slip Follow Κ +2,, Fade +3, +2 Switch ΚΛ Drive ΕΦ Trap Corner Pop Out, Pass Release Πίνακας 21. Αποτελέσματα αγώνα Π.Γ.Δ.Μ. Μαυροβούνιο 65-73 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive ΕΦ, ΚΛ, Slip Follow 2Β, +2 Fade +3, +3, +2, +3, Φ, +3, +3, +3 Switch +2, Drive Trap Corner Λ Pop Out Φ, +3, Φ Pass Release 28
Πίνακας 22. Αποτελέσματα αγώνα Λιθουανία Μ. Βρετανία 80-69 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΣΑ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive Κ +3, Slip Follow ΚΛ +2 Fade +3 Switch ΕΦ, ΚΛ +2, Φ, 2Β Drive Trap Corner Pop Out +2, +3 Pass Release +3, +3 Πίνακας 23. Αποτελέσματα αγώνα Σερβία Ιταλία 80-68 ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ Dive +2, +2, +2 ΠΑΣΑ Slip Follow ΚΛ, Λ, ΚΛ +2, +2, +2, +2, Fade ΕΦ +3, +3, +2 Switch Φ Drive Λ +2 Trap Corner Pop Out ΚΛ +3, Φ Pass Release, 29
4. Αποτελέσματα της έρευνας Η πιο διαδεδομένη αμυντική προσέγγιση στο side pick and roll ήταν το dive με ποσοστό επιλογής 22,8%, ενώ το αμέσως επόμενο play ήταν το fade με ποσοστό 15,3%. Οι δύο άμυνες που χρησιμοποιήθηκαν λιγότερο ήταν η άμυνα trap corner (7,5%) και το pass release (6,9%). Πίνακας 24. Τρόποι άμυνας Frequency Percent Valid dive 76 22,8 slip follow 40 12,0 fade 51 15,3 switch 36 10,8 drive 41 12,3 trap corner 25 7,5 pop out 42 12,6 pass release 23 6,9 Total 334 100,0 Όσον αφορά στην κατάληξη της επίθεσης, μετά το side pick and roll, αυτή ήταν επιτυχής σε ποσοστό 43,4%, ενώ η ανεπιτυχής κατάληξη και η πάσα μοιράστηκαν τις υπόλοιπες εκβάσεις (ποσοστά 27,2 και 29.3% αντίστοιχα). Πίνακας 25. Κατάληξη επίθεσης Frequency Percent Valid inefficient offence 91 27,2 efficient offence 145 43,4 pass 98 29,3 Total 334 100,0 30
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επί μέρους ανάλυση των δεδομένων και συγκεκριμένα, τι αποτέλεσμα επίθεσης επιτεύχθηκε με το καθένα είδος άμυνας που επιλέχθηκε. Αξίζει να σημειωθούν οι πρωτιές που σημειώθηκαν, καθώς και οι άμυνες με τα χαμηλότερα ποσοστά. Έτσι, το είδος άμυνας που οδήγησε πιο συχνά σε μη αποτελεσματική επίθεση, ήταν το trap corner, σε ποσοστό 40% (10/25 άμυνες), ενώ το χαμηλότερο ποσοστό σημειώθηκε στην άμυνα pop out (8/42 άμυνες ή ποσοστό 19%). Το είδος άμυνας που οδήγησε πιο συχνά σε αποτελεσματική επίθεση, ήταν το fade, σε ποσοστό 59% ( 30/51 άμυνες ), ενώ το χαμηλότερο ποσοστό σημειώθηκε στην άμυνα pass release (6/23 άμυνες ή ποσοστό 26%). Τέλος, το είδος άμυνας που οδήγησε πιο συχνά σε πάσα, ήταν το dive, σε ποσοστό 42% (32/76 άμυνες), ενώ το χαμηλότερο ποσοστό σημειώθηκε στην άμυνα switch (6/51 άμυνες ή ποσοστό 12%). Πίνακας 26. Τρόποι άμυνας * κατάληξη επίθεσης Crosstabulation τρόποι άμυνας inefficient offence κατάληξη επίθεσης efficient offence pass Total dive 20 24 32 76 slip follow 10 19 11 40 fade 15 30 6 51 switch 10 14 12 36 drive 11 20 10 41 trap corner 10 12 3 25 pop out 8 20 14 42 pass release 7 6 10 23 Total 91 145 98 334 Τέλος, έγινε το στατιστικό τεστ ανεξαρτησίας Χ τετράγωνο, των δυο υπό μελέτη μεταβλητών, της μεταβλητής «τρόποι άμυνας» και της μεταβλητής «κατάληξη επίθεσης». Όπως φαίνεται και στον πίνακα, τόσο το Pearson Chi-Square όσο και το Likelihood Ratio δεν επιβεβαιώνουν σχέση στατιστικά σημαντικής εξάρτησης των δύο μεταβλητών (p= 0,034 και 0.020 <0.005, πράγμα που σημαίνει ότι δεν απορρίπτεται η αρχική υπόθεση ανεξαρτησίας Ηο). Όπως επισημαίνεται και στην υποσημείωση a του πίνακα, τα αποτελέσματα του Pearson Chi-Square μπορούν να 31
θεωρηθούν ασφαλή, καθώς ικανοποιείται η περιορισμός του 25% του δείγματος να έχει συχνότητες κάτω από 5. Πίνακας 27. Chi-Square Tests Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 25,058 a 14,034 Likelihood Ratio 26,844 14,020 N of Valid Cases 334 a. 0 cells (,0%) have expected count less than 5. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης που προηγήθηκε φαίνονται και στα διαγράμματα που ακολουθούν. Διάγραμμα 1. Τρόποι άμυνας 32
Διάγραμμα 2. Κατάληξη επίθεσης Διάγραμμα 3. Τρόποι άμυνας-κατάληξη Επίθεσης: Crosstabulation 33
Συμπεράσματα Όταν η επιτιθέμενη ομάδα έπαιζε το side pick and roll, o guard είχε δυο βασικές επιλογές. Η μια ήταν να κινηθεί προς το κέντρο και η άλλη να κινηθεί προς τη γωνία. Και στις δυο περιπτώσεις, η αμυνόμενη ομάδα είχε να επιλέξει από τέσσερις δυνατές επιλογές. Στην πρώτη περίπτωση οι επιλογές ήταν το dive, το slip follow, το fade και το switch. Στην άλλη περίπτωση ήταν το drive, το trap corner, το pop out και το pass release. Προκειμένου να χαρακτηριστεί ένας τρόπος άμυνας αποτελεσματικός, έγινε σύγκριση του ποσοστού αυτού του τρόπου σε σχέση το τελείως τυχαιοποιημένο ποσοστό του 33%..Συγκεκριμένα Η άμυνα dive ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε πάσα (ποσοστό 42%, έναντι 26% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 32% αποτελεσματικής επίθεσης.) Η άμυνα slip follow ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 48%, έναντι 25% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 27% πάσα.) Η άμυνα fade ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 59%, έναντι 29% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 12% πάσα) Η άμυνα switch ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 39%, έναντι 28% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 33% πάσα) Η άμυνα drive ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 48%, έναντι 27% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 25% πάσα) Η άμυνα trap corner ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε μη αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 40%) αλλά και σε αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 48%) έναντι μόλις 12% που οδήγησε σε πάσα. Η άμυνα pop out ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε αποτελεσματική επίθεση (ποσοστό 48%, έναντι 19% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 33% πάσα) 34
Η άμυνα pass release ήταν πιο αποτελεσματική στο να οδηγήσει την επιτιθέμενη ομάδα σε πάσα (ποσοστό 44%, έναντι 30% μη αποτελεσματικής επίθεσης και 26% αποτελεσματικής επίθεσης) Από τα παραπάνω είναι εμφανές ότι το είδος της άμυνας που οδήγησε σε επιτυχημένη επίθεση με μεγαλύτερη συχνότητα είναι το fade, το είδος της άμυνας που οδήγησε σε αποτυχημένη επίθεση με μεγαλύτερη συχνότητα είναι το trap corner και τέλος το είδος της άμυνας που οδήγησε σε πάσα με μεγαλύτερη συχνότητα είναι το pass release. Τα συμπεράσματα της παρούσας εργασίας από την πρωτογενή έρευνα αλλά και η βιβλιογραφική ανασκόπηση, μπορούν να γίνουν αντικείμενο μελέτης τόσο από προπονητές όσο και από αθλητές και του ανδρικού αλλά και του γυναικείου basket, με σκοπό την ενημέρωσή τους για το υπό μελέτη αντικείμενο. Τέλος, τα δεδομένα της παρούσας έρευνας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία νέων ερευνών στο basket, με σκοπό τη δημιουργία μιας συγκεντρωτικής μετα-ανάλυσης τόσο για το basket στη χώρα μας, όσο και παγκοσμίως. 35
Βιβλιογραφία Ελληνική Βαμβακούδης, Ε., Μεντηλίδης, Ν., Τσίτσκαρης, Γ., Χατζηαθανασίου. Π. (2009). BASKETBALL ΟΜΑΔΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ, Εκδόσεις Salto. Ξενόγλωσση Gaudolfi, G. (2009). ΝΒΑ Coaches Playbook: Techniques, Tactics and Teaching Point, National Basketball Coaches Association. Simmons, B. (2009). The Book of Basketball: Τhe NBA According to the sports Guy, USA. Πηγές από το διαδίκτυο weplayball.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=176&itemid=96&la ng=el www.basketinfo.gr http://www.coachbasketball.gr/p/blog-page_4139.html 36
Παράρτημα Στο παρόν παράρτημα παρατίθεται φωτογραφικό υλικό από το διαδίκτυο, σχετικό με το υπό μελέτη θέμα. 37
Εικόνα 1 38
39