Εισαγωγικό Εκπαιδευτικό Εγχειρίδιο (πρόχειρες σηµειώσεις)

Εισαγωγικό Εκπαιδευτικό Εγχειρίδιο (πρόχειρες σηµειώσεις) Προσοχή! Το παρόν υλικό προορίζεται για αποκλειστική εκπαιδευτική χρήση στα πλαίσια του µαθήµατος ΕΠΑ 604 µέχρι οι φοιτητές να αποκτήσουν τα επίσηµα εγχειρίδια που θα προµηθευτούν από το σύστηµα Εύδοξος. Απαγορεύεται οιαδήποτε χρήση εκτός µαθήµατος και οιαδήποτε αναπαραγωγή του υλικού. 1

Γ. Διαβάστε τις οδηγίες για τη χρήση της κλίµακας ECERS-R Σύστηµα βαθµολόγησης 1. Διαβάστε προσεκτικά όλη την κλίµακα, περιλαµβανοµένων την Θεµάτων, των Επεξηγήσεων και την Ερωτήσεων. Για να είστε ακριβείς, όλες οι βαθµολογίες πρέπει να βασίζονται όσον το δυνατόν ακριβέστερα στους δείκτες που δίνονται για τα θέµατα της κλίµακας. 2. Η κλίµακα θα πρέπει να είναι άµεσα διαθέσιµη και να αποτελεί συχνά πηγή συµβουλών κατά την διάρκεια όλης της παρατήρησης για να βεβαιωθείτε ότι οι βαθµολογίες καταγράφονται µε ακρίβεια. 3. Παραδείγµατα τα οποία διαφέρουν από εκείνα που δίνονται για τους δείκτες αλλά µοιάζουν συγκρίσιµα, µπορούν να χρησιµοποιηθούν σαν βάση για να δώσετε βαθµό σε έναν δείκτη. 4. Οι βαθµολογίες θα πρέπει να βασίζονται στην παρούσα κατάσταση που παρατηρείται ή αναφέρεται από το προσωπικό, όχι σε µελλοντικά πλάνα. Στην απουσία παρατηρήσιµων πληροφοριών πάνω στις οποίες βασίζεται την βαθµολόγησή σας, µπορεί να χρησιµοποιήσετε τις απαντήσεις που δίνονται από το προσωπικό στις ερωτήσεις, για να υπολογίσετε την βαθµολογία. 5. Όταν βαθµολογείται ένα θέµα, ξεκινάτε πάντα διαβάζοντας από το 1 (ανεπαρκές) και προχωρήστε προοδευτικά µέχρι να φτάσετε την σωστή βαθµολογία. 6. Οι βαθµολογίες υπολογίζονται µε τον ακόλουθο τρόπο: Ο βαθµός 1 πρέπει να δίνεται όταν κάποιος δείκτης στην ενότητα 1 έχει βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Ο βαθµός 2 δίνεται όταν όλοι οι δείκτες της ενότητας 1 έχουν βαθµολογηθεί «ΟΧΙ», και τουλάχιστον οι µισοί δείκτες της ενότητας 3 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Ο βαθµός 3 δίνεται όταν όλοι οι δείκτες της ενότητας 1 έχουν βαθµολογηθεί «ΟΧΙ», και όλοι ο δείκτες της ενότητας 3 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Ο βαθµός 4 δίνεται όταν όλοι οι δείκτες της ενότητας 3 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ», και τουλάχιστον οι µισοί δείκτες της ενότητας 5 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Ο βαθµός 5 δίνεται όταν όλοι οι δείκτες της ενότητας 5 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Ο βαθµός 6 δίνεται όταν όλοι οι δείκτες της ενότητας 5 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ», και τουλάχιστον οι µισοί δείκτες της ενότητας 7 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Ο βαθµός 7 δίνεται όταν όλοι οι δείκτες της ενότητας 7 έχουν βαθµολογηθεί «ΝΑΙ». Βαθµολογία ΜΕ (µη εφαρµόσιµο) µπορεί να δοθεί µόνο για δείκτες ή για ολόκληρα θέµατα όταν υπάρχει το «Επιτρέπεται ΜΕ» στην κλίµακα και στο Φύλλο Βαθµολόγησης. Οι δείκτες που βαθµολογούνται ΜΕ δεν καταµετρούνται όταν υπολογίζεται η βαθµολογία ενός θέµατος, και τα θέµατα που βαθµολογούνται ΜΕ δεν καταµετρούνται όταν υπολογίζεται η βαθµολογία των υποκλιµάκων και η συνολική βαθµολογία της κλίµακας. 7. Για να υπολογίσετε τον µέσο όρο της βαθµολογίας των υποκλιµάκων, προσθέστε τους βαθµούς κάθε θέµατος της υποκλίµακας και διαιρέστε το µε τον αριθµό των θεµάτων που βαθµολογήθηκαν. Ο συνολικός µέσος όρος είναι το άθροισµα της βαθµολογίας όλων των θεµάτων όλης της κλίµακας διαιρούµενου µε τον αριθµό των θεµάτων που βαθµολογήθηκαν. Επεξήγηση των όρων που χρησιµοποιούνται σε όλη την κλίµακα 1. «Προσβάσιµα» σηµαίνει ότι τα παιδιά µπορούν να φτάσουν και να χρησιµοποιήσουν τα υλικά, την επίπλωση, τον εξοπλισµό, κλπ. Αυτό δεν σηµαίνει ότι κάθε παιδί πρέπει να έχει πρόσβαση όλες τις ώρες. Για παράδειγµα, η πρόσβαση µπορεί να είναι περιορισµένη για ένα περιορισµένο αριθµό παιδιών σε µία περιοχή του χώρου ή περιορισµένη για συγκεκριµένες ώρες την ηµέρα. 2

2. Το «σηµαντικό µέρος της ηµέρας» σηµαίνει τουλάχιστον το 1/3 του χρόνου που τα παιδιά είναι παρόντα. Για παράδειγµα, 1 ώρα σε ένα πρόγραµµα διάρκειας 3 ωρών, ή 3 ώρες σε ένα πρόγραµµα διάρκειας 9 ωρών. 3. Για να διαφοροποιήσετε τη σηµασία των λέξεων «µερικά», «πολλά» και «ποικίλα», τα υλικά των διαφορετικών θεµάτων διαχωρίζονται σε κατηγορίες τις. Για παράδειγµα, ο εξοπλισµός για κινητικό παιχνίδι διαχωρίζεται σε σταθερό εξοπλισµό και σε φορητό εξοπλισµό, τα υλικά για λεπτή κινητικότητα διαχωρίζονται σε µικρά 4. Το «Προσωπικό» αναφέρεται γενικά στους ενήλικες οι οποίοι εµπλέκονται άµεσα µε τα παιδιά το διδακτικό προσωπικό. Στην κλίµακα, το προσωπικό χρησιµοποιείται στον πληθυντικό επειδή υπάρχουν συνήθως περισσότερα από ένα µέλη του προσωπικού που εργάζονται µε µία οµάδα. Όταν µεµονωµένα µέλη του προσωπικού χειρίζονται διαφορετικά τις καταστάσεις, είναι απαραίτητο να φτάνετε σε µία βαθµολογία που χαρακτηρίζει την συνολική επίδραση στα παιδιά όλων των µελών του προσωπικού. για παράδειγµα, σε µία τάξη όπου το ένα µέλος του προσωπικού χρησιµοποιεί πολύ τον προφορικό λόγο και το άλλο δεν τον χρησιµοποιεί ιδιαίτερα, ο βαθµός καθορίζεται από το πόσο καλά ικανοποιούνται οι ανάγκες των παιδιών για προφορικά ερεθίσµατα. Διαχείριση της κλίµακας 1. Η κλίµακα έχει σχεδιαστεί για να χρησιµοποιηθεί σε µία τάξη ή σε µία οµάδα κάθε φορά, µε παιδιά ηλικίας από 2 ½ έως 5 ετών. Ένα σύνολο τουλάχιστον 3 ωρών θα πρέπει να αφιερωθεί για την παρατήρηση και την αξιολόγηση αν είστε ένας εξωτερικός παρατηρητής. 2. Πριν ξεκινήσετε την παρατήρηση, συµπληρώστε όσο γίνεται περισσότερες από τις αναγνωρίσιµες πληροφορίες στην αρχή της πρώτης σελίδας του Φύλλου Βαθµολόγησης. Μπορεί να χρειαστεί να ρωτήσετε τον εκπαιδευτικό για µερικές πληροφορίες. Στο τέλος της παρατήρησης, βεβαιωθείτε ότι έχετε συµπληρώσει όλες τις αναγνωρίσιµες πληροφορίες που αναγράφονται στην πρώτη σελίδα. 3. Αφιερώστε λίγα λεπτά στην αρχή της παρατήρησης για να προσανατολιστείτε µέσα στην τάξη. Μπορεί αν θέλετε να ξεκινήσετε µε τα Θέµατα 1 6 στον Χώρο και την Επίπλωση, επειδή είναι εύκολα να παρατηρηθούν. Μερικά θέµατα απαιτούν παρατήρηση γεγονότων και δραστηριοτήτων που λαµβάνουν χώρα µόνο σε συγκεκριµένες ώρες της ηµέρας (πχ. Θέµατα 9-12 στις Ρουτίνες προσωπικής φροντίδας, Θέµατα 7, 8 και 29, που καλύπτουν το κινητικό παιχνίδι). Να γνωρίζετε αυτά τα θέµατα ώστε να µπορείτε να τα παρατηρήσετε και να τα αξιολογήσετε καθώς λαµβάνουν χώρα. Μερικά θέµατα που αξιολογούν αλληλεπιδράσεις, µπορείτε να τα βαθµολογήσετε µόνο αφού έχετε ξοδέψει επαρκή χρόνο παρατήρησης ώστε να έχει µία αντιπροσωπευτική εικόνα (πχ. Θέµατα 30-33 στις Αλληλεπιδράσεις, 34-37 στην Δοµή προγράµµατος, Θέµα 41 στο Γονείς και Προσωπικό). Τα Θέµατα 19-28 στις Δραστηριότητες απαιτούν και έλεγχο των υλικών και παρατήρηση χρήσης των υλικών, 4. Να είστε προσεκτικοί ώστε να µην ενοχλείτε τις δραστηριότητες που διεξάγονται κατά τις ώρες της παρατήρησης Διατηρείτε µία ευχάριστη αλλά ουδέτερη έκφραση προσώπου Μην αλληλεπιδράτε µε τα παιδιά, εκτός και αν δείτε κάτι επικίνδυνο που πρέπει να αντιµετωπιστεί αµέσως. Μην µιλάτε και µην διακόπτεται το προσωπικό 5. Θα πρέπει να κανονίσετε κάποια ώρα µε τον εκπαιδευτικό για να θέσετε ερωτήσεις σχετικά µε δείκτες τους οποίους δεν είστε σε θέση να παρατηρήσετε. Η παιδαγωγός θα πρέπει να είναι απαλλαγµένος από τα καθήκοντά του µε τα παιδιά όταν θα απαντάει στις ερωτήσεις. Για τις ερωτήσεις απαιτούνται περίπου 20 λεπτά. Για να κάνετε την καλύτερη δυνατή χρήση του χρόνου όταν θέτεται ερωτήσεις: Χρησιµοποιήστε το υπόδειγµα των ερωτήσεων που δίνετε, όταν είναι διαθέσιµο Εάν πρέπει να θέσετε ερωτήσεις σχετικά για θέµατα για τα οποία δεν δίνετε κάποιο υπόδειγµα ερωτήσεων, σηµειώστε τις ερωτήσεις σας στο κάτω µέρος του Φύλλου Βαθµολόγησης ή σε άλλο φύλλο χαρτιού, πριν να µιλήσετε µε τον εκπαιδευτικό. Να θέτετε εκείνες µόνο τις ερωτήσεις που απαιτούνται για να αποφασίσετε αν µπορεί η βαθµολογία να είναι µεγαλύτερη. Να θέτετε ερωτήσεις πάνω σε ένα θέµα κάθε φορά και κρατάτε σηµειώσεις ή αποφασίστε για την βαθµολογία προτού συνεχίσετε στο επόµενο θέµα. 3

ΜΕΡΟΣ ΙΙ: ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΒΙΝΤΕΟ Προσοχή: Για την βαθµολόγηση των παρατηρήσεων του βίντεο, υποθέστε ότι αυτό που βλέπετε είναι ενδεικτικό για ότι συµβαίνει κατά την διάρκεια της όλης της ηµέρας. Πριν ξεκινήσετε πάλι το βίντεο, διαβάστε το Θέµα 6 «Εκθέµατα που σχετίζονται µε τα παιδιά» ανεπαρκές ελάχιστο καλό εξαιρετικό 6. Εκθέµατα που σχετίζονται µε τα παιδιά 1.1 Δεν υπάρχουν εκθέµατα για τα παιδιά. 1.2 Ακατάλληλα υλικά για την κύρια ηλικιακή κατηγορία των παιδιών (π.χ. υλικά στην τάξη προσχολικής αγωγής σχεδιασµένα για παιδιά σχολικής ηλικίας ή για ενήλικες, εικόνες που απεικονίζουν βία). 3.1 Κατάλληλα υλικά για την κύρια ηλικιακή κατηγορία των παιδιών (π.χ. φωτογραφίες των παιδιών, παιδικές ρίµες, αρχική ανάγνωση και µαθηµατικά για τα µεγαλύτερα παιδιά προσχολικής ηλικίας, εποχιακά εκθέµατα). * 3.2 Μερικά εκθέµατα είναι εργασίες των παιδιών. 5.1 Μεγάλο µέρος των εκθεµάτων σχετίζεται στενά µε τις τρέχουσες δραστηριότητες και τα παιδιά της τάξης (π.χ. εικαστικές δηµιουργίες ή φωτογραφίες για πρόσφατες δραστηριότητες). ** 5.2 Τα περισσότερα εκθέµατα είναι εργασίες των παιδιών. 5.3 Πολλά εκθέµατα είναι τοποθετηµένα στο ύψος των µατιών των παιδιών. 7.1 Επικρατούν οι ατοµικές εργασίες των παιδιών. *** 7.2 Υπάρχουν τρισδιάστατα εκθέµατα που δηµιουργήθηκαν από τα παιδιά (π.χ. µε ζύµη, πηλό, ξυλουργική).. * Κατάλληλα σηµαίνει ταιριαστά µε το αναπτυξιακό επίπεδο της ηλικιακής κατηγορίας και τις ατοµικές ικανότητες των παιδιών. Αυτή η έννοια αναφέρεται επίσης και ως αναπτυξιακώς κατάλληλα και χρησιµοποιείται σε πολλά θέµατα αυτής της κλίµακας. ** Πρόσφατες ολοκληρωµένες εικαστικές εργασίες που δεν σχετίζονται µε άλλα πράγµατα που συµβαίνουν στην τάξη δεν υπολογίζονται για αυτό τον δείκτη. *** Ατοµική εργασία σηµαίνει ότι κάθε παιδί έχει επιλέξει το αντικείµενο ή τα µέσα και ολοκλήρωσε την εργασία του µε τον δικό του δηµιουργικό τρόπο. Για το λόγο αυτό, τα ατοµικά έργα φαίνονται τελείως διαφορετικά η ένα από το άλλο. Τα έργα στα οποία τα παιδιά ακολουθούν το παράδειγµα της παιδαγωγού και επιτρέπεται λίγη δηµιουργικότητα, δεν θεωρούνται ατοµική εργασία. 6. Εκθέµατα που σχετίζονται µε το παιδιά Ν Ο Ν Ο ΜΕ Ν Ο Ν Ο 1.1 3.1 5.1 7.1 1.2 3.2 5.2 7.2 5.3 4

ανεπαρκές ελάχιστο καλό εξαιρετικό 24. Δραµατικό παιχνίδι* 1.1.Δεν υπάρχουν προσβάσιµα υλικά ή εξοπλισµός για αµφίεση και δραµατικό παιχνίδι. 3.1. Κάποια υλικά δραµατικού παιχνιδιού και έπιπλα είναι προσβάσιµα, έτσι ώστε τα παιδιά να µπορούν να υποδύονται οικογενειακούς ρόλους από µόνα τους (π.χ. ρούχα αµφίεσης, συσκευές και υλικά σπιτιού, κούκλες). 3.2. Τα υλικά είναι προσβάσιµα για τουλάχιστον µια ώρα καθηµερινά.* 3.3. Υπάρχει ξεχωριστός αποθηκευτικός χώρος για τα υλικά του δραµατικού παιχνιδιού. 5.1. Πολλά υλικά δραµατικού παιχνιδιού είναι προσβάσιµα, συµπεριλαµβανοµένων και ρούχων αµφίεσης.** 5.2.Τα υλικά είναι προσβάσιµα για σηµαντικό µέρος της ηµέρας. 5.3.Υπάρχουν καθηµερινά προσβάσιµα υλικά για τουλάχιστον δύο διαφορετικά θέµατα (π.χ. νοικοκυριό και εργασία). 5.4. Η γωνιά του δραµατικού παιχνιδιού είναι ξεκάθαρα καθορισµένη, µε χώρο για το παιχνίδι και οργανωµένους αποθηκευτικούς χώρους. 7.1. Τα υλικά εναλλάσσονται για ποικιλία θεµάτων (π.χ. κούτες µε υλικά για θέµατα εργασίας, φαντασίας και αναψυχής). 7.2.Παρέχονται σκηνικά που να αντιπροσωπεύουν την διαφορετικότητα (π.χ. υλικά που αντιπροσωπεύουν διάφορους πολιτισµούς, εξοπλισµός που χρησιµοποιείται από ανθρώπους µε ειδικές ανάγκες). 7.3 Παρέχονται υλικά για ενεργητικό δραµατικό παιχνίδι στην αυλή. *** 7.4. Εικόνες, ιστορίες και εκδροµές χρησιµοποιούνται για να εµπλουτίσουν το δραµατικό παιχνίδι. * Το δραµατικό παιχνίδι είναι το παιχνίδι προσποίησης. Αυτό το είδος παιχνιδιού συµβαίνει όταν τα παιδιά υποδύονται ρόλους και χειρίζονται φιγούρες όπως µικρά κουκλάκια µέσα στο κουκλόσπιτο. Το δραµατικό παιχνίδι ενισχύεται µε υλικά που ενθαρρύνουν µία ποικιλία θεµάτων, συµπεριλαµβανοµένου του νοικοκυριού (π.χ. κούκλες, έπιπλα σε παιδικά µεγέθη, ρουχισµός, σκεύη κουζίνας), τα διάφορα είδη εργασίας (π.χ. γραφείο, κατασκευές, φάρµα, κατάστηµα, πυροσβεστικός σταθµός, µεταφορές), τη φαντασία (ζώα, δεινόσαυροι, χαρακτήρες από ιστορίες) και τη ψυχαγωγία (π.χ. κατασκηνώσεις, αθλήµατα). ** Ο ρουχισµός θα πρέπει να περιλαµβάνει κάτι περισσότερο από ψηλοτάκουνα παπούτσια, φορέµατα, τσάντες και γυναικεία καπέλα που βρίσκονται συνήθως στην γωνιά του παιχνιδιού. Ρουχισµός που φοριέται και από άνδρες και από γυναίκες σε δουλειά, όπως σκληρά καπέλα, καπέλα που φορούν οι εργάτες των µεταφορικών µέσων, καθώς και παπούτσια για τρέξιµο, γραβάτες, και µπουφάν, θα πρέπει να υπάρχει. *** Σκοπός αυτού του δείκτη είναι να παρέχεται στα παιδιά αρκετός χώρος, έτσι ώστε το δραµατικό παιχνίδι να µπορεί να είναι αρκετά ενεργητικό και θορυβώδες, χωρίς να διακόπτει και να ενοχλεί άλλες δραστηριότητες. Ένας µεγάλος εσωτερικός χώρος όπως ένα γυµναστήριο ή µια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων µπορεί να αντικαθιστά τον εξωτερικό χώρο. Κατασκευές (όπως µικρά σπίτια, αυτοκίνητα και βάρκες) και σκηνικά για κατασκήνωση, µαγειρική, εργασία, µεταφορικά µέσα ή ρουχισµός, µπορούν να είναι διαθέσιµα στα παιδιά. 24. Δραµατικό παιχνίδι 1 2 3 4 5 6 Ν Ο Ν Ο Ν Ο Ν Ο 3.2 5.2 7.2 3.3 5.3 7.3 5.4 7.4 5

ανεπαρκές ελάχιστο καλό εξαιρετικό 10. Γεύµατα/κολατσιό 1.1 Το πρόγραµµα για τα γεύµατα/κολατσιό είναι ακατάλληλο (π.χ. το παιδί πρέπει να περιµένει ακόµη και αν πεινάει). 1.2 Το προσφερόµενο φαγητό είναι µη αποδεκτής διατροφικής αξίας. * 1.3 Οι κανόνες υγιεινής συνήθως δεν τηρούνται (π.χ. πολλά παιδιά ή ενήλικες δεν πλένουν τα χέρια τους πριν αγγίξουν κάποιο τρόφιµο, τα τραπέζια δεν απολυµαίνονται, οι περιοχές της τουαλέτας/αλλαγής πάνας και της προετοιµασίας του φαγητού δεν είναι χωρίζονται). 1.4 Αρνητική κοινωνική ατµόσφαιρα (π.χ. το προσωπικό αντιµετωπίζει τα παιδιά µε αυστηρό τρόπο, πιέζει τα παιδιά να φάνε, χαοτική ατµόσφαιρα). 1.5 Δεν υπάρχει πρόβλεψη για τις τροφικές αλλεργίες των παιδιών. Επιτρέπεται ΜΕ 3.1 Πρόγραµµα κατάλληλο για τα παιδιά. 3.2 Υπάρχει καλή ισορροπία στα γεύµατα/κολατσιό. * 3.3 Οι κανόνες υγιεινής συνήθως τηρούνται. * * 3.4 Κατά τη διάρκεια των γευµάτων/κολατσιό δεν επικρατεί ατµόσφαιρα τιµωρίας. 3.5 Οι αλλεργίες είναι αναρτηµένες και γίνονται αντικαταστάσεις τροφίµων/ροφηµάτων. Επιτρέπεται ΜΕ 3.6 Τα παιδιά µε ειδικές ανάγκες κάθονται στα τραπέζι µαζί µε τους συνοµηλίκους τους. Επιτρέπεται ΜΕ 5.1 Το περισσότερο προσωπικό κάθεται µαζί µε τα παιδιά κατά τη διάρκεια των γευµάτων και των κολατσιό ανά οµάδες. *** 5.2 Ευχάριστη κοινωνική ατµόσφαιρα. 5.3 Τα παιδιά ενθαρρύνονται να τρώνε ανεξάρτητα (π.χ. σκεύη για φαγητό στο µέγεθος των παιδιών, ειδικά κουτάλια ή κύπελλα για τα παιδιά µε ειδικές ανάγκες). 5.4 Ακολουθούνται οι διαιτητικοί περιορισµοί των οικογενειών. Επιτρέπεται ΜΕ 7.1 Τα παιδιά βοηθιούνται κατά τη διάρκεια των γευµάτων/κολατσιό (π.χ. στρώνουν το τραπέζι, σερβίρονται µόνα τους, καθαρίζουν το τραπέζι, σκουπίζουν). 7.2 Τα σκεύη σερβιρίσµατος που χρησιµοποιούν τα παιδιά είναι κατάλληλου µεγέθους ανάλογα µε την ηλικία τους για να εξυπηρετούνται πιο εύκολα (π.χ. τα παιδιά χρησιµοποιούν µικρή κανάτα, σκληρά µπολ και κουτάλια). 7.3 Ο χρόνος των γευµάτων και των κολατσιό είναι χρόνος για συζήτηση (π.χ. τα προσωπικό ενθαρρύνει τα παιδιά να µιλούν για γεγονότα της ηµέρας και αναφέρονται σε θέµατα που ενδιαφέρουν τα παιδιά, τα παιδιά µιλούν µεταξύ τους). * Για να καθοριστεί η διατροφική καταλληλότητα, µελετήσετε τις διατροφικές οδηγίες για τα προγράµµατα προσχολικής αγωγής. Ελέγξτε το µενού της εβδοµάδας και τις τροφές που παρατηρείτε ότι σερβίρονται. Στην περίπτωση που δεν ακολουθούνται οι οδηγίες για παράδειγµα, κεϊκ για ένα πάρτυ γενεθλίων αντί για το προγραµµατισµένο κολατσιό δεν θα πρέπει να επηρεάζετε η βαθµολογία σας. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιµο µενού, ζητήστε από την παιδαγωγό να περιγράψει τα γεύµατα/κολατσιό που σερβιρίστηκαν την τελευταία εβδοµάδα. ** Αν οι συνθήκες υγιεινής συνήθως τηρούνται και αν το πλύσιµο των χεριών και οι άλλες διαδικασίες υγιεινής αποτελούν ξεκάθαρα µέρος του προγράµµατος, µπορείτε να δώσετε βαθµό στο δείκτη 3.3, ακόµη και αν υπάρχει µία περιστασιακή παρέκκλιση. *** Αν και το προσωπικό χρειαστεί ίσως να αφήσει το τραπέζι για να βοηθήσει στο γεύµα, ο περισσότερος χρόνος θα πρέπει να ξοδεύεται στο τραπέζι µαζί µε τα παιδιά. Δεν απαιτείται να υπάρχει ένα µέλος του προσωπικού σε κάθε τραπέζι. Κάποια µέλη του προσωπικού ίσως βοηθούν στο σερβίρισµα, ενώ οι άλλοι κάθονται µε τα παιδιά. 6

10. Γεύµατα/ κολατσιό Ν Ο ΜΕ Ν Ο ΜΕ Ν Ο ΜΕ Ν Ο 1.2 3.2 5.2 7.2 1.3 3.3 5.3 7.3 1.4 3.4 5.4 1.5 3.5 3.6 ************************************ Βάλτε ξανά το βίντεο ********************** 7

Διαβάστε το Θέµα 18 «Ανεπίσηµη χρήση της γλώσσας» και 32 «Αλληλεπιδράσεις προσωπικού παιδιών» ανεπαρκές Ελάχιστο Καλό εξαιρετικό 18. Ανεπίσηµη χρήση της γλώσσας* 1.1 Το προσωπικό µιλά στα παιδιά µόνο για να ελέγξει τη συµπεριφορά τους και να διαχειριστεί τις ρουτίνες. 1.2.Το προσωπικό σπάνια ανταποκρίνεται στην οµιλία των παιδιών 1.3. Τα παιδιά αποθαρρύνονται από το να µιλάνε την περισσότερη ώρα της µέρας. 3.1. Κάποιες συζητήσεις παιδιώνπροσωπικού (π.χ. θέτουν ερωτήσεις του ναι/όχι ή ερωτήσεις σύντοµων απαντήσεων, δίνουν σύντοµες απαντήσεις στις ερωτήσεις των παιδιών).* 3.2. Τα παιδιά επιτρέπεται να µιλούν το µεγαλύτερο µέρος της ηµέρας. 5.1. Γίνονται πολλές συζητήσεις προσωπικούπαιδιών κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού και των ρουτινών. 5.2. Η γλώσσα χρησιµοποιείται πρωτίστως από το προσωπικό για να ανταλλάξει πληροφορίες µε τα παιδιά και για κοινωνική αλληλεπίδραση.* 5.3. Το προσωπικό προσθέτει πληροφορίες για να επεκτείνει τις ιδέες που παρουσιάζονται από τα παιδιά. 7.Το προσωπικό έχει ατοµικές συζητήσεις µε τα περισσότερα παιδιά.* 7.2.Τα παιδιά ερωτούνται ερωτήσεις για να τα ενθαρρύνονται να δίνουν µεγαλύτερες και πιο περίπλοκες απαντήσεις (π.χ. ένα µικρό παιδί ερωτάται «τι» ή «που» ενώ ένα πιο µεγάλο παιδί ερωτάται «γιατί» και «πως»).* 5.4. Το προσωπικό ενθαρρύνει την επικοινωνία µεταξύ των παιδιών, συµπεριλαµβανοµένων και των παιδιών µε ειδικές ανάγκες (π.χ. υπενθυµίζουν τα παιδιά να ακούνε το ένα το άλλο, διδάσκει σε όλα τα παιδιά τη νοηµατική αν υπάρχει κάποιο παιδί που χρησιµοποιεί την νοηµατική γλώσσα). - Όταν πολλά µέλη του προσωπικού εργάζονται µε τα παιδιά, τότε βασίστε τη βαθµολόγηση αυτού του θέµατος στην συνολική επίδραση της επικοινωνίας του προσωπικού µε τα παιδιά. Σκοπός αυτού του θέµατος είναι η ικανοποίηση της ανάγκης των παιδιών για διέγερση της γλώσσας. - Για να δοθεί βαθµός για «συζήτηση» πρέπει να υπάρχει αµοιβαία ακρόαση και οµιλία/ανταπόκριση, και από τους δύο, προσωπικό και παιδί. Αυτό είναι διαφορετικό από την µονόπλευρη επικοινωνία, όπως το να δίνονται οδηγίες ή διαταγές. Για παιδιά µε λιγότερες ικανότητες οµιλίας, η απάντηση µπορεί να µην είναι σε λέξεις αλλά µπορεί να περιλαµβάνει χειρονοµίες, νοηµατική γλώσσα ή άλλους τρόπους επικοινωνίας. - Επέκταση σηµαίνει ότι το προσωπικό απαντά λεκτικά για να προσθέσει περισσότερες πληροφορίες σε αυτό που λέει το παιδί. Για παράδειγµα, ένα παιδί λέει «Κοίτα αυτό το φορτηγό» και η παιδαγωγός απαντά, «Είναι ένα κόκκινο απορριµµατοφόρο. Βλέπεις, έχει και χώρο για να κουβαλά πράγµατα.». ** Για να δώσετε βαθµό σε αυτούς τους δείκτες πρέπει να παρατηρήσετε αρκετά περιστατικά. 18. Ανεπίσηµη χρήση της γλώσσας Ν Ο Ν Ο Ν Ο Ν Ο 1.2 3.2 5.2 7.2 1.3 5.3 5.4 8

ανεπαρκές ελάχιστο καλό εξαιρετικό 32. Αλληλεπιδράσεις προσωπικού παιδιών * 1.1.Το προσωπικό δεν ανταποκρίνεται και δεν εµπλέκεται µε τα παιδιά (π.χ. αγνοεί τα παιδιά, το προσωπικό φαίνεται απόµακρο ή ψυχρό). 1.2. Οι αλληλεπιδράσεις δεν είναι ευχάριστες (π.χ. οι φωνές ακούγονται έντονες και εκνευρισµένες) 1.3. Η σωµατική επαφή χρησιµοποιείται κυρίως για έλεγχο (π.χ. πιέζουν τα παιδιά να βιαστούν) ή ακατάλληλα (π.χ. αγκαλιάζοντας ή γαργαλώντας τα παιδιά όταν δεν θέλουν). 3.1 Το προσωπικό συνήθως ανταποκρίνεται στα παιδιά µε θέρµη και ένα υποστηρικτικό τρόπο (π.χ. το προσωπικό και τα παιδιά φαίνονται ήρεµα, µε ανέµελες φωνές και συχνά χαµόγελα). 3.2. Πολύ λίγες δυσάρεστες αλληλεπιδράσεις, αν τυχόν υπάρχουν. 5.1. Το προσωπικό δείχνει θέρµη µε κατάλληλη σωµατική επαφή (π.χ. φιλικά κτυπήµατα στην πλάτη, ανταπόκριση στην αγκαλιά ενός παιδιού). 5.2. Το προσωπικό δείχνει σεβασµό για τα παιδιά (π.χ. ακούει προσεκτικά, έχει οπτική επαφή, συµπεριφέρεται στα παιδιά δίκαια, δεν κάνει διακρίσεις). 5.3. Το προσωπικό ανταποκρίνεται µε κατανόηση και προσπαθεί να βοηθήσει τα παιδιά που είναι αναστατωµένα, πληγωµένα ή θυµωµένα. 7.1. Το προσωπικό φαίνεται να διασκεδάζει µε το να βρίσκεται µε τα παιδιά. 7.2. Το προσωπικό ενθαρρύνει την ανάπτυξη αµοιβαίου σεβασµού ανάµεσα στα παιδιά και τους ενήλικες (π.χ. το προσωπικό περιµένει µέχρι τα παιδιά να τελειώσουν µε την ερώτησή τους πριν να απαντήσουν, ενθαρρύνει τα παιδιά µε ευγενικό τρόπο να ακούνε όταν µιλούν οι ενήλικες). Ενώ οι δείκτες για ποιότητα σε αυτό το θέµα γενικά ισχύουν για διάφορους πολιτισµούς αλλά και άτοµα, οι τρόποι µε τους οποίους εκφράζεται, µπορεί να διαφέρουν. Για παράδειγµα, η άµεση οπτική επαφή σε κάποιες κοινωνίες είναι σύµβολο σεβασµού, ενώ σε άλλες είναι σύµβολο ασέβειας. Παροµοίως, κάποια άτοµα είναι πιθανόν να είναι πιο χαµογελαστά και εκδηλωτικά από άλλα. Ωστόσο, πρέπει να ικανοποιούνται όλες οι απαιτήσεις αυτών των δεικτών, παρόλο που µπορεί να υπάρχει διαφοροποίηση στον τρόπο που γίνεται. 32. Αλληλεπιδράσεις προσωπικού - παιδιών Ν Ο Ν Ο Ν Ο Ν Ο 1.2 3.2 5.2 7.2 1.3 5.3 9

Διαβάστε το Θέµα 7 «Χώρος αδρής κινητικότητας» και το Θέµα 8 «Εξοπλισµός αδρής κινητικότητας» ανεπαρκές ελάχιστο καλό εξαιρετικό 7. Χώρος αδρής κινητικότητας * 1.1 Δεν χρησιµοποιείται για κινητικό παιχνίδι εξωτερικός ή εσωτερικός χώρος. 1.2 Ο χώρος για κινητικό παιχνίδι είναι πολύ επικίνδυνος (π.χ. η πρόσβαση απαιτεί αρκετό περπάτηµα σε πολυσύχναστο δρόµο, ο ίδιος χώρος χρησιµοποιείται για παιδιά και για παρκάρισµα, µη περιφραγµένη περιοχή). * 3.1 Κάποιος χώρος εσωτερικός ή εξωτερικός χρησιµοποιείται για κινητικό παιχνίδι. * 3.2 Ο χώρος για κινητικό παιχνίδι είναι γενικώς ασφαλής (π.χ. επαρκές µαλακό υλικό κάτω από τον εξοπλισµό αναρρίχησης, περίφραξη στον εξωτερικό χώρο). * 5.1 Επαρκής εξωτερικός χώρος και κάποιος εσωτερικός χώρος. * 5.2 Ο χώρος είναι εύκολα προσβάσιµος στα παιδιά της τάξης (π.χ. στο ίδιο επίπεδο και κοντά στην τάξη, δεν υπάρχουν εµπόδια για τα παιδιά ειδικές ανάγκες). 5.3 Ο χώρος είναι έτσι οργανωµένος ώστε διαφορετικές δραστηριότητες να µην ενοχλούν η µία την άλλη (π.χ. το παιχνίδι µε τροχοφόρα παιχνίδια διαχωρίζεται από τον εξοπλισµό αναρρίχησης και το παιχνίδι µε την µπάλα). * 7.1 Ο εξωτερικός χώρος για κινητικό παιχνίδι έχει ποικίλες επιφάνειες που επιτρέπουν διαφορετικά είδη παιχνιδιού (π.χ. άµµος, ελαστικός τάπητας, πριονίδια ξύλου, χόρτο).* 7.2 Ο εξωτερικός χώρος έχει κάποια προστασία από τα φυσικά φαινόµενα (π.χ. σκιά το καλοκαίρι, ήλιος τον χειµώνα, προστασία από τον αέρα, καλό σύστηµα αποστράγγισης).* 7.3 Ο χώρος έχει βολικά χαρακτηριστικά (π.χ. κοντά στις τουαλέτες και στο πόσιµο νερό, προσβάσιµη αποθήκευση του εξοπλισµού, άµεση πρόσβαση της τάξης στον εξωτερικό χώρο). * * Για την αξιολόγηση του χώρου για κινητικό παιχνίδι, λάβετε υπόψη και τον εξωτερικό και τον εσωτερικό χώρο, εκτός αν ένας µόνο καθορίζεται στον δείκτη. Όλες οι περιοχές που είναι τακτικά διαθέσιµες ή χρησιµοποιούνται για κινητικές δραστηριότητες θα πρέπει να εξετάζονται για την βαθµολόγηση αυτού του θέµατος, ακόµη και αν δεν παρατηρήσατε παιδιά σε αυτές τις περιοχές. Αν και καµία περιοχή κινητικού παιχνιδιού που προκαλεί το ενδιαφέρον των παιδιών δεν µπορεί να είναι ποτέ τελείως ασφαλής, σκοπός αυτού του δείκτη είναι η ελαχιστοποίηση των κυριότερων αιτιών που προκαλούν σοβαρό τραυµατισµό, όπως τραυµατισµός από πτώσεις σε ακατάλληλες επιφάνειες απορρόφησης των κραδασµών, ή η πιθανότητα να πιαστεί ή να τρυπηθεί κάποιο µέλος του σώµατος, καθώς και προεξοχές από µη σχετικό εξοπλισµό που βρίσκεται στον χώρο. Για τον βαθµό 5, ο χώρος πρέπει να είναι επαρκής για το µέγεθος της οµάδας που τον χρησιµοποιεί. Μάθετε αν οι τάξεις εναλλάσσονται ή αν πολλές τάξεις χρησιµοποιούν τον χώρο ταυτόχρονα. Κάποιος εσωτερικός χώρος πρέπει να είναι διαθέσιµος για κινητικό παιχνίδι, ειδικά όταν ο καιρό είναι κακός. Αυτός ο χώρος µπορεί να χρησιµοποιείται συνήθως και για άλλες δραστηριότητες. Όταν απαιτείται από τις περιβαλλοντικές συνθήκες (πχ. ακραίος καιρός ή µόλυνση), οι εγκαταστάσεις µπορούν να πάρουν τον βαθµό 5 αν υπάρχει επαρκής χώρος εσωτερικά και κάποιος χώρος εξωτερικά. Ερώτηση (5.1) Υπάρχει κάποιος εσωτερικός χώρος που χρησιµοποιείται για κινητικό παιχνίδι, ειδικά όταν ο καιρός είναι κακός? 7. Χώρος αδρής κινητικότητας Ν Ο Ν Ο Ν Ο Ν Ο 1.2 3.2 5.2 7.2 5.3 7.3 10

ανεπαρκές Ελάχιστο καλό εξαιρετικό 8. Εξοπλισµός αδρής κινητικότητας 1.1 Πολύ λίγος εξοπλισµός για κινητικό παιχνίδι χρησιµοποιείται στο παιχνίδι. 1.2 Ο εξοπλισµός είναι γενικώς σε κακή κατάσταση. 1.3 Ο περισσότερος εξοπλισµός δεν είναι κατάλληλος για την ηλικία και την ικανότητα των παιδιών (π.χ. η τσουλήθρα είναι πολύ ψηλή για τα παιδιά, η µπασκέτα είναι για ενήλικες). * 3.1 Κάποιος εξοπλισµός αδρής κινητικότητας είναι προσβάσιµος σε όλα τα παιδιά για τουλάχιστον µία ώρα καθηµερινώς. * 3.2 Ο εξοπλισµός είναι γενικώς σε καλή κατάσταση. 3.3 Ο περισσότερος εξοπλισµός είναι κατάλληλος για την ηλικία και την ικανότητα των παιδιών. * 5.1 Υπάρχει αρκετός εξοπλισµός αδρής κινητικότητας, ώστε τα παιδιά να έχουν πρόσβαση χωρίς να περιµένουν πολύ. * 5.2 Ο εξοπλισµός παρακινεί για ποικιλία δεξιοτήτων (π.χ. ισορροπία, αναρρίχηση, παιχνίδι µε την µπάλα, οδήγηση τροχοφόρων παιχνιδιών). * 5.3 Γίνονται προσαρµογές ή παρέχεται ειδικός εξοπλισµός στα παιδιά της τάξης µε ειδικές ανάγκες. * Επιτρέπεται ΜΕ 7.1 Χρησιµοποιείται και σταθερός και φορητός εξοπλισµός αδρής κινητικότητας. * 7.2 Ο εξοπλισµός παρακινεί ποικιλία δεξιοτήτων σε διαφορετικά επίπεδα (π.χ. τρίκυκλα µε και χωρίς πηδάλια, µπάλες σε διαφορετικά µεγέθη, ράµπες και κινητές σκάλες βοηθούν την αναρρίχηση).* * Παραδείγµατα εξοπλισµού αδρής κινητικότητας : σταθερός εξοπλισµός, όπως κούνιες, τσουλήθρες, εξοπλισµός αναρρίχησης, εναέριες κινητικές σκάλες. Φορητός εξοπλισµός, όπως µπάλες και αθλητικός εξοπλισµός, παιχνίδια µε ρόδες, στρώµατα για τούµπες, σχοινάκια, πουφ, και παιχνίδια µε κρίκους. Όταν βαθµολογείται τον εξοπλισµό αδρής κινητικότητας, εξετάστε τον εξοπλισµό και στον εσωτερικό και στον εξωτερικό χώρο. - Για προγράµµατα που διαρκούν 4 ώρες ή λιγότερο, απαιτείται τουλάχιστον µισή ώρα πρόσβασης. - Οι προσαρµογές περιλαµβάνουν φυσικές τροποποιήσεις στον ήδη υπάρχοντα εξοπλισµό ή ειδικά σχεδιασµένος εξοπλισµός, όπως επίσης και βοήθεια από το προσωπικό για να µπορούν τα παιδιά µε αναπηρίες να έχουν κινητικές εµπειρίες παρόµοιες µε αυτές των συνοµηλίκων τους. Βαθµολογήστε ΜΕ αν δεν υπάρχουν παιδιά στην τάξη που παρατηρείτε που να απαιτούν τέτοιες προσαρµογές. 8. Εξοπλισµός Αδρής Κινητικότητας Ν Ο Ν Ο Ν Ο ΜΕ Ν Ο 1.2 3.2 5.2 7.2 1.3 3.3 5.3 11

Διαβάστε το Θέµα 29 «Επίβλεψη δραστηριοτήτων αδρής κινητικότητας» ανεπαρκές ελάχιστο καλό εξαιρετικό 29. Επίβλεψη δραστηριοτήτων αδρής κινητικότητας 1.1 Υπάρχει ανεπαρκής επίβλεψη στη γωνιά της αδρής κινητικότητας, ώστε να προστατεύεται η υγεία και η ασφάλεια των παιδιών (π.χ. τα παιδιά δεν επιβλέπονται, ακόµη και για µικρά χρονικά διαστήµατα, δεν υπάρχουν αρκετοί ενήλικες για να παρακολουθούν τα παιδιά στο χώρο, το προσωπικό δεν δίνει σηµασία στα παιδιά). * 1.2 Οι περισσότερες αλληλεπιδράσεις προσωπικού - παιδιών είναι αρνητικές (π.χ. το προσωπικό φαίνεται θυµωµένο, βάζει τιµωρίες και υπάρχει ατµόσφαιρα υπερβολικού ελέγχου). * 3.1 Υπάρχει επαρκής επίβλεψη στη γωνιά αδρής κινητικότητας, ώστε να προστατεύεται η υγεία και η ασφάλεια των παιδιών (π.χ. υπάρχει αρκετό προσωπικό για να επιβλέπει τα παιδιά στο χώρο, το προσωπικό τοποθετείται σε θέσεις που µπορεί να βλέπει όλους τους χώρους, το προσωπικό µετακινείται ανάλογα µε το πότε χρειάζεται, παρεµβαίνει όταν δηµιουργείται ένα πρόβληµα). 3.2 Υπάρχει κάποια θετική αλληλεπίδραση προσωπικού - παιδιών ( παρηγορεί κάποιο παιδί που είναι αναστατωµένο ή κτυπηµένο, δείχνει εκτίµηση σε νέες δεξιότητες των παιδιών, έχει ευχάριστο τόνο φωνής). * 5.1 Το προσωπικό ενεργεί για να προλάβει επικίνδυνες καταστάσεις πριν να συµβούν (π.χ. αποµακρύνει σπασµένα παιχνίδια ή άλλα επικίνδυνα αντικείµενα πριν χρησιµοποιηθούν από τα παιδιά, σταµατά το άγριο παιχνίδι πριν να κτυπήσουν τα παιδιά). 5.2 Οι περισσότερες αλληλεπιδράσεις µεταξύ προσωπικού - παιδιών είναι ευχάριστες και βοηθούν τα παιδιά. * 5.3 Το προσωπικό βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να χρησιµοποιήσουν τον εξοπλισµό (π.χ. βοηθά τα παιδιά να κάνουν κούνια, βοηθούν ένα παιδί µε αναπηρία να χρησιµοποιεί τα προσαρµοσµένα πετάλια σε τρίκυκλα). 7.1 Το προσωπικό µιλά µε τα παιδιά για ιδέες σχετικές µε το παιχνίδι τους (π.χ. εντάσσει έννοιες όπως το κοντά- µακριά, γρήγορααργά για πιο µικρά παιδιά, ρωτά τα παιδιά να µιλήσουν για τις κατασκευές ή το δραµατικό παιχνίδι). 7.2 Το προσωπικό ενισχύει το παιχνίδι των παιδιών µε διάφορα υλικά (π.χ. βοηθά να δηµιουργηθεί µια διαδροµή µε εµπόδια για τα τρίκυκλα). 7.3. Το προσωπικό βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις (π.χ. βοηθά τα παιδιά να παίρνουν τη σειρά σε δηµοφιλή παιχνίδια, παρέχει εξοπλισµό που ενθαρρύνει τη συνεργασία όπως στη κουνιστή βάρκα για δύο άτοµα). 29. Επίβλεψη δραστηριοτήτων αδρής κινητικότητας Ν Ο Ν Ο Ν Ο Ν Ο 1.2 3.2 5.2 7.2 5.3 7.3 12