Τεχνικές Δημιουργικότητας για Παραγωγή Ιδεών Ιωάννα Γαρέφη, MSc Σεμινάριο: «Δημιουργικότητα: Μοχλός Ανάπτυξης της Καινοτομίας και της Ανταγωνιστικότητας» Θεσσαλονίκη, 3/5/2012
Attribute Listing Κατάλογος Ιδιοτήτων Analogies Αναλογίες Rotating Roles Εναλλαγή ρόλων
Αναπτύχθηκε στις αρχές του 1930 (ατομική και ομαδική τεχνική) Στοχεύει στη γέννηση ιδεών για τη δημιουργία ή τη βελτίωση νέων προϊόντων/υπηρεσιών καθώς και για την επίλυση διάφορων πολύπλοκων προβλημάτων. Ακόμα και για αναθεώρησης στρατηγικής.
Η μέθοδος αναλύει αρχικά ένα υπάρχον προϊόν/υπηρεσία ή σύστημα στα διάφορα μέρη του (ιδιότητες, χαρακτηριστικά) και ακολούθως αναζητά εφικτές αλλά καινοτόμες συνθέσεις στις οποίες αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να συνυπάρξουν. Θεωρείται μια από τις καλύτερες μεθόδους ανάπτυξης ιδεών ειδικά για πολυδιάστατα προβλήματα/προκλήσεις. Τα χαρακτηριστικά μπορεί να είναι φυσικά, νοητικά, συναισθηματικά, κοινωνικά, κλπ.
Ιδιαίτερη χρήσιμη τεχνική για συνεχή βελτίωση της ποιότητας Συνδυάζεται αποτελεσματικά με άλλες μεθόδους παραγωγής ιδεών π.χ. brainstorming Πλεονέκτημα: Βοηθάει να εστιάσετε σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του προϊόντος και να ανακαλύψετε διάφορους συνδυασμούς τους. Μειονέκτημα: Δημιουργεί μεγάλο αριθμό συνδυασμών/ιδεών => Δυσκολία ελέγχου της διαρκούς παραγωγής ιδεών Π.χ.: Προϊόν με 3 είδη υλικού, 6 είδη συσκευασίας και 4 πιθανά χρώματα => = 3*6*4 = 72 συνδυασμοί (Πιθανά νέα προϊόντα)
1 ο Βήμα: Εντοπίστε το προϊόν/ διαδικασία/ υπηρεσία ή πρόβλημα στο οποίο θα εφαρμοσθεί η μέθοδος με συνεργασία άλλων τμημάτων, ειδικών 2 ο Βήμα: Αναπτύξτε μια λίστα με τα χαρακτηριστικά του προϊόντος/υπηρεσίας ή τις πτυχές του προβλήματος που επιθυμείτε να βελτιώσετε. 3 ο Βήμα: Καταγράψτε όλα τα πιθανά στοιχεία κάθε χαρακτηριστικού/ιδιότητας 4 ο Βήμα: Επιλέξτε ορισμένα από αυτά τα χαρακτηριστικά/ιδιότητες που βρίσκετε ενδιαφέροντα ή σημαντικά.
5ο Βήμα: Σχεδιάστε ένα πίνακα με τα επιλεγμένα χαρακτηριστικά να αποτελούν τους τίτλους των στηλών. Κάτω από αυτά βρείτε και καταγράψτε παραλλαγές των χαρακτηριστικών. 6ο Βήμα: Συνδυάστε τις διάφορες παραλλαγές προσπαθώντας να καταλήξετε σε μία νέα ιδέα. Κάποιες θα σας φανούν αστείες, κάποιες ανέφικτες αλλά κάποιες θα είναι ενδιαφέρουσες. 7ο Βήμα: Συζητήστε τις ιδέες, τη δυνατότητα πραγματοποίησης τους και δείτε ποιές έχουν πραγματικά καινοτόμα χαρακτηριστικά και είναι εφικτές.
Πρόβλημα: Εντοπισμός εναλλακτικών μεθόδων φωτισμού πόλης. Παρούσα κατάσταση: Το δημοτικό συμβούλιο μιας πόλης αποφάσισε να αλλάξει το τρόπο φωτισμού των δημόσιων χώρων. Στην αγορά υπάρχουν διάφορα συστήματα φωτισμού με πολλά διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Παραλλαγές ιδιοτήτων Ιδιότητες/ χαρακτηριστικά Ενέργεια Φανοστάτης Μέγεθος Ένταση φωτισµού Τοποθέτηση ΕΗ Μεσαιωνικό Μικρό Υψηλή Στο έδαφος Ηλιακή Σύγχρονο Μεσαίο Μέτρια Αιωρούµενη Αιολική Κλασικό Μεγάλο Χαµηλή Σε κτίρια Φυσικό Αέριο Ρυθµιζόµενη Κινητή......
Ξεκάθαρη καταγραφή των χαρακτηριστικών του προϊόντος ή του προβλήματος ώστε να μην αποπροσανατολιστείτε. Απόφαση για το εάν ένα χαρακτηριστικό του προϊόντος ή του προβλήματος είναι αρκετά σημαντικό ώστε να το συμπεριλάβετε στον πίνακα. Προσπαθήστε να κάνετε τον πίνακα όσο πιο απλό γίνεται ώστε να ικανοποιήσετε το στόχο σας. Εάν αισθάνεστε πως ο πίνακας ιδιοτήτων δεν σας καλύπτει ξανασχεδιάστε και προσθέστε ένα χαρακτηριστικό. Αμφισβητήστε τα συνηθισμένα χαρακτηριστικά!
«H δημιουργία αναλογιών» είναι μία σύγκριση δύο πραγμάτων που είναι ουσιαστικά ανόμοια, αλλά μέσω της αναλογίας φαίνεται να αποκτούν κάποια ομοιότητα. Εξετάζουμε δύο ανόμοια πράγματα- το ένα αποτελεί στοιχείο του προβλήματος που αντιμετωπίζουμε και το άλλο είναι από διαφορετικό χώρο. Έπειτα, βρίσκουμε πώς σχετίζονται Νέα ιδέα.
Ελικόπτερα: Το κολίμπρι μπορεί να αιωρείται και να πετάει με αντίθετη φορά. Υποδερμικές βελόνες: Ο σκορπιός χρησιμοποιεί το κεντρί στην άκρη της ουράς του για να εισάγει δηλητήριο. Αναισθησία: Πολλά φίδια χρησιμοποιούν δηλητήριο για να παραλύσουν και να αναισθητοποιήσουν το θύμα τους πριν το φάνε.
Ορίστε την πρόκληση / πρόβλημα. Επιλέξτε παραλληλισμό ή άσχετα μεταξύ τους πεδία. Δημιουργήστε μία λίστα πραγμάτων (άτομα, καταστάσεις, αντικείμενα, ενέργειες, χώροι, κλπ.) που σας δημιουργεί στο μυαλό ομοιότητες ή συσχετισμούς. Αναζητήστε ομοιότητες και συσχετισμούς για την αναλογία μεταξύ δύο συστατικών της στοιχείων. Περιγράψετε την αναλογία με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες ΝΕΑ ΙΔΕΑ ΛΥΣΗ
Ένα καινούριο νυχτερινό κλαμπ επρόκειτο να κάνει τα εγκαίνια του και οι ιδιοκτήτες του ήθελαν να δημιουργήσουν έξυπνες και δελεαστικές προσκλήσεις. Αναλογία: «Μία πρόσκληση είναι σαν την ασπιρίνη» Η ΙΔΕΑ: Πρόσκληση σαν χάπι: μέσα σε ένα μαύρο βελούδινο κουτί κοσμημάτων, τοποθετήθηκε ένα μπλε χάπι. Οι οδηγίες στο κουτί έγραφαν «Ρίξτε το σε ζεστό νερό, ανακινήστε και αφήστε να διαλυθεί». Μόλις διαλύθηκε η κάψουλα, επέπλευσε στην επιφάνεια ένα κομμάτι σελοφάν όπου αναγραφόταν η ώρα, η ημερομηνία και η διεύθυνση του κλαμπ. Οι προσκλήσεις κόστισαν 1.10 δολάρια η μία και τα εγκαίνια είχαν τεράστια επιτυχία.
Εταιρεία Gillette (1980) Οι υπεύθυνοι φαντάστηκαν τους εαυτούς τους σαν τρίχες και πώς έβλεπε την ζωή της μία τρίχα: «Τρέμω στην ιδέα του καθημερινού λουσίματος», «Μισώ το πιστολάκι», «Αισθάνομαι κουρασμένη και άτονη».
Απαλό σαμπουάν για κατεστραμμένες άκρες Κάτι πιο δραστικό που θα πρόσφερε καθαρισμό σε βάθος. Κάθε άτομο είχε διαφορετική προσέγγιση όπως ακριβώς υπάρχουν και διαφορετικοί τύποι μαλλιών. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία του προϊόντος Silkience, ένα σαμπουάν που προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες διαφορετικών τύπων μαλλιών. Μέσα σε διάστημα ενός χρόνου, το Silkience βρισκόταν, με βάση τις συνολικές πωλήσεις, μέσα στα 10 καλύτερα σαμπουάν.
Θέλετε να οργανώσετε το πάρτι γενεθλίων του παιδιού σας και να δημιουργήσετε πρωτότυπες και παιχνιδιάρικες προσκλήσεις. Θέλετε να ανοίξετε μία καφετέρια στη Θεσσαλονίκη. Δεδομένου ότι υπάρχουν πολλές θέλετε να δημιουργήσετε κάτι διαφορετικό, πρωτότυπο, δημιουργικό. Κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην πόλη.
Κεντρική ιδέα: Η ομάδα παράγει ιδέες όχι από την δική της οπτική γωνία αλλά από την οπτική κάποιου άλλου: Πελάτης Υφιστάμενος Συνάδελφος Διευθυντής Προμηθευτής
Τα άτομα κάθονται σε κυκλική διάταξη ενώ το πρόβλημα τους γράφεται σε χαρτί που βρίσκεται στο κέντρο του τραπεζιού. Χρειάζονται επίσης κάρτες ρόλων και ένας πίνακας παρουσιάσεων. Role 6: Supplier Role 5: Engineer Role 1: Manager Potential problem: Flexitime Role 4: Operator Role 2: Sales person Role 3: Supervisor
Κάθε συμμετέχων εξετάζει το πρόβλημα από την σκοπιά του ρόλου του/της και καταγράφει γνώμες, ιδέες, απόψεις. Η διαδικασία περιστροφής συνεχίζεται και οι ιδέες καταγράφονται στους πίνακες παρουσιάσεων, μέχρι να περάσουν όλοι οι συμμετέχοντες από όλες τις διαφορετικές θέσεις. Λήξη συνεδρίας- συγκέντρωση πληροφοριών επίλυση προβλήματος
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν φαντάστηκε ότι ήταν ακτίνα φωτός που εκσφενδονιζόταν στο διάστημα και έτσι οδηγήθηκε στην θεωρία της σχετικότητας.
Αποσαφήνιση του κεντρικού θέματοςπροβλήματος Πέρασμα όλων των συμμετεχόντων από όλους τους ρόλους Διαφορετική σκοπιά-τρόπος σκέψης